پژوهش حاضر عوامل موثر بر انتخاب رشته را در میان داوطلبان مجاز به انتخاب رشته کنکور سراسری بررسی می کند. بدین منظور پرسش نامه ای 12 ایتمی بر اساس نتایج یک تحقیق مقدماتی با سوالات باز پاسخ درباره عوامل موثر بر انتخاب رشته تهیه شد. پس از بررسی و تایید روایی صوری پرسش نامه، پایایی آن با اجرای اولیه پرسش نامه بر روی 120 نفر از داوطلبان مجاز به انتخاب رشته، بررسی و ضریب آلفای 0.82 دست آمد. پرسش نامه نهایی بر روی 1700 نفر (920 دختر و 780 نفر پسر) از داوطلبان مقیم شهر تهران اجرا گردید. روش تحقیق از نوع پیمایشی بوده است. بر طبق نتایج آزمون تحلیل عاملی، پرسش نامه محقق ساخته از سه عامل شغلی، خانوادگی دوستان و فردی تشکیل شده بود. تجزیه و تحلیل های آماری انجام شده نشان داد که حدود دامنه میانگین نمره های داوطلبان با تبدیل دامنه اطمینان میانگین به نقطه درصدی به ترتیب عامل فردی با %77.45 در عامل شغلی با %76.8 و عامل خانوادگی دوستان با %50، مهم ترین عوامل موثر بر انتخاب رشته می باشند. در مقایسه بین دو جنس، انجام آزمون های t گروه های مستقل، تفاوت معنی داری بین دختران و پسران داوطلب مجاز به انتخاب رشته در عامل شغلی و نیز خانوادگی دوستان در انتخاب رشته وجود داشت؛ اما تفاوتی بین دختران و پسران در عامل فردی به دست نیامد. همچنین نتیجه آزمون تحلیل واریانس، نشان دهنده تفاوت بین عوامل شغلی و نیز خانوادگی دوستان در میان داوطلبان گروه های آزمایشی بود؛ اما تفاوت معنی داری بین داوطلبان گروه های آزمایشی در عامل فردی وجود نداشت.
