رحیم سرور

رحیم سرور

مدرک تحصیلی: دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۴۱ تا ۱۶۰ مورد از کل ۱۹۰ مورد.
۱۴۱.

تحلیل فضایی توزیع خدمات عمومی شهری و ارتباط آن با توسعه شهری (مطالعه موردی؛ شهر ایلام)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال نوزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۴) 109 - 127

کلیدواژه‌ها: تحلیل فضایی خدمات عمومی توسعه شهری شهرایلام

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۳۱
توزیع مناسب و بهینه امکانات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و بهداشتی در میان مناطق و نواحی، یکی از مهمترین عوامل جلوگیری از نابرابری ها و شکاف در توسعه شهری و توزیع فضایی مناسب جمعیت در پهنه سرزمین می باشد.این پژوهش به صورت موردی (نواحی 14 گانه شهر ایلام در ارتباط با 8 نوع از خدمات شهری) جهت سنجش میزان توسعه شهری مورد بررسی قرار گرفته است. جهت بررسی میزان برخورداری نواحی شهر ایلام براساس روش کوکران 384 پرسشنامه طراحی شد و در بین متخصصین شهری و شهروندان شهر ایلام در نواحی مختلف شهری توزیع گردید. ضریب آلفای کرونباخ بدست آمده برای متغیرهای استفاده شده در پژوهش 724/0 است. اهداف این پژوهش شامل (بررسی شاخص های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بین نواحی 14 گانه شهر ایلام از نظر برابری و ایجاد رابطه بین خدمات عمومی شهری در توسعه شهری و اثرات آن را بر توزیع جمعیت، ایجاد نابرابری در توزیع خدمات شهری و توسعه نامتوازن شهر ایلام مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که نواحی 13، 10،9، 4، 3 از امکانات و خدمات شهری بالاتری برخورداند سبب عدم تحقق عدالت اجتماعی در توزیع خدمات شهری و ایجاد نابرابری و عدم توسعه شهری برابر در سطح نواحی شهر ایلام گردیده است.
۱۴۲.

ارزیابی تحلیل وضعیت توسعه یافتگی فضای ملی بر مبنای بخش های 15 گانه اقتصادی (مطالعه موردی: مناطق 1، 2، 8 و 9)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره اول بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ 24 - 39

کلیدواژه‌ها: توسعه یافتگی شاخص های اقتصادی تحلیل شبکه پرومته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۸۰
ضرورت توسعه یکپارچه و متوازن در کشورهای جه ان سوم از جمله ایران، شناخت ویژگی های نواحی مختلف و نابرابری بین  آن ها را اجتناب ناپذیری نموده است. شناخت وضع ی ت موجود مناطق از لحاظ شاخص های توسعه و مقا ی سه آن ها با ی کد ی گر، اول ی ن مرحله در برنامه ریزی های منطقه ای و ا ی جاد تعادل و تأمین عدالت اجتماع ی ب ی ن مناطق بشمار می رود . از این رو پژوهش حاضر باهدف سنجش سطوح توسعه یافتگی درون منطقه ای استان های مناطق(1، 2، 8 و 9) کشور به لحاظ ابعاد اقتصادی انجام شده است. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی با هدف کاربردی است. در این پژوهش برای وزن دهی به شاخص های مورد پژوهش از مدل ANP و جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش های تصمیم گیری چندمعیاره پرومته و گایا استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که در مناطق(1، 2، 8 و 9) کشور، استان های آذربایجان شرقی، مازندران، فارس و کرمان با کسب رتبه اول از وضعیت اقتصادی مطلوب، و استان های اردبیل، گلستان، کهکیلویه و بویراحمد و سیستان و بلوچستان با کسب رتبه های آخر از وضعیت اقتصادی بسیار ضعیفی برخوردار می باشند. همچنین یافته های این پژوهش نشان می دهد که بین مرکزیت منطقه ای و جذب امکانات اقتصادی رابطه معناداری وجود دارد. به طوری که در منطقه یک(استان آذربایجان شرقی)، در منطقه 2 (استان مازندران)، در منطقه 8 (استان فارس) و در منطقه 9 (استان کرمان) در مرکزیت منطقه خود قرار گرفته اند که نسبت به استان های همجوار خود از وضعیت اقتصادی مطلوبی برخوردار بوده اند. بررسی تفاوت های بین منطقه ای نیز نشان می دهد که به لحاظ شاخص های توسعه اقتصادی منطقه 2 رتبه اول، منطقه 1 رتبه دوم، منطقه 8 رتبه سوم و منطقه 9 رتبه آخر را به خود اختصاص داده اند. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد که در جهت دستیابی به توسعه متعادل فضایی در استان های مناطق(1، 2، 8 و 9) می بایستی در برنامه های آتی آمایش ملی، استان های اردبیل، گلستان، کهکیلویه و بویر احمد و سیستان و بلوچستان از اولویت بسیار بالا، استان هرمزگان از اولویت بالا، استان های آذربایجان غربی، گیلان و بوشهر از اولویت متوسط، استانهای کرمان و فارس از اولویت ضعیف و استان های آذربایجان شرقی و مازندران از اولویت خیلی ضعیف برخوردار باشند.
۱۴۳.

