عباس رحمتی

مقدمه: اضطراب یکی از شایع ترین اختلالات روانپزشکی در جمعیت عمومی است. هدف این پژوهش بررسی شیوع شناسی اضطراب کرونا ویروس و عوامل خطر و محافظ بود. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان و کارکنان دانشگاه شهید باهنر کرمان در نیمه اول سال 1399 بود که از بین آنان 234 نفر کارمند و 981 نفر دانشجو به شیوه در دسترس در گروه نمونه قرار گرفتند. داده های این تحقیق از طریق مقیاس اضطراب کرونا ویروس به صورت آنلاین جمع آوری شد. مقیاس اضطراب کرونا جهت سنجش اضطراب ناشی از شیوع ویروس کرونا در کشور ایران و توسط علی پور و همکاران (1398) تهیه و اعتبار یابی شده است. برای تحلیل داده ها از رگرسیون همزمان و آزمون فرضیه ها و نیز آزمون تفاوت و کای اسکوئر استفاده شد. یافته ها: تحلیل داده ها نشان داد سطح اضطراب کرونا در دانشجویان نسبت به کارمندان در وضعیت مطلوب تری قرار دارد. همچنین تحلیل رگرسیون حاکی از نقش پیش بینی کنندگی عوامل محافظ و خطر در اضطراب کرونای دانشجویان بود، اما در جمعیت کارمندان فقط عوامل خطر توانست اضطراب کرونا را پیش بینی کند. نتیجه گیری: هرچند نتایج پژوهش درمجموع نشان از سطح اضطراب بالا در جمعیت مورد مطالعه نبود اما در شیوع شناسی و تبیین عوامل مرتبط با هر سطح از اضطراب نباید از نقش عمده عوامل خطرساز و محافظ در شرایط کلی و در بحران ناشی از بیماری ویروسی کرونا غفلت نمود.

مقدمه: تضادهای بین سنت و خاص سنت های قومی و مدرنیته برخی از مشکلات برگرفته از خشونت خانگی را تشدید می کنند و تبعات منفی آن متوجه زنان و فرزندانشان می شود. با توجه به این مساله، هدف پژوهش، طراحی بسته آموزشی چگونگی مقابله با خشونت همسران و بررسی اثربخشی آموزش آن بر خشونت همسران و اشتیاق تحصیلی فرزندان بود. روش: روش پژوهش شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با دو گروه آزمایش و دو گروه کنترل بود. از بین 53 زن خشونت دیده که به یکی از مراکز مشاوره شهرستان رفسنجان مراجعه کرده بودند، به روش نمونه گیری در دسترس، 30 نفر انتخاب و به روش تصادفی ساده در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند و پرسشنامه مقابله با خشونت خانگی علیه زنان و فرزندانشان پرسشنامه درگیری تحصیلی را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. برای مداخله، بسته آموزشی پژوهشگر ساخته مقابله با خشونت همسران در 10 جلسه فقط روی زنان گروه آزمایش اجرا شد. داده ها توسط تحلیل کوواریانس تک متغیری (ANCOVA) مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان می د هند که آموزش مقابله با خشونت خانگی با استفاده از بسته آموزشی بر کاهش خشونت مردان و افزایش اشتیاق تحصیلی فرزندان اثربخشی معناداری دارد. نتیجه گیری: نتیجه گرفته می شود که بسته آموزشی قابلیت استفاده به عنوان یک پروتکل آموزشی را دارد و از آن می-توان به عنوان یک ابزار در جهت کاهش خشونت خانگی مردان و بهبود اشتیاق تحصیلی فرزندان بهره برد.

هدف: مطالعه حاضر با هدف ساخت مقیاس نگرش به مواد مخدر و بررسی روایی و پایایی آن در بین دانشجویان انجام شد. روش : پژوهش حاضر توصیفی–پیمایشی و از نوع ابزار سازی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانشجویان دانشگاه شهید باهنرکرمان در سال تحصیلی 1398-1397 بود که از بین آن ها نمونه ای به حجم 400 نفر با روش نمونه گیری سهیمه ای انتخاب شدند. ساخت مقیاس در دو مرحله مقدماتی و نهایی انجام شد. پس از بررسی مقدماتی مقیاس بر روی 50 نفر و حذف آیتم هایی که دارای ضریب تمیز و دشواری نامناسب بودند، مقیاس نهایی نگرش به مواد مخدر و پرسش نامه شناسایی افراد در معرض خطر اعتیاد تکمیل شدند. ساختار عاملی مقیاس نگرش به مواد مخدر از طریق تحلیل عاملی تاییدی بررسی شد. همچنین، پایایی مقیاس از طریق آلفای کرونباخ بررسی شد. داده ها با استفاده از نرم افزارهای اس پی اس اس-22 و آموس-24 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که مقیاس حاضر دارای یک ساختار سه عاملی (شناختی، عاطفی و رفتاری) با برازش مطلوبی بود. پایایی با روش آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 0/86 و برای عامل های شناختی، هیجانی و رفتاری به ترتیب 0/70، 0/73 و 0/69 بود که حاکی از همسانی درونی خوبی بود. همچنین، روایی همگرای مناسب مقیاس تاییدکننده روایی مقیاس بود. نتیجه گیری: مقیاس نگرش به مواد مخدر یک ابزار روا و پایا در بین دانشجویان است و می تواند به عنوان یک ابزار غربالگری در بررسی دانشجویان در معرض خطر اعتیاد مورد استفاده قرار گیرد.

رضایت جنسی می تواند تأثیر شایانی در رابطه زناشویی و رضایت از آن داشته باشد. این پژوهش با هدف شناسایی رابطه میان احقاق و نارضایتی جنسی با بی رمقی زناشویی با نقش واسطه ای تعارض زناشویی انجام شد. پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی و مبتنی بر روش تحلیل مسیر در چارچوب مدل سازی معادلات ساختاری بود. ابزار مورداستفاده پرسشنامه های احقاق جنسی هالبرت (1992)، نارضایتی جنسی هادسون (1981)، تعارض زناشویی براتی (1375) و بی رمقی زناشویی پاینز (1996) بود. جامعه آماری پژوهش همه زنان مراجعه کننده به مراکز خدمات مشاوره ای شهرستان زاهدان (320 نفر) در زمستان سال 94 که با روش نمونه گیری خوشه ای شمار 150 نفر انتخاب شدند، بود. داده ها با به کارگیری دو نرم افزار SPSS20 و LISREL8.8 تحلیل شد. یافته های پژوهش گویای این است که تعارض زناشویی نقش واسطه ای میان احقاق جنسی و بی رمقی زناشویی (05/0 P

هدف: هدف پژوهش حاضر مدل یابی ساختاری شدت اعتیاد بر اساس سلامت و حمایت خانواده اصلی با میانجی گری تمایزیافتگی خود در گروهی از افراد معتاد به مواد مخدر شهر مشهد بود. روش: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- همبستگی از نوع معادلات ساختاری بود. از 300 نفر از معتادان خودمعرف و یا ارجاع داده شده به مراکز دولتی ترک اعتیاد شهر مشهد بر اساس جدول مورگان 169 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند که 19 پرسش نامه به دلیل عدم پاسخ گویی شفاف از جریان تحلیل کنار گذاشته شدند. بنابراین تعداد 150نفر (75 نفر مرد و 75 نفر زن) به پرسش نامه های غربال گری مصرف تنباکو، الکل و مواد اعتیادآور، سلامت خانواده اصلی، حمایت اجتماعی ادراک شده چند بعدی و تمایزیافتگی خود پاسخ دادند. یافته ها: بر اساس نتایج، سلامت خانواده اصلی و همچنین حمایت اجتماعی در سطح خانواده به طور مستقیم پیش بین منفی برای شدت اعتیاد بودند (05/0> P ). تمایزیافتگی به طور مستقیم پیش بین منفی برای شدت اعتیاد نبود (05/0< P ). سلامت خانواده اصلی با میانجی گری تمایزیافتگی خود پیش بین منفی برای شدت اعتیاد بود(05/0> P ). حمایت اجتماعی در سطح خانواده با میانجی گری تمایزیافتگی خود پیش بین منفی برای شدت اعتیاد نبود (05/0< P ). نتیجه گیری: لازمه کاهش شدت اعتیاد افراد ارتقای سطح سلامت خانواده اصلی آن هاست که این ارتقا به افزایش میزان تمایزیافتگی و در نتیجه کاهش شدت اعتیاد منجر می شود. به علاوه ارتقای میزان حمایتی که خانواده به این افراد عرضه کرده و آن ها نیز آن را ادراک می کنند در کاهش شدت اعتیاد مؤثر می باشد.

هدف پژوهش، ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش نیازهای معنوی می باشد. نسخه اولیه مقیاس با محوریت مقاله نیازهای معنوی (شجاعی، 1386) با تعداد 164 گویه صورت بندی شد. جامعه هدف، دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان بود. نوع تحقیق، توصیفی- تحلیلی و به روش پیمایشی انجام شد. سپس بر اساس نظرات اساتید، به74 ماده تقلیل یافت. از طریق نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد740 دانشجو به عنوان گروه نمونه به پرسشنامه پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss و روش ماتریس کوواریانس یا همبستگی از نوع تحلیل عاملی با روش تحلیل عاملی تأییدی مؤلفه های اصلی استفاده شد. نتایج تحلیل ضریب پایایی درونی از طریق آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه را 98/0 نشان داد. بار عاملی همه مؤلفه ها در دامنه 82/0 تا 92/0 و همه سؤال ها در دامنه 58/0 تا 86/0 معنا دار بود. پس این مقیاس می تواند نیازهای معنوی را با مقاصد پژوهشی و تشخیصی مورد سنجش قرار دهد

ابتلا به بیماری های مزمن از جمله صرع، در دوران نوجوانی، یک بحران برای کل خانواده محسوب می شود. از بین جنبه های متأثر از این بحران در خانواده می توان به کیفیت ارتباط والد- فرزندی اشاره نمود که توجه ویژه ای را می طلبد. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثربخشی آموزش روابط والد– فرزند مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر تعارض والد– نوجوانِ مادران دارای فرزند مصروع در شهر اصفهان بود. طرح پژوهش مطالعه حاضر، ﻧﯿﻤﻪ تجربی و از نوع ﭘﯿﺶ آزﻣﻮن- پس آزمون ﺑﺎ ﮔﺮوه ﮐﻨﺘﺮل بود. جامعه پژوهش شامل مادران دارای فرزند نوجوانِ مصروع شهر اصفهان بود. نمونه گیری به صورت در دسترس با مراجعه به انجمن صرع اصفهان انجام پذیرفت. 24 نفر از مادران به صورت تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل جایگزین شدند و پرسش نامه ی تاکتیک های تعارض را در پیش آزمون و پس آزمون تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیل کوورایانس چند متغیره تحلیل شد.نتایج به دست آمده نشان دادند که میزان تعارض گروه مداخله در مقایسه با گروه گواه در مرحله ی پس آزمون به طور معناداری کاهش یافته است، ( 05/0 >p). همچنین یافته ها نشان دهنده ی افزایش معنادار نمرات استدلال (05/0 >p) و کاهش معنادار نمرات پرخاشگری کلامی و فیزیکی ( 05/0 >p) بودند. بنابر نتایج به دست آمده از مطالعه حاضر می توان نتیجه گرفت آموزش روابط والد – فرزند مبتنی بر ACT می تواند میزان تعارض والد – نوجوان را کاهش دهد.  

مقدمه: هدف مطالعه ی حاضر بررسی تاثیر آموزش ایمن سازی در مقابل تنش بر اضطراب و کیفیت خواب زنان باردار در سه ماهه ی سوم بارداری بوده است. روش کار: در این کارآزمایی بالینی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، از میان کل زنان باردار مراجعه کننده به دو مرکز بهداشتی نبی اکرم (ص) و معراج شهرستان بوشهر در زمستان 1391، از بین افرادی که در هفته ی 31 و 32 بارداری قرار داشته و دارای معیارهای ورود به پژوهش بودند، 40 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمون و شاهد قرار گرفتند. پس از اجرای پیش آزمون گروه آزمون به مدت 7 جلسه تحت آموزش ایمن سازی در مقابل تنش قرار گرفت. ابزار سنجش شامل پرسش نامه های اضطراب بک و کیفیت خواب پیترزبورگ بود. داده ها با آزمون تی مستقل و تحلیل کوواریانس با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 16 تحلیل گردیدند. یافته ها: میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمون در اضطراب و اختلال خواب نسبت به پیش آزمون و گروه شاهد، کاهش معنی داری داشت (01/0=P) که نشان می دهد آموزش ایمن سازی در مقابل تنش، توانسته اضطراب و اختلال خواب دوره ی بارداری را به طور قابل ملاحظه ای کاهش دهد. نتیجه گیری: به نظر می رسد استفاده از مداخله های روان شناختی از نوع آموزش ایمن سازی می تواند در کاهش آسیب و ارتقای سلامت زنان در دوره ی بارداری مفید و موثر باشد.

هدف از پژوهش حاضر مقایسه ویژگی های شخصیتی و حمایت اجتماعی در معتادین موفق و ناموفق در ترک اعتیاد بود. در این بررسی علّی-مقایسه ای، 50 فرد موفق در ترک اعتیاد، به روش نمونه گیری در دسترس و50 فرد ناموفق در ترک اعتیاد به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه شخصیتی نئو و پرسشنامه حمایت اجتماعی پروسیندانو و هلر که دارای دو مقیاس خانواده و دوستان است استفاده شد. نتایج نشان داد که معتادان موفق در ترک اعتیاد، در مقایسه با گروه ناموفق در ترک اعتیاد، در بعد شخصیتی روان رنجوری نمره پایین تر و در ابعاد دلپذیربودن و باوجدان بودن نمره بالاتری داشتند و حمایت بیشتری را از سوی خانواده دریافت می کردند. بین حمایت دوستان در دو گروه تفاوت معناداری وجود نداشت. ویژگی های شخصیتی و حمایت اجتماعی خانواده عواملی هستند که می توانند در موفقیت یا عدم موفقیت معتادان در ترک اعتیاد نقش مؤثری ایفا نمایند و لازم است در مداخلات آموزشی و درمانی نقش این دو عامل مورد توجه جدی تر قرار گیرد.

مقدمه: هدف مطالعه حاضر بررسی تأثیر آموزش مدیریت استرس به شیوه شناختی- رفتاری بر اضطراب، افسردگی و اختلال شناختی بیماران مولتیپل اسکلروزیس بود. روش: جامعه آماری شامل همه بیماران مبتلا به ام اس در شهر بندرعباس بود. در یک طرح نیمه آزمایشی،54 شرکت کننده به صورت در دسترس از بیماران انتخاب شدند و به طور تصادفی به دو گروه مداخله و گواه تقسیم شدند. ارزیابی روانی شامل مصاحبه با دو روانشناسی بالینی و تکمیل پرسشنامه های استرس، اضطراب و افسردگی و اختلال شناختی بود. شاخص های اضطراب، افسردگی و اختلال شناختی در سه مقطع قبل از جلسات مداخله، بعد از مداخله و دو ماه بعد از پایان جلسات مداخله گردآوری شدند. داده ها به کمک آماره های توصیفی و آزمون تحلیل واریانس آمیخته تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان دادند که شاخص های اضطراب و افسردگی پس از مداخله به شیوه شناختی- رفتاری و در دوره پیگیری به طور معناداری کاهش یافتند. به علاوه، عملکرد شناختی بیماران نیز پس از مداخله بهبود معناداری نشان داد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از اثربخشی مدیریت شناختی- رفتاری استرس بر کاهش اضطراب، افسردگی و اختلال شناختی در بیماران مولتیپل اسکلروز می باشد، لذا توجه جدی به درمان های روان شناختی در این بیماران مفید به نظر می رسد.

این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین اضطراب والدین با اضطراب و پیشرفت تحصیلی فرزندان آن ها در مقطع پیش دانشگاهی شهر کرمان اجرا شد. افراد جامعه پژوهش دانش آموزان دختر و پسر به تعداد 3450 نفر بود. از این جامعه حجمی به اندازه 320 دانش آموز پیش دانشگاهی به عنوان نمونه انتخاب شد. داده های این پژوهش به وسیله پرسشنامه استاندارد شده کتل جمع آوری و پس از تصحیح و نمره گذاری با استفاده از نرم افزار (SPSS) تحلیل شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین اضطراب والدین با اضطراب فرزندان آن ها و هم چنین اضطراب والدین با پیشرفت تحصیلی فرزندان آن ها رابطه معنا دار وجود دارد. هم چنین نتایج نشان داد که بین اضطراب دانش آموزان مقطع پیش دانشگاهی با پیشرفت تحصیلی آن ها رابطه معنا دار وجود دارد.

تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه هیجان خواهی، شوخ طبعی و نگرش دینی با اضطراب مرگ در دانشجویان انجام شده است. بدین منظور، نمونه ای به حجم 375 نفر به روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای چند مرحله­ای از جامعه آماری مورد پژوهش (دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال تحصیلی 89ـ90 انتخاب شده و برای جمع­آوری داده­ها از فرم پنجم پرسش نامه هیجان خواهی زاکرمن، پرسش نامه شوخ­طبعی مارتین، پرسش نامه نگرش مذهبی خدایاری­فرد و پرسش نامه اضطراب مرگ تمپلر استفاده شده است. داده ها با شاخص های آماری، چون همبستگی و رگرسیون تحلیل شده است. نتایج تحلیل داده­ها نشان میدهد که رابطه­ منفی معناداری (363/0-r=)، بین هیجان­خواهی با اضطراب مرگ رابطه مثبت معناداری (408/0r=) بین شوخ­طبعی با اضطراب مرگ و رابطه منفی معناداری (380/0 r=) بین نگرش دینی با اضطراب مرگ وجود دارد(5. /. a=).

‎ پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش مهارت های هوش هیجانی بر کاهش تعارضات والد - فرزند در دختران ‏نوجوان انجام شد. روش تحقیق تجربی و طرح تحقیق از نوع پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل بود. ‏‎40‎‏ نفر از ‏دختران نوجوان سال اول دبیرستان های دولتی شهر کرمان سال تحصیلی ‏‎84-85‎‏ از طریق نمونه برداری تصادفی ‏چندمرحله ای انتخاب و به شیوه تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند. به گروه آزمایش هشت جلسه ‏مهارت های هوش هیجانی آموزش داده شد. ابزار سنجش، پرسشنامه تاکتیک های تعارض مورای - اشتراس فرم ‏تعارض با والدین بود. داده ها از طریق آزمون کووراریانس و ‏t‏ مستقل تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش مهارت ‏های هوش هیجانی به دختران در افزایش مهارت استدلال، کاهش پرخاشگری کلامی و کاهش تعارض های آنان در ‏ارتباط با والدین موثر بوده است. با این که میانگین نمره پرخاشگری فیزیکی در پس آزمون نسبت به پیش آزمون ‏کاهش نشان داد، اما تفاوت از نظر آماری معنادار نبود.‏ ‎

"هدف از پژوهش حاضر مقایسه میزان اختلالات روانی دانش آموزان دختر با توجه به شیوه های فرزند پروری والدین بود. نمونه مورد نظر 120 نفر دانش آموزان دختر پایه دوم دبیرستان شهرستان جیرفت بودند که به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در پژوهش، آزمونSCL90 و پرسشنامه ابعاد رفتاری والدین (شیفر) بود که مربوط به چهار شیوه فرزند پروری میباشد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از تحلیل واریانس یک طرفه با آزمون تعقیبی شفه استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان داد که در افسردگی، وسواس – اجبار، حساسیت در روابط متقابل، هراس، روان پریشی و شکایات جسمانی، دانش آموزانی که میزان بیشتری از اختلالات را نشان داده اند، دارای والدین بی توجه و مستبدی بودند. هم چنین در مقیاس های اضطراب، خصومت و تفکر پارانوئیدی تفاوتی در چهار شیوه فرزند پروری مشاهده نشد. "

در این مطالعه تاثیر یک نوع مداخله آموزشی بر تغییر و منفی سازی نگرش دانش آموزان نسبت به سوء مصرف مواد مخدر، مورد بررسی قرار گرفت. مداخله آموزشی شامل 8 جلسه آموزش مهارت های مقابله ای بود که به روش بحث گروهی بر روی یک نمونه از دانش آموزان پسر پایه اول متوسطه (n=559) در ده منطقه آموزش و پرورش استان کرمان اجرا شد. برای سنجش نگرش آزمودنی ها یک پرسشنامه نگرش سنج مورد استفاده قرار گرفت که توسط محقق ساخته شد و پایایی و اعتبار آن با استفاده از روش بازآزمایی، آلفای کرونباخ و اعتبار سازه به روش تحلیل عاملی برآورد گردید. نتایج، نشان دهنده تایید فرضیه های پژوهش بود. یعنی آموزش مهارت های مقابله ای به شیوه بحث گروهی، نگرش دانش آموزان نسبت به مواد مخدر را تغییر دارد؛ بر منفی سازی نگرش دانش آموزان در گروه های آزمایش (ده کلاس در ده مدرسه، (n=282 و بر تغییر هر سه مولفه شناختی، عاطفی و رفتاری نگرش نسبت به سوء مصرف مواد مخدر نیز تاثیر معنادار داشت.