حسن مؤمنی

حسن مؤمنی

مدرک تحصیلی: دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه خوارزمی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۶ مورد.
۲۱.

بررسی دیدگاه و تفکر دکتر شریعی به تاریخ اسلام

نویسنده:
منبع: دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی سال سوم آبان ۱۳۹۹ شماره ۳۰ 66 - 50
تعداد بازدید : ۷۰۱ تعداد دانلود : ۴۳۷
دکتر علی شریعتی به عنوان یکی از برجسته ترین اسلام شناسان و ایدئولوژیست های پیش از انقلاب اسلامی بر اساس رویکردهای تاریخی خویش توانسته است وقایع تاریخی مرتبط با اسلام و تمدن اسلامی را در راستای شناخت بهتر و بیشتر سیر تاریخی اسلام ارائه دهد. رویکرد تاریخی یکی از روش های تحلیل جامعه و مسائل مربوط به آن به عنوان یک اصل اساسی در تحلیل های دکتر علی شریعتی موضوع قابل بحث و تأمل فراوان است. از جمله مسائلی که در این پژوهش قابل بررسی است نوع نگاه و اندیشه دکتر شریعتی نسبت به تاریخ اسلام در شش اثر برجسته وی می باشد؛ این که وی برخی از اندیشه های خویش را از تاریخ و تاریخ اسلام گرفته در حالی که گاهی همین اندیشه ها را با دیدی منتقدانه در تاریخ معاصر به کار می گیرد. بنا بر یافته های نگارنده، دکتر علی شریعتی در هر برهه ای از تاریخ یا رویکردهای متفاوتی به تحلیل آثار و آراء پرداخته است اما به طور کلی وی تاریخ را یک جریان پیوسته و سیال و همیشگی می داند؛ دست یابی به نوع رویکرد علی شریعتی در آراء و آثار وی اساس پژوهش حاضر است. از نظر وی تاریخ علم به «شدن» جامعه هاست نه علم به «بودن» آن ها.
۲۲.

علل و زمینه های اعتیاد اینترنتی در بین دانش آموزان: ارائه یک نظریه مبنایی

نویسنده:
منبع: فناوری آموزش و یادگیری سال چهارم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۴ 133 - 168

کلید واژه ها: اعتیاد اینترنتی فضای مجازی دانش آموزان نظریه مبنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۴۵۱
در چند دهه اخیر جهان شاهد فرصت های بی شمار اینترنت در تمامی ابعاد زندگی بوده است اما، تهدیدات مدرن و متنوعی نیز مانند اعتیاد اینترنتی همگام آن رواج یافته است. هدف اصلی پژوهش حاضر شناخت تجربه دانش آموزان از اعتیاد اینترنتی است. روش پژوهش نیز کیفی و برای تحلیل داده ها از نظریه مبنایی استفاده شده است. از جامعه آماری با 25 دانش آموز دوره متوسطه مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته انجام گرفت. نمونه گیری هدفمند و حجم نمونه بر اساس معیار اشباع نظری بود و برای اعتبار یافته ها در کنار تحلیل و بازبینی مجدد کدها از صاحب نظران بیرون از تحقیق نیز استفاده شد. حاصل یافته ها 55 مفهوم اولیه، 9 درون مایه اصلی و هسته اصلی پژوهش یعنی "اعتیاد اینترنتی به مثابه همدردِ دردساز" بود. مضامین اصلی شناسایی شده شامل «گریز از در خود بودن»، «اختلالات سه گانه (جسمی- جنسی و روانی)»، «مدیریت اتصال»، «اهمال کاری نظاممند»، «واپس زنی نظام مدرسه»، «صمیمیت زدایی» و «تسهیل گر چند بعدی» بودند. در نهایت، مضامین اصلی در قالب مدل پنج گانه اشتراوس و کوربین یعنی علل اصلی، علل زمینه ای، مداخله گر، راهبردها و پیامدها صورت بندی شدند.
۲۳.

چگونگی اجرای ارزشیابی متن محور به جای ارزشیابی شناخت محور در درس مطالعات اجتماعی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره دوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳) 61 - 76

کلید واژه ها: ارزشیابی مطالعات اجتماعی درک مطلب ارزشیابی متن محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۲۳۵
ارزشیابی از دانش آموزان همواره یکی از دغدغه های معلمین بوده است. ارزشیابی نباید فقط مطالب شناختی و حفظیات باشد لذا، هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی تأثیر ارزشیابی در درس مطالعات اجتماعی پایه هشتم در سال تحصیلی 1395 بود که بر اساس مطالب و موضوعات درسی تهیه شده است. جامعه آماری پژوهش، دانش آموزان دوره متوسطه اول بودند که به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای تأثیر دو نوع ارزشیابی، از دو کلاس پایه هشتم استفاده گردید و از آزمون T مستقل برای تحلیل نمرات استفاده شد. نتایج نشان داد که دانش آموزان هر دو کلاس در بدو امر در آزمون شناختی، میانگین 12.77 صدم برای کلاس(الف) و 11.57 صدم برای کلاس(ب) اخذ نمودند. اما در آزمون بَعدی که غیرشناختی برای کلاس(الف) و شناختی برای(ب) بود؛ اختلاف میانگین 4 نمره به دست آمد. جهت تأیید این نتیجه، یک آزمون که متشکل از یک امتحان کاملاً غیرشناختی برای کلاس(الف) و یک آزمون نیم شناختی و بخش دیگر غیرشناختی بود برای کلاس(ب) اجرا گردید. نمرات کلاس(ب) در بخش غیرشناختی با کلاس(الف) مساوی ولی در بخش شناختی دارای اختلاف نمره گردید. همچنین در مقایسه خود کلاس (ب) در سوالات نیمه شناختی میانگین نمره 10.44 صدم ولی در بخش سوالات غیرشناختی میانگین نمره 16.44 حاصل شد. می توان گفت دانش آموزانی که میانگین نمرات پایینی در آزمون شناختی داشتند؛ در آزمون غیرشناختی تا حدود 4-5 نمره میانگین نمرات بهتری کسب نمودند. پس سوالات دروس مطالعات اجتماعی باید حتی الامکان از تعریفی- شناختی خارج و به سوی درک و فهم و در موقعیت قرار دادن، سوق داده شود.
۲۴.

عوامل مؤثر در به کارگیری روش های نوین تدریس در بین معلّمان زن استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 13-27

کلید واژه ها: معلمان زن روش های نوین تدریس نگرش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۵۰۹
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی عوامل مؤثر در به کارگیری روش های نوین تدریس معلّمان زن استان ایلام بود. روش: روش تحقیق حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و از نظر نوع تحقیق نیز، کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 4800 معلم در سال 98-1397 با حجم نمونه 320 نفر و روش نمونه گیری نیز خوشه ای چند مرحله بود. ابزار اصلی جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار آن مورد بررسی قرار گرفت و میزان پایایی (آلفای کرونباخ) آن برابر 84/0 حاصل شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی، تحلیل واریانس یک طرفه و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان دادند سن (000/0= P و 55/0- R= )، سطح تحصیلات (000/0= P و 47/0- R= و سنوات خدمت (000/0= P و 45/0- R= ) با به کارگیری روش های نوین تدریس رابطه معنادار اما منفی دارند. همچنین متغیرهای مسئولیت اجتماعی (000/0= P و 48/0 R= ) و نگرش (000/0= P و 71/0 R= ) با به کارگیری روش های نوین تدریس رابطه معنادار و مثبت دارند. آزمون تحلیل واریانس یک طرفه نیز نشان داد بین دوره تدریس معلّمان و به کارگیری روش های نوین تدریس رابطه معناداری وجود دارد. بدین شکل که معلّمان ابتدایی نسبت به متوسطه بیشتر از روش های نوین تدریس استفاده کرده اند. تنها دوره های ضمن خدمت (133/0= P و 10/0 R= ) با متغیر وابسته فاقد رابطه بود. نتایج تحلیل رگرسیون نیز حاکی از این بود چهار متغیر باقیمانده در مدل یعنی نگرش، سن، دوره تدریس و سطح تحصیلات توانستند (ضریب تعیین 60/0= R 2 ) حدود 60/0 واریانس متغیر وابسته را تبیین کنند. نتیجه گیری: با عنایت به اینکه مشخص شد نگرش معلّمان بالاترین نقش در پیشی بینی به کارگیری روش های نوین تدریس دارد لذا متولیان نظام آموزش و پرورش باید در جهت تغییر نگرش معلّمان نسبت به روش های نوین تدریس گام بردارند.
۲۵.

Study of the Relationship of Social and Cultural Capitals with Academic Motivation of High School Students(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian journal of educational sociology, Vol ۳, Number ۱ (۲۰۲۰) 167-175

کلید واژه ها: Academic Motivation Social capital Cultural Capital students

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۲۵۳
Purpose: The aim of this research was to study the relationship of social and cultural capitals with academic motivation. Methodology: It was an applied study in terms of purpose and a descriptive-correlational one in regards to the method. The statistical population consisted of 14500 high school students of the Ilam province in the school year 2019-2020. The sample included 380 subjects chosen based on Morgan Table by multistage cluster sampling method. The tools of gathering data included the Vallerand Academic Motivation Questionnaire (1992); the social capital used for measurement of state social capital (2015), and the cultural capital self-made questionnaire which was validated based on the opinion of instructors with a reliability (Cronbach’s alpha) of 0.84. SPSS and structural equations in Amos were used to study the research hypotheses based on correlational coefficients and regression. Findings: Findings showed that the social and cultural capitals were significantly related with the academic motivation at (P<0.001, R=0.37) and (P<0.001 and R=0.53). Results of structural equations showed that social capital had direct significant influence on academic motivation (the standard regression coefficient was 0.49). “Cultural capital” with a standard regression coefficient of 0.68 had a direct significant influence on “academic motivation” and its indirect effect through “social capital” on “academic motivation” is 0.25. Altogether both social and cultural capitals directly and indirectly indicated the academic motivation variance at R2= 0.45. Conclusion: Taking the significant role of the cultural and social capitals in academic motivation found in this study, it seems mandatory to heed to these concepts in the academic system.
۲۶.

تحلیل فضایی الگوی ازدواج جمعیت معلول ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۰) 329 - 352

کلید واژه ها: ازدواج معلولان الگوی زناشویی تحلیل فضایی معلولان ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۳۶۷
از مهم ترین امور اجتماعی در طول حیات انسانی، اقدام به ازدواج است که اثری مستقیم بر تحولات جمعیتی سرزمین دارد. تحلیل فضایی الگوی ازدواج، نیازمند ارزیابی ها و پایش این پدیده است؛ بنابراین با توجه به نیاز ذاتی برای ازدواج، جمعیت معلول کشور نیز از حق ازدواج برخوردار است، اما امر مذکور مدل و سازمان فضایی خاصی خود را دارد که ناشناخته است. این مدل را در پژوهش حاضر می توان معادل تحلیل فضایی الگوی ازدواج جمعیت معلول ایران دانست. بدین سان شناخت الگوی فضایی مسئله مطرح شده، اثری مستقیم در برنامه ریزی های کشور خواهد داشت؛ از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی الگوی فضایی ازدواج معلولان در سطح کشور است. منابع اطلاعاتی پژوهش از نتایج آمارنامه های مرکز آمار ایران به دست آمد. همچنین به منظور تحلیل فضایی معیارهای ازدواج معلولان در سطح کشور از نرم افزار Arc GIS با استفاده از ابزار آماری خودهم بستگی فضایی، خوشه بندی زیاد و کم، لکه های داغ و فاصله گذاری معکوس فاصله استفاده شد. براساس نتایج تحلیل الگوی فضایی ازدواج جمعیت معلول ایران، مقدار پراکندگی معلولان در سطح کشور متغیر است و در مقایسه با ازدواج کل جامعه، نرم برخی از شهرستان ها برای ازدواج معلولان بالاتر و در برخی شهرستان ها مقدار آن کمتر است. میزان شاخص بی همسر به دلیل فوت در سطح یکسانی قرار دارد. از سوی دیگر، شاخص بی همسر به دلیل طلاق نشان دهده اختلاف است. این نظریه ها تمام ویژگی های الگوی ازدواج را توجیه نمی کنند، بلکه هر بخش ممکن است با شدت و ضعف هایی از عوامل اقتصادی یا اجتماعی تأثیر بپذیرد.
۲۷.

ماهیت و چرایی شورش سپهسالار اُنر در دوره سلطان برکیارق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی دوره جدید سال یازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 71 - 88

کلید واژه ها: شورش اُنر سلطان برکیارُق مؤیدالملک مجدالملک بلاسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۳ تعداد دانلود : ۴۴۰
شناخت تاریخ ایران در دوره سلجوقیان، به علت حضور و تأثیر نیروی جدیدی به نام قبایل تُرکمن، از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ زیرا آنها در شکل گیری و سرنوشت این حکومت نقش مهمی ایفا کرده اند. از زمان تشکیل حکومت سلجوقیان، تعارض دو شیوه مُلک داری موجب چالش ها و منازعه هایی میان آنها شد. از یک سو، دیوان سالاران ایرانی خواهان حکومت متمرکز بودند و از دیگر سو، امرای نظامی و رؤسای قبایل تُرکمن و مدعیان قدرت، طرفدار متمرکزنبودن قدرت بودند. این مسئله تشکیل جناح بندی هایی را در ساختار قدرت حاکم باعث می شد. مرگ نظام المُلک، معمار نظریه حاکمیت متمرکز در حکومت سلجوقیان، مجال مناسبی برای امرای نظامی بود تا برای کسب قدرت تلاش کنند و امیر اُنر نخستین قربانی این تلاش بود. پژوهش حاضر در پی آن است تا ماهیت و علت های شورش اُنر علیه سلطان برکیارُق را روشن کند و مشخص کند چه عواملی در اقدام اُنر تأثیرگذار بوده است. روش و رویکرد این پژوهش توصیفی تحلیلی و براساس منابع کتابخانه ای است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد امیر اُنر نماینده گروهی از امرای نظامی بود که قصد داشتند در جناح بندی های پس از مرگ سلطان ملکشاه و خواجه نظام المُلک وارد شوند و قدرت خود را افزایش دهند. هرچند سرنوشت و تقدیر نیکی نصیب اُنر نشد، شورش او سرآغاز تحولات اساسی در ساختار قدرت و حاکمیت سلجوقی شد.
۲۸.

بی انگیزگی تحصیلی دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول نواحی روستایی: یک مطالعه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال هجدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۷۱ 127 - 148

کلید واژه ها: بی انگیزگی تحصیلی نظام آموزش وپرورش دانش آموزان محیط روستا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۶۷۷
بی انگیزگی تحصیلی یکی از معضلات و آسیب های جدی کنونی نظام آموزشی کشور در تمام سطوح تحصیلی است. بدین نظر، هدف پژوهش حاضر، مطالعه کیفی پدیده بی انگیزگی تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه اول در نواحی روستایی و ارائه نظریه ای داده بنیاد است. جامعه آماری شامل دانش آموزان پسر متوسطه دوره اول در کلاس های هفتم، هشتم و نهم در نواحی روستایی شهرستان دهلران در سال تحصیلی 97-1396 هستند. شرکت کنندگان در پژوهش 17 دانش آموز بودند که به شیوه هدفمند انتخاب شدند و در مصاحبه های نیمه ساختاریافته شرکت کردند. فرایند تحلیل داده ها شامل سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی (گزینشی) بود. به این ترتیب، مرحله کدگذاری باز به تعداد 59 مفهوم اولیه منجر شد که با حذف و تعدیل کدهای همسان، در مرحله دوم به تعداد 27 مضمون تقلیل یافتند و با انجام پالایش مفاهیم، هشت مقوله اصلی شامل «سرمایه خانواده»، «میدان های متقاطع»، «منش و سبک تدریس معلم»، «خود پنهان»، «پرسه زنی متنوع»، «چالش های تردد»، «اشکال و تناقضات نظام ارزیابی» و «تقلیل گرایی سواد به خواندن و نوشتن» شکل گرفتند. در پایان، به استناد مقولات اصلی کشف شده، مقوله مرکزی پژوهش، یعنی بی انگیزگی تحصیلی، به مثابه فقر رفتاری، نهادی و فرهنگی تعیین و در قالب یک نظریه داده بنیاد ترسیم شد.
۲۹.

ظهور و سقوط طغرل کافرنعمت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های تاریخی دوره جدید سال یازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 93 - 109

کلید واژه ها: غزنویان عبدالرشید طغرل کافرنعمت سلجوقیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۲۳۹
سلطان عبدالرشیدبن محمود یکی از سلاطین غزنوی است که در سال 441ق/1050م در غزنه بر اریکه قدرت تکیه زد؛ اما از آنجا که برای اداره قلمرو امپراتوری غزنوی قدرت لازم را نداشت، در مدت زمان اندکی با بحران و مشکلات عدیده ای مواجه شد و پس از دو سال، با شورش طغرل کافرنعمت، دوران حکومت او به پایان رسید. نگارنده در این جستار می کوشد تا حد امکان از زوایای تاریکِ قتلِ عبدالرشید بن محمود به دست غلام سپهسالارش، به نام طغرل، پرده برگیرد. در منابع و پژوهش های دوران غزنوی از طغرل با نام هایی همچون کافرنعمت، مخذول و غاصب یاد شده است؛ اما ماهیت اصلی این غلام سپهسالار همچنان پوشیده مانده و در هاله ای از ابهام فرو رفته است؛ همچنین علت های شورش او علیه ولی نعمتش نیز روشن نشده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه ای در پی یافتن پاسخ هایی مناسب برای این پرسش هاست که طغرل غلام کدام سلطان غزنوی بوده است؛ همچنین حکومت طغرل چند سال طول کشیده است. یافته های پژوهش حاکی از این نکته است که برخلاف تصور برخی از منابع، طغرل غلام سلطان محمود بوده و بعدها در دوران جانشینان سلطان مسعود هم در دربار غزنویان حضور داشته است. افزون بر این، براساس داده های تاریخی، دوران حکومت او بیش از آن مدتی است که منابع ذکر کرده اند.
۳۰.

جمعیت شناسی آسیب های اجتماعی(جرم زا) در مناطق22 گانه شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰۷ و ۱۰۸ ۱۰۳-۱۲۲

کلید واژه ها: جمعیت شناسی پراکنش فضایی آسیب های اجتماعی آسیب های جرم زا شهرتهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۴۲۲
از آنجایی که امکانات و امیدهای فراوان در عصر جدید پیش روی بشر قرارداده شده است، مسایل اجتماعی این عصر نیز متفاوت خواهد بود. امروزه بیشتر جمعیت کشورها، ازجمله کشور ما، در شهرها و کلان شهرها زندگی می کنند. این جمعیت شهرنشین با مسایل و آسیب های متنوع، گسترده و گاه آزاردهنده و دایمی روبه رو هستند. به طوری که می توان گفت، مسایل و آسیب های اجتماعی معاصر در شهرها ظهور و بروز پیدا کرده است. شهرتهران نیز به عنوان کلانشهری بزرگ بالطبع با چنین مسائلی روبرو است. از اینرو سوال تحقیق اینگونه مطرح است که وضعیت پراکنش فضایی آسیب های جرم زا درمناطق مختلف تهران چگونه است؟ برای جمع آوری اطلاعات از مراکز مختلف مرتبط با مسائل آسیب های جرم زا استفاده شده است و جهت ترسیم نقشه های مربوطه از مجموعه نرم افزاری Arc gis، نرم افزارArc map و نوار ابزار simbology استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد، نسبت پراکنش این آسیب ها در مناطق پایین شهری تهران، نسبت به سایر مناطق بیشتر است، پراکنش آسیب های جرم زا در تهران از الگوی خاصی تبعیت می کند و به سمت مناطق جنوب شهر افزایش می یابد، تراکم آسیب های اجتماعی به طور کلی در مناطق جنوبی شهر تهران بیشتر است و مناطق شمالی شهر آسیب های اجتماعی بسیارکمتری دارند. آنطورکه یافته ها نشان می دهد، در بین مناطق 22 گانه شهر، به ترتیب مناطق 4،5،7،8،9،10،13،11،16،21،19،17،18،12،15 بیشترین آسیب های اجتماعی و مناطق 1 و 2 و 3 و 6 و 22 شهر تهران، کمترین میزان آسیب های اجتماعی را داشته اند.
۳۱.

مطالعه جامعه شناختی پوشش دانشجویان: عوامل عینی و ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زن و خانواده دوره هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 29 - 50

کلید واژه ها: مسئله اجتماعی حجاب زنان پوشش دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۸ تعداد دانلود : ۵۰۹
پوشش به عنوان پدیده ای فطری و جهانشمول، اگرچه در دوران پیشامدرن مسئله ای اجتماعی نبود، اما در عصر پسامدرن دستخوش تغییرات بسیار زیادی شده و تبدیل به مسئله ای اجتماعی شده است. بر این اساس، مطالعه جامعه شناختی پوشش دانشجویان، هدف اصلی تحقیق حاضر است. چارچوب نظری این تحقیق بر اساس آراء و نظریات گیدنز، گافمن و وبلن و نظریات آسیب شناسی اجتماعی استوار است. جامعه ی آماری این تحقیق شامل دانشجویان دانشگاه های مختلف شهرستان دهلران با جامعه آماری2524 نفر است و حجم نمونه نیز 320 نفر تعیین شده است. روش نمونه گیری تصادفی است و برای بررسی فرضیات از آزمون همبستگی، تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته ها نشان می دهند که بین متغیرهای مستقل «ارزش های درونی شده»، «باورهای مذهبی»، «رسانه ها»، «گسیختگی روابط در خانواده»، «تعهد اجتماعی»، «گروه های مرجع» با پوشش دانشجویان (متغیر وابسته) رابطه معناداری وجود دارد. همچنین متغیرهای پایگاه اجتماعی- اقتصادی و سطح تحصیلات با پوشش زنان رابطه ی معناداری نشان ندادند. در تحلیل رگرسیون متغیرهای باورهای مذهبی(26/0)، کنترل اجتماعی(21/0) و رسانه ها (18/0) به ترتیب بیشترین ضریب تأثیر رگرسیونی استاندارد شده را بر متغیر وابسته داشتند. در تحلیل مسیر نیز متغیرهایی چون باورهای مذهبی و کنترل اجتماعی دارای تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم بودند و متغیر گسیختگی روابط در خانواده تنها دارای اثر غیرمستقیم می باشد.
۳۲.

پیش بینی درگیری تحصیلی دانش آموزان بر اساس سرمایه های روان شناختی و اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و ارزشیابی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴۷ 117 - 140

کلید واژه ها: سرمایه روان شناختی سرمایه اجتماعی درگیری تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۵ تعداد دانلود : ۴۰۹
یکی از عمده ترین چالش های آموزشی در محیط کلاس، درس و مدرسه بی رمقی، کم میلی و کاهلی دانش آموزان به امورات تحصیلی است که عموماً ناراحتی و ابراز نارضایتی دست اندرکاران تعلیم و تربیت را به همراه دارد. از این رو، هدف اصلی مقاله حاضر پرداختن به درگیری تحصیلی دانش آموزان بر اساس سرمایه های اجتماعی و روان شناختی است. جامعه آماری شامل دانش آموزان متوسط اول و دوم شهرستان دهلران در سال تحصیلی 1398-1397 با حجم نمونه 321 نفر و با روش نمونه گیری خوشه ای است. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های استاندارد درگیری تحصیلی ریو(2013)، سرمایه روان شناختی لوتانز(2007) و پرسشنامه سرمایه اجتماعی است و اعتبار و پایایی آن از طریق دیدگاه های اساتید متخصص مورد بررسی قرار گرفت و میزان پایایی(آلفای کرونباخ) نیز 86/0 حاصل شد. یافته ها نشان دادند میانگین هر سه متغیر درگیری تحصیلی، سرمایه های اجتماعی و روان شناختی در وضعیت متوسط بودند. آزمون همبستگی پیرسون نشان داد سرمایه های اجتماعی(54/0=r و 000/0p≤) و روان شناختی(62/0=r و 000/0 p≤) با درگیری تحصیلی دارای رابطه مستقیم و معناداری هستند. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان دادند که سرمایه روان شناختی و اجتماعی توانستند با ضریب بتای 40/0 و 34/0 به ترتیب متغیر درگیری تحصیلی را پیش بینی نمایند. مضافاً هر دو متغیر توانستند به میزان 43/0 تغییرات واریانس متغیر ملاک را پیش بینی کنند. بر اساس نتایج حاصل شده می توان گفت سرمایه های دوگانه مذکور قادر به اثرگذاری بر درگیری تحصیلی دانش آموزان هستند و از این رو باید به تقویت این دو در نظام آموزش و پرورش توجه ویژه شود.
۳۳.

تحلیل فضایی آسیب پذیری اجتماعی در مراکز پیراشهری مورد مطالعه حصارک کرج

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 662 - 680

کلید واژه ها: تحلیل فضایی آسیب پذیری اجتماعی نواحی پیراشهری و حصارک کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۲۴۲
شهرکرج به عنوان مرکز استان البرز و قرارگرفتن در مجاورت پایتخت، دارا بودن شرایط ویژه صنعتی- اقتصادی، داشتن آب و هوای مناسب و قابلیت توسعه، بسیار مهاجرپذیراست. ویژگی های مذکور زمینه ی پدیدآمدن سکونتهای غیررسمی در پیراشهرکرج را موجب شده است. باتوجه به این موضوع هدف اصلی پژوهش تحلیل فضایی آسیب پذیری اجتماعی درمحله ی حصارک کرج (منطقه 5و6 شهرداری کرج) است. به طور کلی درباره آسیب ها و مسائل اجتماعی هفت رویکرد نظری وجود دارد. این هفت رویکرد عبارتند از آسیب شناسی اجتماعی، بی سازمانی اجتماعی، تضاد ارزش ها، کج رفتاری، انگ زنی، رویکرد انتقادی و رویکرد برساخت گرایی. تحقیق حاظر از لحاظ هدف شناختی و از منظر ارائه ی راهکار کاربردی است. این تحقیق به لحاظ ماهیت تحلیلی - اکتشافی، و در آن از داده های کمی-کیفی استفاده شده واز نظر زمان، مقطعی است. داده های پژوهش از طریق فن پرسشگری به تعداد350 پرسشنامه به صورت تصادفی- احتمالی از محدوده مورد مطالعه جمع آوری شد و با استفاده از تحلیل های آماره فضایی hot spot ,morans I, IDW ،high/low clustering, به تحلیل اکتشافی و بررسی تغییرات الگوهای فضایی شاخص های آسیب پذیری پرداخته شده است. نقشه های حاصل از تحلیل های اکتشافی نشان می دهدکه توزیع فضایی شاخص آسیب پذیری در منطقه از الگوی خاصی پیروی می کند واین الگوها تصادفی نیستند. نقشه های بدست آمده در قسمت یافته های تحقیق نشانگر چگونگی پراکنش نقاط داغ و سرد هر شاخص و خوشه بندی شدن الگوهای مربوط به همان شاخص درمنطقه است.
۳۴.

عوامل مؤثر بر آسیب پذیری اجتماعی در نواحی پیراشهری

نویسنده:
منبع: رهیافت پیشگیری از جرم دوره اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 109 - 126

کلید واژه ها: مزاحمت جنسی پوشش زنان مشارکت اجتماعی شبکه های اجتماعی زنان سبک زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۲۹۰
زمینه و هدف: مزاحمت جنسی و ارزش ندادن به شخصیت زن نه تنها سبب منزوی شدن آنها می شود بلکه باعث انفعال نیمی از افراد جامعه می شود و با وجود چنین معضلی در جامعه هرگز نخواهیم توانست به برابری، توسعه و صلح واقعی دسترسی پیدا کنیم. هدف این پژوهش بررسی عوامل و پیامدهای اجتماعی و فرهنگی مزاحمت جنسی زنان شهر خرم آباد است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع پژوهش توصیفی تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه زنان 15 تا 50 سال شهر خرم آباد است که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 373 نفر برآورد شد و روش نمونه گیری، تصادفی ساده بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود و از آزمون نیکویی برازش ساختار نظری، آزمون اعتبار سازه ای، آزمون تی تست مستقل و ضریب رگرسیون برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون تی تست مستقل نشان داد بین میزان مزاحمت جنسی زنان برحسب نوع پوشش تفاوت معنا داری در سطح 95 درصد اطمینان وجود دارد. نتایج معادله ساختاری نشان داد طبقه اجتماعی، حمایت اجتماعی، پایگاه اجتماعی، میزان مذهبی بودن، سن و سبک زندگی زنان بر مزاحمت جنسی آنها تأثیر معکوس و معناداری دارد. نتایج: مشارکت اجتماعی و شبکه های اجتماعی زنان بر مزاحمت جنسی آنها تأثیر مثبت و معناداری دارد. نتایج مدل نهایی پژوهش نشان داد حمایت اجتماعی با اثر مستقیم (323/0-) بیشترین مقدار واریانس مزاحمت جنسی را تبیین می کند.
۳۶.

تفاوت مکانی نرخ بهره برداری و بهره وری در اقتصاد روستایی مورد: شهرستان بوئین و میاندشت (استان اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه بهار ۱۳۹۷ شماره ۵۰ 23 - 40

کلید واژه ها: بهره برداری مطلوب بهره وری تولید اختلافات اقتصادی بوئین و میاندشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۹ تعداد دانلود : ۳۸۵
رشد جهانی جمعیت و تقاضا برای رفع نیازهای زندگی با توجه به محدودیت منابع، لزوم بهره برداری مطلوب را نمایان می سازد، از سوی دیگر پایین بودن بهره وری عوامل تولید وابستگی کشاورزی را درکشور سبب می شود که هرچه تفاوت مکانی در فضای جغرافیایی مشهودتر باشد اختلاف اقتصادی آن نیز بیشتر می شود. در این راستا تحقیق حاضر با هدف بررسی عامل بهره برداری و بهره وری در اقتصاد روستایی میزان تفاوت های مکانی در شهرستان بوئین و میاندشت را مورد بررسی قرار داده است. جامعه آماری تحقیق، شامل زارعین ساکن در روستاهای شهرستان بوئین و میاندشت است. به منظور دقت و سهولت در جمع آوری داده ها، حجم نمونه تحقیق از پنج روستا در بین 46 پارچه روستای شهرستان انتخاب شد. پنج روستای نمونه تحقیق با ویژگی هایی همچون پراکندگی مناسب در سطح دهستان، جمعیت مناسب، انتخاب از بین تیپ های مختلف روستایی و یک نمونه از هر دهستان گزینش شده اند. نمونه های پرسش شونده با فرمول کوکران تعدیل شده شامل 110 پرسش نامه است. روش تجزیه و تحلیل داده ها با تکنیک ELECTRE صورت گرفت. تقویت توان های بالقوه و نهان بخش کشاورزی، فرصتی برای ترقی بهره وری روستایی است. بکارگیری روش های مناسب بهزراعی. تجهیز بخش کشاورزی با ادوات نوین بهرهبرداری منابع برای جلوگیری از اتلاف منابع، یکپارچه سازی و اصلاح الگوی کشت، گسترش تشکل های تولیدی در بخش کشاورزی و حمایت از آن، مدیریت و برنامه ریزی آمایش سرزمین با حفظ اراضی همسو با توسعه پایدار از دیگر نتایج کسب شده در تحقیق به شمار میآید.
۳۷.

بررسی نقش سمن ها در پیشگیری از آسیب های اجتماعی، مورد مطالعه : شهر تهران

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 569 - 592

کلید واژه ها: سازمانهای مردم نهاد(سمن) آسیب های اجتماعی توسعه ی اجتماعی الگوی پیشگیری شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۹ تعداد دانلود : ۴۱۸
هدف: سازمانهای مردم نهاد(سمن ها) جایگزین مناسبی برای ارائه ی خدمات دولتی هستند. هدف از پژوهش حاظر بررسی نقش آنها در حوزه ی کاهش و پیشگیری از آسیب های اجتماعی شهر تهران است. روش: جهت دستیابی به داده های مورد نیاز، مصاحبه عمیق با سمن های فعال در این حوزه صورت گرفت که برای تعیین حجم جامعه و انتخاب مصاحبه شوندگان، از روش گلوله برفی (شیوه نمونه گیری) استفاده شد. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد: اکثر سمن ها درحوزه ی آسیب های رفاهی، یا به صورت ترکیبی در زمینه ی آسیب های جرم زا و ساختاری فعالند. تعریف آنها از مفهوم آسیب اجتماعی بیشتر معطوف به مسئله اجتماعی بوده و سمن های فعال شهر تهران را در این حوزه ناکافی دانسته اند. اقداماتشان عمدتا به صورت آموزش، مددکاری، توانمند سازی و فرهنگی بوده که در این راستا از حمایت های دولت وقوانین مربوطه رضایت خاطر ندارند. علت آسیب ها را به ترتیب اولویت: فقر مادی، فقر فرهنگی، محیط شهر و مشکلات آن، سیاست ها و قوانین نامناسب بیان، ورشد فعالیت سمن ها و میزان همکاری مردم را مثبت ارزیابی کرده اند. مصاحبه شونده گان به ترتیب: الگوی پیشگیری اجتماعی رشدمدار، الگوی کنترل وپیشگیری جامعه مدار، الگوی کنترل وپیشگیری توانمندسازی، الگوی کنترل وپیشگیری مددکاری اجتماعی، الگوی کنترل وپیشگیری طراحی محیطی و الگوی کنترل وپیشگیری انتظامی را پیشنهاد کرده اند. نتیجه گیری: پیشگیری از آسیب-های اجتماعی در راستای تامین امنیت، نیازهای انسانی و توسعه ی اجتماعی در جوامع مختلف است. گستردگی اقدامات و نظرات گوناگون در رفع آسیب های اجتماعی باعث شده تا دولت ها به تنهایی قادر به برآورد آن نباشند، از اینرو لازم است همکاری های چند جانبه با حاکمیت- مردم و جامعه صورت پذیرد تا نتایج بدست آمده کیفی تر و سریعتر رخ دهد.
۳۸.

بازارچه های مرزی و امنیت اقتصادی روستاهای پیرامون مطالعه مورد: بازارچه مرزی باجگیران

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ 176 - 192

کلید واژه ها: امنیت اقتصادی بازارچه های مرزی نواحی روستایی بازارچه باجگیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۴۲۸
از ملاک های مهم پایداری اسکان در نواحی مرزی به ویژه روستاهای همجوار مرز عامل امنیت اقتصادی است. امنیت در مؤلفه های مختلفی تعریف می گردد و از دیدگاه خبرگان یکی از با اهمیت ترین آنها امنیت اقتصادی بوده که به نگهداشت جوامع مرزنشین می انجامد. وجود مرز پتانسیل تبادلات تجاری را به وجود می آورد که از ملزومات آن ایجاد بازارچه های مرزی برای عرضه تولیدات است. هم اکنون در مناطق مرزی کشور ۴۳ بازارچه وجود دارد که بازارچه مرزی باجگیران از جمله بازارچه های فعال محسوب می گردد که در شهرستان قوچان و هم مرز با کشور ترکمنستان احداث شده است. تحقیق حاضر سعی در شناخت تاثیر بازارچه های مرزی در منطقه مورد مطالعه دارد، در همین راستا به بررسی شعاع تأثیر اقتصادی بازارچه مرزی باجگیران با روستاهای پیرامون، بعد از احداث بازارچه می پردازد و با استفاده از روش مقایسه ای، منافع و معایب ایجاد بازارچه مرزی را مورد ارزیابی قرار داده است. یافته های کسب شده از تحقیق بیان کننده آن است که بازارچه مرزی باجگیران در سالهای مختلف از بدو تأسیس باتوجه به علل گوناگون نوسانهای مختلفی را تجربه و پشت سر گذارده است، لذا در فواصل گذشته رشد مراحل تجربی بازارچه دارای ثبات یکسانی نبوده است. از سوی دیگر نتایج تحقیق نشان می دهد که ایجاد بازارچه مرزی برای روستاهای پیرامون منافع متعددی دربر دارد که از جمله آن هفت تأثیر مثبت ایجاد شده با تأسیس بازارچه برای جوامع روستایی پیرامون قابل شمارش و بررسی خواهد بود.
۳۹.

رتبه بندی مناطق 22 گانه ی شهر تهران از نظر آسیب اجتماعی فراوانی افراد معتاد

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ 672 - 697

کلید واژه ها: آسیب اجتماعی فراوانی افراد معتاد رتبه بندی محلات نرم افزارهای آماری شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۶ تعداد دانلود : ۳۹۴
برای برنامه ریزی در جهت کنترل و کاهش آسیب های اجتماعی در شهر، لازم است مدیریت شهری اطلاعات دقیقی از ویژگی های آسیب های اجتماعی هر محله داشته باشد، تفکیک مناطق شهری بر اساس شاخصی خاص از آسیب های اجتماعی اطلاعات بسیار جزئی را از هر محله به برنامه ریزان ارائه می کند. هدف این تحقیق رتبه بندی مناطق شهر تهران از نظر آسیب اجتماعی فراوانی افراد معتاد است، که برای این منظور از روش کمی با ماهیت کیفی استفاده شده است. در تحقیق حاضر ابتدا آمار خانوارهای شهر تهران بر اساس سرشماری سال 1390 و به تفکیک بلوک در تمامی محلات مشخص شده در گام بعد حجم نمونه با استفاده از نرم افزار G*POWER بدست آمده است. یافته های تحقیق رتبه بندی مناطق 22 گانه شهر تهران با شاخص فراوانی افراد معتاد، نشان داد که توزیع این شاخص تصادفی نیست و از الگوهای خاصی تبعیت می کند. الگوهایی که در سطح فضای مناطق شکل می گیرند، نتیجه مجموعه ای از فرآیندهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و رفتاری است، که مردم ساکن این محلات از خود بروز می دهند. نتیجه ی رتبه بندی بدینسان است که مناطق 18 و 15 و 17 در رتبه های اول تا سوم از نظر فراوانی و ازدیاد شاخص فراوانی افراد معتاد قراردارند بدین معنی که این مناطق وضعیت نامطلوبی در ایمنی از نظر مسئله ی فراوانی افراد معتاد دارند در مقابل مناطق 1 و 5 و 6 آخرین رتبه ها را به خود اختصاص داده اند که نشانگر وضعیت امن این مناطق در برابر آسیب فراوانی افراد معتاد است.
۴۰.

شرح واژگان علم جغرافیا در روابط روستایی- شهری

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۱ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳ 1 - 31

کلید واژه ها: مفاهیم جغرافیایی واژگان بنیادین تعاریف و تشریح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۲۷۴
علم جغرافیا، علمی است چند بعدی و کلی گرا از همین رو مسائل آن در گستره وسیعی نمود و کاربرد دارد، جغرافیا محدود به یک پدیده یا یک جزء نیست، عامل چندبعدی بودن جغرافیا سبب می شود که نخبگان این علم همواره با مسائل گوناگونی برخورد کنند، در این حین تعاملاتی بدیع شکل می گیرد که باعث گسترش مفاهیم علم جغرافیا می شود. بنابراین تفسیر مفاهیم به وجود آمده، از ضروریات تعالی علوم مختلف به ویژه جغرافیاست. ورود مفاهیم جدید در جغرافیا به خلق و کشف اسرار پنهان آن می انجامد و با پرده برداری در شرح مفاهیم، زیبایی درونی آن دوچندان خواهد شد. چنانچه تصورات کلی و عمومی از علم جفرافیا به عنوان یک اطلس تصاویر و معلومات صرف نقشه جهانی، به کلی تغییر خواهد کرد. لیکن این نگرش نشان میدهد که نه تنها علم جغرافیا با ابعاد بسیار گسترده به تحلیل کمی و آماری پدیده ها می پردازد بلکه با نظرات عینی به ارزیابی اجتماعات و جوامع انسانی، فرهنگ، تفکرات و اندیشه ها پرداخته و بررسی کیفی زندگی در محیط های مختلف انسان ساخت مبادرت می کند. ازاینرو واژگان آشنا در مباحث علم مذکور مورد تعریف است: جغرافی، توسعه، برنامه ریزی، برنامه ریزی روستایی، آمایش سرزمین، کالبد (برنامه ریزی-کالبدی)، فضا، مکان، فضاومکان، اقتصادفضا، رویکرد فضایی، نظام های فضایی، پویش ساختاری-کارکردی، ساختارفضایی، سازمان فضایی، عملکردفضایی، یکپارچگی فضایی، کُنش متقابل فضایی، بازساخت فضایی، ساماندهی فضایی، سازماندهی فضایی، برنامه ریزی فضایی، عدالت فضایی، جریان/ حرکت فضایی، دامنه عملکرد، موقعیت کارکردی، عرصه/ سطوح فضایی، رابطه/ پیوند، کانون/ محور/ پهنه، منظومه/ مجموعه/ حوزه، تحلیل شبکه، حکمروایی محلی، متنوع سازی فعالیتها، معیشت پایدار، دگرگونی محیطی، سیستم، پایداری، مزیت، مخاطرات محیطی، روش کمی و کیفی، از نتایج این دسته بندی، جمع آوری برگزیده واژگان مطرح در علم جغرافیاست که به صورت یکجا و خلاصه، دسترسی به آن آسان باشد. بنابراین در ادامه، مستقیماً شرح واژگان بیان می گردد و از توضیح فرآیند تحقیق پرهیز شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان