آزادسازی قیمت حامل های انرژی در ایران، یک تهدید یا فرصت برای بخش کشاورزی!؟ (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بخش کشاورزی یکی از مهم ترین بخش های تولیدی در اقتصاد ایران است که در چندین سال اخیر در معرض اثرپذیری از افزایش قیمت حامل های انرژی قرار گرفته است. نهاده ی انرژی یکی از مهم ترین عوامل تولیدی اثرگذار بر عملکرد بخش های تولیدی ازجمله بخش کشاورزی است که با توجه به نقش کلیدی آن در فرآیند تولید، کاهش یا افزایش احتمالی میزان تقاضا و مصرف آن از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. ازاین رو، مطالعه ی حاضر در پی پاسخ آن است تأثیر آزادسازی قیمت انرژی بر تقاضای عوامل تولیدی عمده ی بخش کشاورزی ایران به چه ترتیب است. بدین منظور با استفاده از داده های تابلویی مرتبط با دوره ی زمانی 1390-1370 تابع تقاضای مشروط عوامل تولید در بخش کشاورزی استان های کشور مورد تخمین قرار گرفت. نتایج نشان داد که در صورت آزادسازی قیمت انرژی در کشور، تقاضای آن در بخش کشاورزی کاهش می یابد. همچنین، با افزایش قیمت حامل های انرژی، تقاضای عوامل تولید زمین و نیروی کار افزایش می یابد. علت این امر نیز اتخاذ و تداوم حمایت های جایگزین و نیز تخصیص اعتبار جهت اصلاح ساختار مصرف انرژی همگام با آزادسازی قیمت حامل های انرژی است. در نهایت نتایج نشان داد که برآیند این سیاست ها باعث شده تا آزادسازی قیمت حامل های انرژی به عنوان فرصتی برای بخش کشاورزی ایران تلقی شود.Energy Price Liberalization in Iran, a Threat or an Opportunity for the Agricultural Sector!?
Agricultural sector is one of the most productive sectors of the Iranian economy which has been exposed to energy price increases interact in the recent years. Energy is one of the most important factors affecting the performance of productive sectors such as agriculture which due to its key role in the production process, its probable reducing or increasing in demand and consumption is involving considerable importance. Therefore, this study seeks to answer that according to the subordinated relationship between agricultural performance and energy and other factors demand, how is the impact of liberalization of the energy prices on the demand for the Iranian agricultural major production factors. Hence, in this study, using the panel data for the period of 1991-2011 and the system of seemingly unrelated equations (ISUR) the conditional demand function of the production factors of the agricultural sectors was estimated for the provinces. Results showed that energy demand in the agricultural sector will reduce by the liberalization of the energy price. Also, the results showed that by increasing the energy carrier’s price, the demand for the production factors land and labor in the agricultural sector will increase. It is because of the adoption and continuation of alternative funding and allocation of credits for the energy consumption reforms to keep pace with the liberalization of the energy price. Finally, results showed that the outcome of these polices has caused that the liberalization of the energy prices can be seen as opportunity for the agricultural sector.