ارسطو، نظریه علل یا نظریه تبیین های چهارگانه؟ (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
کاربرد نابه جای «علت» در ترجمه آیتیون و انتقال محتوای مفهومی و متافیزیکی علت فاعلی به سایر علل به ویژه علت غایی، سبب تفاسیر و فهم نادرست از این مفهوم بوده است. اگر نسبت میان علت و تبیین در نظر گرفته نشود، خلط میان معنای علت در فلسفه جدید و آیتیا رخ می دهد که ناشی ازلحاظ نکردن تفاوت «نظر به واقع» و ذهن یا تمایز مقام ثبوت و اثبات است. در این مقاله به چرایی و چگونگی احصاء علل ارسطویی و سویه های وجود شناختی و معرفت شناختی نسبت علت و تبیین از دیدگاه او پرداخته می شود. دلیل طبقه بندی چهارگانه ارسطو از علل و فهم نسبت علّی را باید بر اساس مقوله تغییر و حرکت یا نسبت میان سازنده و مصنوع جست. می توان نقش تغییر و حرکت را به عنوان بنیاد تحلیل طبیعی علیت بر اساس آموزه های به خصوص فیزیک و متافیزیک نگریست به موازات نظریه علیت ارسطو در تحلیلات ثانی بر مبنای مفاهیم حد وسط قیاس برهانی و حمل کلی ذاتی علّی. می توان علت را نوعی تبیین یا به اصطلاح قسمی تبیین موسوم به تبیین علّی دانست به نحوی که تبیین و آیتیا اعمّ از علت است.Aristotle, the Theory of Causes or the Theory of Four Explanations?
The inappropriate use of "cause" in the translation of Aition and transferring the conceptual and metaphysical content of active cause to other causes, especially the ultimate cause, has caused misinterpretations and misunderstanding of this concept. If the relationship between cause and explanation is not taken into account, there will be confusion between the meaning of cause in the new philosophy and Aitia, which is caused by not taking into account the difference between "view to fact" and the mind, or the distinction between proof and evidence. In this article, the why and how to enumerate the Aristotelian causes and the ontological and epistemological strains of the relationship between cause and explanation are discussed from his point of view. The reason for Aristotle's fourfold classification of causes and the understanding of the causal relationship should be found based on the category of change and movement or the relationship between the creator and the artifact. The role of change and movement can be considered as the foundation of the natural analysis of causality based on the teachings of physics and metaphysics, in parallel with Aristotle's theory of causality in secondary analyzes based on the concepts of the middle ground of evidential analogy and general causal innateness. It is possible to consider the cause as a type of explanation or as a part of the explanation known as the causal explanation in such a way that it is both an explanation and an explanation of the cause.