مطالعه کیفی رفتارهای متظاهرانه در بین مردم شهر همدان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
فرهنگ در جامعه ما به همان اندازه غنی و گسترده است که مطالعه آن، فقیر و بسته. صدها خطوط فرهنگی و اجتماعی وجود دارد که شناخت علمی آن ها می تواند به حل مسائل اساسی جامعه ما یاری رساند. یکی از این خطوط، رفتار روانی – اجتماعی دورویی است. مفهوم دورویی که وسعت معنایی و کاربردی آن حیرت انگیز است، باوجود ظاهر غیراخلاقی آن، دارای کارکردهای عدیده ای است؛ به طوری که یکی از حلقه های ناگسستنی زنجیره زندگی ما را تشکیل می دهد. در این راستا، این پژوهش کیفی با هدف غایی مطالعه رفتارهای متظاهرانه در بین مردم شهر همدان و با استفاده از طرح نظام مند نظریه زمینه ای انجام شده است. به این منظور ضمن انجام مصاحبه باز با 24 نفر از ساکنین شهر همدان، مجموعه ای از مضامین اولیه طی فرایند کدگذاری باز گردآوری شدند و از دل آن ها مقوله هایی تحت عناوین: «مؤلفه های فرهنگی – اجتماعی»، «مؤلفه های روان شناختی»، «مؤلفه های اقتصادی» و «مؤلفه های ساختاری – سیاسی» استخراج گردید؛ سپس در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله ها ذیل عناوین: شرایط علّی، راهبردها، شرایط مداخله گر، پیامدها و راهکارهای مقابله با رفتارهای متظاهرانه در قالب کدگذاری تعیین شد. در ادامه و در مرحله کدگذاری گزینشی، یکایک اجزای پارادایم کدگذاری تشریح و دو الگوی «رفتارهای متظاهرانه عامل محور» و «رفتارهای متظاهرانه ساختار محور» کشف گردید. نتایج حاکی از آن است که نفاق و دورویی در سطح وسیعی؛ چه فردی و چه اجتماعی، در جامعه وجود دارد و این پدیده، محصول شرایط نامتجانس خانوادگی، محیطی، آموزشی، اقتصادی و سیاسی غیرمتعادل و گاهی متضاد است. همچنین بر طبق یافته های پژوهش، شرایط زمینه ای چون: طبقه اجتماعی، تحصیلات، جنسیت و سن افراد بر روی بروز دورویی و تظاهر تأثیرگذار است. چنین شرایطی این استعداد منفی و ناهنجار را در شخص به وجود می آورد که برای دستیابی به منافع فردی، هم زمان دو و گاهی هم بیشتر از دو شخصیت متضاد را در خود پرورش دهد؛ بنابراین، سرچشمه و خاستگاه رفتارهای متظاهرانه، از عدم جامعه پذیری صحیح و نبود شفافیت و شکاف هایی در درون جامعه نسبت به مسائل گوناگون است و تا این بستر از میان نرود از بین بردن دورویی در جامعه ما، امری محال به نظر می رسد که این مهم، نیازمند مسئولیت پذیری و همّت تک تک آحاد جامعه و مسئولین نظام است.A Qualitative Investigation into the Hypocritical Behavior among the People of Hamedan City
The concept of hypocrisy, whose semantic and practical domain is astonishing, has many functions despite its immoral appearance, so that it forms one of the undeniable parts of our life. This qualitative research was conducted to study the hypocritical behaviors among the people of Hamedan, Iran. To do this study, grounded theory was applied. Strauss and Corbin's systematic approach was used for coding and extracting codes, concepts and categories. An open semi-structured interview with 24 residents of Hamadan city were done and then primary themes were identified during the open coding process. Some categories were extracted by open coding including “socio-cultural components”, “psychological components”, “economic components” and “structural-political components”. In axial coding stage, the link between these categories “causal conditions”, “intervening conditions”, “consequences”, and “strategies of dealing with hypocritical behaviors” were determined. In the selective coding stage, each component of the coding paradigm was explained, and two patterns of “agent-oriented hypocritical behaviors” and “structure-oriented hypocritical behaviors” were discovered. The results indicated that hypocrisy prevalently and both at individual and social level exist in the society. It seems that this phenomenon is the result of unbalanced and sometimes conflicting family, environmental, educational, economic and political conditions. Moreover, such background conditions as social class, education, gender and age influence the existence of hypocrisy among people.
تبلیغات
