مصطفی ازکیا

مصطفی ازکیا

مدرک تحصیلی: استادیار گروه جامعه شناسی ، دانشکده علوم انسانی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران ،ایران
پست الکترونیکی: mostafa_azkia@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۷۰ مورد.
۴۱.

سنجش میزان تأثیر ارزش های اجتماعی بر احساس امنیت شهری (مطالعه ی موردی: شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۱

کلید واژه ها: امنیت عدالت اجتماعی امنیت اجتماعی ارزش های اجتماعی فضای شهری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۱۰۵۸ تعداد دانلود : ۶۷۷
مفهوم امنیت، یکی از شاخصه های کیفیت زندگی در شهرهاست و آسیب های اجتماعی از مهمترین پیامدهای مختلف ناامنی به شمار می روند. در این راستا، پژوهش حاضر به دنبال سنجش میزان تأثیر ارزش های اجتماعی بر احساس امنیت اجتماعی در مناطق شهری است. بنابراین تحقیق حاضر مبتنی بر مباحث نظری اندیشمندانی نظیر باری بوزان، گیدنز، پارسونز در حوزه ی امنیت اجتماعی در فضای شهری و همچنین نظریات کلمن و پاتنام در حوزه ی ارزش های اجتماعی و مفهوم هم ارز آن تحت عنوان سرمایه ی اجتماعی متمرکز است. اهمیت بررسی موضوع درباره ی احساس امنیت اجتماعی از اینجا ناشی می شود که بدون شناخت عوامل مؤثر و مرتبط بر امنیت در افراد، تأمین امنیت اجتماعی در سطح جامعه امکان پذیر نخواهد بود. بر این اساس شناسایی تأثیر ارزش های اجتماعی مؤثر بر امنیت اجتماعی از پیش شرط های اساسی برای برنامه ریزی شهر سالم برای ارتقای سطح امنیت اجتماعی است. پژوهش حاضر به همین دلیل در پی شناسایی مهمترین عوامل تأثیرگذار بر امنیت اجتماعی در شهر تهران صورت گرفته است. روش مورد استفاده در این پژوهش روش پیمایشی است. جامعه ی آماری این تحقیق را ساکنان مناطق 22 گانه ی شهر تهران تشکیل می دهند که طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 شامل 8154051 نفر است. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم است، نمونه ی آماری از ساکنان شهر تهران برابر 385 نفر انتخاب گردیده است. یافته ها نشان می دهند که بین متغیر های مستقل (ارجحیت جنسی، خود پنداری طبقاتی، فردگرایی- جمع گرایی، عدالت اجتماعی، تقدیرگرایی، غرور ملی و اعتماد بین شخصی) و متغیر وابسته (امنیت اجتماعی در مناطق شهری) رابطه ی مستقیم وجود دارد.
۴۲.

اعتبار تجربی و نظری دیدگاه نوسازی با تاکید بر جامعه قبیله ای – دهقانی منطقه شادگان (خوزستان)

نویسنده:
منبع: نامه علوم اجتماعی ۱۳۷۳ شماره ۷
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۵
در این مقاله سعی شده است که در قالب چارچوب نظری نوسازی‘ تغییرات و دگرگونی های جامعه روستائی – قبیله ای منطقه شادگان مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. به عبارت دیگر هدف از این پژوهش‘ ارزیابی نظریه نوسازی از لحاظ کاربردی است. اما از آنجا که نظریه پردازان نوسازی متعددند‘ لذا در این جا‘ تاکید ما بیشتر برآراء اسملسر Smleser پیرامون توسعه اقتصادی و دگرگونی اجتماعی است. به منظور ارزیابی نوسازی از لحاظ کاربردی لازم است که دو مسئله مختلف مورد بررسی قرار گیرد. اول اینکه آیا کاربرد این نظریه می تواند مسائل و روابط جامعه شناختی اساسی را مشخص کند و روابط مربوط به توسعه را در جوامع روستائی – عشایری معاصر تعیین نماید و از این رو کمک کند که پویائی دگرگونی اجتماعی را کامل تر درک کنیم. دوم اینکه فرضیه های به کار رفته در این مدل برای درک پیچیدگی های مسأله توسعه و توسعه نیافتگی مناسب و کافی است یا خیر؟ در این پژوهش ابتدا دیدگاه نظری نوسازی و آراء برخی از متفکرین آن مورد بررسی قرار می گیرد و سپس در پرتو دیدگاه نظری اسملسر تغییرات و دگرگونی های حاصله در جامعه روستائی – قبیله ای شادگان تجزیه و تحلیل شده و در پایان اعتبار و شایستگی تجربی این دیدگاه در تحلیل مسائل توسعه مورد بررسی قرار می گیرد.
۴۵.

بررسی رابطه تجددگرایی و ویژگیهای اخلاقی در بین60 کشور جهان تحلیل ثانویه موج ششم پیمایش ارزشهای جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال هشتم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۲۴)

کلید واژه ها: تجددگرایی مدرنیسم نظام اخلاقی تحلیل ثانویه پیمایش ارزش های جهانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی نظری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جهانی شدن
تعداد بازدید : ۷۷۲ تعداد دانلود : ۶۹۷
پدیده تجدگرایی  آثار متتوعی بر ویژگیهای اخلاقی داشته است و این موضوع مهمی در مطالعات عموم جامعه شناسان بوده است . می توان براساس این تحلیل ها و دغدغه مطرح سوالاتی در بخش اخلاق مطرح کرد سوالاتی از این دست که در مسیر تغییرات جدید مسائل اخلاقی چه جایگاهی دارند؟ دو دیدگاه دراین رابطه وجود دارد که نظریه پردازان کلاسیک ،  از به وجود آمدن یک نظام اخلاقی جدید می گویند و جامعه شناسان معاصر با رویکردی تلفیقی و یا انتقادی به آن پرداخته اند   در این پژوهش براساس داده های پیمایش  موج ششم موسسه ارزشهای جهانی که توسط رونالد اینگلهات و ولزال اداره می شود به بررسی پژوهشی این دیدگاهها پرداخته شده است این تحقیق به روش  تحلیل ثانویه ،  داده ها  و اطلاعات مربوط به  60 کشور جهان   را  براساس تعریف عملیاتی دو متغیر تجددگرایی و فعالیت در امور خیریه استخراج و مجددا تحلیل کرده است.   بررسی کلی میان تجددگرایی یا مدرنیسم و با ویژگیهای اخلاقی نشان می دهد برخی مولفه های  تجددگرایی با برخی ویژگیهای اخلاقی روابط معنا داری دارد همچنین در مجموع  با افزایش گرایش به تجدد  عضویت و فعالیت های در سازمانهای  خیریه و انسان دوستانه کاهش می یابد
۴۶.

تحلیل جامعه شناختی مهم ترین مانع فرهنگی توسعه سیاسی در ایران (عصر پهلوی دوم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال نوزدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴۳ 107 - 144

کلید واژه ها: توسعه سیاسی توسعه فرهنگی طبقه متوسط مانع فرهنگی فرهنگ اقتدارگرایانه پرسشگری و نقد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۷ تعداد دانلود : ۴۳۶
تحقیق پیش رو در صدد پاسخگویی به این پرسش اساسی برآمده که مهم ترین مانع فرهنگی که در دوره پهلوی دوم سبب عدم دستیابی جامعه ایران به توسعه سیاسی شد چه بوده است؟ دیگر اینکه پهلوی دوم به کمک چه اقدامات اساسی ای جامعه ایران را از دستیابی به توسعه سیاسی محروم کرد؟ این پژوهش با الهام از رویکرد وبری در اهمیت فرهنگ و همچنین رویکرد نوسازی بازنگری شده اینگلهارت و با به کارگیری روش تحقیق تاریخی و اسنادی، با مراجعه به کتابخانه های حقیقی و مجازی و بررسی نقّادانه و فیش برداری از کتاب ها و اسناد معتبر مرتبط با موضوع این تحقیق و تحلیل و فراتحلیل آنها انجام شده است.<br /> نتایج این تحقیق نشان می دهند که فرهنگ اقتدارگرا و استبدادی حاکم و نظام سیاسی و مدیریت اقتدارگرایانه و استبدادی محمدرضاشاه بر نهادهای مختلف جامعه، باعث تضعیف جامعه مدنی، اعمال سانسور شدید در نشر کتاب ها و مطبوعات، انحلال تشکل های اجتماعی و فرهنگی مستقل و احزاب سیاسی منتقد وابسته به طبقه متوسط جدید و قطع جریان روشنفکری پویا، آزاد، نقّاد و پرسشگر در جامعه شد و به عنوان مهم ترین مانع فرهنگی توسعه سیاسی، مسبّب ناکامی جامعه ایران در دستیابی به توسعه سیاسی در دوره پهلوی دوم بود.
۴۷.

تجددگرایی در شهر و رابطه ی آن با اخلاق نوع دوستانه با شهروندان؛ مطالعه ی موردی: جوانان 20 تا 35 ساله ی مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال هشتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲۶ 99-130

کلید واژه ها: تجددگرایی مدرنیسم اخلاق شهروندی مدرنیته ی بومی نوع دوستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۹ تعداد دانلود : ۲۸۱
در میان تغییراتی که این روزها در جریان است، اهمیت هیچکدام به اندازه ی اتفاقاتی نیست که در شیوه ی زندگی شهری و نظام اخلاقی آن افتاده است. توسعه در شهرها آثار متنوعی بر ویژگی های اخلاقی داشته است. هدف از این تحقیق بررسی آثار گرایش به تجدد بر نوع دوستی شهروندان با یکدیگر در شهر مشهد است تا بر این اساس شیوه ی تعامل شهروندان تحت تأثیر مدرنیسم در شهر بررسی شود این پژوهش با ارائه ی رویکردی جدید در توصیف نظام اخلاقی شهروندی، به آثار مؤلفه های تجددگرایی بر رفتار نوع دوستانه، میزان تحمل و تساهل با همسایگان بر اساس ویژگیهای قومی و همچنین عضویت و فعالیت در گروههای انسان دوستانه پرداخته است. در این پژوهش یافته های تحقیق به روش پیمایش و ابزار پرسشنامه به دست آمده است، حجم نمونه 273 نفر از بین جوانان 20 تا 35 سال شهر مشهد است. یافته ها نشان می دهد حداکثر 13% جامعه ی مورد بررسی گرایش زیادی به تجدد دارند. در مجموع وضعیت اخلاقی دچار ضعف های جدی در نوع دوستی است به طوری که تنها 2% از جامعه ی مورد بررسی فعالیت جدی ای در سازمانها و نهاد های انسان دوستانه دارند؛ همچنین تساهل و تحمل کمی نسبت به سایر اقوام مختلف به عنوان همسایه در شهر مشهد وجود دارد به طوری که نمره ی کمتر از 2 به سه گروه افغانها، عربها و بلوچها نشان می دهد که جامعه ی مورد بررسی از نظر نوع دوستی حتی تحمل برخی از اقوام را به عنوان همسایه ندارد. از سوی دیگر تئوری مدرنیته ی بومی بهتر می تواند وضعیت اخلاق شهروندان جوان جامعه ی مورد بررسی را توضیح دهد.
۴۸.

تأثیر سرمایه ی فرهنگی بر اعتماد اجتماعی مورد مطالعه: شهروندان شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 151 - 184

کلید واژه ها: اعتماد اجتماعی اعتماد تعمیم یافته سرمایه ی فرهنگی سرمایه ی فرهنگی تجسم یافته سرمایه ی فرهنگی عینیت یافته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۵۸۲
در این مقاله تأثیر سرمایه ی فرهنگی بر اعتماد اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. اعتماد اجتماعی یکی از مهم ترین مؤلفه های توسعه ی اجتماعی و گسترش مدرنیته بوده و یکی از  جنبه های مهم روابط اجتماعی است، به طوری که زمینه ساز همیاری و مشارکت اجتماعی بین اعضای جامعه است. از سویی، سرمایه ی فرهنگی که شاخصی از توسعه ی فرهنگی است، با شاخص ترکیبی؛ تمایلات و گرایشات روانی فرد نسبت به استفاده از کالاهای فرهنگی و مدارک و مدارج علمی و فرهنگی فرد، می تواند بر اعتماد اجتماعی تأثیر گذار باشد. رویکرد پژوهش، توصیفی- علی و به روش پیمایشی و به لحاظ زمانی، به صورت مقطعی انجام یافته است. جامعه ی آماری ش امل زنان و مردان بالای 18 سال شهر زنجان است که حجم نمونه بر اساس آن به تعداد 380 نفر انتخاب شده است. یافته های تحقیق نشان داد همبستگی نسبتاً بالایی بین سرمایه ی فرهنگی و اعتماد اجتماعی مشاهده گردید و این همبستگی از نظر آماری نیز معنا دار است. همچنین رابطه بین ابعاد سرمایه ی فرهنگی از جمله سرمایه ی فرهنگی تجسم یافته و عینیت یافته با اعتماد اجتماعی همبستگی قابل قبول و معنی داری است. بنابراین به نظر می رسد در تبیین اعتماد اجتماعی، سرمایه ی فرهنگی متغیر تأثیر گذاری است و چنانچه این نوع از سرمایه در جامعه و در بین افراد تقویت گردد، می توان تقویت و بالا رفتن سطح اعتماد اجتماعی و اعتماد عمومی را در جامعه شاهد بود.  
۴۹.

تحلیل جامعه شناختی تاثیر مولفه های فرهنگی کسب وکار بر عملکرد تولیدی-تجاری واحدهای صنعتی(استان اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 99 - 129

کلید واژه ها: مولفه های فرهنگی کسب وکار عملکرد تولیدی - تجاری واحدهای صنعتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۲۲۶
فرهنگ به عنوان عامل بنیادین در شکل گیری کسب و کارها و همچنین تاثیر آن بر تسهیل فرایند های تولید از اهمیت قابل توجهی در مطالعات علمی برخوردار بوده است. در این تحقیق تلاش شد تاثیر مولفه های فرهنگی کسب وکار بر عملکرد واحدهای صنعتی استان اردبیل مورد بررسی قرار گیرد. مطالعه حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش پیمایشی است. جامعه ی آماری این پژوهش کلیه ی کارآفرینان فعال در بخش صنعتی استان اردبیل بوده اند. حداقل حجم نمونه برای تکمیل پرسشنامه های این پژوهش 184 نفر از کارآفرینان در نظر گرفته شده و به روش تصادفی انتخاب گردید و پرسشنامه در میان آنان توزیع گردید. روایی ابزار تحقیق با استفاده از مدل تحلیل عاملی تأییدی و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شده است. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و SMART PLS با روش آمار توصیفی و مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته ها نشان داد که مولفه های فرهنگی کسب وکار تاثیر مثبتی بر عملکرد تولیدی- تجاری واحدهای صنعتی دارد. همچنین یافته های تحقیق حاکی از آن است که مولفه های فاصله از قدرت پایین، فردگرایی، اجتناب از عدم اطمینان پایین، جهت گیری بلندمت و مردگرایی تاثیر مثبتی بر عملکرد تولیدی- تجاری واحد های صنعتی دارد.
۵۰.

تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه ی شهری قزوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۷ 159 - 191

کلید واژه ها: تحلیل جامعه شناختی صنعت گردشگری توسعه شهری قزوین SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۲۷۶
نحوه تصمیم گیری و سیاستگذاری مدیران و برنامه ریزان شهری به توسعه پایدار شهری از مهم ترین سیاست های گردشگری پایدار شهری است. پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی تاثیرات صنعت گردشگری بر توسعه شهری قزوین می باشد. روش پژوهش: توصیفی و تحلیلی است و چهارچوب نظری پژوهش، توسعه پایدار گردشگری و حکمرانی مطلوب می باشد. با استفاده از آماره رگرسیون چند متغیره و تکنیکSWOT، از140نفر گردشگر نوروزی و 120نفر از مدیران مراکز اقامتی و پذیرایی و ... جمع آوری داده ها انجام شده است. اعتبار پژوهش تایید نظر متخصصان و با آلفای کرونباخ 70 صدم به تایید رسید. نتایج یافته ها نشان می دهد: بالاترین میانگین موثر از نظر ذی نفعان، در ابعاد، قوت ها: موافقت مردم با توسعه گردشگری83/4، رضایت از زندگی در شهر09/4 و افزایش درآمد گردشگری80/3 و فرصت ها: پتانسیل ها و تعدد آثار در شهر64/4 و جذابیت های تاریخی23/4 و حضور فعال زنان در مشاغل گردشگری4 .ضعف: کمبود دسترسی و کیفیت مراکز اقامتی به ترتیب8/3 و5/3، ناکافی بودن امکانات مورد نیاز گردشگران 45/3. تهدید: عدم برنامه ریزی منسجم گردشگری شهر63/3 عدم سرمایه گذاری گردشگری شهر58/3، تغییر کاربری باغستان سنتی قزوین79/2. بالاترین میانگین موثر از نظر گردشگران در ابعاد، قوت ها: تنوع چشم اندازهای گردشگری 08/4، احساس امنیت05/4، پاکیزگی آب و هوا04/4، فرصت ها: پتانسیل های متعدد28/4، توصیه به دوستان20/4، انگیزه دیدار دوباره14/4. ضعف: کیفیت نامناسب مراکز اقامتی20/3، ترافیک بافت تاریخی16/3 ، عدم دسترسی به اطلاع رسانی19/3. تهدید: عدم استفاده درست از منابع03/3، عدم انسجام مدیریت گردشگری3، عدم سرمایه گذاری گردشگری58/2. بنابراین توانمندسازی حکومت با مسئولیت پذیری اجتماعی و فرهنگی در گردشگری با محوریت صنایع فرهنگی و صنایع خلاق مورد تاکید است.  
۵۱.

مقایسه کیفیت زندگی زنان شرکت کننده در ورزش های همگانی و زنان غیر فعال در این زمینه ( منطقه 3 تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال نهم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۳۴)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی ورزش همگانی بهزیستی بدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۳۹۴
هدف  پزوهش حاضر ، مقایسه 6 جنبه از کیفیت زندگی افراد شرکت کننده و افراد غیر شرکت کننده 60-20 ساله در ورزش همگانی  شهر تهران میباشد...
۵۲.

فرصت های اجتماعی اشتغال زنان در گردشگری (مورد مطالعه: زنان راهنمای تور شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری و توسعه سال هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۸) 82 - 101

کلید واژه ها: زنان راهنمای تور اشتغال فرصتهای اجتماعی گردشگری گرندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۲۶۱
اشتغال زنان به بعنوان نیمی از نیروی کار فعال در فرایند توسعه بسیار ضروری و با اهمیت در نظر گرفته می شود. از دیگر سو گردشگری به عنوان صنعتی سود آور زمینه ساز ایجاد شغلهایی متنوع در زمینه های مختلف است . با توجه به نقش موثر صنعت گردشگری در ایجاد اشتغال زنان ، در این پژوهش برآنیم تا با بهره گیری از تجربیات زنان راهنمای تور به فرصتهایی که این شغل برای ایشان فراهم آورده است را بررسی نمائیم. روش این پژوهش کیفی و با استفاده از روش نظریه بنیانی (گرندد تئوری) بوده و داده ها از طریق مصاحبه و مشاهده گردآوری شده است. روش نمونه گیری، هدفمند با حداکثر تنوع (زنان راهنمای تور ورودی، خروجی، داخلی و مجرد، متاهل، متاهل دارای فرزند، مطلقه) و با معیار اشباع نظری بوده است. اطلاعات به دست آمده از مصاحبه ها کدگذاری (باز، محوری و انتخابی) شده و مفاهیم و مقوله های به دست آمده تجزیه و تحلیل شده اند مقوله محوریِ این بررسی «پدیده فرصتهای اجتماعی ناشی از شغل راهنمای تور برای زنان » است، به طوری که مقولات دیگر را در برمی گیرد. یافته های پژوهش حاکی از تدوین10گزاره در خصوص پدیده" فرصت های اجتماعی ناشی از اشتغال زنان راهنمای تور" است بطور خلاصه می توان گفت که فضای باز محیط شغلی، امکان دور شدن از برساختهای زنانگی و رهایی از شرایط بحرانی زندگی را فراهم ساخته و موجب رهایی از روزمرگی، کسب امتیازات مالی، خودشکوفایی، افزایش منزلت و کاراریی اجتماعی، تعدیل کلیشه های جنسیتی و بازتعریف نقش مادری و همسری می گردد.
۵۳.

بررسی جامعه شناختی تغییرات معنای زندگی مردان سالمند (مورد مطالعه: مردان سالمند منطقه 21 تهران، محله تهرانسر غربی، فاز دو)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۶۵ 183 - 203

کلید واژه ها: معنای زندگی تغییرات سالمندی واگرایی ناهمنوایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۱۵۶
پژوهش حاضر با توجه به رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی، به بررسی عوامل معنا بخش در زندگی سالمندان می پردازد. داده های این پژوهش از طریق مصاحبه عمیق و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری با 21 نفر از سالمندان 68 تا 81 ساله منطقه 21(تهرانسر) تهران، به دست آمد و اطلاعات بدست آمده از مصاحبه ها کدگذاری(باز و محوری) شده و مفاهیم و مقولات بدست آمده تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها با استفاده از روش نظریه زمینه محور شامل 10 مقوله است. مقوله محوری این پژوهش واگرایی است که بطور کلی تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار می داد. بر اساس مقوله هسته ای دو مورد از یافته های تحقیق، همگرایی و واگرایی می باشد که مهمترین دستاورد پژوهش نقش واگرایی(خانوادگی و اجتماعی) در بی معنایی زندگی و نیز نقش همدلی(خانوادگی و اجتماعی)، در معناداری زندگی می باشد. عواملی چون سلامتی یا بیماری، وضعیت اقتصادی و تقدیر گرایی سالمندان نیز، زمینه ساز به حساب می آیند که بیانگر رویکرد آنها به زندگی می باشد. در آخر نظریه بنیانی بدست آمده در قالب مدل پارادایمی ناسازگاری زناشویی  و واگرایی با همسر به عنوان محوری ترین عامل بی معنایی در زندگی مردان سالمند، ارائه گردیده شد.
۵۴.

تحلیل جامعه شناختی اندیشه های نخبگان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران از سنت به مدرنیته در دوره قاجار به روایت سفرنامه های اتباع خارجی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۴۷) 1-28

کلید واژه ها: سنت مدرنیته تغییر نخبگان سیاسی و فرهنگی پیشرفت غرب استعمار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۷ تعداد دانلود : ۳۵۰
هدف این تحقیق دستیابی به برخی از زوایای پنهان تاریخ معاصر ایران در دوره قاجار با استفاده از متون سفرنامه های اتباع خارجی بر پایه نگاهی جامعه شناختی است. این مقاله برپایه روش تحلیل محتوای کیفی است و تلاش گردیده تا با بررسی متون سفرنامه های اتباع خارجی و استخراج داده ها، مفاهیم، مقولات و گزاره های جدیدی را در تفسیر رویدادهای این دوره به دست آورد. بر اساس یافته های این مقاله، نخبگان قاجار به روایت سفرنامه نویسان، کسانی بودند که به دنبال ایجاد تغییراتی برای پیشرفت کشور بودند اما این تلاش ها یا به واسطه ناکارآمدی حکومت و دسیسه های دربار یا به واسطه دخالت های دول بیگانه به شکست می انجامید. علاوه بر این آنچه در این متون مشاهده می شود این است که نخبگان قاجار هرگز تصویر درست و مطابق واقعی از پیشرفت در غرب و مبانی آن نداشتند.
۵۵.

بررسی عوامل مؤثر بر مصرف انرژی (برق) خانوار شهری با رهیافت نظریه بنیانی (مورد مطالعه: منطقه ۵ شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۴ 1-33

کلید واژه ها: مصرف انرژی عادت واره مصرف برق خانوار شهری نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۵۰۷
انرژی، همواره نقش اساسی در زندگی بشر ایفا نموده است. در شرایط کنونی با توجه به مسائلی هم چون افزایش تعداد مصرف کنندگان و تغییر سبک های زندگی افراد و لزوم دسترسی سریع تر به نیازهای مصرفی به جهت محدودیت های زمانی، همواره خطر اتلاف و کاهش منابع و دغدغه اصلاح و بهینه سازی الگوهای مصرفی افراد جامعه وجود داشته است. در میان حامل های انرژی، برق به دلیل داشتن مزایای زیاد و تقاضای روزافزون نسبت به سایر منابع انرژی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و بر اساس رهیافت نظریه بنیانی به مطالعه عادات مصرف انرژی برق خانوار شهری می پردازد. بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و با ملاک اشباع نظری با ۵۶ نفر از ساکنان منطقه ۵ تهران مصاحبه صورت گرفت. طی فرآیند کدگذاری داده ها از میان ۶۳۱ داده، ۱۷۳ مفهوم، ۲۴ مقوله جزء ۶ مقوله عمده ساخته شد و در نهایت مقوله محوری «عادت واره مصرف انرژی خانوار شهری» استخراج شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که در سطح فردی عواملی نظیر راحت طلبی، ضعف مسئولیت پذیری فردی، بی اعتمادی، آگاهی پایین و در سطح میانه نیروی عادات و روزمرگی و در سطح کلان، تحولات تکنولوژی و سیاست های انرژی بر شیوه های عمل مصرف ناپایدار انرژی و تداوم آن در قالب عادات واره مصرفی در خانواده ها اثر گذار است.
۵۶.

فهم تجربه زیسته طرد اجتماعی در بین فقرای روستایی استان ایلام: رویکردی کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۶ 1 - 39

کلید واژه ها: طرد اجتماعی فقر توسعه روستایی نابرابری اجتماعی نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۲۴۲
هدف این پژوهش فهم تجربه زیسته طرد اجتماعی در بین فقرای روستایی استان ایلام می باشد. رویکرد مورد استفاده در این تحقیق، کیفی با استفاده از روش نظریه داده بنیاد می باشد. در این مطالعه کل دهستان های استان شناسایی و از هر دهستان یک روستا- جمعاً 10 روستا - مورد مطالعه قرار گرفت. بعد از 35 مورد مصاحبه عمیق و 7 مورد بحث گروهی به اشباع تئوریک دست پیدا کردیم؛ مقوله «فقر و مناسبات نابرابر اقتصای، اجتماعی» به عنوان مقوله هسته ای انتخاب گردید. شرایط علّی شکل گیری این مقوله، فقر موروثی، فقدان مهارت، بیکاری، طلاق، بیوگی، تجرد، تبعیض جنسیتی، ناباروری، انسداد اجتماعی، فقدان شبکه های اجتماعی، مهاجر بودن و معلولیت می باشد. از راهبردهای مورد استفاده جهت مواجهه با پدیده نابرابری و طرد اجتماعی می توان به ایجاد گروه های متکثر و متضاد در روستاها، اختلاف و چند دستگی، کسب سرمایه نامشروع، انطباق و خود محروم سازی اشاره کرد. پیامدهای اتخاذ چنین راهبردهایی نیز آسیب پذیری، بدبینی، بی اعتمادی، مشارکت پایین، مواجهه با تنبیهات قانونی، تضعیف شبکه های اجتماعی، بی تفاوتی، یأس و سرخوردگی، بروز آسیب های اجتماعی، خالی شدن روستاها از سکنه و تداوم فقر، نابرابری و طرد اجتماعی می باشد.       
۵۷.

تحلیل جامعه شناختی رابطه میزان درآمد و رضایت مندی اقتصادی خانواده با جامعه پذیری شهروندی فرزندان؛ با تأکید بر مبانی جامعه پذیری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال دهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۶ 9 - 32

کلید واژه ها: جامعه پذیری شهروندی جامعه پذیری اسلامی فرزندان درآمد رضایت مندی اقتصادی خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۱۶۰
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه میزان درآمد و رضایت مندی اقتصادی خانواده بر جامعه پذیری شهروندی فرزندان و مؤلفه های آن، با تأکید بر مبانی جامعه پذیری اسلامی به روش غیرآزمایشی از نوع همبستگی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه خانواده های کودکان دبستانی شهر تهران بود که تعداد 726 خانواده بااستفاده از روش نمونه گیری چندمرحله ایی به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند. اطلاعات پژوهش بااستفاده از پرسش نامه دموگرافیک و پرسش نامه محقق ساخته جامعه پذیری شهروندی فرزندان جمع آوری شد که پایایی این پرسش نامه به روش آلفای کرونباخ 897/0 محاسبه شد. داده های پژوهش به روش تحلیل عامل تأییدی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره با استفاده از نرم افزار SPSS 24 تحلیل شد. نتایج نشان داد که افزایش میزان درآمد خانواده سبب تضعیف مسئولیت پذیری فرزندان شده است و با جامعه پذیری شهروندی، منطقی بودن و نقدپذیری فرزندان رابطه معناداری ندارد. همچنین افزایش رضایت مندی اقتصادی خانواده موجب تقویت جامعه پذیری شهروندی، مسئولیت پذیری، منطقی بودن و نقدپذیری فرزندان شد. 
۵۸.

نقش سرمایه فرهنگی در تقویت اعتماد اجتماعی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال هشتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ویژه 74 - 88

کلید واژه ها: اعتماد اجتماعی اعتماد تعمیم یافته سرمایه فرهنگی سرمایه فرهنگی تجسم یافته سرمایه فرهنگی عینیت یافته

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۳۹۳
در این مقاله نقش سرمایه فرهنگی در تقویت اعتماد اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. اعتماد اجتماعی یکی از مهم ترین مؤلفه های توسعه اجتماعی و گسترش مدرنیته بوده و یکی از جنبه های مهم روابط اجتماعی است. سرمایه فرهنگی که شاخصی از توسعه فرهنگی است، با شاخص ترکیبی؛ تمایلات و گرایشات روانی فرد نسبت به استفاده از کالاهای فرهنگی، میزان استفاده از کالاهای فرهنگی بطور عینی و مدارک و مدارج علمی و فرهنگی فرد، می تواند بر اعتماد اجتماعی تأثیر گذار باشد. رویکرد پژوهش، توصیفی- علی و به روش پیمایشی و به لحاظ زمانی، بصورت مقطعی انجام یافته است. جامعه آماری ش امل زنان و مردان بالای 18 سال می باشد که حجم نمونه بر اساس آن به تعداد 380 نفر انتخاب شده است. یافته های تحقیق نشان داد همبستگی نسبتاً بالایی بین سرمایه فرهنگی و اعتماده اجتماعی قابل مشاهده است و این همبستگی از نظر آماری نیز معنی دار است. همین طور نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که متغیرهای سرمایه فرهنگی، درآمد و تحصیلات خود فرد و والدین فرد پاسخگو، در مجموع 64 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند، لیکن سهم متغیر اصلی تحقیق یعنی سرمایه فرهنگی در این تبیین 33 درصد است.
۵۹.

مطالعه ی مقوله ی عدم شکل گیری گفتگو در میان همسران در زندگی مشترک (مورد مطالعه: کارکنان وزارت آموزش و پرورش تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۵۱) 121 - 95

کلید واژه ها: عدم شکل گیری گفتگو کنش متقابل نمادی گرانددتئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۹۶
روابط میان همسران در جریان کنش های روزمره ی ایشان شکل می گیرد و همین کنش ها است که به زندگی خانوادگی آن ها معنا می بخشد. به منظور درک چگونگی کنش میان همسران با بهره گیری از روش کیفی گراندد تئوری و تکنیک مصاحبه عمیق و با روش نمونه گیری هدفمند به بررسی کنش در میان همسرانی که یکی از آنها کارمند وزارت آموزش و پرورش می باشند، پرداختیم.پس از کدگذاری ۱۴ مصاحبه با زوجین به اشباع نظری دست یافتیم. بر اساس یافته های پژوهش و استنباط نظری محقق، شرایط علی شامل: احساس ناتوانی یا نگرانی در بیان مسائل، احساسات و انتظارات، خودمحوری، عدم تشخیص موقعیت مناسب برای گفتگو، عدم رویکرد مشارکت جویانه و احترام نگذاشتن به نظر دیگری، نابرابری جنسیتی، فقدان مهارت چگونگی گفتگو کردن و نیز شرایط مداخله گر چون: یکسان انگاری خانواده ها در زمینه ی گفتگو، تأثیرات مسائل بوجود آمده در گذشته ، تکرار مسائل گذشته؛ سبب عدم شکل گیری گفتگو در میان همسران می شود. در زمینه هایی که گفتگو شکل نمی گیرد، همسران راهبردهایی چون : مشورت نکردن، مشاجره، پرخاشگری نسبت به کودکان و سکوت کردن را اتخاذ می کنند که منجر به احساس فشار روحی و روانی، اتخاذ روش های متفاوت تربیتی نسبت به فرزندان، درگیری ذهنی ، عدم توافق در زمینه های مختلف، طولانی شدن زمان شناخت، احساس درک نشدن می شود.
۶۰.

مولفه های معنا بخشی به زندگی (مورد مطالعه: مردان سالمند منطقه 21 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۸ 201 - 237

کلید واژه ها: سالمند همگرایی معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۲۴۹
پژوهش حاضر با توجه به رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی، به بررسی عوامل معنا بخش در زندگی سالمندان می پردازد. در این پژوهش کوشش به عمل آمده از طریق روش کیفی و مصاحبه عمیق به یک نظریه زمینه ای دست یابیم. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری با 21 نفر از سالمندان 68 تا 81 ساله منطقه 21(تهرانسر) تهران، مصاحبه صورت گرفت و اطلاعات بدست آمده از مصاحبه ها کدگذاری(باز و محوری) شده و مفاهیم و مقولات بدست آمده تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها با استفاده از روش نظریه زمینه محور شامل 10 مقوله است. مقوله محوری این پژوهش همنوایی است که بطور کلی تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار می داد. بر اساس مقوله هسته ای دو مورد از یافته های تحقیق، همگرایی و ناهمگرایی می باشد که مهمترین دستاورد پژوهش نقش همگرایی(خانوادگی و اجتماعی) در معناداری زندگی و نیز نقش ناهمگرایی(خانوادگی و اجتماعی)، در بی معنایی زندگی می باشد. عواملی چون سلامتی یا بیماری، وضعیت اقتصادی و تقدیر گرایی سالمندان نیز، زمینه ساز به حساب می آیند که بیانگر رویکرد آنها به زندگی می باشد. در آخر نظریه بنیانی بدست آمده در قالب مدل پارادایمی انتخابی سازگاری زناشویی، ارائه گردید.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان