الگوی دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران در راستای امنیت زایی و عمق بخشی انقلاب اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این مقاله، به منظور طراحی الگوی دیپلماسی دفاعی جمهوری اسلامی ایران به امنیت زایی و عمق بخشی انقلاب اسلامی نگارش شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل سه طیف، خبرگان علمی «اساتید دانشگاه»، مدیران ستادی نیروهای مسلح و کارشناسان وزارتخانه های دفاع و امور خارجه بود. روش نمونه گیری بر اساس نمونه گیری هدفمند است. حجم نمونه نیز از 18 نفر شامل: 6 نفر خبره علمی، 6 نفر از فرماندهان ستادی و 6 نفر از کارشناسان خبره امور سیاسی و دفاعی است. برای گردآوری داده ها، از هر دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شد، به این ترتیب که از روش کتابخانه ای برای بررسی ادبیات تحقیق و از روش میدانی برای گردآوری نظر اعضای نمونه استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها در روش کتابخانه ای، فیش و در روش میدانی مصاحبه عمیق بود. برای تحلیل داده ها، از روش تحلیل محتوا استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که این الگو شامل سه بعد ملی، منطقه ای و بین المللی است. بعد ملی دارای هشت مؤلفه شامل: «تقویت و توسعه توان و آمادگی های دفاعی، تبدیل تهدید ها به فرصت ها، متنوع سازی رویکردها و ابزارهای دیپلماسی دفاعی، تولید ادراک امنیتی و تصویرسازی راهبردی دفاعی، تقویت اتحاد و همدلی، تحرک بخشی و چابک سازی وزارت دفاع در حوزه های ساختاری و اجرایی، توانمندسازی حرفه ای و معنوی کارکنان نیروهای مسلح و هم سوسازی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با دیپلماسی دفاعی»، بعد منطقه ای دارای هشت مؤلفه شامل: «تقویت همگرایی با ارتش کشورهای هم سو، بهره گیری از آموزه های اسلام و انقلاب در مناسبات و تعاملات دفاعی، اهتمام برای مدیریت بحران های منطقه ای، حمایت مادی و معنوی از جریان بیداری اسلامی، تقویت انسجام بین کشورهای اسلامی و مسلمان، دفاع در عمق راهبردی، تلاش در جهت مصون سازی گروه های مقاومت در برابر پدیده نفوذ و دفاع آینده نگر» بعد بین المللی دارای هفت مؤلفه شامل: «توسعه همکاری های دفاعی بین المللی، مدیریت بحران های بین المللی، چندجانبه گرایی راهبردی، مقابله با نظام سلطه، کنترل مناقشه از طریق رایزنی دفاعی، به کارگیری دیپلماسی عمومی به منظور مشروعیت بخشی به اقدامات دیپلماسی دفاعی و جایگاه یابی جهانی» است.The Defensive Diplomacy Model of the Islamic Republic of Iran for Making Security and Deepening the Islamic Revolution
This research is aimed at designing the model of defense diplomacy of the Islamic Republic of Iran for creating security and deepening the Islamic Revolution. The statistical population of this study included three groups containing scientific experts of university professors, staff managers of the armed forces and specialists from the Ministry of Defense and the Ministry of Foreign Affairs. The sample was selected on the basis of targeted sampling method. The sample included 18 people including 6 scientific experts, 6 staff commanders, and 6 experts in political and defensive affairs. The data were collected by both library method, for studying research literature and background, and field method, for gathering sample group’s opinions. Data collection tools contained note taking in the library method, and in-depth interviews in the field study. Content analysis was used to analyze the data. The results showed that this model comprised three dimensions at national, regional and international levels. The national dimension contained 8 components including strengthening and developing defense capabilities and preparedness, converting threats into opportunities, diversifying approaches and instruments of defense diplomacy, facilitating security perceptions and strategic defense imaginations, strengthening unity and empathy, developing dynamicity and agility for the Ministry of Defense in the structural and administrative areas, professional and spiritual empowerment of the Armed Forces personnel, and aligning the foreign policy of the Islamic Republic of Iran with defense diplomacy . The regional dimension contained 8 components including enhancing coordination with the armies of the aligned countries, making use of the teachings of Islam and the revolution in defensive relationships and interactions, making an attempt to manage regional crises, physical and spiritual support for the Islamic Awakening movements, strengthening unity among Islamic countries, having defense in strategic depth, trying to protect resistance groups against influence and having futurist defense. The international dimension covered seven components including developing international defense cooperation, managing international crises, strategic multilateralism, fighting against dominating systems, control of conflict through defensive consultation, use of public diplomacy for the purpose of legitimizing defensive diplomacy and seeking global positions.