نقد لوازم روش ابطال گرایی در نظریه جامعه باز کارل پوپر (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
ساختمان معرفتی نظریه اجتماعی- سیاسی «جامعه باز» کارل پوپر(1902-1994 م) به عنوان اتوپیا و الگوی جامع نظری اصلاح طلبان غربگرا، بر روش ابطال گرایی در فلسفه علم او بنا شده است. پژوهش حاضر در پی ابطال عقلی این روش بود. روش: این پژوهش بین رشته فلسفه سیاسی و معرفت شناسی فلسفی و به روش کتابخانه ای و توصیفی- انتقادی انجام شد. یافته ها: روش ابطال گرایی پوپر به عنوان ملاک علمیت همه نظریه های تجربی و سیاسی- اجتماعی اش، ارتباط مستقیم با تمام مؤلفه های نظریه جامعه باز(= لیبرال دموکراسی منفی) دارد؛ مؤلفه هایی چون: خردورزی انتقادی، نفی مرجعیت طلبی و تمامیت خواهی و تأکید بر تساهل و مدارا و نیز پلورالیسم معرفتی و دینی؛ با ابطال منطقی این روش نظریه جامعه باز نیز مخدوش شده است. نتیجه گیری: روش اثبات گرایی عقلی و کشفی و تجربی مبتنی بر امکان و بلکه ضرورت کسب معرفت یقینی که مورد تأکید فیلسوفان سیاسی و اجتماعی مسلمان است، به ادلّه عقلی بر روش ابطال گرایی پوپری تفوّق دارد.Criticism of Falsification Method in Karl Popper's Theory of Open Society
The epistemic structure of Karl Popper's (1902-1994) socio-political theory, as a theoretical model of Western reformers and human utopia, is based on the falsification method in his philosophy of science; The present study intends to rationally disprove this method. Method: This research was carried out between the fields of political philosophy and philosophical epistemology, using a library and descriptive-critical method. Results : Popper's method of falsification as a criterion of scientific nature of all his empirical and political-social theories is directly related to all the implications of the theory of open society (= negative liberal democracy); Components such as: critical wisdom, negation of authoritarianism and totalitarianism, and emphasis on tolerance, as well as epistemological and religious pluralism; with the logical refutation of this method, the open society theory is also distorted. Conclusion: The method of rational, discovery and experimental positivism based on the possibility and necessity of acquiring certain knowledge, which is emphasized by Muslim political and social philosophers, is superior to Popery's falsificationism method.