جعفر نوری

جعفر نوری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۶ مورد.
۱.

پیش بینی ناگویی هیجانی بر اساس شرم درونی شده و خودانتقادی با نقش میانجی حساسیت اضطرابی در بین دانشجویان متاهل

کلید واژه ها: ناگویی هیجانی شرم درونی شده خودانتقادی حساسیت اضطرابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۷
هدف پژوهش پیش بینی ناگویی هیجانی بر اساس شرم درونی شده و خودانتقادی با نقش میانجی حساسیت اضطرابی در بین دانشجویان متاهل است. پژوهش حاضر به صورت همبستگی و با طرح تحلیل مسیر، بر روی 100 نفر از دانشجویان متاهل در سال تحصیلی 1402-1401 از چند دانشگاه و موسسه آموز عالی شهر مشهد انجام شد. جهت گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر از پرسشنامه های استاندارد استفاده گردید. نتایج حاصل از برآورد مدل پژوهش نشان داد ناگویی هیجانی بر اساس شرم درونی شده و خودانتقادی با نقش میانجی حساسیت اضطرابی در بین دانشجویان متاهل قابل پیش بینی نیست. همچنین نتایج بیان کرد بین شرم درونی شده و ناگویی هیجانی رابطه مستقیم وجود ندارد. بین خودانتقادی و ناگویی هیجانی با ضریب تاثیر 43/0 رابطه مثبت وجود دارد. بین حساسیت اضطرابی و ناگویی هیجانی رابطه مستقیم وجود ندارد. بین خودانتقادی مقایسه ای و حساسیت اضطرابی با ضریب تاثیر 35/0 رابطه مثبت وجود دارد. نهایتاً مشخص شد بین مولفه کمرویی شرم درونی شده و حساسیت اضطرابی با ضریب تاثیر 36/0 رابطه مثبت وجود دارد.
۲.

بررسی رابطه ارزش های فردی و تصمیم گیری با معنا و هدف در زندگی خیرین

کلید واژه ها: ارزش های فردی تصمیم گیری معنای زندگی هدف در زندگی خیرین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۳
پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین ارزش های فردی و تصمیم گیری با معنا و هدف در زندگی خیرین می پردازد. خیرین شهر مشهد به عنوان جامعه مورد مطالعه انتخاب شده اند. نوع تحقیق بنیادی و روش پژوهش توصیفی است. در این تحقیق از پرسش نامه های ارزش های شخصی شوارتز، سبک های تصمیم گیری اسکات و بروس و معنا و هدف در زندگی کرامباخ و ماهولیگ استفاده گردید. برای نمونه آماری پس از جمع آوری 148 پرسش نامه، آزمون کفایت حجم نمونه انجام شده که مناسب بودن تعداد نمونه را تأیید کرده است. روش تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی ( فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و برای بررسی فرضیه های پژوهش از آمار استنباطی از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره با استفاده از نرم افزار SPSS-24 انجام گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده تمامی فرضیه های اصلی و فرعی بیان شده تأیید شدند. یافته های پژوهش در فرضیه اصلی نشان داد بین ارزش های فردی و سبک های تصمیم گیری با معنا و هدف در زندگی رابطه معنادار وجود دارد. همچنین دو فرضیه فرعی این تحقیق نشان داد که بین ارزش های فردی (خودرهبری، هیجان خواهی، لذت جویی، موفقیت، قدرت، امنیت، هم نوایی، سنت گرایی، خیرخواهی، جهان نگری) با معنا و هدف زندگی رابطه معنادار وجود دارد و نیز بین سبک های تصمیم گیری (عقلانی، شهودی، وابستگی، آنی، اجتنابی) با معنا و هدف در زندگی رابطه معنادار وجود دارد. بر این اساس می توان بیان کرد در ارزش های فردی که در معنا و هدف مندی زندگی تأثیر دارد و هرچه ارزش های فردی والاتر شوند به سمت ارزش های اجتماعی پیش می روند.
۳.

اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر ناگویی هیجانی و افکار منفی تکرارشونده در بیماران قلبی- عروقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روان درمانی مثبت نگر ناگویی هیجانی اقکار منفی تکرار شونده بیماران قلبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۲
مقدمه: باتوجه به نقش مشکلات روان شناختی در ابتلا و عود بیماری قلبی -عروقی در افراد، ضروری است تا ضمن شناسایی این عوامل، نسبت به درمان آنها اقدام نمود . پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت نگر بر ناگویی هیجانی و افکار منفی تکرارشونده در بیماران قلبی -عروقی انجام شد . روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی، طرح پیش آزمون -پس آزمون با گروه گواه و مرحله پیگیری 3 ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی بیماران قلبی -  عروقی مراجعه کننده به بیمارستان قلب امام رضا (ع) شهر مشهد در سال 1400 بودند. از بین آنها 30 نفر (14 مرد و 16 زن) به روش نمونه گیری هدفمند، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه گواه (15 نفر)، گمارده شدند. افراد گروه آزمایش، روان درمان مبتنی بر دیدگاه روانشناسی مثبت نگر را در 6 جلسه، 60 دقیقه ای به صورت انفرادی، دریافت کردند. جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های آلکسی تیمیا تورنتو - 20 (بگبی و همکاران، 1994) و افکار منفی تکرارشونده (مک اوی و همکاران، 2010)، استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل واریانس مکرر، تحلیل شد. یافته ها: باتوجه به نتایج پژوهش، در نمره های متغیر نارسایی هیجانی و مؤلفه های آن شامل؛ دشواری در شناسایی احساسات، دشواری در توصیف احساسات و تفکر عینی و متغیر افکار منفی تکرار شونده، با توجه به اثر اصلی مراحل زمانی، اثر اصلی مداخله روان درمانی و همچنین اثر تعاملی مراحل زمانی با مداخله روان درمانی، تفاوت معناداری مشاهده شد (01/0>P) . نتیجه گیری: روان درمانی مثبت نگر بر کاهش ناگویی هیجانی و افکار منفی تکرار شونده در بیماران قلبی -  عروقی دارای اثربخشی و کارایی بود.
۴.

تأملی بر چگونگی بازنمایی تاریخ ایلخانان در کتاب تاریخ 2 مقطع دوم دبیرستان

نویسنده:

کلید واژه ها: کتاب درسی تاریخ 2 مغولان ایلخانان بازنمایی هویت فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۵ تعداد دانلود : ۲۰۰
کتاب تاریخ 2 دوره ی دوم متوسطه، قرائتی از تاریخ ایران در دوره ی مغولان و ایلخانان به دست می دهد که بیش از اینکه ناظر بر یک بازنمایی هویت محور و مبتنی بر یک بازخوانی مسئله محور باشد و پیوندی میان آن تجربه های تاریخی با برخی مسائل روزگار کنونی برقرار کند، صرفاً با رویکردی توصیفی و البته فشرده به رشته ی تحریر درآمده است. آن چه مشخص است اینکه دوره ی حکومت مغولان در ایران، از منظر تداوم انگاره ی هویت و فرهنگ ایرانی و نحوه ی گذار تدریجی ایران از این دوره، در زمره ی یکی از مهم ترین دوره های تاریخ ایران به شمار می رود. تأکید بر این اهمیت از برخی منظرهای هویتی- فرهنگی البته در حیطه ی نهاد آموزش و پرورش است؛ نهادی که مهم ترین و مقتدرترین نهاد در فرهنگ سازی و تقویت بن مایه های هویتی در جامعه محسوب می شود. در این پژوهش که با روش تحلیل محتوا انجام خواهد گرفت، تلاش می شود تا با تاکید بر مسئله ی هویت و پیوند آن با نهاد آموزش، نقدی بر محتوای کتاب درسی تاریخ 2 دوره ی دوم متوسطه از منظر بازنمایی و بازخوانی تاریخ ایران دوره ی ایلخانان مغول برود. فرضیه اصلی این پژوهش این است که محتوای توصیفی این کتاب در آن چه که به تاریخ مغولان مربوط می شود، نمی تواند بازنمایاننده ی مهم ترین مسائل هویتی- فرهنگی این دوره ی تاریخی باشد.
۵.

بررسی و تحلیل اندیشه تقدیرگرایی در تاریخ عالم آرای عباسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسکندربیگ منشی ترکمان تاریخ عالم آرای عباسی تقدیرگرایی مشیت الهی تاریخ نگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۴ تعداد دانلود : ۱۹۱
این پژوهش بر آن است که اندیشه تقدیرگرایی را به عنوان یکی از ویژگی های تاریخ نگاری اسکندربیگ منشی ترکمان در "تاریخ عالم آرای عباسی" مورد بررسی قرار دهد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که اندیشه تقدیرگرایی یکی از مهمترین محورهای نگارش عالم آرای عباسی بوده، به گونه ای که اسکندربیگ در همه روایت های تاریخی، مشی تقدیرگرایانه را حفظ و به آن پایبند بوده است. او در هیچ زمینه ای خود را ملزم به ارائه تبیین ها و تحلیل های عقلانی ندانسته و بویژه در زمینه اخبار منفی، خط سیر تقدیرگرایی را دنبال نموده و با استفاده از آن به توجیه ناکامی ها پرداخته است. میزان تقدیرگرایی در متن تاریخ عالم آرا بسته به شرایط سیاسی کم و زیاد می شد و به طور متوسط این میزان در فاصله سالهای مرگ شاه طهماسب(984 -930 ق) تا به اوج رسیدن قدرت شاه عباس، بیشتر از دیگر مقاطع بوده است. به سبب ماهیت موضوع مورد پژوهش، روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. اندیشه تقدیرگرایانه کاربرد مشروعیت بخشی به حکومت صفویان نیز داشته و در همین راستا ترکمان از تعابیری چون اقبال شاهی و بخت شاهانه بهره برده است. در واقع می توان عنوان نمود که هدف نهایی توسل به اندیشه تقدیرگرایانه ایجاد مشروعیت در اقدامات شاهِ صفوی و حکومت صفویان بوده است. به هر روی تمام جنبه ها و ویژگی های تاریخ نگاری ترکمان مسئله این پژوهش نبوده و تمرکز بر جایگاه اندیشه تقدیرگرایانه در نگارش تاریخ عالم آرای عباسی بوده است.
۶.

عوامل مؤثر در کاهش کارایی اقتصادی فعالیت های کشتیرانی رودخانه های عراق در عصر عباسیان (132- 334ق)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: تاریخ اقتصادی خلافت عباسی کشتیرانی رود دجله رود فرات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۶۶
عباسیان، در طول دوران خلافت خود، به پیشبرد و توسعه کشتیرانی رودخانه ای در عراق، توجه ویژه ای داشتند و از دو رودخانه دجله و فرات، استفاده های نظامی، تجاری و گردشگری فراوانی نمودند. با وجود این، پاره ای موانع، اثر منفی بر فعالیت های کشتیرانی در این دو رودخانه گذاشت. پرسش اصلی که این پژوهش در پاسخ به آن شکل گرفته، این است که چه عواملی سبب کاهش فعالیت های کشتیرانی در رودخانه های دجله و فرات در دوره خلافت عباسی در بازه زمانی 132 تا 334ق بوده است؟ یافته های پژوهش، نشان می دهد عوامل انسانی همچون: شورش های داخلی، سرقت های داخلی و خارجی، افزایش عوارض گمرکی و عوامل طبیعی مانند: بادها، سیلاب ها و گل ولای رودخانه ها، در کاهش کارایی اقتصادی فعالیت های کشتیرانی تأثیرگذار بوده است.
۷.

تأملی بر چگونگی تداوم حیات سیاسی کردها از روی کار آمدن امویان تا دوره اول خلافت عباسیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کردها خلافت امویان خلافت عباسیان شهرهای کردنشین تحولات سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۵۰
شکل گیری خلافت امویان و پیرو آن انقلاب عباسی و روی کار آمدن دستگاه خلافت جدید، تحولاتی عمیق در سازمان سیاسی، اجتماعی و  فرهنگی ایرانیان همراه آورد. تداوم حیات عنصر ایرانی در این دوره ها و تلاش آنها برای استمرار مهمترین پایه های فرهنگی و هویتی خویش، در زمره ابهام ها و پرسش های بسیار جدی ای قلمداد می شود که ارائه هر گونه پاسخ و یا به دست دادن هر تبیینی برای روشن تر ساختن آن، در این سال های نخست مواجهه ایرانیان با اعراب مسلمان، امری سخت به شمار می آید. تأملی بر وضعیت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کردها، هم زمان با روی کار آمدن امویان تا سپری شدن دوره اول خلافت عباسیان را می توان تا حدودی،آئینه تمام نمای ایرانیان در این دوره دانست. در این پژوهش تلاش بر این است با تحلیل داده های کم در دسترس، وضعیت سیاسی کردها و شهرهای کردنشین، داخل و یا خارج از مرزهای مرسوم ایران، هم زمان با روی کار آمدن خلافت اموی تا دوره اول خلافت عباسیان، بررسی شود. همچنین به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که کردها در مواجهه با تحولات مختلف این دوران چه واکنشی نشان دادند.  مهم ترین فرضیه این پژوهش تلاش برای تبیین بهتر این گزاره است که «وضعیت کردها و شهرهای کردنشین در این دوره تابعی از وضعیت کل تر ایرانیان زیر حاکمیت خلفای اموی و عباسی بود. با وجود این جغرافیای کوهستانی محل زیست کردها و عدم دسترسی و تسلط دستگاه خلافت اموی و عباسی بر این منطقه، سبب شد تا  منطقه سکونت کردها  در این دوران به مکانی مناسب برای فعالیت مخالفین حکومت خلفا بدل شود. 
۸.

