هدف: انجمن معتادان گمنام، گروهی خودگردان است که در درمان اعتیاد، موفق عمل کرده است. در این راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه زیسته ی افراد دارای اعتیاد از کارکردهای انجمن معتادان گمنام در ترک اعتیاد انجام شد. روش: رویکرد این پژوهش کیفی و در تحلیل از روش پدیدارشناسی توصیفی بهره برده شده است. تکنیک جمع آوری داده در این پژوهش انجام مصاحبه های فردی بود و جامعه مورد مطالعه را کلیه زندانیان اردوگاه حرفه آموزی و کاردرمانی چناران در سال 1399 تشکیل داده بودند. نمونه آماری 19 نفر از اعضای انجمن در زندان بودند. مصاحبه ها با استفاده از روش کدگذاری نظری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: کارکرد انجمن معتادان گمنام در فرآیند ترک اعتیاد و تداوم آن در قالب 12 قدم طراحی شده که بنا بر تجربه زیسته افراد دارای اعتیاد ارائه سبک زندگی سالم به عنوان جایگزین و راهبردهای آموزشی و آگاهی بخش از جمله شرایط علی موثر بر اثربخش بودن عملکرد این انجمن بود و عواملی مانند قدرت معنوی، ترمیم اعتقادی، ارزشی و سینرژی گروه نیز به طور ضمنی بر اثربخشی و کارآیی انجمن موثر بود؛ به نحوی که علاوه بر ترک اعتیاد و تداوم آن، نتایجی مانند بهبود آسیب های روانی و اجتماعی ناشی از اعتیاد، ترمیم نارسایی های شخصیتی افراد عضو و جبران تخریب و تلفات ناشی از اعتیاد را نیز در برداشت. نتیجه گیری: انجمن معتادان گمنام به عنوان یک منبع مهم حمایت توانسته است که در بستری از روابط سالم نقش های شخصیتی افراد دارای اعتیاد را ترمیم و بهبود بخشیده و به آنان حمایت های عاطفی و اجتماعی مناسبی را ارائه دهد.
