محمدحسین سرایی

محمدحسین سرایی

مدرک تحصیلی: دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه یزد، یزد، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۰۰ مورد.
۸۱.

اولویت بندی تناسب مکان گزینی پروژه های مسکن مهر شهر یزد با استفاده از رهیافت ترکیبی AHP-VIKOR(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسکن مسکن مهر تناسب مکانی مدل وایکور مدل AHP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۹۴
اصولاً برای اجرای موفق طرح های اجرایی، لازم است مکان و فضای استقرار آن ها ارزیابی شود. از این رو هدف این مقاله اولویت بندی پروژه های مسکن مهر شهر یزد از نظر معیارهای مکان یابی است. برای رسیدن به این هدف، از مدل ترکیبی AHP-VIKOR استفاده شده است. روش تحقیق این مقاله توصیفی-تحلیلی و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مطالعات اسنادی و پیمایشی از طریق توزیع پرسش نامه است. در این پژوهش با بهره گیری از روش وایکور، نظر کارشناسان و افراد خبره در امور مسکن برای تعیین ارزش و اهمیت معیارها، با هم ترکیب شده و با استفاده از روش AHP وزن نهایی معیارها محاسبه شده است. با اعمال وزن حاصل در میزان اولیه ی معیارها و تلفیق شاخص های وزنی، پروژه های مسکن مهر شهر یزد از لحاظ تناسب مکانی اولویت بندی شده اند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که پروژه های مسکن مهر آزاد شهر و حمیدیا به ترتیب بالاترین و پایین ترین سطح تناسب مکان گزینی را دارند
۸۲.

تحلیل پراکنش فضایی هتل ها نسبت به جاذبه های گردشگری درمانی در شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پراکنش فضایی هتل گردشگری درمانی شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۸۶
ارزیابی مراکز اقامتی گردشگران یکی از ارکان اصلی در برنامه ریزی و مدیریت مقاصد گردشگری به شمار می رود و به عنوان عناصر ثانویه گردشگری بازخورد بسیاری در میزان رضایت گردشگران ایجاد می کنند. توجه به این عناصر در گردشگری درمانی که با موضوعیت درمان، اسکان و دسترسی به مراکز درمانی ایجاد شده است دوچندان می نماید. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل فاصله و توزیع مکانی هتل ها نسبت به جاذبه های گردشگری درمانی شهر شیراز می باشد. نوع این پژوهش  از نظر هدف کاربردی - توسعه ای و روش آن، توصیفی- تحلیلی است. تجزیه و تحلیل اطلاعات در محیط GIS با استفاده از توابع تحلیل شبکه صورت گرفته است. در تحلیل های مربوط به پراکنش هتل ها و جاذبه ها از توابع تحلیل خوشه ای فضایی چند فاصله ای و توزیع جهت دار استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که از تعداد 49 بیمارستان، 231 جاذبه ثانویه گردشگری درمانی و 43 هتل موجود در سطح شهر شیراز، بیشترین تعداد هتل ها وجاذبه ها در منطقه 1 قرار گرفته است. توزیع هتل ها بر اساس میانگین فاصله از بیمارستان ها، بیشتر در مناطق مرکزی شهر شیراز(بخش هایی از مناطق 1،2،8 و 3) صورت گرفته است. میانگین کل فاصله هتل ها نسبت به بیمارستان ها4301 متر می باشد. کم ترین انحراف استاندارد مربوط به هتل سینا (1/880 متر) و بیشترین انحراف استاندارد مربوط به مجتمع جهانگردی شیراز (14270 متر ) می باشد.
۸۳.

تحلیل راهبردی توسعه گردشگری رود دره های منطقه یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی گردشگری طبیعت گردی رود دره یاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۱۱۱
این پژوهش با هدف «تحلیل راهبردی توسعه گردشگری رود دره های یاسوج» مورد تحقیق قرار گرفته است. در این راستا؛ منطقه یاسوج به عنوان گنجینه طبیعت گردی و وجود مناطق بکر طبیعی و جاذبه های دیدنی و بویژه وجود رود های بشار، خرسان، زهره، مارون، نازمکان و حتی آبشار بزرگ یاسوج، ظرفیت طبیعت گردی با تاکید بر گردشگری رود دره ها را دارد. این که؛ ابعاد کالبدی- فضایی، اقتصادی- مالی، اجتماعی- فرهنگی و مدیریتی- قانونی توسعه طبیعت گردی رود دره های یاسوج از چه نقاط قوت و ضعفی برخورداراند و فرصت ها و تهدیدهای پیش رو کدام اند؟ مهم ترین نکات و پرسش های است که در این پژوهش به آن پرداخته شده است. روش این تحقیق، ترکیبی از رویکردهای کیفی و کمی است. داده های تحقیق با استفاده از مطالعات کتابخانه ای، مصاحبه و پیمایش میدانی جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان نهادهای دولتی و عمومی یاسوج و ساکنین منطق یاسوج است.در بخش کیفی 12 نفر از ساکنین و 10 نفر از کارشناسان مصاحبه به عمل آمده است و در بخش پیمایشی به تعداد 139 نفر از کارشناسان نهادهای دولتی و عمومی حجم نمونه به صورت هدفمند انتخاب شده است. شیوه تجزیه و تحلیل داده ها، تحلیل محتوای کیفی و استفاده از روش سوات(SWOT) است. نتایج تحلیل داخلی(IFE)و خارجی(EFE) توسعه گردشگری رود دره های یاسوج نشان می دهد که تعداد 21شاخص قوت و 27 شاخص ضعف شناسایی و احصاء شده است. همچنین؛ برای توسعه گردشگری رود دره های یاسوج 11 فرصت و 17 تهدید شناسایی شده است. به طور کلی؛ مجموعه نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهای ابعاد چهار گانه توسعه مطلوب گردشگری رود دره های منطقه یاسوج به ترتیب32/2 و21/2 می باشد که با ترسیم آن در نمودار سوات(SWOT) مشخص می شود راهبردهای توسعه مطلوب گردشگری رود دره های یاسوج در بخش راهبردهای تدافعی قرار می گیرد که البته این نوع راهبردها مبتنی بر ترکیب نقاط ضعف و تهدیدهاست.
۸۴.

ارایه ی الگویی فضایی جهت تعیین مسیرهای ویژه ی گردشگری شهری (نمونه: شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوی فضایی مسیرهای ویژه ی گردشگری شهر شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۹۲
در اغلب موارد فضای گردشگری شهری بسیار محدودتر و کوچک تر از کل نظام پهنه ی شهر است. برنامه ریزی گردشگری شهری نیازمند شناخت صحیح از فضاهای گردشگرپذیر در شهر است. این فضاها از سه الگوی خطی، نقطه ای و سطحی تشکیل شده است که با فرآیند حرکتی گردشگران معنی دار   می شوند. تعیین مسیرهای ویژه ی گردشگری رهیافتی جهت تعیین الگوی تراکم حرکتی گردشگران در وضع موجود و بهینه است. هدف از تعیین مسیرهای ویژه ی گردشگری، مدیریت اجتماعی- مکانی فضاهای ویژه ی گردشگری است. در پژوهش حاضر با استفاده از تلفیق الگوهای خطی، نقطه ای و فرآیند حرکتی گردشگران، روشی جهت تعیین مسیرهای ویژه ی گردشگری پیشنهاد شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی است. نتایج تحقیق نشان می دهد که الگوی فضایی مناسب برای تعیین مسیرهای ویژه ی گردشگری باید در وحله ی اول دارای نگرشی سیستماتیک نسبت به همه ی عناصر دخیل در موضوع باشد، میزان جذابیت مقاصد گردشگری را لحاظ نماید، اولویت بندی گردشگران در انتخاب سفرهای درون شهری را رعایت نماید، همزمان اصول و معیارهای شهرسازی در انتخاب مسیرهای بهینه وارد سازد و در نهایت، حداکثر تراکم حرکتی گردشگران در حالت موجود و بهینه را شامل شود.
۸۵.

سنجش و ارزیابی راهبردی بازآفرینی بافت های تاریخی (مطالعه موردی: حوزه 2 بافت تاریخی کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازآفرینی شهری بافت های تاریخی برنامه ریزی راهبردی حوزه 2 بافت تاریخی کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۹۸
این پژوهش با هدف سنجش و ارزیابی راهبردی کیفیت حوزه 2 بافت تاریخی کرمان با رویکرد بازآفرینی سعی بر آن دارد که با روش تحقیق توصیفی و تحلیل محتوا( کمی و کیفی) و با بررسی اسناد و بیانیه های مربوط به بازآفرینی و پژوهش های انجام گرفته شده با این رویکرد، دیدی جامع از ابعاد و معیارهای آن داشته باشد. از اینرو روش تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و دارای ماهیت پیمایشی است و جمع آوری داده از طریق بررسی اسنادی و کتابخانه ای، پرسش نامه(از دیدگاه 50 نفر از مسئولان و ساکنین محدوده ) انجام شده است. سپس داده ها در نرم افزار excel وارد و تحلیل شده و پس از آن با استفاده از مدل راهبردی Qspm مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. اطلاعات به دست آمده با استفاده از نرم افزار GIS درقالب شاخص های موثر بازآفرینی مورد بررسی قرار گرفته و با استفاده از تکنیک راهبردی Qspm راهبرد و راهکارهای موثر بازآفرینی محدوده استخراج گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که حوزه 2 بافت تاریخی شهر کرمان قابلیت برخورداری از مزایای بازآفرینی را داشته و بازتوجه به جایگاهی که در شهر کرمان دارد می تون شاخص ها و مولفه های بازافرینی شهری را در آن پیاده سازی کرد. از اینرو راهبرد مستخرج در این زمینه راهبرد رسوخ در بازار و از نوع Wo در جهت کم کردن ضعف ها و استفاده از نقاط قوت می باشد.
۸۶.

ارائه الگوی بهینه مکان یابی پارکینگ با استفاده از مدل تحلیل شبکه و سامانه اطلاعات جغرافیائی فازی در منطقه 2 شهر یزد

کلید واژه ها: پارکینگ های عمومی پراکنش فضایی ANP GIS fuzzy شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۶۶
امروزه افزایش تعداد اتومبیل و سفرهای درون شهری بخش مرکزی شهرهای بزرگ را با کمبود فضای پارک و افزایش حجم ترافیک عبوری و همچنین کاهش ضریب روانی ترافیک مواجه کرده است. این مسئله زمانی به شرایط حادی تبدیل می شود که پارکینگ های عمومی که نقش کلیدی را در تسهیل وضع حمل ونقل شهری را برعهده دارند، دارای استقرار نامناسب با دیگر عناصر شهری باشند. پس انتخاب محل پارکینگ های عمومی یکی از مسائل کلیدی در شهرهای بزرگ محسوب می شود. انتخاب مکان بهینه برای استقرار این عنصر شهری براساس معیارهای مختلف با توجه با شرایط مکانی منطقه مورد مطالعه، قابل بررسی است. در این پژوهش سعی شده از شاخص های از قبیل: فاصله از مراکز جذب، فاصله از معابر، تراکم جمعیت، ارزش ملک، عمر بنا، مالکیت، مکان های تاریخی ثبت شده در قالب مدل ANP با استفاده از توابع همپوشانی سیستم اطلاعات جغرافیایی مکان بهینه برای استقرار پارکینگ ارایه شود. اطلاعات و داده های پژوهش حاضر از طریق کتابخانه ای و میدانی تهیه شده است. در تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای ARC GIS وSuper Decision و همچنین Expert Choice استفاده گردیده است. نتایج بررسی نشان می دهد که بیشتر پارکینگ های کنونی منطقه در محل مناسبی استقرار پیدا نکرده اند، بنابراین قادر به پاسخ گویی به نیاز حمل و نقل منطقه نیستند. نکته قابل توجه این پژوهش تمایل شدید این عناصر شهری به قرارگیری در مجاورت معابر اصلی شهر با توجه به قرارگیری مناطق جاذب سفر در محدوده معابر شریانی است.
۸۷.

راهبرد توسعه گردشگری پایدار در شهر نی ریز با استفاده از تحلیل استراتژیک SOAR(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری پایدار برنامه ریزی استراتژیک تحلیل SOAR شهر نی ریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۰۸
امروزه تجربه نشان داده است هر کجا گردشگری به طور اتفاقی و بدون برنامه ریزی و استراتژی مشخص توسعه یابد، مشکلات زیست محیطی و اجتماعی متعددی به وجود می آورد و در دراز مدت مشکلات گردشگری بیشتر از فواید آن می شود، بدین ترتیب جهت کاهش ابعاد منفی و اثرات مخرب توسعه گردشگری در جوامع میزبان، در چند دهه اخیر مفهوم گردشگری پایدار مطرح گردیده است. پژوهش حاضر نیز با هدف امکان سنجی توسعه گردشگری پایدار در شهر نی ریز انجام گرفته است. روش پژوهش مبتنی بر رویکردهای توصیفی –تحلیلی که با پیمایش میدانی جهت تکمیل پرسش نامه ها همراه شده است. داده های مورد نیاز با استفاده از مطالعات کتابخانه ای – اسنادی و بررسی های میدانی با کمک ابزار پرسشنامه گردآوری شده است. روش نمونه گیری نیز تصادفی ساده است که تعداد 382 پرسشنامه از این طریق توزیع گردیده است. نهایتاً پس از گردآوری داده ها با استفاده از روش تحلیل استراتژیک SOAR و آزمون های آماری به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحلیل استراتژیک SOAR نشان می دهد که شهر نی ریز از نقاط قوت و فرصت بی شمار در زمینه توسعه گردشگری پایدار برخوردار است که در صورت توسعه این صنعت، نتایجی همچون کاهش نرخ بیکاری، افزایش مراکز خدماتی و پذیرایی، کاهش هزینه اقامت گردشگران، افزایش سرانه فضای تفریحی را به دنبال خواهد داشت و از طرفی نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه ای نشان می دهد که به جهت شاخص های پایداری گردشگری، شهر نی ریز در سطح معناداری 000/0 فقط در دو بعد اقتصادی با میانگین 64/35 و بعد محیطی – کالبدی با میانگین 64/30 توانسته به سطح مورد انتظار از پایداری برسد، ولی در دو بعد دیگر پایداری یعنی اجتماعی– فرهنگی با میانگین 66/20 و نهادی با میانگین 37/9 نتوانسته به سطح پایداری مطلوب برسد که در ادامه پژوهش پیشنهاداتی جهت تقویت گردشگری پایدار در این شهر ارائه شده است.
۸۸.

تحلیلی بر مؤلفه های تبیین کنندۀ فقر در شهر اسفراین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فقر شهری اسفراین تحلیل فضایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۷۴
فقر پدیده ای است با ماهیت چندبعدی،که علاوه بر دلالت بر مفهوم کمبود عوامل اقتصادی، شامل نبود فرصت ها، دسترسی نداشتن به خدمات اجتماعی یا محرومیت از آن ها و دیگر محرومیت های اجتماعی نیز می شود. فقر از جمله پدیده هایی است، که طی دهه های اخیر در مراکز شهری مهم ترین معضل اجتماعی اقتصادی محسوب می شود. هدف از انجام این پژوهش بررسی و تحلیل فضایی فقر شهری در شهر اسفراین می باشد و سعی بر آن شد تا الگوی فضایی فقر شهری در شهر اسفراین موردبررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، پژوهشی توصیفی تحلیلی بوده و از حیث روش شناسی پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی می باشد. برای جمع آوری اطلاعات در این پژوهش از منابع کتابخانه ای و داده های مرکز آمار ایران در سال 1395 بهره گرفته شده است. همچنین برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از روش تحلیل لکه های داغ، آماره موران و شاخص میانگین مرکزی استفاده گردیده است. بنابر نتایج حاصل از پژوهش حاضر بیشترین پهنه در این شهرستان را پهنه فقیر تشکیل می دهد که شامل 395 بلوک، 26813 نفر جمعیت، 7862 نفر خانوار و 390/227 مساحت می باشد. همچنین پهنه مرفه 128 بلوک، 1880 نفر جمعیت، 560 خانوار و 362/167 هکتار مساحت کمترین پهنه را دارا می باشد که نشان از غالب بودن مناطق فقیرنشین در شهر اسفراین دارد. به طورکلی نتایج حاصل از تحلیل فقر چندبعدی در شهر اسفراین نشان می دهد از مجموع جمعیت این شهرستان 51 درصد دارای وضعیت متوسط، 45 درصد فقیر و تنها 4 دارای وضعیت مرفه می باشند اختلاف زیاد در بین پهنه های فقیر و مرفه و همچنین توزیع خوشه ای شاخص فقر شهری نشان دهنده وجود شکاف طبقاتی در اسفراین می باشد، که لزوم توجه و برنامه ریزی در این خصوص جهت برون رفت از وضعیت موجود امری ضروری به نظر می رسد.
۸۹.

کاربرد تکنیک دیمتل فازی جهت بررسی محرک های راهبرد رقابت همکارانه در کنسرسیوم مثلث طلایی گردشگری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رقابت همکارانه محرک ها کنسرسیوم مثلث طلایی گردشگری ایران دیمتل فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۹۵
رقابت همکارانه در گردشگری راهبردی مثبت است که می تواند فرصت هایی را برای مقاصد بزرگ و کوچک ایجاد کند که به توسعه مقاصد گردشگری منجر شود. عمده ترین دلیل همکاری با رقبا در بین سازمان های گردشگری، دستیابی به مزیت رقابتی پایدار با ادغام منابع یا توانایی و به اشتراک گذاری دانش گردشگری در مکان های مشترک است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی محرک های راهبرد رقابت همکارانه در کنسرسیوم مثلث گردشگری ایران انجام شده است. بیست نفر از کارشناسان عضو در کنسرسیوم مثلث طلایی ایران نمونه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش از تکنیک دیمتل فازی استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد، براساس مقادیر D+R، محرک های «اهداف موردانتظار» و «منابع و قابلیت ها» به ترتیب با مقدار 4.19 و 4.08 به عنوان بااهمیت ترین محرک در شکل گیری راهبرد رقابت همکارانه شناخته شده اند. با توجه به مقادیر D-R، تأثیرپذیرترین محرک را می توان «تقاضای تکنولوژیک» با مقدار 13/1- دانست. با توجه به نتایج به دست آمده از تکنیک دیمتل می توان ادعا کرد که فضای داخلی سه شهر اصفهان، شیراز و یزد موجب تمایل به شکل گیری این راهبرد شده است.  
۹۰.

ارزیابی نقش کشاورزی روستایی در تحقق پذیری توسعه شهری؛ مورد پژوهی: شهر رودبار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کشاورزی روستایی حوزه نفوذ توسعه ناحیه شهر رودبار جنوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۸۲
بسیاری از شهرهای روستا پایه ی جهان با محوریت کشاورزی پایدار مانده اند. در این پژوهش با بررسی نقش کشاورزی روستایی در ارتقا شاخص های توسعه شهری-منطقه ای قصد تبیین این موضوع را داریم؛ به همین منظور شهر رودبار جنوب در استان کرمان انتخاب شده است. پژوهش حاضر بر اساس هدف توسعه ای است.این پژوهش در سه بخش با گردآوری اطلاعات پرداخته است؛ در این میان با 110 پرسشنامه کامل برای افراد شهرنشین، 300 پرسشنامه برای افراد روستانشین و 36 پرسشنامه توسط متخصصین به مرحله استخراج داده رسیده است.تحلیل های آماری پژوهش با استفاده از نرم افزارSPSS20، اجرای مدل وپاسخ به فرضیات بانرم افزارSmart-PLS2انجام شده است. طی آزمون فرضیه اول اثر اقتصاد کشاورزی بر توسعه شهری در مدل اول؛ دارای ضریب مسیر 569/0 بوده و با توجه به آماره t 652/17 در سطح 99 درصد این اثر مثبت و معنادار بوده است. در این آزمون اثر اقتصاد کشاورزی بر توسعه شهری در مدل دوم؛ ضریب مسیر 390/0 بوده ، با توجه به آماره t653/6 در سطح 99 درصد این اثر مثبت و معنادار بوده و این فرضیه مورد پذیرش قرار گرفت.در فرضیه دوم اثر عوامل کشاورزی بر توسعه شهری در مدل دوم؛ ضریب مسیر 131/0- بوده و با توجه به آماره t499/2 در سطح 95 درصد این اثر منفی و معنادار بوده است. در فرضیه سوم اثر اقتصاد کشاورزی بر توسعه شهری با تعدیلگری عوامل کشاورزی در مدل دوم؛ ضریب مسیر 217/0- بوده است. با توجه به آماره t 894/3 در سطح 99 درصد این اثر منفی و معنادار بوده است.در فرضیه اول اثر اقتصاد کشاورزی بر توسعه شهری در مدل سوم؛ ضریب مسیر 486/0 بوده است. همچنین با توجه به آماره t482/9 در سطح 99 درصد این اثر مثبت و معنادار بوده است. در بررسی فرضیه دوم اثر عوامل کشاورزی بر توسعه شهری در مدل سوم؛ ضریب مسیر 149/0- بوده است. با توجه به آماره t 889/2 در سطح 99 درصد این اثر منفی و معنادار بوده است.
۹۱.

ارزیابی و مکانیابی پارکینگ های عمومی در بافت مرکزی شهر یزد

تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۶۴
با افزایش جمعیت و تردد وسایل نقلیه در بافت مرکزی شهر به دلیل وجود کاربری های جاذب سفر و همچنین توان پایین شبکه های دسترسی مشکلات ترافیکی زیادی را ایجاد می کند که احداث پارکینگ های عمومی در مکان های مناسب می تواند موجبات حل بسیاری از مشکلات را در بافت مرکزی فراهم سازد. این پژوهش در پی انتخاب مکان هایی مناسب جهت احداث پارکینگ با توجه به معیارهای مؤثر برای پاسخ گویی به حجم ترافیک ساکن می باشد که در نتیجه از تداخلات ترافیک عبوری و ساکن و مشکلات ترافیکی ناشی از آن کاسته و مشکلات دسترسی به پارکینگ و مکانی جهت پارک خودرو به خوبی حل خواهد شد. در پژوهش حاضر محدوده بافت مرکزی شهر یزد انتخاب شد و معیارهایی همچون کاربری های جاذب سفر، دسترسی به خیابان های اصلی، فضای مناسب پارکینگ و بایر یا مخروبه بودن برای مکانیابی پارکینگ در نظر گرفته شده است. با توجه به این که لحاظ کردن تمامی معیارها به روش سنتی مشکل است از سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است و همچنین به دلیل اهمیت متفاوت معیارها در مکانیابی برای وزندهی آنها از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده گردید. در نهایت با بهره گیری از روش تلفیق همپوشانی شاخص، معیارها باهم ترکیب شدند و مکان های پیشنهادی مناسب جهت احداث پارکینگ مشخص شدند. این مکان ها در مجاورت خیابان های اصلی و تعدادی هم در مرز محدوده قرار دارند.
۹۲.

تبیین اکتشافی مسیرهای دوچرخه سواری و تأثیر آن بر احیای بافت تاریخی شهرها (نمونه ی موردی: خیابان فرخی در شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احیای بافت تاریخی خیابان فرخی شهر یزد مسیرهای دوچرخه سواری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۵۸
یکی از برنامه هایی که با اجرای عملی و صحیح آن می توان تا حد قابل توجهی آرامش را به سیستم حمل ونقل شهری بازگرداند، توسعه ی حمل ونقل انسان محور به ویژه دوچرخه سواری است. بنابراین هدف از اجرای این پژوهش تبیین اکتشافی مسیرهای دوچرخه سواری و تأثیر آن بر احیای بافت تاریخی شهر محدوده موردمطالعه است. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی- توسعه ای و ازنظر ماهیت و روش، توصیفی از نوع پیمایشی است. جمع آوری اطلاعات در این پژوهش به شیوه ی کتابخانه ای، اسنادی و پیمایشی بوده است. جامعه ی آماری پژوهش شهروندان شهر یزد است. برای برآورد حجمم نمونه از روش تخمین شخصی استفاده شده است که 120 نفر به عنوان حجمم نمونه در نظر گرفته شده است. در این پژوهش از روش های هدفمند (گلوله برفی و متواتر نظری) برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آماری AHP (تابع ترجیحی گاوسی)، پرومته و رگرسیون (آنوا) بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش حاکی از آزمون AHP (تابع ترجیحی گاوسی)، مشخص شد که شاخص های سادگی و کوتاه بودن مسیر و وجود دوچرخه ی اشتراکی باید در اولویت اول قرار گیرند و همچنین شاخص های اتصال مسیرهای دوچرخه به ایستگاه های حمل ونقل همگانی و تسهیل امکان جابه جایی دوچرخه بر روی وسایل نقلیه ی همگانی باید در اولویت آخر قرار گیرد. در ادامه با استفاده از روش پرومته، به اولویت بندی معیارها و شاخص های پژوهش پرداخته شد، مشخص شد که معیار دسترسی با رتبه بندی نهایی 359/0 در رتبه ی اول و معیار پیوستگی با رتبه بندی نهایی 118/0 در رتبه ی آخر قرار دارد. در نهایت، با استفاده از آزمون رگرسیون (آنوا) مشخص شد که بین تقویت قابلیت مسیر دوچرخه سواری خیابان فرخی با احیای بافت تاریخی شهر یزد همبستگی معناداری وجود دارد. بنابراین تقویت قابلیت مسیر دوچرخه سواری خیابان فرخی می تواند به احیای بافت تاریخی شهر یزد منجر شود.
۹۳.

ارزیابی توسعه پایدار شهر بوشهر از منظر عوامل اجتماعی- اقتصادی با استفاده از شاخص EF(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۵۴
ناپایداری توسعه جوامع بشری در دو قرن اخیر و پیامد های زیان بار آن، که تابعی از متغیرهای جمعیت، سرانه و الگوی مصرف می باشد، رهیافت توسعه پایدار را به عنوان مهمترین موضوع دهه آخر قرن بیستم، مطرح می سازد. پایداری شهری نیز به عنوان شاخه ای مهم در این مفهوم، پدیده ای با ابعاد گسترده و پیچیده است که در رشد و تکوین شهرها عوامل اقتصادی، اجتماعی، جمعیتی را مورد توجه قرار می دهد. با گسترش مفهوم توسعه پایدار در سطح بین المللی، دانشمندان مدل های کمی و کیفی فراوانی برای اندازه گیری توسعه پایدار جوامع و شهرها ارائه نمودند. یکی از مدل های کمی مهم، روش جای پای بوم شناختیاست. این پژوهش در پی این است تا تأثیر عوامل اجتماعی- اقتصادی و جمعیتی را بر اجزاء جای پای بوم شناختی مورد ارزیابی قرار دهد. جامعه آماری این مطالعه250 نفر از ساکنان شهر بوشهر هستند که با استفاده از تحلیل رگرسیونی به بررسی داده ها پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که پارامترهای متغیر مستقل، حدود 84% بر اجزاء EF در شهر بوشهر تأثیر دارند.    
۹۴.

آسیب های ناشی از توسعه میان افزا در بافت های میانی با کاربست مدل معادلات ساختاری(نمونه موردی: بافت های میانی شهر اراک)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب های توسعه میان افزا محلات بافت میانی شهر شهر اراک معادلات ساختاری PLS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۶۰
توسعه میان افزا از ابزارهای رشد هوشمند است و در پاسخ به مشکلات ناشی از پراکنده رویی از دهه 70 میلادی در چارچوب نظریه توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفت. با وجود اثرات مثبتی که این الگوی رشد بر پایداری شهرها دارد، در صورت عدم اجرای اصولی آن، این الگو با پیامد های منفی مواجه و نتیجه آن عدم رضایت ذی نفعان و کاهش کیفیت زندگی آن ها خواهد بود. اجرای توسعه میان افزا در اراک بصورت ساخت واحدهای بلندمرتبه/آپارتمانی در اراضی بایر باقیمانده در محلات یافتهای میانی شهر و یا تخریب واحدهای مسکونی قابل سکونت و ریزدانه، در سالهای اخیر باعث اثرات منفی چندی بر زندگی ساکنین این سایت ها شده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین این اثرات و به روش توصیفی و علّی (پس از وقوع) انجام، و داده های لازم نیز با ابزار پیمایش گردآوری شد. تحلیل روابط بین مفاهیم با تکنیک نقشه های شناختی فازی(FCM)، و جهت آزمون آن ها از مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart pls انجام شد. یافته های آن نشان داد: قیمت بالای زمین در بافت میانی شهر اراک انگیزه بالایی برای تراکم ایجاد نموده و افزایش تراکم بر ایمنی و امنیت (162/26 T value=)، آسایش (T value=21/075 ) و دسترسی (T value=3/95) تاثیر گذاشته و مخل آنها بوده است. همچنین تاثیر مولفه دسترسی نیز بر چیدمان عناصر نیز تایید شد (value=3/727) . از بین آسیب های آزمون شده تراکم، بالاترین ضریب آسیب را نشان داد و سایر آسیب ها نیز پیامد آن شناخته شد. نتیجه اینکه توسعه میان افزا در این بافت نارضایتی ساکنین را به دنبال داشته است. پژوهش در ادامه برای کاهش این آسیب ها، رعایت استراتژی های توسعه میان افزا قبل از اجرا را توصیه و پیشنهاداتی جهت کاهش اثرات این آسیب ها بعد از اجرای غیراصولی ارائه می دهد.
۹۵.

تحلیل نابرابری های فضایی توزیع خدمات درمانی از منظر عدالت فضایی مطالعه موردی: محلات شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عدالت فضایی توزیع فضایی خدمات درمانی محلات شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۵۰
با توجه به رشد بیماری ها، سیر صعودی آلودگی ها و ناهنجاری های مرتبط با شهرنشینی، خدمات درمانی ازجمله مهم ترین خدماتی است که باید متناسب با نیاز و جمعیت شهرها موردتوجه مدیران و برنامه ریزان شهری واقع شود. بر این اساس این پژوهش به سنجش نابرابری فضایی در توزیع خدمات درمانی در محلات شهر اصفهان می پردازد. هدف پژوهش، کاربردی و ازنظر ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است. از روش کتابخانه ای برای گردآوری داده ها و اطلاعات لازم بهره گرفته شد. توابع تحلیل نزدیک ترین همسایگی، شاخص موران محلی، موران جهانی و تحلیل لکه های داغ برای تجزیه وتحلیل چگونگی الگوی توزیع فضایی خدمات درمانی، روش عضویت فازی برای بررسی مطلوبیت شعاع عملکردی این خدمات و شاخص دومتغیره موران در محیط نرم افزاری Geo Da، جهت تحلیل خودهمبستگی فضایی متغیر جمعیت در ارتباط با پراکنش و مساحت خدمات درمانی در سطح محلات شهر اصفهان به کار گرفته شدند. یافته های پژوهش نشان می دهند الگوی پراکنش خدمات درمانی به صورت خوشه ای است. همچنین کمبود شدید خدمات درمانی در محلات پیرامون شهر را نشان می دهد. ارزیابی تأثیرگذاری الگوی توزیع فضایی این خدمات بر میزان مطلوبیت شعاع عملکردی بیانگر مطلوبیت شعاع عملکردی مناطق مرکزی و نامطلوبی مناطق پیرامون شهری می باشد. سنجش ارتباط بین توزیع خدمات درمانی و میزان جمعیت محلات نیز ارتباط بسیار ضعیف این دو متغیر را تأیید می کند و عدم توجه به عامل جمعیت و نیاز شهروندان در راستای توزیع خدمات درمانی را نشان می دهد. درنتیجه نابرابری فضایی شدیدی در توزیع خدمات درمانی در سطح مناطق و محلات شهر اصفهان برقرار است
۹۶.

حل مسأله درخت پوشای کمینه در طراحی شبکه رسانه ای اجتماعی ایزوله مدیریت بحران زلزله (مطالعه موردی: شهر گرگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسأله درخت پوشای کمینه شبکه رسانه اجتماعی ایزوله الگوریتم رقابت استعماری سیستم اطلاعات جغرافیایی مدیریت بحران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۴۴
دسترسی به داده های مطمئن از وضعیت کمپ های امدادی، یکی از مهم ترین چالش های مدیران امدادی در مقطع زمانی پسازلزله می-باشد. در تحقیق حاضر، به بررسی استفاده از شبکه رسانه ای اجتماعی ایزوله، جهت برقراری ارتباط بین 30 کمپ امدادی در شهر گرگان پرداخته شده است. وجود این بستر، می تواند باعث کاهش زمان و در نهایت بهبود کیفیت ارتباط و تبادل کالاهای مورد نیاز، بین کمپ-های امدادی گردد. مواردی از جمله: مدیریت بهینه امکانات لجستیکی، رصد شرایط بهداشتی – درمانی، توزیع عادلانه کالا و خدمات، ساماندهی کمک های مردمی و آموزش تصویری آسیب دیدگان، از جمله موضوعاتی می باشند که در این شبکه قابل انجام هستند. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی، از نظر شیوه انجام تحقیق، توصیفی و تحلیلی و از نظر شیوه جمع آوری اطلاعات، اسنادی، میدانی و پیمایشی است. در پژوهش حاضر برای پیاده سازی این بستر، به حل مسأله درخت پوشای کمینه در طراحی ارتباط رسانه ای ایزوله بین کمپ های امدادی، در چارچوب استفاده از الگوریتم رقابت استعماری و سامانه اطلاعات جغرافیایی اقدام شده است. بر اساس نتایج بدست آمده، تنظیمات گزینه شماره 4 حل مسأله درخت پوشای کمینه، با 64932 متر طول، بهینه ترین حالت را جهت ارتباط رسانه ای بین کمپ های امدادی داشته است. همچنین طول و زمان انتقال کالا با رعایت چارچوب حل مسأله مذکور در محیط GIS و بر اساس تحلیل شبکه شهری به ترتیب برابر با 84332 متر و 48/147 دقیقه بوده است. شبکه پیشنهادی، یکی از بهینه ترین راه حل های مسأله بوده و می تواند ضمن تحقق کیفیت ارتباط با کمترین هزینه ممکن، ارتباط رسانه ای اجتماعی بین کمپ های امدادی را نیز میسر نماید.
۹۷.

مقایسه تطبیقی کیفیّت زندگی در بافت های قدیم و جدید شهر یزد (مورد مطالعه محلّه شش بادگیری و شهرک دانشگاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی رضایت مندی بافت قدیم بافت جدید شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۲۶
کیفیّت زندگی معیاری برای فهم وضعیّت و میزان رضایت شهروندان از برآورده شدن نیازهای مرتبط با ابعاد زندگیشان است. این معیار در دو بعد عینی و بعد ذهنی بررسی می گردد. اندازه گیری آن پیچیده و متأثّر از مجموعه عوامل فراوانی است. با توجّه به اهمیّت سنجش کیفیّت زندگی و نیز لزوم برنامه ریزی صحیح و کارآمد برای بهبود و افزایش رفاه شهروندان، نوشتار حاضر می کوشد از نظر هدف با رویکردی کاربردی و با روش اسنادی و پیمایشی پس از تعریف مفهوم و نظریه های مرتبط با کیفیّت زندگی، دو محلّه شش بادگیری(از محلّات تاریخی) و محلّه شهرک دانشگاه(از محلّات جدید و برنامه ریزی شده) شهر یزد را از بعد ذهنی کیفیّت زندگی بسنجد. در همین راستا پرسشنامه ای در قالب 11 معیار اصلی و 34 شاخص بر اساس طیف لیکرت تنظیم و به صورت تصادفی بین سرپرستان ساکن محلّه توزیع گردید. جامعه آماری پژوهش 4020 نفر در محلّه شش بادگیری و 14555 در محلّه شهرک دانشگاه می باشد؛ که با استفاده از فرمول کوکران دو نمونه به ترتیب 300 و 330 تایی از هر محلّه انتخاب شد. تجزیه و تحلیل پرسشنامه با استفاده از روش آمار توصیفی، مدل تحلیل عاملی، آزمون تی و رگرسیون چند متغیّره انجام گردیده است. با توجّه به نتایج به دست آمده در این پژوهش می توان دریافت که محلّات قدیم شهری علی رغم برخورداری از اکولوژی بومی- ارگانیک، کیفیّت زندگی پایین تری نسبت به مناطق برنامه ریزی شده دارد. این کیفیّت در معیارهای محلّه، وضعیّت بهداشت، امکانات و تسهیلات، تفریحی، مدیریت و به ویژه امنیّت در محلّه شش بادگیری به پایین-ترین مقدار نسبت به میانه می رسد. همین معیارها در محلّه شهرک دانشگاه وضعیّت بهتری داشته هرچند که در حد مطلوب نبوده، امّا، از میانه بالاتر است.
۹۸.

تحلیل جامعه-نشانه شناختی از بازنمایی روحانیت در چشم انداز شهری دزفول(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازنمایی جامعه-نشانه شناسی چشم انداز شهر-متن یادمان گفتمان روحانیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۱۹
گفتمان روحانیت در کنار گفتمان دفاع مقدس، ساختار نمادین و معناشناختی شهر دزفول را شکل داده اند. بر این اساس، ما در این پژوهش با تحلیل جامعه-نشانه شناختی از بازنمایی روحانیت در چشم انداز شهری دزفول، به دنبال تفسیر رویکردهای مختلف بازنمایانه از گفتمان روحانیت در چشم انداز شهری دزفول هستیم. بدین منظور ما تمامی میادین، خیابان ها، بیلبوردها، یادمان ها و سایر آثار مرتبط با روحانیت و نیز و رویکردهای تصویرسازانه حاکم بر آن ها را موردبررسی قرار می دهیم. به طورکلی ورود گفتمان روحانیت به چشم انداز شهری دزفول را می توان به دو دوره تقسیم کرد. دوره اول که در سال های ابتدایی انقلاب اتفاق می افتد، رهبران و شخصیت های مهم انقلابی مورد بزرگداشت قرار می گیرند. اما کلیت چشم انداز شهری در دوره دوم به شدت متأثر از روحانیون بومی می باشد. بر همین اساس و به منظور بازنمایی شهر دزفول به عنوان شهری مذهبی که خاستگاه روحانیون برجسته بوده است، تصویرسازی شهری عموماً به سوی روحانیون بومی تغییر مسیر داده است. به نظر می رسد که در این زمینه حاکمیت محلی در دزفول سعی در تطبیق هویت و ارزش های محلی باارزش ها و مفاهیم ملی و حاکمیتی دارد. درواقع کلیت چشم انداز شهری دزفول سعی در بازنمایی فرهنگ، ارزش ها و شخصیت های محلی و بومی در چارچوب گفتمان ها و ارزش های کلی حاکمیتی دارد.
۹۹.

امکان سنجی مسیرهای دوچرخه سواری و تأثیر آن بر ایجاد شهر دوستدار دوچرخه، مطالعه موردی: جاده سلامت در شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسیرهای دوچرخه سواری شهر دوستدار دوچرخه جاده سلامت شهر یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷ تعداد دانلود : ۲۵
شهر یزد به عنوان یکی از شهرهای ایران بیشترین آسیب را از رشد پرشتاب و پراکنده متحمل شده است که با انسجام و فشردگی در مرحله پیدایش، رشد طبیعی آن امروز گرفتار ساختاری بیمارگونه است چراکه شهر یزد به منزله یک شهر میانی، بیشتر و سریع تر از مراکز بزرگ به سمت رشد اسپرال پیش رفته است. بنابراین هدف از اجرای این پژوهش امکان سنجی مسیرهای دوچرخه سواری و تأثیر آن بر ایجاد شهر دوستدار دوچرخه شهر محدوده موردمطالعه است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی- توسعه ای و از نظر ماهیت و روش، توصیفی از نوع پیمایشی است. جمع آوری اطلاعات در این پژوهش به شیوه کتابخانه ای، اسنادی و پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش شهروندان شهر یزد است برای برآورد حجم نمونه از روش تخمین شخصی استفاده شده است که 120 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شده است. در این پژوهش از روش های هدفمند (گلوله برفی و متواتر نظری) برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آماری AHP (تابع ترجیحی گاوسی)، پرومته و رگرسیون (آنوا) بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش حاکی از آزمون AHP (تابع ترجیحی گاوسی)، مشخص شد که شاخص های شیب مسیر حرکت و روشنایی و دید کافی در مسیر باید در اولویت اول قرار گیرند و همچنین شاخص استفاده از شیوه سفر ترکیبی دوچرخه و حمل ونقل همگانی باید در اولویت آخر قرار گیرد. در ادامه با استفاده از روش پرومته، به اولویت بندی معیارها و شاخص های پژوهش پرداخته شد، مشخص شد که معیار امنیت با رتبه بندی نهایی 382/0 در رتبه اول و معیار پیوستگی با رتبه بندی نهایی 081/0 در رتبه آخر قرار دارد. درنهایت، با استفاده از آزمون رگرسیون (آنوا) مشخص شد که بین تقویت قابلیت مسیر دوچرخه سواری جاده سلامت با ایجاد شهر دوستدار دوچرخه شهر یزد همبستگی معناداری وجود دارد. بنابراین تقویت قابلیت مسیر دوچرخه سواری جاده سلامت می تواند به ایجاد شهر دوستدار دوچرخه شهر یزد منجر شود.
۱۰۰.

مدل سازی ساختاری تفسیری عوامل مؤثر بر توسعه درونی شهرهای مناطق خشک (مورد مطالعه: شهر اردکان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه درونی مدل ساختاری تفسیری عوامل مدیریتی عوامل کالبدی شهراردکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۸
یکی از جنبه های پایداری توسعه شهری و توسعه کالبدی متوازن همسو با شرایط محیطی اکولوژیکی و اجتماعی اقتصادی است.در دهه های پایانی قرن بیستم، با وجود تلاش های بسیار در زمینه توسعه پایدار کالیدی فضایی شهرها این موضوع هنوز یکی از چالش های مهم جغرافیدانان، شهرسازان، معماران و برنامه ریزان شهری باقی مانده است. دربسیاری از شهرهای کشورهای در حال توسعه، شهرگرایی شتابان و افزایش میزان جمعیت شهرنشین، موجب تشدید مخاطرات زیست محیطی شده است.این امر در شهرهای کوچک از اهمیتی دوچندان دارد.زیرا توسعه فیزیکی کالبدی علاوه بر تغییر کاربری اراضی، تامین نیازمندی های اساسی جامعه شهری از جمله تامین آب سالم و کافی، سرانه فضای سبز، مدیریت پسماند شهری و آلودگی های زیست محیطی را با محدودیت های جدی مواجه کرده است.پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحلیلی است.جامعه آماری را اساتید دانشگاهی و خبرگان حوزه پژوهش در شهر اردکان تشکیل می دادند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند.از این رو در این پژوهش از نمونه گیری هدفمند قضاوتی(20 نفر از اساتید دانشگاهها و متخصصین عرصه پژوهش) به منظور انجام و اجرایی شدن پژوهش انتخاب شدند. در جهت دستیابی به اهداف پژوهش با استفاده از متدولوژی تحلیلی نوین مدلسازی ساختاری تفسیری(ISM) روابط بین عوامل تعیین و به صورت یکپارچه تحلیل شد. در نهایت با استفاده از تحلیل MICMAC، عوامل با توجه به اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر مولفه ها،تحلیل شدند. نتایج حاصل از مدل ساختاری تفسیری عوامل موثر بر توسعه درونی شهر نشان داد که مدل بدست آمده در بر گیرنده سه سطح است و نتایج نشان داد که عوامل مدیریتی و کالبدی اساسی ترین عوامل موثر بر توسعه درونی شهری است که باید در وهله اول بر آن ها تاکید شود به عبارتی دیگر هرگونه اقدام برای زمینه سازی در جهت توسعه درونی شهر، مستلزم توجه به این عوامل در کنار سایر عوامل یاد شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان