مطالعه کیفی ذائقه دینی طبقه فرودست شهری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
با وجود برخی ادعاها در مورد مرگ طبقه، طبقه همچنان موضوعی مهم در بررسی های جامعه شناختی برد متوسط و به ویژه در تعیین ترجیحات دینی است به نحوی که کنشگران دینی تمایل به سبک های دینی مرتبط و متناسب با موقعیت اقتصادی - اجتماعی خود شان را دارند. به سخن دیگر، افراد با موقعیتهای اقتصادی - اجتماعی مختلف، ذائقه دینی متفاوتی دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی ذائقه دینی طبقه فرودست شهری است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش نظریه زمینه ای انجام گرفته است. مشارکت کنندگان در این پژوهش کنشگران دینی طبقه فرودست شهری در شهرکرد هستند که از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شده اند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساخت یافته با هجده نفر از افراد این طبقه جمع آوری شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی و برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای گوبا و لینکلن استفاده شده است. یافته ها بیانگر هجده مقوله منتخب است که در قالب یک مدل پارادایمی با مقوله محوری (مناسکی شدن دین)، شرایط علّی (جمع گرایی، سنت گرایی، تقدیر گرایی و احساساتی بودن)، شرایط زمینه ای (جامعه پذیری دینی مناسک محور)، شرایط مداخله ای (پایگاه اقتصادی - اجتماعی پایین)، راهبردها (دینداری مناسکی، دینداری عاطفی، دینداری واسطه ای، دینداری تکلیفی، دینداری موروثی و دینداری تقدیرگرا) و پیامدها (تقلیل گرایی دینی، ظاهرگرایی دینی، کارناوالی شدن مناسک، مداح محوری و بدنمندی دینی) سازمان یافته است. نتایج بیانگر آن است که مناسک، جایگاه برجسته، مهم و موثری را در ذائقه دینی طبقه فرودست شهری دارد و تعیین این جایگاه بدون فهم منطق دین عامه و فهم منطق مناسک در دین عامه امکان پذیر نیست.A qualitative study of the religious taste of the urban lower class
Despite some claims about the death of class, It is still an essential issue in sociological studies of the medium range and especially in determining religious preferences in such a way that religious activists tend to religious styles related and appropriate to their socio-economic situation. In other words, people with different socio-economic situations have different religious tastes. The purpose of the present study is to investigate the religious taste of the urban lower class. This research was conducted with a qualitative approach and grounded theory method. The participants in this research are religious activists from the urban lower class in Shahrekord, who were selected through purposeful criterion-based sampling. The data was collected through semi-structured interviews with eighteen people of this class. In order to analyze the data, open, central ,and selective coding methods were used, and Guba and Lincoln criteria were used to ensure validity and reliability. The findings show eighteen selected categories in the form of a paradigmatic model with a main category (ritualization of religion), causal conditions (collectivism, traditionalism, fatalism ,and being emotional), contextual conditions (ritual-oriented religious socialization), intervention conditions (low social-economic status), strategies (ritual religiosity, emotional religiosity, mediated religiosity, obligatory religiosity, hereditary religiosity ,and fatalistic religiosity) and consequences (religious reductionism, religious formalism, carnivalization of rituals, maddah-oriented, religious embodiment) is organized. The results show that rituals have a prominent, important ,and influential place in the religious taste of the urban lower class ,and it is not possible to determine this place without understanding the logic of popular religion and understanding the logic of rituals in popular religion.
تبلیغات
