پژوهشی در زمینه طرح، نقش و روش بافت گلیم چهل ماشوله ثبت ملیِ روستای بیدکُردوئیه شهرستان بافت استان کرمان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
درکرمان بافت «گلیم» سابقه تاریخی طولانی دارد و به صورت گسترده در زیست عشایری و روستایی و برخی از جوامع شهری بافته می شود. در این منطقه، شیوه های بافت گلیم متنوع است. یکی از معروف ترین گلیم های این استان، "گلیم چهل ماشوله" روستای بیدکُردوئیه است که در سال 1397 ثبت ملی شد و درکنار گلیم های شیریکی پیچ، پود معلق وگلیم فرش جزء دستبافته های با ارزش ایران قلمداد می شود. بافت خاص و منحصر به فرد، نقوش و طرح های متنوع، ذهنی، تجریدی از مهم ترین شاخصه های این گلیم است. هدف از نوشتن این مقاله، شناسایی ویژگی های فنی روش بافت، دلایل نام گذاری و عوامل مؤثر بر شکل گیری و تنوع کاربرد دستبافته ها، نقوش و طرح ها در گلیم چهل ماشوله روستای بیدکُردوئیه می باشد. روش تحقیق این مقاله، توصیفی تحلیلی و شیوه جمع آوری اطلاعات به صورت میدانی و اسناد کتابخانه ای است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که طرح، نقش و شیوه بافت گلیم چهل ماشوله چه خصلت های مهم و تکینه ای دارد که تاکنون تداوم داشته و ثبت ملی شده است؟ نتایج حاصل از این پژوهش، نشان می دهد ابتکار و مهارت بافندگان ایل افشار منجر به شکل گیری روش بافتی نادر، به صورت چپ بافی شده اند که حفظ و تداوم حیات فردی و اجتماعی آنان را به دنبال داشته و در زندگی روزمره آنها برای تأمین، شکل دهی و تزئین ملزومات و نیازمندی های زندگی، کار و استراحت شان کاربرد دارد.A Research in the Design, Role and Method of Weaving the Chehel-Māshūleh Kilim of the Nationally-registered of the Bidkordoye Village, Baft City, Kerman Province
Kilim-weaving has a long history and is widely woven in rural life and some urban communities of Kerman. Having diverse kilim-weaving technique, one of the most famous and valuable kilims of this province is “Chehel-Māshūleh” of Bidkordūiyeh village, which was registered nationally in 2017. The special and unique weaves, diverse motifs and designs are subjective, abstract, among the most important characteristics of this kilim. The main objective of this article is to identify the technical features of the weaving method, the reasons for the naming and the factors affecting the formation and variety of the use of hand-weaves, motifs and designs of “Chehel-Māshūleh” of Bidkordūiyeh village. The information in this article was collected using field and library surveys with descriptive-analytical method. This research seeks to answer the question “what are the significance and unique characteristics of the technique and associated motifs that have been registered nationally”. The results of this research show that the innovation and skill of the Afshār tribe weavers have led to the formation of a rare weaving technique, in the form of “left-weave”, which has contributed the preservation and sustainable use in their personal and daily life to provide design and decoration of the their every-day objects in their life, work and even rest.According to archaeological discoveries, the history of weaving in Kerman dates back to more than 5000 BC. Motifs are the most important element in decorating these types of kilims, which have a great deal of originality. The results imply that most of these motifs are the result of the mentality of nomadic and rural women which are adopted from their life and environment, and ethnic traditions. In other words, these motifs are the abstracts of various elements and thoughts of the weavers, which are formed according to Iranian mysticism and Islamic civilization. They have woven these motifs with great skill on the carpet with an abstract and geometric style, but over time, they have undergone gradual changes and have evolved from simple to complex patterns. This process has created a lot of diversity in motifs, designs, and their use. The mental weaving and repetition of motifs have caused the diversity and multiplicity of motifs colors and names in the Chehel-Māshūleh kilim. In other words, it can be said that any work or artistic field, which has appropriate, logical, orderly, balanced structure and is rooted in the tradition, is picturesque. Therefore, most of the nomadic and rural handwoven with the Chehel-Māshūleh kilim style has the same characteristics while preserving the native identity and regional authenticity. As a result, it should be said that the nomadic art of this region is a pure, amazing, beautiful and useful/practical art.