مجتبی رفیعیان

مجتبی رفیعیان

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.(نویسنده مسئول)*
پست الکترونیکی: Rafiei_m@modares.ac.ir

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۲۲۷ مورد.
۲۱.

Towards Defining a General Process for Examining the Production of Urban Space(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Space production space production process Urban Space Lefebvre space production layers

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۵۰
This research seeks to answer what process should be done for a comprehensive analysis and s tudy of producing urban space. The research method of the present s tudy is influenced by the qualitative nature of the research ques tion and to explain a conceptual framework. It has been prepared based on the analytical-descriptive method and sources. Data collection was done by documentary and library methods, and a three-s tep process was performed. In the firs t s tage, document analysis and direct observation of urban spaces and review of some of the lates t research and global experiences of urban space production have been used, which makes the reliability and validity of the research guaranteed by triangulation of evidence sources. In the second s tage, an analytical framework related to producing and reproducing urban space, which includes four general layers, has been developed by summarizing and analyzing them. Then, in the third s tage, the sub-layers of this framework with emphasis on power relations (influence) of related actors have been refined, and the proposed model of space production has been developed. The production and reproduction of space in the city consis t of 4 layers. These four s tages mus t be examined to s tudy the production or reproduction of a specific area. 1-Geographical context (natural context), 2-Time, 3-Formal urban planning sys tem, 4-Social organization or networks of actors (or s takeholders). In this s tudy, a model for s tudying the production of different urban spaces has been proposed from the collection of findings and analyses.
۲۲.

بررسی تطبیقی نقش پیاده راه ها در ارتقای کیفیت محیط (مطالعه موردی: پیاده راه خیابان 15 خرداد و خیابان صف تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیاده راه کیفیت محیط شهری پیاده راه پانزده خرداد پیاده راه صف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۱۷۴
اهداف : پیاده راه ها به دلیل ویژگی های خود در ایجاد تعاملات اجتماعی، اهداف عملکردی و زیست محیطی از اهمیت بالایی برخورداراست. هدف اصلی این پژوهش بررسی و سنجش اثرات ایجاد پیاده راه بر ارتقا و بهبود شرایط کیفیت محیط شهری و مقایسه دو پیاده راه پانزده خرداد و پیاده راه صف (سپهسالار) می باشد. روش : به منظور انجام این پژوهش ابتدا با استفاده از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی متغیرهای کالبدی، کارکردی (عملکردی) و ادراکی تأثیرگذار بر ارتقا کیفیت پیاده راه استخراج گردید. متغیرهای فوق از طریق شاخص های تعیین شده در دو پیاده راه پانزده خرداد و صف (سپهسالار) ارزیابی شدند. برخی از شاخص ها در پیاده راه ها با استفاده از مشاهده کارشناسی و از طریق نقشه ها و جداول مورد بررسی قرار گرفتند. در مورد برخی دیگر، از پرسشنامه برای سنجش متغیرهای کالبدی، کارکردی (عملکردی) و ادراکی استفاده گردید. پرسشنامه تنظیم شده از نظر پایایی و روایی با روش الفای کرونباخ مورد ارزیابی قرار گرفته و از طریق تست اولیه ناهماهنگی های درونی مورد بازبینی قرار گرفت. داده های جمع آوری شده، با استفاده از نرم افزار SPSS و به ویژه آزمونه ای ناپارامتریک تحلیل شد و فرضیه های پژوهش مورد آزمون قرار گرفت. یافته ها: نتایج مطالعات در حالت کلی، حاکی از آن بود که بین متغیرهای تسهیلات و تأسیسات (کالبدی)، کارکرد اقتصادی و خدماتی (کارکردی - عملکردی) و نظم (ادراکی) با ارتقا کیفیت محیط بیشترین رابطه معنادار وجود دارد. از سوی دیگر بین افزایش حس تعلق به مکان به واسطه ایجاد محور پیاده پانزده خرداد و پیاده راه خیابان صف و افزایش تعاملات اجتماعی رابطه معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق مطلوبیت کیفیت محیط شهری که شامل سه بعد کالبدی و کارکردی (عملکردی) و ادراکی می باشد در پیاده راه صف به جز متغیر کارکردی (عملکردی)، در بقیه متغیرها میانه بالاتر از میانه نظری بوده است. ولی در پیاده راه پانزده خرداد فقط در متغیر ادراکی میزان رضایتمندی بالاتر از میانه نظری پژوهش می باشد.
۲۳.

کاربست رویکرد طب سوزنی شهری در اولویت بندی نواحی هدف بازآفرینی؛ بررسی موردی: محله پامنار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طب سوزنی شهری بازآفرینی شهری مداخلات کوچک مقیاس محلات فرسوده و تاریخی محله پامنار تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۲۳۵
به رغم تصویب قوانین و طرح های مختلف برای نوسازی بافت های فرسوده شهری، مشکلات و مسائل ناشی از شکاف عمیق بین طرح های پیشنهادی و فرایندهای اجرایی آنها قابل مشاهده است. هدف از این پژوهش ارائه روشی برای اولویت بندی نواحی مداخله در محلات فرسوده شهری برای کاهش هزینه ها، کوتاه کردن زمان اجرای پروژه ها و افزایش بازده و اثرگذاری آنها بر اساس رویکرد طب سوزنی شهری است. برای کاربست این روش، محله پامنار تهران به عنوان نمونه مطالعه انتخاب شد. مصاحبه های نیمه ساختاریافته، تشکیل گروه های بحث متمرکز، مطالعه اسناد توسعه مرتبط با محله، تحلیل چیدمان فضا با استفاده از نرم افزار Depth Map و تحلیل و همپوشانی اطلاعات با استفاده از نرم افزار Arc GIS، از جمله روش ها و ابزارهای جمع آوری اطلاعات و تحلیل آنها در این تحقیق است. یافته های پژوهش نشان می دهد که اولویت بندی نواحی محله پامنار، از طریق تحلیل جریان های حرکتی و طراحی و اجرای فرایندهای مشارکتی در همه مراحل مطالعه و تحلیل، قابلیت کاربست دارد و می تواند جدای از ایجاد درک عمیق تر از مناسبات درون و برون فضایی، به اولویت بندی نواحی مداخله نیز کمک نماید. بر این اساس و بر پایه نتایج حاصل شده به ترتیب اولویت مداخله مربوط به نواحی درونی بافت، نواحی اطراف خیابان پامنار، نواحی اطراف خیابان مصطفی خمینی و در نهایت نواحی اطراف خیابان های پانزده خرداد، ناصر خسرو و امیرکبیر تعیین شدند.
۲۴.

بررسی بافت های ناکارآمد شهری از منظر میزان خطرپذیری بحران؛ نمونه موردی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خطرپذیری بحران بافت های ناکارآمد فقر شهری مخاطره شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۱۳۰
مقدمه : خطرپذیری بحران ها در شهرهایی از جهان که در معرض مخاطرات هستند، به شدت در حال افزایش است. در درون شهرها نیز به ویژه شهرهای کشورهای با درآمد پایین و متوسط، برخی فضاهای شهری به گونه ای ساخته شده اند که خطرپذیری ها را به صورتی ناعادلانه توزیع می کنند. در شهر تهران وجود مخاطرات تهدید کننده ای از جمله زلزله، سیل، آتش سوزی و بسیاری از چالش های محیطی در کنار وسعت بالای بافت های ناکارآمد موجب شده این شهر شرایط ویژه ای از نظر مدیریت خطرپذیری بحران داشته باشد. این پژوهش با بهره گیری از رویکرد یکپارچه سازی سیاست های مدیریت بحران و ارتقای بافت های ناکارآمد شهری به دنبال پهنه بندی این بافت ها در شهر تهران به لحاظ آسیب پذیری در برابر مخاطرات مختلف و ارائه راهکارهایی به منظور کنترل و کاهش خسارات ناشی از مخاطرات با تأکید بر سیاست گذاری، برنامه ریزی و پیشگیری می باشد. داده و روش : این پژوهش از نظر نوع، توسع ه ای– کاربردی است و الگوی کلی آن توصیفی– تحلیلی و مبتنی بر روش ارزیابی می باشد که در طی آن مدل سازی، ساخت شاخص ترکیبی و تلفیق و روی هم گذاری لایه ها و داده های اطلاعاتی بر اساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی برای تعیین وزن نهایی واحدهای مکانی و پهنه بندی آسیب پذیری بافت های ناکارآمد شهر تهران انجام شده است. داده ها و لایه های مربوط به شاخص ها نیز از منابع و داده های ثانویه مختلفی استخراج شده است. امتیاز دهی به شاخص ها و زیر شاخص ها بر اساس پرسش نامه خبرگان بوده و محاسبات در نرم افزار ARC GIS  صورت گرفته است. یافته ها : در شهر تهران همپوشانی زیادی بین محدوده بافت های ناکارآمد شهری و سطح بالاتر فقر شهری و پتانسیل وقوع انواع مخاطرات وجود دارد. در این زمینه، بافت های ناکارآمد نیمه جنوبی شهر تهران به ویژه در مناطق 15، 18 و 20 در درجه نخست و مناطق 16، 17 و 19 در درجه دوم دارای بیشترین پتانسیل خطرپذیری هستند. نتیجه گیری : در محدوده هایی از شهر تهران واقعیت های مدیریت بحران بسیار پیچیده تر از برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های موجود است و نظام مدیریت بحران در بافت های ناکارآمد نیازمند ساز و کار متفاوتی در مقایسه با سایر نقاط شهر است. بنابراین در این محدوده ها به منظور کاهش ریسک مخاطرات لازم است توجه ویژه ای به مسئله کاهش فقر شهری و آسیب پذیری و به طور کلی یکپارچه سازی سیاست ها و اقدامات مدیریت خطرپذیری بحران و برنامه های شهرسازی و توسعه اجتماعی و اقتصادی داشت.
۲۵.

ارزیابی توان اکولوژیک برای تعیین پهنه های بهینه کاربری اراضی در مناطق حساس محیط زیستی (مطالعه موردی: محدوده شهر طالقان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مناطق حساس شهری توان محیط زیستی کاربری بهینه اراضی شهر طالقان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۸ تعداد دانلود : ۱۱۷
طرح مسئله: شهر طالقان به دلیل موقعیت جغرافیایی بی نظیر خود، طی سالیان متمادی شاهد استفاده ناآگاهانه و تخریب های محیطی گستره بوده و شرایط ناپایداری ازلحاظ محیط زیستی فراروی این محدوده قرار گرفته است. هدف: هدف پژوهش حاضر، احساس ضرورت برای حفظ محیط زیست این منطقه حساس شهری و کاهش آثار مخرب محیط زیستی تغییر کاربری هاست.  روش پژوهش: ابتدا منابع اکولوژیکی محدوده موردمطالعه مانند شیب، ارتفاع، جهت شیب، خاک، پوشش گیاهی و ... تهیه شد. سپس به منظور ارزیابی توان اکولوژیکی منطقه، فرایند تجزیه وتحلیل و جمع بندی داده ها انجام، آنگاه فرایند ارزیابی توان اکولوژیکی محدوده طبق مدل مخدوم تشریح و درنهایت کاربری های بهینه اراضی منطقه براساس توان هر یک از واحدهای محیط زیستی محدوده بیان و وضع موجود و مطلوب کاربری اراضی محدوده موردمطالعه مقایسه شد. نتایج پژوهش: بیشترین مساحت محدوده موردمطالعه، شیبی کمتر از 1 تا 9 درصد دارد و منطبق با نهشته های رسوبی و دشت های سیلابی و دامنه ای است. در حال حاضر بیشترین وسعت محدوده موردمطالعه را کاربری مرتع و سپس کاربری کشاورزی تشکیل می دهد که با توجه به توان اکولوژیکی منطقه، مساحتی از کاربری مرتع می تواند به کاربری کشاورزی و مسکونی تبدیل شود. بیشترین مساحت محدوده مناسب برای کاربری کشاورزی درجه ۲ و ۳ بوده و در مرتبه بعد، کاربری مرتع داری درجه ۲ و ۳ بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده و شهرک طالقان و روستاهای منطقه ازنظر توان اکولوژیک در محدوده توان مناسب درجه 2 برای توسعه شهری قرار گرفته است. نوآوری: استفاده از روش تلفیق معیارهای محیط زیستی و شهری برای استخراج کاربری های بهینه در محدوده سیاسی شهر طالقان، نوآوری این مقاله محسوب می شود.
۲۶.

بررسی تاثیر مؤلفه های مکانی بر تولید فضای معنویت مبنا در مقیاس شهری (مورد پژوهی: منطقه ثامن شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تولید فضای شهری شهرسازی معنویت مبنا معادلات ساختاری کلانشهر نمونه موردی مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۶۹
روش انجام پژوهش بصورت امیخته اکتشافی از نوع تدوین طبقه بندی است. جامعه اماری این تحقیق در بخش کیفی شامل خبرگان(21 مصاحبه فردی و 2 مصاحبه گروهی) و در بخش کمی 384 پرسشنامه که با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. پژوهش در بخش کیفی ابتدا با فرامطالعه عمیق اسناد موجود و سپس مصاحبه با خبرگان اقدام به شناسایی شاخص های موثر بر تولید فضای معنویت مبنا در مقیاس شهری از روش نظریه زمینه ای نمود. خروجی این مرحله شناسایی 23شاخص در قالب 8 بعد اصلی و زیر بعد بود. در گام دوم به جهت برقراری ارتباط و توالی بین ابعاد بدست امده و اراِئه مدل از روش مدل سازی ساختاری استفاده گردید که بر اساس نظرات خبرگان و تجزیه و تحلیل های صورت گرفته، مدل تولید فضای معنویت مبنا احصا گردید. نتایج نشانگر این است که مولفه های پایداری، ساختار مدیریتی و عدالت بیشترین تاثیر و مولفه معاصر سازی دانش نظری اخرین رتبه به لحاظ میزان تاثیرگذاری از دیدگاه خوانش مخاطب را داراست. دستاورد این پژوهش جایگذاری مفهومی تعادل بخش به چرخه تولید فضاست که با ساختارسازی و تعیین میزان تاثیر مولفه های مکانی در تولید فضای معنویت مبنا، ابهامات و کاستی های نظام برنامه ریزی شهری خصوصا در شهرهای با پشتوانه هویتی معنوی را کاهش خواهد داد.
۲۷.

تبیین جدایی گزینی گروه های شغلی- اجتماعی در سازمان فضایی کلان شهر تهران (از منظر بازساخت نئولیبرالیستی فضا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد نفتی جدایی گزینی فضایی جهانی شدن کلان شهر تهران مناسبات سرمایه داری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۴ تعداد دانلود : ۱۸۰
تحولات فضاهای شهری تحت تأثیر مستقیم و غیرمستقیم مؤلفه هایی نظیر سیاست (قدرت)، اقتصاد، و اجتماع قرار دارد. وجود مکاتبی نظیر مکتب اقتصاد سیاسی فضا و جهانی شدن به عنوان خوانش خاصی از مکتب اقتصاد سیاسی فضا مؤید این مطلب است. جهانی شدن معتقد بر تسلط سیاست بازاریابی نئولیبرالیسم بر ابعاد وسیعی از جهان است که آثار آن قابل پیگیری در سازمان فضایی شهرهاست و می تواند آن را دستخوش تحولاتی کند؛ وجود روابط نابرابر و تقسیم شهر به دو قطب فقیرنشین و ثروتمندنشین و افزایش فاصله روزافزون آن ها بخشی از آثار نئولیبرالیسم در قامت شهر است که این امر در فضاهای شهری کشورهای جنوب (تأمین کننده مواد خام از جمله نفت) شدت بیشتری دارد. حال با توجه به اینکه کشور ایران با اتکا به اقتصاد نفت ارتباط تنگاتنگی با نظام سرمایه داری جهانی پیدا کرده است، بررسی میزان جدایی گزینی فضایی کلان شهر تهران هدف اصلی پژوهش حاضر است و این موضوع از طریق بررسی پراکنش گروه های مختلف شغلی در سطح کلان شهر تهران انجام پذیرفته است و سؤال این است که الگوی توزیع گروه های اجتماعی- شغلی در جریان بازساخت نئولیبرالیستی فضا در سطح کلان شهر تهران چگونه است؟ فرض آن است که توزیع طبقات بالا و پایین شغلی-اجتماعی در سطح کلان شهر تهران به صورت قطبی اتفاق افتاده است. بدین منظور، از رویکرد کمی و تحلیل توصیفی – تبیینی بهره گرفته شده است. نتایج حاکی از آن است که در نظام بازساخت فضایی کلان شهر تهران تمرکز طبقه های بالا و پایین اجتماعی- شغلی به میزان معناداری به ترتیب در شمال و جنوب تهران شکل گرفته است که از این موضوع می توان با نام «شکاف فضایی کلان شهر تهران» یاد کرد.
۲۸.

فراتحلیل مؤلفه های مؤثر بر مکان سازی فضاهای دانش و نوآوری معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر دانش بنیان فراتحلیل فضای دانش و نوآوری مکان سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۳۳
با عملی شدن ایده فضاهای دانش و نوآوری معاصر، به مثابه محرک رشد اقتصادی و توسعه بلندمدت شهرها و مناطق، این ایده با انتقاداتی به ویژه به دلیل انطباق با ساختارهای سرمایه داری مواجه بوده است.    که جذابیت زیست و کار و تفریح در این فضاها صرفاً با در نظر گرفتن نیازمندی های اقشار خلاق با نگاهی سوداگرانه و با قربانی کردن بسیاری از شاخص های اولاً کیفی و دوم زمینه مند همراه می شود. بنابراین این نواحی نوظهور، در عین روبه رو شدن با اقبال جهانی، با چالش هایی دست وپنجه نرم می کنند که یکی از آن ها کیفیت پایین مکان ها در محله های حامل فضاهای دانش و نوآوری معاصر است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر دستیابی به مؤلفه های کیفی سازوکارهای مکان سازی و سیاست گذاری شهری فضاهای دانش و نوآوری معاصر و توسعه چارچوب مفهومی موجود در پی انتقادات وارد در این زمینه است. روش تحقیق تحلیل محتوای کیفی و کمّی داده های اسنادی مرتبط و پاسخ به چیستی مؤلفه های مکان سازی با استفاده از فراتحلیل کلاسیک منابع فارسی و انگلیسی شامل مقالات علمی پژوهشی و پایان نامه ها و کتب و گزارش ها بدون اعمال محدودیت و سپس کدگذاری و شمارش فراوانی واحدهای تحلیل ب بوده است. در نهایت حاصل فراتحلیل منابع 21 برچسب مفهومی برای مکان سازی فضاهای دانش و نوآوری معاصر در قالب 4 بُعد ویژگی، فرم، عملکرد، تصویر  طبقه بندی شده است. در نتیجه، چنین به نظر می رسد که توجه به الزامات مکان سازی فضاهای مربوطه از جمله دسترسی پذیری، مشارکت، سرمایه گذاری، پذیرش، سرزندگی اجتماعی، پویایی در فعالیت ها، و اختلاط می تواند موجب کیفیت هر چه بیشتر فضاهای دانش و نوآوری در عصر حاضر باشد.
۲۹.

تبیین روابط قدرت در تهیه و اجرای طرح های توسعه شهری؛ نمونه مطالعاتی طرح توسعه دانشگاه تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تولید فضا اقتصاد سیاسی فضا سلب مالکیت برون رانی طرح توسعه دانشگاه تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۱۴۱
امروز با گسترش شهری شدن، بیش ازپیش شاهد فضامند شدنِ منطقِ رقابتی و توسعه در جهان پیرامون هستیم. به بیانی دیگر می توان گفت آنچه در قالب انواع طرح ها و برنامه ها بدان ها برخورد می کنیم، به نوعی نماینده منطقِ نامبرده تلقی می شود. به عنوان مصداقی از این طرح ها و برنامه ها، این نوشتار به ترسیم فضای منازعه شکل گرفته پیرامون محدوده طرح توسعه دانشگاه تهران با بهره گیری از روش کیفی گرانددتئوری می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد، به واسطه در هم تنیدگی عقلانیت آکادمیک و شبکه های قدرت، دانشی که دغدغه خیر عمومی دارد، تولید می شود و مسئله را که در اینجا ضرورت بخشی به ایجاد دانشگاه سبز، کارآفرین و هوشمند است، خلق می کند. به طور هم زمان این دانش خاص تولیدشده توسط روابط قدرت مشروعیت بخشی می شود. اینجاست که منطق توسعه در فرم فضایی خاصی بازتولید می شود. یکی از وجوه اشتراک این فضامندی در مفهوم عام منطق توسعه، انواع سلب مالکیت ها [1] و برون رانی هاست. این سلب مالکیت در کنار همه اعمال قدرت ها، مقاومت هایی را از سوی اهالی محله وصال در پی دارد. در نهایت مجموعه این نیروهای متکثر دخیل و شکل گرفته حول طرح توسعه دانشگاه تهران ترسیم شده و با اتکا به روش شناسی نسبت ادعاهای طرح مذکور با میدان واقعیت سنجیده می شود.   [1]. Dispossession
۳۰.

تحلیل الگوی توزیع فضایی تولید پسماند شهری در مناطق 22 گانه تهران با استفاده از تکنیک رگرسیون موزون جغرافیایی و شبکه عصبی مصنوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پسماند شهری مناطق 22 گانه تهران رگرسیون موزون جغرافیایی شبکه عصبی مصنوعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۰ تعداد دانلود : ۵۷۴
پسماند شهری یکی از چالش های پیش روی شهرها و کلان شهرها در قرن  21  به شمار می رود. چالشی که کیفیت های محیط شهری، اقتصاد شهری و سلامت شهری را تحت تأثیر قرار می دهد. برنامه ریزی پیرامون مدیریت کارا در راستای کاهش و مدیریت پسماند شهری از جمله اهداف بانک جهانی در سال  2016  برای شهر های بزرگ بود؛ اما برای برنامه ریزی و مدیریت مناسب، بحث شناخت متغیرهای اثرگذار بر پسماند شهری مطرح می گردد. چالش مدیریت و برنامه ریزی مناسب پسماند شهری برای شهر تهران و مناطق 22 گانه آن نیز مطرح می باشد. این پژوهش با هدف تحلیل الگوی توزیع فضایی تولید پسماند شهری (متغیرهای مستقل) و میزان پسماند شهری (متغیروابسته) به دنبال بررسی متغیرهای اثرگذار بر پسماند شهری در سطح شهر تهران و مناطق 22 گانه آن است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و توسعه ای و روش آن توصیفی - تحلیلی (قیاسی) مبتنی بر تحلیل های فضایی و مکانی می باشد. سطح اطلاعات مورد استفاده، 123 ناحیه است که داده های آن از سازمان پسماند شهرداری تهران، مرکز آمار و شهرداری تهران تهیه شده است. تکنیک های مورد استفاده در این پژوهش شامل رگرسیون حداقل مربعات و رگرسیون موزون جغرافیایی برای بررسی رابطه و پیش بینی مبتنی بر آن و شبکه عصبی مصنوعی برای پیش بینی بر اساس ماهیت متغیرها می باشد. نتایج به دست آمده بیان کرد که متغیر قیمت زمین با ضریب منفی 0.96 رابطه معناداری با پسماند شهری نداشته است و متغیرهای مهاجرت و کاربری های شهری - بهداشتی درمانی به ترتیب با ضرایب (0.123 و 0.186) بر میزان پسماند شهری در مناطق شمالی اثرگذار می باشد. از بُعد روشی نیز تحلیل واریانس میان رگرسیون ها بیان کرد که رگرسیون موزون جغرافیایی با ضریب 2.355 برتری به نسبت رگرسیون حداقل مربعات داشته است. همچنین ضرایب تعیین نهایی مدل ها بیان کرد که شبکه عصبی مصنوعی با ضریب 0.967 عملکرد بهتری در بُعد غیرمکانی برای پیش بینی مدل و میزان پسماند شهری داشته است.
۳۱.

فرامطالعه مطالعات مرتبط با ساختار فضایی شهری و منطقه ای در ایران در بازه زمانی 1380-1398(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ساختار فضایی فرامطالعه برنامه ریزی فضایی شهری و منطقه ای ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۳۴۴
از مجموعه مطالعات علمی و پژوهشی داخل کشور، پژوهشگران متعددی پیرامون حوزه «ساختار فضایی» به پژوهش و مطالعه پرداخته اند. استناد و استفاده از این مطالعات در عرصه نظریه پردازی و حوزه کاربردی برنامه ریزی فضایی، نیازمند بررسی و واکاوی و آسیب شناسی حوزه نظری مطالعات انجام شده است. از این رو، این مقاله تلاش دارد با استفاده از روش فرامطالعه به بررسی ساختار شکلی و محتوایی مطالعات صورت گرفته بپردازد. جهت دستیابی به این مهم، ابتدا 210 مقاله نمایه شده در پایگاه های علمی معتبر داخلی در بازه زمانی 1380 تا 1398، شناسایی شد و پس از دو مرحله غربالگری، 79 مقاله جهت واکاوی ساختار شکلی و محتوایی مورد بررسی قرار گرفته است. جهت گردآوری اطلاعات از روش نظام مند و کدگذاری باز استفاده شده است. نتایج نشان می دهد؛ چارچوب نظری و تحلیل ساختار فضایی، مفهومی چندرشته ای است که پایه های مفهوم و بسط نظری آن، از حوزه های مطالعاتی تحت سیطره برنامه ریزی فضایی نظیر الگوهای رشد فضایی، شکل و فرم فضایی، توزیع فضایی، پراکنده رویی و گسترش فضایی منتج شده است. در ارزیابی یکپارچه یافته های پژوهش می توان استنباط کرد که نه تنها درک مفهوم ساختار فضایی در پژوهش های داخلی به کفایت رخ نداده است، بلکه بواسطه مطالعات سطحی و عدم درک مناسب از مفاهیم بنیادین از ساختار فضایی، نیاز به مطالعه عمیق تر در این حوزه وجود دارد. از این رو اصلی ترین نیاز ادراک شده برای انجام پژوهش های بعدی، درک عمیق و بسط مفاهیم، ساختارها و چارچوب های نظری است. همچنین لازم است با مداقه در رویکردهای تحلیل ساختار فضایی به شکل یابی صحیح از فهم دانشی ساختار فضایی دست یافت.
۳۲.

تبیین نظری فضاهای نوظهور شهری و بازتاب فضایی آن در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فضاهای نوظهور بازتاب فضایی مقاومت فضایی شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۶۱۶
در چند دهه اخیر، در واکنش به خصوصی سازی، امنیتی سازی، اسلامی سازی و افزایش کنترل در فضاهای عمومی شهری در بستر شهری تهران، مقاومت های فضایی بسیاری صورت گرفته است. این ها عمدتاً برآیند کنشگری گروه های به حاشیه رانده شده در فرآیند تولید فضا بوده اند. بازتاب فضایی این مقاومت های فضایی در شهر تهران به گونه ای بوده است که به شیوه ای مقطعی و ناپایدار، نظم فضایی حاکم بر شهر تهران را به چالش کشیده و تغییر در سازمان فضایی شهر را به این جدل ها و تناقضات فضایی پیوند زده است. این پژوهش ازطریق مفهوم فضاهای نوظهور به دنبال تبیین نظری این مقاومت های فضایی و شناخت مناسبات حاکم بر آن ها است. ابتدا به شیوه تجربی، توزیع فضایی فضاهای نوظهور شناسایی و باتوجه به شکل و مناسبات حاکم بر آن ها دسته بندی شد. سپس با استفاده از ماتریس انتخاب، مشاهدات میدانی و مصاحبه با نخبگان، سه گونه فضایی انتخاب شد. داده های جمع آوری شده ازطریق نظریه زمینه ای درقالب فرآیندهای کدگذاری باز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که مقاومت فضایی مقوله هسته ای فضاهای نوظهور را تشکیل می دهد. کنشگران شهری ازطریق تاکتیک های زندگی روزمره به مقاومت فضایی می پردازند و از این طریق به دنبال فضایی سازی نیازها و خواسته های خود درتقابل با نظم فضایی قدرت و فضاهای برساخته آن، به مناسب سازی فضا مشغول می شوند. فضاهای نوظهور برآیند این مقاومت های فضایی است که مناسبات سرمایه دارانه و انضباطی در آن درمقایسه با فضاهای دیگر کمتر است.
۳۳.

تحلیل فضایی تله های فقر و محرومیت شهری در شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل فضایی تله های فضایی فقر شهری محرومیت شهری شهر قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۹۸
وجود تله های فضایی فقر باعث عدم توسعه شهری منسجم و مؤثر می شود و به جامعه شهری بسیار آسیب می رسانند. ساکنان تله های فقر شهری از محروم ترینِ شهروندان هستند؛ از کمترین امکانات و خدمات شهری برخوردار هستند و یکپارچگی بسیار ضعیفی با بافت شهری و ساکنان شهری دارند. توجه سیاست گذاری های شهری به تله های فقر و جلوگیری از پیدایش و عمیق تر شدن آن ها بسیار مهم و ضروری است که بر این اساس ابتدا باید عوامل مؤثر شناخته شوند تا سیاست هایی مطابق با آن ها طراحی و اجرا شوند. در این مطالعه به تحلیل فضایی تله های فقر در شهر قم پرداخته شد. در این فرآیند، برای بررسی عوامل مؤثر و سپس سنجش میزان فقر و محرومیت محدوده ها از مدل تحلیل عاملی نوع R استفاده شد، نتایج یافته ها نشان داد که 5 عامل از عوامل اصلی و تأثیرگذار بر پیدایش تله های فقر در شهر قم می باشند و این عوامل در مجموع 93/88 درصد از فقر شهری را تبیین می کنند. با استفاده از امتیاز عاملی محدوده ها، گونه ها به 5 طیف از محدوده هایی با میزان فقر بسیار کم تا محدوده هایی با شدت فقر بسیار زیاد طبقه بندی شدند. در این دسته بندی تله های شهرک صاحب الزمان، جمکران و اسماعیل آباد دارای بیشترین میزان فقر و محرومیت شهری بودند. برای سنجش پراکنش فضایی تله های فقر از ضریب موران و آماره عمومی G استفاده شد. نتایج نشان داد که این الگو در شهر قم خوشه ای و با تمرکز بالاست و همچنین نتایج تحلیل همبستگی نشان داد میزان محرومیت تله ها با شاخص های تعداد شاغلان در گروه کارگران ساده، نرخ اجاره نشینی، نرخ بی سوادی، فقدان تسهیلات اولیه مسکن، مسکن ناپایدار و بی کیفیتی محیط مسکونی همبستگی بسیار قوی دارند. بنابراین مهمترین اقدامات باید در جهت بهبود وضعیت مسکن، بهبود وضعیت اشتغال و بهبود دسترسی به خدمات عمومی از جمله خدمات آموزشی صورت گیرد.
۳۴.

تحلیل علیت لایه ای در واکاوی مفهوم پیاده مداری با تاکید بر مدلPESTEL (مطالعه موردی: شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیاده مداری چارچوب مفهومی و نظری تحلیل علیت لایه ای مدل PESTEL

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۰
اگرچه تبعات منفی رویکرد خودرومحور در برنامه ریزی و توسعه شهری مانند مصرف بی رویه منابع و امکانات، آلودگی هوا و کاهش زیست پذیری شهری، پرواضح و روشن است، لیکن تلاش های متولیان و گردانندگان در توجه به رویکردهای پایداری و مواجهه با مسئله با چالش های جدی مواجه است. در سالیان اخیر، یکی از رویکردهای موثر جهت برون رفت از معضلات مذکور، پیاده مداری بوده که در آن، توجه به پیاده روی در فضاهای شهری نه تنها ریشه در محیط انسان ساخت دارد، بلکه بصورت ماهیتی و ساختاری دلایل اجتماعی، اقتصادی، فناوری، سیاسی و قانونی نیز دارد. در این مقاله تلاش گردیده ضمن بررسی فرآیند تحول پیاده مداری طی سه دهه اخیر و تعریف جامع از آن، از بستر مدل PESTEL جهت تبیین ابعاد و عوامل آن استفاده شود. با توجه به پیچیدگی امکان شناسایی و درهم تنیدگی عوامل موثر بر پیاده مداری و ضرورت دسته بندی زمینه های شکل گیری و اثرگذار آن، از تحلیل علیت لایه ای استفاده شده است. در ادامه، با بهره گیری از روش دلفی دومرحله ای و آماری، پس از نظرخواهی از خبرگان، پنج محله از شهر تهران مورد مصاحبه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی تحلیل عاملی تاییدی و پایایی متغیرهای تحقیق بیانگر معناداری 6 بعد، 12 عامل، 28 مولفه و 37 شاخص پیاده مداری در سطح معناداری (0.01 >p) و بار عاملی بیشتر از 0.5 است. در نهایت، به جهت پیش بینی مقادیر متغیرهای تبیین کننده در ابعاد شش گانه پیاده مداری، از آزمون رگرسیون چندمتغیره استفاده شده و امتیاز اکتسابی پیاده مداری از دیدگاه شهروندان در محلات مورد مطالعه محاسبه گردیده است.
۳۵.

بررسی میزان سازگاری شهرهای هوشمند با زمینه و بستر آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر هوشمند زمینه محوری فراترکیب سازگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۵۱
رشد سریع جمعیت شهرنشین باعث بروز مشکلات شده است. یکی از این رویکردهای نوین برای حل مشکلات، شهرهای هوشمند هستند. هدف این پژوهش بررسی میزان سازگاری شهرهای هوشمند با زمینه و بستر آن ها است. پژوهش بنیادی -کاربردی است. از فراترکیب که یکی از روش های فرا مطالعه است و تحلیل محتوا استفاده شده است. رویکرد روش شناسی آمیخته (کمی- کیفی) بوده و داده های حاصل از این پژوهش که شامل 70 منبع (عمدتاً 2011 تا 2021) است، کتابخانه ای است. یافته های پژوهش نشان می دهد که اغلب منابع بررسی شده به لحاظ عناوین، فاقد عنوان مشابه با موضوع پژوهش بوده و به لحاظ زمینه محوری، تعداد زیادی از منابع دارای نمونه مطالعاتی هستند اما تنها به پیاده سازی اصول عام هوشمندسازی در نمونه مطالعاتی اکتفا کرده اند. همچنین به لحاظ محتوایی تعداد اندکی از منابع به موضوع بستر در شهرهای هوشمند توجه کرده اند و به ضرورت پرداختن به این موضوع تاکید کرده اند. در پژوهش های پیشین فقط به ضرورت موضوع سنجش میزان سازگاری شهرهای هوشمند با بسترهای شکل گیری آن تاکید شده است و همین نکته نشان دهنده این است که چالش معطوف به زمینه گرایی در شهرهای هوشمند به صورت مستدل و مستند نیازمند پرداختن بیشتر است و نتایج پژوهش، تائیدی بر این مدعا است که موضوع مورد بحث محمل مهمی در ادبیات برنامه ریزی شهری خواهد داشت.
۳۶.

تحلیل فضایی دسترسی پذیری گروه های آسیب پذیر به خدمات عمومی با رویکرد شهر فراگیر (مطالعه موردی: کلان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: داده کاوی فضایی دسترسی پذیری شهر فراگیر نگاشت خودسازمان ده تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۴۱۸
رویکرد شهر فراگیر با تمرکز بر گروه های آسیب پذیر، اقلیت ها و افراد محروم خواهان برقراری عدالت و کاهش نابرابری ها در عرصه های مختلف است. هدف اصلی پژوهش حاضر ارزیابی و تحلیل فضایی میزان فراگیری فضاهای شهر تهران به منظور بررسی وضعیت گروه های آسیب پذیر در دستیابی به خدمات شهری است. افراد آسیب پذیر در پژوهش کمی حاضر شامل زنان، کودکان، سالمندان، بی سوادان، بیکاران، مهاجران و خانوارهای دارای معلولیت هستند که به عنوان گروه های هدف ارزیابی شده اند. همچنین در این پژوهش با مقایسه و اعتبارسنجی از سه روش مختلف از روش های داده کاوی فضایی به نام های تحلیل مؤلفه های اصلی، خوشه بندی طیفی و همچنین نگاشت خودسازمان ده استفاده شده است. اعتبارسنجی و ارزیابی گزینه های مختلف در خوشه بندی، با استفاده از چهار شاخص ارزیابی درونی روش های خوشه بندی و مقایسه بهترین روش و بهینه ترین تعداد خوشه ها انجام شده است. براساس نتایج این پژوهش، روش نگاشت خودسازمان ده و همچنین پنج خوشه به عنوان بهترین گزینه انتخاب شدند. بر مبنای خروجی های نهایی، حدود 31 درصد از مساحت اراضی دارای جمعیت شهر تهران دسترسی پذیری کمتر از متوسط دارند که توزیع فضایی آن ها نشان دهنده از استقرار بیشتر این مناطق در نواحی نزدیک به مرز و همچنین مناطق غربی و جنوبی است. از سوی دیگر مناطق مرکزی و شمالی شهر تهران، دسترسی پذیری مناسب و بسیار مناسبی دارند که حدود 40 درصد از مناطق مسکونی تهران را تشکیل داده اند. نتایج تحلیل گروه های آسیب پذیر نیز بیان کننده سکونت بیش از 30 درصد زنان، کودکان و بی سوادان در مناطق دارای سطوح دسترسی پذیری پایین تر از متوسط است. درمجموع با ارزیابی اطلاعات استخراج شده از میان گروه های آسیب پذیر، به ترتیب مهاجران، سالمندان و بیکاران بهترین شرایط و همچنین خانوارهای دارای معلولیت، زنان و بی سوادان وضعیت نامناسب تری از سایر گروه ها دارند.
۳۷.

سنجش نوآوری منطقه ای، نمونه موردی منطقه شهری شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیچش سه جانبه پیچش چهارجانبه پیچش پنج جانبه تولید ناخالص داخلی سبز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۰۴
بیان مسأله: عدم شناسایی مناطق نوآور در ایران موجب گردیده تا مناطق مستعد نتوانند در مسیر رشد و توسعه منطبق با ظرفیت های خود قرار گیرند وبدنبال آن بسترهای لازم در این زمینه توسط تصمیم گیران نیز فراهم نگردیده است، از طرفی دیگر روشها و مدلهای سنجش نوآوری مناطق برای شناسایی مناطق دارای پتانسیل نوآوری توسط سازمانها و نهادهای ذیربط تعریف نشده است لذا تاکنون این سنجش نیز بصورت الگوی واحد و مشخص برای شناسایی مناطق کشور در بعد برنامه ریزی فضایی از منظر نوآوری صورت نپذیرفته است هدف: ارایه الگوی سنجش مناطق نوآور در سطح کشور با الهام از نظریات و تجربیات سیستم نوآوری منطقه ای روش: به روش اسنادی مبانی نظری و تجربی مطرح در این حوزه جمع آوری و تهیه شد. سپس با شاخصهای تهیه و تدوین شده مبتنی بر نظریات تحقیق سعی شد تا بر مبنای آنها بتوان بر اساس یک چارچوب نظری متناسب با شرایط و ویژگی های محیط مورد مطالعه به بررسی و تحلیل نمونه موردی پرداخت لذا برای مطالعه نمونه موردی، جمع آوری داده ها در زمینه های مختلف اقتصادی، اجتماعی و محیط زیست منطقه شهری شیراز بمنظور درج در شاخصها و مدلهای ذیربط صورت پذیرفت یافته ها: دو شاخص سنجش اقتصادی و ترکیبی منطبق بر نظریات و تجربیات تحقیق، تدوین و مورد استفاده واقع شد و ضمن تعیین رتبه استان از حیث نوآوری منطقه ای در مقایسه با استانهای همطراز، نتایج دو شاخص مذکور با یکدیگر مقایسه گردیدند نتیجه گیری: با بررسی و تحلیل نظریات وتجربیات تحقیق وانجام مدل های تحقیق بر روی نمونه موردی تحقیق مشخص شد بهتر است با الهام از مدل پیچش پنج جانبه همراه با شاخصهای اقتصادی برای تعیین رتبه مناطق از حیث نوآوری، از شاخصهای اجتماعی و زیست محیطی نیز بصورت ترکیبی استفاده نمود تا نتایج ملموس تری بدست آید.
۳۸.

مدل سازی میزان فرسودگی شهری و گونه شناسی بافت فرسوده شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بافت فرسوده تابع برآورد تراکم کرنل شهر قم تحلیل عاملی گونه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۳۶۰
نوسازی و مداخله در بافت فرسوده فرایندی پیچیده و چندبُعدی است. بسیاری از برنامه ریزان شهری بر اهمیت گونه شناسی و گونه بندی به عنوان اولین و مهم ترین گام در فرایند مداخله بافت های فرسوده شهری تأکید کرده اند. بر این اساس، تأکید این مطالعه بر ارائه روشی علمی و سیستمی برای شناسایی شاخص های مؤثر در فرسودگی و گونه بندی بافت فرسوده براساس شدت فرسودگی است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و جامعه آماری شامل 1609 بلوک فرسوده شهر قم است. تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت کمی و کیفی است و از روش های آمار استنباطی و با استفاده از نرم افزارهای SPSSو Arc GISبهره گرفته شده است. در این فرایند، نخست برای بررسی شاخص های مؤثر بر فرسودگی و سپس میزان فرسودگی بلوک ها با استفاده از مدل تحلیل عاملی نوع Rشاخص های پژوهش در چهار عامل کالبدی، جمعیتی-اجتماعی، اقتصادی، و زیست محیطی بارگذاری شدند و با توجه به میزان فرسودگی کل و با بهره گیری از روش تخمین تراکم کرنل گونه بندی شدند. نتایج یافته های پژوهش نشان می دهد شش عامل از عوامل اصلی و تأثیرگذار بر فرسودگی در شهر قم می باشند و این عوامل در مجموع 95 / 67 درصد فرسودگی شهری را تبیین می کنند. عوامل اقتصادی و جمعیتی-اجتماعی مهم ترین عوامل شناخته شدند و میزان فرسودگی با شاخص های اقتصادی از جمله قیمت زمین، گروه های شغلی و درآمدی، و امکانات و تسهیلات مسکن بیشترین ارتباط را داشته است. همچنین، در ارتباط با اولویت های توسعه و مداخله در بافت، نتایج تابع برآورد تراکم کرنل نشان داد پهنه های واقع در شمال و جنوب محدودهبافت فرسوده شهر از مستعدترین و بالاترین احتمال شدت و گسترش فرسودگی برخوردارند که براساس یافته های به دست آمده در اولویت بالایی جهت مداخله قرار می گیرند.
۳۹.

ارزیابی و تحلیل شاخص های امنیت اجتماعی استان های کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی آسیب های اجتماعی ای اچ پی سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۱۵۵
امنیت اجتماعی از مفاهیم با اهمیت در دنیای امروز و در بسیاری از مباحث سیاسی، اجتماعی و اقتصادی می باشد. این مفهوم از ابتدایی ترین نیازهای هر جامعه بوده و جهت رشد و شکوفایی انسان ها و به تبع آن داشتن جامعه ای پویا و سرزنده و هم چنین، در مسیر توسعه قرار گرفتن آن جامعه به امنیت اجتماعی نیاز دارد. هدف این پژوهش مقایسه و ارزیابی سطح شاخص های امنیت اجتماعی در استان های گوناگون کشور می باشد. پژوهش ازنظر روش توصیفی- تحلیلی  و ازنظر هدف کاربردی است. داده های خام مربوط به شاخص امنیت اجتماعی از سالنامه آماری(1394) مرکز آمار ایران استخراج شده است. شاخص های امنیت اجتماعی با نظر 12 کارشناس با روش تحلیل سلسله مراتبی(AHP) امتیازدهی شد و سپس با استفاده از نرم افزار Expert Choice اولویت بندی شد و در نهایت، نتایج بدست آمده به صورت فضایی و در قالب نقشه در نرم افزار Arc GIS نشان داده شد. نتایج پژوهش نشانگر آن است که به ترتیب استان های قزوین،کردستان و البرز دارای بالاترین سطح امنیت اجتماعی و در مقابل استان های سمنان، قم و چهارمحال و بختیاری دارای کم ترین سطح امنیت اجتماعی می باشند. این نتیجه مبین آن است که سطح شاخص های امنیت اجتماعی در استان های کشور متفاوت می باشد ، که می تواند راهنمای خوبی جهت برنامه ریزی مناسب تر برای مدیران و تصمیم سازان جهت ارتقای سطح امنیت اجتماعی و کاهش سطح شاخص های آسیب های اجتماعی جامعه باشد.
۴۰.

شناسایی و اولویت بندی شاخص های کیفیت محیطی در پهنه های ساحلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت محیطی معادلات ساختاری سواحل شهری انزلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۱۶۲
مناطق ساحلی به دلیل ارائه فضاها و فرصت های متنوع از گذشته تاکنون با تقاضای بالای جمعیت رو به رو بوده که این موضوع با بروز معضلات و آشفتگی های متعددی در ابعاد مختلف ساحل همراه بوده است. این معضلات در حوزه های متعددی از جمله حوزه های محیط زیستی، کاربری اراضی، سیاسی و امنیتی، مقرراتی و حقوقی در نواحی ساحلی کشور و از جمله بندر انزلی دیده می شود. در شهر بندرانزلی طبق اسناد توسعه شهری و گزارشات مطالعاتی دستگاه های اجرایی، پهنه ساحلی شهر در سال های گذشته دچار افول مشهودی شده؛ به گونه ای که به نظر می رسد موجبات بروز آسیب های محیط زیست، افول اقتصادی و مسائل اجتماعی متعددی را در قالب کاهش کیفیت محیط ایجاد کرده است. بنابراین می توان گفت مسئله پیشِ رو، شناسایی مؤلفه های حاکم بر ظرفیت های توسعه ای در پهنه ساحلی بندرانزلی است که دچار زوال شده و مدیریت مداخلات می تواند فرایندهای بهبود کیفیت را موجب شود. روش تحلیل داد ه ها بهره گیری از مدل معادلات ساختاری (SEM)  است که با استفاده از نرم افزار SmartPlS 3 صورت گرفت. برای آزمون مدل، با استفاده از پرسشنامه و براساس آرای کاربران فضا (مصرف کنندگان)، کیفیت محیطی در نواحی ساحلی متشکل از نُه شاخص برآورد و مورد سنجش قرار گرفت. ضریب استاندارد شده مسیر میان مصرف کننده و کیفیت محیطی (86/0) بیانگر این مطلب است که الگوی آماری کاربران به میزان 86 درصد از تغییرات متغیر کیفیت محیطی را تبیین می کند. کیفیت محیطی پهنه های ساحلی با نُه شاخص سنجیده می شود که از میان آنها، نفوذپذیری اولویت نخست در تحلیل کیفیت محیطی ساحلی دارد و سایر شاخص های مطرح مانند انعطاف پذیری، سازگاری، کارایی، بامعنابودن، تناسبات، تنوع، اجتماع پذیری و پایداری به ترتیب در اولویت های دوم تا نهم قرار می گیرند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان