تجربیات زیسته ی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان از برنامه ی درسی رشته ی علوم تربیتی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هدف این مطالعه، بررسی تجربیات زیسته ی دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان از برنامه ی درسی رشته ی علوم تربیتی است. روش پژوهش، کیفی با رویکرد توصیفی-تفسیری و جامعه ی پژوهش شامل دانشجومعلمان رشته ی علوم تربیتی است. پانزده نفر از دانشجومعلمان با بهره گیری از نمونه گیری هدفمند و رعایت اصل اشباع شدگی و حداکثر تنوع به عنوان نمونه ی پژوهشی انتخاب شدند. پژوهش گر به منظور جمع آوری داده ها، از روش مصاحبه ی عمیق و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل استقرایی مبتنی بر نظام کدگذاری بهره برده است. در این پژوهش به منظور پایایی و اعتبایابی سؤالات مصاحبه و یافته های پژوهش از روش دلفی، ضریب توافق نمره گذاران و ارجاع نتایج به مشارکت کنندگان و روش مسیر ممیزی استفاده شده است. نتایج نشان می دهد، شش مقوله ی آسیب های حوزه ی برنامه ریزی، محتوایی، کاربرد، روان شناختی، آموزشی و زیرساختی، ایجادکننده ی آسیب های برنامه ی درسی علوم تربیتی هستند. ناهمسانی هایی بین برنامه ی قصدشده و عملیاتی به چشم می آید. برنامه ی پنهان، حاکم بر آموزش های دانشگاه هست. از متخصصان حوزه ی برنامه ریزی در تدوین برنامه ی درسی به نحو احسن استفاده نشده است؛ واحدهای درسی مرتبط با حوزه روابط انسانی در سازمان های آموزشی در برنامه ی درسی دیده نمی شود؛ انعطاف برنامه، کم و تمرکزگرایی حاکم است؛ چهار مقوله ی کلیدی شامل کاربردی کردن محتوا و جریان آموزش، کیفیت بخشی به جریان یاددهی یادگیری، ارزشیابی میزان تحقق همه جانبه ی اهداف برنامه ی درسی و بازسازی برنامه ی درسی، راهکارهای بهبود برنامه ی درسی رشته ی علوم تربیتی هستند. لازم هست، واحدهای بدون کاربرد حذف شده، روش های آموزشی درجهت پوشش دادن نیازها و اهداف برنامه افزوده شود و بین دروس تئوری و عملی تناسب ایجاد گردد. کیفی و تخصصی سازی برنامه ی درسی در حوزه های مختلف در دستور کار قرار گیرد.