درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: سایبرکندریا را می توان یکی از چالش های نوپدید در عصر اینترنت دانست. هدف پژوهش حاضر بررسی تولیدات علمی و شبکه های همکاری علمی پژوهشگران در زمینه سایبرکندریا در پایگاه Web of Science بود. روش ها: پژوهش حاضر با استفاده از شاخص های علم سنجی، آلتمتریک و تحلیل شبکه های اجتماعی انجام شد. جامعه پژوهش شامل 90 برونداد علمی در زمینه سایبرکندریا بود که تا زمان گردآوری داده های پژوهش در ژوئن سال 2020 در پایگاه Web of Science نمایه شده بودند. برای گردآوری داده ها از پایگاه های Web of Science و آلتمتریک اکسپلورر استفاده شد. همچنین، نرم افزار های VOSviewer و UCINet جهت ترسیم و تحلیل شبکه های همکاری علمی استفاده شد. یافته ها: 80 درصد مقاله های بررسی شده، طی سا ل های ۲۰15 تا ۲۰20 منتشرشده بود و بالغ بر 2/42 درصد از آن ها مربوط به دو سال اخیر بوده است. مجله «Journal of Anxiety Disorder » بیش ترین تعداد مقاله (10 درصد) را در این زمینه منتشر کرده بود. بیشترین تولیدات علمی در این زمینه مربوط به حوزه های موضوعی روان پزشکی و روانشناسی بود. به 51 مقاله از 79 مقاله دارای نشانگر دیجیتالی شیء منتشرشده در این زمینه، دست کم یک بار در رسانه های اجتماعی توجه شد. 1/81 درصد از تولیدات علمی در زمینه مورد بررسی از طریق همکاری دو یا چند پژوهشگر تولید شد. نتیجه گیری: هرچند تعداد تولیدات علمی در زمینه سایبرکندریا در پایگاه Web of Science اندک است، اما روند آن رو به افزایش است. بررسی شبکه همکاری پدیدآورندگان تولیدات علمی در زمینه سایبرکندریا، تمایل بیش تر پژوهشگران را به تألیفات مشارکتی نشان می دهد.

مقدمه: امروزه ارائه خدمات درمانی به بیماران بین المللی در دنیا به صورت گسترده از توجه برخوردار است و از این فرصت، جهت افزایش تولید ناخالص ملی وبالابردن استانداردهای کیفی ارائه خدمات درمانی استفاده می نمایند. در ایران نیز یکی از برنامه های دولت، گسترش توریسم درمانی است. هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی توریسم درمانی مبتنی بر کارآفرینی فن آورانه در ایران است. روش ها: مطالعه حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی-توسعه ای از حیث روش اجرا کمی و از نوع همبستگی است. در مرحله اول برای شناسایی شاخص های توریسم درمانی مبتنی بر کارآفرینی فن آورانه از روش کمی- دلفی فازی و در مرحله دوم برای برازش از روش کمی-توصیفی (تحلیل عاملی و برای رتبه بندی از روش سلسله مراتبی) استفاده شده است. یافته ها: شاخص های (عوامل ساختاری با امتیاز 382/0، مهارتی با امتیاز 250/0، مدیریتی با امتیاز 160/0، حمایت های ستادی با امتیاز 101/0، عوامل خارجی با امتیاز 064/0 و تعاملات بین سازمانی با امتیاز 043/0) به ترتیب دارای بیشترین اولویت می باشند. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان داد شش شاخص اصلی و 26 شاخص فرعی، به عنوان مهم ترین شاخص های توریسم درمانی مبتنی بر کارآفرینی فن آورانه می باشند که استفاده از این شاخص ها در رشد و توسعه صنعت توریسم درمانی مؤثراست ومی تواند سیاست گذاران و مدیران این صنعت را یاری نماید.

مقدمه: قلب یکی از ارگان های اصلی بدن انسان است و سالم نبودن آن عامل مهمی در مرگ ومیر انسان ها است. بیماری قلبی ممکن است بدون علامت باشد اما می توان از طریق آزمایش های پزشکی این نوع بیماری را پیش بینی و تشخیص داد. تشخیص بیماری قلبی به تجربیات زیاد پزشکان متخصص نیاز دارد. هدف مطالعه حاضر، تشخیص بیماری قلبی به منظور کمک به پزشکان برمبنای ترکیب الگوریتم بهینه سازی ملخ دودویی و k نزدیک ترین همسایه است. از الگوریتم بهینه سازی ملخ دودویی برای انتخاب ویژگی ها و از الگوریتم K نزدیک ترین همسایه برای طبقه بندی استفاده شده است. روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی بود.. در این مطالعه، پرونده پزشکی 270 بیمار در حوزه بیماری قلبی با تعداد 13 ویژگی بررسی شد. تعداد بیماران مبتلا برابر با 120 و فقدان بیماری برابر با 150 بود، لذا مجموعه داده در حالت متوازن است. اطلاعات بیماران از پایگاه داده استاندارد UCI استخراج شد. ارزیابی مدل پیشنهادی در شبیه سازی MATLAB انجام شد. یافته ها: با توجه به ارزیابی های انجام شده بر روی روش پیشنهادی، درصد صحت برابر با 8/89، درصد حساسیت برابر با 6/89 و درصد ویژگی برابر با 4/90 به دست آمد که در مقایسه با نتایج مطالعات انجام شده در حوزه بیماری قلبی، دقت به دست آمده روش پیشنهادی، قابل قبول است. همچنین، درصد صحت روش پیشنهادی برمبنای هفت ویژگی (Age, Sex, Chest Pain, BP, Electrocardiographic, Angina, Thallium) برابر با 3/90 درصد به دست آمد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، برای تشخیص بیماری قلبی، روش پیشنهادی در تشخیص بیماری و انتخاب ویژگی های مهم نسبت به روش های قبلی بهتر عمل کرده است.

