بهروز مینایی بیدگلی

مؤسسات اعتباری برای در اختیار قرار دادن انواع تسهیلات اعطایی به مشتریان خود ، نیاز به انجام بررسی های کاملی به منظور شناخت متقاضیان از ابعاد کیفی و کمّی دارند، تا از این طریق، ارزیابی کاملی از سنجش توان بازپرداخت و محاسبه احتمال عدم بازپرداخت تسهیلات و خدمات تأمین مالی از سوی آنان، به عمل آید، این بررسی ها را به طور عام اعتبارسنجی گویند. هدف از انجام این تحقیق رتبه بندی گروه های مشتریان و تعیین بخش های برتر از آنها می باشد تا با استفاده از آن شرکت کارگزاری بتواند عملیات تخصیص اعتبار را به نحوی مکانیزه انجام دهد. در اینجا پس از پیش پردازش اولیه از داده ها ،آنها به شکل مدل RFM پردازش می شوند. سپس با استفاده از شبکه عصبی SOM به عنوان یکی از الگوریتم های خوشه بندی، مشتریان به 10 خوشه تبدیل خواهند شد. در ادامه با استفاده از مدل پیشنهادی، خوشه ها رتبه بندی می شوند. خوشه های برتر شناسایی و عملیات اعطای تسهیلات برای اعضای این خوشه ها انجام می شود. در نهایت سه خوشه 5، 1 و 7 به عنوان خوشه های برتر تعیین شدند که به عنوان مشتریان هدف می باشند. ضریب تسهیلات اعطایی به این سه خوشه برتر به ترتیب 0.271 ، 0.173 و 0.556 می باشد.

این تحقیق کوشش دارد، فارغ از نگاه آسیب شناسی به بازی های رایانه ای، راه کارهای توسعه آموزش های فرهنگی از طریق بازی رایانه ای با تأکید بر گیمیفیکیشن را بررسی نماید. این روش به معنای استفاده از شیوه های بازی در محیط های غیر مرتبط با بازی های رایانه ای است که از جدیدترین شیوه های مورداستفاده کمپانی های بزرگ دنیا است. از میان نظریه های یادگیری، نظریه یادگیری مشاهده ای بندورا به عنوان نظریه محوری و از نظریه های بازی، نظریه گارنیه و مدل انگیزشی کلر انتخاب شده است. بر این اساس، پرسشنامه ای برای پاسخگویی نخبگان این حوزه، اعم از تولیدکنندگان، کارشناسان و صاحب نظران بازی، تدوین شد که در پنج بخشِ مشخصات فردی، میزان اهمیت عناصر بازی در آموزش و یادگیری، میزان اهمیت مؤلفه های آموزش و یادگیری دربازی های رایانه ای، میزان ارتباط عناصر بازی و مؤلفه های یادگیری و میزان اهمیت عناصر مداخله گر در آموزش به ایشان ارائه گردید. یافته های به دست آمده نشان می دهد که در آموزش های فرهنگی بیشترین میزان اهمیت از میان عناصر بازی مربوط به «گیم پلی و کارگردانی روند بازی» است و نیز در تحلیل میزان رابطه عناصر بازی و مؤلفه های یادگیری، بیشترین میزان همبستگی مربوط به رابطه عنصر «امکان گروهی بازی کردن» با مؤلفه «برانگیختن حس رقابت پذیری» است. درتولید بازی های رایانه ای توجّه بیشتر بر کدام مؤلفه بیشترین تأثیر را بر مخاطب از منظر فرهنگی دارد؟ ارائه پیشنهادهای کاربردی به مدیران فرهنگی کشور، پیشنهاد معادل فارسی جدید برای این عبارت و نیز ارائه میزان ارتباط بین عناصر بازی و مؤلفه های آموزش و یادگیری از نوآوری های این پژوهش است.

گراف دانش به عنوان یکی از بسترهای مهم جهت ورود به عرصه وب معنایی و توسعه ابزارهای پردازش زبان طبیعی شناخته می شود. تا کنون پایگاه های دانش مختلفی در زبان های متعدد ایجاد شده است اما فقدان چنین پایگاهی مختص به زبان فارسی در کاربردهای پژوهشی و صنعتی کاملا مشهود است. در این مقاله جامع ترین پایگاه دانش زبان فارسی به صورت عمومی و چند دامنه ای مشتمل بر ۵۰۰ هزار موجودیت و ۷ میلیون رابطه میان آن ها با عنوان فارس بیس ارائه می گردد که به صورت متن باز در دسترس است. منابع اطلاعاتی فارس بیس عبارتند از: اطلاعات ساخت یافته ویکی پدیا مانند جعبه های اطلاعاتی، جداول وب و همچنین اطلاعاتی که توسط ماژول استخراج گر رابطه از متن خام استخراج شده اند. موجودیت های گراف دانش در یک هستان شناسی برگرفته از دی بی پدیا و سفارشی شده برای فارس بیس، سازمان دهی شده است. به منظور پیوند جعبه های اطلاعاتی ویکی پدیا به هستان شناسی بیش از ۷۰۰۰ نگاشت میان الگوها و خصیصه های ویکی پدیا با هستان شناسی برقرار شده است. همچنین با روش های یادگیری ماشین و با نظارت خبرگان، قسمتی از هستان شناسی و تعدادی از موجودیت ها به فارس نت متصل شده اند. مدل داده ای گراف دانش فارسی بر اساس استاندارد وب معنایی و به صورت RDF پیاده سازی شده است بنابراین داده ها به صورت سه تایی در پایگاه دانش ذخیره شده و می توان از طریق زبان SPARQL پرس وجوهای معنایی را بیان نمود. در حال حاضر اطلاعات متنوعی به صورت ساخت یافته راجع به اشخاص مشهور، مکان های مهم، سازمان ها و شرکت ها، آثار ادبی و هنری، گونه های زیستی شامل گیاهان و حیوانات، رویدادها، زیست شناسی و اخترشناسی در این گراف قابل دسترسی است. به منظور خدمت رسانی به موتورهای جستجو یک سامانه جستجو روی موجودیت ها و گزاره های آن پیاده سازی شده است. فارس بیس از چهار جنبه صحت، فراخوانی، پوشش و تازگی اطلاعات مورد ارزیابی قرار گرفته که نتایج به دست آمده حکایت از غنی بودن آن دارد. بستر گراف دانش می تواند در کاربردهای بسیاری نظیر موتورهای جستجو، سامانه پرسش و پاسخ، بازیابی اطلاعات، پردازش زبان طبیعی، تشخیص موجودیت، مشابهت یابی متن و هر کاربردی که نیازمند موجودیت های فارسی و ارتباط میان آن هاست مورد استفاده قرار گیرد

کشف ارتباط بین آیات قرآن، به درک دقیق تر آیات و شناخت بعضی مفاهیم مجهول کمک می کند. در کتب تفسیر، شماری از آیات مرتبط بیان شده است و باهم آیی دو آیه در یک پاراگراف در کتب تفسیر و علوم قرآنی، می تواند ارتباط مفهومی بین آیات قرآن را مشخص کند. کتب نرم افزار جامع تفاسیر نور، تولید مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، مبنای کار قرار گرفت و از آیاتی که با هم در یک پاراگراف بودند، پُرتکرارترین باهم آیی ها استخراج شد. این پژوهش نشان می دهد که استفاده از تکنیک های داده کاوی می تواند ارتباط های پنهان میان داده ها را کشف و استخراج نماید. ارزیابی کمّی و کیفی این تحقیق، در دو مرحله انجام شده است؛ در ابتدا از ضرایب پشتیبان و اطمینان و معیار لیفت و تشابه جاکارد و تشابه کسینوسی برای ارزیابی الگوهای تکراری و قواعد باهم آیی و صحت کشف ارتباط بین آیات استفاده شد؛ سپس نتایج به دست آمده از مقایسه این تحقیق با کار محققان دیگر، برتری پژوهش حاضر را بر رقبای خود نشان می دهد.

رده بندی متون پژوهشی به منظور شناسایی و تحلیل عرضه و تقاضای پژوهشی در حوزه های مختلف علوم اهمیت ویژه ای دارد. در این میان رده بندی پژوهش های حوزه محیط زیست به دلیل اهمیت فراوان آن در کشور و نیز میان رشته ای بودن آن ضروری است. این پژوهش روش رده بندی تک رده ای متون پژوهشی این حوزه را با استفاده از ماشین بردار پشتیبان ارائه می دهد و به ارزیابی پارامترهای مهم تأثیرگذار در کیفیت این رده بندی می پردازد. نتایج نشان می دهد که استفاده از مجموعه داده هسته توصیفی در یادگیری مدل، کارایی بهتری نسبت به هسته محتوایی دارد. همچنین، استفاده از هسته چندجمله ای و وزن دهی دودویی واژه ها در ماتریس بردار ویژگی ها نتایج بهتری نسبت به حالت های معمول دیگر ارائه می کند. در این مطالعه، روش جدید وزن دهی با نام NG-TF معرفی و ارائه شده است که نتایج ارزیابی آن نسبت به روش های دیگر، به ویژه در معیار دقت، برتری قابل توجهی دارد. از این رو، می توان از این روش وزن دهی برای تعیین واژگان نماینده یک حوزه پژوهشی استفاده کرد.

بیان مسئله: در میان صنایع مرتبط با وسایل سرگرم کننده برای جامعه، صنعت بازی های رایانه ای روند پرشتابی داشته است. کودکان، نوجوانان و تمامی افراد خانواده به تناسب سن و علایق خود زمان بسیاری را صرف این بازی ها می کنند. باتوجه به اینکه در نقاشی قهوه خانه مخاطب نقش مهمی در شکل گیری نقاشی دارد، به مخاطب آموزش داده می شود و داستان ها برگرفته از اساطیر ملی هستند، استفاده از آن در طراحی بازی رایانه ای که رسانه ای متکی به مخاطب و روایت است، موفق به نظر می رسد. هدف: پژوهش حاضر تلاش برای طراحی یک الگو در جهت استفاده از مفاهیم نقاشی قهوه خانه شامل بینش، مضمون و تمهیدات بصری در طراحی فضا برای انواع ژانرهای بازی است. سؤالات: محققان در این پژوهش شامل 1. نقاشی قهوه خانه چه ویژگی های شاخصی در بینش، مضمون و تمهیدات تجسمی دارد؟ 2. از کدام یک از این ویژگی ها می توان برای ساخت فضای بازی های رایانه ای بهره برد؟ روش: این مطالعه به روش دلفی انجام شده است. بدین منظور ۴۹ پرسش نامه در میان متخصصان حوزه طراحی بازی و آشنا به نقاشی قهوه خانه توزیع شد که تنها ۱۶ تن حاضر به همکاری شدند. نظرات این افراد به وسیله پرسش نامه محقق ساخته، جمع آوری شد. متخصصان می بایست با مطالعه دو مفهوم بازی و نقاشی قهوه خانه، در صورت موافق بودن با ارتباط این دو مفهوم، فارغ از میزان این ارتباط اقدام به انتخاب نمایند. در ادامه تعداد این توافق ها شمارش و میانگین هر ردیف و ستون محاسبه شد. یافته ها: نظرات متخصصان برای استفاده از این نقاشی ها در طراحی بازی همگرایی دارد. نتیجه گیری: مطالعه نشان می دهد که استفاده از بینش این نقاشی در ژانرهای استراتژی، ماجراجویی و اکشن ماجراجویی موفق تر خواهد بود همین طور استفاده از مضامین این نقاشی در ژانرهای ماجراجویی، اکشن، اکشن ماجراجویی و نقش آفرینی به خوبی عمل خواهد کرد. در حوزه طراحی فضای بازی، استفاده از تمهیدات بصری این نقاشی برای طراحی محیط بازی چندان موفق نخواهد بود.

هدف: پیش بینی دقیق بازار سهام برای معامله گران این بازار ارزشمند است. پیش بینی سری های زمانی مالی از دسته مسائل چالشی و مهم در پیش بینی است و پژوهشگران تلاش می کنند که الگوهای پنهان را برای پیش بینی آینده بازار سهام استخراج کنند. هدف این مقاله ارائه یک مدل هوشمند برای پیش بینی رفتار بازار سهام است. روش: این مقاله، برای افزایش دقت از مدلی بر مبنای الگوریتم های یادگیری جمعی با مدل های پایه شبکه های عصبی استفاده می کند. برای در نظر گرفتن جهت تغییر قیمت در پیش بینی، ساختار دومرحله ای به کار رفته است. در مرحله نخست، جهت بعدی حرکت قیمت سهام (افزایش یا کاهش) پیش بینی شده و از آن برای پیش بینی قیمت در مرحله دوم استفاده شده است. یافته ها: دقت نتایج و افزایش بازده پیش بینی، مهم ترین چالش مدل های پیشنهادشده در بازار سهام به شمار می رود. نکته مهم برای سودآوری معاملات، توجه به جهت تغییر قیمت سهام در پیش بینی قیمت آن است که در مدل های پیش بینی به این موضوع توجه کمتری شده است. مدل پیشنهادی با استفاده از روش های مبتنی بر هوش مصنوعی نشان می دهد که پیش بینی رفتار بازار سهام با وجود ماهیت نوسانی و ناپایدار آن، امکان پذیر است. نتیجه گیری: نتایج معیارهای ارزیابی روی داده های واقعی قیمت سهام نشان می دهد مدل پیشنهاد شده در مقایسه با سایر روش ها، با دقت بیشتری می تواند بر نوسان های بازار غلبه کرده و به عنوان روش قابل اطمینان و عملی در بازارهای سهام به کار گرفته شود.  

هدف: عوامل جوّی متعددی بر تعداد بیماران بیمارستان ها اثرگذار است که بدون در نظر گرفتن آنها از امکانات و نیروی انسانی بیمارستان ها، استفاده غیربهینه خواهد شد. هدف از اجرای این پژوهش، کشف دانش پنهان بین عوامل جوی با تعداد بیماران بیمارستان با استفاده از داده کاوی است. روش: در این پژوهش، ارتباط بین عوامل جوّی با تعداد بیماران بیمارستان تخصصی کودکان دکتر شیخ مشهد با استفاده از رده بندی مبتنی بر کاوش قواعد وابستگی چندبُعدی بررسی می شود. بدین منظور، پس از آمارگیری جداگانه از تعداد بیماران بخش های نفرولوژی، هماتولوژی، اورژانس و پی آی سی یو این بیمارستان، ارتباط بین تعداد این بیماران با عوامل جوّی شامل دمای هوا، رطوبت نسبی هوا، سرعت باد، فشار هوا و آلودگی هوا تحلیل شده است. داده های این پژوهش مربوط به 19 ماه است و با مراجعه به اسناد و مدارک به دست آمده است. برای انتخاب ویژگی، تمام زیرمجموعه های عوامل جوّی، جست وجو شده و اثر تمام آنها بر تعداد بیماران با استفاده از رگرسیون خطی ارزیابی شده است. همچنین برای کاوش قواعد، از رده بندی مبتنی بر کاوش قواعد وابستگی چندبُعدی که بر اساس الگوریتم شناخته شده آپریوری است، استفاده شده است. یافته ها: نتایج به دست آمده گویای قواعدی است که ارتباط بین تعداد متفاوت بیماران در بخش های مختلف بیمارستان را با تغییر عوامل جوّی نشان می دهد. نتیجه گیری: با استفاده از روش های به کار برده شده در این پژوهش، می توان ارتباط بین عوامل جوّی و تعداد بیماران بیمارستان را بررسی کرد. همچنین قواعد به دست آمده به مدیران کمک می کند که برای منابع بیمارستان با توجه به تعداد متفاوت بیماران برنامه ریزی بهینه ای انجام دهند.

یکی از مسائلی که در حوزه مدیریت ارتباط با مشتری اهمیت بسیار دارد، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر سطح رضایت مشتریان است. براین اساس، در این پژوهش بر این موضوع تمرکز شده و سعی شده است تا رویکردی نوین از کاربرد تکنیک قوانین انجمنی در این حوزه ارائه شود. این تکنیک در قالب قوانین «اگر- آن گاه»، این امکان را فراهم می آورد که ارتباط بین مقادیر مختلف عوامل تأثیرگذار و شاخص CSI مشخص شود و همچنین تأثیرگذارترین فاکتور ها در رضایتمندی مشتریان شناسایی شوند. نتایج اجرای رویکرد پیشنهادی در شرکت بهمن دیزل، بیانگر آن است که شاخص میزان رضایت از خدمات سیار، بیشترین میزان تأثیرگذاری را دارد. همچنین فاکتورهای نحوه برخورد پرسنل نمایندگی و میزان رضایت از زمان صرف شده برای پذیرش نیز از اهمیت شایان توجهی برخوردارند. سایر سازمان ها نیز می توانند از روش ارائه شده در کنار تحلیل های آماری خود، برای شناسایی مهم ترین فاکتورهای تأثیرگذار بر رضایت مشتریان و اتخاذ تصمیم های اثربخش تر در زمینه راهبردهای ارتباطی با مشتریان بهره ببرند.

امروزه، جامعه ما با توجه به پیشرفتهای سریع در زمینه علوم و فناوری، نیازمند تربیت نیروی متخصص است و این امر در حیات یک جامعه اگر از نیازهای طبیعی مهم تر نباشد، کمتر هم نخواهد بود، ضمن اینکه داشتن نیروهای متخصص موجب بی نیازی و اقتدار جامعه می شود. در این خصوص، دولتها می توانند از طریق برنامه ریزی صحیح و همه جانبه و پرورش استعدادهای جوان و نیز استفاده بهینه از ابزار و امکانات موجود گامی بلند در جهت ترقی و تعالی جامعه بردارند. با توجه به اهمیت تخصص در رشته های مهندسی برای صنعتی شدن یک جامعه، در این پژوهش سعی شده است تا با بررسی اهمیت و اولویت رشته های مهندسی رایج در کشور ایران، به دولت و جامعه در شناسایی نیازهای جامعه و برطرف کردن چالشهای نظام آموزشی و نیز استفاده بهینه از منابع موجود کمک شود. برای رسیدن به این هدف، چندین معیار به طور هم زمان باید در نظر گرفته شود، از جمله نیازمندی جامعه، جبران کمبود نیروی انسانی در قسمتهای مختلف، توجه به دیدگاههای کارشناسان، در نظر گرفتن پتانسیلها و امکانات موجود و غیره. برای در نظرگرفتن کلیه این معیارها از فرایند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است و با توجه به نظریات جمع آوری شده از سوی استادان و کارشناسان این معیارها بررسی و با دقت بالایی در خصوص اولویت هر یک از رشته های مهندسی در ایران مقایسه صورت گرفته و در نهایت، مشخص شده است که اولویت در این شاخه از فنون به چه ترتیبی است.