فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۸۴۱ تا ۱٬۸۶۰ مورد از کل ۹٬۴۷۶ مورد.
۱۸۴۲.

بررسی خوشه های همخوانی در کلمات تک هجایی زبان فارسی با توجه به بسامد، همسانی واکی و همایی با هسته هجا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: خوشه های همخوانی محدودیت های واجی واج آرایی بهینگی همسانی واکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۰ تعداد دانلود : ۳۳۴
محدودیت های همنشینی همخوان ها در خوشه پایانی از جمله موارد مورد توجه در واج شناسی می باشد. این محدودیت ها می تواند به دلیل هر یک از ویژگی های محل تولید، شیوه تولید یا واکداری باشد. در این پژوهش 625 واژه تک هجایی با ساختار CVCC در زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. خوشه های همخوانی در این پژوهش به لحاظ همسانی/ ناهمسانی در واکداری، بسامد خوشه در پیکره مورد مطالعه و بسامد هریک از همخوان ها در خوشه ها در هر یک از جایگاه ها مورد بررسی شده است. همچنین علاوه بر این که توصیفی تحلیلی از موارد فوق ارائه شده است، تحلیلی محدودیت بنیان نیز در قالب بهینگی از محدودیت های حاکم بر خوشه های همخوانی در زبان فارسی ارائه شده است. این بررسی نشان می دهد که زبان فارسی بیشتر تمایل به ناهمسانی واکی، بعد از آن همسانی واکداری و کمتر از این دو همسانی بی واکی دارد. به لحاظ بسامد نیز همخوان ها با تفاوت های قابل ملاحظه ای در خوشه همخوانی ظاهر می شوند که بعضا با بسامد طبیعی آنها در زبان گفتار متفاوت است.
۱۸۴۵.

زمینه های تاثیر زبان پارسی در زبان تازی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
تعداد بازدید : ۱۴۷۹
تاثیر متقابل زبان فارسی بر زبان تازی نتیجه جبری ارتباط عربها و ایرانیان و معلول گفت و گوی تمدنها و فرهنگهاست. نگارنده تاثیر زبان فارسی را بر زبان تازی در دو مقطع تاریخی بررسی کرده: یکی قبل از ورود اسلام به ایران و دیگری بعد از پذیرش اسلام ایرانیان. قبل از ورود اسلام به ایران، سرزمین ایرانی دارای تمدن کهن و قدیمی بود، که آوازه بلند شاهان آن همه جا را پر کرده بود و مسائل مختلف زمینه‌های جذب عالمان و دانشمندان کشورهای مختلف، ازجمله ادبا و شاعران عرب زبان را به دربار ایران فراهم کرد و این خود زمینه تاثیر زبان فارسی و انتقال لغات و مثلهای آن به زبان عربی و نیز ورود کلمات اعجمی در قرآن کریم گردید. بعد از ظهور اسلام در میان عرب، ایرانیان روح بلند خویش را در آموزه‌های دینی مسلمین یافتند، تشویق خلفای عباسی به علم و ادب، زمینه‌های درونی ایرانیان را نسبت به علم‌آموزی شکوفا کرد، از این جهت با جدیت تمام به آموزش علوم ادب رو آوردند و آثار مکتوب ادبی ارزشمندی از خود به یادگار گذاشتند که سبب ترویج و گسترش زبان عربی گردید.
۱۸۴۶.

بررسی واژه‌های هندی در شاهنامة فردوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهره بوم برهمن ، راؤ پوروباب سنج خنجر هندوان دهاک ضحّاک امرداس پلنگ کوتوال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸۰ تعداد دانلود : ۸۲۰
فردوسی سخنور و پیام آور آزادی، روی هم رفته نه ذوق و روحی فراخور دربار فرمانروایان وقت خود داشت، و نه شاعری فرمایشی و حرفه ای بود. او به هیچ درباری وابسته نبود. این شاعر ملی، پدیدآورنده هسته مرکزی و اساسی داستان ها و بنیانگذار کاخ ملی نظم و گفتارهای فلسفی است. تفاوت فردوسی با دیگر شاعران در اشاعه فروغ روح بخش ملی در چارچوب اصول سنت ها و آیین های موروثی است و شاهنامه به راستی آن شاهکاری است که سراینده آن بسیاری از گفتارها را با روشی نغز و بسی پر مغز، آمیخته با بسیاری مباحث ژرف دیگر، چون روش کشورداری، و شیوه رزماوری، آزادگی، آزادمردی، ایران دوستی، ایران شناسی، پندارهای فلسفی، عرفانی، اندیشه های ژرف و شگرف، چگونگی راه و روش زندگانی پرداخته است. برای پی بردن به فرهنگ و دانش و سرچشمه های سرشار اندیشه و احساسات و چگونگی گرایش های روانی مردم ایران زمین، می بایست به پژوهش در شاهنامه فردوسی پرداخت، در این مقاله به بحث و بررسی روابط ایران و سرزمین هند پرداخته شده است و به پژوهش نو در بررسی واژه های هندی که فردوسی پاکزاد نیز از آن بی بهره نمانده است، پرداخته خواهد شد
۱۸۴۸.

اسلام و تجدّد: نگاهی به رمان تروریست(2006) اثر جان آپدایک (Islam and Modernity: A Study of John Updike's Terrorist (2006))(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسلام تروریسم شرق شناسی تجدد تروریست جان آپدایک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۹
تصویر مسلمانان در سیاست، رسانه ها، و نیز ادبیات غرب بیش و کم تصویری سیاه و سفید از مردمی است که با تمدن و تجدد و تسامح بیگانه اند. پس از جنگ سرد تاکنون و به ویژه از آغاز حملات تروریستی در نقاط مختلف جهان، خاصه پیامد یازده سپتامبر در آمریکا، بازنمایی مسلمانان تغییری چشمگیر را شاهد بوده است: تروریست بودن نیز به انگاره های بدویّت و عقب ماندگی افزوده شده است. این جستار به بررسی رمان تروریست(2006) اثر جان آپدایک می پردازد. نویسندگان برآنند نشان دهند چگونه این رمان، تحت تاثیر و همگام با گفتمان سیاسی غالب در آمریکا و غرب، اسلام را دینی خشونت گرا و متحجر بازنمایی می کند. نویسندگان شگردهای آپدایک را در معرفی اسلام به عنوان دینی متعصب، که پیروان خود را به خشونت (تروریسم) می خواند، می کاوند و استدلال می کنند که رویکرد جان آپدایک در این اثر شرق شناسانه است.
۱۸۵۰.

تاریخچه ترجمه قرآن مجید به زبان فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ترجمه
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی علوم مرتبط ترجمه شناسی
تعداد بازدید : ۱۴۷۹
ترجمه قرآن در فرانسه، همانند دیگر کشورهای اروپایی، تابع تحولات اجتماعی و پیشرفت خاورشناسی در این کشورها بوده است. از این رو می توان آن را به سه دوره متمایز تقسیم کرد : دوره ای که فرانسویان هنوز تحت تاثیر تعصبات مذهبی قرون وسطایی بودند، دوره رواج خاور شناسی و دوره جدید. نخستین این ترجمه ها از آن "اندره دوری یه " بود که به سال 1647 م. منتشر شد و چندی بعد مورد اقتباس ایتالیایی ها و انگلیسی ها و آلمانی ها و دیگران قرار گرفت. ترجمه کلود ساواری در 1783 م. نسبت به ترجمه دوری یه از پیشرفت بسیار حکایت می کرد. نویسنده مقاله سپس، بیست و دو ترجمه کامل قرآن در ادوار مختلف را بر می شمارد و از میان آنها ترجمه های دوری یه، بلاشر و شورقی را مورد نقد و بررسی قرار می دهد.
۱۸۵۱.

آشنایی با ادبیات اولیپو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۹
در این مقاله می‌خواهیم علاقمندان به ادبیات غرب را با حرکت ادبی موسوم به اولیپو آشنا سازیم. این حرکت ادبی در کشور ما هنوز ناشناخته است و مطالب و مقالات کافی در مورد آن نوشته نشده است. با توجه به اینکه بیان گفتنی‌های مربوط به ادبیات اولیپو در قالی یک مقاله امکان‌پذیر نیست سعی خواهیم کرد راجع به اهداف اولیپو، پیشتازان، بنیان‌گذاران و ویژگی مهم آن سخن بگوییم؛ بدون اینکه از ارائه نمونه‌هایی از ادبیات اولیپو و تکنیکهای نوشتاری آن غافل باشیم.
۱۸۵۲.

تقابل دو نمود تمام و ناتمام، عاملی تعیین کننده در انتخاب زمان فعل(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۸
«نمود» عمدتا در کتابهای دستور سنتی فرانسه و فارسی نادیده گرفته شده است زیرا این مفهوم اصولا در دو زبان مذکور به عنوان یک مقوله دستوری مجزا وجود ندارد اما مفاهیم ناشی از آن در همه زبانهای دنیا به صور گوناگون بیان می شوند و عدم توجه به این ظرائف زبانی گاه کاربرد زبان و نیز درک آن را حتی در سطوح پیشرفته با مشکل مواجه می سازد و به انتخاب زمان دستوری نابجا منجر می شود که این امر چه در آموزش و یادگیری و چه در ترجمه به بروز مشکلاتی می انجامد. از میان تقابلهای معنایی - نمودی شناخته شده، تقابل دو نمود «تمام» و «ناتمام» تنها نوعی است که به زعم همه زبانشناسان صد در صد دستوری به شمار می رود. و از سایر نمودها که عمدتا واژگانی هستند متمایز می گردد. مقاله حاضر می کوشد حیطه این دو نمود و ارتباط آنها را با کاربرد زمانهای دستوری در دو زبان مشخص سازد و به این ترتیب موارد تداخل زبانی را در این زمینه آشکار سازد. بررسی حاضر نشان می دهد که در زبان فارسی نیز همچون فرانسه دو نمود مورد بحث دستوری هستند و تستهای انجام شده در مراحل مختلف این پژوهش نشان می دهند که فقدان برخی صورتهای دستوری فرانسه در زبان فارسی برای کاربران فارسی زبان در امر یافتن معادل زمانی مناسب ایجاد اشکال می کند. نتایج حاصل از این مقاله مبتنی بر بررسی یک پیکره زبانی فارسی و فرانسه است که این موارد را به ویژه در ترجمه برخی جملات نمایان می سازد.
۱۸۵۴.

بررسی مقابله ایی فرهنگهای لغات انگلیسی- فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مدخل فرهنگ لغت دوزبانه انتخاب معادل حیطه معنایی گستره معادلها تحلیل مقابله ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۸
تغییرات اجتناب ناپذیری که در تمام ابعاد زبانی اتفاق می افتد هشیاری مضاعف فرهنگ لغت نویسان، به ویژه نویسندگان فرهنگهای دوزبانه را، به منظور همگام بودن با تحولات روز می طلبد. هر فرهنگ لغت به طور غیر مستقیم شیوه و سبک گردآورنده خود، دانش گردآورنده از زبان مبدا و زبان مقصد، و آگاهی وی از علم گردآوری فرهنگ لغت را نشان می دهد. مقاله حاضر کوششی است در حد وسع خود در جهت بررسی مقابله ایی چهار فرهنگ انگلیسی- فارسی آریان پور (1377)، باطنی (1369)، جعفری (1383) و حق شناس (1381). این مقایسه در سه حیطه انجام خواهد شد و مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت: -1 طبقه بندی معانی، دقت در انتخاب معادلها، گستره معادلها، -2 استفاده از علایم اختصاری و دستوری، و -3 تلفظهای ارایه شده. در پایان هر بخش نیز ارزیابی مختصری از آثار مذکور ارایه شده است. ضرورت بهنگام بودن این لغت نامه ها و گستره کاربرد آنها توسط زبان آموزان ایرانی، دانشجویان، محققان و به ویژه مترجمان بررسی هایی از این قبیل را اجتناب ناپذیر می نماید. پیشاپیش باید اذعان کرد که این مقاله به دنبال خرده گیری از فرهنگهای مذکور نیست چرا که عظمت این آثار و زحمات توان فرسایی که برای گردآوری آنها کشیده شده است بر کسی پوشیده نیست.
۱۸۵۵.

بررسی ساختار روایی در داستان پرومته نوشتة آندره ژید(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روایت شناسی راوی درون داستانی راوی برون داستانی زاویه دید، گونه شناسی روایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۷ تعداد دانلود : ۷۰۲
ساختارهای روایی در آثار ادبی و نوشته های مختلف قادرند معناهای گوناگونی را در ذهن متبادر نمایند. راوی هم به نوبه خود ساختارهایی را در اثرش به خدمت می گیرد که از تنوع فراوانی برخوردارند و قادرند مخاطب را تحت تاثیر قرار دهند. در داستان پرومته راویان هریک به سهم خود نقش مهمی در کل داستان ایفا می کنند و تنها یک خوانش دقیق می تواند منظور راوی را از انتخاب ساختارهای روایی مختلف آشکار سازد و معنایی را که از آنها ناشی می شود برای خواننده مشخص نماید. ابزارهای تجزیه و تحلیل روایتی متن به خوبی می توانند برای کشف این معناهای نهفته به کمک خواننده بشتابند و او را در یافتن معادلات درون متنی یاری نمایند. ساختارهای روایی هم می توانند، بر حسب مورد، به فهم متن کمک کرده و یا اینکه این فرآیند را مشکل تر کنند. به همین دلیل انتخاب این ساختارها نیازمند بذل توجهی خاص از جانب راویست. از دیگر سو، همکاری بین راویان مختلف و نیز حضور مخاطب در قسمتهای مختلف این داستان، که گاه بسیار پر رنگ است، فضای روایتی ای را شکل می دهد که در آن ارتباط بین راوی و مخاطب به بهترین وجه شکل می گیرد. با اینکه مخاطب اغلب تحت تاثیر و نفوذ راوی است، این امر مانع از معکوس شدن این روند نمی شود و در برخی قسمت های داستان راوی به طور کامل تحت تاثیر مخاطب خویش است.
۱۸۵۶.

شیوه‌های بیان گزاره اسمی در زبان روسی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسند گزاره فعل ربطی فعل تیم ربطی گزاره فعلی صفر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری رده شناسی زبان
تعداد بازدید : ۱۴۷۶ تعداد دانلود : ۷۷۰
مقاله حاضر، به بررسی گزاره اسمی در زبان روسی و فارسی می پردازد. مفهوم گزاره و انواع آن مدت زمان مدیدی است که مورد بررسی دانشمندان و دستورنویسان می باشد. به هنگام بررسی گزاره اسمی در زبان روسی می بایست این نکته را خاطرنشان ساخت که در رابطه با ابن موضوع اختلاف نظرهای اساسی وجود دارد. در بحث مربوط به تئوری گزاره در زبان فارسی همچون زبان روسی، نقاط ضعف و نارسایی هایی نیز وجود دارد. در این مقاله، انواع تقسیم بندی افعال ربطی در زبان روسی، بیان تفاوت های اساسی گزاره اسمی در زبان روسی و فارسی و همچنین ارائه نظرات مختلف در خصوص شیوه های بیان گزاره اسمی مورد بررسی قرار می گیرد.
۱۸۵۷.

رویکردی نقش گرا به ارزشیابی کیفیت ترجمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۵
در رویکردی نقش گرا به ارزشیابی کیفیت ترجمه، یک ترجمه «خوب» آن است که نقش تعیین شده را در زبان و فرهنگ مقصد به خوبی ایفا کند، یعنی در ایفای نقش، ترجمه مناسبی باشد. نظر غالب این است که در ارزشیابی یک ترجمه میزان همان متن اصلی است، به این معنی که ارزشیاب باید ترجمه را با متن اصلی مقایسه کند تا ببیند آیا پیام مورد نظر دقیقا منتقل شده و نیز مولفه های معنائی و دستوری به درستی ترجمه شده اند یا نه. اما در یک رویکرد نقش گرا به ترجمه عواملی مانند نقش زبان، نوع متن، و هدف ترجمه از اهمیت بیشتری برخوردارند و به عنوان معیارهای قطعی در تعیین میزان مناسب بودن متن به حساب می آیند. در این رویکرد، متن اصلی گاهی فقط یک منبع خبر تلقی می شود، و مترجم کارشناسی است که با توجه به نوع و نقش و هدف متن اصلی تصمیم می گیرد که متن ترجمه چه نقشی را باید در زبان و فرهنگ مقصد ایفا کند.
۱۸۵۹.

بررسی ساخت های اشتقاقی قید در زبان های روسی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اشتقاق قید وندهای اشتقاقی زایایی معانی واژه سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۵ تعداد دانلود : ۱۲۰۰
قید، یکی از اجزای کلام است که عموماً از ابعاد مختلفی همچون صرف، نحو و معنا مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد. در این تحقیق برای نخستین بار، ساخت های اشتقاقی قید با نگرش بر جنبه های ساختاری و معنایی آن در زبان های روسی و فارسی مورد بررسی قرارگرفته است. در هر دو زبان، نظام واژه سازی قیود، متفاوت و با امکانات واژه سازی از یکدیگر متمایز می شود. قیود مشتق ارتباط بسیار نزدیکی با سایر اقسام کلام دارند و روابط صوری و معنایی خود را با اقسام کلام حفظ کرده اند. ابزارهای واژه ساز (وند های اشتقاقی) قیود در زبان روسی به مراتب گسترده تر از زبان فارسی است. هریک از این وندها در زبان های مربوطه، بیانگر معانی گوناگون بوده و از میزان زایایی مختلفی برخوردار هستند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان