تحلیل مقایسه ای کارایی انرژی صنایع بزرگ استان های ایران با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها در دوره ی 1390-1387 (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
دو شاخص شناخته شده راجع به اینکه نهاده های انرژی چگونه مصرف می شوند وجود دارد: یکی شدت انرژی که میزان مصرف انرژی برای تولید یک واحد محصول را اندازه می گیرد و دیگری کارایی انرژی (بهره وری انرژی)، که نسبت تولید ناخالص داخلی به انرژی مصرفی را اندازه می گیرد. اما این دو شاخص انرژی را به عنوان تنها نهاده در نظر می گیرند. در مقابل، شاخص TFEE علاوه بر انرژی سایر نهاده های کلیدی تولیدمثل نیروی کار و سرمایه را نیز در محاسبه ی کارایی انرژی لحاظ می کند. در این مطالعه کارایی انرژی صنایع بزرگ استان های ایران در دوره 1390-1387 با استفاده از شاخص کارایی کل عامل انرژی (TFEE) در چارچوب کلیه ی عوامل تولید و بر پایه ی روش تحلیل فراگیر داده ها محاسبه شده است. نتایج نشان می دهد که میانگین کارایی انرژی کل صنایع بزرگ استان های ایران در دوره ی موردنظر تقریباً 4/0 می باشد و بیشترین میزان متوسط کارایی انرژی به ترتیب مربوط به استان های هرمزگان، تهران، بوشهر، آذربایجان و کرمان و کمترین آن نیز مربوط به خراسان شمالی، چهارمحال بختیاری، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و لرستان می باشد. همچنین برآوردها در دوره ی مورد نظر نشان می دهد که متوسط کارایی انرژی استان ها تا سال 1389 در حال کاهش و پس از آن یعنی در سال 1390 با اصلاح قیمت حامل های انرژی افزایش یافته است.Comparative analysis of the energy efficiency of Iran province's large industries using data envelopment analysis in the period 2008-2011
There are two well-known indicators used to study how energy inputs are efficiently used: One is energy intensity which measures the amount of energy consumption for every economic output produced in the economy, and the other is energy efficiency (or energy productivity) defined as economic output divided by energy input. These two indices only take energy into account as a single input to produce GDP output. In contrast, total-factor energy efficiency index (TFEEI) incorporates other key inputs such as capital and labor as multiple inputs so as to produce economic output. This article estimates TFEEI of Iranian provinces large industries using total-factor frameworks based on data envelopment analysis (DEA) in the period 1387-1390. Results indicate that Total average of TFEE in The Iranian provinces large industries is 0.4 percent. Furthermore Hormozgan, Tehran, Bushehr, Azerbayjan Sharghi and Kerman provinces have the greatest value of TFEE, while the lowest value of TFEE index considered in Khorasan Shomali, Chaharmohal Bakhtiari, Sistan and Baluchestan, Khorasan Jonubi and Lorestan provinces. Also, according to the computation results, the average of TFEE in large industries in Iran decreased during 1387-1389 and due to recent plan subsidies and energy price reform improved in 1390.