مقدمه: پرداخت مبتنی بر عملکرد (طرح قاصدک)، مدل پرداختی است که سعی بر ارائه پاداش به ابعاد کمی عملکرد دارد و ارائه کنندگان خدمات سلامت را در جهت دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده از طریق انگیزاننده های مالی تشویق می کند. هدف پژوهش حاضر تعیین سطح رضایتمندی کارکنان از طرح قاصدک در سال 1398 بود. روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی و به روش مقطعی بود. جامعه ی آماری پژوهش کلیه کارکنان بیمارستان های منتخب دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. داده ها به وسیله پرسشنامه گردآوری شدند و با آزمون های تی مستقل، ANOVA، و همبستگی پیرسون در نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها: متوسط نمره رضایتمندی کارکنان گروه های پزشکی، پرستاری، پشتیبانی و پاراکلینیکی کمتر از حد متوسط بود (2/33 از 5). ارتباط معناداری میان مقدار رضایت از پرداخت مبتنی بر عملکرد با واحد محل اشتغال کارکنان مشاهده نشد (p-value=0/330). همچنین، بین متغیرهای سن و سوابق کاری کارکنان با میزان رضایتمندی آنان نیز ارتباط معنا داری مشاهده نشد(p-value=0/945) و (p-value=0/823)، به ترتیب، اما بین رضایتمندی کارکنان با رسته شغلی آنان ارتباط معنادار مشاهده شد(p-value=0/042).بیشترین و کمترین میزان رضایتمندی به ترتیب مربوط به رسته های شغلی پزشکی و اداری مالی بود. نتیجه گیری: رضایت کارکنان از سیستم پرداخت مبتنی بر عملکرد در بیمارستان های موردمطالعه، به ویژه در میان کارکنان غیر بالینی، در حد قابل قبول ﻧﯿﺴ ﺖ و ای ﻦ ﻣﺴ ﺌﻠﻪ می تواند در ﻋﻤﻠﮑ ﺮد و ﮐﯿﻔﯿ ﺖ ﮐ ﺎر کارکنان ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨ ﺎﺑﺮایﻦ ﻧﯿ ﺎز ﺑ ﻪ ﺗﺄﻣ ﻞ و ﺗﻮﺟ ﻪ ﺑﯿﺸ ﺘر ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ در این زمینه وجود دارد.

مقدمه: همواره یکی از دغدغه های اصلی مدیران نظام سلامت، کنترل و کاهش هزینه های بهداشت و درمان بوده است. استفاده بهینه از منابع مراکز بهداشتی و درمانی جهت حفظ و ارتقای خدمات، مستلزم تحلیل هزینه ها و به کارگیری نتایج به دست آمده در فرآیند تأمین و مصرف اقلام موردنیاز است. هدف این مطالعه استخراج الگویی مناسب جهت مدیریت هزینه های ملزومات پزشکی در مراکز بهداشتی و درمانی است. روش ها: این پژوهش از نوع کاربردی و به روش توصیفی است که به صورت مقطعی انجام شد. هزینه خرید سالیانه ملزومات پزشکی مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی همدان از سیستم اطلاعات بیمارستانی استخراج و پس از پردازش، نتایج با بهره گیری از تجربیات محققین و ضوابط تجهیزات پزشکی کشور تحلیل گردید. برای خوشه بندی داده ها از الگوریتم K-means در محیط نرم افزاری Rapidminer 9.6 استفاده شد. یافته ها: هزینه های خرید سالیانه ملزومات پزشکی بر مبنای قیمت خرید واحد و کل به روش K-means به نُه دسته خوشه بندی شد و سپس بر اساس تحلیل هریک از طبقات، راهکارهایی جهت مدیریت هزینه از جمله کاهش قیمت از طریق خرید متمرکز، عقد قرارداد با تأمین کنندگان مجاز، نظارت و کنترل دقیق مصرف و عقد تفاهم نامه با سایر مراکز درمانی جهت تبادل کالای مازاد یا موردنیاز ارائه گردید. نتیجه گیری: تحلیل هزینه کرد حوزه ملزومات پزشکی بر مبنای قیمت، میزان خرید و مصرف در یک بازه زمانی معین با استفاده از الگوریتم خوشه بندی، اطلاعات ارزشمندی را جهت مدیریت منابع و مصارف در اختیار مدیران نظام سلامت قرار می دهد و منجر به حفظ، تداوم و ارتقاء سطح خدمات مراکز بهداشتی و درمانی می گردد.

مقدمه: امروزه مدیران در حوزه بهداشت و درمان به ویژه بیمارستان ها برای بهبود عملکرد مالی و افزایش بهره وری نه تنها باید به مسائل درونی توجه کنند بلکه مسائل اجتماعی و زیست محیطی را نیز باید سرلوحه همه تصمیمات و اقدامات خود قرار دهند. هدف پژوهش حاضر ارتقاء عملکرد مالی بیمارستان ها از طریق آینده پژوهی مسئولیت اجتماعی است. روش ها: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی بوده و برحسب روش پژوهش، آمیخته کیفی و کمی است که در سه مرحله اجرا شد. در مرحله اول با برای استخراج شاخص های عملکرد مالی بیمارستان از روش پدیدارشناسی و مصاحبه با خبرگان استفاده گردید. در مرحله دوم با روش تحلیل محتوا و مرور نظام مند بر روی مقالات منتخب، ابعاد و شاخص های مسئولیت اجتماعی استخراج شد و در مرحله آخر که به آینده پژوهی اختصاص دارد از شیوه دلفی فازی، متغیرهای مرتبط با مسئولیت اجتماعی استخراج و با بهره گیری از مدل ساختاری - تفسیری این متغیرها تحلیل شد. یافته ها: در مرحله اول تعداد ۱۶ شاخص عملکرد مالی استخراج شد. حاصل مرحله دوم، تعداد ۳۵ متغیر و چهار بعد اقتصادی، اجتماعی، کارکنان و محیط زیست برای مسئولیت اجتماعی بود و در مرحله آخر تعداد ۲۰ متغیر مرتبط با مسئولیت اجتماعی استخراج و با بهره گیری از مدل ساختاری – تفسیری، قدرت نفوذ و میزان وابستگی متغیرها تعیین گردید. نتیجه گیری: تمام متغیرهای مرتبط با مسئولیت اجتماعی دارای قدرت نفوذ و وابستگی زیادی (بی ثباتی) هستند. بدین معنا که تغییر هرکدام، بر آن ها و سایر متغیرها نیز اثر می گذارد. ازآنجاکه هدف اصلی بیمارستان های دولتی ارائه خدمات باکیفیت به تمام اقشار جامعه و جلب رضایت آن ها است؛ بنابراین در نظر گرفتن تمام ابعاد و متغیرهای مسئولیت اجتماعی موجب افزایش بهره وری و به تبع آن بهبود عملکرد مالی بیمارستان ها می شود.

مقدمه: امروزه علی رغم پیاده سازی سیستم اطلاعات بیمارستانی، کماکان در بعضی از کشورها مستندسازی پرونده پزشکی به روش سنتی انجام می شود. ثبت ناقص داده ها در پرونده های پزشکی می تواند منجر به تصمیم گیری های نامناسب درمانی شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان نواقص در فرم های اصلی پرونده های پزشکی بیماران به تفکیک نقش مستندسازان انجام پذیرفت. روش ها: مطالعه حاضر یک پژوهش مقطعی بود که در سال 99-1398 در بیمارستان شفا شهر کرمان انجام شد. بدین منظور، پرونده های پزشکی این بیمارستان به صورت تصادفی انتخاب شدند (600=n). سپس ثبت یا عدم ثبت تمامی عناصر داده فرم های اصلی این پرونده ها با استفاده از چک لیست روا و پایا بررسی شد و داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی در نرم افزار SPSS نسخه 24 تحلیل شدند. یافته ها: یافته های مطالعه حاضر نشان داد که 70/34 درصد از پرونده های منتخب برای هر بیمار ناقص بودند. در اکثر فرم های پرونده پزشکی، عناصر داده مربوطه به منشی بخش ها تکمیل نشده بود. در سایر فرم ها نیز، پرستاران و پزشکان بیش از نیمی از عناصر داده را ثبت نکرده بودند. بیشترین میزان نقص به ترتیب در فرم های الصاق الکتروکاردیوگرام، پرونده اورژانس و درخواست رادیوگرافی مشاهده شد. نتیجه گیری: در پژوهش حاضر، عناصر داده مانند جمعیت شناختی، تشخیص اولیه، تشخیص نهایی و امضاء ها توسط منشی بخش ها، پزشکان و پرستاران تکمیل نشده بودند. ثبت نشدن این اطلاعات می تواند موجب مشکلاتی در ارائه خدمات به بیماران شود. ارزیابی میزان نواقص پرونده های پزشکی بر اساس نقش مستندسازان می تواند برای اصلاح فرم ها و توسعه برنامه های آموزشی آتی مؤثر باشد.

مقدمه: شیوع گسترده بیماری کووید-19 و تأثیرات فراوان آن بر کسب وکارها از مسائل مهم جهان امروز است. برای توقف انتقال این بیماری، جامعه باید به پروتکل های بهداشتی توجه کند. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی تأثیر رعایت پروتکل های بهداشتی ویروس کرونا در رضایت مشتری و تصمیم خرید است. روش ها: این پژوهش از نوع تحلیلی- پیمایشی و جامعه آماری 401 نفر از مشتریان داروخانه های منطقه دو شهرداری اراک بود که با نمونه گیری خوشه ای مشخص شدند. برای تحلیل های آماری و آزمون مدل مفهومی پژوهش از روش معادلات ساختاری و نرم افزارهای SPSS 23 و SMARTPLS3 استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد هر چهار عامل رعایت پروتکل های بهداشتی در ورود و خروج (ضریب تأثیر 0/335)، در قفسه داروها (ضریب تأثیر 0/136)، ضدعفونی پیشخوان پذیرش و جواب (ضریب تأثیر 0/204) و رعایت فاصله گذاری اجتماعی (ضریب تأثیر 0/330) تأثیر مثبت و معناداری بر رضایت مشتریان نسبت به اجرای پروتکل های بهداشتی ویروس کرونا دارد. همچنین، رضایت مشتری از این اقدامات می تواند بر قصد خرید مشتری، تأثیر مثبت بگذارد. نتیجه گیری: پیشنهاد می شود متولیان حوزه سلامت و مدیران کسب وکارها بر رعایت فاصله اجتماعی به عنوان یک اقدام مهم در جلوگیری از انتقال ویروس کرونا توجه بیشتری کنند. همچنین، مدیران باید بدانند رعایت پروتکل های بهداشتی ویروس کرونا، علاوه بر الزامی بودن و تحمیل هزینه به آن ها، تأثیر مثبتی بر رضایت مشتریان داشته و درنهایت بر قصد خرید مشتری در دنیای جدید کسب وکار اثرگذار است.

مقدمه: بررسی تأثیر تحریم های اعمال شده بر روی سلامت افراد عادی کشور تحریم شده مباحث چالش برانگیزی را برافروخته است. مطابق مبانی نظری، سلامت تحت تأثیر متغیرهای اقتصادی، اجتماعی، محیطی و درمانی است که گروسمن آن را تبیین کرده است. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر تحریم ها بر سلامت کلیه استان های کشور است. روش ها: مطالعه حاضر به صورت توصیفی، تحلیلی و طولی برای سال های 95-1388 انجام شد. جامعه مطالعه شامل کلیه استان های کشور و متغیرهای استفاده شده شامل متغیرهای کنترلی اقتصادی، اجتماعی، درمانی و محیطی از قبیل تولید ناخالص استانی، وضعیت تحصیلات، شهرنشینی، نهاده های درمانی و متغیر دامی تحریم بود. تحلیل داده ها با استفاده از مدل پانل فضایی و نرم افزار Stata انجام شد. یافته ها: مقایسه وقفه های اعمال شده در مدل نشان می دهد که اثر منفی تحریم ها در سال دوم اتفاق افتاده است. بررسی ها نشان داد کشش (درصد تغییرات) مرگ ومیر نسبت به متغیر درمانی تعداد پزشکان چهار درصد است. بودجه عمرانی دولت بعد از دو سال تأثیر منفی بر سلامت می گذارد. ضریب متغیر بیکاری مثبت 0235/0 است. برآورد انجام شده برای نرخ شهرنشینی معنی دار نبود. نتیجه گیری: تأثیر تحریم ها در سال اعمال شده و نیز سال بعدازآن بر سلامت عمومی جامعه معنی دار نبوده و اثر آن در سال دوم منفی و در سال سوم مثبت می گردد. لذا، بر اساس نتایج پژوهش ضرورت دارد برای کاهش هزینه های تحریم ها، برنامه ریزی لازم برای بهبود شرایط اقتصادی-اجتماعی از قبیل نرخ بیکاری اندیشیده شود. ضمناً طرح های عمرانی و سیاست های سلامت با دوراندیشی اجرا گردد، چراکه اجرای نامناسب آن اثر منفی بر سلامت می گذارد.

مقدمه: مسئولیت اجتماعی به معنای توجه ویژه سازمان ها در فرآیندهای کسب وکار به مسائل زیست محیطی و اجتماعی است. هدف مطالعه حاضر، تعیین ابعاد مسئولیت اجتماعی بیمارستان های دانشگاهی دولتی شهر مشهد در سال 1397 است. روش ها: مطالعه حاضر از نوع تحلیلی و مقطعی بود. داده های مرتبط با مسئولیت اجتماعی و ابعاد آن ازنظر 273 نفر از کارکنان و مراجعین در بیمارستان های دولتی دانشگاهی شهر مشهد با استفاده از پرسش نامه استاندارد بررسی شده و با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آزمون آماری تی به کمک نرم افزار SPSS نسخه 11 در سطح معنی داری 05/0 تحلیل شد. یافته ها: بیشترین میانگین امتیاز (40/2) مربوط به بعد رهبری و فرآیندهای درونی و کمترین میانگین امتیاز (83/1) مربوط به بعد محیط کار بود. سایر میانگین امتیازها به ترتیب شامل بعد محیط زیست (08/2)، بعد بازار (01/2)، بعد جامعه و کشور (92/1) بوده است. درمجموع، مسئولیت اجتماعی بیمارستان ها تفاوت معنی داری با سطح متوسط یعنی دو دارد (05/2) و با توجه به مثبت بودن آماره تی برای مقایسه یک نمونه می توان نتیجه گرفت که مسئولیت اجتماعی به طور معناداری کمی بیشتر از سطح متوسط است. (05/0Pvalue≤) نتیجه گیری: ارتقاء وضعیت کاری کارکنان به عنوان مهم ترین سرمایه اجتماعی اهمیت زیادی دارد که در پژوهش حاضر کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده است. با توجه به نتایج پژوهش، وجود تبعیض و نیز نوبت های کاری سبب کاهش رضایت در این بعد شده است. عدم آگاهی کارکنان مهم ترین دلیل کاهش بوده است که می توان با افزایش آگاهی کارکنان مسئولیت اجتماعی در این بعد را ارتقاء بخشید.

پدیده گردشگری همواره حائز اهمیت بوده و بر اساس پیش بینی های انجام گرفته به سودآورترین صنعت جهان مبدل خواهد شد و در این بین حوزه گردشگری سلامت از اهمیت بالایی برخوردار است. گردشگری سلامت عبارت است از سفر افراد به کشورهای دیگر به منظور دریافت خدمات سلامت که اغلب با گذراندن اوقات فراغت همراه می شود و دلیل انجام این کار فهرست های انتظار طولانی در کشورهای توسعه یافته و هزینه پایین دریافت خدمات مراقبت سلامت در کشورهای درحال توسعه می باشد. [1 ]در قرن هجدهم تا بیستم، بیماران ثروتمند از کشورهای درحال توسعه به مراکز درمانی کشورهای توسعه یافته سفر می کردند، اما این روند در اواخر قرن بیستم شروع به معکوس شدن کرد و کشورهای درحال توسعه شروع به رقابت شدیدی به منظور جذب گردشگر سلامت کرده اند، به طوری که گردش مالی این صنعت در جهان نزدیک به 55 بیلیون دلار هست که این مقدار سالانه 20 درصد افزایش پیدا می کند [2 ]و سهم سالانه کشور ایران بین 400 تا 500 میلیون دلار برآورد شده است. [3 ] در برنامه های چهارم و پنجم توسعه ایران نیز در زمینه بهداشت و درمان، حضور فعال در بازارهای جهانی با اهداف اشتغال زایی، رشد کیفی در بخش سلامت کشور، نزدیک شدن به استانداردهای جهانی، کسب درآمد و ارزآوری، حمایت از رشد اقتصادی در کشور و تبدیل شدن به قطب گردشگری سلامت منطقه در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه اقتصاد کشور ایران عمدتاً متکی به نفت است، لزوم توجه به گردشگری سلامت دوچندان می گردد و از طرفی نیز کشور ایران با دارا بودن آب وهوای مطبوع، جاذبه های گردشگری فراوان، مراکز درمانی مدرن و به همراه نیروی انسانی متخصص دارای شهرت جهانی، محیط مناسب برای کشورهای مسلمان، تقاضای بالای بیماران کشورهای منطقه برای جراحی های زیبایی، برتری در زمینه سلول های بنیادی، ترمیم ضایعات نخاعی و درمان ناباروری، از پتانسیل نسبتاً مناسبی در این زمینه برخوردار است.[4 ] درمجموع می توان گفت که با توجه به محدود بودن بودجه نظام سلامت، سهم پایین بخش بهداشت و درمان از تولید ناخالص داخلی، افزایش هزینه های نظام سلامت، بدهی صندوق های بیمه ای و فشار روزافزون به بیمارستان ها در راستای کنترل هزینه ها، [5] درآمدزایی و مستقل شدن، به نظر می رسد که فعالیت مراکز درمانی کشور در سطح بین المللی و در راستای جذب گردشگر سلامت گام مهمی در راستای رونق اقتصاد سلامت کشور خواهد بود. همچنین، باید به این مسئله مهم اشاره گردد که ایجاد زیرساخت های جذب گردشگر سلامت موضوعی ملی بوده و علاوه بر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به عنوان متولی اصلی و انجام سیاست گذاری های مناسب در این سازمان، سایر نهادها و ارگان های کشوری نیز باید به درستی نقش خود را در زمینه خدمات بازاریابی، حمل ونقل، خدمات رفاهی و تفریحی ایفا کرده و از طرفی درصدد رفع چالش ها و موانع فرهنگی، اجتماعی و سیاسی گردشگری سلامت ایران در سطح بین الملل برآیند. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که علاوه بر تاسیس بخش پذیرش بیماران بین الملل (IPD (International Patient Department)) در بیمارستان، در قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور به بحث گردشگری سلامت توجه بسیاری شده است، اما اقدامات انجام گرفته در این راستا باید سرعت بیشتری به خود بگیرد و از طرفی در کنار همه مزایای اشاره شده، بهتر است به تهدیدهای مهمی که در این زمینه متوجه کشور است در مطالعه ای جامع پرداخته شود (برای مثال ورود گردشگران سلامتی که از سایر نقاط دنیا یک بیماری خاص بومی یا آندمیک را با خود به همراه آورده و امکان شیوع آن در کشور وجود داشته باشد). درنهایت باید خدمات ارائه شده به گردشگران خارجی تعرفه ای متفاوت از گیرندگان داخلی خدمات داشته باشد و تحلیل این موضوع با مشورت اقتصاددانان سلامت انجام گیرد. تضاد منافع: نویسندگان اظهار داشتند که تضاد منافعی وجود ندارد. تشکر و قدردانی: از تمامی اساتید اقتصاد سلامت دانشگاه علوم پزشکی ایران نهایت تشکر و قدردانی به عمل می آید.

مقدمه: امروزه گردشگری سلامت از رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری در جهان است. گردشگری سلامت به عنوان یکی از منابع ایجاد درآمد و اشتغال می تواند رهیافتی برای توسعه اقتصادی ملی باشد. لذا، هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مرتبط بر خلق مزیت رقابتی در کسب وکار گردشگری در حوزه سلامت است. روش ها: مطالعه حاضر توصیفی تحلیلی بود و به صورت مقطعی در سال 1398 انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل فعالان و صاحبان کسب وکارهای صنعت گردشگری استان مازندران بود. برای جمع آوری داده ها تعداد 200 پرسش نامه توزیع گردید که از این تعداد 165 پرسش نامه برگشت داده شد. برای سنجش روایی پرسش نامه ازنظر خبرگان استفاده گردید. پایایی ابزار گردآوری داده ها از طریق آلفای کرونباخ و پایایی مرکب تائید شد. برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد وضعیت اجتماعی- فرهنگی با ضریب مسیر 96/0 اثر بسیار مهمی بر خلق مزیت رقابتی در گردشگری سلامت در استان مازندران دارد. همچنین بعد دسترسی به امکانات و نیروی انسانی متخصص و ماهر با ضریب مسیر 95/0 و 85/0 در رتبه های بعدی قرار دارند. نتیجه گیری: متولیان سازمان های ضمن مشخص نمودن فهرست دقیق قابلیت های اجتماعی - فرهنگی و تاریخی استان و معرفی مجتمع های رفاهی و مراکز خدماتی- درمانی، مقدمات لازم در جذب گردشگر سلامت را فراهم نمایند. در ادامه باید راه های شناسایی امکانات برای گردشگران نیز تسهیل شود. همچنین، باتربیت و به کارگیری نیروی متخصص، کسب وکار گردشگری سلامت تقویت خواهد شد.

مقدمه: مدیران بیمارستان همواره با چالش ارائه بهترین خدمات سلامت دریک محیط دارای منابع محدود روبرو هستند. کمبود ظرفیت، جریان بیمار را تحت تأثیر قرارداده و منجر به انسداد جریان بیمار در بین بخش ها می شود. در پژوهش حاضر، جریان بیمار در بیمارستان به صورت یک شبکه صف باز تحت شرایط انسداد مدل سازی شد. سپس، با استفاده از بهینه یابی ریاضی مبتنی برشبیه سازی، برنامه ریزی ظرفیت به گونه ای انجام می شود که ضمن کاهش پدیده انسداد، هزینه های جاری بیمارستان از بودجه در دسترس بیشتر نگردد. روش ها: پژوهش حاضر ازنظر هدف و نتایج، کاربردی و ازنظر روش گردآوری اطلاعات، توصیفی- پیمایشی بود. رویکرد پژوهش، تلفیقی از مدل سازی ریاضی دوهدفه و شبیه سازی گسسته پیشامد درنظرگرفته شد. اطلاعات جمع آوری شده مربوط به شش ماهه اول سال 1396 دربیمارستان منتخب استان لرستان بود. یافته ها: پس از شبیه سازی وضعیت فعلی و تحلیل نتایج، تعداد 43 سناریو پیشنهادی به منظور بهبود جریان بیمار در بین بخش های بیمارستان منتخب طراحی گردید. سپس، با بکارگیری مدل ریاضی، تعداد نه سناریو برتر تعیین شدند. نتیجه گیری: به منظور تسهیل انتخاب سناریو بهینه توسط مدیران بیمارستان، سناریوهای برتر در دو دسته طبقه بندی و تحلیل شدند. ادغام مدل شبیه سازی با مدل بهینه یابی ریاضی، منجر به توسعه یک رویکرد کلی گردید که می تواند به منظور برنامه ریزی ظرفیت و بهبود جریان بیمار با درنظرگرفتن محدودیت های عملی در سایر بیمارستان ها استفاده شود.

مقدمه: مدیریت زنجیره تأمین دارو، به عنوان یکی از عوامل اثرگذار اصلی در عملکرد بخش سلامت شناخته می شود. هدف پژوهش حاضر، تعیین اولویت عوامل مؤثر بر مدیریت زنجیره تأمین پایدار دارو در داروخانه های بیمارستان های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران است. روش ها: پژوهش حاضر، ازنظر نتایج کاربردی بود که با روش دلفی و دیمتل فازی به صورت مقطعی انجام شد. برای شناسایی عوامل مؤثر بر مدیریت زنجیره تأمین پایدار دارو در داروخانه های مدنظر، از پرسش نامه طراحی شده بر اساس چارچوب مدل مرجع عملیاتی زنجیره تأمین جهت گردآوری نظرات خبرگان استفاده شد. روش نمونه گیری به صورت هدفمند بود. سپس، با استفاده از روش دلفی فازی عوامل اصلی شناسایی شد و پس ازآن، با کمک روش دیمتل فازی عوامل اثرگذار و اثرپذیر و رتبه آن ها مشخص شد. یافته ها: 23 عامل در پنج بعد (قابلیت اطمینان، پاسخگویی، انعطاف پذیری، هزینه ها و مدیریت دارایی) شناخته شد که 17 عامل، درون زا و 6 عامل برون زا بودند. از 17 عامل درون زا، 10 عامل اثرگذار و 7 عامل اثرپذیر بودند. نتیجه گیری: مهم ترین عوامل شناسایی شده در مطالعه حاضر، از بعد مدیریت دارایی و بیشترین تعداد عوامل از بعد پاسخگویی بود. این نشان از پاسخگویی ضعیف سیستم مدیریت داروخانه های مطالعه شده دارد؛ بنابراین، رسیدگی به این دو بعد در مدیریت داروخانه ها بیشتر پیشنهاد می شود.

مقدمه: جذب و ماندگاری پزشکان در نواحی روستایی و کم برخوردار یکی از مهم ترین چالش های سیاست گذاران نظام سلامت است که بر وضعیت سلامت جمعیت ساکن در این نواحی تأثیرگذار است. لذا، هدف از مطالعه حاضر تعیین عوامل مرتبط با تمایل به ماندگاری پزشکان شاغل در نواحی روستایی و ارزیابی آن با توجه به توصیه های سازمان جهانی بهداشت است. روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده که به روش توصیفی- تحلیلی و به صورت مقطعی در سال 1398 انجام شد. جامعه پژوهش 306 نفر از پزشکان شاغل در مراکز بهداشتی درمانی روستایی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد بود که به روش سرشماری انتخاب شده بودند و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته بود. داده ها با روش های آمار توصیفی، تحلیل رگرسیون ترتیبی تک متغیره و چندگانه تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد نمره تمایل به ماندگاری پزشکان شاغل در مناطق روستایی مشهد پایین (16 درصد) بود. همچنین، بین میزان اهمیت بعد قوانین و مقررات، میزان رعایت بعد آموزشی، قوانین و مقررات، مشوق های مالی و حمایت های فردی و شغلی با تمایل به ماندگاری پزشکان در مناطق روستایی رابطه معناداری وجود داشت (p<0/05). نتیجه گیری: استفاده از مشوق های مالی متناسب با انتظارات کارکنان و هزینه های فرصت ازدست رفته به خاطر زندگی در روستاها همراه با حمایت فردی و شغلی از کارکنان می تواند منجر به تقویت اثرات هریک از ابعاد گردد و در نهایت تمایل به ماندگاری را در مناطق روستایی افزایش دهد.

مقدمه: مراکز بهداشتی درمانی باید بتوانند به سرعت با حوادث فاجعه باری مانند بلایای طبیعی و انسانی سازگار شوند. یکی از راه های مواجهه با بلایای مختلف در مراکز بهداشتی درمانی، افزایش تاب آوری است. هدف پژوهش حاضر طراحی مدل جامع تاب آوری بیمارستانی از طریق شناسایی عوامل موثر بر تاب آوری بیمارستانی، نحوه ارتباط میان این عوامل در شرایط مواجهه با بیماری کرونا بود. روش ها: در ابتدا، با استفاده از مطالعه پیشینه پژوهش عوامل مؤثر بر تاب آوری بیمارستانی شناسایی شد و در ادامه با استفاده از فن مد ل سازی ساختاری تفسیری مدل ارتباطی میان عوامل شناسایی شده، به دست آمد. مدل مفهومی به دست آمده از مد ل سازی ساختاری تفسیری با استفاده از نرم افزار Smart PLS نسخه سه مورد برازش قرار گرفت. بدین منظور پرسش نامه حاوی 33 سؤال در اختیار 80 تن از مدیران، خبرگان و کارکنان بیمارستان های آموزشی یزد قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از شناسایی هشت عامل کلی مؤثر بر تاب آوری بیمارستانی دارد. هشت عامل شناسایی شده در پژوهش حاضر، در چهار سطح کلی توسط مدل سازی ساختاری تفسیری ساختار یافتند. سطح آغازین مدل عوامل «پایداری» و «سیستم ارتباطات و فن آوری اطلاعات» هستند. همچنین، نتایج برازش مدل حاکی از تأیید روابط شکل گرفته توسط مدل سازی ساختاری تفسیری دارد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، مدیران بهداشت و درمان کشور می توانند به منظور تاب آوری بیمارستان های کشور در مواجه با بلایای طبیعی و حوادث پیش بینی نشده استفاده نمایند.

مقدمه: روند مهاجرت پرستاران به عنوان عمده ترین بخش نیروی انسانی نظام سلامت نگران کننده است. یکی از عوامل مهم دخیل در مهاجرت پرستاران رضایت شغلی است. بر همین اساس این مطالعه با هدف تعیین همبستگی بین رضایت شغلی و تمایل به مهاجرت پرستاران شهر تهران طراحی شده است. روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی از نوع توصیفی همبستگی بوده که بر روی پرستاران شاغل در بیمارستان های منتخب شهر تهران انجام شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری طبقهای تصادفی برای تعیین بیمارستان های محل پژوهش استفاده شد. برای این مطالعه از پرسشنامهی پژوهشگر ساخته حاوی سه بخش شامل اطلاعات جمعیت شناختی، رضایت شغلی و تمایل به مهاجرت استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه 9.5 و آلفای کرونباخ 0/89بدست آمد. از نرم افزار SPSS برای تحلیل اطلاعات استفاده گردید. یافته ها: میزان تمایل به مهاجرت پرستاران شرکت کننده در مطالعه بالا بود (30.2). همچنین رضایت شغلی افراد شرکت کننده در این پژوهش نیز در حد متوسط گزارش شد. بین متغیر رضایت شغلی کل و تمایل به مهاجرت همبستگی منفی و معنی دار یافت شد(24/0-r = ،05/P-value<). همبستگی بین ابعاد رضایت شغلی شامل موقعیت شغلی، محیط کاری، حقوق و مزایا، نگرش اجتماعی به حرفه و سرپرستی و نظارت مدیران نیز با تمایل به مهاجرت منفی و معنادار بود ولی بین ابعاد روابط بین شخصی در محیط کار و تاثیر شغل بر زندگی شخصی با تمایل به مهاجرت پرستاران ارتباط معناداری یافت نشد. همچنین، در این پژوهش بین متغیر های سن، وضعیت تاهل، سابقه کار و نوع شیفت کاری با متغیر های رضایت شغلی و تمایل به مهاجرت ارتباط معنادار دیده شد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که پرستاران از تمایل بالایی برای مهاجرت برخوردار بودند و از طرفی دیگر ارتباط مستقیمی بین تمایل به مهاجرت پرستاران و رضایت شغلی آنان وجود داشت. نتایج این مطالعه نمایانگر این است که ارتقاء رضایت شغلی پرستاران در ابعاد مختلف میتواند از مهاجرت نیروهای آموزشدیده و ارزشمند در حوزه ارائه خدمات سلامتی پیشگیری کند.

مقدمه: یکی از رویکردهایی که تصمیم گیری و مدیریت دانشگاه ها را تحت تأثیر قرار می دهد، مدیریت مبتنی بر شواهد می باشد. مدیریت مبتنی بر شواهد مستلزم تصمیم گیری های مدیریتی، سازمانی و اقدامات آگاهانه با استفاده از بهترین شواهد موجود است که در آن بهترین شواهد به عنوان هنجارها و استاندارد ها بکار می روند. لذا، در راستای اهمیت این موضوع مطالعه حاضر با هدف تعیین منابع شواهد مورداستفاده در تصمیم گیری مدیران ستادی در دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد روش ها: مطالعه حاضر از نوع کاربردی بود که با روش توصیفی-تحلیلی در سال 1398 انجام شد. جامعه پژوهش شامل 71 مدیر شاغل در دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. ابزار گردآوری داده پرسشنامه مدیریت مبتنی بر شواهد بود. در این مطالعه نمونه گیری انجام نشد و تمام مدیران در آن شرکت داده شدند. همچنین جهت تحلیل داده ها از آزمون اسپیرمن و نرم افزار SPSS-24 استفاده شد. یافته ها: بیشترین منبع شواهد مورداستفاده مدیران در تصمیمات و برنامه های سازمانی مربوط به برنامه های توسعه اجتماعی- سیاسی و کمترین میزان استفاده از منابع مربوط به شواهد علمی پژوهشی بوده است. نتیجه گیری: هر تصمیمی که بدون طی مراحل مدیریت مبتنی بر شواهد اتخاذ شود، نمی تواند مبتنی بر شواهد تلقی شود و پیامد مثبتی در هر سازمان تصمیم گیرنده ای ایجاد نماید. لذا ضرورت دارد که مسئولین و سیاست گذاران مربوطه با تدوین سیاست های تخصصی و فراهم نمودن زیرساخت های لازم جهت کاهش شکاف بین وضعیت موجود با الگوی مدیریت مبتنی بر شواهد، بستر مناسب را فراهم نمایند.

مقدمه: محدودیت های اقتصادی عرضه امکانات بهداشتی و درمانی را با مشکلات جدی مواجه کرده است. لذا، بهبود مدیریت عملکرد کارکنان در سازمان ها موضوعی بسیار مهم است؛ بنابراین، مطالعه حاضر باهدف بررسی حجم فعالیت های حوزه بهداشت خانواده در مراکز بهداشتی درمانی انجام شد. روش ها: پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی–مقطعی است و با استفاده از روش های ترکیبی (کیفی و کمی) انجام شده است. جامعه پژوهش مطالعه شامل کلیه فعالیت های واحد بهداشت خانواده مراکز بهداشتی درمانی شهرستان سوادکوه بود. برای شناسایی فعالیت ها و سایر بخش های کیفی نیز از روش مصاحبه و مشاهده و برای تسهیل انجام مراحل فوق از نرم افزار Excel 2007 استفاده شد. یافته ها: مجموع زمان استاندارد برای کل فعالیت های حوزه موردمطالعه برابر با 2107 واحد کاری بود. فعالیت های ثبت اطلاعات مراجعین در سامانه سیب با 482 واحد کاری بیشترین و فعالیت ارجاع مادر یا کودک دارای مشکل تکاملی به پزشک با 3/0 واحد کاری کمترین حجم کاری را به خود اختصاص داده بودند. کل واحدهای کاری محاسبه شده برای واحد بهداشت خانواده از حداقل موظفی آن کمتر بود. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که تعداد کارکنان واحد بهداشت خانواده بیشتر از تعداد موردنیاز است و میزان بیکاری زیادی در آن وجود دارد. هر سازمان برای ارتقای سطح عملکردی خود نیاز به شاخص یا مدل هایی مانند مدل ارائه شده در مطالعه حاضر دارد تا ضمن کاهش اتلاف منابع، بازدهی سازمان مربوطه را ارتقا بخشد.

مقدمه: بوروکراسی هراسی مفهومی جدیددرادبیات مدیریتی است که اخیرا موردتوجه قرارگرفته است،هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر بوروکراسی هراسی درحوزه مدیریت بهداشت ودرمان استان کرمان بااستفاده ازرویکرد ساختاری تفسیری است . روش ها: روش گردآوری داده ها در پژوهش حاضر مصاحبه وپرسش نامه بود.دراین راستابا 12 نفرازخبرگان شامل اساتیدمدیریت ومدیران ارشددانشگاه علوم پزشکی استان کرمان مصاحبه شد. نتیجه کدگذاری متون مصاحبه ومرورادبیات درقالب 11 مقوله کلی بصورت پرسش نامه تحلیل ساختاری تفسیری تنظیم ودراختیار خبرگان قرار گرفت . یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که قواعدورویه های سخت وانعطاف ناپذیردرجایگاه اول قرار دارد. همچنین بی انگیزگی کارکنان و پایین بودن اعتمادعمومی به سازمان های دولتی درجایگاه دوم قرار دارد ، جایگاه سوم به تصمیم گیری های سلیقه ای مدیران سازمان هاو تشریفات زایداداری تعلق دارد.فساداداری و پاسخگو نبودن درسطح چهارم وطولانی بودن فرآیندهای اداری ، اطلاع رسانی نکردن دقیق فرآیند ها،سلسله مراتب زیاددرسازمان و وجود باندبازی در بعضی ادارات درسطح پنجم قرارگرفت. نتیجه گیری: نتایج بااستفاده ازروش مدل سازی ساختاری تفسیری، تحلیل ودر نهایت ارتباط و توالی پیشایند هابه دست آمد. باعنایت به نتایج پژوهش حوزه مدیریت خدمات بهداشت ودرمان باید قوانین دست وپا گیر را کاهش دهند تا مردم اعتماد خود را نسبت به سازمان های دولتی از دست ندهند.