چالش امنیت خلیج فارس و قدرت های فرامنطقه ای

چکیده

پژوهش های زیادی در رابطه بااهمیت راهبردی خلیج فارس، امنیت و حضور قدرت های فرامنطقه ای صورت گرفته است. با این حال با توجه به شرایط و مؤلفه های متغیر منطقه، نقش ساختارها و ظرفیت های داخلی اما متغیر کشورهای حاشیه خلیج فارس، این پژوهش سعی دارد پس از بررسی تأثیرحضور قدرت های فرامنطقه ای بر امنیت خلیج فارس، به دستاوردهای جدیدی در رابطه با امنیت این منطقه دست یافته و در پایان در جهت همگرایی بیشتر کشورهای منطقه و بهبود فضای امنیتی راهکار ارائه نماید. فرضیه ای که این تحقیق برپایه آن صورت گرفته است این است که حضور گسترده نظامی کشورهای فرامنطقه ای در منطقه خلیج فارس جهت تأمین امنیت صادرات انرژی، باعث به وجودآمدن جو امنیتی و نظامی سنگین در منطقه شده است که سبب حس ناامنی و گسترش بی اعتمادی در بین کشورهای منطقه شده است. این مقاله با رویکرد توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به اثبات این فرضیه می پردازد. پس از بررسی داده ها و اطلاعات گردآوری شده، این نتیجه حاصل شد که حضور نظامی کشورهای فرامنطقه ای و در رأس آنها ایالات متحده در خلیج فارس عاملی منفی در جهت برهم زدن امنیت و ثبات منطقه و ایجاد یک رقابت تسلیحاتی گسترده شده است. گسترش همکاری های همه جانبه کشورهای منطقه با یکدیگر از نفوذ سیاسی و دخالت سلطه گر خواهدکاست و گامی مؤثر در راستای توسعه کشورهای منطقه در صلح و امنیت و ثبات منطقه خواهد شد. مسائل منطقه ای باید توسط خود کشورهای منطقه خلیج فارس حل وفصل شود. بااعتماد و اتکاء به یکدیگر، ثبات منطقه در جهت توسعه و پیشرفت تحقق خواهد یافت. لذا ایجاد یک فرمول امنیتی می تواند در همگرایی کشورهای منطقه تأثیر بسزایی داشته باشد.