بهشته نیوشا

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش گروهی شفقت به خود بر کاهش خودآسیبی عمدی و بهبود کارکرد اجتماعی در نوجوانان کانون اصلاح و تربیت استان تهران انجام شد. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل با دوره پیگیری دو ماه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی مددجویان پسر کانون اصلاح و تربیت استان تهران در سال 1402 بود. در این پژوهش 30 نفر به صورت هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری مداخله و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت مداخله گروهی برنامه درمانی شفقت درمانی قرار گرفت. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه خودآسیبی (SHI؛ سانسون و همکاران، 1998) و مقیاس عملکرد اجتماعی و انطباقی کودک و نوجوان (CASAF؛ پرایس و همکاران، 2002) استفاده شد. تحلیل داده ها با بهره گیری از آزمون آماری تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر انجام شد. نتایج نشان داد که بین پیش آزمون و پس آزمون و بین پیش آزمون و پیگیری گروه مداخله تفاوت معناداری در متغیر خودآسیبی مشاهد شد (05/0>P)، اما در متغیر کاراکرد اجتماعی تفاوت معناداری مشاهده بین مراحل نشد. در مجموع می توان نتیجه گرفت که آموزش گروهی شفقت به خود نقش موثری بر کاهش رفتارهای خودآسیبی دارد؛ اما برای بهبود کارکرد اجتماعی از اثربخشی لازم برخودار نبود.

کلمه شخصیت به یگانگی، فردیت و سوژگی موضوع مورد مطالعه اشاره دارد. سنجش چنین مفهوم دینامیک و پیچیده ای یک چالش اساسی در حوزه ی روش شناسی سنجش و اندازه گیری سازه های روانشناختی محسوب می شود. هدف این پژوهش ارائه ی یک روش نوین در دو بخش مختلف تحلیل سوالات پرسشنامه های شخصیتی است: الف) بعدیابی سوالات پرسشنامه های شخصیتی که از اجرای پرسشنامه ها روی نمونه های مستقل بدست آمده است از طریق تحلیل تناظر و ب) اولویت بندی سوالات با استفاده از روش تحلیل داده های شبکه ای بر اساس اهمیتی که سوالات در هر بعد دارند. برای دستیابی به این اهداف 32 پرسشنامه ی شخصیتی -که اکثر حوزه های کاربست پرسشنامه های شخصیتی را پوشش می دهند- روی 82988 نفر داوطلب تحت وب اجرا شد. نتایج تحلیل تناظر نشان می دهد که شخصیت دارای دو بعد غالب است که حدود 75 درصد واریانس شخصیت را تبیین می کند. نتایج تحلیل داده های شبکه ای نشان می دهد که سوالات مهم در شاخص های مختلف الزاما با یکدیگر یکسان نیستند و انتخاب سوال بر اساس یک شاخص خاص باید بر اساس معنایی که آن شاخص دارد باشد با این وجود با توجه به ساختار همبستگی اولویت سوالات در شاخص های شبکه، یک شاخص کلی تعریف شد که بر اساس آن سوالات در دو بعد شخصیت اولویت بندی شد. نتیجه ی تحقیق حاضر به ارائه یک الگوریتم انتخاب سوالات شخصیتی در ابعاد شخصیت منجر شد.

پژوهش حاضر باهدف ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس ناملایمات روانی براساس ادراک زنان سرپرست خانوار به روش ترکیبی کیفی- کمی انجام شد. بدین منظور، ابتدا پژوهش های پیشین انجام شده درباره عوامل مؤثر بر ناملایمات روانی زنان سرپرست خانوار (به زبان فارسی و غیرفارسی) بررسی شد و بااستفاده از نتایج تحلیل عاملی و روش دلفی، مدل الگوی مفهومی از آن استخراج و گویه های مقیاس ساخته شد. سپس برای تعیین ساختار عاملی مقیاس از روش تحلیل عامل اکتشافی استفاده شد. تأیید ساختار عامل مقیاس نیز باروش تحلیل عاملی تأییدی انجام شد. جامعه هدف در بخش اول پژوهش شامل خبرگان، مدیران و کارکنان سازمان بهزیستی و کمیته امداد، متخصصین و مشاورین فعال در امور زنان در دستگاه های اجرایی و نهادهای غیردولتی بود که تعداد 3۰ نفر از ایشان به روش هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری در پاسخ به مصاحبه های بخش اول پژوهش انتخاب شدند. جامعه هدف بخش دوم پژوهش شامل کلیه زنان سرپرست خانوار استان تهران بود که تعداد 417 نفر از ایشان به روش نمونه گیری طبقه بندی انتخاب شدند و به مقیاس ناملایمات روانی پاسخ دادند. داده های پژوهش باروش تحلیل عاملی اکتشافی تجزیه و تحلیل و شش عامل استخراج شد که عبارتند از: حمایت اجتماعی، تاب آوری، بهزیستی روان شناختی، روان آزردگی، مواجهه با استرس و افسردگی. این عامل ها توانست ۸۲.۴۸٪ از واریانس کل آزمون را تبیین نماید. برای بررسی روایی پرسش نامه از روایی محتوا، روایی سازه و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. شاخص های به دست آمده روایی قابل قبولی را نشان داد. پایایی این مقیاس با روش آلفای کرونباخ ۸۳٪ به دست آمد. نتایج این پژوهش نشان داد که مشخصات روان سنجی ابزار ساخته شده قابلیت مناسبی دارد و در سنجش ناملایمات روانی زنان و انجام پژوهش هایی در حوزه روان شناسی زنان می توان از آن استفاده نمود. 

زمینه و هدف: راهبردهای یادگیری خودتنظیمی یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر کیفیت یادگیری است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی خودکارآمدپنداری ریاضی بر اساس راهبردهای خودتنظیمی و تعیین روایی همگرای پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با مقیاس منبع خودکارآمدپنداری ریاضی بود. روش: این پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی است. برای این منظور پس از ترجمه و آماده سازی پرسشنامه های مورد نظر و ارسال آن با ایمیل به 1480 دانش آموز یا والدین آنها، تعداد 610 دانش آموز در این پژوهش شرکت کردند. پس از تکمیل مقیاس منابع خودکارآمدپنداری ریاضی (آشر و پاخارس، 2008) و راهبردهای خودتنظیمی کلری (2006)، داده ها با استفاده از روش های همبستگی و رگرسیون تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که راهبردهای خودتنظیمی پیش بینی کننده خودکارآمدپنداری ریاضی دانش آموزان بود (05/0=p,76/0=β). همچنین پرسشنامه راهبردهای خودتنظیمی با پرسشنامه خودکارآمدپنداری ریاضی روایی همگرایی به میزان 874/0 داشت. نتیجه گیری: بنابراین با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت راهبردهای خودتنظیمی پیش بینی کننده خودکارآمدپنداری ریاضی دانش آموزان است؛ همچنین پرسشنامه خودتنظیمی (نسخه دانش آموز) از روایی همگرای بالایی با مقیاس منابع خودکارآمدپنداری ریاضی برخوردار است و می توان از این پرسشنامه در فعالیت های پژوهشی استفاده کرد.

پژوهش حاضر با هدف پیش بینی قلدری شغلی از طریق تعارضات کار-خانواده و نیازهای بنیادین روانشناختی در پرستاران و بهیاران صورت گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی پرستاران و بهیاران شاغل در شهرستان زرندیه بودند که از میان آنها تعداد 132 نفر به روش نمونه گیری در دسترس وارد پژوهش شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه های اعمال منفی- تجدید نظر شدۀ (اینارسن و همکاران، 2009)، نیازهای بنیادین روانشناختی (گاردیا و همکاران، 2000) و تعارض کار- خانواده (کارلسون و همکاران، 2000) بود. داده ها با تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. براساس یافته ها بین قلدری شغلی با تعارض کار- خانواده و تعارض خانواده – کار رابطه مثبت معنی دار و با نیازهای بنیادی روان شناختی (و مولفه های آن) رابطه منفی معنی دار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که 33 درصد از تغییرات قلدری شغلی، توسط نیازهای بنیادی روان شناختی، 1/44 درصد توسط تعارضات کار – خانواده و 2/47 درصد توسط تعارضات خانواده- کار قابل تبیین است. براساس نتایج حاضر می توان گفت که تعارضات کار-خانواده و نیازهای بنیادین روانشناختی از عوامل تأثیرگذار بر قلدری پرستاران و بهیاران است. لذا تدارک برنامه های ی از سوی مسئولان مربوطه به منظور انجام مداخلات روانشناختی در راستای بهبود این عوامل می تواند زمینه ساز کاهش قلدری در محیط های مراقبت پزشکی گردد.

پژوهش حاضر با هدف تدوین پرسشنامه تدریس اثربخش آموزگاران و سنجش اعتبار و پایایی آن انجام شده است. برای دستیابی به هدف پژوهش، 422 نفر از آموزگاران شاغل در مدارس استان همدان انتخاب شد و پرسشنامه ها را تکمیل کردند. اعتبار پرسشنامه با استفاده از روش تحلیل عوامل بررسی و بر این اساس 8 عامل استخراج شد. این عوامل با توجه به مبانی نظری تحقیق و محتوای سؤالات قرارگرفته روی عوامل، با عنوان هایی همچون جامع نگری در تدریس، شناسایی و حل مشکلات یادگیری، طرح درس، ایجاد جوّ یادگیری، ارزشیابی، ایجاد روحیه و جوّ مثبت در کلاس، مدیریت زمان و استفاده از تقویت کننده های مثبت نام گذاری شدند. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برآورد شد. براساس نتایج                به دست آمده، ضرایب آلفای عوامل 8 گانه رضایت بخش بود. کوچک ترین ضریب آلفا متعلق به عامل مدیریت زمان برابر با 57/0 و بزرگ ترین ضریب متعلق به عامل جامع نگری در تدریس برابر با 81/0 به دست آمد. ضریب پایایی کل پرسشنامه نیز 93/0 به دست آمد.

مقدمه: هدف از تحقیق حاضر، مقایسه تنظیم شناختی هیجان،  شادکامی و عدم تحمل آشفتگی در کارکنان وظیفه با رفتارهای پرخطر بالا و پایین بود. روش: این پژوهش از نوع علی مقایسه ای بوده و جامعه آماری این پژوهش را تمامی کارکنان وظیفه (سربازان) مشغول به خدمت در یکی از یگان های نظامی غرب شهر تهران تشکیل دادند (تعداد 139 =N). نمونه این پژوهش نیز شامل 60 نفر از کارکنان وظیفه بود که به روش نمونه گیری دردسترس، انتخاب و سپس در دو گروه با رفتارهای پرخطربالا و پایین جایگزین شدند. برای گردآوری اطلاعات از پرسشنامه رفتارهای پرخطر، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان، پرسشنامه شادکامی آکسفورد و مقیاس تحمل آشفتگی استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری (MANOVA) استفاده شد. نتایج: یافته ها نشان داد بین تنظیم شناختی هیجان در کارکنان وظیفه با رفتارهای پرخطر بالا و رفتارهای پرخطر پائین، تفاوت وجود دارد. همچنین بین تحمل آشفتگی در کارکنان وظیفه با رفتارهای پرخطر بالا و پائین، تفاوت وجود دارد و همچنین، مشخص شد بین شادکامی در کارکنان وظیفه با رفتارهای پرخطر بالا و پائین، تفاوت وجود دارد. بحث: می توان نتیجه گرفت کارکنان وظیفه با رفتار پرخطر پایین، از "تنظیم شناختی هیجان"، "تحمل آشفتگی" بالاتر و "شادکامی" بیشتری نسبت به گروه دیگر برخوردارند.

هدف: باتوجه به اینکه ناتوانی های یادگیری مهم ترین عملکرد ضعیف تحصیلی محسوب می شوند و روش های سنتی تدریس، دیگر جوابگوی نیازهای تربیتی نسل حاضر و آینده نیست، هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی بازی های رایانه ای با بازی های سنتی ایرانی بر تفکر انتقادی دانش آموزان دارای ناتوانی ریاضی بود. روش بررسی: روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان پایه چهارم تا ششم دبستان شهر تهران با سنین 12-10 سال بودند که در سال تحصیلی 97-96 با ناتوانی ریاضی مواجه بودند. بدین منظور تعداد 30 نفر آزمودنی به شیوه نمونه گیری در دسترس و هدفمند انتخاب شدند و سپس به 3 گروه تقسیم شدند (گروه کنترل، گروه آزمایشی بازی های سنتی و گروه آزمایشی بازی های رایانه ای). ابزارهای پژوهش آزمون هوش کودکان وکسلر تجدیدنظر شده WISC-R (1949) و آزمون ریاضی کی-مت (1976) جهت غربالگری اولیه و پرسشنامه تفکر انتقادی کرنل X (1985) جهت بررسی اصلی بودند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری مانووا و نرم افزار spss-24 انجام گرفت. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده هر دو روش آموزش بازی های سنتی ایرانی و بازی های رایانه ای در بهبود تفکر انتقادی دانش آموزان مؤثر بوده اند که دراین بین میزان اثربخشی بازی های رایانه ای، در بهبود تفکر انتقادی دانش آموزان دارای ناتوانی ریاضی، بیشتر از بازی های سنتی ایرانی است (01/0>p). نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش مشاهده شد که بازی رایانه ای استراتژیک جذابیت بسیار زیادی برای شرکت کنندگان داشت و همین امر می تواند از علت های موفقیت بیشتر این نوع برنامه باشد.

