مسعود فضیلت پور

مسعود فضیلت پور

رتبه علمی: دانشیار روانشناسی شناختی دانشگاه شیراز

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۶ مورد.
۱.

تأثیر آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی-رفتاری بر اضطراب، افسردگی و اختلال شناختی بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال پنجم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: افسردگی اضطراب اختلال شناختی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی - رفتاری مولتیپل اسکلروز

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلال خلقی افسردگی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی
تعداد بازدید : ۱۵۲۲ تعداد دانلود : ۶۵۸
مقدمه: هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری بر اضطراب، افسردگی و اختلال شناختی بیماران مولتیپل اسکلروزیس بود. روش: جامعه آماری شامل همه بیماران مبتلا به ام اس در شهر بندرعباس بود. در یک طرح نیمه آزمایشی،54 شرکت کننده به صورت در دسترس از بیماران انتخاب شدند و به طور تصادفی به دو گروه مداخله و گواه تقسیم شدند. ارزیابی روانی شامل مصاحبه با دو روانشناسی بالینی و تکمیل پرسشنامه های استرس، اضطراب و افسردگی و اختلال شناختی بود. شاخص های اضطراب، افسردگی و اختلال شناختی در سه مقطع قبل از جلسات مداخله، بعد از مداخله و دو ماه بعد از پایان جلسات مداخله گردآوری شدند. داده ها به کمک آماره های توصیفی و آزمون تحلیل واریانس آمیخته تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان دادند که شاخص های اضطراب و افسردگی پس از مداخله به شیوه شناختی- رفتاری و در دوره پیگیری به طور معناداری کاهش یافتند. به علاوه، عملکرد شناختی بیماران نیز پس از مداخله بهبود معناداری نشان داد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از اثربخشی مدیریت شناختی- رفتاری استرس بر کاهش اضطراب، افسردگی و اختلال شناختی در بیماران مولتیپل اسکلروز می باشد، لذا توجه جدی به درمان های روان شناختی در این بیماران مفید به نظر می رسد.
۲.

نقش واسطه ای خودکارآمدی اجتماعی در رابطه بین دلبستگی به گروه همسال و والدین با احساس تنهایی در دانش آموزان دبیرستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۷۰/۲)

کلید واژه ها: نوجوانان احساس تنهایی دلبستگی به والدین و همسالان خودکارآمدی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۸ تعداد دانلود : ۶۶۶
پژوهش حاضر با این هدف انجام شد تا امکان پیش بینی احساس تنهایی را در نوجوانان بر اساس دلبستگی آن ها به گروه همسال و والدین با بررسی نقش واسطه ای خودکارآمدی اجتماعی مورد کنکاش قرار دهد. روش پژوهش از نوع همبستگی و شرکت کنندگان در پژوهش شامل 460 نفر (235 دختر و 225 پسر) از دانش آموزان دوره ی دبیرستان شهر کرمان بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی، انتخاب شدند. پرسشنامه دلبستگی به والدین و همسالان، پرسشنامه خودکارآمدی کودکان، و فرم کوتاه شده ی مقیاس احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی مورداستفاده قرار گرفتند. ویژگی های روان سنجی ابزارها اعم از پایایی و روایی؛ به ترتیب با استفاده از روش آلفای کرانباخ و تحلیل عاملی بررسی شد و کفایت ابزارهای جمع آوری اطلاعات در حد مطلوب بود. نتایج تحلیل های آماری نشان داد که دلبستگی به والدین به صورت منفی و معنی دار و کناره گیری از والدین به صورت مثبت و معنی دار، احساس تنهایی را پیش بینی می کنند. همچنین، دلبستگی به والدین و دلبستگی به همسالان به صورت مثبت و معنی دار خودکارآمدی اجتماعی را پیش بینی کردند. علاوه بر این، خودکارآمدی اجتماعی، نقش میانجی میان سبک دلبستگی به والدین و احساس تنهایی ایفا کرد. یافته ها بر اساس ادبیات پژوهشی موجود و جایگاه نظری سازه تنهایی تبیین شده و به بحث گذاشته شده اند. در پایان ضمن اشاره به دلالت های نظری و کاربردهای عملی یافته ها؛ پیشنهادهایی برای انجام پژوهش بیشتر در حوزه مربوطه ارائه شده است.
۴.

بیش فعالی/کمبود توجه و اعتیاد به مواد مخدر: نقش میانجی ذهن آگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره سیزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱

کلید واژه ها: ذهن آگاهی اعتیاد به مواد مخدر بیش فعالی/کمبود توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۵ تعداد دانلود : ۸۱۵
هدف مطالعه حاضر، مقایسه شدت بیش فعالی/کمبود توجه و زیر مقیاس های آن به همراه میزان ذهن آگاهی در افراد معتاد به مواد مخدر و افراد عادی بود. همچنین این مطالعه به بررسی نقش میانجی گر ذهن آگاهی در ارتباط علّی بیش فعالی/کمبود توجه با اعتیاد به مواد مخدر پرداخت. نمونه مورد بررسی شامل 153 نفر معتادان بدون نام و 103 نفر افراد همتا و عادی بود. داده ها به کمک مقیاس تشخیصی کوتاه نقص توجه-بیش فعالی کانرز بزرگسالان و مقیاس ذهن آگاهی گردآوری شده و به کمک ضرایب همبستگی، آزمون تی و تحلیل میانجی آنالیز شدند. همبستگی های معکوس و معناداری بین نمره کل بیش فعالی/کمبود توجه و زیرمقیاس های آن با ذهن آگاهی بدست آمد. همچنین تفاوت های معناداری از نظر ذهن آگاهی و بیش فعالی/کمبود توجه و زیرمقیاس های آن در افراد معتاد با همتاهای غیرمعتاد آن ها مشاهده شد. تحلیل میانجی از نقش واسطه ای معنادار ذهن آگاهی در ارتباط علّی نمره کل بیش فعالی/کمبود توجه بر اعتیاد به مواد مخدر حمایت نمود. بر اساس یافته ها، منطقی به نظر می رسد که اولا نقش اختلال بیش فعالی/کمبود توجه بزرگسالان در ابتلا به اعتیاد با مواد مخدر از نو مورد توجه قرار گیرد. ثانیا در مداخلات درمانی اعتیاد به مواد مخدر، نقش ذهن آگاهی به عنوان عاملی مهم در در نظر گرفته شود.
۵.

بررسی تأثیرآموزش کتاب « تفکر و سبک زندگی » بر یادگیری تفکر و سبک زندگی و مهارت های دانش آموزان شهرستان قلعه گنج در سال تحصیلی 94 - 93(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۹ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲۹ 81 - 105

کلید واژه ها: تفکر سبک زندگی آموزش مهارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۸ تعداد دانلود : ۳۵۹
درس تفکر و سبک زندگی با هدف تقویت مهارت های تفکر و سبک زندگی دانش آموزان در بعضی مدارس ابتدایی کشور اجرا شده است. هدف: مطالعه ی حاضر، بررسی تأثیرآموزش کتاب » تفکر و سبک زندگی » بر مهارت های تفکر و سبک زندگی دان شآموزان شهرستان قلعه گنج به انجام رسیده و در پی بررسی میزان تأثیرگذاری این درس آزمایشی بوده است. روش: روش این پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود، جامعه پژوهش شامل کلیه دان شآموزان پایه ششم ابتدایی شهرستان قلعه گنج در سال تحصیلی ۹۳- ۹۴ بود. نمونه مورد مطالعه شامل 48 نفر بود که در قالب ۳ گروه ۱۶ در سه گروه مداخله، شبه مداخله وگواه با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و جایگزاری شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه ی 20 سوالی مهارت تفکر و پرسش نامه ی 30 سوالی سبک زندگی استفاده شده است. داد هها با کمک نرم افزار SPSS 21 وبا استفاده ازآماره های توصیفی، تحلیل کواریانس و تحلیل واریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: یافته های این مطالعه، نشان دادندکه آموزش تفکر بر یادگیری تفکر و سبک زندگی دان شآموزان مؤثر بوده است. بعلاوه میزان اثربخشی مداخله بر زیرمقیاس های 10 گانه سبک زندگی تفاو تهایی را نشان داد. یافته ها در قالب جایگاه نظری موجود و ادبیات پژوهش تبیین شده اند. بنا بر نتایج، تعمیق و آموزش این گونه دوره های آموزشی و تربیتی توصیه می شود.
۶.

مدل یابی ساختاری شدت اعتیاد بر اساس سلامت و حمایت خانواده اصلی با میانجی گری تمایزیافتگی خود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴۶ 137-156

کلید واژه ها: شدت اعتیاد سلامت و حمایت خانواده اصلی تمایزیافتگی خود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲ تعداد دانلود : ۳۸۷
هدف: هدف پژوهش حاضر مدل یابی ساختاری شدت اعتیاد بر اساس سلامت و حمایت خانواده اصلی با میانجی گری تمایزیافتگی خود در گروهی از افراد معتاد به مواد مخدر شهر مشهد بود. روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. از 300 نفر از معتادان خودمعرف و یا ارجاع داده شده به مراکز دولتی ترک اعتیاد شهر مشهد بر اساس جدول مورگان 169 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند که 19 پرسش نامه به دلیل عدم پاسخ گویی شفاف از جریان تحلیل کنار گذاشته شدند. بنابراین تعداد 150نفر (75 نفر مرد و 75 نفر زن) به پرسش نامه های غربال گری مصرف تنباکو، الکل و مواد اعتیادآور، سلامت خانواده اصلی، حمایت اجتماعی ادراک شده چند بعدی و تمایزیافتگی خود پاسخ دادند. یافته ها: بر اساس نتایج، سلامت خانواده اصلی و همچنین حمایت اجتماعی در سطح خانواده به طور مستقیم پیش بین منفی برای شدت اعتیاد بودند (05/0> P ). تمایزیافتگی به طور مستقیم پیش بین منفی برای شدت اعتیاد نبود (05/0< P ). سلامت خانواده اصلی با میانجی گری تمایزیافتگی خود پیش بین منفی برای شدت اعتیاد بود(05/0> P ). حمایت اجتماعی در سطح خانواده با میانجی گری تمایزیافتگی خود پیش بین منفی برای شدت اعتیاد نبود (05/0< P ). نتیجه گیری: لازمه کاهش شدت اعتیاد افراد ارتقای سطح سلامت خانواده اصلی آن هاست که این ارتقا به افزایش میزان تمایزیافتگی و در نتیجه کاهش شدت اعتیاد منجر می شود. به علاوه ارتقای میزان حمایتی که خانواده به این افراد عرضه کرده و آن ها نیز آن را ادراک می کنند در کاهش شدت اعتیاد مؤثر می باشد.
۷.

میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای مادی و معنوی دانش آموزان شهرستان شهرکرد در سال 1391(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۸ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۵ 17 - 36

کلید واژه ها: نیازها کتاب درسی محتوا مقطع متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۴ تعداد دانلود : ۲۷۱
هدف از این پژوهش بررسی میزان انطباق محتوای کتاب روانشناسی سال سوم متوسطه با نیازهای مادی و معنوی دانش آموزان شهرستان شهرکرد در سال 1391 بود. این پژوهش از نوع کاربردی و با روش تحقیق زمینه یابی انجام شده است. جامعه های هدف شامل کلیه دانش آموزان سال سوم متوسطه رشته علوم انسانی به تعداد 255 نفر و دبیران روان شناسی به تعداد 6 نفر از شهرستان شهرکرد بودند که با توجه به حجم محدود آن ها، کل جامعه به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تمام شماری مطالعه شد. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه محقق ساخته بود که پس از تعیین روایی و پایایی مورداستفاده قرار گرفت. جهت تجزیه وتحلیل داده ها، از آزمون های مجذور کای و تی مستقل استفاده شد. یافته ها نشان داد که تفاوت معناداری ازنظر انطباق میان محتوای کتاب روان شناسی و نیازهای مادی و معنوی دانش آموزان، وجود دارد. اکثر دانش آموزان معتقدند که میزان انطباق محتوای کتاب روان شناسی سوم متوسطه با نیازهای مادی در حد متوسط و با نیازهای معنوی و کل نیازهای آنان در حد زیاد بوده است. افزون بر آن، مقایسه میانگین ها نشان داد که بین دیدگاه دانش آموزان دختر و پسر در مورد میزان انطباق محتوای کتاب روان شناسی سوم متوسطه با نیازهای آنان تفاوت معنادار وجود دارد. دانش آموزان دختر ارزیابی بهتری در مقایسه با دانش آموزان پسر داشتند. همچنین بین دیدگاه دانش آموزان با دبیران در مورد میزان انطباق محتوای کتاب روان شناسی با نیازهای دانش آموزان نیز تفاوت معناداری مشاهده شد که دانش آموزان ارزیابی بهتری در مقایسه با دبیران داشتند.
۸.

طراحی بسته آموزشی رشد عزت نفس بهینه مبتنی بر ذهن آگاهی و تاثیر آن برکاهش خشم و نشخوار خشم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره دوازدهم آذر و دی ۱۳۹۸ شماره ۵ (پیاپی ۵۷) 99-110

کلید واژه ها: عزت نفس بهینه اصالت خویشتن ذهن آگاهی خشم نشخوار خشم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۰ تعداد دانلود : ۵۶۰
مقدمه: خشم، هیجانی است که به دلیل اثرات اجتماعی آن و نیز نقش آن در بیماری های قلبی عروقی همواره مورد توجه است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی بسته آموزشی رشد عزت نفس بهینه بر خشم و نشخوار خشم بود. این بسته آموزشی بر اساس نظریه کرنیس و با استفاده از تکنیک های ذهن آگاهی طراحی شد. روش: این پژوهش از نوع آزمایشی بر اساس طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش، دانشجویان دانشگاه شیراز، شیوه نمونه گیری به صورت هدفمند و شرکت کنندگان شامل 50 نفر از دانشجویانی بود که برای همکاری در پژوهش اعلام آمادگی کرده بودند که به تصادف در دو گروه 25 نفره (گروه کنترل و گروه آزمایشی) قرار گرفتند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه های نشخوار خشم ARS و سیاهه چندبعدی خشم MAI بودند که در مراحل پیش آزمون و پس آزمون توسط شرکت کنندگان تکمیل گردیدند. گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه تحت آموزش قرار گرفتند. گروه کنترل، آموزشی دریافت نکردند. یافته ها : تحلیل کواریانس چندمتغیره نشان داد پس از اجرای بسته آموزشی، تفاوت معناداری در ابعاد نشخوار خشم شامل افکار خشمناک پس از رویداد، افکار انتقام، خاطرات خشم برانگیز و درک علت ها و نیز ابعاد خشم شامل برانگیختگی خشم، موقعیت های خشم برانگیز و خشم درونی شده در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل ایجاد شد.. نتیجه گیری : این بسته آموزشی می تواند با ایجاد آگاهی نسبت به خویشتن، رشد پردازش شناختی بدون سوگیری، شکل دهی رفتار برخاسته از ارزش های فرد و کمک به برقراری رابطه ای اصیل ، فرد را در جهت اصالت خویشتن سوق دهد که پیامد آن دست یابی به عزت نفس ایمن و نهایتاً، کاهش خشم و نشخوار خشم است.
۹.

نقش خواب در تحکیم حافظه حرکتی کودکان در یک تکلیف توالی دار حرکتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 17-32

کلید واژه ها: تحکیم حافظه حرکتی خواب کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۱ تعداد دانلود : ۳۰۰
خواب در تحکیم حافظه افراد بزرگسال موثر است، اما تحکیم وابسته به خواب در کودکان همانند بزرگسالان به خوبی مشخص نشده است. بنابراین، هدف از انجام تحقیق حاضر، بررسی تاثیر خواب در تحکیم حافظه حرکتی کودکان بوده است. شرکت کنندگان شامل 32 کودک پسر داوطلب 10تا12سال شهر کرمان که معیارهای ورود به تحقیق را دارا بودند. از تکلیف زمان واکنش زنجیره ای به منظور سنجش حافظه ضمنی کودکان استفاده گردید. شرکت کنندگان شامل دو گروه خواب ((1 ± ) 8 شب و (1 ± )8 صبح) و بیداری((1 ± ) 8 صبح و (1 ± )8 شب) بودند که پنج بلوک 90 کوششی را در جلسه اکتساب انجام دادند. در فواصل12ساعت تمامی گروه ها آزمون های یادداری (تحکیم) و انتقال را انجام دادند. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس مختلط 2×2 و 2×4 استفاده گردید. نتایج آزمون یادداری و انتقال نشان دادند که زمان واکنش در دو بلوک تفاوت معنی داری داشته است(05/0> P ). اما اثر تعاملی بلوک و گروه تفاوت معنی دار نداشته است( 05/0 P ≥ ) . این امر حاکی از آن است که تحکیم حافظه حرکتی در گروه های خواب و بیداری کودکان شکل گرفت، اما وابسته به خواب نبوده است. یافته ها نشان دادند که ارتقاء و پیشرفت در عملکرد مهارت صرفاً بر اثر تمرین و در طول جلسات تمرین به دست نمی آید؛ بلکه بعد از یادگیری مهارت و در دوره خاموش ، با گذر زمان حافظه مربوط به مهارت یادگرفته شده، ارتقاء و تحکیم می یابد. بنابراین، خواب عامل ضروری در توسعه یادگیری خاموش و انتقال یادگیری تکلیف توالی دار حرکتی پنهان کودکان نمی باشد.
۱۰.

بررسی نقش واسطه ای ذهن آگاهی در رابطه بین محیط حامی خودپیروی و تفکر انتقادی در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره بیستم زمستان (بهمن) ۱۴۰۰ شماره ۱۰۷ ۱۹۷۸-۱۹۶۵

کلید واژه ها: تفکر انتقادی ذهن آگاهی محیط حامی خودپیروی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۲۹۹
زمینه: تفکر انتقادی از سازه های مهم و قابل توجه در سال های اخیر بوده است؛ اما شناسایی متغیرهای پیش بینی کننده آن در قالب یک مدل ساختاری و در محیط آموزشی تاکنون مورد بررسی قرار نگرفته است. هدف: هدف این پژوهش بررسی نقش ذهن آگاهی به عنوان متغیر واسطه ای در رابطه بین محیط حامی خودپیروی و تفکر انتقادی بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه این پژوهش شامل همه دانش آموزان متوسطه دوم شهر شیراز در سال تحصیلی 99-1398 بود. از بین جامعه آماری، 525 نفر دانش آموز (301 دختر و 224 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کننده ها به پرسشنامه های محیط یادگیری حامی خودپیروی (آسور و همکاران،2002؛ آسور، 2012)، ذهن آگاهی فرایبورگ (فرم کوتاه) (والاچ و همکاران، 2006) و تفکر انتقادی کالیفرنیا (فاسیون، 2013) پاسخ دادند. داده ها با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار آماری AMOS و شاخص های برازندگی تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان دادند که مدل پیشنهادی از برازش خوبی برخوردار است. ضرایب مسیر مستقیم بیانگر این بود که محیط حامی خودپیروی پیش بینی کننده معنی دار ذهن آگاهی (0/001 P<، 0/18 =β) و تفکر انتقادی (0/001 P<، 0/18 =β) بود. همچنین ذهن آگاهی پیش بینی کننده معنی دار تفکر انتقادی (0/001 P<، 0/28 =β) بود. علاوه براین نتایج بیانگر این بود که ذهن آگاهی توانست نقش واسطه ای در رابطه بین محیط حامی خودپیروی با تفکر انتقادی ایفا نماید. نتیجه گیری: ویژگی های بافتی مانند محیط حامی خودپیروی در کنار عوامل درون فردی نظیر ذهن آگاهی، نقش مهمی در تفکر انتقادی دانش آموزان ایفا می کنند و توجه به آنها در برنامه ریزی های آموزشی و تربیتی ضروری است.
۱۱.

اثربخشی آموزش روابط والد – فرزند مبتنی بر ACT بر تعارض والد – نوجوانِ مادران دارای فرزند مصروع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علوم شناختی و رفتاری سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۳) 39 - 50

کلید واژه ها: روابط والد- فرزند درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تعارض صرع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۳۲۳
ابتلا به بیماری های مزمن از جمله صرع، در دوران نوجوانی، یک بحران برای کل خانواده محسوب می شود. از بین جنبه های متأثر از این بحران در خانواده می توان به کیفیت ارتباط والد- فرزندی اشاره نمود که توجه ویژه ای را می طلبد. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثربخشی آموزش روابط والد– فرزند مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر تعارض والد– نوجوانِ مادران دارای فرزند مصروع در شهر اصفهان بود. طرح پژوهش مطالعه حاضر، ﻧﯿﻤﻪ تجربی و از نوع ﭘﯿﺶ آزﻣﻮن- پس آزمون ﺑﺎ ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل بود. جامعه پژوهش شامل مادران دارای فرزند نوجوانِ مصروع شهر اصفهان بود. نمونه گیری به صورت در دسترس با مراجعه به انجمن صرع اصفهان انجام پذیرفت. 24 نفر از مادران به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل جایگزین شدند و پرسش نامه ی تاکتیک های تعارض را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل کوورایانس چند متغیره تحلیل شد.نتایج به دست آمده نشان دادند که میزان تعارض گروه مداخله در مقایسه با گروه گواه در مرحله ی پس آزمون به طور معناداری کاهش یافته است، ( 05/0 >p). همچنین یافته ها نشان دهنده ی افزایش معنادار نمرات استدلال (05/0 >p) و کاهش معنادار نمرات پرخاشگری کلامی و فیزیکی ( 05/0 >p) بودند. بنابر نتایج به دست آمده از مطالعه حاضر می توان نتیجه گرفت آموزش روابط والد – فرزند مبتنی بر ACT می تواند میزان تعارض والد – نوجوان را کاهش دهد.  
۱۲.

تفاوت های کارکردی همگام سازی امواج باند آلفا در نواحی خلفی و قدامی مغز در طول تفکر واگرا و همگرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۹) 53 - 72

کلید واژه ها: همگام سازی امواج آلفا نواحی خلفی و قدامی تفکر واگرا و همگرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۴۸۸
مقدمه: تفکر به عنوان یکی از کارکردهای عالی شناختیهمواره مورد توجه پژوهشگران بوده است. گیلفورد با تقسیم بندی تفکر به دو نوع واگرا و همگرا تاثیر شگرفی بر   پژوهش های تجربی تفکر خلاق داشته است. باند فرکانسی آلفا در محدوده 12-8 هرتز با کارکردهای شناختی مانند خلاقیت در ارتباط است. هدف از پژوهش حاضر بررسی افزایش و کاهش تغییرات توان باند آلفا (همگام سازی و ناهمگام سازی وابسته به رویداد ) در دو نوع متفاوت تفکر واگرا و همگرا بود. روش: نمونه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 38 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد ( 19 مرد، 19 زن ) بود که با توجه به روش نمونه گیری در دسترس و داوطلبانه  انتخاب گردیدند. امواج مغزی  با استفاده از یک دستگاه 19 کاناله در حین انجام تکالیف تفکر واگرا و همگرا ثبت و تغییرات توان باند آلفا با استفاده از نرم افزار متلب مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: فعالیت امواج آلفا در موقعیت تفکر واگرا از نواحی قدامی به نواحی خلفی با پدیده   همگام سازی روبه رو بوده است، در حالی که در موقعیت تفکر همگرا کاهش توان باند آلفا در نواحی خلفی در مقایسه با نواحی قدامی مغز مشاهده شد. نتیجه گیری: فعالیت امواج آلفا به صورت قابل توجهی در تکالیف تفکر واگرا با افزایش همراه است که این افزایش فعالیت در نواحی خلفی مغز با افزایش توان بالاتری همراه است، در مقابل تکالیف مرتبط با تفکر همگرا کاهش فعالیت را از نواحی قدامی به نواحی خلفی نشان داد..
۱۳.

اثربخشی درمان شناختی رفتاری یکپارچه شده با ذهن آگاهی بر درد و امید به زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۳ بهار (فروردین) ۱۴۰۳ شماره ۱۳۳ ۵۸-۴۱

کلید واژه ها: سرطان پستان درد امید به زندگی شیمی درمانی درمان شناختی رفتاری یکپارچه شده با ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۴۹۳
زمینه: شیمی درمانی به عنوان یکی از درمان های رایج سرطان پستان با عوارض جانبی متعدد از جمله درد همراه است، که بر سلامت جسمانی و روانشناختی بیماران تأثیر سوء می گذارد. ادبیات پژوهشی نشان داده است که مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی با کاهش عوارض جانبی شیمی درمانی همراه است، با این حال نتایج ارائه شده در برخی پژوهش ها متناقض است. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری یکپارچه شده با ذهن آگاهی کوتاه مدت بر درد و امید به زندگی زنان مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی بود. روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه و پیگیری یک ماهه بود. بدین منظور 28 بیمار 19-70 ساله مبتلا به سرطان پستان در سال 1401 از مراکز درمانی شهرستان شیراز به صورت هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 14 نفره مداخله و گواه گمارده شدند. گروه مداخله شش جلسه هفتگی (90 دقیقه ای) درمان گروهی شناختی رفتاری یکپارچه شده با ذهن آگاهی (کایون و همکاران، 2018) دریافت کردند، درحالی که گروه گواه از شیوه رایج شیمی درمانی استفاده کردند. هر دو گروه به وسیله پرسشنامه کوتاه درد (کلیند، 1991) و پرسشنامه امید به زندگی (اسنایدر و همکاران، 1991) مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS26 به منظور تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: بررسی نمرات نشان داد که گروه مداخله در پس آزمون به صورت معنی داری نمرات درد کمتر (0/73 =2η و 0/01 p< و12/72 =(25 و 1)F) و نمرات امید به زندگی بیشتر (0/27 =2η و 0/01 p< و 9/62 =(25 و 1)F) گزارش کرده است. همچنین تفاوت ها در خصوص هر دو متغیر درد و امید به زندگی در پس آزمون معنی دار بود (0/05 p<). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر به نظر می رسد مداخله شناختی رفتاری یکپارچه شده با ذهن آگاهی می تواند توسط روانشناسان به عنوان مداخله ای کارآمد به منظور تعدیل درد و افزایش امید به زندگی این بیماران به کار برده شود. البته پژوهش های بیشتر با گروه نمونه وسیع تر مورد نیاز است
۱۴.

اثربخشی درمان گروهی مدیریت استرس به شیوه شناختی رفتاری بر تاب آوری و امیدواری زنان مبتلا به سرطان پستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال سوم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 1-14

کلید واژه ها: گروه درمانی شناختی - رفتاری مدیریت استرس تاب آوری امیدواری سرطان پستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۴۸۰
سرطان پستان شایع ترین سرطان زنان است که بر جنبه های مختلف روانشناختی فرد اثر می گذارد. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی – رفتاری بر تاب آوری و امیدواری زنان مبتلا به سرطان پستان بود. این پژوهش ازجمله طرح های نیمه آزمایشی پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری بود. 30 نفر از زنان مبتلا به سرطان پستان مراجعه کننده به انجمن حمایت از بیماران سرطانی یاس کرمان به شیوه نمونه گیری دردسترس در تابستان سال 1394 انتخاب شدند. بیماران به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. سپس 30 نفر پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون و پرسشنامه امیدواری اشنایدر را تکمیل کردند. گروه آزمایش در 10 جلسه 90 دقیقه ای مشاوره گروهی شرکت کردند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. هر دو گروه پس از خاتمه جلسات درمانی و دوره پیگیری یک ماهه مجدداً ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان دادند گروه درمانی شناختی – رفتاری مدیریت استرس سبب افزایش میزان تاب آوری و امیدواری در گروه آزمایش شده است. پیگیری یک ماهه، نتایج به دست آمده در دو گروه را تأیید کرد. با توجه به تأثیر آموزش مداخله بر افزایش تاب آوری و امیدواری زنان مبتلا به سرطان پستان، به کارگیری فنون شناختی – رفتاری در کنار درمان های پزشکی می تواند در درمان این بیماران مؤثر باشد.
۱۵.

بررسی نقش میانجی گری خودپنداره ی تحصیلی در رابطه ی بین الگوهای ارتباطی خانواده با انگیزه ی پیشرفت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیتی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۵۱ 79-96

کلید واژه ها: الگوی ارتباطی خانواده انگیزه ی پیشرفت خودپنداره ی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۳۱۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی خودپنداره ی تحصیلی در رابطه ی بین الگوهای ارتباطی خانواده با انگیزه ی پیشرفت انجام پذیرفت. پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان به تعداد 12947 نفر بودند که از بین آن ها 380 نفر (150 پسر، 230 دختر) به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه های الگوهای ارتباطی خانواده (فیتزپاتریک و ریچی، 1997)، خودپنداره ی تحصیلی (لی یو و وانگ، 2005)، انگیزه ی پیشرفت (هرمنس، 1970) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و آزمون تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن بود که الگوهای ارتباطی خانواده به طور مثبت و معنی دار پیش بینی کننده خودپنداره ی تحصیلی می باشد و خودپنداره ی تحصیلی نیز به طور مثبت و معنی دار انگیزه ی پیشرفت را پیش بینی می کند. الگوهای ارتباطی از طریق متغیر واسطه ای خودپنداره ی تحصیلی نیز انگیزه ی پیشرفت را پیش بینی می کند. درنتیجه ی بیشتر بودن اثرات کلی دو مسیر مستقیم و غیر مستقیم ابعاد الگوهای ارتباطی خانواده و خودپنداره ی تحصیلی یک نقش میانجی گری نسبی برای خودپنداره ی تحصیلی بین الگوهای ارتباطی با انگیزه ی پیشرفت وجود دارد. نتیجه گرفته می شود که می توان با آموزش و توجه بیشتر به روابط بین خانواده و خودپنداره افراد در افزایش انگیزه ی پیشرفت، بهره گرفت.
۱۶.

پردازش توجه در خلق افسرده: آزمون فرضیه توجه نامتمرکز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره ششم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: خلق افسرده خلق غیرافسرده توجه نامتمرکز توجه متمرکز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۳۳۰
خلق افسرده بر توجه و فراخنای آن تاثیر دارد. هدف پژوهش حاضر، مقایسه ی نحوه ی اختصاص توجه به محرک های مرتبط و نامرتبط خنثی در خلق افسرده و غیر افسرده بود. بدین منظور، پس از تکمیل پرسشنامه افسرگی بک توسط دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی اهواز و دانشجویان کارشناسی رشته ی روان شناسی دانشگاه شهید باهنرکرمان در دو مرحله و با فاصله ی دو هفته و انجام مصاحبه تشخیصی ساختارمند بالینی، 52 نفر در گروه غیرافسرده و 41 نفر در گروه افسرده گماشته شدند. توجه متمرکز افراد با استفاده از تکلیف بازشناسی الگوهای مکعب ها و توجه نامتمرکز با استفاده از تکلیف بازشناسی محرک های غیر مرتبط روی میز اندازه گیری شد. تحلیل واریانس مختلط نمرات نشان داد که در اختصاص توجه به محرک های مرتبط، تفاوت معناداری بین گروه ها وجود نداشت اما، توجه به محرک های نامرتبط در افراد گروه افسرده بیشتر از گروه غیر افسرده بود . نتایج در راستای دیدگاه تکاملی افسردگی تبیین شده اند.
۱۷.

ساخت و اعتباریابی پرسش نامه مهارت های ارتباطی بر اساس دیدگاه مولوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هفتم فروردین ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) 199-222

کلید واژه ها: مهارت های ارتباطی مولوی کوئین دام دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۹۳۷
انسان موجودی اجتماعی است که خواه ناخواه با دیگران در ارتباط است و با استفاده از مهارت های ارتباطی می تواند عملکرد مؤثرتری در اجتماع داشته باشد. اگرچه تاکنون در این زمینه، ابزارهای خارجی و ایرانی گوناگونی ساخته شده ولی سنجش مهارت های ارتباطی بر اساس منابع ادبی غنی ایران نادیده گرفته شده است؛ با توجّه به این که مولوی از جمله شاعران توانایی است که در اثار خود به جنبه های مختلف ارتباط توجّه نموده هدف پژوهش حاضر؛ ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش مهارت های ارتباطی بر اساس دیدگاه مولوی (MCSS) با استفاده از نرم افزار SPSS 20 <span style="font-family:;" major-bidi;="" new="" fa;="" 12pt;="" lotus";="" b="" roman";"="" "times="" roman";="" lang="FA"> از هشت عامل تأثیرگذاری، غیرکلامی، کلامی، ابراز هیجان، پذیرا بودن، آگاهی کلامی و انگیختگی مثبت درونی و گرایش درونی که با استفاده از روش تحلیل مؤلّفه های اصلی و چرخش واریماکس استخراج شدند، حمایت می کند. برای سنجش روایی پرسش نامه از روایی محتوا و ملاک استفاده شد که در سطح مطلوبی هستند و پایایی آن، از طریق محاسبۀ ضریب الفای کرونباخ 64/0 به دست آمد؛ بنابراین می توان به نتایج به دست آمده از این ابزار برای سنجش جنبه های مختلف مهارت های ارتباطی اعتماد کرد و با توجّه به کمبود ابزارهای روان سنجی ساخته شده بر اساس منابع ادبی ایران، می توان از ان به عنوان ابزاری مناسب برای سنجش این مهارت ها در افراد ایرانی استفاده کرد.
۱۸.

هنجارهای طبقاتی ماده های کلامی زبان فارسی در 51 طبقه: بازتولید و گسترش هنجارهای کانتیکت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال بیستم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۷۸) 93-105

کلید واژه ها: هنجارهای شاخص واژگان فارسی حافظه ی معنایی شاخصیت هنجارهای کانتیکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۲۰۴
مقدمه: بر اساس دیدگاه تالوینگ، حافظه ی معنایی، یکی از انواع حافظه است و به توانایی بازیابی مفاهیم و واژگان معنایی اطلاق می شود. یکی از ابزارهای رایج برای بررسی حافظه ی معنایی، هنجارهای مربوط به سلسله مراتب مصادیق تولیدشده برای مفاهیم مفروض است.تاکنون پژوهش های بسیاری در زبان های گوناگون، به جز فارسی، با هدف آماده کردن هنجارهای طبقات مفهومی، به این موضوع پرداخته اند. از این رو مطالعه ی حاضر، به استخراج هنجارهای طبقاتی دانشجویان ایرانی اختصاص یافت. روش: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی و جامعه ی هدف همه ی دانشجویان شاغل به تحصیل دانشگاه های کشور بود. نمونه ی مورد بررسی، 200 نفر از دانشجویان دانشگاه های پنج منطقه ی جغرافیایی کشور بود که به شکل نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از روش اصلی بتیگ و مونتاگ (1969)، یعنی ارائه ی محرک های مفهومی با فواصل 30 ثانیه ای استفاده شد. یافته ها: پس از حذف پاسخ های مخدوش، مصادیق تولیدشده ی معتبر 165 مشارکت کننده برای 51 مفهوم برگرفته از مطالعات اولیه ی بتیگ و مونتاگ تحلیل شدند. آن گاه شاخص های توان، رتبه و مجموع پاسخ های تولیدشده برای هر یک از مصادیق، به اضافه ی شاخص های درصدی برای مجموع تعداد هر یک از مصادیق به همراه درصد پاسخ های ارائه شده (به عنوان اولین پاسخ برای مصادیق تولیدی هر مفهوم) استخراج شدند. نتیجه گیری: از هنجارهای طبقاتی به دست آمده، می توان به عنوان ابزاری مفید برای مطالعات حافظه ی معنایی در حوزه های مختلف علمی استفاده کرد.
۱۹.

رابطه ذهن آگاهی و امنیت اجتماعی: نقش واسطه ای خودفریبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۸ 405-416

کلید واژه ها: ذهن آگاهی خودفریبی امنیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۲۰۷
هدف این پژوهش تعیین نقش واسطه ای خودفریبی در ارتباط بین ذهن آگاهی و امنیت اجتماعی بود. پژوهش از نوع همبستگی بود و شرکت کنندگان 300 نفر از دانشجویان (160 دختر و 140 پسر) دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بودند که به شیوه نمونه برداری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به مقیاس ذهن آگاهی (دروتمن، گالوب، اوگانیسان و رید، 2018)، پرسشنامه خودفریبی (سیرونت، هررو، ویلامورال و رودریگز، 2019) و مقیاس امنیت اجتماعی (گیلبرت، مک اوان، بلوی، میلز و گیل، 2009) پاسخ دادند. به منظور تحلیل مدل پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان دهنده رابطه منفی و معنادار ذهن آگاهی و خودفریبی، رابطه منفی و معنادار خودفریبی و امنیت اجتماعی و رابطه مثبت و معنادار ذهن آگاهی و امنیت اجتماعی بود. هم چنین خودفریبی در ارتباط بین ذهن آگاهی و امنیت اجتماعی نقش واسطه گری داشت. درمجموع یافته های این پژوهش نشان می دهد که بهبود ذهن آگاهی دانشجویان و کاهش خودفریبی آنان می تواند باعث افزایش امنیت اجتماعی در آنان می شود.
۲۰.

اثربخشی مداخله شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی بر حافظه فعال در بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس و افراد سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 125 - 146

کلید واژه ها: درمان شناختی رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی حافظه فعال مالتیپل اسکلروزیس افراد سالم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۳۳۴
بیماری مالتیپل اسکلروزیس (MS) بیماری سنین جوانی است. از میان مشکلاتی که افراد مبتلا، با آن روبه رو هستند می توان به مشکلات شناختی اشاره کرد. اغلب اختلالات شناختی در بیماران MS مربوط به حافظه فعال و حفظ توجه می باشد. درمان شناختی-رفتاری مبتنی بر ذهن آگاهی (MiCBT) یکی از رویکردهای روان درمانگرانه غیر دارویی است. وجود درمانی غیر دارویی در کنار دارودرمانی، ضروری به نظر می رسد. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر مداخله به روش MiCBT بر عملکرد حافظه فعال از طریق تعدادی از خرده آزمون های پکیج PCAP و آزمون هوش وکسلر بزرگسالان بر بیماران بزرگسال مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس و افراد سالم انجام شده است. پژوهش حاضر جز پژوهش های نیمه تجربی است. جامعه در پژوهش حاضر شامل بیماران مراجعه کننده به انجمن ام اس کرمان با ضریب ناتوانی 3 تا 6 و افراد سالم از همراهان این بیماران بودند. 28 نفر بیمار و 28 نفر سالم با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند، سپس به طور تصادفی به دو گروه مداخله MiCBT (14 نفر) و دو گروه کنترل (14 نفر) تقسیم شدند. داده های پیش و پس از مداخله به کمک روش های آماری توصیفی و استنباطی در محیط نرم افزار آماری SPSS تحلیل شدند. نتایج تحلیل اندازه گیری مکرر، نشان دهنده تاثیر مثبت مداخله MiCBT بر بهبود حافظه فعال بیماران MS و افراد سالم بوده است (P≤0.05). به عبارت دیگر نتایج تحلیل اندازه گیری مکرر، افزایش معناداری در حافظه فعال بیماران ام اس و افراد سالم در گروه مداخله نسبت به گروه کنترل نشان داد. بنابراین مداخله شناختی رفتاری تلفیق شده با ذهن آگاهی MiCBT به عنوان یک درمان مناسب در بهبود حافظه فعال پیشنهاد می شود

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان