فرهاد زند

در فرآیند توسعه گردشگری، ساختارحکمروایی خوب روستایی نقش بسیارمهمی در ایجاد  هماهنگی و تعامل مؤثر در بخشهای مختلف فعال در زمینه گردشگری را بر عهده دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه حکمروایی خوب در توسعه گردشگری روستایی پایدار صورت گرفته است . برای بررسی وضعیت حکمروایی خوب ابتدا با استفاده از آزمون t تک نمونه ای میزان هر یک از شاخصهای نه گانه حکمروایی خوب روستایی مورد آزمون قرار گرفت و در نهایت با ترکیب آنها وضعیت کلی روستاها مورد تحلیل وبررسی قرارگرفت. به منظورآگاهی از وجودرابطه بین حکمروایی خوب روستایی وگردشگری روستایی پایداراز آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد که میزان ضریب همبستگی پیرسون ( 955/0) نشاندهنده رابطه مستقیم، مثبت و معنادار می باشد. نتایج حاصل از مدل ویکور (رتبه بندی روستاها از لحاظ پایداری) و مدل کوپراس (رتبه بندی روستاها بر اساس شاخص های حکمروایی خوب) کاملاً با هم مطابقت دارند و روستاهای لاسجرد و بیابانک هم از لحاظ شاخص های حکمروایی خوب و هم از لحاظ شاخصهای پایداری توسعه در رتبه اول قرار گرفته اند. به منظور آزمون فرضیات وسنجش شاخصهای پایداری توسعه گردشگری روستایی در شهرستان سرخه، ابتدا میزان پایداری هر یک ازابعاد زیست محیطی، اجتماعی – فرهنگی واقتصادی بااستفاده از آزمون t تک نمونه ای آزمون شدند که میانگین وضع موجود در شاخصهای زیستمحیطی (457/0) ، اجتماعی – فرهنگی (039/1) و اقتصادی (652/0) نشان دهنده پایداری این شاخصها میباشد و سپس آزمون همبستگی پیرسون صورت گرفت که بین متغیر حکمروایی روستایی (کل) بامتغیر های پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی – فرهنگی و پایداری زیست محیطی رابطه مستقیم، مثبت و قوی برقرار می باشد.

بخش مهمی از فعالیت های گردشگری روستایی مربوط به بوم گردی و بهره مندی از طبیعت روستاست و از آنجا که این بخش از گردشگری روستایی در پی رسیدن به ایده های توسعه ای پایدار است، می تواند به عنوان یک استراتژی مناسب عملکردی درجهت توسعه همه جانبه روستا مد نظر قرار بگیرد؛ از این رو، پژوهش حاضر به منظور مطالعه و شناسایی جایگاه بوم گردی در توسعه دهستان های بخش مرکزی شهرستان دامغان انجام شده است. روش تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و براساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری داده ها مبتنی بر روش های اسنادی- پیمایشی است. مقایسه حد متوسط گویه ها و میانگین وضع موجود نشان می دهد که در بین شاخص های تحقیق، شاخص ارتقای سطح درآمد و رفاه مردم در مطلوب ترین وضعیت و شاخص افزایش سرمایه گذاری در نامطلوب ترین وضعیت قرار دارد. براساس تکنیک WASPAS، بوم گردی در دهستان تویه دروار دارای بیشترین تأثیر در روند توسعه روستاهای این دهستان بوده و دهستان رودبار کمترین تأثیر را داشته است. نتیجه حاصل از مدل تحلیلی سوآت نشان می دهد که نقاط قوّت و فرصت ها بر نقاط ضعف و تهدیدها برتری دارند؛ ازاین رو استراتژی تهاجمی به منظور توسعه بوم گردی روستایی در این منطقه انتخاب می شود.