درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: یکی از عوامل تأثیرگذار بر عملکرد کارکنان، سیستم ارزیابی عملکرد است و سازمان ها برای تحقق اهداف و عملکرد مؤثر، ملزم به لحاظ نمودن مؤلفه های گرایش به کارآفرینی سازمانی می باشند. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین ارزیابی عملکرد و گرایش به کارآفرینی سازمانی در کارکنان منتخب معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. روش ها: مطالعه حاضر از نوع کاربردی بود که با روش توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی در ستاد معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. جامعه پژوهش شامل 102 نفر از کلیه کارکنان دارای نمره ارزیابی عملکرد سال گذشته بودند. در این پژوهش جهت ارزیابی عملکرد، از نمره ارزیابی عملکرد سالیانه کارکنان و جهت گرایش به کارآفرینی سازمانی از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از این بود که میزان گرایش به کارآفرینی سازمانی در حد متوسط بوده است. بعد استقلال طلبی بیشترین و بعد رقابت تهاجمی کمترین میانگین امتیاز را داشته است. بین متغیر عملکرد و متغیرهای خطر پذیری، رقابت تهاجمی و نوآوری رابطه معنادار و منفی وجود داشت، اما بین متغیر عملکرد با متغیرهای پیشگامی و استقلال طلبی رابطه معناداری یافت نشد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد بین ارزیابی عملکرد و گرایش به کارآفرینی سازمانی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. به نظر می رسد این ارتباط معکوس ناشی از نبود بسترهای لازم جهت گرایش به کارآفرینی سازمانی و ابعاد گرایش به کارآفرینی سازمانی در محورها و شاخص های ارزیابی عملکرد کارکنان باشد.

مقدمه: بازپرداخت هزینه های خدمات مراقبت سلامت بخش اصلی از مشکلات مالی بیمارستان ها محسوب می شود که هزینه های جبران نشده این خدمات عامل تأثیرگذار بر درآمد بیمارستانی هستند. پژوهش حاضر با هدف تعیین عوامل مؤثر بر هزینه های جبران نشده در بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام شد. روش ها: مطالعه حاضر از نوع کاربردی بود که با روش کمی توصیفی- تحلیلی به صورت مقطعی انجام شد. جامعه پژوهش شامل تمام بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ایران و ابزار مطالعه، فرم گردآوری داده بود. داده ها با استفاده از نرم افزار EViews نسخه 10 تحلیل شد. تخمین مدل با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی داده های ترکیبی صورت گرفت. یافته ها: هزینه های جبران نشده به طور متوسط 624 میلیارد ریال برآورد شد که بیشترین سهم آن متعلق به کسورات بیمه ای (44 درصد)، بدهی بیماران نیازمند (39 درصد) و بدهی اتباع خارجی (17 درصد) بود. بین متغیرهای تعداد اتباع خارجی، بیماران سرپایی، تخت بیمارستان، ضریب اشغال تخت و طول مدت اقامت با هزینه های جبران نشده رابطه معنادار مثبت و بین متغیرهای تعداد اعمال جراحی و بیماران بستری با هزینه های جبران نشده رابطه معناداری وجود نداشت. متغیر ضریب گردش تخت تأثیری بر هزینه های جبران نشده نداشت. همچنین، متغیرهای تعداد تخت بیمارستانی، طول مدت اقامت و تعداد اتباع خارجی به ترتیب بیشترین اثر مثبت را بر هزینه های جبران نشده داشته اند. نتیجه گیری: با توجه به آمار بالای هزینه های جبران نشده در بیمارستان ها به نظر می رسد شناسایی علل کسورات بیمه ای و راهکارهایی برای کاهش آن و گسترش پوشش بیمه ای برای کاهش هزینه های جبران نشده می تواند مؤثر واقع شود.

مقدمه: دستیابی به رشد اقتصادی پایدار مستلزم سرمایه گذاری در زیرساخت ها برای افزایش ظرفیت های تولیدی است. چنین سرمایه گذاری هایی نه تنها شامل سرمایه گذاری های فیزیکی می شود، بلکه سرمایه گذاری های انسانی، آموزش و سلامت را نیز پوشش می دهد. هدف از مطالعه حاضر تحلیل اثر آموزش نیروی انسانی بخش بهداشت و درمان بر رشد اقتصادی ایران بود. روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که به روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از الگوی خود توضیح با وقفه های توزیعی و داده های سالیانه دوره زﻣﺎﻧی 1370 تا 1398 انجام شد. این پژوهش به تحلیل اثر آموزش نیروی انسانی بخش بهداشت و درمان و نیز اثر آموزش عمومی، آموزش عالی در وزارت علوم، سرمایه گذاری فیزیکی، درجه باز بودن اقتصاد و صادرات بر رشد اقتصادی ایران پرداخته است. داده ها به روش اسنادی از بانک اطلاعات مرکز آمار ایران استخراج و برآوردها با استفاده از نرم افزار ایویوز 10 انجام شد. یافته ها: یافته ها حاکی از تأثیر مثبت متغیرهای مستقل بر رشد اقتصادی ایران بوده است که در آن ضریب آموزش عمومی برابر با 0125/0، آموزش نیروی انسانی بخش بهداشت و درمان برابر با 621/0، آموزش نیروی انسانی در وزارت علوم برابر با 8752/0، سرمایه گذاری فیزیکی برابر با 449/0، درجه باز بودن اقتصاد برابر با 218/0 و صادرات برابر با 2429/0 بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش می تواند در اتخاذ سیاست های مناسب به برنامه ریزان و سیاست گذاران در زمینه سرمایه گذاری نیروی انسانی و آموزش افراد در سطوح عمومی و عالی به ویژه در حوزه بهداشت و درمان کمک نماید تا منجر به افزایش رشد اقتصادی شود.

مقدمه: واحد ام آر آی به دلیل حجم بالای مراجعات و استفاده از تجهیزات و دستگاه های تشخیصی پیشرفته از جمله بخش های پرهزینه بیمارستان می باشد. هدف این پژوهش، محاسبه هزینه تمام شده خدمات این واحد در بیمارستان امام رضا (ع) و مقایسه با تعرفه ها برای قیمت گذاری صحیح آن ها بود. روش ها: در این مطالعه توصیفی و کاربردی، قیمت تمام شده خدمات منتخب ام آر آی، با استفاده از روش هزینه یابی تقلیلی-مرحله ای برای بخش رادیولوژی بیمارستان امام رضا (ع) شهرستان ارومیه در سال 1397 محاسبه شد. ابزار گردآوری داده ها، فرم های استاندارد مربوط به فهرست هزینه های خدمات ام آر آی و مراکز فعالیت مرتبط بود. همچنین، برای برآورد سهم هزینه های سایر بخش ها در خدمات ام آر آی بخش رادیولوژی، مبناهای تسهیم مناسب تعیین و با استفاده از نرم افزار Excel، هزینه ها محاسبه گردید. یافته ها: طبق یافته های پژوهش، هزینه تمام شده خدمات منتخب این واحد از جمله ام آر آی مغز بدون تزریق 1449224 ریال، مغز با تزریق 1793634 ریال، مغز با و بدون تزریق توأم 3121783 ریال، ستون فقرات کمر بدون تزریق 1994881 ریال، ستون فقرات کمر با و بدون تزریق 3449832 ریال محاسبه شد. نتیجه گیری: براساس نتایج مطالعه، بین قیمت واقعی خدمات واحد ام آر آی و تعرفه ها تفاوت وجود دارد و هزینه های پرسنلی بالاترین سهم از هزینه های واحد ام آر آی را به خود اختصاص داده است. لذا، محاسبه دقیق هزینه تمام شده خدمات می تواند با شناسایی و اصلاح، ادغام و یا حذف کانون های پرهزینه، به کاهش هزینه ها و افزایش کارایی واحد موردمطالعه کمک نماید.

مقدمه: امروزه اثربخشی سازمان به طور مستقیم تحت تأثیر کیفیت منابع انسانی آن تعریف می شود. در این میان یکی از مسائل چالش برانگیز سازمان ها در حوزه ی منابع انسانی به ویژه در بخش سلامت، مخاطرات حوزه مدیریت منابع انسانی است. پژوهش حاضر باهدف ارائه مدل تعاملی و فرایندی و ترسیم ارتباطات ساختاری مخاطرات منابع انسانی در بخش سلامت انجام شده است. روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که با روش ترکیبی انجام شد. مشارکت کنندگان در پژوهش 19 نفر از مدیران و کارشناسان منابع انسانی مراکز درمانی شهرهای کاشان، آران و بیدگل بودند که با روش نمونه گیری غیرتصادفی مبتنی بر معیار انتخاب شدند. در این مطالعه از روش مدل سازی ساختاری-تفسیری برای ساختاربندی و ترسیم روابط تعاملی 14 خطر اصلی حوزه منابع انسانی در بخش سلامت استفاده شد. یافته ها: 14 خطر در حوزه منابع انسانی در بخش سلامت، شناسایی و با استفاده از روش مدل سازی ساختاری-تفسیری در چهار سطح طبقه بندی شد. به گونه ای که مخاطرات «دیدگاه مبتنی بر نقش غیرراهبردی واحد منابع انسانی»، «دیدگاه مبتنی بر عملکرد غیر اثربخش واحد منابع انسانی» و «خطر سیستم انتخاب و استخدام» در سطح چهارم و مخاطرات «مالی» و «رفتاری» در سطح اول قرار گرفت. نتیجه گیری: شناخت مخاطرات کلیدی منابع انسانی و روابط علی بین آن ها به مدیران کمک می کند که با هزینه کمتر بتواند در جهت کاهش سایر مخاطرات، ایجاد سیاست های یکپارچه، تصمیمات راهبردی و بهبود سیستم جذب در به کارگیری نیروی انسانی تلاش نمایند.

مقدمه: شناسایی عوامل مؤثر بر شیوع کووید-۱۹ به منظور سیاست گذاری در کنترل همه گیری این بیماری ضروری است. فقر و نابرابری اقتصادی از مهم ترین متغیرهای توضیح دهنده شیوع کرونا هستند. این پژوهش به سنجش اثر فقر و نابرابری اقتصادی بر شیوع کرونا در کشورهای جهان پرداخته است. روش ها: مطالعه حاضر کاربردی با روش توصیفی-تحلیلی به صورت مقطعی بود که با استفاده از رگرسیون باثبات، به ارزیابی اثر فقر و نابرابری اقتصادی بر شیوع کرونا در ۱۴۵ کشور جهان پرداخته شد. جامعه آماری، شامل داده های تجمعی کووید-۱۹ بود که بر اساس آمارهای برنامه تحقیقاتی آکسفورد-مارتین و بانک جهانی در سال ۲۰۲۱-۲۰۲۰ استخراج شد. کشورهای منتخب بر اساس طبقه بندی بانک جهانی در چهار گروه درآمدی دسته بندی و توضیح دهندگی شاخص های فقر و نابرابری بر شیوع کرونا در آن ها ارزیابی شد. اقتصادسنجی و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار MATLAB انجام شد. یافته ها: اثر افزایشی سوءتغذیه و سالخوردگی جمعیت، بر نرخ ابتلا به کرونا برای تمام گروه های درآمدی کشورهای جهان تأییدشده است. درحالی که افزایش سخت گیری دولت ها سبب کاهش ابتلا به کرونا شده است. متغیرهای معنادار در شیوع کرونا برای ایران و کشورهای گروه درآمدی بالاتر از متوسط نیز اثر سالخوردگی و مقررات سخت گیرانه دولت ها را تائید کرده است. یافته ها نشان داد که ضریب جینی، سالخوردگی و سوءتغذیه جزو متغیرهای توضیح دهنده افزایش نرخ مرگ ومیر ناشی از کرونا در ایران و گروه درآمدی بالاتر از متوسط بوده است. نتیجه گیری: برخورداری از تغذیه مناسب به موازات مخارج نظام سلامت و مقررات سخت گیرانه دولت ها می تواند نقش مؤثری در کاهش ابتلا و مرگ ومیر ناشی از کرونا داشته باشد. همچنین، انتخاب سیاست های مناسب در جهت افزایش برابری اقتصادی نقش مؤثری در کاهش مرگ ومیر این بیماری خواهد داشت.

مقدمه: مرزهای مسیر شغلی در همه ابعاد حرفه پزشکی اثرگذار است و چون عوامل زیادی می توانند انتخاب مسیر شغلی پزشکان را شکل دهند، مفهوم مسیر شغلی، همواره موردتوجه مباحث پزشکی بوده و حتی به عنوان رویکردی در آموزش پزشکی استفاده می شود. بنابراین، پژوهش حاضر باهدف تبیین الگوی مفهومی مرزهای مسیر شغلی پزشکان انجام شد. روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که دارای رویکردی کیفی و از استراتژی نظریه داده بنیاد نظام مند بهره برده است. جامعه پژوهش شامل پزشکان بود که از طریق نمونه گیری غیر تصادفی گلوله برفی انتخاب شده اند. درنهایت 19 نفر در مصاحبه های نیمه ساختاریافته شرکت کردند. تحلیل داده ها در این الگو، شامل سه گام کدگذاری باز، محوری و انتخابی بود که با استفاده از نرم افزار MAXQDA انجام شد. یافته ها: الگوی مفهومی مرزهای مسیر شغلی در حرفه پزشکی شامل مقوله های شرایط علّی (تفاوت های فردی و نهادهای اجتماعی)، پدیده محوری (مرزهای کار- خانواده، مرزهای جغرافیایی، اجتماعی، سازمانی، اخلاقی و قانونی)، راهبردها (درک مرزها، بازنگری در مرزها و عبور مرزی)، شرایط زمینه ای (بسترهای تربیتی و بسترهای فرهنگی)، شرایط مداخله گر (عوامل کلان و عوامل خرد) و پیامدها (آینده مسیر شغلی، برنامه ریزی مجدد مسیر شغلی و تعادل کار – خانواده) بود. نتیجه گیری: توجه به الگوی مفهومی مرزهای مسیر شغلی می تواند در برنامه ریزی، تصمیم گیری، مدیریت و توسعه مسیر شغلی پزشکان تأثیر قابل توجهی داشته باشد. به علاوه، پزشکان شاغل، افراد جویای کار و دانش آموختگان دانشگاهی می توانند نسبت به مرزهای مسیر شغلی خودآگاهی یابند و با علل پیدایش و قوام مرزها و پیامدهای مرزهای مسیر شغلی خود نیز آشنا شوند تا با شناخت کافی در انتخاب مسیر شغلی گام بردارند.

مقدمه: عملکرد ضعیف گروه احیا می تواند پیامدهای منفی برای بیمارستان به همراه داشته باشد. شناسایی و اصلاح مشکلات مرتبط با بخش اورژانس از اولویت های بهبود کیفیت ارائه خدمات و افزایش رضایتمندی است. هدف از مطالعه تعیین تأثیر روش FOCUS PDCA بر بهبود شاخص احیای قلبی-ریوی (Cardiopulmonary Resuscitation(CPR)) در بخش اورژانس بود. روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی بود که در بخش اورژانس بیمارستان امام علی شهر اندیمشک انجام شد. گروه شاهد شامل 75 رخداد CPR قبل از اجرای مداخله و گروه آزمون شامل 76 رخداد CPR بعد از اجرای FOCUS-PDCA بود. تیمی از پرستاران شاغل در اورژانس و گروه احیا بر اساس معیارهای ورود انتخاب شدند. کارگاه های آموزش CPR پایه و پیشرفته و روش FOCUS PDCA برای آنان برگزار شد. سپس، مراحل نُه گانه FOCUS-PDCA اجرا شد. چک لیست محقق ساخته ابزار گردآوری داده بود که داده ها با نرم افزار SPSS-22 و آزمون های کای دو، دقیق فیشر و من ویتنی تحلیل شدند. یافته ها: نتیجه احیای موفق برای بیماران بعد از اجرای FOCUS PDCA به میزان 64/3 درصد افزایش یافت. نتیجه احیای موفق قبل از مداخله 7/6 درصد و بعد از مداخله 3/26 درصد بود. بعد از اجرای مداخله، میزان موارد ناموفق در بیماران ترومایی، داخلی و بیماران بدون علائم حیاتی کاهش پیدا کرد. بین دو گروه از نظر وقوع ایست قلبی در حضور شاهد اختلاف آماری معناداری وجود داشت. نتیجه گیری: انتظار می رود اجرای روش FOCUS PDCA بتواند منجر به بهبود شاخص ها و احیای موفق بیماران در بخش اورژانس شود.

مقدمه: تعامل با بیمار مفهومی است که امروزه در مراقبت های پزشکی اهمیت ویژه ای پیداکرده است و به عنوان هدفی ارزشمند در مراقبت از بیمار مدنظر قرارگرفته است. امروزه با تکامل نظام سلامت از مدل بیماری محور به مدل بیمار محور، تعامل بیمار نقش مهمی را در بهبود فرآیند مراقبت سلامت ایجاد کرده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر در تعامل بیمار با پزشک انجام شده است. روش ها: مطالعه از نوع کاربردی با روش کیفی- توصیفی بود. ابتدا اطلاعات بیمارانی که در سال 1397 آنژ یوپلاستی شده بودند از سیستم اطلاعات بیمارستانی استخراج شد. سپس، با استفاده از راهنمای مصاحبه نیمه ساختارمند با بیماران مصاحبه های عمیق انجام گرفت. داده ها با روش تحلیل محتوای کیفی با استفاده از نرم افزار MAXQDA صورت گرفت. یافته ها: بعد از تحلیل داده ها 1072 کد استخراج شد که تمامی کدها در دو طبقه عرضه (پزشک) و تقاضا (بیمار) قرارگرفتند. 11 عامل موثر بر تعامل از طرف عرضه (اطلاع رسانی، رفتار پزشک، آموزش، دسترسی، هزینه، پاسخگویی، ادراک بیمار از تخصص و مهارت پزشک، ضعف مدیریتی، امکانات، اعتماد و رضایت از پزشک) و هفت عامل از طرف تقاضا (مشکلات شخصی، روحیه پرسشگری بیمار، پاسخگویی از منابع دیگر، مشکلات مالی، فقدان دانش و آگاهی، توصیه اطرافیان، خوددرمانی) شناسایی شد. نتیجه گیری: انتظار می رود تعامل بیمار با پزشک معالج بعد از آنژیوپلاستی باعث تسریع در روند بهبودی بیمار، جلوگیری از عوارض احتمالی و کاهش هزینه شود. شناخت عوامل مؤثر و طراحی مداخلات مقتضی در سمت عرضه و تقاضا می تواند منجر به بهبود تعاملات بیمار با پزشک و زمینه ساز ارتقای سلامت جامعه شود.

مقدمه: مراقبت تسکینی نوعی مراقبت بین رشته ای است که بر پیامدهای بیمار محور مانند کیفیت زندگی، بهداشت روان و نیازهای مراقبان تمرکز دارد. با توجه به جمعیت سالمندی و شیوع روزافزون بیماری های مزمن و سخت درمان، لزوم ارائه ی خدمات مراقبت تسکینی در سطوح مختلف نظام سلامت به ویژه در بیمارستان ها اهمیت بیشتری می یابد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی انواع مدل های مراقبت تسکینی مبتنی بر بیمارستان و مزایا و محدودیت های هر یک انجام شد. روش ها: این مطالعه به روش مرور نظام یافته بود که با جستجو در پایگاه های داده انگلیسی و فارسی نظیر Web of Science، Science Direct، Scopus، PubMed، Magiran و SID و موتور جستجوی Google scholar در بازه زمانی بین سال های 2005 تا 2020 انجام شد. مطالعات مرتبط، پس از حذف موارد تکراری و بر اساس معیار ورود و خروج پژوهش انتخاب شد. یافته ها: از مجموع 3877 منبع، 164 منبع مرتبط انتخاب شد. به طورکلی نُه مدل مراقبت تسکینی مبتنی بر بیمارستان شناسایی شد که عبارتند از: درمانگاه مراقبت تسکینی سرپایی، خدمات مشاوره مراقبت تسکینی، خدمات روزانه مراقبت تسکینی، بخش اختصاصی مراقبت تسکینی بستری، خدمات مراقبت در منزل وابسته به بیمارستان، تخت در گردش، ادغام با ICU، اورژانس و مدل یکپارچه. علاوه براین، مزایا و محدودیت های هرکدام از مدل ها نیز شناسایی شد. نتیجه گیری: مدل های شناسایی شده در خصوص مراقبت تسکینی به بیمارستان ها کمک خواهند کرد که در جهت تقویت رویکرد مراقبت تسکینی عمل کنند. با توجه به محدودیت منابع به مسئولان هر بیمارستانی پیشنهاد می شود که این مدل ها پس از انطباق با فرهنگ، ساختار و امکانات موجود در هر بیمارستان پیاده سازی شود.

مقدمه: شبکه های اجتماعی علمی در دهه اخیر ارتباطات علمی دانشجویان و اعضای هیئت علمی دانشگاه را تحت تأثیر خود قرار داده است. هدف از مطالعه حاضر تعیین نقش شبکه های اجتماعی در ارتباطات علمی دانشجویان و اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. روش ها: مطالعه حاضر از نوع کاربردی بود که با روش توصیفی-پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی و اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران بودند که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 450 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده پرسشنامه بود. شش نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه روایی پرسشنامه را بررسی کردند و آلفای کرونباخ محاسبه شده برای پایایی پرسشنامه برابر 96/0 بود. یافته ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 19، تحلیل شدند. یافته ها: ابعاد جستجوی اطلاعات با میانگین 59/3 و انتشار و اشتراک اطلاعات با میانگین 38/3، از مهم ترین مزایای استفاده از شبکه های اجتماعی علمی در ارتباطات علمی بود. همچنین، عدم برگزاری کارگاه های آموزشی در دانشگاه به منظور استفاده کارآمدتر از شبکه های اجتماعی علمی مهم ترین عامل بازدارنده در استفاده از این شبکه ها بود. آزمون فرضیات پژوهش نیز نشان داد بین ابعاد ارتباطات علمی و میزان استفاده دو گروه دانشجویان و اعضای هیئت علمی از شبکه های اجتماعی علمی تفاوت آماری معنی داری وجود دارد. به طوری که میانگین نمره همکاری های پژوهشی، ایده یابی پژوهشی و جستجوی اطلاعات در بین دانشجویان بیشتر از اعضای هیئت علمی بود. بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی با مدرک تحصیلی و سن پاسخگویان ارتباط آماری معنی داری وجود نداشت. نتیجه گیری: ازآنجاکه استفاده از شبکه های اجتماعی علمی در ارتباطات علمی کاربران مؤثر بوده است؛ با برگزاری کارگاه های آموزشی در خصوص معرفی قابلیت های این شبکه ها می تواند به افزایش بهره وری مؤثر از این شبکه ها در همه ابعاد ارتباطات علمی کمک نماید.

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از سال 1389 اعتباربخشی بیمارستان های کشور را برنامه ریزی کرده و اولین دوره این اعتباربخشی را در سال های 1391 و 1392 به شکل دولتی و اجباری اجرا نموده است. این در حالی است که چهارمین دوره این اعتباربخشی از سال 1398 تا 1399 در 19 محور و با استفاده از 110 استاندارد و 514 سنجه انجام گرفته است.[1] پنجمین محور از محورهای 19 گانه در این اعتباربخشی مربوط به فناوری و مدیریت اطلاعات سلامت بوده است. محور مذکور خود دارای شش بخش فرعی تر و شامل سنجه هایی در رابطه با قابلیت های سامانه اطلاعات بیمارستان، ثبت صحیح و کامل داده ها، نگهداشت تجهیزات سخت افزاری و نرم افزاری، امنیت داده ها، فرآیند تشکیل و تکمیل پرونده های پزشکی و الکترونیک نمودن خدمات بیمارستان است.[2] با اندکی تأمل در بخش فناوری و مدیریت اطلاعات سلامت از مجموعه استانداردهای اعتباربخشی ملی بیمارستان های ایران درمی یابیم که سنجه های این بخش در حوزه مدیریت اطلاعات بیشتر بر داده های بیمار تمرکز دارد. درحالی که مدیریت منابع علوم پزشکی و خدمات اطلاعات دانش بنیان در بیمارستان ها مورد غفلت واقع شده است. به عبارت دیگر نقش کتابخانه به عنوان عضوی از پیکره بیمارستان و خدمات کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی در زمینه گردآوری، سازمان دهی و اشاعه اطلاعات در اعتباربخشی ملی بیمارستان ها به فراموشی سپرده شده است. استانداردهای کمیسیون مشترک اعتباربخشی سازمان های بهداشتی و درمانی آمریکا (Joint Commission on Accreditation of Healthcare Organization(JCAHO)) به عنوان مهم ترین اسناد بین المللی در زمینه اعتباربخشی بیمارستان محسوب می شود. دراین سند که اساس راهنمای جامع استانداردهای اعتباربخشی ملی بیمارستان های ایران نیز می باشد بر دسترسی به اطلاعات دانش بنیان (Knowledge base Information) توجه و تأکید شده است. به این صورت که در نهمین استاندارد از استانداردهای مدیریت اطلاعات، بیمارستان ملزم شده است تا نظام اطلاعات، منابع و خدمات لازم به منظور برآورده کردن نیازهای اطلاعاتی دانش بنیان را فراهم نماید. همچنین، بر فراهم آوری این منابع و دقت و روزآمدی آن ها تأکید شده است. [3] استانداردهای کتابخانه های بیمارستانی از دیگر اسناد مهم در این زمینه است که انجمن کتابداری پزشکی آمریکا آن را منتشر کرده است. این سند شامل 11 استاندارد می باشد که در آن بر دسترسی به اطلاعات دانش بنیان به عنوان یکی از عناصر اصلی مدیریت اطلاعات بیمارستان تأکید شده است. در اولین استاندارداین سند، کتابخانه به عنوان واحد اصلی مسئول در امر توسعه سیستم های اطلاعاتی و نیز ارائه خدمات در جهت رفع نیازهای سازمان به اطلاعات دانش بنیان معرفی گردیده است. [4] نقش و اهمیت اطلاعات در تصمیم گیری های بالینی و بحث پزشکی مبتنی بر شواهد ((Evidence-based medicine (EBM) بر کسی پوشیده نیست. از طرفی گردآوری، سازمان دهی، ارزیابی و اشاعه این اطلاعات جزو وظایف اصلی کتابخانه های بیمارستانی است. آموزش سواد اطلاعاتی به کاربران (شامل پزشکان، پرستاران، پیراپزشکان، مدیران و بیماران) و ارائه خدمات اطلاعاتی متنوع به گروه های بالینی نیز نقش های دیگری هستند که این نوع کتابخانه ها ایفا می کنند. بر این اساس منطق حکم می کند که ارزیابی این بخش از بیمارستان و خدمات آن باید جزء لاینفک اعتبارسنجی بیمارستان باشد. در نظر گرفتن کتابخانه های بیمارستانی در فرایند اعتباربخشی، علاوه بر آنکه باعث ارتقای آن ها در راستای خدمت رسانی به جامعه پزشکی می شود، می تواند ظرفیت و بهره مندی از تخصص های کتابداران و اطلاع رسانان پزشکی را نیز ایجاد نماید. بد نیست متولیان تدوین و بازنگری استانداردهای اعتباربخشی ملی بیمارستان های ایران در ویرایش های جدید این سند، استانداردهای کتابخانه های بیمارستانی را هم مدنظر قرار دهند. تضاد منافع: نویسندگان اظهار داشتند که تضاد منافعی وجود ندارد. تشکر و قدردانی: بدین وسیله از کتابداران خدوم و پرتلاش کتابخانه های بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تشکر و قدردانی به عمل می آید.

مقدمه: خرید راهبردی به عنوان یکی از استراتژی اصلی برای رسیدن به اهداف پوشش همگانی سلامت و مهار هزینه ها در نظام سلامت شناخته شده است. از اینرو مطالعه با هدف تعیین عوامل موثر بر خرید راهبردی خدمات سلامت در حوزه بیماریهای قلبی- عروقی برای ایران انجام پذیرفته است. روش ها: این مطالعه از نوع کاربردی با روش ترکیبی (کیفی-کمی) در سال 1399-1398 انجام شد. ابزار گردآوری داده در این پژوهش راهنمای مصاحبه و پرسشنامه بود. جامعه پژوهش مدیران و سیاستگزاران سازمان های بیمه گر پایه، وزارت بهداشت، مدیران بیمارستان ها و اعضای هیات علمی دانشگاه بودند که با روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند انتخاب شدند. داده های گردآوری شده با روش تحلیل محتوا و روش دیماتل با استفاده از نرم افزار Maxqda و Matlabالویت بندی شد. یافته ها: عوامل مربوط به تولیت و سیاستگذاری، مالی، بیمه ای، ساختاری، رفتارسیاسی ذی نفعان، اجتماعی سلامت، به عنوان عوامل تاثیر گذار و عوامل مرتبط با بیمار، مرتبط با ارائه دهنده و قراردادها به عنوان عوامل تاثیر پذیر شناسایی شدند. عامل تولیت و سیاستگذاری با مختصات (1/32 و2/73) به عنوان تاثیرگذارترین عامل و عامل مرتبط با بیمار با مختصات (1/30- و1/30) به عنوان تاثیرپذیرترین عامل در خرید راهبردی خدمات سلامت قلبی و عروقی مشخص شد. نتیجه گیری: مهم ترین عوامل مؤثر در اجرای خرید راهبردی خدمات سلامت عبارتند از: برخورداری از نقش تولیت اثربخش درنظام سلامت، نهادینه سازی نظام تصمیم گیری مبتنی بر شواهد، افزایش مشارکت و توانمندسازی شهروندان در تصمیم گیری ها و سیاست های سلامت، اصلاحات ساختاری نظام سلامت و تامین منابع مالی پایدار.

مقدمه: منابع انسانی نقش بسیار مهمی را در ارائه خدمات سلامت ایفا می کند. هدف این مطالعه برآورد نیروی انسانی موردنیاز بخش شتاب دهنده مرکز تخصصی رادیوتراپی - انکولوژی رضا (ع) بر اساس شاخص حجم کار بود. روش ها: این مطالعه از نوع کاربردی و به روش توصیفی-تحلیلی به صورت مقطعی انجام شد. از هم اندیشی خبرگان برای تعیین اجزاء حجم کار و زمان استاندارد، از کارسنجی برای تائید زمان استاندارد فعالیت های اصلی، از مصاحبه و اطلاعات سیستم پرسنلی برای تعیین میزان و عوامل مرتبط با زمان کاری در دسترس و از اطلاعات سیستم مدیریت و دفاتر ثبت برای تعیین حجم کار سالیانه استفاده شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل استفاده شد. یافته ها: هفت عامل مرتبط با زمان کاری در دسترس سالانه کارکنان شناسایی شد. زمان کاری در دسترس سالانه برای کارکنان 806 ساعت تعیین شد. آماده سازی و درمان بیمار و اپراتوری و تکمیل پرونده به عنوان فعالیت های اصلی تعیین شد. نتایج محاسبات شاخص حجم کار نشان داد بخش شتاب دهنده سه نفر کمبود نیرو دارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد در بخش شتاب دهنده مرکز تخصصی رادیوتراپی با کمبود نیروی انسانی حرفه ای مواجه بوده است. به نظر می رسد استفاده از روش شاخص حجم کار برای تعیین و توزیع نیروی انسانی مورد نیاز گامی ضروری برای مدیریت بهینه نیروی انسانی در بخش های تخصصی باشد.

مقدمه: روابط بین کارکنان در دانشگاه ها، مجموعه ای از چارچوب ها، سیاست ها و روش هایی است که می تواند منجر به اثربخشی و کارآمدی نیروی انسانی شود. ازاین رو، مطالعه حاضر به شناسایی مؤلفه های سیستم روابط کارکنان مبتنی بر تمدن سازمانی دانش محور در دانشگاه های علوم پزشکی پرداخته است. روش ها: پژوهش حاضر از نوع کاربردی بود که با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شد. جامعه آماری اساتید مدیریت خدمات بهداشت درمانی، مدیران دانشگاه های علوم پزشکی منطقه نُه آمایشی و اساتید گروه مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی بیرجند بودند که به شیوه نمونه گیری هدفمند 16 نفر تا اشباع نظری انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد.یافته های مصاحبه ها با روش تحلیل محتوا (کدگذاری باز و محوری) تحلیل شد. یافته ها: بر اساس نتایج این پژوهش، هشت تم اصلی روابط مبتنی بر اعتماد، روابط غیررسمی و ارگانیک، روابط مبتنی بر شفافیت، روابط مبتنی بر توسعه دانش و تخصص، همکاری بین سازمانی، روابط مبتنی بر تحقق اهداف، روابط مبتنی بر منشور اخلاقی، ارتباطات گروهی شناسایی شد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان گفت روابط مناسب بین کارکنان سازمان پیش شرط موفقیت مدیریت دانش محسوب می شود که منجر به افزایش کارایی، ایجاد انگیزه و کارآمدی آن ها خواهد شد. بنابراین، برای ایجاد تمدن سازمانی دانش محور باید به عوامل مؤثر در روابط کارکنان توجه بیشتری شود.

مقدمه: برنامه های کاربردی پزشکی مبتنی بر تلفن هوشمند، ابزارهایی برای دسترسی به آخرین شواهد علمی معتبر هستند. این برنامه ها می توانند منجر به بهبود تصمیم گیری و ارتباط بین کادر پزشکی و کاهش خطاهای پزشکی شوند. هدف از این مطالعه تعیین میزان آگاهی و استفاده از برنامه های کاربردی مبتنی بر تلفن همراه هوشمند میان دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران بود. روش ها: این مطالعه از نوع کاربردی بود که با روش پیمایشی-توصیفی انجام شد. 81 نفر از دانشجویان سال آخر پزشکی عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران در بازه زمانی 1397-1396 به صورت سرشماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته شامل سه بخش با طیف لیکرت استفاده شدکه روایی و پایایی آن سنجیده شد و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 و با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف معیار) تحلیل شد. یافته ها: بیش از 40 درصد دانشجویان در زمان های مختلف در هفته از برنامه های کاربردی پزشکی استفاده می کردند. فقدان دسترسی به اینترنت در دانشگاه و محل کار به عنوان بزرگ ترین مانع دسترسی به برنامه های کاربردی پزشکی روی تلفن همراه بود. بیشترین پشتیبان موردنیاز برای استفاده از این برنامه ها، استفاده از راهنماهای برخط موجود بود. برنامه های پزشکی UpToDate و MedScape نیز بیشترین استفاده را توسط پاسخ دهندگان داشت. نتیجه گیری: مطالعه حاضر نشان می دهد میزان آگاهی و استفاده یا به عبارت بهتر میزان دانش و درک دانشجویان پزشکی بر اساس اطلاعات و یا تجربه آن ها از برنامه های کاربردی مبتنی بر تلفن همراه رو به افزایش است، لذا، تدابیر لازم جهت تسهیل و ایجاد زیرساخت های دسترسی به اینترنت در محل کار و دانشگاه ها باید صورت گیرد.

مقدمه: در زمینه پیامدهای اقتصادی برون سپاری خدمات در بیمارستان های دولتی ابهام ها و تناقض های زیادی وجود دارد. ازاین رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی پیامدهای اقتصادی برون سپاری در بیمارستان های دولتی در ایران انجام شد. روش ها: این مطالعه به صورت مرور نظام یافته با جستجوی کلیدواژه های مرتبط در پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی PubMed، ProQuest، Scopus،Web of Science، SID، MagIran و موتور جستجوی Google Scholar بدون محدودیت زمانی انجام شد. پس از حذف موارد تکراری و ارزیابی بر اساس معیار ورود و خروج پژوهش، مطالعات مرتبط انتخاب شدند. یافته ها: از 840 مقاله بازیابی شده در نهایت 20 مقاله وارد مطالعه شد. سه نوع برون سپاری اجاره ای، مدیریتی و مشارکت دولتی-خصوصی شناسایی شد. در پنج مطالعه کل بیمارستان برون سپاری شده بود. هیچ یک از مطالعات کمی دارای گروه کنترل نبودند. در کل از 51 شاخص استفاده شده بود که بیشترین آن ها مربوط به درآمد کل، هزینه های کل و هزینه های پرسنلی بود. میانگین زمان بررسی اثرات برون سپاری 2/24 ماه بود. اکثر مطالعات بیانگر تأثیرات مثبت برون سپاری از جنبه های اقتصادی بود. مهم ترین دستاوردهای برون سپاری در این پژوهش می توان به کاهش هزینه و افزایش سودآوری و مهم ترین موانع به وجود هزینه های پنهان، تحمیل هزینه های اضافی به بیماران، نبود ثبات اقتصادی و ارزیابی نکردن از لحاظ مالی اشاره کرد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که برون سپاری در بسیاری از بخش ها و خدمات بیمارستان های دولتی موفقیت هایی بسیاری از نظر اقتصادی داشته است. اما در برخی از موارد برون سپاری ها سبب افزایش هزینه ها شده است. بنابراین، بررسی وسیع تر جهت شناسایی عوامل تأثیرگذار و پیامدهای منفی برون سپاری و راهکارهای مقابله با آن باید موردتوجه مدیران بیمارستان و سیاست گذاران سلامت قرار گیرد.

مقدمه: ایران دارای منابع طبیعی همچون نفت و گاز است که می تواند بر سلامت تأثیرگذار باشد. نحوه اثرگذاری منابع طبیعی بر سلامت، موضوعی است که توجه اقتصاددانان را به خود جلب کرده است. این پژوهش اثر فساد و وابستگی اقتصادی به منابع طبیعی را بر سلامت در ایران بررسی کرده است. روش ها: مطالعه حاضر از نوع کاربردی بود که با روش تحلیلی-توصیفی به صورت طولی با استفاده از روش رگرسیون انتقال ملایم برای سال های 1363 تا 1396 انجام شد. جامعه پژوهش داده های سالانه کل کشور بود. متغیر وابسته امید به زندگی و متغیرهای مستقل اصلی رانت نفتی به تولید ناخالص داخلی و شاخص فساد است. سایر متغیرهای مستقل شامل تولید ناخالص داخلی سرانه و سطح سواد است. تحلیل داده ها با نرم افزار Eviews (نسخه 12) انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از برآوردها نشان داد که اثر وابستگی اقتصادی به منابع طبیعی بر سلامت و شاخص کیفیت نهادی فساد در ایران طی دوره موردمطالعه به شکل U معکوس بوده است. میزان حد آستانه ای برآوردی سهم رانت نفتی به تولید ناخالص داخلی بر امید به زندگی، برابر با 07/3 درصد بوده است. شاخص کاهش فساد و آموزش بر سلامت تأثیر مثبت و معناداری بوده است؛ اما تولید ناخالص داخلی بر امید به زندگی تأثیر منفی داشته است. نتیجه گیری: مطابق با نتایج به دست آمده از این مطالعه، به جهت کاهش اثرات منفی حاصل از وابستگی به منابع طبیعی پیشنهاد می شود که سیاست های مناسب مانند توجه به سایر بخش های تولیدی و تقویت دیگر زیرساخت های اقتصادی کشور جهت کاهش وابستگی به منابع طبیعی با توجه به شرایط موجود در کشور بهبود یابد. همچنین، با توجه به اثر مثبت کاهش فساد بر سلامت توصیه می شود که اجرای سیاست های مناسب جهت کاهش فساد در دستور کار دولت قرار گیرد.

مقدمه: نظام سلامت همیشه متحمل صرف منابع زیادی می باشد؛ از اینرو تصمیم گیری مبتنی بر شواهد علمی، به منظور مطلوب کردن هزینه ها و پیشگیری از اتلاف منابع، ضروری است. همچنین، استفاده از شواهد در فرآیند تصمیم گیری می تواند منجر به بهبود کیفیت تصمیمات مدیریتی و افزایش بروندادها گردد. لذا، مطالعه حاضر با هدف طراحی و ارزیابی ابزار سنجش وضعیت تصمیم گیری مبتنی بر شواهد در حوزه مدیریت سلامت و روانسنجی آن انجام پذیرفت. روش ها: مطالعه حاضر یک تحقیق کاربردی از نوع ابزارسازی است که در سال 1399 انجام شد. پژوهشگران جهت اعتبارسنجی ابزار موردنظر، از تکنیک دلفی و اخذ نظرات 20 نفر از خبرگان استفاده نمودند. بعد از آن به بررسی روایی صوری، محتوایی و پایایی ابزار پرداخته شد. یافته ها: ابزار سنجش وضعیت تصمیم گیری مبتنی بر شواهد به صورت پرسشنامه 47 سوالی، طراحی گردید. نتایج اعتبارسنجی الگو براساس روش دلفی نشان داد که نمره توفیق جمعی برای تمام مولفه های الگو بیشتر از هفت است. همچنین پرسشنامه دارای روایی صوری و محتوایی مناسبی بود (0/972= CVR و 0/841= CVI). آلفای کرونباخ تمام حیطه ها و کل ابزار طراحی شده نیز بیشتر از 70 درصد برآورد شد که نشان دهنده پایایی قابل قبول ابزار می باشد. نتیجه گیری: ابزار سنجش وضعیت تصمیم گیری مبتنی بر شواهد در حوزه مدیریت سلامت می تواند به مدیران و مسئولین این حوزه در راستای اجرایی ساختن کامل رویکرد تصمیم گیری و در راستای آن، عملکرد مبتنی بر شواهد، کمک شایانی نماید.

مقدمه: گردشگری پزشکی، یکی از حوزه های نوین گردشگری است که نقش مهمی در توسعه پایدار ایفا می کند و بر اساس پیش بینی های بین المللی به سودآورترین صنعت جهان مبدل خواهد شد. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی ابعاد توریسم درمانی با تأکید بر کارآفرینی فناورانه در ایران می باشد. روش ها: این پژوهش، از نوع کاربردی و از حیث روش اجرا کمی (دلفی فازی، توصیفی و تحلیلی از نوع همبستگی) بود. در مرحله اول برای شناسایی شاخص های توریسم درمانی با روش دلفی فازی و نظر 41 نفر از خبرگان شامل اعضای هیئت علمی در رشته های کارآفرینی و مدیریت گردشگری، پزشکان، مدیران مراکز آموزشی و درمانی و صاحب نظران حوزه توریسم درمانی انجام شد. در مرحله دوم پرسشنامه طراحی شده توسط خبرگان جهت تعیین وضعیت مؤلفه های توریسم درمانی در اختیار 136 نفر از کارشناسان مراکز درمانی دارای گواهینامه بخش بیماران بین الملل و شرکت های گردشگری سلامت قرار گرفت. برای تحلیل داده های آماری از نرم افزارهای SPSS، LISREL،Expert choice استفاده شد. یافته ها: از نظر خبرگان و کارشناسان مهم ترین ابعاد توریسم درمانی به ترتیب شامل هزینه های درمانی، کیفیت و ارزش آفرینی خدمات درمانی، عوامل فردی، دولتی، اطلاع رسانی به گردشگران پزشکی، نگرش کادر پزشکی مراکز درمانی نسبت به گردشگری پزشکی، فرهنگی، امنیت، مشخص کردن بخش های گروه و شرایط کشور بود. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که ده شاخص شناسایی شده به عنوان مهم ترین ابعاد صنعت توریسم درمانی هستند که استفاده از این ابعاد می تواند راه گشای متولیان و مسئولین صنعت توریسم درمانی کشور در ایجاد و افزایش درآمد باشد.