بازخوانی مواجهه راهبردی شبکه های فارسی زبان با نظریه مقاومت (با تاکید بر شبکه های بی بی سی فارسی و من و تو) (مقاله پژوهشی حوزه)

چکیده

یکی از کاربست های دانش سیاست بین الملل، تبیین چگونگی مواجهه ی قدرت ها در نظام جهانی است. طیف گسترده ی نظریه هایی که به چگونگی استفاده از فرهنگ به مثابه متغیری اثرگذار در این مواجهه پرداخته اند، از «نظریهی هژمونی گرامشی» تا نظریات پسااستعماری و قدرت نرم، ادبیات نظری حائز اهمیتی را تولید کرده اند. با ظهور «تئوری مقاومت» در جهان اسلام، نظام مسائلی در روابط بین الملل شکل یافته و به رقابت بازیگران در دو سوی این مفهوم منجر شده است. پژوهش حاضر بیان می دارد که دیپلماسی رسانه ای چگونه می تواند بر کامیابی عنصر مقاومت در تغییر نتیجهی این رقابت تاثیر بگذارد. بدین منظور دو رسانه ی فارسی زبان بی بی سی فارسی (دولتی) و شبکه من و تو (خصوصی) انتخاب گردیدهاند تا با استخراج نمونه ی محتواهایی، فرایند کنش گری آنان نسبت به نظریهی مقاومت در جمهوری اسلامی ایران بررسی شود. با استفاده از روش تحلیل مضمون استرلینگ، در 6 مرحله با تلخیص مفاهیم هم سنخ به عنوانی شامل تر تلاش کرده ایم تا محتوای پنهان داده های پراکنده را در محور اصلی شان دریابیم. درنهایت، دستاورد این پژوهش نشان می دهد که هر دو رسانه ی مذکور در هر پنج شاخصه ی منتخب از «نظریه مقاومت مقام معظم رهبری»، به نحوی معنادار، رویکردی بازدارنده را پیگیری می کنند؛ مولفه هایی هم چون: (رهبری و شورای نگهبان، سپاه و نیروی قدس، مشارکت سیاسی و اتحاد و انسجام مردمی، پیشرفت علمی و خنثی سازی تحریم ها و نیز الگوی فرهنگی زن مسلمان ایرانی).