فراتحلیل مطالعات فقر در ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
رفاه اجتماعی سال ۱۲ تابستان ۱۳۹۱ شماره ۴۵
۴۸-۷
حوزه های تخصصی:
مقدمه : یکی از چالش های جدی بر سر راه ساختار اجتماعی سیاسی دولت ها تعریف فقر است. همیشه بر سر این مسئله که فقر چیست، کشمکش وجود داشته است. غیر از مفهوم، شناخت علل فقر همواره مورد توجه بوده و پژوهش های بسیاری در این خصوص انجام گرفته است؛ اما این پژوهش ها به دلیل تعدد و تنوع روش ها و نتایج، در حل مسئله فقر چندان موفق نبوده اند. فراتحلیل یکی از راه های مهم در همسو کردن مفاهیم و نتایج مطالعات فقر و کارآمدی تحقیقات به حساب می آید. روش : در فراتحلیل، با ترکیب تحقیقات گذشته و یکدست کردن آن با استفاده از روش های آماری، نتایج پراکنده و ناهماهنگ پژوهش ها دقیق تر و منطقی تر می شود. یافته ها : در این فراتحلیل، ۸۵ مطالعه از حوزه های مختلف اقتصادی و جامعه شناختی و جغرافیا بررسی شد. همچنین مشخص شد مطالعات اقتصادی در بحث فقر با ۶۶ درصد، غلبه انکارناپذیری دارند. ۷۲ درصد از مطالعات بررسی شده در این پژوهش، از متغیر وابسته فقر، ۲۱ درصد از توزیع درآمد و ۷ درصد هم از متغیر نابرابری استفاده کرده بودند. نتایج : بخش عمده ای از مطالعات فقر در ایران، مطالعات اقتصادی بوده است که غالباً از دو رویکرد کلی استفاده کرده اند: یکی، رویکردهای بررسی کننده عوامل فقر و دیگری رویکردهای مربوط به اندازه گیری فقر که به نظر می رسد عمدتاً مطالعاتی مکانیکی و به دور از زندگی اجتماعی مردم کوچه بازار باشد. انجام دادن مطالعات برای کاهش فقر، علاوه بر بررسی های علمی و دانشگاهی، نیازمند مراجعه مستقیم به مردم و توجه بیش تر به شاخص های اجتماعی است.