شناخت خصوصیات و ویژگی های نیروی انسانی، از جمله مؤلفه های تکبر و دنیاگرایی، از عوامل مؤثر بر کارایی سازمان هاست. این پژوهش، با هدف تعیین میزان رابطه تکبر و دنیاگرایی بر اهمال کاری سازمانی انجام شد. روش پژوهش، توصیفی و با روش همبستگی است. نمونه شامل 403 نفر (117 زن و 286 مرد) بود که به صورت نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای در سازمان های شهر تهران انتخاب شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از روش همبستگی و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین هر یک از ابعاد تکبر و دنیاگرایی با اهمال کاری سازمانی رابطه وجود داشت. از سوی دیگر، در بین مؤلفه تکبر، خرده مقیاس های احساس حقارت و نیاز به تأیید اجتماعی، پیش بینی کننده های قوی تری برای اهمال کاری سازمانی بودند. همچنین در بین خرده مقیاس های دنیاگرایی، به ترتیب آخرت گریزی، گرایش های اجتماعی دنیاگرایی و ویژگی های روانی دنیاگرایی قدرت پیش بینی کنندگی قوی تری برای اهمال کاری سازمانی داشتند.

هدف اصلی این پژوهش، ساخت و هنجاریابی پرسشنامه ای برای سنجش سواد رسانه ای بوده است. جامعه آماری پژوهش، جوانان 18 تا 40 ساله شهر تهران بودند که بر اساس نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابتدا بر اساس مبانی نظری پژوهش، پرسشنامه مقدماتی با سه عامل اصلی و 45 سؤال تدوین شد. سپس از نظر روایی منطقی (تأیید استادان) مورد ارزیابی قرار گرفت. پرسشنامه در مرحله اول از یک نمونه 100 نفری و در مرحله بعد به تعداد 662 نفر از جامعه هدف، تکمیل شدند. در نهایت 35 سؤال که با کل آزمون همبستگی مثبت داشتند، انتخاب و پرسشنامه نهایی به عنوان آزمون سواد رسانه ای (MLT-35) نام گذاری شد. روایی سازه آزمون با استفاده از روش روایی واگرا و تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفت. شاخص های تحلیل عامل تأییدی با نرم افزار آموس (4/2=χ2 ،89/0=GFI، 88/0=AGFI و 046/0=RMSEA) مقادیر مطلوبی را نشان داد. جدول هنجار آزمون نیز از نمره های استاندارد Z به تفکیک میزان تحصیلات تهیه شد. در این پژوهش میزان سواد رسانه ای جوانان در حد متوسط برآورد شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد آزمون (MLT-35) ساخته شده، از روایی و اعتبار لازم برای سنجش سواد رسانه ای جوانان برخوردار است.

مقدمه: هدف از این تحقیق شیوع شناسی ناتوانیهای یادگیری در کودکان شبه خانواده تحت مراقبت سازمان بهزیستی استان تهران و مقایسه آن برحسب متغیرهای جمعیت شناختی است. روش: مطالعه حاضر با روش پیمایش و پرسشنامه کلورادو (CLDQ) و کاربرگ محقق ساخته در بین 297 نفر از کودکان شبه خانواده 12-8 سال در 26 مرکز بهزیستی در 11 شهرستان استان تهران (شامل ری، شمیرانات، شهر تهران، دماوند، فیروزکوه، اسلامشهر، پاکدشت، رباط کریم، ملارد، ورامین و کرج) که در کلاسهای دوم تا ششم تحصیل می کردند، انجام گرفته است. یافته ها: شیوع ناتوانیهای یادگیری در نمونه مورد بررسی نسبتاً بالا و شیوع بالای آن در دختران نسبت به پسران مشهود است. برخی متغیرهای جمعیت شناختی با ناتوانیهای یادگیری به صورت کلی و به تفکیک زیرمقیاسهای آن، ارتباط دارد. بحث: به لحاظ خاص بودن نمونه این تحقیق، تفاوتهایی در شیوع وجود دارد و برخی متغیرهای جمعیت شناختی پیش بینی کننده ناتوانیهای یادگیری در کودکان شبه خانواده هستند.

این پژوهش، با هدف مقایسه بهزیستی معنوی، بهزیستی روان شناختی و کارآمدی خانواده در میان دانشجویان و طلاب به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری، دانشجویان مرد و زن متأهل کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه ها و طلاب سطح 2 و 3 حوزه های علمیه شهر قم بود که تعداد 391 نفر از آنان به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. برای انجام این پژوهش، از سه پرسش نامه بهزیستی معنوی، بهزیستی روان شناختی و کارآمدی خانواده استفاده شد. داده ها توسط شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی و آزمون مقایسه میانگین چند متغیره و با کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که بین میانگین نمره بهزیستی معنوی، بهزیستی روان شناختی و کارآمدی خانواده دانشجویان و طلاب در سطح (05/0P≤) تفاوت معناداری وجود دارد.