تحلیلی بر شبکه و نظام سلسله مراتب شهری استان خوزستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵۶) 85 - 102

کلیدواژه‌ها: سلسله مراتب نخست شهری تکنیک برنامه ریزی استان خوزستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۱۱
بررسی سلسله مراتب شهری موثرترین راه شناخت سازمان یابی سیستم شهرهاست. در ایﻦ ارﺗﺒﺎط کﻮﺷﺶ ﺟﻬ ﺖ ی ﺎﻓﺘﻦ اﻧﺪازه ﺑﻬیﻨﻪ ﺷﻬﺮ و ارﺗﺒﺎط آن ﺑﺎ ﻧﻈﺎم ﺷ ﻬﺮی اهمیت زیادی دارد. در استان خوزستان شهرنشینی رﺷ ﺪ فزآینده ای داشته همچنین ﺗﻌﺪاد ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﺟﻤﻌیﺖ ﺷﻬﺮی آن ﺳﺮﻋﺖ ﺑی ﺳﺎﺑﻘﻪ ای داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. پژوهش حاضر با هدف بررسی و شناخت سلسله مراتب و توزیع فضایی شهری در استان خوزستان با روش توصیفی – تحلیلی به بررسی موضوع پرداخته است. لازم به ذکر است پژوهش حاضر دارای رویکرد توسعه ای – کاربردی و از نرم افزاهایی از جمله ArcGIS و Grafer جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده نموده است، که نتایج تحقیق نشان داده است در سال 1390 از مجموع 61 شهر استان 30 شهر دارای جمعیت زیر 10 هزار نفر و نشان دهنده افزایش شدید شهرهای بسیار کوچک در استان است. که اهواز به تنهایی 33.8 درصد از جمعیت شهری استان را به خود اختصاص داده است. این موضوع بیانگر اینست که سلسله مراتب شهری در استان خوزستان ناموزون و جهت عدم تعادل را به خود گرفته است، با بررسی و مطالعات صورت گرفته در سال 1390 در استان خوزستان میزان نخست شهری برابر 3.29 درصد می باشد.
۱۴۴.

سنجش کیفیت زندگی در سکونتگاه های غیررسمی شهر میاندوآب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی سال ۲۴ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۷۴ ۴۹۰-۴۷۲

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی سکونتگاه های غیررسمی شهر میاندوآب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳ تعداد دانلود : ۱۵۹
شناخت و سنجش کیفیت زندگی در نواحی شهری که معلول اقدامات مدیریت شهری و سایر نهادهای دولتی و خصوصی است، موضوع بسیار حیاتی است. با توجه به عدم سنجش کیفیت زندگی شهری در سکونتگاه های غیررسمی شهری، می توان زمینه ای برای ترسیم نقشه راه جهت مدیریت شهری و آگاهی نهادهای مسوول از وضعیت موجود و اقدام برای تحقق صورت وضعیت مطلوب فراهم نمود. هدف این تحقیق سنجش کیفیت زندگی در سکونتگاه های غیررسمی شهر میاندوآب است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر گردآوری داده ها به صورت میدانی از طریق ابزار پرسش نامه است. روایی ابزار مشخص و پایایی آن نیز با آلفای کرونباخ بیشتر از 70/0 تایید شد. جامعه آماری تحقیق را شهروندان ساکن در سکونتگاه های غیررسمی شهر میاندوآب، 11545 نفر تشکیل داده اند. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 313 نفر تعیین شد. نتیجه آزمون نشان می دهد که چهار شاخص اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی کیفیت زندگی در سکونتگاه های غیررسمی شهر میاندوآب در سطح کمتر از 05/0 معنادار بوده اند. بررسی جهت معناداری گویای نامناسب بودن وضعیت شاخص ها است. همچنین آزمون آنووا تایید کرد که 10 محله مورد مطالعه از نظر شاخص های اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی در سطح کمتر از 05/0 تفاوت معناداری دارند اما در زمینه شاخص اقتصادی(سطح معناداری برابر با 094/0) شرایط یکسانی وجود دارد. سنجش اثر مدیریت شهری بر بهبود کیفیت زندگی از طریق معادلات ساختاری نیز تایید نمود که میزان تبیین برای شاخص اجتماعی برابر با 97/0؛ برای شاخص اقتصادی برابر با 48/0 ؛ برای شاخص کالبدی برابر با 93/0 و برای شاخص زیست محیطی برابر با 55/0 است. بنابراین بیشترین اثر مدیریت شهری بر شاخص اجتماعی و سپس کالبدی است.
۱۴۵.

ارزیابی ورتبه بندی شاخص های رشدهوشمند شهری در نواحی منطقه 2کلانشهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 45 - 58

کلیدواژه‌ها: ارزیابی ورتبه بندی شاخص های رشدهوشمندشهری شهرتهران منطقه 2

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۱۳۱
براساس پیش بینی سازمان ملل همه رشدجمعیتی جهان برای آینده قابل پیش بینی درمناطق شهری وبه ویژه مناطق شهری کشورهای درحال توسعه روی خواهددادبه طوری که تاسال 2030حدود60درصدجمعیت جهان درمناطق شهری زندگی خواهندکردامروزه به دلیل افزایش جمعیت شهری توسعه ی کالبدی شهرها امری اجتناب ناپذیر است و از سوی دیگر جهت جلوگیری از مشکلات توسعه ی کالبدی، اجتماعی و اقتصادی در دهه های گذشته ، رویکرد رشد هوشمند شهری به عنوان یک راهبرد رشد شهر مورد توجه قرار گرفته است. از آنجایی که در توسعه فضایی بسیاری از شهرها شاخص-های رشد هوشمند نادیده گرفته می شود و به محیط زیست شهری آسیب های جدی وارد می گرددایران به عنوان یک کشوردرحال توسعه ازدهه 1340ش شهرنشینی ابعادتازه ای به خودگرفت ورشدشتابان شهرنشینی آغاز شدازآن زمان جمعیت شهرها هم به علت رشدطبیعی وهم به علت مهاجرپذیری روستا-شهری باسرعت بالایی رشدیافت.شهرتهران هم به علت رشدطبیعی ومهاجرت تحولات جمعیتی کالبدی زیادی به خوددیده است از این رو این مقاله در پی آن است تا ضمن تبیین شاخص های رشد هوشمند شهری،به ارزیابی ورتبه بندی این شاخص ها درنواحی منطقه 2شهرتهران را بررسی نمایدروش تحقیق این پژوهش توصیفی وتحلیلی است شاخص های موردمطالعه ازطریق مطالعات کتابخانه ای شناسایی شدندوازطریق روش میدانی که داده های آن ازطریق 300 پرسشنامه در سطح منطقه 2 جمع آوری شده است وسپس بااستفاده ازمدل تاپسیس نواحی نه گانه منطقه 2شهرتهران رتبه بندی شدند..نتایج تحقیق حاکی ازآن است که ناحیه 9منطقه 2شهرتهران باکسب مقدار0/68871درشاخص دسترسی ومقدار0/75321 درشاخص کالبدی وهمینطوردرشاخص زیست محیطی بامقدار0/54432دررتبه اول دربین نواحی منطقه 2ازلحاظ شاخص های رشد هوشمندشهری قرارمی گیرد.
۱۴۶.

نقش آفرینی شهرهای جدید دانائی محور در ارتقاء رقابت پذیری ملی (مطالعه موردی: شهر جدید اندیشه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال نهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۳۵ 85 - 122

کلیدواژه‌ها: نقش آفرینی شهرهای دانایی محور رقابت پذیری شهری توسعه اقتصاد ملی شهر جدید اندیشه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۱۲۲
شهر دانایی محور از مفاهیم خلق شده ی هزاره ی جدید است. هرچند نشانه هایی از مفهوم شهر دانایی را می توان تا یک دهه ی پیش نیز جستجو کرد، امّا این از پگاه سده ی بیست و یکم است که شهرهایی از گوشه و کنار جهان، به سوی مفهوم توسعه ی دانایی محور میل نمودند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی به بررسی نقش آفرینی شهرهای جدید دانائی محور در ارتقاء رقابت پذیری ملی پرداخته ونمونه موردی نیز شهر جدید اندیشه انتخاب شده است. یافته ها حول سه محور اصلی دانائی محور، رقابت پذیری و پیشرفته می باشد و جهت تجزیه و تحلیل آنها از روش چندمعیاره (تاپسیس) استفاده شده است. با توجه به یافته های حاصل از مدل تاپسیس، در توسعه یافته زیرمعیار کیفیت زندگی، در مؤلفه رقابت پذیری زیرمعیار عوامل تولید و در مولفه دانایی محور زیرمعیار توجه به پتانسیل شهروندان توانسته اند به ترتیب در جایگاههای نخست قرار بگیرند. لذا با ترکیب و ادغام زیرمعیارها نتایج حاکی از ان است که توجه به پتانسیل شهروندان، کیفیت بالای زندگی و دسترسی به فناوری اطلاعات به ترتیب با کسب امتیازهای (1)، (0.377) و (0.324) جایگاه های اول تا سوم را به خود اختصاص دهند و سایر زیرمعیارها مانند فعالیت های پژوهشی، شرایط تقاضا و شبکه های تجاری در رتبه های آخر قرار دارند و اثرگذاری آن ها نسبت به مؤلفه های دیگر کمتر می باشد.
۱۴۷.

تعیین مؤلفه های اصلی پایداری سیستم های حمل و نقل شهری در دسترسی به کاربری گردشگری دریاچه خلیج فارس (چیتگر) تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴ 77 - 96

کلیدواژه‌ها: سیستم های حمل و نقل پایدار شهری توسعه پایدار مقاصد گردشگری شهری دریاچه شهدای خلیج فارس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۹۳
   گسترش فزاینده محیط های شهری و به تبع آن نیازهای فراغتی ساکنان شهرها و نیز بازدیدکنندگان و گردشگران مراجعه کننده به فضاهای شهری، توجه ویژه ای را در برنامه ریزی و دستیابی به توسعه پایدار گردشگری شهری و زیرساختهای مرتبط آن می طلبد. از این رو شایسته است که بر کارکردها و تأثیرات این حوزه توجه شایان مبذول نموده و برنامه ریزی های لازم درخصوص ساماندهی متناسب فضاها و زیرساختهای شهری صورت پذیرد. از جمله زیرساختهای اساسی در حوزه گردشگری شهری، حمل و نقل شهری و چگونگی ارتباط این دو عملکرد بایکدیگر می باشد. براین اساس، مقاله حاضر با انتخاب یک کاربری گردشگری شاخص در کلانشهر تهران(دریاچه شهدای خلیج فارس)، سعی در شناسایی عوامل مؤثر در پایداری سیستم های حمل و نقل شهری در دسترسی به این سایت گردشگری نموده است. راهبرد پژوهش، کاربردی و شیوه انجام آن توصیفی و تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و نیز پرسشنامه استفاده شده و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی اکتشافی با کمک از روش آلفای کرونباخ و آزمونهای کایزر-مایر-اولکین ( KMO ) و بارتلت در نرم افزار SPSS22 بهره گرفته شده است. در این روش وضعیت پایداری سیستم های حمل و نقل موجود با استفاده از چهار مؤلفه اصلی و 24 شاخص منتخب مورد بررسی قرار گرفت و در نتیجه مشاهده گردید که پایداری سیستم های حمل و نقل در دسترسی به کاربری گردشگری دریاچه شهدای خلیج فارس به عواملی همچون؛ دسترسی عمومی، هزینه های (خسارات) زیست محیطی، هزینه های حمل و نقلی و همچنین عامل ترافیکی، ارتباط بسیار نزدیک دارند.
۱۴۸.

ارزیابی اثربخشی مدیریت محلی با تأکید برشاخص های حکمروایی خوب شهری؛ مطالعه موردی: منطقه ۲۰ شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش جغرافیایی فضا سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۵ 57 - 74

کلیدواژه‌ها: مدیریت شهری حکمروایی خوب شهری مدل سازی معادلات ساختاری سناریو منطقه 20 تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۰۹
سیاست ها و قواعدی که بر اساس آن شهرها اداره می شوند، تحت تأثیر گفتمان های حقوقی و سیاسی است و می تواند باعث ایجاد درگیری های سیاسی و حزبی شود. در زمینه چارچوب های قانونی، ابهامات حاکم بر حقوق شهروندی، برنامه ریزی تمایل به ایجاد نابرابری دارد و حکمروایی برای تضمین حاکمیت پایدار در فرآیند مدیریت کارآمد شهری ضروری است. این پژوهش ازلحاظ هدف، از نوع کاربردی می باشد که به روش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی در چارچوب الگوی تحلیلی موردی انجام شده است. از تکنیک پیمایش و ابزار پرسشنامه و مصاحبه با جامعه دلفی استفاده شده است. حجم نمونه آماری با استفاده از نمونه گیری در دسترس، 27 نفر متخصص با روش نمونه گیری هدفمند به انجام رسیده است. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد روش حداقل مربعات جزئی از نرم افزار Smart PLS جهت ارزیابی مدل مفهومی تحقیق استفاده شده است. همچنین از روش آینده پژوهی جهت تشریح پیشران های کلیدی و سناریوهای آینده از روش تحلیل ساختاری و متقاطع استفاده شده است. نتایج تحلیل ضرایب مسیر مربوط ابعاد موردبررسی نشان می دهد که شاخص عدالت دارای بالاترین تأثیر و بعدازآن به ترتیب شاخص های مسئولیت پذیری، اجتماع محوری، شفافیت، مشارکت، کارایی و اثربخشی، قانونمندی و سپس پاسخگویی کمترین تأثیر را بر ساختار مدیریت شهری منطقه 20 دارد. در بخش دوم با شناسایی و تحلیل پیشران های اثرگذار و تدوین سناریوهای احتمالی، از مجموع 237 وضعیت حاکم بر صفحه سناریو تعداد 132 حالت و 70/55 درصد وضعیت مطلوب، تعداد 64 حالت و 27 درصد در حالت ایستا و تعداد 41 حالت و 30/17 درصد وضعیت بحرانی را نشان می دهد. مطابق یافته ها، از میان 15 سناریوی باورکردنی پیشروی حکمروایی مطلوب شهرری، تعداد 9 سناریو با وضعیت مطلوب وجود دارد که شرایط نسبتاً امیدوارکننده ای را در سطح مدیریت محلی نشان می دهد.
۱۴۹.

تحلیلی بر آینده سیستم های حمل ونقل عمومی در چارچوب پایداری زیست محیطی، مطالعه موردی: کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۵ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 71 - 88

کلیدواژه‌ها: حمل ونقل عمومی پایداری زیست محیطی آینده نگاری کلان شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۱۳
همان طور که مطالعات پیشین نشان داده اند، علیرغم گستردگی و تنوع معیارهای تبیین کننده پایداری، عوامل موثر بر تحقق آن به طورکلی مغفول مانده و به ویژه در زمینه سیستم های حمل ونقل عمومی و مطالعات آینده دارای خلاءهای نظری می باشد. لذا در مطالعه حاضر آینده سیستم حمل ونقل عمومی کلان شهر تهران به عنوان نمونه مطالعاتی برای سال 1410 تبیین و مدل سازی شد. داده های مورداستفاده شامل متغیرهای پویش محیطی و مصاحبه با خبرگان بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل ساختاری بر پایه نرم افزار میک مک و روش تحلیل سناریو با نرم افزار سناریو ویزارد استفاده شد. نتایج نشان داد که سیستم حمل ونقل عمومی کلان شهر تهران یک سیستم بسیار آسیب پذیر و شکننده است و به دلیل برهمکنش بالای عوامل سیستم، با کوچک ترین تغییر در پیشران های کلیدی، سایر متغیرهای سیستم نیز دستخوش تغییراتی جدی می شوند و آن را هر چه بیشتر از مؤلفه های پایداری دور می نمایند. بر اساس شناسایی هشت پیشران کلیدی و سه عامل از پیش معیّن، درمجموع 11 سناریو شناسایی شد که شامل دو سناریوی غیرمحتمل، سه سناریوی ناسازگار، یک سناریو با احتمال وقوع ضعیف، دو سناریو با احتمال وقوع متوسط و سه سناریو با احتمال وقوع قوی است. درنهایت این نتیجه به دست آمد که تهران در 10 سال آینده با یک ساختار اجتماعی فردگراتر و سالخورده تر، ساختار زیست محیطی شکننده با آلایندگی بالا و احتمالاً ساختار اقتصادی بی ثبات مواجه خواهد بود. چنین شهری نیاز به نوعی از سیستم های حمل ونقل عمومی دارد که ضمن برآورده ساختن مطالبات تمامی گروه ها و شهروندان، با هزینه ای کم و با ویژگی همه شمولی و فراگیر بودن قابل دسترس باشد
۱۵۰.

بررسی پیامدهای ادغام بافت های روستایی در شهر (مطالعه موردی: شهر میاندوآب)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۷ پاییز ۱۳۹۱ شماره ۲۰ 43 - 56
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۹۲
در ایران یکی از موارد مهم توسعه شهرنشینی، گسترش فیزیکی شهرها و روستاها به سوی یکدیگر است که سبب ادغام سکونتگاه های روستایی درشهر می شود. ادغام روستا در شهر، پیامدهای مثبت و منفی زیادی در روستای ادغامی و شهر بر جای می گذارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پیامدهای ادغام روستا در شهر با روش توصیفی - تحلیلی به تبیین آثار و پیامدهای کالبدی، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی حاصل از ادغام روستاهای مورد مطالعه در شهر میاندوآب می پردازد. برای جمع آوری داده ها از دو روش اسنادی و پیمایشی استفاده شده است. روش پیمایشی با بهره گیری از مصاحبه، مشاهده و تکمیل پرسش نامه توسط 260 خانوار در هشت سکونتگاه ادغامی شهر میاندوآب انجام پذیرفته است. یافته ها نشان می دهد که بیشترین مزایای ادغام روستا در شهر در بعد کالبدی است و کمترین مزیت آن در بعد اقتصادی، حال آن که برعکس، بیشترین معایب ادغام روستا در شهر در بعد اقتصادی و کمترین آنها در بعد کالبدی است. این موضوع مشخص می کند که تأثیر ادغام روستا در شهر در تغییرات کالبدی و افزایش خدمات شهری در سکونتگاه ادغامی بیشتر از ابعاد دیگر بوده و در زمینه مزایای ادغام روستا در شهر از بعد کالبدی، اتفاق نظر بیشتری در بین مسئولان و خانوارهای نمونه وجود دارد. نتایج نشان می دهد با وجود این که اکثر پاسخ گویان اظهار داشته اند آثار و پیامدهای مثبت ادغام روستایشان در شهر بیش از آثار و پیامدهای منفی است و از آن رضایت دارند ولی هنوز این اقدام نتوانسته به تمامی انتظارات ساکنان جامعه عمل بپوشاند. به نظر می رسد برای ایجاد و استقرار بسترهای لازم برای توسعه در نواحی مشابه همزمان با فرایند ادغام روستا در شهر ایجاد بسترهای قانونی و حمایت از سرمایه گذاری در بخش های اقتصادی و رونق کسب و کار ضروری است.
۱۵۱.

تاثیر مدیریت شهری بر افزایش و ارتقاء احساس امنیت زنان در فضاهای شهری (مورد مطالعه:مناطق 5 و 6 شهرداری تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۶ 61 - 94

کلیدواژه‌ها: امنیت حضور زنان دسترسی مدیریت شهری فضاهای شهری و احساس امنیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۶۲
فضاهای شهری به عنوان مهم ترین بستر فعالیت و زندگی شهروندان نقش بسیار مهمی را در هویت بخشی انسان ها ایفا می کنند. فقدان احساس امنیت، در میان زنان یک جامعه باعث کمرنگ تر شدن حضور آن ها و کاهش سرزندگی شهری خواهد شد. پژوهش حاضر به بررسی مشکلات و نارسایی های فضاهای شهر تبریز باهدف ارتقاء احساس امنیت زنان می پردازد. در این راستا معیارهای فضایی و کالبدی مؤثر بر ارتقاء احساس امنیت از دیدگاه زنان و رابطه بین نقش مدیریت شهری و افزایش احساس امنیت و آرامش زنان بررسی شده است؛ بنابراین بعد از مطالعات کتابخانه ای و بررسی فرضیه ها و تحلیل پژوهش های موفق در این زمینه، زنان ساکن دو منطقه شهر تبریز با پاسخگویی به پرسشنامه ها مورد تحلیل قرار گرفته اند. پژوهش بر مبنای هدف، از نوع پژوهش های کاربردی بوده و روش مطالعه به صورت اسنادی، میدانی و از نوع توصیفی-تحلیلی است و در پایان فرضیه ها از طریق نرم افزار آماری «اس پی اس اس»[1]، آماره تحلیلی رگرسیون و سطح معنی داری «آنوا»[2] مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. در این پژوهش برای ارزیابی قابلیت اعتماد پرسش های پرسشنامه ها، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. هرقدر این ضریب بیشتر باشد نشان دهنده اعتمادپذیری بیشتر آزمون است. معنی داری (۰۰۰/۰) کمتر از سطح معنی داری موردقبول (۰۵/۰) است؛ بنابراین فرضیه حمایت مدیریت شهری و احساس امنیت با همبستگی بالا (۸۸/۰) موردقبول واقع می شود. نتایج به دست آمده نشان می دهد بین حمایت مدیریت شهری و احساس امنیت زنان، همبستگی مستقیم و معنی داری وجود دارد و با افزایش حمایت مدیریت شهری، احساس امنیت بین پاسخگویان افزایش می یابد.   [1] - SPSS [2] - Anova
۱۵۲.

ارزیابی میزان موفقیت طرح های ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی با تأکید بر نظر کارشناسان (مطالعه موردی شهر زاهدان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۶۳) 97 - 113

کلیدواژه‌ها: طرح ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی شهر زاهدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷ تعداد دانلود : ۱۱۷
یکی از تبعات فرایند جهانی رشد و گسترش شهرها، شکل گیری محلات فقیر در حاشیه شهرها است؛ و از جمله مسایلی است که همواره موضوع مطالعه و برنامه ریزی مجامع بین المللی در بسیاری از شهرهای جهان بوده است. برای حل این مسأله، رویکرد توانمندسازی در دهه 1980 مطرح، که اجتماعات غیررسمی را نه به عنوان یک معضل بلکه به عنوان یک دارایی اجتماعی می نگرد تا توانمندسازی را جایگزین فرهنگ فقر بنماید. بنابراین تحقیق حاضر به بررسی میزان موفقیت طرح ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاه های غیررسمی شهر زاهدان، با استفاده روش های آماری و نگرشی کمی-کیفی کارشناسان پرداخته است. این پژوهش از لحاظ هدف و ماهیت، کاربردی به شمار می آیدکه در مطالعات میدانی از مصاحبه با کارشناسان استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که طرح سامان دهی و توانمندسازی زاهدان در محدوده بافت غیررسمی شهر مطابق با امکانات مالی و بودجه شهرداری و توان اقتصادی شهروندان تدوین نشده است.
۱۵۳.

آسیب شناسی و ارائه راهبردهای تحقق الزامات استقرار زیرساخت داده مکانی (SDI) در مدیریت یکپارچه حریم کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه و توسعه سال ۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 7 - 34

کلیدواژه‌ها: مدیریت یکپارچه شهری حریم مناطق کلان شهری زیرساخت داده مکانی تحلیل تکافت (SWOT) روش فرآیند تحلیل شبکه (ANP)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۱۱۳
حریم های پیراشهری، بر اثر ناملایمات اقتصادی و مدیریتی، کیفیت مطلوب و زیست پذیری خود را از دست داده اند. امروزه، برنامه ریزی و سازمان یابی فضایی، بدون وجود سامانه های یکپارچه مکانی غیرممکن است. زیرساخت داده مکانی (SDI) می تواند، با ایجاد فراداده، استانداردسازی و تدوین سیاست های به اشتراک گذاری داده، منجر به مدیریت یکپارچه داده های مکان محور و کاهش موازی کاری در مدیریت یکپارچه حریم کلان شهر تهران شود. لیکن، عوامل متعدد درونی و بیرونی، اجرای آن را با مشکل مواجه ساخته اند. پژوهش پیشِ رو، با نگرشی آسیب شناسانه و بهره گیری از روش تکافت (SWOT) و روش فرآیند تحلیل شبکه (ANP)، با هدف یافتن راهبردهایی اثربخش برای تحقق الزامات استقرار SDI تعریف شد. این پژوهش کاربردی، ضمن تحلیل محتوای کیفی، با استفاده از نظرات خبرگان، میزان تأثیر هریک از عوامل درونی و بیرونی آسیب زا را در سه بُعد ساختاری، محتوایی و مدیریتی شناسایی و سپس، میزان اهمیت راهبردها را محاسبه نمود. سه راهبرد «1. پژوهش در جهت افزایش بهره وری در استقرار SDI، 2. استقرار ژئوپورتال به منظور ارتقای وضع موجود مدیریت داده ها، به دلیل تنوع داده های موضوعی حریم و 3. توسعه نیروی انسانی و بهره گیری از روش های نوین، درجهت کاهش اتلاف منابع مالی، در ایجاد سامانه های موازی و کم بازده»، مهم ترین راهبردهای منتج از این پژوهش شناخته شدند.
۱۵۴.

تحلیلی بر چالش های توسعه محلی مبتنی بر بازآفرینی اقتصاد پایدار شهری، مطالعه موردی: شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 111 - 132

کلیدواژه‌ها: توسعه محلی بازآفرینی شهری اقتصاد پایدار تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۰۵
توسعه محلی، از جمله الگوهای جدید توسعه است که بعد از دهه 1980 بر توانمندسازی جامعه محلی برای ساماندهی امور به دست خودشان تأکید دارد. در این زمینه، الگوی بازآفرینی با رویکرد اقتصاد پایدار می تواند بدیل مناسبی برای توسعه مجدد محله های ناکارآمد باشد. بااین حال به کارگیری این رویکرد در شهر تهران، تاکنون عملی نشده و چالش های عدیده ای در این زمینه وجود دارد که در مطالعه حاضر به آن ها پرداخته شده است. روش تحقیق این مطالعه، از نوع آمیخته است. داده های پژوهش با استفاده از مصاحبه با خبرگان و پیمایش از محله های هدف گردآوری شد. جامعه موردمطالعه شامل 31 نفر از خبرگان آشنا به موضوع تحقیق در شهر تهران و 473 نفر از ساکنان محله های هدف بود. تجزیه وتحلیل داده ها در بخش کیفی با روش «تحلیل محتوای کیفی» و در بخش کمّی با روش «مدل سازی معادلات ساختاری» انجام گردید. بر اساس نتایج مدل آسیب شناسی کیفی، چالش های توسعه محلی مبتنی بر رویکرد اقتصاد پایدار شهری در قالب 36 مفهوم، 35 مقوله فرعی و 4 مقوله اصلی قابل دسته بندی است. نتایج مدل کمّی نیز نشان داد که متغیر «اعتماد به نهادهای مدیریت شهری»، یک متغیر میانجی گر مهم است که باعث تقویت مشارکت ساکنان جهت همراهی با نهادهای مدیریت شهری در ساماندهی محله ها می گردد. درنهایت چنین نتیجه گیری شد که الزامات توسعه محلی با رویکرد اقتصاد پایدار شهری در سه محور زیر قابل پیگیری است: 1- تقویت نقش و عملکرد عاملین توسعه در سطح نهادی (دولت و نهادهای وابسته به آن)؛ 2- تقویت نقش و عملکرد عاملین توسعه در سطح محلی (اعضای جامعه محلی و ساکنان محله های شهری)؛ 3- بومی سازی رویکردهای بازآفرینی اقتصاد پایدار شهری منطبق با شرایط محله های شهر تهران.
۱۵۵.

شناسایی و الویت بندی شاخص های مدیریت یکپارچه در صنعت گردشگری ورزشی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت دانش در ورزش دوره ۲ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۵) 95 - 113

کلیدواژه‌ها: گردشگری ورزشی مدیریت یکپارچه سیاستگذاری بودجه نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۱۲۶
گردشگری ورزشی درایران باچالش های متعددی رو به رو می باشد.علی رغم تلاش ها درراستای رفع موانع و شناساندن ظرفیت های این حوزه ازگردشگری درکشور،هنوز تاکارآمد شدن آن فاصله است.در این میان آنچه مورد نیاز است، رویکرد مدیریت یکپارچه در جهت توسعه این صنعت می باشد.پژوهش حاضر از نوع آمیخته( کیفی-کمی) با رویکرداکتشافی است. دربخش کیفی جهت جمع آوری داده هااز مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد و تعداد20نفر ازخبرگان درحوزه های گردشگری و مدیریت ورزشی،جغرافیا از طریق نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند.همچنین تحلیل داده ها در این بخش با وام گیری از نظریه داده بنیاد و رویکرد گلیزر صورت گرفت. در بخش کمی ابزارجمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساختهءحاصل از بخش اول که روایی آن طبق نظراساتید و پایایی براساس ضریب آلفای کرونباخ تعیین گردید.براساس کدگذاری سه مرحله ای یافته ها نشان دهنده24متغیر در8عامل اصلی؛سیاستی_برنامه ای،وظیفه ای،مدیریتی،قانونی،نهادی،ساختاری،ابزارومنابع،ذینفعان بود.شناسایی عوامل موثرپژوهش ازطریق آزمون های آماریtتک نمونه ای، الویت بندی شاخص ها به کمک پرسشنامه زوجی ای اچ پی انجام شد. تحلیلهای آماری بااستفاده از نرم افزارهای اس پی اس و اکسپرت چویس صورت گرفت.نتایج پژوهش حاضرنشانگرتعددمراکز تصمیم گیرنده درگردشگری ورزشی بودکه با رفع خلاءهای قانونی، تحلیل نارسایی های قوانین و تلاش در ایجاد ظرفیت های نوین قانونگذاری همچنین سهم بندی وظایف در حوزه گردشگری ورزشی به همراه فرهنگ غنی ایران و بودجه ریزی تخصصی می توان به تبیین و تدوین سیاستگذاری ها و برنامه های جامع تاکسب هم افزایی اقدام نمود ودرنهایت قالب اصلی مدیریت یکپارچه دراین حوزه طرح ریزی گردد.
۱۵۶.

تحلیلی بر عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال ۲۲ بهار ۱۴۰۳ شماره ۸۰ 19 - 38

کلیدواژه‌ها: توسعه یافتگی برنامه ریزی آمایش سرزمین مکران میک مک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۰۵
مکان های زیستی مختلف به اقتضای ماهیت و کارکردشان استراتژی های مختلفی را برای رسیدن به هدف در نظر می گیرند؛ هدف نهایی تمام این استراتژی ها رسیدن به توسعه پایدار می باشد. رسیدن به توسعه در ادوار مختلف همواره مدنظر دولت ها، حکومت ها و مردمانی که در قالب شهروند و شهرنشین به ایفای نقش می پرداخته اند؛ بوده است. هدف اصلی توسعه حذف نابرابری هاست، بهترین مفهوم توسعه، رشد همراه با عدالت اجتماعی است. مفهوم توسعه تداوم رشد اقتصادی، رشد سریع و ممتد سرانه واقعی، همگام با پیشرفت جامعه است. باتوجه به هدف پژوهش که براین اساس هدف پژوهش تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران است، پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و بر اساس روش های علم آینده پژوهی با ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی صورت گرفته است. در پژوهش حاضر برای شناسایی متغیرهای اولیه مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران پس از مطالعه اسناد بالادستی در حوزه های مختلف از روش دلفی دومرحله ای استفاده شده است. پژوهش با استفاده از 36 متغیر در قالب 8 حوزه به عنوان متغیرهای اولیه مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران انتخاب گردید. یافته ها نشان می دهد، باتوجه به وجود 36 متغیر اصلی تأثیرگذار بر توسعه یافتگی مکران، ابعاد ماتریس 36×36 می باشد. تعداد تکرار دو بار در نظر گرفته شده است و درجه پرشدگی 60.88% است که بیانگر پراکندگی متغیرهای مؤثر بر توسعه یافتگی مکران می باشد. نتایج بیانگر این است، وضعیت توسعه منطقه ای مکران تا حد بسیار زیادی ناشی از بخش های کلان مدیریتی، سیاست گذاری، اجتماعی و اقتصادی است. در واقع تا زمانی که تحولات اساسی در ساختار اقتصادی و مدیریتی منطقه مکران به وجود نیاید و قدرت اقتصادی لازم و تحولات مدیریتی مؤثر صورت نگیرد امکان بهبود در وضعیت توسعه منطقه ای مکران ناممکن می باشد.
۱۵۷.

شهر هوشمند راهبردی برای ارتقای احساس امنیت در فضاهای شهری (مورد مطالعه: شهر کرج)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال ۱۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۲ 129 - 156

کلیدواژه‌ها: شهر هوشمند احساس امنیت فضای شهری شهر کرج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۸۷
زمینه و هدف: شهرهای جهان به دلیل افزایش جمعیت و پیچیده تر شدن، دشواری های بیش تری در راه تحقق امنیت دارند. هدف از این پژوهش لزوم توجه به نظریه شهر هوشمند به عنوان یک راهبرد به منظور ارتقای امنیت در شهرها و ارایه راه کارهای هوشمندانه بوده است.روش پژوهش: نوع پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت توصیف – تحلیلی است. جمع آوری داده از طریق پرسش نامه پژوهش گرساخته (384 نفر) در سطح مناطق شهر کرج انجام شده است و برای تحلیل از تحلیل های آماری تی تک نمونه ای و رگرسیون استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، جمعیت بالای 15 سال ساکن در شهر کرج بود حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران برابر با 384 نفر محاسبه شد. روش نمونه گیری پژوهش نیز به صورت خوشه ای چند مرحله در سطح فضاهای شهری مورد مطالعه بوده است. برای ارزیابی پایایی پرسش نامه از آزمون کرونباخ در نرم افزار اس پی اس اس استفاده شده و طبق قاعده تجربی، آلفا دست کم باید 7/0 باشد تا بتوان مقیاس را دارای پایایی به شمار آورد.یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد در بین عوامل امنیت فضای عمومی عوامل کالبدی – فضایی با میانگین (97/2)، رفتاری و اجتماعی (77/2) در شرایط نامطلوب و عوامل نظارتی (5/3) و دسترسی (63/3) در شرایط مطلوبی قرار دارند. هم چنین تحلیل رگرسیون نشان می دهد که مؤلفه های هوشمندی بر مؤلفه های امنیت تأثیرگذار هستند به طوری که بعد زندگی هوشمند با بتای 423/0 و شهروندی هوشمند با بتای 332/0 بیش ترین تأثیر را را از نظر پاسخ دهندگان در افزایش امنیت در فضاهای عمومی کرج داشته است.نتیجه گیری: با پیچیده شده فضای شهرها و توسعه فناوری، هوشمندی از الزامات ضروری مدیریت شهرها به شمار می رود و در جهت تحقق امنیت به عنوان راهبرد نوین در ارتقای امنیت فضاهای عمومی مطرح شده است که از طریق مؤلفه های زندگی و شهروندی هوشمندی می تواند امنیت در فضاهای عمومی شهر را محقق سازد.
۱۵۸.

از فضای تصوری به فضای Cybernetic بازنگری ارتباط بین فضاهای واقعی و فضاهای مجازی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: مترجم:
منبع: سرزمین سال اول زمستان ۱۳۸۳ شماره ۴ 62 - 76

کلیدواژه‌ها: فضای جغرافیایی فضای سایبرنتیک اینترنت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۸۱
می توانیم با به کارگیری مفهوم فضای Cybernetic به منظور مشخص نمودن ارتباط بین فضاها، فرهنگ و هویت فرد در فضای ،Cybernetic ارتباط بین فضاهای واقعی و مجازی را بررسی کنیم. این واژه جدید به ما اجازه می دهد که به بررسی همه جانبه اینترنت در فرهنگ عمومی بپردازیم. مقدمه : ورود اینترنت به زندگی روزانه میلیون ها نفر در سراسر جهان ، باعث تغییر شرایط زندگی افراد مثل هویت آن ها، جامعه شان و ارتباطات بین آن ها شده است. بعضی از این تغییرات به این علت است که استفاده کنندگان از اینترنت ( شبکه اطلاعاتی ) شیوه ای به کار گرفته اند تا ارتباط خود را با فضاهای واقعی و مجازی که هم اکنون در آن زندگی می کنند، هماهنگ سازند. در این مقاله، ما روشی را ارائه می کنیم که نشان می هد ساختارهای مکان و فضا زمانی تغییر می یابند که افراد و گروه ها وقت زیادی را در فضای تصوری صرف نمایند. 1 به عنوان نقطه شروع، لازم دانستیم که مرور کوتاهی بر رو ش های سنتی داشته باشیم که بر اساس آن ها نظریه مکان و فضا به وجود آمده است . چنانچه می دانیم ما هم اکنون به عصری وارد شده ایم که عصر فرهنگ و تکنولوژی است و بعضی از جنبه های مهم تفکر در مورد مکان، فضا و ارتباط آن ها با فرد، تحت تأثیر استفاده روز افزون از فضاهای دیجیتالی/مجازی در فرهنگ عموم مردم قرار گرفته است. در نتیجه ما در مورد این فضای جدید، شیوه تفکر متفاوتی را پیشنهاد کرده ایم و به آن نامی جدید با عنوان فضای Cybernetic داده ایم که نشانگر فضایی می باشد که از طریق ارتباط فضاهای واقعی و مجازی ایجاد شده است. از آن جایی که این موضوع در مباحث آکادمیک و عمومی مطرح شده است ما نیز بحث خود را در مورد جنبه های مهم نظریه فضا شروع می کنیم.
۱۵۹.

بررسی اثرات مولفه های تاب آوری شهری در پدافند غیر عامل(مطالعه موردی:شهر سیرجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۷) 599 - 614

کلیدواژه‌ها: تاب آوری شهری پدافند غیر عامل آزمون تحلیل مسیر شهر سیرجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۳
مقدمه:  پدافند غیر عامل و تاب آوری جوامع از دیدگاه علوم شهری به مفهوم توان آمادگی برای مقاومت در برابر شرایط اضطراری می باشد. هدف:  اهداف اختصاصی پژوهش حاضر شامل - بررسی میزان همبستگی ابعاد تاب آوری و پدافند غیر عامل؛ بررسی وضعیت تاب آوری وابعاد آن در سطح خانوارهای مورد مطالعه و بررسی اثرات مستقیم و غیر مستقیم ابعاد تاب آوری در پدافند غیر عامل می باشد. روش شناسی:  پژوهش حاضر از نظر نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی(مشاهده و پرسشنامه) و جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه  خانوارهای شهر سیرجان می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر مشخص گردید. روایی متغیرهای تحقیق از نظرات و کارشناسان متخصص در برنامه ریزی شهری استفاده شده است و پایایی پرسشنامه  با استفاده از آلفای کرونباخ 75/0 محاسبه شده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی(میانگین و توزیع فراوانی) و آماری استنباطی در محیط اس پی اس اس صورت گرفته است. قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی شهر سیرجان می باشد . یافته ها و بحث: نتایج تحقیق حاصل از  آزمون تی تک نمونه ای حاصل از آن شد که بین ابعاد تاب آوری شهری و پدافند غیر عامل رابطه مستقیمی وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون و تحلیل مسیر حاصل از آن شد که بعد کالبدی بیشترین تاثیر و بعد زیست محیطی کمترین تاثیر در پدافند غیر عامل داشته است. نتیجه گیری: بنابراین می توان گفت که در مناطقی که در  بروز سانحه مستعد تلفات جانی و مالی بسیار هستند؛ نیازمند اقدام سریع در راستای تاب آورسازی هستند.
۱۶۰.

ارزیابی و سنجش میزان آمادگی نهادهای تأثیرگذار بر مدیریت یکپارچه حریم تهران در استقرار زیرساخت داده مکانی (SDI)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: کاربرد سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور در برنامه ریزی دوره ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 46 - 65

کلیدواژه‌ها: زیرساخت داده مکانی مدیریت یکپارچه حریم مدل آمادگی زیرساخت داده مکانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۱۰
امروزه حریم پایتخت دچار تفرق های متعددی از نوع نهادی و ابزاری است. بدون تردید لازمه مدیریت فضایی وجود یک نظام پشتیبان تصمیم فضایی و پویایی و تعاملی بودن آن است. زیرساخت داده مکانی (SDI) یک نظام و رویکرد کارآمد در امر مدیریت اطلاعات مکانی است که در سال های اخیر نیز پیشرفت زیادی داشته است. پژوهش حاضر ضمن بازشناسی نهادهای تأثیرگذار در مدیریت یکپارچه حریم پایتخت به ارزیابی عوامل و معیارهای آمادگی استقرار زیرساخت داده مکانی می پردازد. جمع آوری داده ها از طریق مصاحبه و پرسشنامه و روش تحقیق استفاده از روش شاخص آمادگی SDI بوده است. 25 نهاد منتخب عمومی و دولتی در 16 معیار ارزیابی و شاخص آمادگی نهادی مورد ارزیابی و محاسبه شاخص آمادگی قرار گرفتند. به طور کلی دو عامل فناوری و اطلاعات در قیاس با سه عامل سازمانی، انسانی و مالی با چالش های کمتری در ایجاد زیرساخت داده مکانی مواجهند اما در مجموع تفاوت چندانی میان عوامل مشاهده نشد. در بررسی جزئی تر معیار سرمایه خصوصی و بازگشت سرمایه وضعیت چندان مناسبی در مقایسه با دیگر معیارها ندارند. همچنین در این تحقیق چهار نهاد در وضع آماده تر و سه نهاد ناآماده تر از سایرین برای ایجاد SDI تشخیص داده شدند. شاخص آمادگی در نهادهای ذی مدخل حریم پایتخت 47/0 محاسبه شد که کمی زیر حد متوسط قرار دارد. در پایان به منظور رفع موانع پیشنهادهایی با محوریت تقویت بخش خصوصی، افزایش آگاهی عمومی و مدیران، اصلاح نگرش حاکمیت و قدرت داده و گسترش فرهنگ اشاعه اطلاعات، ارتقاء همکاری های بین نهادی، تمرکز روی طرح های زیرساختی داده به جای ایجاد سامانه های ناکارآمد ارائه شد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان