غلامرضا خواجه سروی

غلامرضا خواجه سروی

سمت: استاد یار
مدرک تحصیلی: هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
پست الکترونیکی: khajehsarvy@atu.ac.ir

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۶۵ مورد.
۴۱.

الگوی تقابل رسانه ای انقلاب اسلامی با اسلام هراسی غرب مطالعه موردی نامه رهبر انقلاب اسلامی به جوانان غرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیستم بهار ۱۳۹۸ شماره ۴۵ 179 - 208

کلید واژه ها: عصر اطلاعات جامعه شبکه ای محیط خودمختاری نامه به جوانان غرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۱۰۳۸
انقلاب جوشان فنّاوری اطلاعات، فضای جدیدی در عرصه سیاست ایجاد کرده است. با توجه به فرصتهایی که این انقلاب فنّاورانه ایجاد کرده، انقلاب اسلامی به دنبال مدلی برای عبور از شبکه منسجم رسانه ای نظام غرب است. اسلام هراسی اگر چه از زاویه ای تهدید برای جهان اسلام است، اما از سوی دیگر عاملی شده تا دیگران درباره آن کنجکاو شوند و به دنبال پاسخ به پرسش هایی درباره اسلام باشند. انقلاب اسلامی تلاش می کند تا با بهره گیری از سپهر مجازی و ایجاد محیط خودمختاری، نخست از شبکه رسانه ای رقیب عبور و خود با مخاطب ارتباط برقرار کند. دوم؛ مفاهیم و پیامهای انقلاب اسلامی را به این جامعه شبکه ای منتقل نماید. الگوی نامه به جوانان غرب که از سوی رهبر انقلاب اسلامی نوشته و توسط رسانه های مجازی این جبهه پشتیبانی شد، نمونه ای از این دست اقدامات است. در این الگو تلاش می شود تا با ایجاد زنجیره ای از کنشها، محتوا در قالب شبکه ساخته شده، به دست مخاطب هدف برسد.
۴۲.

موانع داخلی بیداری اسلامی از نگاه امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال اول بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ 54 - 75

کلید واژه ها: بیداری اسلامی جهان اسلام تحجر استبداد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۱۹۷
امواج بیداری اسلامی، از دویست سال پیش تاکنون، هر روز بلندتر و گسترده تر شده است. مهم ترین دستاورد این حرکت تاریخی از حاشیه به متن کشیده شدن احکام اسلامی و، در ادامه، بازگشتن تدریجی خودباوری به جهان اسلام است. امروزه، با عملیاتی شدن این مقصود و همگام با رشد سریع بیداری اسلامی، بسیاری از حاکمان دست نشانده و مستبد کشورهای اسلامی سست شدن پایه های حکومت خود را احساس می کنند. با وجود این، این جریان بیداری و بیدارساز، امروزه، از بعد داخلی، با موانع زیادی روبه رو شده است. بر همین اساس، سؤال اصلی مطرح شده در این مقاله این است که «از نگاه امام خمینی€ مهم ترین عوامل داخلی منع کننده بیداری اسلامی در کشورهای اسلامی چیست.» نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که به باور امام€ تداوم روند بیداری اسلامی مستلزم مانع زدایی و فراهم ساختن زمینه های بازگرداندن خودباوری علمی و معرفتی و نیز دوری از تفرق و تحجر است. در این پژوهش، ضمن بررسی بیداری اسلامی از دیدگاه امام خمینی€ ، طی فرایندی آسیب شناسانه، موانع داخلی این پدیده سیاسی اجتماعی را مورد بررسی قرار داده ایم.
۴۳.

رسانه و شخصیت زادیی قدرت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۲ (پیاپی ۵۲) 69 - 96

کلید واژه ها: قدرت دولت سیاست شخصیتزدایی رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۴۱۰
قدرت به عنوان اصلی ترین مولفه سیاست، همواره مورد توجه افکار عمومی، نیروهای سیاسی- اجتماعی و هیات حاکمه و رسانه ها می باشد. تصاحب قدرت، هدف اصلی تکاپوی سیاسی است و نحوه تصاحب و استفاده از آن، بیشترین مباحث حول و حوش این مفهوم را تشکیل می دهد. شاخص مهم برای سنجش استفاده درست یا نادرست از قدرت قانون است. هرگاه حاکم بدون توجه به قانون و نهادهای قانونی، بر اساس سلیقه و رای خود از قدرت استفاده نماید، این قدرت را قدرت شخصی شده می نامند. نوشتار حاضر در پی آن است تا مشخص کند، رسانه ها چگونه و با چه راهکارهایی مانع شخصی شدن قدرت یا شخصیت زدایی از آن می شوند.
۴۴.

بررسی و تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی شهروندان؛ مورد مطالعه: مشارکت قوم ترکمن در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۷ (پیاپی ۶۷) 73 - 112

کلید واژه ها: قوم ترکمن انتخابات گفتمان اعتدال رقابت انتخاباتی ریاست جمهوری دوازدهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۲۹۷
در نظام های ناهمگون فرهنگی مذهبی، شناخت متغیرهای مؤثر در رفتار رأی دهی و  مشارکت سیاسی شهروندان، برای سیاست گذاری و مدیریت مطلوب امری حیاتی است. مسئله پژوهش، تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر در رأی دهی قوم ترکمن به گفتمان اعتدال در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری است. این پژوهش از نظر جهت گیری، کاربردی و نوع پژوهش توصیفی و از روش پیمایش استفاده شد. جامعه آماری، شهروندان قوم ترکمن در گلستان می باشند که به صورت تصادفی ساده 344 نفر به عنوان نمونه آماری انتخ اب ش دند. پایایی و روایی ابزار پژوهش با استفاده از آزمون های ضریب بارهای عاملی، پایایی ترکیبی، آلفای کرونباخ، روایی همگرا و روایی واگرا اندازه گیری شدند. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار Smart- PLS وSPSS تجزیه و تحلیل شدند. از آزمون t تک نمونه و فریدمن برای سنجش فرضیه های پژوهش استفاده شد. یافته ها نشان می دهد ویژگی های شخصیتی نامزد، انتظارات انتخاباتی، اثرپذیری از معتمدان سیاسی دینی، قرابت با ایدئولوژی های مذهبی قومی، روند تحولات جهانی منطقه و شبکه های مجازی، بیشترین تأثیر را در رأی دهی قوم ترکمن به گفتمان اعتدال در انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری داشت. همچنین یافته های حاصل از رتبه بندی نشان می دهد به ترتیب، انتظارات انتخاباتی، قرابت با ایدئولوژی های مذهبی، عوامل تاریخی، روند تحولات جهانی منطقه، اثرپذیری از معتمدان سیاسی دینی، ویژگی های شخصیتی نامزد و شبکه های مجازی بیشترین نقش را در تمایل قوم ترکمن به گفتمان اعتدال داشت.
۴۵.

زمینه، امکان و دورنمایی از الگوی تشکیل قطب جهانی اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۵ 61 - 84

کلید واژه ها: جهان اسلام رهبر انقلاب امت اسلامی بین الملل اسلام اتحاد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۱۸۳
اندیشه اتحاد اسلامی از دیرباز، به ویژه در دو قرن اخیر، دغدغه برخی از نخبگان و اندیشمندان مسلمان بود. با این حال، هنوز، با وجود آماده تر شدن شرایط داخلی و خارجی برای هم گرایی مسلمانان و تصریح رهبر معظم انقلاب اسلامیa به لزوم ایجاد قطب جهانی اسلام - که ضرورتی شرعی و عقلی دارد و آرمانی تاریخی است - ، همچنان درک مناسبی از صورت بندی اتحادیه اسلامی و نقشه تحقّق آن در دست نیست. البته، عدم انتشار آثار چشمگیر در این زمینه، بر سختی برون رفت از این بحران افزوده است. در این شرایط، آیا می توان از راه بررسی  وضعیت و موقعیت کشورهای اسلامی، الزامات و راهکارهای تحقّق قطب جهانی اسلام را در الگویی نظری شفاف، ارائه کرد؟ (سؤال) دستیابی به قطب جهانی اسلام نیازمند استقرار حکومت های دینی - مردمی، اتحادِ بیشتر دولت های اسلامی و استقلال از قدرت ها و اتحادیه های بین المللی است. (فرضیه) مقصد مقاله آن است که نشان دهد کشورهای اسلامی چگونه می توانند با روی آوردن به مردم سالاری دینی، نخستین مقدمه تشکیل یک قطب بین المللی اسلامی را فراهم آورند. (هدف) ارائه چارچوبی برای تشکیل قطب جهانی اسلام - به شیوه نظریه مبنایی (روش) ایفای نقشی اثرگذار در هندسه قدرت جهانی با حفظ حاکمیت کشورهای اسلامی، از راه اصل دعوت به پذیرش جهانی حکومت اسلامی، یافته دستاورد مقاله حاضر است. (یافته)
۴۶.

