علی شیروانی شیری

علی شیروانی شیری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۳۱ مورد از کل ۳۱ مورد.
۲۱.

معناشناسی مفهوم "رضا" در قرآن و روایات و استخراج دلالت های تربیتی آن

کلید واژه ها: رضا قرآن مجید روایات معصومین (ع) دلالت های تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 189 تعداد دانلود : 916
هدف این پژوهش واکاوی مفهوم رضا در قرآن مجید و روایت رسیده از معصومین علیهم السلام و استخراج دلالت های تربیتی این مفهوم است. رضا یکی از مفاهیم بنیادین اسلامی است که در قرآن کریم و روایات معصومین به آن توجه ویژه ای شده است. این پژوهش با رویکردی کیفی و با روش تحلیل مفهومی و تحلیل استنتاجی انجام گرفته است. پرسش اصلی این مقاله عبارت است از : مفهوم رضا در قرآن مجید و روایات معصومین علیهم السلام به چه معناست و دلالت های تربیتی آن کدام اند؟. مطالعه انجام شده نشان می دهدکه مفهوم رضا در قرآن به معنای ترک اعتراض بر مقدرات الهیه در باطن و ظاهر است و بالاترین درجه رضا و خشنودی خداوند رضوان می باشد. یکی از اهداف عالی تربیتی برآمده از این مفهوم قرب الی الله است که در سند تحول بنیادین نیزاز این هدف بعنوان هدف اصلی تربیت یاد شده است. به علاوه این پژوهش نشان می دهد که مفهوم رضا بایستی در اهداف آموزش و پرورش گنجانده شود و جزیی از برنامه های تربیتی آن باشد.
۲۲.

مقایسه محتوای کُتب ریاضی پایه اول ابتدایی کشورهای آمریکا، ژاپن و ایران از نظر شاخص درگیری یادگیرنده

کلید واژه ها: تحلیل محتوای کمی ویلیام رومی کتاب ریاضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 1000 تعداد دانلود : 524
هدف این پژوهش مقایسه تطبیقی محتوای کتب ریاضی پایه اول ابتدایی کشورهای آمریکا(ایالت کالیفرنیا)، ژاپن و ایران است. پژوهش پیرامون تحلیل کتاب های درسی بسیار ارزشمند است؛ زیرا، محتوای آموزشی به طور مستقیم از اهداف کلی نظام و مقاصد یک رشته در هر سطحی که باشد سرچشمه می گیرد. این پژوهش در پارادایم کمی و به روش تحلیل محتوای کمی ویلیام رومی انجام شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل کتاب های ریاضی پایه اول ابتدایی سه کشور آمریکا (ایالت کالیفرنیا)، ژاپن و ایران در سال 98-1397 است. یافته ها نشان می دهد که شاخص درگیری یادگیرنده در تصاویر و نمودارهای کتب ریاضی پایه اول ابتدایی سه کشور آمریکا (ایالت کالیفرنیا)، ژاپن و ایران به ترتیب 8/0 و 71/1 و 13 است. کتاب ریاضی پایه اول ابتدایی آمریکا، موفقیت بیشتری در درگیرکردن مطلوب دانش آموزان در موضوعات درس ریاضی داشته (18</0≤ 4/0) و کتاب ریاضی پایه اول ابتدایی ژاپن دانش آموز را به تفکر بیشتری وادارمی کند (71/1<1) و کتاب ریاضی پایه اول ابتدایی ایران، بیش از توان ذهنی فراگیران در این سن است که باعث سردرگمی فراگیران و درنتیجه منجر به عملکرد معکوس در فرایند یادگیری می شود. گنجاندن مطالب حاشیه ای و دور از مباحث درسی، در این کتاب، مانع از تفکر مطلوب فراگیران خواهدشد (13<1).
۲۳.

تحلیلی بر مساله رابطه بین فراگیر و معلم با تأکید بر رویکردهای نوین آموزشی

کلید واژه ها: محیط کلاس معلم فراگیر ارتباط موثر تعامل بین معلم و شاگرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 628 تعداد دانلود : 752
یکی از مهم ترین عوامل موثر بر یادگیری، محیط کلاس است. معلم باید بتواند یک محیط شاد و خلاق برای یادگیری فراهم نماید. علاقه و توان معلم و دانش آموزان در کلاس، تعاملات رفتاری را موجب می شوند که اساس فرآیندهای یاددهی-یادگیری را به وجود می آورند. البته روابط بین معلم و دانش آموزان، کاملاً تنظیم شده و قابل پیش بینی نیست. ارتباط موثر، یکی از وظایف محوری آموزش موثر است، زیرا دانش آموزان عمدتاً در ارتباط مؤثر با دیگران است که نحوه ی تعامل سازنده و مثبتی که در زندگی آینده ی آنان می تواند راهگشا باشد را یادگرفته و مطالب علمی را نیز به صورتی اثربخش تر یاد می گیرند. ارتباط، قلب فرآیندها و فعالیت های کلاس است. در این نوشته نویسندگان با رویکردی کیفی و از نوع تحلیلی فلسفی و با نگاهی تأملی مفهوم، جایگاه و نقش موثر معلم و فراگیر را در فرایند تعلیم و تربیت مورد بررسی قرار داده و سپس به تبیین رابطه معلم با فراگیر و برعکس پرداخته و در ادامه مشکلات معلم در برقراری رابطه اثر بخش با فراگیران و همچنین مشکلات فراگیر در برقراری رابطه موثر با معلم و دیگران، مورد بحث و بررسی و تحلیل قرار می دهند.
۲۴.

تأملی در معنای "صدق" در قرآن و دلالت های آن در تربیت و آموزش

کلید واژه ها: صدق کذب قرآن مجید تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 428 تعداد دانلود : 866
از مؤثرترین و مهم ترین اقدامات در مطالعات حوزه آموزش و تعلیم و تربیت اسلامی، تحلیل مفاهیم بنیادی قرآنی و استنتاج دلالت های تربیتی آن هاست. با تحلیل دقیق و بر هم نهی مفاهیم بنیادی قرآنی و معانی مختلف می توان به استنتاج موثق تری دست ی افت. این اقدامات می تواند گامی در جهت طراحی نظام آموزش و تعلیم و تربیت اسلامی و نظریه پردازی در این حوزه باشد. پژوهش حاضر در پی بررسی مفهوم صدق در قرآن و استنتاج دلالت های تربیتی آن است. سؤالهای پژوهش عبارتند از: 1. صدق در قرآن بر چه معناهایی دلالت دارد؟ 2. دلالت های تربیتی و آموزشی مفهوم صدق چه هستند؟ برای پاسخگویی به سؤالهای فوق از روش اسنادی و کتابخانه ای در گردآوری داده ها و از شیوه ی تحلیل مفهومی در تحلیل داده ها استفاده شده است. مطالعه حاضر از نوع مطالعات کیفی تلقی می شود. بر اساس تحلیلی که از آیات قرآن و تفاسیر مختلف از آن ها گذشت، می توان گفت که دایره "صدق" نه تنها در گفتار که در نیت و عمل نیز گسترده است. همچنین "صدق" دارای دو حوزه معنایی کلی؛ یکی به معنای راستگویی و پیروی از حق و دیگری به معنای وفاداری به عهد و پیمان است.
۲۵.

در نکوهش «تملق»: گفتاری انتقادی در تربیت و آموزش اخلاق

کلید واژه ها: تملق ستایش گری تمجید راهکارهای تربیتی آموزش و تربیت اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 935 تعداد دانلود : 15
تملق از جمله صفات ناپسندی است که جنبه اجتماعی داشته و ظاهرگرایی، ریاکاری و نفاق را در جامعه گسترش می دهد. اهداف این پژوهش که از نوع کیفی است و با روش تحلیلی- استنباطی انجام شده عبارتند از : بررسی مفهوم، دلایل و ریشه های تملق گویی و پیامدهای آن، بازشناسی راهکارهای تربیتی و آموزشی برای مقابله با این رذیلت اخلاقی. برای نیل به اهداف مذکور، در این پژوهش، ضمن بررسی اجمالی ریشه های تاریخی این رذیلت اخلاقی، تمایز بین تملق و تمجید مورد بحث قرار گرفته و سپس، ریشه ها و مضرات تملق، بررسی شده است. در گام بعدی، با کنکاش در آیات، روایات و آراء اندیشمندان مسلمان، برخی روش های مقابله با تملق گویی در قالب «راهکارهای تربیتی» پیشنهاد شده که مهمترین آنها عبارتند از آگاهی بخشی و معرفت افزایی نسبت به مضرات تملق، برخورد قاطع و علنی با تملق گویی، بی اعتنایی به تملق گو، جایگزینی فضای نقد به جای تملق و ترویج فرهنگ تمجید و سپاس.
۲۶.

فلسفه ملاصدرا و حل چالش "هست" و "باید" تربیتی

کلید واژه ها: فلسفه ملاصدرا تعلیم و تربیت غایت تربیت اعمال نفس «هست» و «باید» تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 709 تعداد دانلود : 67
هدف این مقاله جستجوی راهکاری است که بتواند چالش "هست" و "باید" را در تعلیم و تربیت حل نماید. از این نظر گاه مربیان تربیتی با یک چالش منطقی روبرو هستند که در مبانی تعلیم و تربیت قابل حل نیست. به این صورت که یک مربی نمی تواند با پیش فرضهای علمی پدیده ها به "باید" تربیتی برسد. لذا در تعلیم و تربیت باید به دنبال تبیینی بود که بتواند ارتباط بین "هست" و"باید" را حل نماید. این تبیین در فلسفه ملاصدرا به شیوه ای تحلیلی –استنتاجی ممکن می شود. از نظر ملاصدرا اعمال نفس را می توان به دو دسته طبیعی و اختیاری تقسیم کرد. در اعمال طبیعی چون جذب و دفع نفس مبدأ اصلی است و صدور عمل از نفس تابع آثار ذاتی نفس است در اینجا پیش فرضهای علمی می تواند کار ساز باشد. اما در اعمال اختیاری که مسبوق به علم و اراده می باشد افعال نفس نیازمند تبیینی غایت نگر است که بتواند "باید" تربیتی را با توجه به جهت مشخص شده تعیین نماید. این مقوله در دیدگاه ملاصدرا با نگاه غایتمندانه به تربیت انسان قابل حل است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.
۲۷.

مقایسه ی شگردهای اعمال اقتدار و آزادی در کتاب های داستانی تصویری ایرانی و انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پارادوکس اقتدار و آزادی مرتضی خسرونژاد کتاب های داستانی تصویری بیتریکس پاتر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 573 تعداد دانلود : 160
به نظرمی رسد که بحث در روشن سازی و کوشش در حل پارادوکس اقتدار و آزادی یکی از مهمترین مسأله های فلسفه ی ادبیات کودک هست. هدف این مقاله آن است که نوع نگاه نویسندگان به مقوله های اقتدار و آزادی را در ادبیات کودکان بر اساس شگردهایی که در کتاب های داستانی تصویری اعمال می گردد، کشف و بررسی کند. این پژوهش با روش تحلیل تأملی به بررسی تطبیقی دو کتاب داستانی تصویری ""داستان خرگوش کوچولو"" نوشته ی بیتریکس پاتر و ""منم موش گرسنه، می خورمت درسته"" نوشته ی مرتضی خسرونژاد خواهد پرداخت. پرسش های پژوهش ناظر به نوع نگاه این نویسندگان به مقوله های اقتدار و آزادی در ادبیات کودکان و مقایسه ی آنهاست از جمله: شگردهای کتاب داستانی تصویری فارسی و انگلیسی در تحقق بخشیدن به مقوله های ""اقتدار و آزادی"" کدامند؟ آیا نوع شگردهای یادشده و شیوه ی استفاده از آنها در دو اثر فارسی و انگلیسی متفاوت است؟ همچنین نوع نگاه نویسندگان فارسی و انگلیسی به مقوله های اقتدار و آزادی چگونه است؟ نوع عیان کردن شگردهایی که نویسندگان در آثار خود به کار گرفته اند، از سویی می تواند برای نویسندگان اهمیت داشته باشد از این لحاظ که به نظر می رسد نویسندگان گاه ناخودآگاه از این شگردها استفاده می کنند، و از سوی دیگر این عیان سازی شگردها می تواند مورد توجه منتقدان، مادران و پدران و حتی کودکان و نوجوانان قرار گیرد. نتایج نشان می دهد که دیدگاه نویسندگان نسبت به کودک، بر نحوه ی نگارش کتاب ها و چگونگی استفاده از شگردها مؤثر است.
۲۸.

نقش خودکارآمدی، خود تنظیمی(راهبردهای شناختی و فرا شناختی) و عزت نفس در عملکرد تحصیلی دانش آموزان سال سوم رشته علوم تجربی در دبیرستان های شهرکرد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عزت نفس عملکرد تحصیلی خودکارآمدی خودتنظیمی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی انگیزش خود و تلاشهای آن
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری شناخت
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری فراشناخت
تعداد بازدید : 497 تعداد دانلود : 105
هدف از انجام این پژوهش، بررسی نقش خودکارآمدی، خودتنظیمی (راهبردهای شناختی و فراشناختی) و عزت نفس در عملکرد تحصیلی دانش آموزان سال سوم دبیرستان بود. در این پژوهش خودکارآمدی، خودتنظیمی(راهبردهای شناختی و فراشناختی)و عزت نفس به عنوان متغیرهای پیش بین و عملکرد تحصیلی به عنوان متغیر ملاک در نظر گرفته شده اند. نمونه پژوهش، شامل 500 نفر دانش آموز دختر و پسر سال سوم علوم تجربی شاغل به تحصیل در سال 89-1388در دبیرستان های شهرکرد بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که در کل نمونه، نقش متغیرهای خودکارآمدی، خودتنظیمی (راهبردهای شناختی و فرا شناختی) و عزت نفس با عملکرد تحصیلی به ترتیب23/0، 34/0، 25/0، 22/0 و 23/0 بود. خودکارآمدی نیز بر خودتنظیمی و عزت نفس مؤثر بود(p<0.01). همچنین، برای تعیین سهم هر یک از متغیرهای پیش بین در تعیین متغیر ملاک از رگرسیون استفاده شد. نتایج تحلیل نشان داد که خودتنظیمی و خودکارآمدی در تبیین واریانس عملکرد تحصیلی سهم داشته اند. عزت نفس سهمی در تبیین واریانس عملکرد تحصیلی نداشته است.
۲۹.

بررسی شگردهای جلوه گری مقوله های «اقتدار و آزادی» در داستان های فارسی کودک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کودک تفکر عناصر داستانی شگرد پارادوکس اقتدار و آزادی کتاب های داستانی تصویری فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 652 تعداد دانلود : 25
به نظر می رسد که بحث دربارة روشن سازی و کوشش در حل پارادوکس اقتدار و آزادی یکی از مهمترین مسئله های فلسفة ادبیات کودک است. هدف این مقاله آن است که شگردهای جلوه گری مقوله های «اقتدار و آزادی» در داستان های فارسی کودک کشف و بررسی شود. این پژوهش با روش تحلیل تأملی به بررسی شش کتاب داستانی تصویری منتخب فارسی «حقیقت و مرد دانا»، «ماهی سیاه کوچولو»، «توکایی در قفس»، «خاله سوسکه با کی ازدواج کرد؟»، «افسانة سیمرغ» و «کفش های هیپا و شیپا» از مجموعه ده داستان برگزیدة فارسی خواهد پرداخت. پرسش های پژوهش عبارت اند از، شگردهای کتاب داستانی تصویری فارسی در تحقق بخشیدن به مقوله های «اقتدار و آزادی» کدام اند؟ آیا نوع شگردهای یادشده و شیوة استفاده از آنها در شش اثر فارسی متفاوت است؟ همچنین کدام شگردها تقویت کنندة قدرت تفکر و خلاقیت کودک است؟ نتایج نشان می دهد که شگردها و عناصر داستانی چون درونمایة پنهان، پیام با ماهیت آزادی بخشی، پی رنگ باز، زاویة دید عینی یا نمایشی، چندصدایی در متن و تصویر، شخصیت پردازی پیچیده و پویا و غیرمستقیم، غلبة تصویر بر متن و استفادة هرچه بیشتر از شگردهای تمرکززدا در جهت تقویت قدرت تفکر، تصمیم گیری، خلاقیت و انتخاب کودک است.
۳۰.

تأملی در معنای حب در قرآن و دلالتهای تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رابطه حب و تعلیم و تربیت اسلامی دلالت های قرآنی بر تعلیم و تربیت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
تعداد بازدید : 570 تعداد دانلود : 133
این پژوهش در پی بررسی مفهوم حب در قرآن و استنتاج دلالتهای تربیتی آن است. سؤالهای پژوهش عبارت است از: 1ـ حب در قرآن بر چه معناهایی دلالت دارد؟ 2ـ دلالتهای تربیتی مفهوم حب چیست؟ برای پاسخگویی به این سؤالها از روش تحلیلی ـ استنتاجی استفاده شده است. این مطالعه از نوع مطالعات کیفی تلقی می شود. یافته ها نشان می دهد که مفهوم حب در قرآن بر معانی متعددی از قبیل محبت مال، جاه و مقام، محبت به دیگران، محبت به خود، اما بنیادی ترین نوع آن بر محبت بنده به خالق یکتا و محبت خداوند به بندگان، دلالت دارد که از این مبنا می توان برای تربیت در ابعاد گوناگون آن بهره جست.
۳۱.

مفهوم صبر در قرآن و دلالت های فلسفی و تربیتی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اخلاق اسلامی فلسفه تعلیم و تربیت صبر قرآن مجید تعلیم و تربیت اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی کلیات مفهوم شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
تعداد بازدید : 35 تعداد دانلود : 279
پژوهش حاضر قصد دارد به روشن سازی معانی گوناگون مفهوم صبر که از مفاهیم بنیادی اخلاقی، تربیتی قرآن مجید است، بپردازد و سپس دلالت های فلسفی و تربیتی آن را استنتاج کند. از این رو، مسئلة اصلی این مطالعه چیستی مفهوم صبر در قرآن مجید و دلالت های فلسفی و تربیتی آن است. با توجه به مسئله کلی فوق، سؤال های پژوهش عبارت اند از: 1. صبر در قرآن، بر کدام معانی دلالت دارد؟ 2. دلالت های فلسفی مفهوم صبر کدامند؟ 3. دلالت های تربیتی مفهوم صبر کدامند؟ به منظور پاسخگویی به پرسش های بالا از روش تحلیلی ‐ استنتاجی استفاده شده است. بنابراین، مطالعة حاضر در زمرة مطالعات فلسفی و با رویکردهای بنیادی محسوب می شود. این مطالعه نشان می دهد که مفهوم صبر در قرآن بر معانی متعددی مانند شکیبایی در هنگام مصیبت، پایداری در عبادت و اطاعت خداوند، استقامت در ترک گناه، سازگاری در مناسبات انسانی، عجله نکردن در گفتار و کردار، شکیبایی در دستیابی به معرفت، شکیبایی در دستیابی به حقیقت و استقامت در راه حق دلالت دارد. از سوی دیگر، این تحقیق نشان می دهد که به لحاظ فلسفی افزون بر حیطه ارزش شناسی، مفهوم صبر از دو جنبه انسان شناسی و معرفت شناسی نیز قابل بررسی است. به علاوه، استنتاج های تربیتی حکایت از آن دارند که مفهوم صبر را باید هم در اهداف آموزش و پرورش و هم در دیگر اجزای برنامه درسی مورد توجه قرار داد. همچنین مفهوم صبر هم در آموزش و پرورش رسمی و هم غیر رسمی کاربرد دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان