درخت حوزه‌های تخصصی

با توجه به اهمیت نقش دانشجو معلمان و مدرسان در پیشبرد برنامه های تعلیم و تربیت٬ این پژوهش به بررسی کیفیت برنامه تربیت دبیر زبان انگلیسی در دانشگاه فرهنگیان می پردازد. مطالعه حاضر با استفاده از مشاهده٬ پرسشنامه و مصاحبه می باشد. پرسشنامه تجربه دانشجو (پیس و کو٬ 1998 ) به 285 دانشجو داده شد. 70 مدرس به ارزشیابی از برنامه تربیت دبیر پرداختند٬ 34 نفر از مدرسان چک لیست ( 2007) CIPP را نمره گذاری نمودند٬ و با 8 نفر از مدرسان نیز مصاحبه به عمل آمد. برنامه تربیت دبیر بر اساس مدل CIPP از چهار بعد شامل اهداف٬ محتوای دوره٬ فعالیت های یاد دهی و یادگیری و ارزشیابی کلی از برنامه مورد بررسی قرار گرفت. روش های تجزیه و تحلیل داده ها شامل آمار توصیفی و تحلیل اسناد مکتوب موجود در این زمینه می باشد. نتایج این تحقیق نشان دهنده رضایتمندی نسبی دانشجو معلمان و فارغ التحصیلان از برنامه تربیت دبیر و نگرش مثبت آنها نسبت به سودمندی دوره های کارورزی می باشد. تحلیل پرسشنامه مدرسان نشان داد که برنامه تربیت دبیر زبان انگلیسی تا حدودی به اهداف خود در زمینه آماده سازی دبیرانی که بتوانند نیازهای شغلی خود را تامین نمایند٬ نائل آمده است. اگرچه٬ نتایج بیانگر وجود تناقضاتی بین نیازهای واقعی دانشجو معلمان و محتوای دوره های ارائه شده می باشد. مدرسان نشان داد که برنامه تربیت دبیر زبان انگلیسی تا حدودی به اهداف خود در زمینه آماده سازی دبیرانی که بتوانند نیازهای شغلی خود را تامین نمایند٬ نائل آمده است. اگرچه٬ نتایج بیانگر وجود تناقضاتی

زبان اشاره ایرانی، زبانی دیداری/فضایی است که با دارا بودن ساختار نحوی و معنایی خاصّ خود در جامعه ناشنوایان در سرتاسر ایران با تفاوت لهجه های مختلف، رشد کرده است. وجود اشارات قراردادی در این زبان اثبات می کند که زبانی حقیقی است و تنها مجموعه ای از تصاویر در فضا نمی باشد. انگیزه اصلی انجام پژوهش حاضر با بررسی نمود در زبان اشاره ایرانی، معطوف کردن توجّه زبان شناسان به یکی از ویژگی های زبانی این زبان است، تا بتوان آنها را از خصوصیات و طبیعی بودن آن آگاه کرد، چرا که در جامعه ناشنوایان از اهمّیت و ارزش بالایی برخوردار است و تاثیر مستقیمی بر روی زندگی آنها دارد. سؤال اصلی که در این پژوهش مدّ نظر قرار گرفته آن است که در این زبان مقوله نمود (استمراری و تام) به چه صورت نشان داده می شود. یافته های این پژوهش مشخّص نمود که در زبان اشاره ایرانی جهت مشخّص کردن نمود از روش های مختلفی استفاده می شود. نمود استمراری از طریق تکرار در حرکات فعل بیان می شود و نمود تام با استفاده از نشانگر مجزای واژگانی ""تمام شدن"" بیان می شود که جایگاه این نشانگر بعنوان مشخّصه نمود در پایان عبارت بعد از فعل اصلی است که بخوبی مبیّن معنی کامل شدن عمل است.

جستار حاضر در چارچوب نظریه نمود معنایی واژگانی لیبر ( 2004 ) به مقایسه بررسی نقش معنایی پیشوندهای منفی ساز «نا» و «بی» در فارسی می پردازد. پایه گذار این نظریه با استفاده از ش ش مشخصه معن ایی، نقش معنایی عناصر واژی ازجمله وندها و عملک رد آن ها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی می کن د. در این پژوهش داده های موردبررسی از نسخه 2 پیکره همشهری استخراج شده اند و براساس نوع و معنای مقوله پایه چندمعنایی وندهای «نا» و «بی» موردبررسی قرار گرفته اند و با یکدیگر مقایسه می شوند. بررسی داده های پژوهش حاکی از آن است که معانی متفاوت نفی در کلمات دارای پیشوند «نا» به دلیل اصل هم نمایگی است. البته، این اصل درمورد برخی از کلمات منفی پاسخ گوی معنای حاصل، نیست و برای توجیه معانیِ منفیِ این کلمات باید اصل هم نمایگی را کنار بگذاریم و به مشخصه های معنایی پایه توجه کنیم؛ البته این موضوع درمورد وند «بی» صدق نمی کند و معانی حاصل از آن از طریق اصل هم نمایگی توضیح داده می شود. همچنین، مشخص شد که هر دوی این وندها به جز در مواردی معدود، وندهای صفت ساز هستند.

هدف از این تحقیق کیفی بررسی مقایسه ای آسیب ها و مشکلات تدریس و یادگیری درس زبان انگلیسی و زبان عربی در دبیرستان های ایران با استفاده از روش داده بنیاد یا نظریه گروندد است. از طریق مصاحبه نیمه ساختاری با پنج دبیر زبان انگلیسی و هفت دبیر عربی که با نمونه گیری نظری از بین دبیران دبیرستان های مختلف شهر سبزوار، انتخاب شدند، داده های این تحقیق جمع آوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار مکس کیودا ( MAXQDA ) و بر اساس سه سطح کدگذاری باز، محوری و انتخابی در نظریه داده بنیاد صورت گرفت. دو مدل نظری آسیب شناسی زبان عربی و نیز آسیب شناسی زبان انگلیسی ارائه شد که در هر یک، مشکلات تدریس و یادگیری زبان (عربی/ انگلیسی) به عنوان مقوله اصلی و معلم، دانش آموز و امکانات آموزشی به عنوان مقوله های ثانویه مطرح شد. نتایج تحقیق نشان داد که با وجود بعضی تفاوت ها بین این دو زبان، برخی مشکلات تدریس و یادگیری بین زبان عربی و انگلیسی مشترک هستند. در این مقاله پیامدهای آموزشی متعددی در رابطه با دبیران، دانش آموزان و برنامه ریزان درسی نیز مورد بحث قرار گرفته است. Grounded Theory

در پژوهش حاضر، در چارچوب نظریه انسجام هلیدی و حسن (1976) میزان تسلط کودکان تک زبانه فارسی زبان بر حروف ربط و ارجاع ضمیری به عنوان دو نوع از ابزارهای انسجامی مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور، 80 کودک در چهار رده سنی 3، 5، 7 و 9 سال از 2 مهدکودک و 4 مدرسه ابتدایی در تهران انتخاب شدند و با یک گروه 20 نفره از آزمودنی های بزرگسال به عنوان گروه کنترل مورد مقایسه قرار گرفتند.  به منظور بررسی عملکرد این کودکان در استفاده از این ابزارهای انسجامی، دو آزمون تولید داستان با استفاده از دو کتاب مصّور کودک اجرا گردید. با در نظرگرفتن رشد انسجام دستوری، داستان های آن ها برحسب کاربرد این دو ابزار انسجامی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که کودکان 3 ساله از راهبرد اسمی استفاده کردند و برای ایجاد انسجام در داستان از حروف ربط زمانی استفاده کردند. کودکان 5 ساله از تعداد بیشتری حروف ربط زمانی استفاده کردند. داستان های روایت شده توسط آن ها با استفاده از راهبرد فاعل موضوعی از سازماندهی برخوردار بود. از 7 سالگی به بعد داستان های روایت شده آزمودنی ها پیچیده تر شدند و تنوع حروف ربط به طور معناداری افزایش یافت. کودکان از نشانگرهای زبانی مختلفی (راهبرد پیش مرجعی کامل) برای سازماندهی داستان به صورت یک واحد زبانی کل استفاده کردند. آن ها از ضمایر برای حفظ ارجاع استفاده کردند و همزمان با آن نیز تلاش کردند از ارجاعات واضح و بدون ابهام برای اشاره به شخصیت های داستان استفاده کنند و برای این کار از صورت های اسمی جهت تعویض ارجاع استفاده کردند.

این مقاله می کوشد تا با استفاده از نظریه شرق شناسی ادوارد سعید، نظریه مطرح شده در تاریخ مذکر براهنی را درباره نوستیزی شرق و کهنه ستیزی غرب، با تکیه بر داستان رستم و سهراب شاهنامه فردوسی و تراژدی های ادیپ شهریار اثر سوفوکل و هرکول و مده آ اثر اوریپید، به نقد بکشد. این مقاله به سه بخش تقسیم می شود. در مقدمه، ابتدا نظریه براهنی در تاریخ مذکر و دیدگاه او نسبت به تاریخ و ادبیات شرق به عنوان تاریخ مردسالار و نوستیز در مقابل تاریخ و فرهنگ غرب (یونان) که در آن پیرها جای خود را به جوان ها می دهند، معرفی می شود. سپس به طرح مسئله پردازدخته می شو د: اینکه چرا با وجود قهرمانی چون هرکول که از هر نظر با رستم همخوانی دارد و همچون رستم، نادانسته مرتکب فرزندکشی شده، براهنی، برای اثبات نظریه خود، ادیپ شاه پدرکش از تراژدی سوفوکل را هم تراز رستم می بیند. آنگاه با ارائه مثال های دیگری از فرزندکشی در ادبیات یونان، نتایج نظری و اجتماعی این یک سونگری و الگوی قالبی بررسی می شود. این مقاله از نظریه «شرق شناسی» ادوارد سعید که در آن تفکر غربی «شرق» را تنها مترادف الگوهای قالبی می داند، به عنوان شیوه بررسی استفاده می کند. سپس به اختصار از آبشخور نظریه سعید نزد فانون و نیز تأثیر سعید بر نظریه پردازان دیگر پسااستعماری ذکر خواهد شد. آنگاه در پی یافتن ردپای سلطه الگوی غربی بر نگرش روشنفکر شرقی (در اینجا در حوزه نقد ادبی) در نظریه «تاریخ مذکر» خواهد بود. پس از واکاوی مثال های براهنی و یافتن نقیض تِز او در همان مثال ها، یعنی «مده آ» و «ادیپ شاه» و به یاری چند مثال نقض دیگر در اساطیر یونان نشان خواهد داد که «تاریخ مذکر»، آگاهانه یا ناآگاهانه، تحت تأثیر الگوهای غربی، تصویری کلیشه ای از فرهنگ شرق ارائه می دهد که در نهایت در جهت حفظ و بقای سلطه غرب بر شرق است.

در طول یکصد و پنجاه سال اخیر، در نتیجة ترجمه های بسیار زیادی که از زبان های دیگر، به ویژه انگلیسی، به زبان فارسی شده است، برخی از هنجارهای زبانی تغییر کرده اند یا دست کم دستخوش تغییر شده اند. سبک اسمی یکی از مهم ترین ویژگی های نحوی زبان است که مانند هر ویژگی نحوی دیگر ممکن است ازطریق ترجمه به زبان مقصد انتقال یابد؛ درحالی که به نظر می رسد در زبان فارسی، سبک غالب، سبک فعلی است. هدف از انجام تحقیق حاضر، یافتن پاسخ برای این سؤال است که با توجه به شیوة لفظ گرایی که در غالب ترجمه ها دیده می شود، آیا احتمال گرایش به سبک اسمی در متون ترجمه شده توضیحی وجود دارد. نتایج تحقیق نشان داد که در متون تألیفی و ترجمه های نویسندگان و مترجمان توانا، گرایش به سبک فعلی می باشد و فراوانی جملات اسمی بسیار کم است؛ ولی در ترجمه های مترجمان تازه کار، فراوانی جملات اسمی بیشتر است. همچنین، در این تحقیق، تعدادی از جملات اسمی را که در ترجمه های مترجمان تازه کار وجود داشت، به صورت فعلی نوشتیم و از 130 نفر از دانشجویان خواستیم که تا آن صورتی را که به نظرشان فارسی تر و واضح تر می آید، انتخاب نمایند. نتیجة این بررسی نیز نشان داد که این افراد جملات فعلی را بر جملات اسمی ترجیح می دهند.

هدف پژوهش حاضر آن است که انواع مؤلفه های سبک شناسی روایت را در چند حکایت بررسی کند. این پژوهش بر روی سه حکایت منظوم عرفانی از عطار با محوریت شخصیت حلاج انجام شده است. پرسش های بنیادین پژوهش این است: الف) مؤلفه های سبکی روایی مبتنی بر کدام سازو کارهای سبک شناسی روایت تبیین می شود؟ و ب) این مؤلفه ها چگونه در گفتمان روایی نمود پیدا می کند؟ این پژوهش به روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و به شیوه تحلیلی است و از متدلوژی سیمپسون در کتاب سبک شناسی بهره گرفته است. نتایج پژوهش نشان داد که با تحلیل فرایندها، میزان مشارکت شخصیت های داستان مشخص می شود. درخصوص زاوی ه دید زمانی نیز چون هر سه حکایت حول محور شخصیت حلاج است، به زمان خاصی اشاره نمی شود. درنگ توصیفی مثال دیگری از این زاویه دید است و تداوم متن در حکایات طولانی تر از تداوم داستان است. البته، در حکایت دوم روایت خلاصه و فشرده بیان می شود. طبیعتاً از منظر زاویه دید مکانی و روانی اشاره به مکان چندان موضوعیت ندارد؛ چون تبیین جایگاه و مقام حلاج مدنظر نویسنده است. وجهیت در حکایات حلاج چند ویژگی دارد: اول، چون راوی با گفتار مستقیم احساسات و حالات حلاج و شخصیت عاشق را روایت می کند، وجهیت مثبت است. این موضوع را می توان با الگوی فالر آسپنسکی تبیین کرد. درخصوص گویش فردی، واژگان به کار رفته عکس العمل عاشق بعد از رویارویی با خاکستر معشوق (حلاج) و یافتن نشانی از او را بیان می کند که بسیار با بافت عارفانه داستان هم خوانی دارد. هر سه حکایت حلاج در قالب «ساختار متنی» لباو قابل بررسی است. درخصوص بینامتنیت نیز دو حکایت «حلاج بر سر دار» و «حلاج با سر بریده در خواب» در متون دیگر نقل شده اند.

در مطالعات انجام شده در حوزه پردازش لغت، همواره تفاوتهای پردازش اسامی و افعال به لحاظ متفاوت بودن جنبه های اسمی و فعلی و فعالیت قسمت های متفاوتی از مغز در ارتباط با ویژگی های لغوی مورد بررسی قرار گرفته است. این بررسی به خصوص در مورد افراد دوزبانه، با توجه به نقش واسطه ای زبان اول در پردازش زبان دوم از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد. در این مطالعه، مقایسه ای تطبیقی بین زبان اول و دوم با در نظر گرفتن سطوح پردازش لغت در افراد دوزبانه فارسی- انگلیسی، و با مشارکت هشتاد و شش دانشجوی دوره کارشناسی زبان و ادبیات انگیسی انجام گرفت. در این پژوهش آزمون نامیدن تصویر به عنوان مهمترین ابزار شناختی مورد استفاده قرار گرفت و میزان تاخیرشدگی در نامیدن تصاویر با مفاهیم اسمی و فعلی در هر یک از دو زبان فارسی و انگلیسی در هزارم ثانیه ثبت شد. بر اساس نتایج این پژوهش، در پردازش افعال در هر دو زبان، پیچیدگی های وندی در مقایسه با پیچیدگی های معنایی دارای تاثیرگزاری بیشتری در ایجاد تفاوت بین پردازش اسامی و افعال می باشد و اسامی در حالت کلی میزان یاد آوری بالاتری دارند. همچنین، فراگیری زبان (زبان اول) و یادگیری آگاهانه زبان (زبان دوم) فاقد تاثیر بر میزان مشارکت سطوح پردازش لغت در افراد دوزبانه می باشد.