اثربخشی توسعه سیاسی در برنامه های پنج ساله توسعه مطابق با رویکرد سند چشم انداز بیست ساله افق 1404 ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۹۶ 5 - 28

کلید واژه ها: اثربخشی برنامه های پنج ساله توسعه توسعه سیاسی سند چشم انداز بیست ساله افق 1404

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۱۷۷
سند چشم انداز بیست ساله افق 1404 مصوب مجمع تشخیص مصلحت نظام، از سال 1384 تا 1404 هجری شمسی پایه برنامه های پنج ساله توسعه چهارم به بعد قرارگرفت. همزمان با اجرای برنامه های توسعه، چگونگی دستیابی به اهداف سند چشم انداز درراستای برنامه های پنج ساله توسعه موردپرسش قرارگرفت. این پرسش را می توان باتوجه به ماهیت سند چشم انداز، در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی بررسی کرد. بنابراین، باتوجه به هدف این مقاله، اثربخشی توسعه سیاسی در برنامه های پنج ساله توسعه مطابق با سند چشم انداز بیست ساله افق 1404 موردمطالعه قرارگرفت و برای دستیابی به نتیجه از روش توصیفی و مطالعات کتابخانه ای، متن سند برنامه های پنج ساله چهارم به بعد استفاده شد. نتیجه مطالعه این بود که رویکرد توسعه سیاسی در برنامه های پنج ساله توسعه چهارم، پنجم و ششم با فرازوفرود و از شدید به ضعیف لحاظ شده است و در جمع بندی نهایی این رویکرد از اثربخشی مطلوب برخوردار نبوده است.
۴۷.

حاشیه نشینی وتاثیر آن بر توسعه سیاسی -اجتماعی در کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 143 - 170

کلید واژه ها: حاشیه نشینی توسعه اجتماعی توسعه سیاسی کیفیت زندگی و مشارکت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۳۵۳
پژوهش حاضر با هدف تعیین پدیده حاشیه نشینی و تاثیر آن بر توسعه سیاسی-اجتماعی در کلان شهر تهران انجام شده است. گردآوری داده ها از طریق پیمایش با ابزار پرسشنامه و روش نمونه گیری طبقه ای و تصادفی، داده ها جمع آوری شده اند. جامعه آماری تحقیق368 شهروند ساکن در دو منطقه حاشیه نشین فرحزاد و قلعه میر تهران است. پس از گردآوری داده ها، و با استفاده از نرم افزار SPSS، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. بر اساس آمارهای استنباطی از آزمون های پیرسون و رگرسیون استفاده شده است و در نهایت مدل تحلیل مسیر ارائه گردید. یافته های تحقیق نشان می دهد حاشیه نشینی با تقلیل کیفیت زندگی باعث کند شدن توسعه اجتماعی –سیاسی شده است. در بیشترین و قوی ترین تاثیر حاشیه نشینی بر توسعه سیاسی-اجتماعی، می توان به تاثیرمستقیم متغیر آموزش (به میزان 400/0)، مشارکت سیاسی(به میزان 365/0)، کیفیت زندگی (به میزان 291/0)، عدالت و برابری (به میزان 287/0) و سرمایه اجتماعی (به میزان 247/0) اشاره کرد. در مجموع متغیرهای موجود در این تحقیق می توانند تا 75 درصد میزان تاثیر حاشیه نشینی بر توسعه سیاسی-اجتماعی را توضیح دهند.
۴۸.

امام خمینی و بازسازی هویت ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۱ بهار ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 3 - 35
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۸۵
دگرگونی های نوین ناشی از تغییرات بنیادین در جهان بینی انسانی و پیامدهای اجتماعی سیاسی و فرهنگی عقیدتی و حتی علمی و فناوری آن، بعد از ظهور تجدّد جامعه های انسانی را در نقاط مختلف جهان در معرض وضعیت های متفاوتی قرار داد که بی شباهت به راهیابی افراد در جهان امروز برای سامان هویتی آنها نیست. انقلاب های سیاسی و اجتماعی به عنوان پدیده ای نو از جمله این تحولات است که جوامع انقلابی را در معرض چالش ها و تخریب های جدید ازجمله چالش های هویتی عمیق و بنیادین قرار می دهد. انقلاب اسلامی به منزله نقطه عطفی در بازسازی هویت ملی ایرانیان، از ابعاد و وجوه مختلف دارای اهمیت است. یکی از پرسش های بنیانی این است که در فرایند انقلاب و نظام برآمده از آن، چگونه «سردرگمی» و آشفتگی ناشی از تخریب هویت ایرانی در اثر اقدامات حکومت پهلوی، به تدریج ترمیم و بازسازی شد؟ برای پاسخ به این پرسش، از اندیشه و روش حضرت امام خمینی(ره). معمار و رهبر انقلاب و نظامی اسلامی، یاری جُسته ایم؛ از الگوی نظری مارسیا و ابعاد چهارگانه آن در سطح جمعی و ملی بهره گرفته ایم و وضعیت های ناشی از آن را ترسیم نموده ایم؛ آن گاه در جمع با نظریه سبک رهبری فرهنگی نهضت ها و اصول وضع شده انسان شناختی آن در قالب ایده پژوهش، که آشفتگی و بازسازی هویت ملی است، پاسخ سؤال را به آزمون گذاشته ایم.
۴۹.

اسلام سیاسی افراطی و شأن سیاسی زن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۸) 528 - 543

کلید واژه ها: اسلام سیاسی شأن سیاسی زن اسلام سیاسی افراطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۱۴۳
اسلام سیاسی در بر گیرنده مباحثی گسترده و مجادله بر انگیز است که به واسطه وقوع تحولات سیاسی و بین المللی، پیوسته در معرض مطالعه نظری و پژوهش های علمی قرار گرفته است. در این مقاله به موضوع اسلام سیاسی افراطی و شأن سیاسی زن در این گقتمان نو ظهور پرداخته است. در بخش مقدمه به تعریف مفاهیم اصلی، پیشینه پژوهش، سؤال و فرضیه اصلی و دو سطح نظری و عملی مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش تحلیل گفتمان با تکیه بر دال مرکزی، مرکزبندی ها و غیریت سازی انتخاب شده است. در این مقاله گروه های جهادی مانند القاعده، تکفیری مانند داعش، تبلیغی مانند گروه های اسلامی شرق آسیا و سیاسی مانند اخوان بررسی شده و به این نتیجه رسیده ایم که این نحله های نو ظهور در دسته بندی اسلام افرافی قرار می گیریند که شآن سیاسی در دو گروه جهادی و تکفیری بررسی شده است.
۵۰.

گفتمان های اسلامی در ترکیه نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۷ شماره ۷۸ 127 - 150

کلید واژه ها: گفتمان اسلام سیاسی اسلام اجتماعی اسلام لیبرال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۴۱۰
مساله نوشتار حاضر شناسایی گفتمان های اسلامی در ترکیه نوین است؛ ترکیه ای که در ظاهر و پس از حاکمیت سکولاریسم ترکی نباید هویتی اسلامی در آن وجود داشته باشد ولی علیرغم آن، اسلام همچنان نقشی اساسی در تکوین هویت ترکی دارد. در همین راستا سؤال اصلی تحقیق این است که گفتمان های اسلامی در ترکیه نوین کدامند و چه مؤلفه هایی دارند؟ فرضیه این تحقیق نیز این است که برخلاف ظاهر، سه گفتمان عمده اسلامی در ترکیه وجود دارند که دال مرکزی همگی آنها، اسلام با متفرعات سکولاریسم و دموکراسی است. در این تحقیق از روش تحلیل گفتمان و اشاره به دال های اصلی و شناور استفاده شده است. یافته های تحقیق اشاره دارد که تفاوت سه گفتمان عمده اسلامی در ترکیه را می توان در دال های مرکزی آن ها یعنی نوع نگاهشان به اسلام مشاهده کرد؛ گفتمان اسلام اجتماعی گولنی بر اسلام غیرسیاسی به عنوان دال مرکزی خود تأکید می کند، در مقابل گفتمان اسلام سیاسی اربکانی تنها دال مرکزی خود را اسلام سیاسی دانسته و بر حضور همه جانبه دین در اجتماع تأکید دارد. البته گفتمان اسلام سیاسی لیبرال نیز بر اسلام سیاسی تأکید می نماید ولی حاضر به قبول حضور همه جانبه دین در اجتماع نیست. همچنین از میان این سه گفتمان، گفتمان اسلام سیاسی اربکانی به دلیل نداشتن انسجام در منظومه گفتمانی خود و تأکید هم زمان بر اسلام سیاسی همه جانبه و سکولاریسم درنهایت محبوبیت خود را ازدست می دهد؛ درحالی که دو گفتمان دیگر با مفصل بندی صحیح  گفتمانی می توانند محبوبیت بالایی در ترکیه کسب نمایند.
۵۱.

مقایسه نقش ثبات سیاسی در الگوی توسعه مالزی و ترکیه با الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره یازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 76 - 100

کلید واژه ها: ثبات سیاسی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت دولت توسعه گرا الگوی پیشرفت کشورهای مسلمان جهان سوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۱۶۱
کشورهای ایران، ترکیه و مالزی، سه کشور اسلامی هستند که از لحاظ ویژگی های داخلی شباهت زیادی با یکدیگر دارند؛ هر سه، کشورهای مسلمان با تنوع قومی و فرهنگی گسترده هستند که در گذشته در شمار کشورهای کمتر توسعه یافته قرارداشته و تقریباً هم زمان باهم، به طراحی الگوی پیشرفت پرداختند. جمهوری اسلامی ایران الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را طراحی کرد وکشورهای ترکیه و مالزی، مبانی اسلامی را با الگوها ونظریه های نوسازی غربی ترکیب کردند. پژوهش حاضر، باروش توصیفی تحلیلی به دنبال ارزیابی الگوهای پیشرفت در سه کشور مذکور، چهارچوب نظری ثبات سیاسی در این کشورها واثرگذاری وعملکرد این ثبات سیاسی در پیشرفت کشور است. مقایسه الگوی پیشرفت در کشورهای مذکور نشان داد که در هر سه الگو، مبانی اسلام و عمل به اصول اسلامی مورد توجه بوده و اهداف غایی دولت ها در توسعه دادن کشور، دستیابی به اهداف انسانی مدنظر اسلام، نظیر عدالت اجتماعی و زدودن فقر است. به نظر می رسد، کارآمدترین و موفق ترین الگوی پیشرفت برای هر کشوری، الگویی باشد که بر اساس ویژگی های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، دینی و... آن کشور و با نکته برداری و الهام گیری از تجارب موفق کشورهای پیشرفته طراحی شود.
۵۲.

مطبوعات در ایران از آغاز تا ظهور پهلوی اول: از صورتی درباری تا آگاهی دوگانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 73 - 104

کلید واژه ها: مطبوعات دستگاه سیاسی٫فرهنگ سیاسی ساخت سیاسی دوره قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۴۷۷
مطبوعاتِ ایران متعاقب تلاش های نوسازانه عباس میرزا و بازگشتِ محصلان اعزامی از فرنگ ظهور کردند. نخستین روزنامه در دوره محمدشاه منتشر شد و اصولاً تا صدور فرمان مشروطه، بجز روزنامه های در تبعید، محتوای روزنامه های داخلی جز ستایش اوامر ملوکانه و انتشار اخبار دربار نبود. به همین دلیل، مطبوعات بخشی از وضعیتی بودند که در این پژوهش از آن به عنوان «صورت درباری دستگاه سیاست» در ایران یاد شده است. با شکل گیری مبارزات مشروطه خواهی و صدور فرمان مشروطه، فضای فعالیتِ نسبتاً آزادانه مطبوعات فراهم شد و مفاهیم و ایده های جدیدی وارد زندگی سیاسی و اجتماعی ایرانیان شد که متفاوت از «صورت درباری دستگاه سیاست» در ایران بود. این تفاوت، مرکز ثقل این پژوهش را تشکیل می دهد که با عنوان «آگاهی دوگانه» از آن یاده شده است. در فاصله ظهور مطبوعات در ایران تا پایان قرن سیزدهم خورشیدی و ظهور رضاخان در عرصه سیاسی ایران، از یک سو، مطبوعات ذاتاً پدیده جدیدی بودند. از سوی دیگر نیز این پدیده جدید می بایست در بستری اجتماعی و سیاسی عمل کند که با آگاهی افراد و اعضای جامعه تطابق چندان واضحی نداشت. این تفاوت در اوضاع عینی سبب تفاوت در وضع ذهنی و فکری اعضای جامعه می شد. در این چارچوب، مسئله محوری این پژوهش بر چگونگی عمل مطبوعات و آشکار شدنِ این نوع از آگاهی در تاریخ ایران متمرکز است که با رویکردی اکتشافی تا پایان سال1299 و ظهور رضاخان بررسی خواهد شد.
۵۳.

Elite Political Culture and Political Development of Iran in the Iranian-Islamic Model of Progress(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۴, Issue ۱۱, Winter ۲۰۲۲ 71 - 88

کلید واژه ها: political culture Ruling Elites Islamic-Iranian Model of Progress Islamic Revolution discourse

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۵۳
The Islamic - Iranian model of progress is a document based on the Iranian-Islamic principles and indigenous values of society, which seeks to achieve the final stage of the new Iranian-Islamic civilization in the future. Looking at development in a systematic way and providing mechanisms for participation and active-voluntary competition of social groups in the general sphere of society, is the focus of this model; thus, the attitude of the ruling political elite is key. The aim of this article is to answer this question: how the political culture of the ruling elites can achieve political development in the Iranian-Islamic model of progress? The hypothesis of the article is that the political culture of the ruling group is the source of political action and behavior in society. Therefore, reforming and improving the attitude of the ruling political elites towards political development within the framework of political and jurisprudential capacities in the religious discourse and the Islamic Revolution, provides the ground for the realization of political development in Iran as a model.  
۵۴.

بازتاب انقلاب اسلامی ایران بر ایالات متحده امریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره دوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۶) 36 - 61
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۷
انقلاب اسلامی ایران انقلابی بزرگ است که در سطوح منطقه ای و بین المللی بازتاب گسترده ای داشته و انقلابی تأثیرگذار بوده است. در این پژوهش، بازتاب انقلاب اسلامی (ستیزه جویانه و حمایت گرانه) بر ایالات متحده امریکا به عنوان ابرقدرت جهانی و بزرگ ترین دشمن جمهوری اسلامی بررسی خواهد شد. فرضیه پژوهش آن است که در درجه نخست، انقلاب اسلامی ایران بر سیاست و حکومت ایالات متحده تأثیرات فزاینده ای داشته است. دیگر آنکه انقلاب اسلامی به رغم همه محدودیت ها و موانع، بر مسلمانان، شیعیان و برخی روشن فکران امریکایی، بازتاب حمایت گرانه داشته است. تقویت رفتارها و حساسیت های اسلامی، رشد گرایش به اسلام و تشیع، افزایش مطالبات سیاسی مسلمانان و نهادهای همسو با انقلاب اسلامی، نمودهای عینی این نوع بازتاب ها هستند.
۵۵.

هویت و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات بحرین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۱) 181 - 207
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۸۶
بیداری اسلامی و در پی آن تغییر در نظام های سیاسی و بروز بحران در برخی از کشورهای منطقه، تأثیرات وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه خلیج فارس گذاشته، به نحوی که محورهایی از بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای در جهت شکل دهی تحولات به نفع خود در مقابل یکدیگر صف بندی کرده اند. این حادثه نقطه عطفی در شکل گیری ساختار جدید نظام منطقه ای خاورمیانه به حساب می آید، زیرا از یک سو به تغییر و جابجایی نقش، تأثیرگذاری و منافع بازیگران منطقه ای و بین المللی منجر گردیده و از سوی دیگر ائتلاف های جدیدی را در سطح منطقه به همراه داشته است. در این میان آنچه حائز اهمیت است این است که هرچند خیزش های جهان عرب در تمام این کشورها با منافع و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در ارتباط است، با این حال میزان پیوند و تاثیرگذاری تحولات هر یک از کشورها بر سیاست خارجی ایران تفاوت هایی دارد. برخی از تحولات جهان عرب در محیط امنیتی بلافصل یا همسایگی جمهوری اسلامی ایران مانند بحرین به وقوع پیوسته اند و به طور قطع به گونه ای مستقیم تر و گسترده تر منافع امنیتی ایران را تحت تاثیر قرار می دهند. در این میان نظریه سازه انگاری می تواند به توجیه و تحلیل رخدادهای منطقه شمال آفریقا و خاورمیانه (بهار عربی) و سیاست خارجی ایران در برابر تحولات بحرین بپردازند؛ چرا که سیاست خارجی جمهوری اسلامی در قبال تحولات اخیر منطقه در درجه اول متکی بر هویت، امنیت و منافع ملی قابل تبیین است. لذا نظر به اهمیت موضوع، پژوش حاضر درصدد است با روش توصیفی تحلیلی به تشریح و تبیین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در قبال تحولات بحرین بپردازد.
۵۶.

منافع آمریکا در آسیای مرکزی و تهدیدات سازمان همکاری شانگهای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست جهانی دوره دوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۴) 65 - 86
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۹۱
روابط با سایر کشورها و سازمان ها و جذب اعضای جدید در پی دستیابی به اهداف سیاسی، اقتصادی و امنیتی خود است. افزایش قدرت سازمان همکاری شانگهای سبب جلب توجه فزاینده واشنگتن شده است. در این پژوهش به بررسی تاثیرگذاری سازمان همکاری شانگهای به عنوان یک نهاد منطقه ای نوظهور در برابر یک جانبه گرایی و دستیابی آمریکا به اهداف خود خواهیم پرداخت. بر این اساس، پرسش اصلی پژوهش چنین است: تا چه حد سازمان شانگهای در حال حاضر به عنوان چالش و تهدیدی برای یک جانبه گرایی و منافع آمریکا در منطقه باید مورد توجه قرار گیرد؟ در این مقاله به بررسی این سازمان منطقه ای رو به رشد به عنوان رقیب آمریکا و مقابله با یک جانبهگرایی و تهدید منافع این کشور در آسیای مرکزی پرداخته شده است.
۵۷.

بررسی مفهوم امنیت در سیره معصومین (ع): مطالعه موردی تحلیل محتوای کتاب اصول کافی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره هفتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۵) 235 - 259
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۷۶
موضوع پژوهش حاضر، بررسی مفهوم امنیت در سیره معصومین (ع) است. از آن جایی که از مهمترین منابع شیعی در شناخت سیره معصومین (ع)، کتب روایی است و کتاب اصول کافی نیز یکی از مهمترین این منابع است، بنابراین کتاب مذکور به صورت مطالعه موردی، مورد تحلیل محتوا قرار گرفته است. سوال تحقیق به صورت ذیل مطرح شده است: چارچوب مفهومی امنیت درمنابع روایی شیعی(به طور موردی، کتاب اصول کافی) چگونه ترسیم شده است؟ این سوال در قالب دو سوال فرعی ذیل دنبال شده است: 1. تعریف مفهومی امنیت درمنابع روایی شیعی (به طور موردی، کتاب اصول کافی)چیست؟؛ و 2. سطوح، ابعاد و انواع امنیت در نگاه معصومین چگونه ترسیم شده است؟روش تحقیق به کار گرفته شده تحلیل محتوا است. نتایج تحقیق نشان می دهد: «مفهوم امنیت در اسلام حوزه وسیعی را در بر می گیرد که شامل سطوح مادی و معنوی؛ فردی و اجتماعی؛ و ابعاد فردی و اجتماعی؛ و داخلی و خارجی می شود و هر کدام از این سطوح و ابعاد با همدیگر در ارتباط متقابل هستند.».
۵۸.

پیامدهای سیاسی گسترش بنگاه های اقتصادی زودبازده در ایران؛ مطالعه موردی دولت نهم جمهوری اسلامی ایران (1384 تا 1388)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال دهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۱ (پیاپی ۷۱) 9 - 49

کلید واژه ها: بسیج سیاسی بنگاه های کوچک و متوسط انتخابات دولت نهم مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۱۳۵
 این پژوهش با روشی کیفی و انجام تحلیل تماتیک (مضمونی) به دنبال تحلیل رفتار سیاسی افراد یک واحد اجتماعی در واکنش به رفتار اقتصادی دولت است. دولت ها بعنوان نهادهایی تأثیرگذار با افراد، خانواده ها و جامعه ارتباط برقرار می کنند. هر راهبردی از سوی این واحدهای سیاسی، متضمن پاسخ از طرف دیگر حوزه های بیرونی است. افراد جامعه معمولاً به رفتار دولت ها بخصوص در حوزه اقتصادی واکنش نشان می دهند. بویژه اگر این دخالت دولت، واجد دلالت های هنجارین مانند عدالت باشد. اساساً فعالیت های اقتصادی دولت ها با هدف بسط عدالت است. دولت نهم فعالیت گسترش بنگاه های زودبازده را به منظور گسترش عدالت انجام داد. طبق یافته ها ضریب جینی در مناطقی که منابع مالی هدایت شده اند، کاهش پیدا می کند. دولت نهم در شروع کار خود سعی در توجه بیشتر به مناطق روستایی داشت. با توجه به کاهش ضریب جینی و افزایش احساس برابری در این مناطق، نوعی کنش سیاسی در قالب اجتماع سازی و بسیج سیاسی رخ داد که بعنوان سرمای ه ای اجتماعی برای دولت نمایان شد. این بازنمایی بویژه در انتخابات ریاست جمهوری دولت دهم بعنوان ماحصل این اجتماع سازی و ارتقای سرمایه اجتماعی بعنوان پیامد سیاسی گسترش بنگاه های کوچک در مناطق روستایی شناسایی شده است.
۵۹.

تحلیل مفهوم و الگوی قدرت در فضای مجازی؛ مطالعه شکل گیری جنبش های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۱۷ بهار ۱۴۰۳ شماره ۶۲ 169 - 204

کلید واژه ها: قدرت شبکه های اجتماعی انسان سایبری جنبش های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳ تعداد دانلود : ۷۲
ماهیت قدرت و نحوه شکل گیری آن در بستر ساختارهای جدید تولید، فرآوری و انتقال اطلاعات (از جمله در بستر شبکه های اجتماعی) متفاوت از فضای واقعی است، بدین معنا که فضای شبکه های اجتماعی، نظام نوینی از کنشگری اجتماعی را برای افراد ایجاد کرده است که در نهایت می تواند منجر به شکل گیری قطب های جدیدی از قدرت شود. پژوهش حاضر با هدف پاسخ به این سوالات انجام شده است که: آیا ماهیت قدرت در شبکه های اجتماعی تغییر کرده است؟ فرآیند شکل گیری قدرت در شبکه های اجتماعی چگونه است؟ در پاسخ به این سوال، شکل گیری جنبش های اجتماعی تحت تاثیر فضای مجازی نیز مورد بررسی قرار گرفت. یافته های این پژوهش نشان می دهد با پذیرفتن تعاریف متعارف از قدرت، شکل گیری آن در فضای شبکه ای در یک چارچوب آبشاری و براساس سطوح سلسله مراتبی کنشگران، از مالکان زیرساخت اینترنت، به مالکان پلتفرم ها و در مرحله بعد به کاربران (به ترتیب اثرگذاری شامل: سلبریتی ها، اینفلوئنسرها، بلاگرها، رسانه های رسمی و در نهایت کاربران عمومی) صورت می گیرد. همچنین در فرآیند شکل گیری قدرت شبکه ای، مالکیت یا امکان کنترل پلتفرم های شبکه های اجتماعی نقش بسیار اساسی دارد.
۶۰.

Developments of the Discourse on Justice in the Islamic Republic of Iran(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Islamic Political Thought, Vol.۹, Issue.۱ (Serial ۱۷), Spring ۲۰۲۲ 75 - 99

کلید واژه ها: Islamic Republic of Iran iustice Shi’i the Islamic Revolution of Iran Government Discourse equity Politics

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۳۸
The Islamic Revolution, which is a breakthrough in the history of Iran, introduced some new concepts in the arena of national debate. Founded on Shi’ite political thought, this Revolution has in recent years followed a particular theory of justice that has its roots in Shi’ite doctrines, and this is evident in the ideas of Imam Khomeini (r) and the current Supreme Leader. While preserving its originality, the Shi’ite concept of justice has been subject to new readings befitting the requirements of each government. In spite of [continued] developments in the discourse on Shi’ite justice under various governments, Shi’ite principles of the concept of justice have nonetheless been kept intact in the system of the Islamic Republic of Iran, and this shows the presence of a complete theory in the field of political thought in the system of the Islamic Republic of Iran.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان