مه سیما پورشهریاری

مه سیما پورشهریاری

سمت: دکتر
مدرک تحصیلی: دانشیار گروه مشاوره دانشگاه الزهراء علیها السلام
پست الکترونیکی: spourshahriari@hotmail.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۳ مورد.
۱.

بررسی اثربخشی عکس درمانی بر افسردگی و اضطراب زنان مطلقه (مطالعه موردی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره ۲۰ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 53 - 67

کلید واژه ها: اضطراب افسردگی زنان مطلقه عکس درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۱
عکس درمانی استفاده از عکس در محیط درمانی تحت نظارت درمانگری آموزش دیده است و به عنوان یک روش مؤثر در کاهش مشکلات روان شناختی، کاربرد دارد. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی عکس درمانی بر افسردگی و اضطراب در زنان مطلقه بود. در این پژوهش از طرح آزمایشی تک موردی با خطوط پایه چندگانه استفاده شد. جامعه آماری شامل تمام زنان مطلقه شهر تهران بود که در دوماهه اول سال 1400 در شبکه اجتماعی اینستاگرام فعال و به فراخوان شرکت در پژوهش پاسخ دادند. روش نمونه گیری در دسترس و هدفمند و چهار نفر با توجه به ملاک های ورود به پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس افسردگی، اضطراب و ترس لاویباوند و لاویباوند و پنج تکنیک اصلی عکس درمانی جودی ویزر بود. شرکت کنندگان در چند مرحله خط پایه، پنج جلسه مداخله و سه نوبت پیگیری شرکت کردند. داده های حاصل از پژوهش با استفاده از روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا، فرمول درصد بهبودی، تعیین اندازه اثر و تحلیل رگرسیون آمیخته بررسی شد. نتایج نشان داد که عکس درمانی بر افسردگی و اضطراب زنان مطلقه اثر معناداری دارد؛ بنابراین عکس درمانی می تواند به عنوان روشی نوین و مداخله ای مؤثر بر افسردگی و اضطراب زنان مطلقه توسط درمانگران و مشاوران مورد استفاده قرار گیرد.
۲.

نقش تعدیل گری مدت سکونت در رابطه دلبستگی مکان با سلامت روانی و بهزیستی اجتماعی در زنان ساکن شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۱۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۰ 43 - 56

کلید واژه ها: بهزیستی اجتماعی سلامت روانی دلبستگی مکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۱۲۴
مقدمه: دلبستگی مکان، به پیوند عاطفی میان فرد و مکان اطلاق می شود. این مفهوم تجارب زندگی افراد را در سه حوزه ی عاطفی، شناختی و رفتاری به میزان قابل توجهی تحت تاثر قرار می دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تعدیلگری مدت سکونت در رابطه دلبستگی مکان با سلامت روانی و بهزیستی اجتماعی در زنان ساکن شهر تهران انجام شد.  روش: این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی بوده و نمونه آن متشکل از 241 زن ساکن شهر تهران بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس دلبستگی مکان صفاری نیا (1390)، مقیاس سلامت روانی بشارت (1388) و مقیاس بهزیستی اجتماعی کیز (1998) بود. به منظور بررسی فرضیه های تحقیق، روش مدل معادلات ساختاری، نرم افزارهای SPSS20 و SmartPLS3 استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد میان دلبستگی مکان با سلامت روان و نیز میان دلبستگی مکان و بهزیستی اجتماعی رابطه مثبت معنادار برقرار است. گرچه میان مدت سکونت و دلبستگی مکان رابطه معنادار مثبت وجود دارد، مدت سکونت نمی تواند در رابطه میان دلبستگی مکان با سلامت روان و بهزیستی اجتماعی نقش تعدیلگری ایفا کند. نتیجه گیری: براساس یافته ها می توان گفت دلبستگی مکان، در افزایش سلامت روان و بهزیستی اجتماعی زنان نقش قابل توجهی دارد.
۳.

بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه بین المللی تجارب ناگوار کودکی در شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۲ تابستان (مرداد) ۱۴۰۲ شماره ۱۲۵ ۸۸۰-۸۶۵

کلید واژه ها: تجارب ناگوار کودکی ویژگی های روان سنجی بین المللی تجارب ناگوار کودکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۳۷
زمینه: با توجه به تأثیر به سزای تجارب اولیه کودکی بر ابعاد مختلف زندگی فیزیکی و روانشناختی و مشکلات مرتبط با آن و کمبود پرسشنامه ای منسجم جهت بررسی تجارب ناگوار، تهیه پرسشنامه ای معتبر جهت انجام مداخله های پیشگیرانه و درمانی اهمیت دارد. هدف: هدف از پژوهش حاضر اعتباریابی پرسشنامه بین المللی تجربه ناگوار کودکی (ACE-IQ) در شهر مشهد بود. روش: از نظر روش شناسی این پژوهش در زمره پژوهش های توصیفی از نوع زمینه یابی (پیمایشی) بود.. جامعه آماری شامل کلیه افراد بالای 18 سال ساکن شهر مشهد در سال 1400 بود که از این میان 285 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جهت بررسی اعتبار از روش تحلیل عامل تأییدی استفاده شد که با کمک نرم افزار 21-SPSS و 22-AMOS انجام شد. یافته ها: محتوای گویه های پرسشنامه بین المللی تجارب ناگوار کودکی نشان داد که این ابزار دارای شش عامل با شاخص های برازش مطلوب است. همچنین مقادیر آلفای کرونباخ برای خرده مقیاس های مربوط به والدین و مراقبان، محیط خانواده، تجاوز، خشونت با همسالان، شاهد خشونت جامعه بودن و شاهد خشونت جمعی یا جنگ بودن به ترتیب 0/53، 0/67، 0/87، 0/47، 0/53 و 0/49 است. نتایج نشان داد که این پرسشنامه از روایی سازه، همگرا و واگرای مناسبی برخوردار است. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که بر اساس عامل های به دست آمده شامل (والدین و مراقبان، محیط خانواده، تجاوز، خشونت با همسالان، شاهد خشونت جامعه بودن و شاهد خشونت جمعی یا جنگ بودن)، پرسشنامه بین المللی تجارب ناگوار کودکی ابزاری مناسب جهت ارزیابی تجربه های ناگوار کودکی در ایران بوده و می توان به عنوان یک ابزار معتبر در حوزه هایی همچون پژوهش و سنجش به کار گرفته شود.
۴.

بررسی رابطه سپاسگزاری، عذرخواهی و صمیمیت زناشویی با نقش تعدیل گری تکبر در بین زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان دوره ۲۱ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۷۷) 163 - 197

کلید واژه ها: تکبر صمیمیت زناشویی عذرخواهی غرور قدردانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳ تعداد دانلود : ۴۵
پژوهش حاضر باهدف بررسی رابطه سپاسگزاری، عذرخواهی و صمیمیت زناشویی با نقش تعدیل گری تکبر در بین زنان استان تهران انجام شده است. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری آن شامل کلیه زنان 20 تا 50 ساله استان تهران که حداقل یک سال از زندگی مشترکشان سپری شده باشد. از این میان 308 زن به روش نمونه گیری در دسترس موردمطالعه قرار گرفتند. داده ها به شکل آنلاین از طریق پرسشنامه محقق ساخته عذرخواهی، مقیاس غرور اصیل و تکبر تریسی و رابینز(2007)، پرسشنامه قدردانی یا سپاسگزاری(مک کلاف، ایمونز و تسنگ،2002) و پرسشنامه صمیمیت زوجین(واکر و تامپسون، ۱۹۸۳) گردآوری شده و با استفاده از نرم افزار SmartPLS-3 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد، سپاسگزاری با صمیمیت زناشویی رابطه مثبت اما عذرخواهی و تکبر با صمیمیت زناشویی رابطه منفی دارند. تکبر رابطه سپاسگزاری و صمیمیت زناشویی را تعدیل اما رابطه عذرخواهی و صمیمیت زناشویی را تعدیل نکرد. باتوجه به این یافته ها، توصیه می شود جهت افزایش میزان صمیمیت زناشویی، بهبود روابط زوجین و سلامت عمومی زنان، کارگاه های آموزشی توسط کارشناسان حوزه سلامت روان در جهت آگاهی بخشی زوجین نسبت به عوامل فوق الذکر، برگزار گردد.
۵.

اثربخشی الگوی زوج درمانی از دیدگاه قرآن و روایات بر کارآمدی خانواده و حسادت در زوجین ناسازگار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره ۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 238 - 267

کلید واژه ها: زوج درمانی حسادت زدایی با رویکرد اسلامی کارآمدی خانواده زوجین ناسازگار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۴۱
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف اثربخشی بسته زوج درمانی حسادت زدایی با رویکرد اسلامی بر کارآمدی خانواده و حسادت در زوجین ناسازگار انجام پذیرفت. روش کار: روش پژوهش آزمایشی و در چارچوب طرح شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون_پس آزمون با گروه گواه همراه با پیگیری بعد از دو ماه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زوجین در تهران بود که از طریق فراخوان برای شرکت در دوره آموزش ارتقای روابط زوجی، اعلام آمادگی کردند. پس از اجرای تست ها، محقق، زوجینی را که در آن زنان، نمره پایین تر از میانگین در پرسشنامه کارآمدی خانواده صفورایی پاریزی (1388) و نمره بالاتر از میانگین در پرسشنامه حسادت زوجی محقق ساخته داشتند را انتخاب کرده و در گروه ها به صورت تصادفی جای داد. 32 زوج به روش نمونه گیری هدفمند، از میان جامعه آماری پژوهش انتخاب گردید و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. ابزارهای گرداوری اطلاعات در این پژوهش شامل پرسشنامه کارآمدی خانواده صفورایی پاریزی (1388) بود و مطابق با طرح، آزمودنی ها در دو مرحله قبل و بعد از اجرای الگوی طراحی شده به سنجش درآمد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس با نرم افزار آماری SPSS-25 استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که میانگین نمرات کارآمدی خانواده در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل افزایش و میانگین نمرات حسادت در گروه آزمایش نسبت به کنترل کاهش پیداکرده است. نتایج: درنتیجه می توان گفت بسته زوج درمانی حسادت زدایی با رویکرد اسلامی بر کارآمدی خانواده و حسادت در زوجین ناسازگار اثربخش بوده است.
۶.

طراحی الگوی زوج درمانی از دیدگاه قرآن و روایات با تاکید بر حسادت زدایی و بررسی ویژگی های روان سنجی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده سال ۱۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۲ 143 - 171

کلید واژه ها: زوج درمانی از دیدگاه قرآن و روایات حسادت زدایی حسادت زوجین ناسازگار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۶۱
فهم چیستی و چگونگی مشکلات زوجین و خانواده ها از منبع وحیانی قرآن کریم بسیار حائز اهمیت است. حسادت یک ویژگی است که ابعاد شناختی و رفتاری و هیجانی و .. دارد و در الگوهای تعاملی زوجین اثرات مخربی را به بار می آورد. پژوهش حاضر با هدف کشف معنا شناسی حسد از منظر قرآن و روایات و طراحی الگوی زوج درمانی اختصاصی بر اساس حسادت زدایی بود. در این پژوهش از هر دو روش کیفی و کمی، استفاده شد. در بخش کیفی و تحلیل محتوای آیات و روایات، مؤلفه های پروتکل زوج درمانی، بر مبنای واژه حسد از آیات و روایات، استخراج شدند و در بخش کمی، روایی صوری و روایی محتوایی پروتکلِ ساخته شده، مورد ارزیابی قرار گرفت. در مرحله ی طراحی و تدوین پروتکل، با تحلیل آیات قرآن و روایات مربوطه حول محور ریشه "حسد"، مولفه های مفهومی حسادت شامل مقدمات، لوازم و نتایج و آثار حسد به دست آمد و با توجه به بروز حسادت در روابط زوجی، پروتکل زوج درمانی بر اساس آن و با طراحی تکنیک های رفع کننده آن، توسط گروهی 5 نفره طراحی شد. در مرحله ی دوم نیز برای بررسی محتوای پروتکل، از نظرات پنل تخصصی 10 نفره به روش دلفی استفاده شد و ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) محاسبه گردید. تعریف فرایندی حسادت و تعریف حسادت زوجی در این پژوهش به دست آمد. هم چنین پروتکل مبتنی بر آیات قرآن و با بهره گیری از روایات، تدوین گردید. نتای ج بررس ى روایى محتوای ى پروتکل توس ط پن ل متخصص ان نش ان داد CVRکل پروتکل به ترتیب 8/0 و 1 و CVI جلسات 1 می باشد ک ه نش اندهنده دارا ب ودن حداق ل مق دار م ورد قب ول اس ت.از آنجا که حسادت، ویژگی است که در بسیاری از زوجین دیده می شود، شناسایی و رفع آن می تواند زمینه اختلافات بسیاری را بین زوجین از بین ببرد و سبب بهبود رضایتمندی زوجی و ارتقای صمیمیت بین آن ها گردد. مهم تر از همه این که درمان با این رویکرد، فرد را در راستای اهداف الهی و جهت مندی اخروی در زندگی و تجربه رضایت حقیقی قرار می دهد.
۷.

نقش میانجی سرمایه روان شناختی در رابطه بین ذهن آگاهی و سلامت روان زنان باردار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال یازدهم بهمن ۱۴۰۱ شماره ۱۱ (پیاپی ۸۰) ۲۶-۱۵

کلید واژه ها: ذهن آگاهی زنان باردار سرمایه روان شناختی سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۱۴
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی سرمایه روانشناختی در رابطه بین ذهن آگاهی و سلامت روان زنان باردار بود. روش پژوهش توصیفی -همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را زنان باردار 18 الی 40 سال شهر تهران در سال 1400-1401 تشکیل دادند. تعداد 200 زن باردار به روش نمونه گیری دردسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بودند از: مقیاس سلامت روانی (28-MHI) بشارت (1388)، پرسشنامه سرمایه روان شناختی (PCQ) لوتانز و همکاران (2007) و پرسشنامه پنج عاملی ذهن آگاهی (FFMQ) بائر و همکاران (2006). از تحلیل معادلات ساختاری برای تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار است و مولفه های عمل همراه با آگاهی و عدم قضاوت با اندازه اثر 14/0 و 07/0 اثر غیر مستقیم معناداری بر سلامت روان به واسطه سرمایه روان شناختی دارد (05/0>P) ولی سه مولفه مشاهده، توصیف و عدم واکنش اثر غیرمستقیم معناداری را نشان ندادند (05/0<P). همچنین نتایج نشان داد که مولفه های توصیف و عدم واکنش از متغیر ذهن آگاهی به همراه سرمایه روان شناختی به ترتیب با اندازه اثرهای 18/0، 22/0 و 29/0 اثر مستقیم معناداری بر سلامت راون زنان باردار دارند (05/0>P). این نتایج نشان می دهد که سرمایه روان شناختی با توجه به نقش ذهن آگاهی می تواند تبیین کننده سلامت روان در زنان باردار باشد.
۸.

واکاوی عوامل انگیزشی استفاده از رسانه های اجتماعی مجازی در بین نوجوانان: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۲ 65 - 98

کلید واژه ها: انگیزه پدیدارشناسی رسانه های اجتماعی فضای مجازی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۴۴
هدف: هدف پژوهش حاضر، واکاوی عوامل انگیزشی استفاده از رسانه های اجتماعی مجازی در بین نوجوانان بود. روش: این مطالعه به روش کیفی و با استفاده از رویکرد پدیدارشناسی انجام شد. بدین منظور، 17 نفر از نوجوانان دختر 14 تا 16 ساله که در استفاده از رسانه های اجتماعی دچار بدکارکردی بودند به روش نمونه گیری هدفمندِ بر اساس معیار انتخاب شدند. سپس عوامل انگیزشی استفاده از رسانه های اجتماعی از دیدگاه آن ها به کمک مصاحبه ی عمیق نیمه ساختاریافته مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت داده ها طبقه بندی و کدگذاری شده و نتایج با استفاده از روش گزارش روایی بیان شدند. یافته ها: تحلیل تجارب، منجر به شناسایی7 مضمون اصلی شامل رابطه همزیستی با همسالان ، حضور همه جانبه، تنظیم هیجان، ایده آل سازی در برابر عادی سازی، مقایسه ی اجتماعی، کارکرد و پاسخ به مسائل وجودی- انسان گرا شد که هر یک به ترتیب 5، 7، 8، 4، 5، 15 و 3 مضمون فرعی را شامل شدند. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده ی آن است که استفاده دردسرساز نوجوانان از شبکه های اجتماعی نه به انگیزه ی جدید یا مد روز بودن بلکه به صورت هدفمند و به انگیزه برآورده شدن نیازهای اساسی (خودمختاری، شایستگی و ارتباط) صورت می گیرد. لذا لازم است متولیان امر ضمن به رسمیت شناختن نیازها و انگیزه های این گروه، از فرصت فناورانه ی شبکه های اجتماعی، برای پاسخ گویی مناسب به نیازهای مغفول مانده ی آن ها در دنیای واقعی برنامه ریزی کنند. همچنین مشاوران می توانند با در نظرداشتن انگیزه های مذکور درجهت اقدامات پیشگیرانه و یا طراحی محتواهای فناورانه ی هدفمند برای نوجوانان وارد عمل شوند.
۹.

مطالعهکیفی مولفه های ضروری مشاوره پیش از ازدواج از دیدگاه مشاوران، زوجین در شرف ازدواج و متاهل

نویسنده:
منبع: پژوهش های کیفی در علوم رفتاری سال ۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 23 - 36

کلید واژه ها: مشاوره قبل از ازدواج مشاوران زوجین متاهل زوجین در شرف ازدواج پژوهش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۷
پژوهش کیفی حاضر با هدف یافتن مولفه های ضروری مشاوره پیش از ازدواج انجام شد. نمونه ها به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند که شامل سه گروه 10 نفری از مشاوران، زوجین در شرف ازدواج و متاهل (30 نفر) بود. برای هر کدام جلسه گروه متمرکز برگزار شد و داده ها به روش اشتراس و کوربین کد گذاری گردید. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که مولفه های اصلی از دید این سه گروه شامل: «بررسی ارزش ها و نگرش ها، وضعیت اجتماعی و اقتصادی، قواعد خانواده مبدا و مرزبندی با آنان، جذابیت و سلامت جسمی و جنسی و عدم اختلال شخصیت، بلوغ فکری و عاطفی و آموزش مهارت های پیشگیرانه» است. همچنین 31 زیر مولفه نیز شناسایی شد. درخصوص تفاوت در کدگذاری سه گروه، نتایج پژوهش نشان داد «آموزش مهارت های ارتباطی» در گروه مشاوران زیر شاخه «بلوغ عاطفی فرد» در نظر گرفته شده است و در گروه زوجین متاهل و زوجین در حال آشنایی زیرشاخه ی «آموزش های پیشگیرانه قبل از ازدواج». گروه زوجین در حال آشنایی بر بررسی «سلامت جسمی فرد» تاکید داشتند و البته در گروه مشاوران پیشنهاد شد که این مسئله در هنگام ترسیم ژنوگرام خانواده به طور کامل بررسی گردد. گروه زوجین متاهل این مسئله را در اولویت قرار ندادند و بیشتر مسائل اجتماعی و روانی فرد برایشان اهمیت داشت. از نتایج این پژوهش می توان در مشاوره های پیش از ازدواج و یا کارگاه های آموزشی در این زمینه بهره گرفت. با استفاده از این مولفه ها می توان ابتدا تفاوت های زوجین را شناسایی کرد، در مورد مزایا و چالش های احتمالی ناشی از این تفاوت ها به زوجین آگاهی داد و روش های مدیریت این تفاوت ها را به زوجین آموزش داد و آن ها را برای مقابله صحیح با مشکلات دوران زناشویی آماده کرد.
۱۰.

معناشناسی حسادت زوجین مبتنی بر قرآن

نویسنده:
منبع: قرآن و روانشناسی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 95 - 107

کلید واژه ها: حسادت حسادت زوجین حسادت زوجین مبتنی بر قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۹
فهم چیستی و چگونگی مشکلات زوجین و خانواده ها از منبع وحیانی قرآن کریم بسیار حائز اهمیت است. حسادت ویژگی ای است که ابعاد شناختی و رفتاری و هیجانی و... دارد و در الگوهای تعاملی زوجین اثرات مخرب به بار می آورد. در همین راستا هدف پژوهش حاضر کشف معنا شناسی حسادت زوجین از منظر قرآن بود. طرح پژوهش حاضر، کیفی بوده و از روش تحلیل محتوای آیات قرآن استفاده شد. محتوای موردپژوهش با تأکید بر روش تدبر کلمه ای از سری روش های تدبر در قرآن انجام شد و واژه حسد در قرآن و کشف معناشناسی عمومی آن در سوره های بقره، نساء، فتح و فلق موردبررسی قرار گرفت. درنهایت مفهوم حسد درآیات قرآن، تفاسیر ذیل آیات، لغت نامه التحقیق، جمع بندی معناشناسی حسادت، مقدمات، لوازم و نتایج، ابعاد، مراتب و مؤلفه های آن بررسی گردید و تعریفی از حسادت زوجین مبتنی بر قرآن به دست آمد.
۱۱.

ویژگی های روان سنجی مقیاس تجربه شرم و احساس گناه در نوجوانان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۱ بهار (فروردین) ۱۴۰۱ شماره ۱۰۹ ۷۰-۵۳

کلید واژه ها: نوجوانان شرم احساس گناه ویژگی های روان سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۲۴۲
زمینه: شرم و احساس گناه به عنوان هیجان هایی منفی و سازش نایافته با بروز مشکلات روانشناختی در نوجوانان، از جمله افسردگی و خودکشی، اضطراب اجتماعی، اختلال دوقطبی و سطح پایین شفقت به خود در ارتباط است. با این حال، علی رغم اهمیت این هیجانات در نوجوانان، در زمینه بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاسی معتبر برای اندازه گیری شرم و گناه بین نوجوانان ایرانی شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی مقیاس تجربه شرم و احساس گناه (GSES؛ مالیناکووا و همکاران، 2019) در نوجوانان شهر تهران بود. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، و از حیث نوع گردآوری اطلاعات، پیمایشی و از نظر روش شناسی، آزمون سازی است که در قالب یک طرح پژوهشی همبستگی انجام گرفته است. نمونه پژوهش حاضر، 2291 نوجوان 12 تا ۱۸ سال بودند که از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شدند. برای تعیین روایی سازه از روش تحلیل عاملی تأییدی و به منظور آزمون تغییرناپذیری مقیاس با توجه به جنسیت، از روش تحلیلی چندگروهی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تأییدی، وجود دو عامل شرم و احساس گناه را تأیید کرد و نشان دهنده برازش مطلوب داده ها در گروه دختران و پسران بود. تحلیل چندگروهی نیز هم ارزی ضرایب مسیر و مقادیر خطا را را در هر دو گروه نشان داد (0/05 P>). قابلیت اعتماد ابزار با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، امگای مک دونالد و قابلیت اعتماد مرکب تأیید شد (0/7 ≥, ω, CRα). نتایج نشان داد که این مقیاس از روایی صوری، محتوا، سازه، همگرا و واگرای مناسبی برخوردار است. بررسی متغیرهای جمعیت شناختی نشان داد که با افزایش سن، احساس شرم و گناه در نوجوانان افزایش می یابد (0/01 >P). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که نسخه فارسی مقیاس تجربه شرم و گناه دارای ویژگی های روانسنجی مطلوبی بوده و ابزاری ساده، مختصر و قابل اعتماد جهت ارزیابی هیجان های شرم و احساس گناه در نوجوانان ایرانی است.
۱۲.

مروری بر روش تحقیق خاطرات روزانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم فروردین ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۵۸) 165-178

کلید واژه ها: روش تحقیق کیفی خاطرات روزانه مطالعات طولی فشرده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۳۶۷
روش تحقیق خاطرات روزانه یکی از انواع تحقیق کیفی است که به دلیل ظرفیت خود برای ثبت پدیده های موردعلاقه به طور منظم، در بافت و در طول زمان متمایز است. این روش همانند سایر روش های کیفی انعطاف پذیر بوده و می تواند متناسب با سؤال های مختلف تحقیق، باشد. گرایش تحقیقات معاصر به بررسی احساس و ادراک فرهنگ عامه و گفتمان علوم انسانی است که به صورت ظریفی با چشم اندازی که در بسیاری از مطالعات خاطرات روزانه ارائه شده، پوشش داده می شود. در حال حاضر با رشد رسانه های جدید و تکنولوژی دیجیتال و توجه آنلاین به زندگی افراد، این روش رو به گسترش است. در این گفتار به معرفی روش تحقیق خاطرات روزانه، پیشینه، انواع طرح ها، روش های جمع آوری اطلاعات، اهداف، تحلیل داده ها و ملاحظات اخلاقی در این روش می پردازیم تا زمینه ای جهت استفاده از این روش در تحقیقات کیفی کشورمان ایجاد نماید.
۱۳.

تدوین مدل شکوفایی بر اساس خودکارآمدی با واسطه گری امید در مشاوران و روانشناسان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۶ 81 - 108

کلید واژه ها: بیماری کرونا (کووید 19) تجارب زیسته آسیب های روان شناختی روابط خانوادگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۲۲۱
هدف از پژوهش حاضر، بررسی نقش میانجی امید در رابطه خودکارآمدی و شکوفایی در میان مشاوران و روانشناسان بود. روش پژوهش از نوع همبستگی با استفاده از روش های مدل یابی معادلات ساختاری بود. نمونه مورد مطالعه 407 نفر از مشاوران و روانشناسان بودند که به شیوه اینترنتی و از طریق شبکه های اجتماعی در پژوهش شرکت داشتند (319 زن، 88 مرد). ابزارهای به کار رفته شامل مقیاس خودکارآمدی عمومی ، مقیاس امید و مقیاس شکوفایی بود. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای SPSS-24 وAMOS-24 انجام شد. نتایج معادلات ساختاری نشان داد مدل روابط بین خودکارآمدی، امید و شکوفایی از برازش مناسبی برخوردار است. بر اساس نتایج، سطوح بالاتر خودکارآمدی و امید پیش بینی کننده سطح بالاتری از شکوفایی است، بعلاوه نقش میانجی کامل امید در رابطه خودکارآمدی و شکوفایی تایید شد. این مطالعه نشان داد که سطح بالاتر خودکارآمدی و امید باعث ارتقای سطح شکوفایی مشاوران و روانشناسان می-شود و هدف قراردادن آنها می تواند بهزیستی مشاوران و روانشناسان را تقویت نماید.
۱۴.

مقایسه الگوهای ارتباطی، سبک های ابراز هیجان و میزان صمیمیت در بین زنان خیانت دیده و عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال دوازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 1 - 14

کلید واژه ها: الگوهای ارتباطی سبک های ابراز هیجان صمیمیت خیانت زناشویی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۳۳۴
مقدمه و هدف: این پژوهش با هدف مقایسه الگوهای ارتباطی، سبک های ابراز هیجان و میزان صمیمیت در بین زنان خیانت دیده و عادی انجام شدمواد و روش ها: روش پژوهش توصیفی و از نوع علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان خیانت دیده و عادی شهر تهران در سال 1396 بودند. از بین زنان خیانت دیده 65 نفر و از زنان عادی نیز 65 نفر به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از پرسشنامه الگوهای ارتباطی (CPQ)، پرسشنامه ابرازگری هیجان (EEQ)، پرسشنامه دوسوگرایی در ابراز هیجان (AEEQ) و مقیاس صمیمیت زناشویی (MIS) برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. داده ها توسط آزمون مانوا و نرم افزار SPSS-22 تحلیل شدندیافته ها: یافته ها نشان داد که بین زنان خیانت دیده و عادی در الگوهای ارتباطی، برخی از سبک های ابراز هیجان و صمیمیت تفاوت معناداری وجود دارد.بحث و نتیجه گیری: بر این اساس می توان نتیجه گرفت که زنان خیانت دیده در ازدواج خود عمدتاً از الگوهای ارتباطی ناکارآمدی استفاده می کنند، ابراز هیجان مثبت در بین آنان به درستی صورت نمی گیرد وصمیمیت در ازدواجشان ضعیف است. نتایج این پژوهش می تواند در آموزش های روانی و مشاوره های زناشویی مورد استفاده قرار گیرد.
۱۵.

واکاوی تجارب و ادراکات روان شناختی بیماران بهبود یافته ی کوید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۲۰ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷۸ 244-271

کلید واژه ها: تجربه زیسته ویروس کرونا بیماران بهبود یافته پساکرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۴۶۳
هدف : این پژوهش با هدف واکاوی تجارب و ادراکات روان شناختی بیماران بهبود یافته ی کووید 19 انجام شد. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی پدیدارشناسی انجام گرفت . جامعه ی این پژوهش شامل بیماران بهبود یافته از ویروس کرونا در استان تهران بود. نمونه گیری به صورت هدفمند انجام شد. ابزار پژوهش مصاحبه ی نیمه ساختاریافته بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش هفت مرحله ای کلایزی انجام شد. یافته ها: پس از کدگذاری مصاحبه ها و دسته بندی مضامین، 9 مضمون اصلی واکنش اولیه تنهایی و نیاز به دریافت شفقت، پیامدهای منفی، نزدیکی به مرگ و واکنش افراد، فعالیت های موثر در تاب آوری، سرایت متقابل احوالات روحی بیمار، مراقبان و کادر درمانی، اثر بیماری بر معنا و سبک زندگی، دل مشغولی در حوزه ی وظایف و تعهدات، پیشنهادات به دست آمد. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد تجربه مبتلایان کووید 19 با یکدیگر شباهت ها و تفاوت هایی دارد و آگاهی از این تجربیات به متخصصین و سیاست گذاران کمک می کند تا از بحران روان شناختی در دوره ی پساکرونا پیشگیری و افراد جامعه را از نظر روانی برای مواجهه با اپیدمی ها آماده کنند.
۱۶.

ابعاد تجربه میانسالی در زنان

نویسنده:
منبع: زن و فرهنگ سال دوازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴۷ 39 - 52

کلید واژه ها: ابعاد تجربه میانسالی زنان تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۳۲۲
هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد تجربه میانسالی در زنان بود. جامعه آماری شامل کلیه زنان میانسال مناطق یک، دو و سه شهر تهران بودند که از بین آن ها، با اجرای مصاحبه نیمه ساختاریافته، 12 نفر به شیوه نمونه گیری هدفمند تا به اشباع رسیدن اطلاعات، انتخاب شدند. طرح پژوهش از نوع کیفی و تجزیه و تحلیل آن با روش تحلیل مضمون انجام شد. محتوای مصاحبه ها از طریق روش بروان و کلارک و با استفاده از نرم افزار اطلس، کدگذاری، طبقه بندی و تحلیل شد و در نهایت منجر به استخراج مضمون ها گردید. یافته ها نشان داد که مضامین اصلی شامل شش مضمون «تغییرات جسمانی»، «تغییر در روابط»، «توجه به جنبه های درونی»، «معنویت»، «دغدغه مالی» و «فرایند حل تعارض ها» می باشد. با توجه به آسیب پذیری زنان میان سال و احتمال ابتلای این گروه سنی به اختلالات روانی، به نظر می-رسد پرداختن به موضوع ابعاد مهم زندگی زنان میان سال، نیاز است در اولویت فعالیت های نظام بهداشتی درمانی کشور قرار گیرد.
۱۷.

اثربخشی آموزش خودشفقت ورزی شناختی بر ادراک اجتماعی تجرد و باور به دنیای عادلانه در دختران مجرد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی دوره هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 121 - 140

کلید واژه ها: ادراک اجتماعی تجرد باور به دنیای عادلانه خود شفقت ورزی دختران سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۱۳۳
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش خود شفقت ورزی بر ادراک اجتماعی تجرد و باور به دنیای عادلانه در دختران مجرد انجام شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون به همراه گروه کنترل بود. جامعه آماری، شامل تمامی دختران مجرد 30 سال به بالای دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان بود، که 34 نفر به صورت داوطلبانه به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 17 نفر) گمارده شدند. پرسشنامه های ادراک اجتماعی تجرد قانع عزآبادی و همکاران و باور به دنیای عادلانه ساتون و داگلاس اجرا گردید. برای گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای و به مدت دو ماه آموزش اجرا شد اما گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. داده های به روش تحلیل کواریانس چندمتغیره و تک متغیره تحلیل شدند. یافته ها نشان داد، آموزش خود شفقت ورزی بر ادراک اجتماعی تجرد و باور به دنیای عادلانه در دختران مجرد مؤثر است. با توجه به افزایش سن ازدواج در دختران جامعه، می توان از آموزش خود شفقت ورزی برای بهبود سلامت روان این افراد استفاده کرد.
۱۸.

کارآمدی درمان گروهی معنوی مذهبی، بر کاهش استرس مادران دارای کودک کم توان ذهنی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۶)

کلید واژه ها: درمان گروهی معنوی مذهبی استرس مادران کودکان کم توان ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۴۴۱
هدف این پژوهش، تعیین کارآمدی درمان گروهی معنوی مذهبی، بر کاهش استرس مادران کودکان کم توان ذهنی بود. جامعه آماری پژوهش، مادران کودکان کم توان ذهنی مدارس پسرانه آموزش و پرورش استثنایی شهر تهران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای دو مرحله ای، 2 مدرسه گزینش شد. پس از تکمیل پرسش نامه پاسخ به استرس کوه و همکاران توسط مادران، 24 نفر که نمره بالاتر از نقطه برش را کسب کردند، به عنوان نمونه انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای گروه آزمایش، 8 جلسه120 دقیقه ای روان درمانی معنوی مذهبی اجرا شد، اما گروه کنترل، مداخله ای را دریافت نکرد. نتایج تحلیل داده ها، در پس آزمون و نیز در آزمون پیگیری دو ماه پس از اجرای پس آزمون نشان داد که درمان معنوی مذهبی گروهی، بر کاهش استرس تنش، پرخاشگری و افسردگی مادران کودکان کم توان ذهنی گروه آزمایش مؤثر بوده است.
۱۹.

مقایسه شادکامی، راهبردهای مقابله ای و اضطراب اجتماعی در نوجوانان دارای خانواده و نوجوانان بی سرپرست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم تیر ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۷) 185-192

کلید واژه ها: شادکامی راهبردهای مقابله ای اضطراب اجتماعی نوجوان بی سرپرست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۰ تعداد دانلود : ۶۷۱
پژوهش حاضر به مقایسه شادکامی، راهبردهای مقابله ای و اضطراب اجتماعی، در دو گروه نوجوانان دارای خانواده و نوجوانان بی سرپرست ساکن در مراکز شبانه روزی می پردازد.در این مطالعه، 147 نوجوان دختر و پسر، بین سنین 12 تا 18 سال به روش نمونه گیری خوشه ای از بین کلیه نوجوانان دارای خانواده شهر تهران و نمونه گیری در دسترس از بین نوجوانان ساکن در مراکز شبانه روزی دولتی شهر تهران، انتخاب شدند و پرسشنامه های شادکامی آکسفورد، راهبردهای مقابله ای نوجوانان، فرم کوتاه و اضطراب اجتماعی نوجوانان لاجرسا را تکمیل کردند، سپس داده ها با روش تحلیل واریانس چندمتغیری ( MANOVA ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که نوجوانان بی سرپرست ساکن در مراکز شبانه روزی، شادکامی کمتر و اضطراب اجتماعی بیشتری دارند همچنین از راهبردهای مقابله ای کارآمد کمتری استفاده می کنند. نتایج این پژوهش مشخص می کند که با توجه به اهمیت دوران نوجوانی و تاثیر متغیرهای مورد مطالعه در این پژوهش، بر سلامت روان، فراهم کردن شرایطی برای بهبود وضعیت نوجوانان، وبه خصوص انجام مداخلات یاری رسان و اقدامات یاری دهنده درخصوص نوجوانان بی سرپرست ضروری به نظر می رسد.
۲۰.

نقش میانجی گر آشفتگی استنتاج در رابطه بین طرحواره های سازش نایافته و نشانگان وسواس – ناخودداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم بهار (اردیبهشت) ۱۳۹۸ شماره ۷۴ 205-214

کلید واژه ها: طرحواره های سازش نایافته اولیه آشفتگی استنتاج نشانگان وسواس - ناخودداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۲ تعداد دانلود : ۴۱۶
زمینه: تحقیقات مختلف نشان داده اند که بین طرحواره های سازش نایافته و نشانگان وسواس - ناخودداری ارتباط وجود دارد، اما در ارتباط نقش میانجی گر آشفتگی استنتاج در این رابطه تحقیقی صورت نپذیرفته است. بنابراین، مسئله تحقیق این است که آیا آشفتگی استنتاج می تواند نقش داشته باشد؟ هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطه ای آشفتگی استنتاج در رابطه بین طرحواره های سازش نایافته اولیه و نشانگان وسواس - ناخودداری در دانشجویان دانشگاه می پردازد. روش: این پژوهش از یک مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل همه دانشجویان دوره لیسانس دانشگاه اراک بود. از بین آنها، 532 دانشجوی دوره لیسانس دانشگاه اراک با روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها، از پرسشنامه وسواس - ناخودداری بازنگری شده (فوآو همکاران، 2002)، پرسشنامه طرحواره یانگ - فرم کوتاه ( 1998)، و پرسشنامه بسط یافته آشفتگی استنتاج (آردما و همکاران،2010) استفاده شد. یافته ها: براساس تئوری طرحواره های سازش نایافته و آشفتگی استنتاج، نتایج تأثیر مستقیم و غیرمستقیم طرحواره های سازش نایافته بر نشانگان وسواس - ناخودداری را از طریق میانجی گر آشفتگی استنتاج نشان داد (0/01> p ، 0/05> p ) . نتیجه گیری: این یافته ها بر این موضوع تأکید دارد که هم طرحواره های سازش نایافته و هم آشفتگی استنتاج در توصیف نشانگان وسواس - ناخودداری، دارای اهمیت هستند. همچنین آشفتگی استنتاج به عنوان میانجی، متغیری است که رابطه بین طرحواره های سازش نایافته و نشانگان وسواس - ناخودداری تبیین می کند.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان