علوم اجتماعی (دانشگاه آزاد شوشتر)

علوم اجتماعی (دانشگاه آزاد شوشتر)

علوم اجتماعی شوشتر سال سیزدهم زمستان 1398 شماره 4 (پیاپی 47) (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

مقالات

۱.

تحلیل جامعه شناختی اندیشه های نخبگان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی ایران از سنت به مدرنیته در دوره قاجار به روایت سفرنامه های اتباع خارجی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: سنت مدرنیته تغییر نخبگان سیاسی و فرهنگی پیشرفت غرب استعمار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 727 تعداد دانلود : 698
هدف این تحقیق دستیابی به برخی از زوایای پنهان تاریخ معاصر ایران در دوره قاجار با استفاده از متون سفرنامه های اتباع خارجی بر پایه نگاهی جامعه شناختی است. این مقاله برپایه روش تحلیل محتوای کیفی است و تلاش گردیده تا با بررسی متون سفرنامه های اتباع خارجی و استخراج داده ها، مفاهیم، مقولات و گزاره های جدیدی را در تفسیر رویدادهای این دوره به دست آورد. بر اساس یافته های این مقاله، نخبگان قاجار به روایت سفرنامه نویسان، کسانی بودند که به دنبال ایجاد تغییراتی برای پیشرفت کشور بودند اما این تلاش ها یا به واسطه ناکارآمدی حکومت و دسیسه های دربار یا به واسطه دخالت های دول بیگانه به شکست می انجامید. علاوه بر این آنچه در این متون مشاهده می شود این است که نخبگان قاجار هرگز تصویر درست و مطابق واقعی از پیشرفت در غرب و مبانی آن نداشتند.
۲.

مطالعه تأثیر رهبری تحول گرا بر کشف، جمع آوری و انتشار دانش در شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: جمع آوری و انتشار دانش رهبری تحول گرا کشف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 759 تعداد دانلود : 518
هدف از این تحقیق بررسی تأثیر رهبری تحول گرا بر کشف، جمع آوری و انتشار دانش کارکنان ادارات ستادی شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه مدیران ستادی، مدیران میانی و رؤسای واحدهای اجرایی ادارات ستادی شرکت به تعداد 533 نفر می باشد که 223 نفر به عنوان نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران و بصورت تصادفی انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه رهبری تحولی باس و اولیو، پرسشنامه خلاقیت کارکنان رندسیپ می باشند. روایی ابزار گردآوری اطلاعات با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی به میزان مقدار 2χ به درجه آزادی 71/1 می باشد. میزان RMSEA (برابر با 067/0) و شاخص های GFI (برابر با 97/0)، AGFI (برابر با 94/0)، NFI (برابر با 98/0)، NNFI (برابر با 99/0) و CFI (برابر با 99/0) مورد تایید قرار گرفت. پایایی ابزار تحقیق با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ به ترتیب 83/0 و 89/0مورد تایید قرار گرفت. اطلاعات با استفاده از برنامه آماری Lisrel و Spss و آزمون آلفای کرونباخ تحلیل شدند. بر اساس یافته ها رهبری تحول گرا بر کشف، جمع آوری و انتشار دانش کارکنان این شرکت تاثیر دارد.
۳.

شناخت و ارزیابی مؤلفه های کیفیت محیطی مؤثر بر هویّت و حس تعلق شهروندان (مورد پژوهی: شهر اهواز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: هویت هویت شهری حس مکان حس تعلق شهروندان اهوازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 911 تعداد دانلود : 67
اساساً در هویت شناسی شهری، توجه به مؤلفه های تعلق مکان در حوزه های علمی و اجرایی شرایط را برای تعامل متقابل میان فرد و محیط فراهم نموده و موجب هویت بخشی و افزایش حس تعلق شهروندان به شهر خواهد شد. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و از نظر روش ترکیبی(کمی و کیفی) می باشد. که جهت انجام آن نیز از شیوه تحلیلی توصیفی شامل مراحل تحلیل اسنادی از طریق بررسی و تحلیل متون برگزیده مرتبط با موضوع، استفاده از شیوه پیمایشی با بهره گیری از ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه(با حجم نمونه 400 نفر)، با هدف شناخت و ارزیابی معیارهای کیفیت محیطی موثر بر هویت و حس تعلق شهروندان اهوازی، نسبت به شهر اهواز انجام شده است؛ تا پس از شناخت و اطلاع از چگونگی آن بتوان، از طریق ایجاد زمینه مناسب، برای برنامه ریزی و طراحی محیط مطلوب به ارتقاء کیفیت زیست شهری کمک نمود. بر اساس یافته های تحقیق، میانگین کل منتج از آزمون میانگین گویه های مربوط به میزان حس تعلق، 05/3 می باشد؛ بنابراین میزان حس تعلق شهری، در شهروندان اهوازی نسبت به شهر اهواز، در حد متوسط ارزیابی می گردد. از طرفی علی رغم اینکه متغیرهای نفوذ پذیری، سرزندگی و نماد و نشانه، بیشترین سهم را بر تعلق شهروندان و هویت شهر اهواز داشته اند. از آنجاییکه میانگین کل گویه های مربوط به متغیرهای کیقیت محیطی86/2 بوده، حکایت از آن دارد، که میزان تاثیر وجود مولفه های محیطی، در هویت بخشی و تعلق شهروندان اهوازی نسبت به شهر اهواز، در حد متوسط رو به پایین ارزیابی می گردد. به عبارتی عوامل و عناصر فضای شهری، موجود شهر اهواز تاثیر پر رنگی در هویت شهر و احساس تعلق شهروندان به شهر نداشته است. همچنین تحلیل ضرایب مسیرها نشان دهنده این است که اثر متغیرهای مستقل، کیفیت های محیطی و ثبات سکونت، مستقیم و مثبت می باشد. یعنی ارتقاء آنها موجب ارتقاء حس تعلق و هویت شهری می گردد.
۴.

تأثیر پایگاه اجتماعی- اقتصادی بر مشارکت سیاسی؛ مطالعه موردی: شهرستان مُهر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: پایگاه اجتماعی-اقتصادی مشارکت سیاسی تحصیلات درآمد شهرستان مهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 969 تعداد دانلود : 927
مقاله حاضر با هدف بررسی تأثیر پایگاه اجتماعی و اقتصادی شهروندان بر مشارکت سیاسی در شهرستان مُهر از توابع استان فارس آماده شده است. پژوهش از نوع پژوهش های پیمایشی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه ساکنان شهرستان مُهر در سال 1397 به تعداد 12000 نفر می باشد که از این تعداد با استفاده از فرمول کوکران و به روش خوشه ای 387 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است که سنجش مشارکت سیاسی با روایی مناسب و پایایی آلفای کرونباخ محاسبه شده 79/0 می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS16 و Excel استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که پایگاه اجتماعی و اقتصادی تأثیر منفی معنی داری در سطح 01/0 بر مشارکت سیاسی دارد. وضعیت مشارکت سیاسی در منطقه مورد مطالعه بیشتر از حد میانگین (یا مطلوب) است. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که سطح تحصیلات بر مشارکت سیاسی تأثیر داشته است. همچنین سن و اشتغال تأثیری بر مشارکت سیاسی نداشته است. اما بهبود سطح درآمدی بر مشارکت سیاسی تأثیر منفی داشته است.
۵.

بررسی ارتباط بین استفاده از رسانه های جمعی وپایبندی به فرهنگ شهروندی(مطالعه موردی: افراد 18 سال به بالای شهر قائم شهر)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: رسانه های جمعی شهروندی فرهنگ شهروندی شبکه های اجتماعی مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 873 تعداد دانلود : 925
فرهنگ شهروندی هنجارهای جامعه را رقم می زند و پایه های ارتباط میان شهروندان را شکل می دهد، شهری که از فرهنگ غنی شهروندان لبریز است، امنیت و آرامش در آن هویداست و مشارکت شهروندان در هر فعالیت به چشم می خورد؛ مشارکتی سازنده که هزینه های اداره شهر را کاهش داده و لبخند را جایگزین دغدغه ها و نا آرامی ها می نماید. با توجه به اهمیت موضوع فرهنگ شهروندی، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار تحقیق پرسشنامه و استفاده از نرم افزار اس پی اس اس، به دنبال بررسی ارتباط بین رسانه های جمعی و پایبندی به فرهنگ شهروندی به عنوان هدف اصلی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر تمامی شهروندان 18 سال به بالای شهرستان قائمشهر می باشد، که تعداد 384 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه مورد بررسی قرار گرفته شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین استفاده از رسانه های جمعی با میزان کل پایبندی به فرهنگ شهروندی (30/0) و ابعاد آن یعنی مشارکت اجتماعی (62/3)، عام گرایی (91/2)، مسئولیت پذیری اجتماعی (44/3)، گرایش به پیروی از قانون (58/3) ارتباط مثبت و معنادار وجود دارد؛ بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش تأیید می شوند.
۶.

بررسی جامعه شناختی پدیده طلاق بر سلامت روانی و عزت نفس دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی در شهرستان دزفول(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: طلاق سلامت روان عزت نفس دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 90 تعداد دانلود : 69
هدف از انجام این تحقیق بررسی تأثیر پدیده طلاق بر سلامت روانی و عزت نفس دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی است. جامعه آماری شامل تمام دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهرستان دزفول که به تحصیل اشتغال دارند می باشد. روش تحقیق در این پژوهش علی مقایسه ای است بدین معنی که تعداد 140 نفر(70 نفر از دانش آموزان طلاق و 70 نفر از دانش آموزان عادی) از دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی شهر دزفول به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و پرسشنامه های عزت نفس کوپر اسمیت و سلامت عمومی (GHQ) بر روی آنان اجرا گردید، داده های جمع آوری شده از دو گروه نمونه به وسیله نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت و متناسب با سطح سنجش متغیرها از آمارهای توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج نشان داد که: 1- سلامت روانی و عزت نفس در بین دانش آموزان خانواده های طلاق و دانش آموزان خانواده های عادی متفاوت است 2-دانش آموزان خانواده های طلاق در مقایسه با دانش آموزان خانواده های عادی از لحاظ آماری اضطراب، افسردگی، علائم جسمانی و ناکارایی اجتماعی بیشتری را تجربه می کنند.
۷.

بررسی عوامل موثر بر مشارکت اجتماعی(مدنی) در بین اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر با تاکید بر سرمایه اجتماعی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلید واژه ها: مشارکت مدنی سرمایه اجتماعی تعاملات اجتماعی اعتماد اجتماعی عضویت گروهی رسانه های گروهی دیگر خواهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 520 تعداد دانلود : 400
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل موثر بر مشارکت اجتماعی(مدنی) در بین اساتید دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر با تاکید بر سرمایه اجتماعی است، برای تبیین نظری مشارکت اجتماعی و سرمایه اجتماعی از دیدگاههای کلاسیک جامعه شناسی از قبیل کارل مارکس و ماکس وبر و جامعه شناسان نو مثل بوردیو، کلمن، گیدنز، پاتنام، فوکویاما و... استفاده شد. متغیرهای تأثیر گذار که در معادله رگرسیونی نیز باقی مانده اند؛ اعتماد اجتماعی، تعاملات احتماعی، عضویت گروهی، رسانه های جمعی، دیگرخواهی هستند. روش تحقیق، پیمایش با استفاده از تکنیک پرسشنامه بود حجم نمونه 231 نفر که بطور اتفاقی انتخاب شدند، پس از جمع آوری داده ها و تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی به رد و اثبات فرضیه ها در این سطح از تحلیل اشاره شد. متغیرهای فوق الذکر در مجموعR2=0/75 ، حدود 75درصد واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند. نتیجه تحقیق نشان میدهد هرچه سرمایه اجتماعی بالاتر باشد، میزان مشارکت اجتماعی بیشتر است و در این میان اعتماد اجتماعی بیشترین تأثیر را بر مشارکت اجتماعی دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۸