علیرضا عصاره

علیرضا عصاره

مدرک تحصیلی: استاد/دانشگاه تهران مرکز

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۸۴ مورد.
۴۱.

مروری بر سه دهه پژوهش در حوزه آموزش شهروندی: یک تحلیل شبکه های اجتماعی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: آموزش شهروندی مطالعه مروری تحلیل شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۳۸۷
آموزش شهروندی یکی از موضوعات مهم و چالش برانگیز در حوزه های مختلف علوم انسانی به ویژه علوم تربیتی است. این مقاله با مروری بر پژوهش های انجام شده از سال 1990 تا 2016 میلادی به دنبال ارائه چهارچوبی کلی از موضوعات مورد علاقه محققان در حوزه آموزش شهروندی می باشد. 877 مقاله علمی نمایه شده در پایگاه داده ای ISI با استفاده از تحلیل شبکه های اجتماعی به منظور شناسایی روندهای موجود و ارائه پیشنهاداتی برای پژوهش های آتی مورد مطالعه و کنکاش قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که کدام دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی بیشترین تعداد مقاله را در این زمینه به چاپ رسانده اند. بر همین اساس کشور انگلستان با اختصاص بیش از 22 درصد مقالات تولیدی در زمینه آموزش شهروندی و همچنین دانشگاه لندن در رتبه اول تولید علم در این حوزه قرار دارند. در این پژوهش تحلیل کلمات کلیدی، چکیده و استنادات علمی مقالات تولیدی به منظور شناسائی روندهای حوزه آموزش شهروندی مورد بررسی دقیق قرار گرفت.
۴۲.

طراحی چارچوب مفهومی دانشگاه بین المللی اسلامی: مطالعه ای کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۶۵۵ تعداد دانلود : ۵۶۳
هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی چارچوب مفهومی دانشگاه بین المللی اسلامی انجام شده است. روش: روش پژوهش کیفی بوده و ده خبره دانشگاهی به صورت هدفمند و شبکه ای انتخاب و از طریق مصاحبه های عمیق، کدها، مفاهیم و مقوله های دانشگاه بین المللی اسلامی با روش تحلیل تم شناسایی شدند. یافته ها: نتایج نشان دهنده آن بود که بر اساس میزان تشابه مفهومی کدها، 66 کد استخراج و با توجه به وجه اشتراک آنها در قالب 12 مفهوم و دو مقوله اصلی دسته بندی شدند و در نهایت با بهره گیری از نتایج گامهای گذشته، چارچوب مفهومی دانشگاه بین المللی اسلامی مبتنی بر زیست بوم ایران طراحی شد. نتیجه گیری: چارچوب مفهومی دانشگاه بین المللی اسلامی مشتمل بر دو مقوله محوری است: 1) مقوله برون دانشگاهی به سازوکارهایی اشاره دارد که در کنترل رؤسا و مدیران دانشگاهی نیستند و خارج از محیط دانشگاهی بر بین المللی سازی فشار وارد می کنند. 2) مقوله درون دانشگاهی به سازوکارهایی اشاره دارد که جزیی از کارکردهای ذاتی دانشگاه است و مدیران دانشگاهی بر آنها کنترل دارند و می توانند با تقویت، بهبود و نظارت بر آنها دانشگاه را به سمت بین المللی سازی سوق دهند.
۴۳.

بررسی اصول طراحی راهبردهای ارزشیابی مطلوب در میان دانش آموزان استعداد درخشان شهر اصفهان: یک مطالعه ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانش آموزان استعداد درخشان شهر اصفهان راهبردهای ارزشیابی مطلوب مطالعه ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۱۶۹
هدف: هدف از تحقیق حاضر بررسی راهبردهای ارزشیابی مطلوب در زمینه آموزش دانش آموزان استعداد درخشان در مقطع متوسطه دوم است. این پژوهش از نوع تحقیقات آمیخته اکتشافی است. جامعه تحقیق شامل کلیه دانش آموزان و معلمین استعداد درخشان شهر اصفهان است. روش: روش نمونه گیری در بخش کیفی به صورت موارد نوعی و در بخش کمی به صورت تصادفی ساده است. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته استخراج شده از مصاحبه ها است. روایی در بخش کیفی به روش چک کردن اعضا و در بخش کمی روایی و پایایی به وسیله روایی محتوایی، تحلیل عاملی تأییدی و آلفای کرانباخ بررسی و تأیید شده است. برای تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش تماتیک و در بخش کمی از آمار توصیفی و آزمون t تک گروهی استفاده شده است. یافته ها: نتایج بخش کیفی بیانگر این بود که اصول طراحی راهبردهای ارزشیابی مطلوب عبارتند از استفاده از آزمون های مستمر و آزمون های نهایی، ارزشیابی کاربردی، ارزشیابی پروژه ای، تأکید بر خلاقیت، اصول فنی آزمون سازی و توجه به یادگیری عمیق. در بخش کمی نتایج بررسی این مؤلفه ها بیان کننده این بوده که تمامی مؤلفه ها به غیر از آزمون نهایی دارای میانگین بالاتر از میانه بودند و نمونه مورد بررسی معتقد به استفاده از این اصول در ارزشیابی های خود بودند.
۴۴.

