عبدالرضا نواح

عبدالرضا نواح

مدرک تحصیلی: دانشیار، گروه علوم اجتماعی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۴۹ مورد.
۲۱.

نگاهی به کتاب شناسی انتقادی جامعه شناسی تشیع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال نوزدهم دی ۱۳۹۸ شماره ۹ (پیاپی ۷۴) 275-293
تعداد بازدید : ۶۰۴ تعداد دانلود : ۳۳۴
کتاب شناسی انتقادی جامعه شناسی تشیع کتابی است که نویسندگان در آن به مذهب تشیع ازمنظری جامعه شناسی و باتوجه به آثاری که درطی هفت دهه اخیر منتشر شده ، پرداخته اند. نویسندگان در هر فصل از فصل های هشت گانه کتاب یکی از موضوعات اجتماعی کاربردی دین را بررسی کرده اند. در هر فصل، یکی از تحقیقی ترین مقالات پژوهشی باتوجه به ویژگی هایی چون بررسی جامعه شناختی، حجم مقاله، کاربردی بودن پی نوشت ها تقسیم بندی موضوعی شده است. کتاب به دلیل ماهیت تألیف گروهی هماهنگی لازم را به لحاظ محتوا و بررسی موضوع ندارد.مؤلفان کتاب کوشیده اند تا به مذهب تشیع نه ازمنظر کلامی و فلسفی یا فقهی بلکه ازجنبه اجتماعی آن و تأثیراتی که در جامعه و انسجام میان مردم دارد بپردازند. فصل های هشت گانه کتاب بدین شرح اند: تاریخ اجتماعی؛ روحانیت و مرجعیت؛ سیاست و قدرت؛ هنر، ادبیات، و فرهنگ؛ مناسک؛ عرفان و تصوف؛ اماکن مذهبی و زیارت؛ انتظار و مهدویت.روش به کاررفته در این اثر را باید روشی اسنادی و هرمنوتیکال دانست که نویسندگان مقالات مختلف بیش تر به شرح برداشت های خود از یک کتاب و محتوای آن پرداخته اند.
۲۲.

واکاوی جامعه شناختی بسترهای فلات زدگی شغلی اعضای هیئت علمی در دانشگاه های ایران برمبنای نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی ام تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۷۸) 95 - 122

کلید واژه ها: فلات زدگی شغلی هیئت علمی نظریه زمینه ای دانشگاه های ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۵۹۳
فلات زدگی شغلی، به معنی ارتقانداشتن و نبود تنوع و چالش در شغل، وضعیتی عینی - ذهنی است که میزان و نوع آن بین گروه های مختلف درون جامعه متفاوت است و از توانایی های فردی، ویژگی های سازمانی، امتیازات و فرصت های عینی در دسترس افراد و تصورات ذهنی آنان از این فرصت ها تأثیر می گیرد. هدف مقاله حاضر، تحلیل جامعه شناختیِ پتانسیلِ فلات زدگی شغلی اعضای هیئت علمی در دانشگاه های ایران است. بدین منظور براساس روش های نمونه گیری حداکثر تنوع و هدفمند با 17 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه های یاسوج، اهواز و تهران مصاحبه عمیق انجام شد. نتیجه تحلیل و کدگذاری داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، استخراجِ 135 مفهوم، 23 خرده مقوله، 9 مقوله محوریِ برجستگی ملاک سیاسی - جناحی تصدی پست های مدیریتی، ناامنی فضای دانشگاه، ویژگی ها و ضعف های مدیریتی، سیاست گذاری های نامناسب دانشگاهی، ارتقای علمی محور دغدغه ها، احساس تبعیض همه جانبه، ویژگی های فردی اعضا، دغدغه های مالی و اجتماعی و کمبود امکانات زیرساختی و مقوله هسته ساختاری - عاملیتی بودن پتانسیل فلات زدگی شغلی اعضای هیئت علمی بوده است. مقوله هسته بیان کننده این است که عوامل ساختاری کلان (سیاست زدگی، ناامنی، ابهام سیاست گذاری و ...) و ویژگی های عاملیتی خرد (سطح انگیزش، داشتن مهارت ها و توانایی ها و ...) در تأثیر متقابل با یکدیگر، تعیین کننده وضعیت فلات زدگی اعضای هیئت علمی اند؛ درنهایت، مهم ترین دغدغه اعضای هیئت علمی مشارکت کننده، بحث ارتقا به منزله مهم ترین عامل ساختاری مرتبط با فلات زدگی و عامل سیاسی به منزله مهم ترین زمینه ایجادکننده فلات زدگی بوده است.
۲۳.

رابطه نگرش به جهانی شدن با سلامت در دانشجویان

نویسنده:
منبع: سلامت اجتماعی و اعتیاد سال چهارم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۵

کلید واژه ها: جهانی شدن سلامت اجتماعی اجتناب از داروها مواد مخدر الکل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۳۱۰
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه نگرش به جهانی شدن با دو مؤلفه سلامت یعنی سلامت اجتماعی و اجتناب از داروها، موادمخدر و الکل بود. روش پژوهش توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانشجویان در حال تحصیل دانشگاه شهید چمران اهواز بودند که با روش طبقه ای انتخاب شدند و پرسش نامه های نگرش به جهانی شدن و سلامت را تکمیل نمودند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نگرش به جهانی شدن و سلامت اجتماعی رابطه معنادار و مثبت وجود دارد. بین نگرش به جهانی شدن و اجتناب از داروها، موادمخدر و الکل رابطه معنادار و منفی وجود داشت. بین نگرش اجتماعی و اقتصادی به جهانی شدن و میزان استفاده از محصولات صنعتی با سلامت اجتماعی رابطه مثبت و معنادار وجود داشت. بین نگرش فرهنگی به جهانی شدن و سلامت اجتماعی رابطه منفی و معنادار وجود داشت. بین نگرش سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و میزان استفاده از فناوری های ارتباطی، محصولات صنعتی، فرهنگی و تبلیغات تجاری با متغیر اجتناب از داروها، موادمخدر و الکل رابطه منفی و معنادار وجود داشت. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که دو متغیر نگرش اجتماعی و نگرش فرهنگی به جهانی شدن در مجموع 14 درصد از واریانس سلامت اجتماعی را تبیین می کنند. متغیرهای میزان استفاده از فناوری های ارتباطی، نگرش فرهنگی به جهانی شدن و میزان توجه به تبلیغات تجاری در مجموع 10 درصد از متغیر اجتناب از داروها، موادمخدر و الکل را تبیین کرد. یافته ها حاکی از اثرات دوگانه جهانی شدن است. بدین معنی که هرچند جهانی شدن، سلامت اجتماعی را اندکی بهبود داده است اما موجب گرایش بیشتر به استفاده از داروها، موادمخدر و الکل شده است.
۲۴.

تحلیل داده بنیاد رفتار زیست محیطی در مواجهه با پسماندهای کرونایی(مطالعه شهروندان بالای 18 سال شهر بروجرد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳۸ 1 - 26

کلید واژه ها: کرونا رفتار زیست محیطی نگرش زیست محیطی پسماندزایی گرانددتئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۴۸۰
شیوع بیماری کرونا اگرچه در ابتدا پیامدهای زیست محیطی مثبتی به همراه داشت، اما پس از مدتی، افزایش چشمگیر پسماندهای کرونایی، به تهدیدی جدی برای محیط زیست تبدیل گشت. بر همین اساس تحقیق حاضر به روش کیفی گرانددتئوری به تحلیل رفتار زیست محیطی در مواجهه با پسماندهای کرونایی در میان شهروندان بالای 18 سال شهر بروجرد پرداخته است. تعداد نمونه، 26 نفر بودند که به صورت هدفمند انتخاب شده اند. روش گردآوری داده ها مصاحبه عمیق و روش تجزیه و تحلیل داده ها، نظریه مبنایی بوده است که در طی سه مرحله کدگذاری متن مصاحبه ها، در نهایت مدل پارادایم گرانددتئوری استخراج شده است. همچنین به منظور اعتباریابی تحقیق از روش «اعتبار اعضا» و برای سنجش پایایی از روش «توافق درون موضوعی» استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که دو عامل «مکانیزم های پیشگیری» و «مکانیزم های درمان» سبب بروز پدیده «پسماندزایی کرونایی» شده و کنشگران در اثر وقوع آن، «رفتار زیست محیطی» را در یکی از انواع: 1)محیط دوستانه (مسئولانه)، 2)محیط نبینانه (لاقیدانه) و 3)محیط ستیزانه (وندالیستی) به عنوان راهبرد اتخاذ نموده اند که تحت تأثیر بستر حاکم و شرایط مداخله گر صورت گرفته است. بستر حاکم عبارت بودند از: 1)ویژگی های جمعیت شناختی فرد، 2)زیرساخت های بهداشتی-مراقبتی-درمانی، 3)زیرساخت های آموزشی، 4)نرخ شیوع بیماری کرونا. شرایط مداخله گر نیز عبارت بودند از: 1)ویژگی های شخصیتی فرد(تعهد و حساسیت زیست محیطی)، 2)ویژگی های اجتماعی فرد(بینش و نگرش زیست محیطی)، 3)جامعه پذیری(دانش و آگاهی زیست محیطی)، 4)فرهنگ سازی (هنجار و ارزش زیست محیطی)، 5)سیاست های دولت(اعتماد و تعلق زیست محیطی). در نهایت رفتار زیست محیطی کنشگران دو گونه پیامد را به دنبال داشته است: 1)مثبت: پالایش محیط زیست و 2)منفی: آلایش محیط زیست.
۲۵.

بازاندیشی؛ کشاکش آراء در آنتونی گیدنز و میشل فوکو (تبارشناسی بازاندیشی در عصر مدرن)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: غرب شناسی بنیادی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 141-160

کلید واژه ها: بازاندیشی آنتونی گیدنز میشل فوکو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۵۸۷
بازاندیشی نه تنها به عنوان مهمترین ویژگی زندگی در جهان مدرن معرفی می گردد بلکه از مهمترین دغدغه ها و چالش های اندیشه متفکران علوم اجتماعی معاصر نیز است. در آراء متفکرانی مانند آنتونی گیدنز بازاندیشی به عنوان ویژگی اصلی دوران مدرن و بخش جدایی ناپذیر از زندگی سیاسی و اخلاقی معاصر مطرح می گردد. در حالی که میشل فوکو این پرسش را در برابر ما می نهد که چگونه بازاندیشی به عنوان ویژگی اصلی در دنیای مدرن می تواند همچنان در کنار روابط قدرت و بازتولید اشکال اجتماعی سلطه قرار داشته باشد؟ این مقاله با بهره گیری از نگاه تبارشناسانه فوکویی تلاشی است در جهت توضیح این سوال که چگونه بازاندیشی به مهمترین ویژگی عصر مدرن تبدیل شده است؟ بنابراین، با تکیه بر متون اصلی، در بخش اول به طرح بازاندیشی در آراء گیدنز به عنوان ویژگی اصلی دنیای مدرن پرداخته و در بخش دوم، با نگاه تبارشناسانه فوکو به توضیح چگونگی تبدیل بازاندیشی به ویژگی اصلی دنیای مدرن می پردازیم. این مقاله به ما نشان خواهد داد که تا چه اندازه باید اعتماد خود به بازاندیشی در دنیای مدرن را مورد ارزیابی مجدد قرار دهیم.
۲۶.

رابطه الگوی مصرف رسانه ای با تغییر رفتار باروری در میان زنان همسردار شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تداوم و تغییر اجتماعی سال اول پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 331 - 345

کلید واژه ها: مصرف رسانه باروری زنان فناوری های نوین ارتباطی شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۱۲۲
زمینه و هدف: امروزه با گسترش روزافزون رسانه ها و در برگرفتن تمام ابعاد زندگی، می توان تأثیر آنها را در خصوصی ترین مسائل همچون باروری مشاهده نمود. هدف اصلی این مقاله، بررسی تأثیر مصرف رسانه ای بر روی رفتار باروری زنان همسردار 49-15 ساله شهر اهواز است.  در این راستا، از نظریه های گذار جمعیتی، نوگرایی، کالدول و گیدنز استفاده گردیده است. روش و داده ها: روش نمونه گیری به شیوه تصادفی طبقه بندی شده متناسب بوده و حجم نمونه براساس جدول مورگان و خطای 05/0، تعداد 384 نفر بدست آمد. روش جمع آوری داده ها پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان دهنده وجود رابطه معکوس بین متغیرهای مصرف رسانه های خارجی و مصرف فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی با متغیر رفتار باروری بود. ولی بین مصرف رسانه های داخلی و رفتار باروری رابطه معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: نتایج ضریب رگرسیون چندگانه حاکی از این امر است که متغیر مصرف فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی و مصرف رسانه های خارجی 13 درصد از تغییرات واریانس متغیر رفتار باروری را تبیین می نمایند. پیام اصلی: یافته های این تحقیق نشان داد که فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در رتبه اول و رسانه های خارجی در رتبه دوم اثرگذاری بر رفتار باروری بوده اند.
۲۷.

شناسایی عوامل مؤثر در خشونت علیه زنان شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۶) 133 - 152

کلید واژه ها: دخالت خانواده ی مرد حمایت اجتماعی خشونت علیه زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۵۶۴
پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر در خشونت علیه زنان شهر اهواز صورت گرفته است. داده های این تحقیق با روش پیمایش و با استفاده از پرسش نامه ی خودسنجی از نمونه ای با حجم 200 نفر از زنان متأهل مراجعه کننده به دستگاه قضایی به علت واقع شدن خشونت علیه آن ها توسط همسر خویش به روش نمونه گیری در دسترس جمع آوری شد. فرضیات از طریق ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی گروه های مستقل و رگرسیون چند متغیره آزمون گردیدند. روایی پرسش نامه از طریق روایی صوری مورد سنجش قرار گرفت و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. ضرایب به دست آمده برای متغیرها 65/0 به دست آمد که براین اساس می توان نتیجه گرفت که ابزار پژوهش ابزاری پایا و اعتمادپذیر بود. نتایج پژوهش نشان داد که بین پذیرش اقتدار مرد در خانواده، جامعه پذیری جنسیتی، داشتن اقتدار و سلطه ی مرد، اعتیاد شوهر، دخالت خانواده ی مرد، نبود حمایت اجتماعی در خشونت علیه زنان رابطه ی معنی داری مشاهده شد. بنابراین هر چه پذیرش اقتدار مرد در خانواده<strong>، </strong>جامعه پذیری جنسیتیزنان، اقتدار و سلطه ی مرد در خانواده، دخالت اطرافیان زن و مرد و نبود حمایت اجتماعی زنان افزایش یابد، خشونت علیه آن ها نیز افزایش می یابد. هم چنین خشونت علیه زنان در بین زنان دارای شوهر معتاد بیشتر از زنان دارای شوهر غیرمعتاد بوده است. از بین متغیرهای مستقل، به ترتیب بیشترین سهم را در میزان خشونت علیه زنان، پذیرش اقتدار مرد با (387/0= β)، دخالت خانواده مرد با (373/0=β)، اقتدار و سلطه ی مردانه با (241/0 = β)، نبود حمایت اجتماعی با (224/0 = β) و جامعه پذیری جنسیتی با (223/0 = β) دارند.
۲۸.

بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر هویت جمعی جوانان شهرستان دشت آزادگان استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۳ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۹۱) 127 - 148
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۱۹۶
پژوهش حاضر به بررسی هویت جمعی (هویت ملی و هویت قومی) جوانان عرب می پردازد. جامعه آماری این پژوهش متشکل از جوانان 30-18 ساله (مؤنث و مذکر) ساکن شهرستان دشت آزادگان، شامل 29232 نفر است. با استفاده از فرمول کوکران تعداد 379 نفر به عنوان نمونه آماری با روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده انتخاب شدند. روش مطالعه به کاررفته در این پژوهش پیمایشی و رویکرد کمی است. گردآوری داده ها به وسیله پرسشنامه صورت گرفت و برای تجزیه وتحلیل داده ها آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره به کار رفت و با استفاده از نرم افزار Spss داده ها تحلیل شد. نتایج حاصله نشان می دهد که انتخاب عقلانی، میزان مشروعیت سیاسی، نحوه مصرف رسانه های نوین اطلاعاتی، نحوه تعاملات اجتماعی و احساس تبعیض با هویت جمعی (هویت ملی و هویت قومی) رابطه مستقیم و مثبت معناداری دارد. همچنین براساس ضریب تعیین محاسبه شده، حدود 8/45 درصد از واریانس مربوط به هویت جمعی با متغیر ارائه شده در مدل، توضیح داده شده است. از دیگر نتایج تحقیق این است که میزان گرایش جوانان عرب ساکن شهرستان دشت آزادگان به هویت قومی بیشتر از هویت ملی است.
۲۹.

تأملی بر نظریه دموکراسی فرهنگی کارل مانهایم در کتاب دموکراتیک شدن فرهنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۲ فروردین ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۱) 427-446
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۲۳۶
کارل مانهایم جامعه شناس مجاری-آلمانی و از چهره های اصلی جامعه شناسی معرفت است که کوشیده در فصل کوتاهی و بر پایه روش های قیاسی و شهودی با ادبیاتی نسبتاً انتزاعی پاسخی برای نابسامانی های سیاسی حاصل از گسترش دموکراسی در آلمان دهه سی قرن بیستم و مقارن با قدرت گیری حزب ناسیونال سوسیالیسم بیابد. او دموکراسی را تنها پدیده ای سیاسی در نظر نمی گیرد، بلکه مقدمه آن را گسترش فرهنگ دموکراتیک دانسته و هم چنین نوعی به هم ریختگی اجتماعی ناشی از جابجایی طبقات و ارزش های مدنی جایگزین ارزش های سنتی اشرافیت بورژوازی را پیامد آن دانسته است. مانهایم در این اثر کوشیده است تا فرآیند دگرگونی را به زبانی جامعه شناختی اما انتزاعی شرح و تفصیل دهد. به طور کلی می توان گفت مانهایم با تمرکز بر بحث فرهنگ کوشیده است نشان دهد که چه عواملی مانع تحقق دموکراسی در جوامع در حال گذار هستند و در نهایت راهکارهایی را در این زمینه ارائه نموده است.
۳۰.

تجربه زیسته زنان متقاضی طلاق از فرایندهای وقوع طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال پانزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۵۷) 97 - 120

کلید واژه ها: پدیدارشناسی خود زنانه دیگری بزرگ زنای ذهنی طلاق فانتزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۹ تعداد دانلود : ۲۶۲
رابطه میان عقلانی شدن روابط اجتماعی و آزادی فردی از درون مایه های اصلی جامعه شناسی است. هدف از این مقاله، شناسایی ﺗﻤﺎﻳﻞ و ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪی زوجین ﺑﻪ ﺟﺪاﺷﺪن و ﮔﺴﺴﺘﻦ رواﺑﻂ زﻧﺎﺷﻮﻳﻲ ﻃﻲ ﻣﺮاﺣﻞ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ اﺳﺖ که در خانواده های در حال طلاق تابه حال پنهان مانده و درباره آن کمتر بحث و بررسی شده است. این مقاله به روش کیفی و با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی و نیز با بهره مندی از راهبردهای نمونه گیری هدفمند (ازنوع گلوله برفی) انجام شده است. داده های مورد نیاز، ازطریق مصاحبه با 20 زوج در معرض طلاق تا حد اشباع انتخاب و با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته بررسی و به منظور تجزیه وتحلیل داده ها، ابتدا داده ها ثبت و کدگذاری شده و سپس با استفاده از روش کلایزی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. پس از استخراج جملات و واژگان مهم از متن مصاحبه ها، 213 کد اولیه به دست آمد که با توجه به هدف و سؤال مقاله بسترهای طلاق در چهار بزرگ مضمون کلان، میانی، خرد و تعاملی طبقه بندی شد. برپایه یافته های مطالعه حاضر، خطر روزمره شدن عشق و سرکوب امر عاشقانه، رنگ باختن سناریوی عشق، فانتزی و تخیلات جنسی، تغییر میل در فانتزی و ظهور دیگری بزرگ، فانتزی و تحریف عشق، دوآلیته عشق و فانتزی، خودِ زنانه و گذار به زنانگی هژمون است. به طور کلی، یافته های مقاله نشان می دهد که به طلاق انجامیدن رابطه ناگهانی نیست و تدقیق ساختار تجربه مشارکت کنندگان نشان دهنده نظام مندبودن ابعاد طلاق، چرخشی بودن بسترهای طلاق و شکل گیری فرایند ازدواج است.
۳۱.

رابطه بین استفاده از برنامه های ماهواره و هویت فرهنگی جوانان (مورد مطالعه: جوانان شهرستان شوش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۵ 55 - 84
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۲۵۴
هدف اصلی این تحقیق، بررسی رابطه استفاده از رسانه ماهواره بر هویت فرهنگی جوانان شهر شوش می باشد. به لحاظ نظری، برای بررسی این رابطه از دیدگاه های تلفیقی صاحب نظران جهانی شدن در حوزه ارتباطات و نیز نظریه پردازان وابسته به صنایع فرهنگی، و نظریه جامعه اطلاعاتی در خصوص پیامد این رسانه ها استفاده شده است. روش پژوهش، پیمایشی بوده و برای بررسی فرضیه ها از آزمون همبستگی پیرسون و جهت گردآوری اطلاعات از ابزار پرسش نامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل تمام جوانان 16 تا 35 سال شهر شوش است که از میان آنها 384 نفر براساس فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از نرم افزار spss صورت گرفت. نتایج نشان دادند بین استفاده از برنامه های ماهواره و چگونگی گذران اوقات فراغت، عدم پایبندی به زبان بومی و سبک ازدواج غیر سنتی رابطه ای معنادار و مثبت وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از مدل رگرسیونی حاکی از آن است که بین استفاده از ماهواره با هویت فرهنگی بومی جوانان رابطه معناداری وجود دارد که به نوبه خود نشانگر تغییر رفتار جوانان به سمت الگوهای جدید است.
۳۲.

واکاوی تجارب زیسته زنان از ابتلا به کرونا: یک مطالعه پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره نوزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۸) 79 - 112

کلید واژه ها: کروناهراسی تجربه زیسته زنان روش پدیدارشناختی سوگ ابراز نیافته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۲۱۵
در ماه های اخیر، در مقیاس جهانی پاندمی کووید 19 امنیت هستی شناختی کنشگران اجتماعی را در میادین مختلف تهدید می کند. این امر باعث ایجاد اضطراب و استرس در گروه های مختلف  بالاخص زنان شده است. پژوهش حاضر با هدف فهم تجربه زیسته زنان استان خوزستان از ابتلا به کرونا با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی انجام شده است. به این منظور با 22 نفر از زنان ساکن استان خوزستان، مصاحبه هایی نیمه ساختاریافته و عمیق انجام شد و برای گزینش آن ها روش نمونه گیری هدفمند به کار گرفته شد. پس از تجزیه و تحلیل یافته ها 10 مضمون به دست آمد. این مضامین تجربه زیسته زنان مبتلا به کرونا را در سه سنخ اجتماعی، شغلی، خانوادگی و روانی نمایان می سازد. استیگما یا داغ ننگ، فاصله گذاری اجتماعی، کرونا هراسی، هراس از مرگ، سوگ ابراز نیافته، فقدان ادراک خطر در سطح شغلی، کیفیت حمایت اجتماعی در سطح خانوادگی احساس وانهادگی، اضطراب و جدایی و در سطح روانی فرسایش سرمایه روان شناختی، احساس افسردگی، مثبت اندیشی نوعی راهبرد مقابله ای، تحول و بهبود سبک زندگی از مقولات محوری و مشترک زنان  از ابتلا به کرونا در این مطالعه است.
۳۴.

مدل سازی تأثیر فرهنگ بر ایفای نقش کتابخانه های عمومی به مثابه مراکز اجتماعی: یک مطالعه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره ۲۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۱) 225 - 258

کلید واژه ها: حوزه عمومی کتابخانه عمومی فرهنگ مرکز اجتماعی یورگن هابرماس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۲۰۶
روش شناسی: این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی؛ به لحاظ نحوه گردآوری داده ها، پیمایشی؛ و به لحاظ ماهیت داده ها نیز یک تحقیق آمیخته از نوع اکتشافی است که با رویکرد نظام مند نظریه پردازی داده بنیاد انجام شد. در بخش کیفی، ابتدا با انجام 33 مصاحبه و 2 گروه کانونی، عوامل مؤثر شناسایی شدند. تأیید روایی این عوامل با استفاده از شاخص نسبت روایی محتوایی (CVR) و پایایی آن ها از طریق آزمون ضریب کاپای فلیس به تأیید رسید. در بخش کمی، پایایی ابزار با استفاده از پرسشنامه ای متشکل از 16 گویه و با ضریب آلفای کرونباخ به میزان 91/0 تأیید شد. در نهایت، عوامل با روش آنتروپی شانون رتبه بندی شدند.یافته ها: سه سازه فرهنگی شامل گفتمان محلی، عرصه مفاهمه و اشاعه فرهنگی، در ایفای نقش کتابخانه های عمومی به مثابه مراکز اجتماعی اثرگذارند. در این بین، عرصه مفاهمه مهمترین عامل محسوب می شود و اشاعه فرهنگی نیز کمترین تأثیر را در این زمینه دارد. تمامی عوامل دارای روایی محتوایی بیشتر از 33/0 و ضریب کاپای بالاتر از 7/0 بودند، پس همه آن ها از روایی و پایایی لازم برخوردار هستند. در نهایت، مدل مفهومی پژوهش نیز در شش بخش طراحی و ترسیم شد.نتیجه گیری: نظریه حوزه عمومی یورگن هابرماس از جمله نظریات جامعه شناسی است که با توجه به موازین موجود در آن، به اهداف و رسالت کتابخانه های عمومی نزدیک است. کتابخانه های عمومی برای ایفای نقش خود به مثابه مرکزی اجتماعی، لازم است تا گفتمان بومی جامعه را ترویج دهند، عرصه ای امن برای بحث و مفاهمه آزادانه اقشار مختلف اجتماع باشند و از رخدادهای فرهنگی بومی مطلع باشند. همچنین به عنوان مرکزی گفتگو محور از سوی جامعه شناخته شود و به اشاعه فرهنگی در جوامع محلی بپردازند.
۳۵.

طراحی مدل مفهومی کتابخانه های عمومی به مثابه مراکز اجتماعی بر اساس نظریه حوزه عمومی یورگن هابرماس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۸ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۱) 446-420
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۳۹
هدف: هدف این پژوهش دستیابی به مدل مفهومی کتابخانه های عمومی ایران به مثابه مراکز اجتماعی بر اساس نظریه حوزه عمومی یورگن هابرماس است. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی، از نظرِ نحوه گردآوری داده ها پیمایشی، و به لحاظ ماهیت داده ها یک تحقیق آمیخته از نوع اکتشافی است که با رویکرد نظام مندِ نظریه زمینه ای انجام شد. در بخش کیفی، ابتدا با انجام 33 مصاحبه و 2 گروه کانونی، عوامل مؤثر شناسایی و استخراج شدند. اعتبار این عوامل از طریق شاخص نسبت روایی محتوایی ( CVR ) و پایایی آن ها نیز با آزمون ضریب کاپای فلیس اثبات شد. در بخش کمّی، پایایی ابزار با استفاده از پرسش نامه ای 117گویه ای با میانگین 86/0 تأیید شد. در نهایت، با استفاده از روش آنتروپی شانون، عوامل رتبه بندی شدند. یافته ها: هفت عاملِ نیروی انسانی، ساختمان و تجهیزات، اجتماعی، سیاسی، ساختاری، فرهنگی و اقتصادی در مدل کتابخانه های عمومی به عنوان مراکز اجتماعی اثرگذارند که عامل فرهنگی بیشترین و عامل اقتصادی کمترین تأثیر را دارد. همه عوامل دارای روایی محتوایی بیشتر از 33/0 و ضریب کاپای بیشتر از 7/0 بوده و لذا از روایی و پایایی لازم برخوردار بودند. مدل مفهومی پژوهش نیز در شش بخش ترسیم شد. اصالت/ارزش: نظریه حوزه عمومی از جمله نظریات جامعه شناسی است که علی رغم ارتباطش با کتابخانه های عمومی، در داخل کشور کمتر مورد توجه قرار گرفته است. این کتابخانه ها می توانند از طریق اجزای حوزه عمومی، با برقراری ارتباط بین دولت و ملت، مردم را از تصمیمات دولتی آگاه کنند و آن ها را به چالش بکشانند. در این حالت، کتابخانه عاملی خواهد شد برای رشد و خودشکوفاییِ روزافزون شهروندان و همچنین عاملی برای ارتقای رفاه عمومی و تثبیت صلح و آرامش.
۳۶.

مهمترین استدلال های تقابل فکری جریان فردیدیه با مدرنیته: رویارویی اندیشه فردید با مدرنیته

نویسنده:
منبع: سیاست کاربردی سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 243-271
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۳۶
مخالفان سازگاری میان دین و مدرنیته، معمولاً مدرنیته و غرب را هویتی یکپارچه می دانندکه تجزیه پذیر نیست. جریان فردیدیه یکی از این گفتمان ها است. جریان فردیدیه در ایران پس از انقلاب وارثان سنت هایدگری می باشند که با محوریت سید احمد فردیدکلید واژه غربزدگی را خلق و مدرنیته را به چالش کشیدند. بررسی نشان داد، درگفتمان مدرنیته هستی شناسی مادی در مقابل هستی شناسی وجودی وعقل حصولی معاش اندیش درمقابل عقل حضوری معاد اندیش قرارگرفت. اومانیسم دال مرکزی مدرنیته و سایر نشانه ها مانند علم گرایی، تکنولوژی، سرمایه داری، فردگرایی، آزادى، لیبرالیسم، پروتستانیزم، حقوق بشر، سکولاریسم ودموکراسی با آن معنا پیدا نمودند. دال مرکزی گفتمان فردیدیه انسان دل آگاه و مکلف بود. نشانه های علم قدسی، نفی تکنولوژی (تجلی اماریت نفس انسان)، نفی سرمایه داری (تجلی نفس پرستی انسان)، نفی سکولاریسم (گم کردن مفهوم خدا وخدائی کردن انسان)، عقل قرآنی، آزادی از نفس، حقوق بشراسلامی وحکومت خدا، مفصل بندی شدند وغیریت سازی نمودند. نظریه سیاسی مدرنیته خواهان حداکثر رفاه و آزادی برای انسان اما جریان فردیدیه هرگونه تساهل و روا داری درمقابل سوژه خود بنیاد انسان را نفی نمود.
۳۷.

ارزیابی اثرات حکمروایی کلانشهری و سیاست گذاری عمومی در مناطق کلانشهری نمونه موردی کلانشهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 579 - 593

کلید واژه ها: حکمروایی سیسات گذاری عمومی کلانشهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰ تعداد دانلود : ۱۸۷
سیاست گذاری عمومی به مثابه مجموعه فعالیت های نهادی که تأثیر مستقیم یا غیرمستقیم بر زندگی شهروندان دارد، و از تصمیم ها و سیاست هایی که بوسیله مراجع مختلف بخش عمومی در ارتباط با موضوع شهر و سکونت گاه های انسانی از قبیل مجلس، دولت و قوه قضائیه که نماینده حفظ منافع عمومی جامعه می باشند، اتخاذ می شود. فرایند سیاست گذاری بر مبنای فرایند از بالا به پایین می باشد. با تلفیق حکمروایی و سیاست گذاری عمومی شاهد مشارکت پذیری بالا، تشخیص آسان و سریع مشکلات شهری و جایگزین های سریع در فرایند ها را شاهد هستیم. با روند مشارکت پذیری و حکمروایی مشارکتی شاهد تحقق سیاست گذاری عمومی در جامعه خواهیم بود. بنابراین هدف این پژوهش ارائه مولفه های حکمروایی شایسته شهری در فضای کلانشهری اهواز می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش، شامل کارشناسان و خبرگان مدیریت شهری، در شهر اهواز می باشد. ابزار مورد استفاده در تحقیق پرسشنامه بوده و به تعداد 50 نفر به صورت تصادفی انجام یافته است. نتایج بیانگر آن است که در سطح اطمینان 95 درصد رابطه معناداری بین مؤلفه های مورد مطالعه وجود دارد. متغیرهای همپایانی، اثر بخشی و کارآمدی، مشارکت پذیری و ظرفیت و ترتیبات نهادی در مقایسه با سایر متغیرها در حکمروایی منطقه کلانشهری اهواز نقش مؤثری را ایفا می کنند.
۳۸.

تعیین کننده های اجتماعی رفتار مسئولانه زیست محیطی با تأکید بر مدل KAP (مورد مطالعه: شهروندان شهر شوش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 1-30

کلید واژه ها: نگرش زیست محیطی احساس تعلق مکانی آگاهی زیست محیطی رفتارهای زیست محیطی مسئولانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۲۴
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تعیین گرهای اجتماعی رفتار مسئولانه زیست محیطی شهروندان شهر شوش با تأکید بر متغیرهای مستقل آگاهی زیست محیطی، نگرش زیست محیطی و احساس تعلق مکانی است. روش پژوهش از نوع پیمایشی بوده و نمونه آماری شامل 382 نفر از شهروندان 15 تا 65 سال شهر شوش است که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری اطلاعات پژوهش پرسشنامه بوده است. یافته های توصیفی پژوهش نشان داد که میانگین رفتارهای مسئولانه زیست محیطی شهروندان شهر شوش در حد متوسط (88/59) است. نتایج تحلیل مسیر نشان داد  بین متغیرهای احساس تعلق مکانی شهروندان، نگرش زیست محیطی و رفتارهای مسئؤلانه زیست محیطی آنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیرهای احساس تعلق مکانی (194/0)، آگاهی زیست محیطی (456/0)، نگرش زیست محیطی (225/0) به صورت مستقیم بر رفتار مسئولانه زیست محیطی تأثیر دارند. طبق یافته های تحقیق، متغیر احساس تعلق مکانی از طریق نگرش زیست محیطی  176/0 درصد اثر غیر مستقیم بر مسأله تحقیق داشته است. در مجموع، متغیرهای وارد شده در مدل توانستند 35/0 درصد تغییرات رفتار مسئؤلانه زیست محیطی را تبیین نمایند. مقایسه ضرایب بتاها نشان می دهد که اثر کل آگاهی زیست محیطی (476/0) در مقایسه با سایر متغیرهای وارد شده در مدل، بیشتر بوده است.   
۳۹.

تحلیل جامعه شناختی نظریه تعلیم و تربیت امیل دورکهایم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۱۸ بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱ 43 - 60

کلید واژه ها: جامعه جامعه شناسی تعلیم و تربیت هنجارها اخلاق ارزش ها جامعه ی مدرن جامعه ی صنعتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴ تعداد دانلود : ۷۰
این مقاله در پی آن است تا به تحلیل و بررسی فعالیت های علمی دورکهایم در خصوص اهمیت دخالت دولت در حوزه ی برنامه ریزی های اخلاقی، دانش اجتماعی و جامعه شناسی برای ایجاد انسجام و توازن اجتماعی بپردازد. دورکهایم در فعالیت های علمی اش بیش از پیش در پی آن بود که دولت با دخالت اجتماعی در حوزه ی برنامه ریزی های اخلاقی، دانش اجتماعی و جامعه شناسی را برای ایجاد انسجام و توازن اجتماعی به کار گرفته و پیاده کند. دورکهایم خود را پیشرویی می دانست که با پیروی از قوانین جامعه شناختی پوزیتیویستی به دنبال اصلاح جامعه است. او تصور می کرد که تعهدش به اصلاحات اجتماعی و اخلاقی از طریق بهبود ساختار و محتوای آموزش و پرورش در سمت و سوی خیر جامعه، او را به یک جامعه گرا (سوسیالیست) تبدیل کرده است. اما بر عکس هدف اصلاحی که از آن سخن می گفت به اهداف محافظه کاری سنتی، یعنی وفاق اخلاقی و سلسله مراتب پایدار نزدیکتر بود. به باور او، پیشرفت باید به سمت نظم اجتماعی برود، نه به سوی رهایی افراد انسانی و این را وظیفه ی شیوه های تربیتی نوین می دید. دغدغه ی اصلی دورکهایم، بازسازی انسجام اجتماعی و وفاق اخلاقی در جهان صنعتی مدرن بود.نتایج حاصل از این پژوهش مبین این واقعیت است که امروزه نیازمند مطالعه یی مقایسه یی میان گرایشات جامعه محور و فرد محور و گزینش یک راه کارآمد برای تربیت نسل حاضر باشیم.
۴۰.

مطالعه جامعه شناختی تأثیر سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی بر احساس نابرابری اجتماعی مطالعه موردی: دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهرستان ایذه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال سی و سوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۸۶) 1 - 22

کلید واژه ها: احساس نابرابری اجتماعی کیفیت خدمات آموزشی سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۱۶۹
نابرابری اجتماعی همواره یکی از مسائل مهم مدنظر دانشمندان جامعه شناسی بوده است. دسترسی نابرابر افراد به منابع ارزشمند موجب ایجاد احساس نابرابری اجتماعی می شود و گسترش احساس نابرابری اجتماعی بین افراد، پیامدهای جبران ناپذیری را در سطح جوامع به همراه دارد؛ بنابراین، بررسی میزان نابرابری در جوامع و شناسایی عوامل مؤثر بر آن بسیار اهمیت دارد. در این زمینه، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی بر احساس نابرابری اجتماعی بین دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان ایذه انجام شده است. مشارکت کنندگان با روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و داده های مدنظر به وسیله پرسش نامه و 362 نفر از دانش آموزان دختر و پسر دوره متوسطه دوم شهرستان ایذه در سال تحصیلی 1399-1398 گردآوری شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان دهنده تأثیرگذاری و رابطه معکوس سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی بر متغیر احساس نابرابری اجتماعی است؛ به گونه ای که با کاهش سرمایه اجتماعی و کیفیت خدمات آموزشی، احساس نابرابری اجتماعی بین دانش آموزان افزایش می یابد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان