علی اکبر امین بیدختی

 پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر یادگیری سازمانی بر توانمند سازی سازمانی با میانجی گری هویت سازمانی در مراکز رشد دانشگاهی تهران به اجرا در آمد. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی و به طور مشخص مبتنی بر مدل معادلات ساختاری است. جامعه آماری این مطالعه مدیران و کارکنان مراکز رشد شهر تهران در پنج دانشگاه (تهران، شهید بهشتی، شریف، تربیت مدرس و علم و صنعت) می باشد. برای سنجش متغیرهای پژوهش سه پرسشنامه با طیف 5 گزینه ای لیکرت استفاده شده که این پرسشنامه ها میان مدیران و کارکنان مراکز رشد توزیع شد و 153 نفر پاسخگو بوده اند. روایی محتوایی هر سه پرسشنامه توسط تعدادی از صاحب نظران و متخصصین مدیریت مورد تأیید قرار گرفت و روایی سازه پرسشنامه ها هم با استفاده تحلیل عامل تأییدی صورت گرفت. نتایج پژوهش حاکی از این بود که هویت سازمانی تأثیر یادگیری سازمانی بر توانمند سازی سازمانی را میانجی گری می کند.

مطابق پیش بینی اتحادیه مسافرت و گردشگری سهم گردشگری از GDP جهانی در سال 2020 به مرز 6000 میلیارد دلار و تعداد مشاغل ایجاد شده توسط آن سیصد میلیون شغل خواهد بود. با توجه به این آمار، گردشگری را می توان حوزه ای چند بعدی در نظر گرفت که به نیازهای گردشگران با علائق و انگیزه های متفاوت پاسخ می دهد. خرید از اساسی ترین نیازها و همچنین جزء فعالیت های محبوب گردشگران قلمداد می گردد. مناطق مرزی بدلیل موقعیت جغرافیایی و شرایط نامساعد اقتصادی همواره برای گسترش این فعالیت، بسترهای مورد نیاز را فراهم آورده اند. از جمله شهرهای مرزی محبوب در این زمینه، شهر بانه واقع در مرزهای غربی ایران میان دو کشور ایران و عراق است. اقتصاد این نواحی به شدت به گردشگری خرید وابسته بوده و اکثر مرزنشینان بطور مستقیم یا غیرمستقیم با آن در ارتباط هستند. می توان میان رضایت گردشگران و تداوم بهبود رفاه و وضعیت اقتصادی مردم محلی رابطه برقرار نمود. برداشت از رضایت در موضوعات مختلف می تواند متفاوت باشد، در بستر گردشگری خرید، رضایت به عوامل موثر بر فرآیند تقاضا و عوامل تسهیل کننده محیطی که در ادامه مورد بحث قرار می گیرند، وابسته خواهد بود. لذا مقاله حاضر در نظر دارد، با توجه به اهمیت موضوع توسعه در این نواحی، میزان عملکرد عامل های تاثیرگذار بر رضایت کلی گردشگران خرید شهر مرزی بانه را بررسی نماید. در این پژوهش این عوامل به دو دسته عوامل مرتبط با فرآیند خرید و عوامل مرتبط با محیط گردشگری تقسیم شده اند. تحقیق از حیث هدف کاربردی؛ از حیث ماهیت توصیفی و از حیث روش اجرا، پیمایشی- میدانی می باشد. جامعه آماری آن را گردشگرانی تشکیل داده است که اکثرا جهت خرید وارد شهر مرزی بانه می شوند، مطابق جدول مورگان تعداد 400 نفر گردشگر بعنوان نمونه در نظر گرفته شد که به صورت دسترسی تصادفی، پرسشنامه ها در اختیارشان قرار گرفت. ابزار گردآوری داده نیز مشتمل بر دو روش اطلاعات دست اولی (میدانی) و ثانویه (کتابخانه ای) بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که در مقاصد گردشگری موضوعی که بر پدیده ای خاص در جهت توسعه متکی هستند، علیرغم توجه ویژه گردشگران به آن موضوع، عوامل محیطی تسهیل کننده نیز می تواند در رضایت کلی کسب شده توسط گردشگران تاثیرگذار باشد. در انتها با توجه به سایر یافته های میدانی پژوهش، پیشنهادات عملیاتی ارائه می گردد.

 با ورود به هزاره سوم و تأکید بر عواملی همچون آگاهی، اندیشه و آزادی، انسان گرایی و توجه به نقش نیروی انسانی در سازمان ها دیدگاه جهان شناختی و انسان شناختی مدیران تغییر یافته است؛ لذا سازمان های مختلف به دنبال تربیت انسان هایی هستند که بتوانند در جامعه جهانی به دور از تعصب و کوته نظری ها زندگی کنند و معتقد به اخلاقیات و ارزش هایی متعالی باشند. پژوهش حاضر باهدف ترسیم نقشه ارتقا اثربخشی مدیران با بهره گیری از هوش معنوی و اخلاق حرفه ای در مراکز پایه ای آموزشی شهر مشهد در یک نمونه 200 نفری از میان جامعه آماری 1388 نفری با اجرای پرسش نامه های هوش معنوی کینگ، پرسش نامه اخلاق حرفه ای و پرسش نامه اثربخشی انجام گرفته است. روش تحقیق توصیفی و از نوع زمینه یابی و همبستگی بوده و برای تحلیل سؤالات پژوهشی از تحلیل واریانس، معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. نتایج به دست آمده از پژوهش حاکی از آن است که بین هوش معنوی و اخلاق حرفه ای با اثربخشی مدیران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد، به طوری که عامل هوش معنوی تأثیر مثبت 65/0 و معنادار 52/12 با اثربخشی و عامل اخلاق حرفه ای تأثیر مثبت 39/0 و معنادار 02/11 با اثربخشی دارد. همچنین یافته های حاصل از مدل ساختاری در حالت تخمین استاندارد نیز نشان دهنده رابطه مثبت و معنادار میان ابعاد اخلاق حرفه ای (فعالیت گروهی، صداقت رفتاری، رفتار حرفه ای، مسئولیت حرفه ای، تعهد علمی، مسئولیت مالی) و هوش معنوی (تفکر انتقادی، تولید معنای شخصی، توسعه آگاهی و آگاهی) با اثربخشی است.

سیری گذرا بر سیمای شهر سمنان، بافت های قدیمی با ارزشی را به نمایش می گذارد که همگی در گذشته نه چندان دور، از تحرک، نشاط و سرزندگی مطلوب برخوردار بودهاند. کم توجهی به برنامه های ساماندهی و احیای بافت های قدیم در طول سالیان متمادی سبب شده تا آنها رونق، کارایی و فعالیت پیشین را از دست داده و به عنوان بافت مسئله دار و چالش برانگیز در سیستم شهری مطرح گردند. در همین راستا مقاله حاضر با هدف تدوین و اولویت بندی راهبردهای باز زنده سازی بافت قدیم تدوین شده است. پژوهش حاضر در زمره تحقیقات توصیفی- پیمایشی قرار دارد. جامعه آماری پژوهش را خبرگان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، شهرداری سمنان و تنی چند از اساتید رشته جغرافیا تشکیل داده اند. در گام اول شاخص های مناسب سنجش مؤلفه های باز زنده سازی احصاء و در گام دوم جهت تعیین نقاط ضعف، قوت، تهدید و فرصت شاخص ها توسط آزمون t استیودنت مورد سنجش و بررسی قرار گرفتند. سپس راهبردهای مؤثر باز زنده سازی بافت قدیم توسط تکنیک SWOT تدوین و با کمک تکنیکFAHP اولویت بندی شد. در این راستا و جهت جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه محقق ساخته در قالب طیف لیکرت و مقایسات زوجی استفاده شد. نظرات اساتید و استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی، روایی محتوا و سازه، ابزار سنجش را تأیید نمود. همچنین ضریب پایایی 0.856 برای ابزار سنجش محاسبه شده است که میزان مناسبی است. نتایج نهایی حاصله از تکنیک FAHP نشان می دهد سه راهبرد بازنگری در سیاست های اطلاع رسانی از جمله برگزاری کارگاههای آموزشی و اطلاع رسانی به مردم و بازاریان و سرمایه گذاران در خصوص فرصت های سرمایه گذاری، آموزش به ساکنان بافت قدیم در خصوص نحوه نگهداری و حفظ محل سکونت خود و تهیه نقشة جامع زیر ساخت ها جهت هماهنگی ارائه خدمات مؤثرترین راهبردهای باز زنده سازی بافت قدیم شهر سمنان هستند.

هدف این تحقیق شناخت الگوی راهبردی جاذبه توانباره صادراتی ایران در آن است. تحقیق رویکرد اسنادی دارد که مبتنی بر پایگاه داده های بانک جهانی، صندوق بین المللی پول، سازمان تجارت جهانی و انکتاد است و از نوع تحقیقات پس رویدادی که مبنای اقتصادسنجی است و بر پایه نظریه جاذبه، به داده های عینی واقعی کشورهای مورد نظر می پردازد. برازش الگوی راهبردی توانباره صادرات کالایی ایران با استفاده از مدل جاذبه صورت گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از معنا دار بودن رابطه متغیرهای درجه باز بودن اقتصاد، تولید ناخالص داخلی، میزان واردات، اندازه جمعیت، متغیر مشابهت، شاخص توسعه انسانی، سهم نیروی کار در صنعت، عضویت در WOT و تولید سرانه با میزان توانباره صادراتی ایران است و بی تأثیر بودن سرمایه گذاری مستقیم خارجی، سهم پژوهش در تولید ناخالص داخلی، هزینه آموزش عمومی و فاصله میان کشورهای گروه D-8 در این همگرایی است.  

هدف این پژوهش، رابطه تعلق اجتماعی و مشارکت اجتماعی با توسعه ی گردشگری پایدار با نقش میانجی اثرات ادراک شده در جامعه محلی کاشان بوده است. شرکت کنندگان 200 نفر از مردم محلی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. همه آنها مقیاس های تعلق اجتماعی، مشارکت اجتماعی، منافع و هزینه های درک شده و حمایت برای توسعه ی گردشگری پایدار را تکمیل کردند. داده ها تحلیل شده است. یافته ها نشان داد که مشارکت LISREL با مدل تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار اجتماعی به طور مستقیم بر توسعه ی گردشگری پایدار اثر مستقیم دارد. تعلق اجتماعی به طور غیر مستقیم با میانجی منافع ادراک شده بر توسعه ی گردشگری پایدار تأثیر دارد. همچنین، منافع ادراک شده بر توسعه ی گردشگری پایدار اثر مستقیم دارد. و نیز هزینه های ادراک شده بر توسعه ی گردشگری پایدار اثر مستقیم و منفی دارد.

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر آموزش تریز بر تقویت روحیه کارآفرینی کارکنان و مدیران واحدهای فناور پارک علم و فناوری و مرکز رشد دانشگاه سمنان (جامعه آماری 112 نفر) انجام شد. روش پژوهش شبه آزمایشی بوده است. در مجموع 70 نفر به صورت نمونه در دسترس، بر حسب حضور یا عدم حضور در کارگاه آموزش تریز در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. کارگاه آموزش تریز به مدت 16ساعت برای گروه آزمایش برگزار شد. اطلاعات، با استفاده از پرسشنامه استاندارد سنجش روحیه کارآفرینی (samadaghaei,2006)، جمع آوری شد. بعد از گردآوری داده ها و تجزیه و تحلیل آماری با مقایسه گروه آزمایش و کنترل مشخص شد که، آموزش تریز، بر خلاقیت، استقلال طلبی، و روحیه کارآفرینی (نمره کل) مدیران و کارکنان تاثیر دارد. هم چنین آموزش تریز بر مخاطره پذیری مدیران، و مرکز کنترل و تحمل ابهام کارکنان نیز تاثیر دارد. با توجه به نتایج پژوهش اخیر می توان دریافت که با آموزش تریز می توان روحیه کارآفرینی را در کارآفرینان تقویت کرد.

امروزه سرمایه اجتماعی، نقش بسیار مهمتری نسبت به سایر سرمایه ها ایفا می کند. با فقدان سرمایه اجتماعی، سایر سرمایه ها اثربخشی خود را از دست می دهند؛ درنتیجه بدون سرمایه اجتماعی پیمودن راه های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی دشوار می شود. منشأ سرمایه اجتماعی ممکن است عمدتاً مبتنی بر عوامل فرهنگی و اجتماعی مانند اعیاد باشد. شناسایی این گونه سرمایه در سطح مدیریت کلان توسعة کشورها و بررسی آن شناخت جدید از روش های اجتماعی و هدایت مناسب آن از سوی مدیران را منجر خواهد شد. بنابراین هدف این پژوهش، بررسی نقش عید نوروز بر سرمایه اجتماعی افراد است. این پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی و جامعه آماری آن ساکنان شهر سمنان است که 386 نفر برای نمونه با استفاده از روش خوشه ای انتخاب شدند. برای گرد آوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه محقق استفاده شد. یافته ها گویای تفاوت معنادار بین برخی ابعاد فرعی عنصر اعتماد از جمله اعتماد غیر رسمی، اعتماد به محیط و احساس امنیت در نوروز و پیش از آن است. اما در سایر ابعاد این عنصر تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین درخصوص ابعاد فرعی عنصر هنجار تفاوت معناداری درباره همیاری افراد، ظرفیت پذیرش تفاوت ها، وساطت اجتماع و حمایت اجتماعی دیده شد. درباره ابعاد فرعی عنصر شبکه نیز تفاوت معناداری در شبکه افقی و کیفیت شبکه در روزهای نوروز و پیش از آن دیده شد. بر این اساس نتیجه می گیریم نوروز تأثیر مثبت بر سرمایه اجتماعی افراد دارد.

امنیت اجتماعی و گردشگری دو مقوله وابسته به یکدیگر هستند، وجود احساس امنیت برای گردشگران می تواند رضایت و سفرهای آتی به مناطق بازدیده شده را به همراه داشته باشد. ایجاد امنیت و ارائه خدمات حفاظتی به گردشگران، به خصوص گردشگران نوروزی که طیف وسیعی از هموطنان را شامل می شود از وظایف اصلی نیروی انتظامی و نهادهای ذیربط است، بنابراین هدف این پژوهش، شناسایی شاخص های عملکرد نیروی انتظامی در ایجاد امنیت اجتماعی گردشگران نوروزی است. جامعه آماری تحقیق شامل؛ گردشگران نوروز 1393 ورودی به شهر سمنان است که از این تعداد 386 نفر به عنوان نمونه آماری با استفاده از روش تصادفی ساده انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته انجام شد. همچنین به منظور تحلیل داده ها از تکنیک دیمتل فازی بهره گرفته شد. یافته ها نشان می دهد که حضور نیروی انتظامی و استقرار پایگاه های راهنما، تأثیرگذارترین و توانایی آرامش بخشیدن و کمک، تأثیرپذیرترین شاخص عملکرد نیروی انتظامی در تأمین امنیت اجتماعی گردشگران نوروزی است.

صنعت هتلداری به عنوان یکی از زیرساخت های مهم صنعت گردشگری به شمار می رود و کیفیت خدمات یکی از مهم ترین مباحث در رقابت پذیری بنگاه های خدماتی در صنعت هتلداری است؛ بنابراین هتل ها باید با آگاهی از انتظارات مشتریان خود و همچنین ویژگی هایی که انتظارات آن ها را از کیفیت خدمات تحت تأثیر قرار می دهد، کیفیت خدمات خود را ارتقا داده و رضایت مشتریان خود را جلب کنند. تحقیق حاضر تأثیر ویژگی های جمعیت شناختی سن، جنسیت، وضعیت تأهل، میزان درآمد و میزان تحصیلات 168 نفر از مهمانان هتل های سه ستاره به بالای استان سمنان را بر انتظارات آن ها از کیفیت خدمات مورد بررسی قرار داده است. برای سنجش کیفیت خدمات از شاخص لادجسرو[1] استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا با استفاده از تحلیل عاملی 26 سؤال به 5 بعد کیفیت خدمات تقلیل یافته و سپس با استفاده از تجزیه و تحلیل واریانس چندمتغیره، تأثیر ویژگی های جمعیت شناختی بر ابعاد پنج گانه ی کیفیت خدمات بررسی شده و فرضیه ها مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که سن، تنها ویژگی جمعیت شناختی است که بر انتظارات مشتریان از پنج بعد کیفیت خدمات تأثیر می گذارد و ویژگی های جمعیت شناختی جنسیت، وضعیت تأهل، میزان درآمد و میزان تحصیلات هیچ تأثیری بر انتظارات مشتریان از کیفیت خدمات نمی گذارند.

امروزه گردشگری در تمامی عرصه ها نقش مهمی در توسعة اقتصادی ـ اجتماعی بازی می کند. این مقاله با تأکید بر گردشگری فرهنگی و مذهبی همچنین نقش آن بر کارکردهای اجتماعی دانشجویان به بررسی تأثیر این نوع گردشگری بر سرمایة اجتماعی دانشگاه ها در قالب مدل مفهومی پرداخته است. روش بررسی حاضر از نوع توصیفی ـ همبستگی است. جامعة آماری، کلیة دانشجویان شرکت کننده در تورهای گردشگری فرهنگی ـ مذهبی دانشگاه سمنان در سال تحصیلی 1391 و 1390 هستند. در مجموع 175 نفر به عنوان نمونه با استفاده از جدول کرجسی مورگان تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، از پرسش نامة محقق ساخته بر اساس ابعاد مدل طراحی شده استفاده شد، تحلیل داده ها نیز به کمک تحلیل عاملی تأییدی انجام پذیرفت. نتایج گویای این مطلب است که گردشگری فرهنگی و مذهبی دانشجویان می تواند با تأثیر بر الگوهای رفتاری، دین داری و تجربه های کسب شدة دانشجویان بر میزان سرمایه اجتماعی دانشگاه تأثیر مثبتی داشته باشد.

هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد کیفیت خدمات در صنعت حمل و نقل هوایی بود که پس از شناسایی ابعاد مورد نظر به بررسی رابطه موجود بین کیفیت خدمات، رضایت مسافران و وفاداری آنها در شرکت هواپیمایی آتا به عنوان نمونه مورد مطالعه پرداخته شد. بدین منظور ابتدا با مروری بر ادبیات تحقیق، عوامل (متغیرهای) مرتبط با موضوع تحقیق شناسایی شد. سپس پرسشنامهﺍی با 40 شاخص طراحی و در اختیار مسافران قرار گرفت. در این پرسشنامه از 450 مسافر که از پروازهای داخلی شرکت هواپیمایی آتا از مبدأ فرودگاه تبریز استفاده کرده بودند، خواسته شد تا نظر خود را در مورد موافقت یا مخالفت با هر کدام از شاخصﻫﺎ، روی طیف لیکرت نمایش دهند. در نهایت بر مبنای داده های بدست آمده تأثیر ابعاد کیفیت خدمات صنعت حمل و نقل هوایی یا ایرکوال (که شامل عوامل محسوس هواپیما، عوامل محسوس فرودگاه، کارکنان، همدلی، و تصویر ذهنی) بر رضایت مشتری، قصد خرید مجدد و تبلیغات دهان به دهان مورد بررسی قرار گرفتند. برای آزمون فرضیهﻫﺎی از تحلیل عاملی و مدلسازی معادلات ساختاری استفاده گردید. نتایج تحلیل های آماری نشان می دهد که بین ابعاد ایرکوال و رضایت مسافران رابطه معنادار مثبتی وجود دارد و رضایت مسافران می تواند به خرید مجدد آنها و توصیه شرکت به افراد دیگر منجر گردد و در نهایت مشخص گردید که آن دسته از مسافرانی که تمایل دارند از خدمات شرکت دوباره استفاده نمایند آن شرکت را به دیگران نیز توصیه می نمایند. 

این پژوهش، به تبین مفهوم دانشگاه پژوهی ، ضرورت ایجاد این واحد و شناسایی الزامات تحقق آن را در دانشگاههای اسلامی پرداخت. براین اساس پس از تشریح مفهوم IR، الزامات شناسایی شده در دو گروه درون و برون دانشگاهی از طریق روش دلفی به تایید خبرگان کشور-که در این حوزه طرح تحقیقاتی یا مطالعات و پژوهش هایی دارند- رسیده است. جهت تایید نهایی الزامات درون دانشگاهی شامل: فرهنگ دانشگاهی، الزامات مدیریتی، الزامات علمی و حرفه ای، الزامات ساختاری، الزامات فرآیندی، الزامات مالی و اعتباری، الزامات منابع انسانی، الزامات فناوریICT، امکانات و تجهیزات و الزامات برون دانشگاهی شامل: الزامات فرهنگی، الزامات قانونی، اهداف و برنامه های بالادستی ، مکانیزم های حمایتی و تشویقی، الزامات اقتصادی، نظرات مدیران دانشگاههای تهران از طریق پرسشنامه محقق ساخته مورد بررسی قرار گرفت.یافته های تحقیق حاکی از آن است که کلیه الزامات درون و برون دانشگاهی تحقق دانشگاه پژوهی مستخرج از مبانی و پیشینه نظری مورد تایید اعضای نمونه قرار گرفته است. از دیگر سو، بین دیدگاه مدیران از لحاظ جنسیت و گروه آموزشی، تفاوت معنا داری مشاهده شده است. در نهایت راهکارهایی در راستای تحقق مطلوب تر دانشگاه پژوهی در کشور ارائه گردیده است. ایجاد اعتقاد و باور در مدیریت ارشد و جلب مشارکت و حمایت آن در اجرای موفقیت آمیز اهداف یا برنامه های جدید در سازمان به طور اعم و در دانشگاه به طور اخص از ضرویات اجتنابناپذیر است.

احساس امنیت، از موقعیت و جایگاه مهمی در برنامه ریزی کشور برخوردار است. به همین جهت دستیابی و پایدارسازی آن نیازمند مقدمات، زمینه ها و عوامل مؤثر بر آن است. لذا در این تحقیق به بررسی نقش سرمایه اجتماعی و دینداری بر احساس امنیت اجتماعی درقالب الگویی مفهومی پرداخته شد. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری شامل دانشجویان مؤسسات غیرانتفاعی و غیردولتی شهر سمنان است. از این تعداد 334 نفر به عنوان نمونه آماری از روش طبقه ای انتخاب شدند. جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه محقق ساخته انجام شد. روایی محتوای این ابزار نیز با استفاده از نظر خبرگان، روایی سازه به کمک تحلیل عاملی اکتشافی و همچنین، پایایی آن به کمک تکنیک های دونیمه کردن و آلفای کرونباخ بررسی و تأیید شد. همچنین، برای بررسی میزان تأثیر مؤلفه تشکیل دهنده متغیرها بر یکدیگر از تحلیل عاملی تأییدی و در خصوص بررسی تأثیر ما بین مؤلفه های متغیر دینداری (درونزا) و احساس امنیت اجتماعی (برونزا) نیز از محاسبات همبستگی و نهایتاً برای تأیید الگوی مفهومی طراحی شده از تکنیک معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان می دهد در بین مؤلفه ها و ابعاد دینداری مؤلفه مناسکی دارای بالاترین اثر بر سرمایه اجتماعی است. خود سرمایه اجتماعی نیز بر روی امنیت جانی، مالی و سیاسی اثر مثبت و معناداری دارد.