طراحی الگوی تلفیقی برنامه درسی دوره متوسطه اول و اعتبارسنجی آن از منظر متخصصان برنامه درسی و دبیران ذیربط(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی تلفیقی الگوی برنامه درسی دوره متوسطه اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۶ تعداد دانلود : ۳۱۰
هدف: پژوهش حاضر هدفی دوگانه دارد. نخست، شناسایی و استخراج مؤلفه های برنامه درسی تلفیقی و دوم، اعتبار سنجی الگوی نظری پیشنهادی از منظر متخصصان برنامه درسی و دبیران دوره متوسطه اول. روش: این پژوهش با توجه به ماهیت ترکیبی و از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است که در انجام آن، از روش تحقیق زمینه ای بهره گرفته شده است. جامعه آماری شامل کلیه ی متخصصان برنامه درسی عضو ثابت انجمن مطالعات برنامه درسی ایران (500 نفر) و دبیران دوره متوسطه اول که در سال تحصیلی 97 - 1396 به عنوان دبیر موظف به تدریس اشتغال دارند (183000 نفر). برای انتخاب نمونه هادرمورد متخصصان برنامه درسی با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند 35 نفر و در مورد دبیران با استفاده از روش خوشه ای چندمرحله ای و در نهایت با بهره گیری از روش نمونه گیری هدفمند 178 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه محقّقْ ساخته بود که روایی آن از طریق روش دلفی و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ (89/0) در مورد کل پرسشنامه و بیش از (83/0)  در مورد زیرگروه های مورد تأیید قرار گرفته است. یافته ها: تحلیل توصیفی و استنباطی داده ها با استفاده از آزمون کای اسکوئردرآلفای 05/0 بیانگر آن است که اولاً براساس دیدگاه دو گروه مورد بررسی تمامی مؤلفه های مربوط به عناصر چهارگانه (جدول1) و الگوی نظری پیشنهادی (شکل 1) مناسب و مطلوب بوده است. ثانیاً، دو گروه مورد بررسی در مورد معتبربودنِ الگوی نظری برنامه درسی تلفیقی اتفاق نظر داشته اند.
۴۵.

تبیین مراحل تعلیم و تربیت سیاسی (گذرگاه سیاست پذیری) بر مبنای مراحل رشد شناختی با تأکید بر دوره های تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست تعلیم و تربیت سیاسی گذرگاه سیاست پذیری اهداف شناختی و دوره های آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۰ تعداد دانلود : ۶۷۹
الگوسازی مسیر رشد و بالندگی ساحت های سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران موضوعی است که بیش از هر چیز می تواند دستیابی به اهداف آموزشی این نظام را تضمین نماید. در این میان، ساحت اجتماعی سیاسی با تحقق اهداف آموزشی آن می تواند متضمن مفاهیمی چون شهروند مسئول، نقش آفرین و مشارکت کننده ای باشد که هر نظام آموزشی درپی تربیت آن است. در این پژوهش نگارندگان برای دست یافتن به پاسخ این پرسش که گذرگاه سیاست پذیری در نظام تعلیم و تربیت چیست و مراحل آن مبتنی بر رشد شناختی با تأکید بر دوره های تحصیلی کدام است، ضمن پرداختن به مفهوم سیاست بر اساس سه رویکرد کلاسیک، جدید و اسلامی و ارائه تعریف مورد نظر این پژوهش، سعی در مفهوم پردازی گذرگاهی داشته اند که متربیان با عبور از مراحل آن تحت عنوان گذرگاه سیاست پذیری و تعلیم و تربیت سیاسی، بتوانند مفاهیم و تحلیل های سیاسی را با توجه به دوره های آموزشی مبتنی بر ویژگی های رشدی خویش درک نموده و با برخورداری از نگرشی سیاسی و اجتماعی صحیح، بر اساس مصلحت اجتماعی رفتار و تصمیم گیری نمایند. دستاوردهای این پژوهش در حوزه عمل، علاوه بر جنبه های تربیتی حائز اهمیت نظام تعلیم و تربیت کشور در دوره آموزش عمومی و آموزش عالی، سبب افزایش مشروعیت و ارتقای کیفی نظام سیاسی کشور در گرو حضور و نقش آفرینی مسئولانه شهروندان در صحنه های سیاسی و اجتماعی خواهد شد. به این منظور، پژوهش آمیخته حاضر با روش کیفی کمی کیو در سه مرحله مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل آن از طریق کدگذاری به روش استراوس و کوربین، اولویت بندی مقوله ها و تحلیل بر اساس آزمون غیرپارامتری فریدمن و سپس ادغام و نام گذاری مراحل شش گانه تعلیم و تربیت سیاسی (گذرگاه سیاست پذیری) انجام شد. در انتهای پژوهش، مراحل به دست آمده با اهداف یادگیری بلوم در سه حیطه شناختی، عاطفی و روانی حرکتی و همچنین دوره آموزشی مبتنی بر مراحل رشدی دانش آموزان مقایسه و مورد بررسی قرار گرفت.
۴۶.

طراحی الگوی پیشنهادی برنامه درسی آموزش سواد سیاسی در دوره متوسطه اول(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست سواد سواد سیاسی دوره متوسطه اول عناصر برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۵۳۱
الگوسازی مسیر رشد و بالندگی ساحت های متذکر در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران موضوعی است که بیش از هر چیز می تواند دستیابی به اهداف آموزشی این نظام را تضمین کند. در میان ساحت های شش گانه یاد شده در این سند، ساحت اجتماعی-سیاسی و تحقق اهداف آموزشی آن می تواند متضمن تحقق مفاهیم چون شهروند مسئول، نقش آفرین و مشارکت کننده ای باشد که هر نظام آموزشی به دنبال تربیت آن است. در این مقاله نگارندگان با هدف ارائه الگوی پیشنهادی برنامه درسی آموزش سواد سیاسی در دوره متوسطه اول، ضمن ارائه تعاریف سیاست مبتنی بر سه رویکرد کلاسیک، جدید و اسلامی، به مفهوم پردازی سواد سیاسی و استخراج مؤلفه های آن پرداخته و با توجه تناظر میان مؤلفه های سواد سیاسی و ویژگی های رشدی دوره اول متوسطه و مبانی برنامه درسی، اقدام به تبیین عناصر ده گانه برنامه درسی آموزش سواد سیاسی با محوریت منطق برنامه نموده اند. در مرحله نهایی پژوهش، الگوی پیشنهادی برنامه درسی مورد اعتباریابی قرار گرفت. این پژوهش از نوع آمیخته با روش کیفی- کمی کیو در سه مرحله مصاحبه نیمه ساختاریافته و تحلیل گویه ها از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی به روش استراوس و کوربین، مرحله وزن دهی مؤلفه های مستخرج سواد سیاسی بر اساس تحلیل عاملی چند متغیره و مرحله اعتباریابی از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت.
۴۷.

آموزش و پرورش تطبیقی

تعداد بازدید : ۶۲۱ تعداد دانلود : ۱۰۰۴
مطالعه ادبیات "فراتر از محدوده یک کشور خاص"، و مطالعه روابط بین ادبیات از یک سو و دیگر زمینه های دانش و اعتقاد، مانند هنر، فلسفه، تاریخ، علوم اجتماعی، علوم، دین و غیره، از سوی دیگر است. به طور خلاصه، مقایسه یک ادبیات با دیگر ادبیات ها و مقایسه ادبیات با دیگر حوزه های اصطلاحات انسانی است. با این حال، ریمارک مقایسه های بین ادبیات و زمینه های ادبی بیشتر اگر آنها به عنوان "ادبیات تطبیقی" در نظر گرفته شوند، باید سیستماتیک، بین ادبی، قابل تفکیک و منسجم و خارج از ادبیات باشند به عبارت دیگر، از دیدگاه ریمارک مقایسه ادبی ممکن است به صورت تقابل ملی یا بین رشته ای باشد. این ویژگی ها شبیه به آموزش و پرورش تطبیقی هستند.
۴۸.

نقدی بر نظریه رشد قضاوت اخلاقی لارنس کلبرگ: پژوهشی در بررسی چندجانبه نظریه کلبرگ و ارائه رهنمودی درباره مراحل رشدی او(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اخلاق رشد اخلاقی الگوهای رشد اخلاقی لارنس کلبرگ نقد نظریه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰۸ تعداد دانلود : ۱۱۱۸
نظریه های رشد سعی در الگوسازی مراحل شکل گیری و بالندگی ابعاد شخصیت در بشریت دارند. در این میان رشد قضاوت اخلاقی که ترکیبی پیچیده از ابعاد مختلف شخصیتی همچون بعد اجتماعی و عاطفی دارد، موضوعی است که لارنس کلبرگ مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. با وجود بررسیها و نقدهای انجام شده درباره این نظریه، به نظر می رسد هنوز ابعادی از آن پنهان و ناگفته مانده است. پژوهشگران این مقاله با الگوسازی نظریه کلبرگ، در روشن سازی آنچه مدنظر وی بوده است، کوشیده اند تا از این بابت خلاء موجود در این نظریه و فاصله آن با آنچه در تعریف اخلاق نزد بزرگان فلسفه و دین بوده است، مشخص شود. این خلاء که به منزله یک مرحله مغفول در این نظریه تبیین و ارائه شده، طی یک مرحله بازسازی و بازشناسی روش کلبرگ به روش نیمه اکتشافی با مقوله بندی تحلیلی-تفسیری گزاره های دریافت شده هنرجویان در یکی از مدارس شهر تهران نمایان تر و مشخص تر شده است. در ادامه با مقایسه آنچه کلبرگ به عنوان مراحل ششگانه معرفی کرده با آنچه مدنظر آبراهام مزلو بوده است، این مرحله مغفول نیز با عنوان مرحله «فراعرفی» تبیین و معرفی شده است. در پایان ضمن جمع بندی ارزشهای نظریه کلبرگ، پژوهشگران با پیشنهاد اضافه شدن این مرحله به مراحل رشد اخلاقی کلبرگ سعی در ارائه رهنمودی برای فهم بهتر مراحل رشد قضاوت اخلاقی کرده اند که به انطباق این نظریه بر آنچه کانت «عمل اخلاقی» نامیده است، کمک خواهد کرد.
۴۹.

طراحی راهبردهای یاددهی-یادگیری بر اساس رویکرد تفکیکی در مدارس استعداد درخشان: یک مطالعه ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طراحی راهبردهای یاددهی یادگیری رویکرد تفکیکی مدارس استعداد درخشان مطالعه ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۲ تعداد دانلود : ۳۷۲
هدف از انجام این پژوهش طراحی راهبردهای یاددهی یادگیری بر اساس رویکرد تفکیکی در مدارس استعداد درخشان شهر اصفهان بود. این تحقیق از نوع پژوهش های آمیخته یا ترکیبی و به روش اکتشافی متوالی انجام شده بود. جامعه این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان استعداد درخشان شهر اصفهان در مقطع متوسطه دوم (1770 نفر) بود. روش انتخاب مشارکت کنندگان در بخش کیفی موارد نوعی (32 نفر) و در بخش کمی روش نمونه گیری تصادفی ساده (315 نفر) بود. برای گردآوری داده ها در بخش کیفی از روش مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی از پرسش نامه محقق ساخته استخراج شده از مصاحبه استفاده شد. برای تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش مقوله بندی و در بخش کمی از تحلیل عاملی تاییدی، آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی ( تک نمونه، مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه) استفاده شد. نتایج بیانگر این بود که راهبردهای یاددهی یادگیری در مدارس استعداد درخشان شامل دو مقوله کلی «بعد فنی تدریس» و «بعد شخصیتی معلم» بود. در «بعد فنی تدریس» زیر مقوله هایی مثل «کاربردی بودن»، «استفاده از وسایل کمک آموزشی»، «راهبرهای فعال در یادگیری» و «روش اختصاصی برای هر درس»، و در «بعد ویژگی های معلم» نیز «بعد اخلاقی و شخصیتی» از مصاحبه ها استخراج شد. نتایج تحلیل کمی پرسش نامه استخراج شده از مصاحبه ها نیز نشان داد که دانش آموزان مدارس استعداد درخشان با این موارد موافق بودند. مقایسه نظرهای دختران و پسران نشان دهنده این بود که دختران بیشتر از پسران معتقد به استفاده از روش اختصاصی برای هر درس بودند. مقایسه براساس رشته تحصیلی نیز نشان داد که تنها در مولفه راهبردهای فعال تفاوت معنی داری میان دانش آموزان رشته های مختلف دیده شد.
۵۰.

طراحی الگوی نظام دستیابی به صلاحیت های موردانتظار معلمان هنر (دوره های ابتدایی و اول متوسطه) در دوره کارشناسی آموزش هنر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طراحی الگو الگوی مفهومی صلاحیت های معلمی معلم هنر آموزش هنر تربیت معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۳۵۰
هدف این پژوهش، طراحی الگوی نظام دستیابی به صلاحیت های موردانتظار معلمان هنر (دوره های ابتدایی و اول متوسطه) در دوره کارشناسی آموزش هنر است. برای نیل به این مقصود از رویکرد پژوهش آمیخته و روش کیو استفاده شده است. برای جمع آوری اطلاعات، با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به حد اشباع نظری، نمونه ای به حجم 15 نفر از متخصصین دانشگاهی در رشته های هنر و برنامه درسی انتخاب شده و با ایشان مصاحبه نیمه ساختار یافته کیفی انجام شد. در بخش دوم (کمی) از مشارکت 15 نفر از معلمان هنر باسابقه برای وزن دهی و دسته بندی صلاحیت ها کمک گرفته شد. داده های گردآوری شده با روش تحلیل کیو مورد تجزیه و تحلیل و کدگذاری قرار گرفت. یافته های این پژوهش، صلاحیت های موردانتظار دانش آموختگان دوره کارشناسی رشته آموزش هنر را در چهارسطح به صورت یک نظام مارپیچی معرفی می کند و آنها را با نظام صلاحیت های معلمی معرفی شده توسط کهلر (2006) و مهرمحمدی (1392) مقایسه می کند. یافته های این پژوهش علاو ه براینکه می تواند در مراحل مختلف برنامه ریزی درسی  مبتنی بر صلاحیت های معلمان هنر مورد استفاده قرار گیرد، چشم اندازی جامع نسبت به آنچه که در طی دوره کارشناسی رشته آموزش هنر باید کسب شود، ارائه می دهد.
۵۱.

طراحی برنامه درسی آموزش مهندسی با تاکید بر تربیت فناورانه مبتنی بر نظریه زمینه ای کلاسیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی آموزش مهندسی تربیت فناورانه نظریه داده بنیاد رویکرد ظاهرشونده گلیزری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۳۱۴
هدف  تحقیق حاضر واکاوی تجربه زیسته فناوران به منظور <strong>طراحی برنامه درسی آموزش مهندسی با تاکید بر تربیت فناورانه مبتنی بر نظریه زمینه ای کلاسیک است. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 10 فناور به روش نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور جمع آوری شد. نمونه گیری از اطلاعات در دو سطح انجام پذیرفت. سطح اول انتخاب نشانه هایی که محقق را در رسیدن به هدف اصلی و پاسخ به سوالات کمک می کرد و سطح دوم مطالعه ادبیات تحقیق پس از ظهور دغدغه اصلی در خصوص تربیت فناورانه بود. داده ها با روش کدگذاری اساسی و نظری گلیزری تجزیه و تحلیل شدند و با نرم افزار تحلیل داده های کیفی MAXQDA استخراج شد پدیده محوری تاکیدبرتربیت فناورانه در برنامه درسی آموزش مهندسی بود. یافته های تحقیق متعلق به کدگذاری نظری و ارائه پیوند میان مقوله ها و مفاهیم مرتبط با پدیده محوری است. از میان خانواده های کدگذاری نظری گلیزری خانواده" پیوندها" انتخاب شد که در نهایت به ترسیم مدل نظری برنامه درسی آونگی مبتنی بر تربیت فناورانه در آموزش مهندسی انجامید. 4 مضمون اصلی: محیط شخصی فناورانه، محیط اجتماعی فناورانه، محیط صنعتی فناورانه و تربیت فناورانه و 28 مقوله فرعی و 64 کد مفهوم استخراج گردید.  براساس یافته های تحقیق تربیت فناورانه بصورت ساختاری و فرهنگی کارکردهایی معطوف به بالندگی اقتصادی دارد که بایستی بشدت مورد توجه مسولین امر قرار گیرد.
۵۲.

بررسی محتوای آموزشی موجود و مطلوب در بین دانش آموزان استعداد درخشان شهر اصفهان بر اساس رویکرد تفکیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانش آموزان استعداد درخشان رویکرد تفکیکی محتوای آموزشی مطلوب محتوای آموزشی موجود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۳۱۲
هدف از پژوهش پیشِ رو بررسی محتوای آموزشی موجود و مطلوب در مدارس استعداد درخشان شهر اصفهان بود. برای انجام پژوهش از روش ترکیبی استفاده شد. جامعة پژوهش شامل کلیة دانش آموزان و دبیران مدارس استعداد درخشان شهر اصفهان و روش نمونه گیری در بخش کیفی به روش موارد نوعی و در بخش کمّی به روش تصادفی ساده بود. برای گردآوری داده ها از مصاحبة نیمه ساختاریافته و پرسشنامة محقق ساخته و برای بررسی روایی در بخش کیفی از مثلث سازی و چک کردن اعضا و در بخش کمّی از روایی محتوایی، تحلیل عاملی تأییدی و آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج بیانگر این بود که به نظرِ دانش آموزان و دبیران، محتوای موجود کاربردی نیست؛ کلّی است و به نیازها و علایق توجهی ندارد. آنها دروس عمومی را کم اهمیت می دانستند. به نظر مشارکت کنندگان در تحقیق، محتوای مطلوب بایست دارای اصولی از قبیلِ وجود فعالیت های عملی، محتوای تخصصی، همراهی با علم روز، وجود کتب تکمیلی، استدلال و منطق زیربنایی مباحث، توجه به چالش های پیشِ روی نوجوان و توجه به علایق و استعدادها باشد. بررسی این موارد در قالب پرسشنامة کمّی نیز تأیید کنندة این موارد بود.
۵۳.

ماهیت و دلالت یادگیری مبتنی بر پروژه در گستره برنامه درسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پروژه برنامه درسی الگوی یادگیری آموزش ساختارگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹ تعداد دانلود : ۳۴۶
هدف مقاله، تبیین ماهیت و دلالت یادگیری مبتنی بر پروژه در گستره برنامه درسی می باشد. در این نوشتار، یادگیری مبتنی بر پروژه از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. به طوری که ابتدا، مفهوم پروژه و یادگیری مبتنی بر پروژه توصیف و در ادامه ارتباط منطقی پروژه و برنامه درسی بررسی شد. سپس رویکردهای مختلف آموزشی ارائه گردید که به وسیله آن، وجه ماهیت و دلالت یادگیری مبتنی بر پروژه مورد تأکی د قرار گرفت. برای دستیابی به تبیین فوق از روش سنتز پژوهی استفاده شد که در آن پژوهش های مرتبط با یادگیری مبتنی بر پروژه با روشی نظام مند انتخاب، واکاوی محتوایی و دسته بندی شدند. در مرحله بعد 71 پژوهش که معیارهای مورد نظر را داشتند انتخاب شدند، سپس ترکیبی از یافته های آنان طبق اصول تلفیق، بازاندیشی و بازآرایی داده ها، ارائه شده است. یافته های این پژوهش با مشخص نمودن ماهیت و دلالت این نوع یادگیری نشان می دهد که با توجه به پیشینه نظری و تجربی موجود، این ایده به عنوان یک برنامه درسی می تواند قابل طرح باشد
۵۴.

تجارب دانشجومعلمان از نقش مربی در پیوند نظر و عمل در برنامه کارورزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عمل مربی تربیت معلم کارورزی دانشجومعلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۶ تعداد دانلود : ۸۹۱
معلمان آینده، دانشجومعلمان کنونی هستند که آموزش آنان به منظور معلمی در عرصه پیوند نظر و عمل، با تمرکز بر توسعه دانش معلمی در برنامه کارورزی به عنوان جز مهمی از برنامه تربیت معلم تدوین شده است. یکی از مولفه های اثرگذار در این برنامه پیش از خدمت در مدارس، مربی است که این پژوهش در صدد مطالعه آن است. پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی- پدیدارشناسی و با تمرکز بر چهار شرکت کننده، از میان 22 مورد مطالعه انجام شده است . همچنین مصاحبه نیمه ساختاری با مربیان آنان صورت گرفته است. داده ها از طریق کدگذاری و مقوله بندی اشتراس و کوربین تجزیه و تحلیل شده اند. تحلیل داده ها نشان از آن دارد که مربی، نقش را گاه به صورت مربی به عنوان مقلد، گاه به شکل شریک تجارب و گاه به شکل مجموعه ای از بازاندیشی ها نشان می دهد.
۵۵.

رابطه سبک های تفکر با راهبردهای یادگیری دانش آموزان دختر پایه دوم متوسطه، رشته ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک تفکر راهبرد یادگیری و تدریس کلاس درس دانش آموز دختر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۳۴
در این مقاله رابطه بین سبک های تفکر قانونگذار، اجرایی و قضاوتگر با راهبردهای یادگیری مطالعه شده است. بدین منظور 267 نفر از دانش آموزان دختر پایه دوم رشته ریاضی و فیزیک منطقه چهار آموزش و پرورش شهر تهران مشارکت داشتند که به روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب و مورد آزمون قرار گرفتند. برای سنجش سبک های تفکر از پرسش نامه سبک های تفکر استرنبرگ- واگنر (1997) و برای سنجش راهبردهای یادگیری از پرسش نامه راهبردهای یادگیری وین اشتاین و مایر (1998) استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که سبک تفکر قانونگذار با راهبردهای یادگیری انگیزش و نگرش، سبک تفکر قضاوتگر با راهبردهای تمرکز، مدیریت زمان، خودآزمایی و انگیزش و سبک تفکر اجرایی با راهبردهای انتخاب ایده اصلی، پردازش اطلاعات، مدیریت زمان، خودآزمایی، راهبردهای آزمون و انگیزش، همبستگی مثبت داشت. در مقابل، سبک تفکر قضاوتگر با اضطراب، رابطه منفی نشان داد. تحلیل رگرسیون نشان داد که در تمام موارد دارای رابطه مثبت، قابلیت پیش بینی نیز وجود دارد. در این میان، راهبرد راهنمای مطالعه با هیچ یک از سبک های تفکر، رابطه معناداری نداشت. 
۵۶.

تبیین اثر برنامه درسی پنهان بر احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۱۸۸
هدف: هدف از این پژوهش بررسی چگونگی اثرگذاری  برنامه درسی پنهان بر احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان دوره ابتدایی است. روش: به این منظورازروش آمیخته یا ترکیبی در این پژوهش استفاده شد که در بخش کمی، روش تحقیق مورداستفاده روش پیمایشی از نوع مقطعی و در بخش کیفی از روش بررسی موردی (پژوهش پدیدار شناختی از نوع تجربه زیست شده) استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه 39 مدرسه ابتدایی پسرانه ناحیه 3 آموزش وپرورش شهرشیراز در سال تحصیلی 95-94 است.تعداد نمونه مورد پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی 8 مدرسه و طول مدت مشاهده از ابتدا تا انتهای سال تحصیلی 95-94 بوده است. برای جمع آوری اطلاعات متناسب با ماهیت موضوع پژوهش و روش تحقیق مورداستفاده از ابزارهای زیر استفاده شده است: 1- پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری، بتی و وات.2- فرم های مشاهده سنج محقق ساخته با مقیاس درجه بندی لیکرت باروش واقعه نگاری. 3- مصاحبه با روش سؤالات استاندارد شده و روش گفتگوهای غیررسمی به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات دربخش کمی از همبستگی پیرسون و تجزیه وتحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شده است. یافته ها : نتایج رگرسیون چندگانه بین برنامه درسی پنهان بااحساس تعلق به مدرسه دانش آموزان همبستگی چندگانه 435/0 را نشان می دهد که درسطح اطمینان 95% معنادار است. با توجه به ضریب تبیین مشخص شد که 19 درصد احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان متاثراز برنامه درسی پنهان است.همچنین به منظور تجزیه وتحلیل اطلاعات در بخش کیفی از نظرات صاحب نظران برنامه درسی پنهان و روانشناسی پرورشی استفاده شد که نتایج تجزیه وتحلیل کیفی یافته ها نشان داد که در اکثر مدارس و کلاس های درس مورد مشاهده دانش آموزان تحت تأثیر آثار برنامه درسی پنهان قرار داشتند که این آثار به طور مستقیم و غیرمستقیم براحساس تعلق به مدرسه آن ها تأثیر عمیق و پایداری می گذاشت.  
۵۷.

رابطه باورهای معرفت شناختی و جهت گیری های تدریس معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: باورهای معرفت شناختی جهت گیری های تدریس تدریس - محور یادگیری - محور دوره متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۲۹۷
هدف اصلی این تحقیق شناسایی باورهای معرفت شناختی و جهت گیری های تدریس معلمان دوره متوسطه استان خراسان رضوی (14643= N ) که در سال تحصیلی 90-89 مشغول به تدریس بودند و تبیین رابطه بین این باورها و جهت گیری ها بود. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه باورهای معرفت شناختی شومر (1998) و پرسشنامه اصلاح شده جهت گیری های تدریس ساموئلوویچ (1999) از 403 نفر از معلمان جمع آوری و تحلیل شد. نتایج نشان داد 53% معلمان دارای باورهای معرفت شناختی خام و 55% دارای جهت گیری تدریس- محور هستند و بین باورهای معرفت شناختی و جهت گیری های تدریس آن ها همبستگی معنی دار متوسط منفی وجود دارد.
۵۸.

تأثیر آموزش علوم تجربی با رویکرد زمینه      محور بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه هفتم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش زمینه محور آموزش سنتی (مرسوم) پیشرفت تحصیلی علوم تجربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۷ تعداد دانلود : ۵۳۱
هدف این پژوهش بررسی تأثیر آموزش علوم تجربی با رویکرد زمینه      محور بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه هفتم بوده است. روش پژوهش در این مطالعه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر پایه هفتم دوره اول متوسطه شهرستان بهارستان (استان تهران) در سال تحصیلی 93- 1392 می باشد. حجم نمونه متشکل از 67 نفر دانش آموز پسر پایه هفتم بود که 33 نفر آن ها گروه آزمایش و 34 نفر گروه گواه بودند و با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای اندازه گیری این پژوهش شامل آزمون هوش ریون و آزمون پیشرفت تحصیلی (دانشی، مهارتی و نگرشی) بر اساس مطالب درس علوم تجربی پایه هفتم بود. در ابتدا از هر دو گروه آزمایش و گواه، پیش آزمون پیشرفت تحصیلی به عمل آمد، سپس متغیر آزمایشی (آموزش زمینه      محور) در 12 جلسه به گروه آزمایش آموزش داده شد درحالی که گروه گواه با همان رویکرد مرسوم آموزش دیدند. در پایان، پس آزمون بر روی هر دو گروه انجام شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و در بخش استنباطی از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که میزان پیشرفت تحصیلی درس علوم تجربی گروه آزمایشی که با رویکرد زمینه      محور آموزش دیده بودند نسبت به گروه گواه که با رویکرد مرسوم آموزش داده شدند بیشتر و تفاوت بین میانگین های آن ها معنادار است. بنابراین می توان گفت که آموزش زمینه      محور می تواند به عنوان یک رویکرد مناسب در تألیف کتب درسی و آموزش علوم تجربی مورد استفاده قرار گیرد.
۵۹.

تحلیل محتوای کتاب های ریاضی چهارم و پنجم ابتدایی بر مبنای الگوی آموزش خلاقیت پلسک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا کتاب های درسی ریاضی پایه های چهارم و پنجم الگوی آموزش خلاقیت پلسک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۳۴۸
پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتاب های ریاضی پایه های چهارم و پنجم ابتدایی در سال تحصیلی 1390-1389، بر مبنای الگوی خلاقیت پلسک انجام شده است. به منظور جمع آوری داده ها، پژوهشگران فرمی برای تحلیل محتوای این دو کتاب مبتنی بر الگوی پلسک تهیه کردند. برای این کار، ابتدا واحدهای غیر فعّال کتاب حذف شدند؛ سپس واحدهای فعّالی که فقط به افزایش مهارت و کاربرد پرداخته بودند، کنار گذاشته شدند. در نهایت واحدهای فعّالی که به خلاقیت مربوط بودند، بر مبنای شاخص های پلسک، کد گذاری شدند. داده ها با استفاده از آمار توصیفی بررسی شد و نتایج نشان داد که کتاب های درسی ریاضی چهارم و پنجم، با اصول سه گانه پلسک یعنی توجه، گریز و تحرک، منطبق نیستند و نمی توانند در ایجاد و پرورش خلاقیت در یادگیرندگان موفق باشند. تمامی26 مبحث مطرح شده، بیشتر به اصل اول پرداخته اند، توجه به اصل دوم بسیار ناچیز و پرداختن به اصل سوم، صفر است.
۶۰.

تحلیل محتوای کتاب درسی ریاضی پایه ششم ابتدایی مبتنی بر الگوی خلاقیت پلسک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خلاقیت تحلیل محتوا کتاب ریاضی پایه ششم ابتدایی مؤلفه های خلاقیت پلسک روش تجزیه و تحلیل آنتروپی شانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۲۳ تعداد دانلود : ۲۲۷۹
هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مؤلفه های خلاقیت در کتاب درسی ریاضی پایه ششم ابتدایی است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع تحلیل محتوا است. جامعه آماری این پژوهش شامل یک جلد کتاب درسی پایه ششم ابتدایی در سال تحصیلی 92-1391 است. حجم نمونه برابر با حجم جامعه انتخاب گردید. در این تحقیق به منظور اعتبار یابی و روایی صوری از دیدگاه های صاحب نظران و متخصصان تعلیم و تربیت استفاده شده است و جهت پایایی با توجه به روش همبستگی پیرسون، ضریب توافق بین کدگذاران 89/0 به دست آمده است. ابزارهای این تحقیق، فرم تحلیل محتوا با توجه به الگوی آموزش خلاقیت پلسک است. برای تحلیل محتوای کتاب ریاضی پایه ششم ابتدایی از یک فرم کدگذاری شده استفاده شد، این کار طی چهار مرحله انجام گرفت: در مرحله اول واحدهای فعال و غیرفعال کتاب ها مشخص گردید و در مرحله دوم واحد های غیرفعال حذف گردید و در مرحله سوم واحد های فعال بر مبنای شاخص های چرخه خلاقیت هدایت شده پلسک، کدگذاری شدند و در مرحله چهارم داده های حاصل از یافته های تحقیق با استفاده از شیوه های آمار توصیفی و روش تجزیه وتحلیل آنتروپی شانون مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل حاکی از آن بود که میزان توجه و درگیری با شاخص های الگوی خلاقیت پلسک و مقدار ضریب اهمیتهر یک از این شاخص ها در کتاب ریاضی پایه ششم ابتدایی بسیار کم بوده و محتوای درسی کتاب مذکور بر اصول خلاقیت پلسک منطبق نیست و مطابق این دیدگاه کمتر می توانند در ایجاد و پرورش خلاقیت در یادگیرندگان مؤثر باشند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان