توانمندسازی دانشگاهی با رویکرد راهبردی: چارچوب موقعیتی برای برنامه ریزی توسعه دانشگاه بامیان افغانستان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
جهان، در حال عبور سریع از اقتصاد صنعتی به اقتصاد دانش است و دانشگاه ها محور اساسی انواع فعالیت های دانشی ازجمله، تولید دانش، توزیع دانش، ترویج دانش، تبدیل دانش و استفاده از دانش هستند. ایفای چنین نقشی توسط دانشگاه ها در کشورهای درحال توسعه، مستلزم برنامه ریزی توسعه ای دانشگاهی است. در این مسیر، توانمندسازی به عنوان یک فرایند هوشمندانه و برنامه هدفمند برای توسعه و به کارگیری ظرفیت های دانشگاه در ابعاد و زمینه های مختلف فردی، گروهی و سازمانی، به مثابه یک استراتژی کلیدی مطرح می شود. براین اساس این پژوهش در یک مطالعه موردی کیفی به تدوین چارچوبی برای توانمندسازی دانشگاه پرداخت. مشارکت کنندگان پژوهش 26 نفر از اعضای هیئت علمی و 6 نفر از کارکنان دانشگاه بامیان افغانستان و 18 نفر متخصصان مجرب از اعضای هیئت علمی دانشگاه های شیراز به عنوان آگاهی دهندگان کلیدی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع معیار با در نظر گرفتن بحث اشباع نظری انتخاب شدند. روش جمع آوری داده ها شامل مصاحبه نیمه ساختمند با مشارکت کنندگان و نیز مطالعه ی اسناد بود. با استفاده از روش تحلیل مضمون و تشکیل شبکه ی مضامین تحلیل شد. براین مبنا، شبکه مضامین توانمندسازی دانشگاه بامیان مشتمل بر 56 مضمون پایه و 4 مضمون سازمان دهنده و یک مضمون فراگیر صورت بندی گردید. نتیجه این پژوهش نشان می دهد که توسعه و اِعمال برنامه توانمندسازی در سه سطح فردی، گروهی و سازمانی با رویکرد راهبردی زمینه رشد و توسعه دانشگاه بامیان را فراهم می سازد.Academic Empowerment with a Strategic Approach: a Situational Framework for Planning the Development of Bamiyan University, Afghanistan
The world is moving fast from the industrial economy to the knowledge economy and universities are the core of all types of knowledge activities, including knowledge generation, knowledge distribution, knowledge promotion, knowledge conversion and knowledge use. Playing such a role by universities in developing countries, requires the planning of academic development. In this direction, empowerment as a clever process and a targeted program for the development and utilization of university capacities in various dimensions and context (individual, group, and organizational) are considered as a key strategy. Accordingly, this study, in a qualitative case study, developed a framework for university empowerment. The research participants included 26 faculty members and 6 employees of the University of Bamiyan in Afghanistan and 18 proficient faculty members of Shiraz universities as the key informants who were selected by using targeted sampling method, considering the theoretical saturation. The data collection method was a semi-structured interview with participants and a study of documents that was analyzed using theme analysis method and the formation of theme network. Based on this, the Bamyan University's empowerment theme network consisted of 56 basic themes and 4 organizing themes and one inclusive theme. The result of this research shows that the development and implementation of the empowerment plan at three levels of individual, group and organizational with strategic approach provides a context of growth and development of Bamiyan University.