بازخوانی نقوش نمونه ای از قالی طرح باغی تبریز بر مبنای مدل های طراحی فرهنگ محور (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
طراحی فرهنگ محور رویکردی است که در پاسخ به دغدغه ناشی از یک دست شدن طراحی محصولات در نتیجه جهانی شدن، توسعه داده شد. در این رویکرد که بر بومی سازی و فرهنگ متمرکز است طراح سعی در کشف مفاهیم نمادین آثار گذشتگان و ترجمه این مفاهیم به زبان کاربر امروز دارد. جهت تسهیل این امر، پژوهشگران فرایندها و مدل هایی را پیشنهاد داده اند. این مدل ها بر مبنای روش های عملی شکل گرفته اند که گذر از مراحل شناسایی تا ترجمه نشانگان فرهنگی را برای طراحان تسهیل نمایند. حال سوالی که مطرح می شود این است که اشتراکات و تفاوت های این مدل ها چیست و مسیر درک تا ترجمه نمادهای فرهنگی اشیاء در هر یک از این مدل ها چگونه است؟ برای جستجوی پاسخ پرسش فوق، مطالعه ای توصیفی- تحلیلی و با رویکرد تطبیقی انجام شد. اطلاعات براساس مطالعات اسنادی جمع آوری شده است. به همین منظور، سه مدل طراحی بر مبنای فرهنگ در مطابقت با یکدیگر بررسی شدند. ملاک انتخاب این مدل ها، توجه خاص طراحان مدل ها به خروجی عملی مدل بود. پس از آن، ریشه های نقوش نمادین یک محصول فرهنگی، یعنی فرش ایرانی، در مطابقت با مدل ها بررسی شدند. فرش ایرانی یکی از منابعی است که حامل پیام های فرهنگی و هویتی غنی برای طراحان است که نقوش آن تکیه بر اندیشه و فلسفه فکری هنرمند مسلمان ایرانی دارد. نتایج حاصل از بررسی نمونه انتخابی در مطابقت با مدل های طراحی فرهنگ محور محصول، حاکی از آن است که با وجود تفاوت هایی در فلسفه شکل گیری مدل ها، مبنای هر سه مدل بر اساس شناسایی، ترجمه و پیاده سازی متمرکز است. در فاز شناسایی چنانچه نمادهای محصول فرهنگی (به عنوان مرجع) به درستی شناسایی نشوند طراح در ترجمه این نشانگان به زبان مخاطب امروز و درک خواسته و نیاز او موفق نخواهد بود و ارتباط مناسب بین محصول و مخاطب برقرار نخواهد شد.Revisiting patterns from the exemplary garden design carpets of Tabriz based on culture-centered design models in order to understand how to translate cultural symbols into product features
The culture-centered design approach emerged as a response to concerns about the standardization of product design due to globalization. This approach prioritizes localization and cultural sensitivity, with designers seeking to uncover the symbolic underpinnings of historical works and adapt them to contemporary user sensibilities. To aid in this endeavor, researchers have proposed practical processes and models geared toward identifying and translating cultural nuances for designers. Consequently, a pertinent query emerges: what are the shared attributes and discrepancies among these models, and how do they contribute to the comprehension and translation of cultural symbols in design objects? To address the aforementioned inquiry, a descriptive-analytical study utilizing a comparative approach was undertaken. The study involved the collection of information through document analysis, focusing on the examination of three culture-centered design models. These particular models were selected based on their emphasis on practical application and output within the design process. Subsequently, the study delved into an exploration of the symbolic motifs inherent in a cultural artifact, specifically the Iranian carpet, within the framework provided by the selected models. Notably, the Iranian carpet serves as a significant source imbued with profound cultural and identity-related significance for designers, as its motifs are rooted in the artistic philosophies and thought processes of Iranian Muslim artisans. The findings from the analysis of the chosen sample within the context of product culture-oriented design models reveal that, despite variations in the underlying philosophical frameworks of these models, all three are rooted in the essential processes of identification, translation, and implementation. In the identification phase, the accurate recognition of cultural product symbols is paramount; failure in this aspect hinders the designer’s ability to effectively translate these symbols into the contemporary language of the audience, thereby impeding their comprehension of audience desires and needs, and hindering the establishment of effective product-audience communication.