عملکرد رصدخانه مراغه در گسترش دستاوردهای علم نجوم در عصر ایلخانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رصدخانه مراغه خواجه نصیرالدین طوسی نجوم ایلخانیان تاریخ علم مرکز علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵ تعداد دانلود : ۲۴۷
رصدخانه مراغه از مهم ترین رصدخانه های دوره اسلامی است که در سده هفتم هجری قمری و در زمان سیطره ایلخانیان بر ایران ساخته شد. پایه گذاری رصدخانه مراغه به مثابه مرکزی آموزشی و پژوهشی؛ زمینه های گردهمایی دانشمندان، گردآوری اسناد و کتب علمی معتبر و انجام پژوهش در فضایی آزاد به همراه امکانات لازم را فراهم ساخت. نتیجه آنکه ارائه دستاوردها و کشفیات این مرکز علمی در جهان آن روز است. آوازه و شهرت این مرکز علمی باعث گردید تا توجه بسیاری از سرزمین ها را به سوی خود جلب سازد تا جایی که بعضی حکمرانان، آرزو می کردند تا بتوانند نظیر چنین مرکزی را در سرزمین خویش برپا ساز ند. حال با توجه به اهمیت این مجموعه پر ارزش از نظر تاریخ علم ایران و جهان، سؤالی که ضرورت پاسخ گویی به آن وجود دارد، این است که عملکرد رصدخانه مراغه به عنوان مهم ترین مرکز علمی پژوهشی دوره ایلخانان<strong> </strong>در گسترش علم نجوم چگونه بوده که به الگویی برای ساخت رصدخانه های دیگر تبدیل شده است؟ پژوهش حاضر قصد دارد با روش توصیفی-تحلیلی و با اتکا به منابع کتابخانه ای به این سؤال پاسخ بدهد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که رصدخانه مراغه به تمام معنی یک مرکز علمی پژوهشی و آموزشی بود. این بنیاد علمی بی نظیر همچون فرهنگستان های پیشرفته امروزه، فضای بسیار وسیعی را در جای مناسبی در مراغه به خود اختصاص داده بود که باعث گردید این رصدخانه به عنوان مهم ترین مرکز علمی پژوهشی و نجومی دوره ایلخانان در سده هفتم هجری قمری شناخته شود.
۹.

بررسی تحلیلی آیه نگاری جوینی در تاریخ جهانگشا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جوینی تاریخ جهانگشا آیه نگاری مغولان قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۲۸
بررسی تحلیلی آیه نگاری جوینی در تاریخ جهانگشا چکیده: تاریخ جهانگشا یکی از برجسته ترین آثار در حوزه نثر فارسی و تاریخنگاری می باشد که مولف آن عطاملک جوینی هم چون مورخان سلف خود از آیات قرآن مجید و احادیث در متن خود بهره برده است. پرسش اساسی که این نوشتار در پاسخ به آن شکل گرفته این است که جوینی با چه اهدافی از آیات قرآن بهره برده است؟ نتیجه این پژوهش حاکی از آن است که جوینی از آیات قرآن در راستای مشروعیت بخشیدن به مغولان، توجیه حملات و اقدمات آنها در قالب تقدیرگرایی و عذاب الهی خواندن مغولان استفاده کرده است. هر چند در بعضی مواقع از آیات قرآن برای زینت بخشیدن به متن و نثر خود نیز بهره برده است. این پژوهش با توصیف آماری آیات قرآن در کتاب جهانگشای جوینی و با روش توصیفی تحلیلی سامان یافته و برای گردآوری اطلاعات از شیوه کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است.
۱۰.

مغول شناسیِ ایرانی و نسبت آن با دو شاخه مغول شناسیِ مارکسیستی و غربی در تاریخ نگاری دوره پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مغول شناسیِ ایرانی دوره پهلوی مغول شناسی مارکسیستی مغول شناسی غربی گفتمان فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۳۴
مغول شناسیِ ایرانی در کنار دوشاخه مغول پژوهی مارکسیستی و اروپایی، صورت بندی سه گانه مغول شناسیِ دوره پهلوی را تشکیل دادند. در این میان، مغول شناسیِ ایرانی به دلیل تمایز در مبانی روش شناختی و بینش تحلیلی متفاوت و نیز پیوندش با شاکله گفتمانی- ایدئولوژیکی دوره پهلوی، نوع خاصی از مغول پژوهی را عرضه کرد که واجد چند خصلت مهم بود: عدم اتکای آن به مبانی روش شناسیِ منسجم، پیوند آن با گفتمان ملی گرایانه ، غلبه گرایش های ایران گرایانه و گاه ایران ستایانه و سیطره رویکرد نخبه گرایانه در آن. مغول شناسیِ ایرانی تحت تأثیر این خصلت ها، به گفتمانِ ایدئولوژیکی کلان تری پیوند خورد و روایتِ خود از تاریخ عصر مغول را حول محور کلان روایتِ رستاخیزِ فرهنگیِ ایران صورت بندی کرد. بر مبنای چنین وضعیتی، فرضیه این پژوهش این است: مغول شناسیِ ایرانی، تاریخ ایران عصر مغول را به مثابه دوره ای طلایی روایت کرد و با مرکزیت بخشیدن به نظریه «رستاخیزِ فرهنگی و تداومِ هویت ایرانی»، به شکلی تفاخرآمیز، گفتمان ایدئولوژیکی دوره پهلوی را تقویت کرد. در این پژوهش تلاش می شود به روشی تحلیلی درجه اعتبار این فرضیه سنجیده شود.
۱۱.

امرای نظامی مغول و بحران جانشینی در دوره ایلخانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایلخانان مسئله جانشینی امرای نظامی دیوان سالاران ایرانی مغول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۲۲۳
مسئله ی جانشینی در عصر ایلخانان، تحت تأثیر اقتدار و نفوذ حداکثری امرا و اشرافیت نظامی مغولی، به بحرانی سیاسی- اجتماعی مبدل شد. تأمل در سیر تأثیرگذاری امرای مغولی در مسئله ی جانشینی و روند تبدیل آن به یک بحران سیاسی- اجتماعی، نشان می دهد که نقش آفرینی فزاینده ی امرای نظامی مغولی در مسئله ی جانشینی، برآیندی از واقعیت های سیاسی-اجتماعی و اقتصادی-نظامی این دوره است. بر این اساس، هر چه فاصله ی ما از دوره تأسیس ایلخانان به دوره ی مسلمانی آنان بیشتر می شود، نقش امیران و اشراف مغولی در مسئله ی جانشینی کمرنگ تر و در عوض به نقش دیوانسالاری ایرانی در بحران جانشینی افزوده می شود.از همین رو پژوهش حاضر تلاش دارد تا به این پرسش پاسخ دهد که امرای نظامی مغول چه نقشی در بحران جانشینی دوره ایلخانان داشته اند و الگو و مؤلفه های مختلف دخیل در شکل گیری و تداوم این مسئله کدام است؟ فرضیه ی این پژوهش آن است امرای نظامی از تأسیس حکومت ایلخانی تا روی کار آمدن غازان نقش مهم و بی بدیلی در مسئله ی جانشینی داشتند؛ اما با روی کار آمدن غازان، مسلمان شدن ایلخانان و قدرت گرفتن دیوان سالاران ایرانی از نقش امرای نظامی در مسئله ی جانشینی کاسته شد. نتایج این بررسی همچنین نشان می دهد که تأثیر امیران مغولی در تبدیل کردن مسئله ی جانشینی به یک بحران، به بسترها و عوامل پیچیده و چندگانه وابسته بود و با تحول در نوع سیاست و حکومت مغولان در ایران، الگوی دخالت امیران نظامی در مسئله ی جانشینی هم متحول شد.  
۱۲.

پیامبری در جامه زندیقان (تأملی در خوانش های چندگانه از جنبش مانی در تاریخ نگاری قرون نخستین)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مانی تاریخ نگاری قرون نخستین روایت بازخوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۳۰۷
در بازنمایی و روایت مجدد نهضت دینی مانی در تاریخ نگاری قرون نخستین، سه رویکرد عمده قابل شناسایی ا ست که جز در برخی روایت های معدود، این بازنمایی (دست کم در دو رویکرد) با مفهومی کانونی، یعنی مفهوم «زندیق» صورت بندی شده است. این سه رویکرد عبارت است از: نخست رویکرد گذار آگاهانه و مختصرگویی، مبتنی بر نگرش ها و روایت هایی با محتوای ضد زندیقی گری، با نمایندگان برجسته ای چون طبری، ابوحنیفه دینوری، مسکویه و ابن اثیر؛ دوم رویکردی تاریخی- کلامیو مبتنی بر خوانشی بدعت گرایانه از جنبش مانیبا عالم- مورخان تأثیرگذاری چون ابوریحان بیرونی، مقدسی، ثعالبی، یعقوبی و خواجه نظام الملک طوسی؛ سوم رویکردی نسبتاً توصیفی-تاریخی با میزان به نسبت کمتری از ارزش داوری ها با مورخانی چون مسعودی و گردیزی. این سه رویکرد، در یک درهم تنیدگی عمیق با فضای گفتمانی این عصر، مجموعه ای از گزاره ها و روایت ها را حول محور مسئله مانی می آفرینند که این شخصیت و جنبش دینی او، نقطه کانونی آنها به شمار می رود. مسئله این پژوهش تبیین چرایی و چگونگی بازنمایی جنبش دینی مانی در تاریخ نگاری قرون نخستین است؛ با این فرضیه که وجوه مختلف این بازخوانی، محصول فضای سیاسی، کلامی و فرهنگی این دوره و همچنین انگاره ها، روش ها و بینش های مورخان این دوره بوده است.
۱۳.

نگرشی بر مهم ترین مؤلفه های روش شناختی در مطالعات تاریخی ابوریحان بیرونی و کاربست آن در تاریخ نگاری فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابوریحان بیرونی تاریخ نگاری روش شناسی رویکرد فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۳۹۶
 آنچه از روش در تاریخ نگاری ابوریحان بیرونی مدنظر است، مؤلفه هایی است که تاریخ نگاری وی را تا حد گسترده ای از روش دیگر مورخان مسلمان متمایز می کند. روش وی در سنجش صحت وسقم رویدادها، چگونگی دسترسی مورخ به منابع تاریخی، بهره گیری از شاخه های مختلف علوم در بررسی های تاریخی، ازجمله ی این مؤلفه های متفاوت است که روش شناسی تاریخی ابوریحان در مطالعات تاریخی را نسبت به سایر مورخان متمایز کرده است. درواقع تاریخ نگاری ابوریحان بیرونی را می توان با توجه به این شاخصه ها مورد تدقیق و بررسی قرار داد. از طرف دیگر ابوریحان در نگرش تاریخی خود، دارای رویکردی فرهنگی است؛ امری که در تاریخ نگاری مسلمانان تا اواسط قرن سوم به طورجدی در کانون توجه این مورخان قرار نگرفته است. فرضیه ی اساسی در این پژوهش که در جهت اثبات یا رد آن گام برداشته می شود این است که روش شناسی تاریخی در مطالعات تاریخ نگارانه و تاریخ نگرانه ی ابوریحان بیرونی در خدمت تاریخ نگاری فرهنگی قرار می گیرد که حاصل آن بازتاب وسیع فرهنگ و مؤلفه های آن در آثار تاریخی وی می باشد.
۱۴.

مقایسه اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی و درمان روابط موضوعی بر خود متمایزسازی و خشونت زوجین

کلید واژه ها: درمان یکپارچه توحیدی درمان روابط موضوعی خودمتمایزسازی خشونت زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۴۰۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی مقایسه اثربخشی درمان یکپارچه توحیدی و درمان روابط موضوعی بر خود متمایزسازی و خشونت زوجین شهر مشهد انجام شده است. از جامعه مذکور نمونه ای به حجم 30 نفر به روش در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمایش هر گروه پنج زوج (10 نفر) و در گروه کنترل پنج زوج (10 نفر) به صورت ساده جایگزین شدند. طرح پژوهش از نوع نیمه آزمایشی (پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه تمایز- خود و پرسشنامه خشونت زناشویی استفاده شد. مداخلات بر روی 2 گروه به صورت 10 جلسه دوساعته در هفته انجام شد و گروه کنترل، هیچ درمانی را دریافت نکرد. داده ها با استفاده از آمار استنباطی شامل تحلیل کواریانس چندمتغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که درمان یکپارچه توحیدی و درمان روابط موضوعی با اثربخشی معناداری در خود متمایزسازی و خشونت زوجین همراه بودند، علاوه بر آن نتایج نشان داد که درمان روابط موضوعی در مقایسه با درمان یکپارچه اثربخشی بهتری در افزایش خودمتمایزسازی داشته است و نیز درمان یکپارچه در مقایسه با درمان روابط موضوعی اثربخشی بهتری در کاهش خشونت زناشویی داشته است.
۱۵.

واکاوی دلایل محبوبیت سلطان محمود غزنوی در سیاست نامه خواجه نظام الملک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خواجه نظام الملک سیاست نامه محمود غزنوی محبوبیت سلطان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۳ تعداد دانلود : ۳۳۷
سیاست نامه ی خواجه نظام الملک، از منظر توجهی که به رویکردهای سیاسی و شیوه ی اعمال قدرت سلطان محمود غزنوی نشان می دهد، قابل تامل است. آنچه که خواجه نظام الملک از میراث سیاسی- حکومتی غزنویان به دست می دهد، برتافته از مهمترین دغدغه ها، ایدآلها و آمال سیاسی است که خواجه در تلاش برای تئوریزه کردن آن برای ملکشاه سلجوقی ست. تلاش خواجه در برجسته سازی برخی ویژگی های حکومت سلطان محمود مانند پایگاه غلامی- ترکی آن، نوع مواجهه اش با دربار خلافت، تلاش وی در جهت سرکوب آنچه خواجه نظام الملک بدعت می خواند، اقتدار وی در مقام مهمترین غازی در جبهه های هندوستان، توجه به اصول دقیق و همراه با جزئیات حکومت رانی و دیوانسالاری، اقامه ی شکلی ویژه از عدالت که محبوب خواجه بود و مولفه هایی از این دست، جایگاه سلطان محمود را در سیاست نامه و کل منظومه ی سیاسی- یدئولوژیکی نظام الملک برجسته می سازد به نحوی که تعادل و موازنه ی روایت ها و حکایات مندرج در سیاست نامه به نفع سلطان محمود سنگینی قابل توجهی دارد. این پژوهش، به روشی توصیفی- تحلیلی، در پی یافتن پاسخی برای دلایل این محبوبیت است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که شیوه و روش سیاست ورزی و حکمرانی سلطان محمود غزنوی تقریبا تمامی مولفه های مورد نظر خواجه به منظور تمرکز و تثبیت نوع خاصی از اقتدارگرایی ایدئولوژیک در این دوره ی زمانی را دارا بود.
۱۶.

ﺗﺄملی بر نقش سپهسالاران در تضعیف و سقوط حکومت سامانیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سپهسالاران سقوط سامانیان امیران سامانی وزیران آل‏بویه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۱ تعداد دانلود : ۶۵۸
منصب سپهسالار عالی ترین مقام نظامی حکومت سامانیان و درواقع، فرمانده لشکریان سامانی بود. در دوره نخست حکومت سامانیان که دوران اقتدار امیران سامانی بود، یعنی از زمان امیر اسماعیل تا زمان امیر نصر (279تا331ق/893تا942م)، سپهسالاران در تحولات نقش کم رنگی داشتند؛ اما از دوران امیر نوح تا سقوط حکومت سامانی که دوران ضعف و انحطاط سامانیان محسوب می شود، به علت ازدیاد قدرت و نفوذ سپهسالاران، در تحولات و مناسبات قدرت حکومت سامانیان آنها به مهم ترین رکن تبدیل شدند. درواقع در این دوره، سپهسالاران علاوه بر حوزه اختیارات خود، یعنی مدیریت و فرماندهی ارتش سامانی، در اموری همچون منازعات و چالش های جانشینی و نیز عزل و نصب وزیران دخالت می کردند. پیامد این دخالت ها نابسامانی و آشفتگی امور و درنهایت، تضعیف حکومت سامانی بود. علاوه بر آن سپهسالاران با استمداد از آل بویه، در روند موضع گیری علیه امیران و وزیران سامانی، زمینه دخالت آل بویه را در امور داخلی سامانیان فراهم کردند و ضربه های نهایی را بر پیکره حکومت سامانی وارد کردند. باید در نظر گرفت که در تداوم روند رو به افول قدرت سامانیان، از اواسط عمر این سلسله تا پایان آن، سپهسالاران بیشترین سهم را داشته اند؛ بنابراین در این پژوهش نقش و ﺗﺄ ثیر سپهسالاران در افول تدریجی و سرانجام سقوط حکومت سامانی ارزیابی می شود و به روش توصیفی تحلیلی صحت این گزاره سنجیده می شود.
۱۷.

نقش صنعت نفت و گاز در تحدید حقوق مردم بومی نسبت به زمین ها و دارایی های فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق مردم بومی دارایی های فرهنگی و سنتی زمین ها و دارایی ها صنعت نفت و گاز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۳ تعداد دانلود : ۴۰۴
امروزه با گسترش فزاینده تقاضای جهانی برای انرژی، منابع انرژی مانند نفت و گاز اهمیت بسزایی یافته اند. اما دستیابی به این منابع مهم، مستلزم استفاده از زمین ها و دارایی های مردمی است که در محدوده این منابع زندگی می کنند. این مردم شرایط ویژه ای دارند، که آنان را در گروه متمایزی از مردم قرار می دهد و باید مورد توجه قرار گیرند. تعلقات مذهبی، سنتی، امرار معاش و مانند آن از مواردی است که این زمین ها را برای این مردم بومی بسیار مهم می گرداند و ارتباطات آنان را محکم تر می سازد. اینکه ورود صنعت به قلمرو این مردم بومی چگونه باید صورت گیرد و آیا این مردم می توانند نقشی در انتخاب این پروژه ها داشته باشند یا خیر، پرسشی است که در پی پاسخ آنیم. الزاماتی که حقوق بین الملل برای حفظ حقوق بومیان تعیین کرده، الزام به اخذ رضایت و مشورت از بومیان است که مسئولیت دولت ها را در پی دارد.
۱۸.

اثربخشی درمان هیجان مدار به شیوه گروهی بر بخشودگی بین فردی و امید در زنان مطلقه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امید درمان گروهی هیجان مدار بخشودگی بین فردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۰ تعداد دانلود : ۸۸۹
در این پژوهش، اثربخشی درمان هیجان مدار به شیوه گروهی بر بخشودگی بین فردی و امید در زنان مطلقه مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش حاضر، به صورت نیمه تجربی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل نابرابر می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه زنان مطلقه  زیر 40 سال مراجعه کننده به مراکز مشاوره ای منطقه 2 شهر مشهد در خرداد 1394 می باشد. روش نمونه گیری به صورت نمونه گیری هدفمند و داوطلبانه بوده است که در ابتدا از بین زنان مطلقه مراجعه کننده به مراکز مشاوره منطقه 2 شهر مشهد 30 زنان مطلقه انتخاب و سپس به صورت تصادفی به 2 گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) گمارش شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه بخشودگی بین فردی (1389) و پرسشنامه امید اشنایدر (2000) بود. از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد و سپس درمان هیجان مدار به شیوه گروهی طی 10 جلسه 90 دقیقه ای و به صورت هفتگی برای گروه آزمایش اجرا شد. پس از اتمام جلسات،  از هر دو گروه آزمایش و کنترل  پس آزمون گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کواریانس تک متغیره استفاده شد. براساس نتایج حاصل از تحلیل واریانس تک متغیره  بین میانگین نمرات پس آزمون گروه آزمایش و گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت.  بدین صورت کهدرمان هیجان مدار به شیوه گروهی بر بخشودگی بین فردی و امید در زنان مطلقه اثر گذار بود. (P<0.001). با توجه به نتایج درمان می توان گفت  که درمان هیجان مدار به شیوه گروهی می تواند بخشودگی بین فردی و سطح امید در زنان مطلقه را بهبود بخشد.
۱۹.

ابن خلدون و نقد سنت های روایتی در تاریخ نگاری متقدم نمونة بحث: روایت شناسی سقوط برمکیان در تاریخ نگاری مورخان تا پایان قرن چهارم(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: ابن خلدون روش شناسی تاریخ نگاری متقدم سقوط برمکیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۶۱۲
نقد ابن خلدون به روش، بینش و نگرش در تاریخ نگری و تاریخ نگاری مورخان مسلمان، برای همیشه معیارها را در این حوزه از معارف دگرگون ساخت؛ کاری که از دریچة نگاه امروزین می توان آن را رویکردی معرفت شناسانه و نوین به علم تاریخ دانست. این پژوهش کوشیده است با ذکر یک نمونة مثالی- تاریخی، نقد ابن خلدون به رویکرد این مورخان را به عرصة امتحان و سنجش بیاورد. نمونة مدنظر سقوط برامکه در زمان هارون است که چگونگی بازتاب آن در تاریخ نگاری های چهار قرن نخستین محل پرسش است. ابتدا نقد ابن خلدون به روش و بینش مورخان متقدم ذکر می شود و سپس با ذکر نمونة تاریخی، صحت این فرضیه به آزمون گذاشته شود. نشریه تاریخ اسلام در آینه پژوهش: شک نیست که ابن خلدون شخصیت بزرگی بوده و نخستین بار باب تحلیل عقلی در تاریخ را باز کرد و معیارهایی برای آن معرفی کرد. اما باید توجه داشت که نقدهایی بر ابن خلدون و برخی اندیشه های او وارد است (تاریخ در آینه پژوهش، پیش شماره 3، پاییز 1382، تأملی در آثار و اندیشه های ابن خلدون). لذا نباید او را مثل هر بزرگ دیگر مطلق انگاشت، و دربارة او غلوّ کرد. ضمناً ابن خلدون روش ها و معیارهای تحلیل در تاریخ را که در «مقدمه» مطرح کرده در تاریخ خود «العبر» به کار نبسته یا نتوانسته است! آنچه در این مقاله آمده، دیدگاه نویسندگان محترم مقاله است.
۲۰.

موانع و راهکارهای بهره برداری از میادین مشترک نفت و گاز ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تأمین مالی ثبات قراردادی دیپلماسی میادین مشترک نفت و گاز موانع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۰ تعداد دانلود : ۴۲۴
ایران از اصلی ترین دارندگان ذخایر نفت و گاز دنیا، در سالیان اخیر سرمایه گذاری گسترده ای در حوزه اکتشاف و بهره برداری از میادین خود کرده است. این در حالی است که این کشور حدود 28 میدان مشترک با کشورهای همسایه خود دارد و طرف مقابل در دو دهه گذشته سرمایه گذاری وسیعی را به صورت یک جانبه شروع کرده و لذا منطقاً بهره برداری متمرکز از این میادین و سرمایه گذاری در این بخش، از اهمیت بسیاری برخوردار است. به منظور تحقق این هدف، باید موانعی که در عمل و طی سال های اخیر برداشت صحیح از این میادین را ناممکن کرده است، شناسایی و راهکارهایی برای برون رفت از آن به اجرا گذاشته شوند. در این پژوهش موانع پیش روی بهره برداری از میادین مشترک در دو بعد قراردادی و غیرقراردادی بررسی شده اند و راهکارهایی حقوقی مانند اصلاح مدل قراردادی بالادستی کشور و افزایش ثبات قراردادها در کنار راهکارهای سیاسی و دیپلماتیک و روش های نوین تأمین مالی و مدیریت منابع مالی داخلی برای بهبود تولید از میادین پیشنهاد شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان