مطالب مرتبط با کلیدواژه

کارایی فنی


۶۱.

برآورد کارایی فنی و کارایی مقیاس واحدهای پرورش مرغ گوشتی در استان خوزستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارایی مقیاس کارایی فنی مرغ گوشتی استان خوزستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۳ تعداد دانلود : ۶۳۳
کمبود پروتئین در جیره ی غذایی، موجب سوء تغذیه شده و می تواند سلامتی انسان را به خطر بیندازد. گوشت مرغ یکی از مهم ترین منابع تأمین پروتئین مورد نیاز انسان بوده و در دهه های اخیر، همراه با رشد جمعیت و تغییر الگوی مصرف به سمت مواد پروتئینی حیوانی، صنعت مرغداری نیز مورد توجه قرار گرفته است. کاهش هزینه ی تمام شده و همچنین افزایش تولید این منبع تأمین پروتئین، می تواند باعث بهبود سطح تغذیه شده و نقش مؤثری در سلامت انسان داشته باشد. این مطالعه، به برآورد کارایی فنی و کارایی مقیاس واحدهای پرورش مرغ گوشتی در استان خوزستان پرداخته است. داده های مورد نیاز از طریق نمونه گیری تصادفی و با تکمیل پرسشنامه از 105 واحد پرورش مرغ گوشتی در سال 1396 جمع آوری گردیده است. تابع تولید مرز تصادفی با استفاده از فرم تابعی ترانسلوگ و با کمک روش حداکثر درستنمایی برآورد و کارایی فنی و کارایی مقیاس واحدهای مورد بررسی محاسبه گردید. نتایج نشان داد که میانگین کشش مقیاس، کارایی مقیاس و کارایی فنی واحدهای مورد مطالعه به ترتیب برابر 12/1، 72/0 و 88/0 بوده و 5/47 درصد واحدها دارای بازدهی صعودی، 5/9 درصد دارای بازدهی ثابت و 43 درصد دارای بازدهی نزولی نسبت به مقیاس هستند. نتایج همچنین نشان داد که واحدهای تولیدی در شهرستان های دزفول و بهبهان دارای بالاترین کارایی مقیاس و در شهرستان رامهرمز دارای کمترین کارایی مقیاس می باشد. از نظر کارایی فنی نیز بیشترین کارایی فنی متعلق به واحدهای پرورش مرغ گوشتی در شهرستان باغملک و کمترین آن متعلق به شهرستان شادگان می باشد. با توجه به نتایج مطالعه، پیشنهاد می شود به علاقه مندان سرمایه گذاری در تولید جوجه ی یک روزه تسهیلاتی اعطا گردد تا ضمن افزایش تولید، کیفیت جوجه ی تولیدی را نیز بهبود دهند. همچنین با راهنما قرار دادن واحدهای دارای مقیاس بهینه که بیشتر در شهرستان دزفول مستقر هستند، واحدهای پرورش مرغ گوشتی را به سمت مقیاس بهینه هدایت نمود.
۶۲.

بهینه سازی عملکرد پالایشگاه های گازی ایران با رویکرد کارایی زیست محیطی در چارچوب تحلیل پوششی داده ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارایی فنی تحلیل پوششی داده ها پالایشگاه گاز طبیعی شاخص مالم کوئیست بهره وری محیط زیست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴ تعداد دانلود : ۲۳۱
اولین گام برای افزایش کارایی و بهره وری، اندازه گیری، تجزیه و تحلیل، برنامه ریزی و بهبود بخشیدن به این بخش کاربردی است که مهمترین گام می تواند اندازه گیری عملکرد و بهینه سازی در مسیر توسعه شرکت ها باشد. این تحقیق با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها DEA و شاخص مالم کوئیست برای ارزیابی تغییرات فاکتورها بهره وری کل TFP برای تمام پالایشگاه های گاز طبیعی در طی سال های 1394-1388 و بهره گیری از روش نهاده محور با دو نهاده و دو ستانده انجام شده است. نتایج حاصل از ارزیابی نشان از کارآمدی فنی- محیط زیستی پالایشگاه های خانگیران (هاشمی نژاد) و پارسیان در بین ۱۲ پالایشگاه گاز طبیعی در طی سال های مورد بررسی دارد. با محاسبه شاخص بهره وری کل مالم کوئیست در بین پالایشگاه های گاز طبیعی به طور متوسط ۶ پالایشگاه رشد مثبت و ۶ پالایشگاه دیگر رشد منفی بهره وری را طی سال های ۹۴-۱۳۸۸ استخراج شده است
۶۳.

ارزیابی عملکرد هتل های وابسته به شهرداری شیراز در راستای ارتقای صنعت گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی عملکرد کارایی فنی تابع تولید مرزی تصادفی صنعت گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۳۸۰
ارزیابی عملکرد سازمان ها، فرآیندی است که از طریق آن می توان اطلاعات سودمند و مفیدی در خصوص میزان موفقیت خدمات ارائه کرد. در این تحقیق عملکرد هتل های شیراز در صنعت گردشگری با استفاده از مدل های ریاضی مورد بررسی قرار گرفته، کیفیت خدمات آن ها سنجیده شده و در آخر راه های ارتقای عملکرد هتل های شیراز در صنعت گردشگری مورد شناسایی قرار گرفته است. برای آنالیز از روش تابع تولیدی مرزی تصادفی استفاده شده است و در ابتدا بین دو تابع تولید کاب-داگلاس و ترانسلوگ با بررسی پارامتر های ساختاری و اهمیت دقت در انتخاب صحیح تابع، دو فرم تابعی تخمین زده شده و با توجه به آزمون نسبت درستنمایی بهترین تابع تولید انتخاب می گردد. جمع آوری اطلاعات با استفاده از داده های پانلی که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با معیار هایی نظیر مدت اقامت گردشگران در هتل ها و تعداد اتاق در اختیار محقق قرارداده است، انجام شده است، لازم به ذکر است که هتل های مورد بررسی هتل هایی هستند که زیر نظر سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری شیراز فعالیت می کنند یا از تسهیلات مالی این سازمان استفاده کرده اند. در آخر نتایجی حاصل گردید که بیانگر این است که شهرداری شیراز با افزایش بودجه سازمان نوسازی و بهسازی و تعداد اتاق های هتل می تواند کارایی خود را افزایش دهد. همچنین هتلداران با پر کردن شکاف تکنیکی خود مانند بودجه و نیروی کار می توانند به صورت اقتصادی تر و بهینه تر کارایی خود را افزایش دهند.
۶۴.

بررسی تغییرات بهره وری نهاده های تولید در زراعت سیب زمینی استان آذربایجان غربی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: غیر شعاعی کارایی فنی MEA DEA

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۳۴۸
در این پژوهش با استفاده از رهیافت تحلیل کارایی چندوجهی (MEA) به بررسی تغییرات بهره وری نهاده های تولیدی در زراعت سیب زمینی استان آذربایجان شرقی پرداخته شده است. اطلاعات مورد استفاده از آمار منتشر شده وزارت جهاد کشاورزی به دست آمده و شامل ۱۶ استان تولیدکننده عمده می باشد. نتایج پژوهش نشان داد که کارایی نهاده های تولیدی در سال زراعی 91-1390 نسبت به سال زراعی 90-1389 در همه نهاده ها کاهش داشته و بیش ترین کاهش در بهره وری مربوط به نهاده علف کش با 12/83 درصد می باشد. در خصوص تغییر کارایی و تغییر فنی بهترین وضعیت به ترتیب متعلق به نهاده های کود پتاسه و بذر بود. در مورد نهاده بذر نیز بهبود اندکی به میزان 12/0 درصد در کارایی فنی مشاهده گردید. نتایج تحلیل پوشی داده ها (DEA)، یافته های الگوی MEA را تائید کرده و کاهش در بهره وری کل عوامل تولید به میران 3/86 درصد را نشان داد.
۶۵.

بررسی کارایی فنی و بهره وری صنایع استان آذربایجان غربی با استفاده از روش های پارامتریک و ناپارامتریک(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۵۶
امروزه برای افزایش رشد اقتصادی به دلیل محدود بودن عوامل تولید، راهی جز ارتقای کارایی و بهره وری وجود ندارد و گام نخست برای انجام این مهم، اندازه گیری دقیق این شاخص هاست. برای سیاستگذاری های دقیق تر و برنامه ریزی های کاربردی، علاوه بر سنجش های اقتصادی در مقیاس کشوری، نیاز به اندازه گیری و تحلیل شاخص ها در سطوح جزئی تر مانند منطقه ای و استانی نیز ضروری به نظر می رسد. بنابراین در این مطالعه بر آن شدیم تا با اندازه گیری کارایی و بهره وری صنایع استان آذربایجان غربی (شامل کدهای دورقمی دربرگیرنده 10 گروه تولیدی) در دوره زمانی 1389-1381، براساس آخرین اطلاعات موجود این گام را عملی سازیم. محاسبات کارایی و بهره وری با دو روش پارامتریک (اقتصادسنجی) SFA و روش ناپارامتریک (تحلیل پوششی داده ها) DEA با استفاده از داده های تابلویی انجام گرفته است. نتایج بررسی و تجزیه و تحلیل نشانگر آن است که علاوه بر پایین بودن میزان کارایی در اکثر زیرگروه های بخش صنعت، رشد آن نیز بسیار کم بوده است. همچنین تغییرات کارایی در طول سال های مورد بررسی دارای نوسانات بسیار شدیدی بوده است. از دیگر نتایج پژوهش، تأیید این نکته است که رتبه بندی با استفاده از دو رویکرد مورد مطالعه، تابع تولید کاب داگلاس در SFA و رویکرد CCR در DEA نتایج تقریباً یکسانی را به دست می دهد.
۶۶.

ارزیابی کارایی مراکز درمانی سازمان تأمین اجتماعی طی سال های 1393-1391 با رویکرد تحلیل پوششی داده ها(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۲۹۲
سازمان تأمین اجتماعی با مالکیت بیش از 10 درصد تخت های بیمارستانی کشور، در سال 1393 با افزایش 52/2 درصدی هزینه های درمانی روبه رو شده است. از سویی مراکز درمانی به عنوان بزرگ ترین واحدهای مصرف کننده منابع در نظام سلامت عملکرد یکسان و کارایی ندارند. مشخص کردن مراکز ناکارا و تشخیص نقاط ضعف در فرایند عملکرد جهت استفاده مؤثر از منابع و بهبود خدمت رسانی حیاتی است. بنابراین هدف، مطالعه ارزیابی کارایی مراکز درمانی سازمان در مقیاس استانی و توصیفی تحلیلی به صورت مقطعی برای دوره زمانی 1391 تا 1393 است که از روش تحلیل پوششی داده ها[1] و نرم افزار MaxDEA استفاده شده است. متوسط کارایی فنی مراکز درمانی تأمین اجتماعی در دوره مورد مطالعه به ترتیب 0/944، 0/945 و 0/92 است و امکان کاهش در منابع اولیه بدون تغییر در سطح ستانده های به دست آمده به میزان 5/6، 5/5 و 8 درصد وجود دارد. به رغم کارایی بالای مراکز درمانی، وجود انباره های نامطلوب مخصوصاً در نیروی انسانی، نشان از ناکارایی تخصیصی دارد که باعث افزایش هزینه های پرسنلی و درمانی سازمان می شود. سازمان باید بر اساس شاخص های استاندارد در حوزه نیروی انسانی همانند پرستار و پزشک به تخت فعال، نیرو جذب کند. استفاده ناکارآمد از تخت فعال نیز باعث کاهش درآمد مراکز و افزایش هزینه ها می شود. <br clear="all" /> [1]. Data Envelopment Analysis (DEA)
۶۷.

تعیین کارایی تولید سیب زمینی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: رتبه بندی کارایی تخصیصی کارایی سود کارایی فنی کارایی هزینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۲ تعداد دانلود : ۲۸۸
در این مطالعه کارایی های فنی، تخصیصی، هزینه و سود زراعت سیب زمینی و نهاده های مورد استفاده با رهیافت تحلیل پوششی داده ها و اطلاعات منتشر شده وزارت جهاد کشاورزی برای سال زراعی 94-1393 در ۲۳ استان کشور محاسبه و اهمیت هر یک از نظر صرفه جویی در منابع، کاهش هزینه و بهبود سودآوری بررسی گردید. بر اساس یافته ها در رویکرد نهاده گرا و بازده ثابت نسبت به مقیاس، میانگین کارایی فنی تولید سیب زمینی برابر با 917/0 و در رویکرد نهاده گرا با بازده متغیر نسبت به مقیاس، برابر با 970/0 می باشد. در شرایط بازده متغیر نسبت به مقیاس در رویکرد ستانده گرا، توانایی الگو در تفکیک استان ها نسبت به بقیه الگوها کمتر بوده ولی میانگین کارایی گزارش شده بیشتر و 973/0 می باشد. طبق یافته ها امکان افزایش کارایی فنی در مقادیر میانگین به میزان 083/0، 03/0، 083/0 و 056/0 با کاهش درصدی به همین میزان در مصرف نهاده ها (رویکرد نهاده گرا) یا افزایش تولید (رویکرد ستانده گرا) وجود دارد. ب
۶۸.

تعیین کارایی فنی در واحدهای گاوداری شیری شهرستان سیرجان با استفاده از روش تحلیل پوششی داده های فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده های فازی سیرجان کارایی فنی واحدهای گاوداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۳۳۰
هدف از انجام مطالعه حاضر تعیین کارایی فنی گاوداری های شیری شهرستان سیرجان به روش تحلیل پوششی داده های فازی می باشد. فرض اساسی این روش بر خلاف روش سنتی تحلیل پوششی داده ها عدم قطعیت در رابطه با نهاده ها و ستانده ها است. از آنجایی که کشاورزی و دامپروی تحت شرایط نامطمئن زیست محیطی انجام می شود در رابطه با نهاده ها و ستانده ها عدم قطعیت وجود دارد. لذا بکارگیری روش تحلیل پوششی داده های فازی بر روش تحلیل پوششی داده های سنتی ارجحیت دارد. اطلاعات لازم جهت انجام تحقیق از طریق تکمیل پرسشنامه در سال 1396، از 32 واحد گاوداری در شهرستان سیرجان جمع آوری گردید. نتایج نشان داد که میانگین کارایی فنی واحدهای گاوداری تحت مطالعه 81 درصد می-باشد که از حداقل 36% تا حداکثر 100% نوسان داشته است. به عبارت دیگر، می توان بدون تغییر سطح تکنولوژی و با استفاده مطلوب تر از تکنولوژی فعلی میزان کارایی را افزایش داد. همچنین شکاف بین بهترین و بدترین تولید کننده 64% است که با ارتقای دانش فنی و مدیریتی، ترویج بیشتر و علوم و فنون جدید در بین واحدهای گاودارای منطقه قابل بهبود می باشد.
۶۹.

ارزیابی کارایی و رشد بهره وری صنعت حمل و نقل مسافربری: کاربرد تابع تجزیه پذیر مرزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بهره وری کل عوامل کارایی مقیاس کارایی فنی نرخ رشد پیشرفت فنی حمل ونقل هوایی حسابداری رشد تابع تولید مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۴۲۶
هدف محوری پژوهش حاضر ارزیابی رشد بهره وری کل عوامل و انواع مولفه های کارایی موثر بر آن در شرکت های حمل ونقل هوایی بخش مسافربری کشور ایران است. بدین منظور از رویکرد پارامتریک تابع تولید تجزیه پذیر مرزی استفاده می شود که در آن رشد بهره وری عوامل تولید، متاثر از نرخ رشد پیشرفت فنی، تغییرهای کارایی فنی، و کارایی مقیاس است تا ضمن بهره گیری از داده های 12 شرکت فعال در صنعت هوایی ایران در سال های 1397-1390 به این مهم پرداخته شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که سال 1393 بیش ترین ضریب نرخ رشد بهره وری را به خود اختصاص می دهد. همچنین، در بین عوامل موثر بر رشد بهره وری عوامل تولید، تغییرهای کارایی فنی و کارایی مقیاس بیش ترین اثرگذاری را دارند. علاوه بر این، نتایج دلالت بر آن دارد که با افزایش سهم بازاری هر شرکت، ناکارایی در این صنعت کاهش می یابد. بنابراین، سهم بازاری همسو با نرخ رشد پیشرفت فنی، تغییرهای کارایی فنی، و بهره برداری از صرفه مقیاس به عنوان عوامل افزایش دهنده بهره وری عوامل تولید و کارایی در این صنعت به شمار می روند.
۷۰.

استفاده از مدل DEA برای بررسی اثر جریان سرمایه صندوقهای سرمایهگذاری بر کارایی فنی بازار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جریان صدور جریان ابطال جریان خالص صندوقهای سرمایه گذاری کارایی فنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۲۴۶
تحقیق حاضر به مطالعه اثر جریان سرمایه صندوق های سرمایه گذاری بر کارایی فنی بازار با استفاده از مدل DEAبر 22 صندوق سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران که در سالهای 89 تا 92 در بازار سرمایه فعال بوده اند،پرداخته است. جهت استفاده ازمدل DEA مقادیر حجم معاملات و مجموع داراییها بعنوان متغیر های ورودی و مقادیر ارزش بازار صندوقهای سرمایه گذاری و شاخص کل بازاربه عنوان متغیر های خروجی درنظر گرفته شدند. نتایج به دست آمده از آزمون رگرسیون چند متغیره نشان داد که بین شاخصهای جریان سرمایه صندوقهای سرمایه گذاری یعنی جریان صدور،جریان ابطال و جریان خالص صندوقهای سرمایه گذاری با کارایی فنی بازار رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
۷۱.

کارایی فنی بخش صنعت ایران: رهیافت تحلیل مرزی تصادفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: تحلیل مرزی تصادفی کارایی فنی بخش صنعت بیشینه درست نمایی پانل دیتا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۲۴۲
امروزه مهم ترین عامل موثر بر تولید، کارایی است که با اثرگذاری بر سطح تولیدباعث عملکردبهتر اقتصادی، زمینه ساز اصلاح قیمت ها، افزایش توان رقابتی، افزایش سطح رفاه اجتماعی، و پایداری رشدمی شود. هدف این پژوهش، برآوردکارایی فنی تولیددر بخش صنعت ایران با استفاده از تحلیل های مرزی تصادفی است که با استفاده از تابع ترانسلاگ، تولیدو کارایی فنی بخش صنعت ایران را به تفکیک کدهای چهار رقمی ISIC در دوره 1396-1388 برآوردمی نماید. برای تخمین کارایی فنی و تابع تولید، با کاربردتکنیک پانل دیتا، از توابع مرزی تصادفی و برآوردگر بیشینه درست نمایی و متغیرهای ارزش افزوده، نیروی کار، سرمایه، و انرژی به تفکیک کدهای چهار رقمی ISIC دارای 10 نفر کارکن و بیش تر استفاده می شود. نتایج نشان می دهدکه صنایع شیمیایی، نفت، و زغال سنگ در رتبه اول کارایی؛ صنایع نساجی، پوشاک، و چرم، چوب و محصولات چوبی، کاغذ و مقوا و چاپ و انتشار در رتبه دوم؛ صنایع شیمیایی، نفت، زغال سنگ، لاستیک، و پلاستیک صنایع محصولات کانی غیرفلزی به جز نفت و زغال سنگ در رتبه سوم؛ و صنایع تولیدفلزات اساسی صنایع ماشین آلات و تجهیزات و ابزار و محصولات فلزی در رتبه چهارم کارایی قرار دارند.
۷۲.

مقایسه کارایی و بهره وری موجود با وضعیت مطلوب در صنایع کارخانه ای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارایی فنی کارایی تخصیص بهره وری کل عوامل روش ناپارامتری تحلیل پوششی داده ها (DEA)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۲۵۵
تحقیق حاضر با هدف بررسی عملکرد کارایی و بهره وری صنایع کارخانه ای ایران صورت گرفته است. برای این منظور از اطلاعات آماری مربوط به کدهای ISIC دورقمی صنایع کارخانه ای ایران استفاده و میزان کارایی و بهره وری در دوره زمانی 94 -1374تخمین زده شد. سپس با ایجاد یک شاخص مطلوب، عملکرد واقعی صنایع ایران با میانگین عملکرد کارایی و بهره وری صنایع مشابه سه کشور توسعه یافته به عنوان عملکرد مطلوب مقایسه شد.نتیجه مطالعه نشان دهنده پایین بودن کارایی و بهره وری در صنایع ایران در دوره مورد بررسی است.با تفکیک کارایی به کارایی فنی و تخصیص،نتیجه مطالعه نشان داد که علاوه بر اینکه میانگین کارایی و بهره وری کل صنایع پایین بوده در زیرشاخه های صنعتی نیز میزان کارایی و بهره وری بسیار پایین تر از حد مطلوب بوده است.یافته های تحقیق همچنین نشان می دهد که در همه صنایع، کارایی تخصیص نسبت به عملکرد کارایی فنی در دوره مورد بررسی به مراتب کمتر بوده است. 
۷۳.

اندازه گیری کارایی فنی، کارایی زیست محیطی و کارایی انرژی در تأسیسات آب شیرین کن به روش تحلیل پوششی داده ها

کلیدواژه‌ها: کارایی فنی کارایی زیست محیطی کارایی انرژی تحلیل پوششی داده ها اسمز معکوس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۶۵
امروزه تعداد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﮐﺸﻮرﻫﺎی جهان ﺑﺎ ﮐﻤﺒﻮد ﻣﻨﺎﺑﻊ آب شیرین ﻣﻮاﺟﻪ هستند. در مناطق استراتژیک ﺟﻬﺎن ﻧﻈﯿﺮ ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ ﮐﻤﺒﻮد ﻣﻔﺮط آب، زﻣﯿﻨﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺮوز اﺧﺘﻼﻓﺎت و ﻣﻨﺎزﻋﺎت را حول محور آب فراهم آورده اﺳﺖ. از همین رو در سالهای اخیر در ایران از سوی کارشناسان و تصمیم گیران، گرایش به بهره گیری از تکنولوژی شیرین سازی آب های شور دریا نشان داده شده است. در این مطالعه به اندازه گیری کارایی فنی وکارایی زیست محیطی کارخانه آب شیرین کن به روش اسمز معکوس واقع در منطقه ویژه اقتصادی پارس جنوبی طی سال های 1387 الی 1395 با به کارگیری روش تحلیل پوششی داده ها پرداخته شده و با استفاده از شاخص کارایی انرژی کل عوامل، کارایی انرژی محاسبه شده است. نتایج نشان داده که متوسط کارایی فنی در واحد مورد مطالعه تحت فرض بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس به ترتیب برابر 8/90 و 4/98 درصد بوده است. همچنین ناکارایی مقیاس بیشترین تأثیر را بر روی ناکارایی فنی تحت فرض CRS داشته است که بیانگر ناکارایی تولید در مقیاس بهینه برای بنگاه مورد نظر است. همچنین در محاسبه کارایی زیست محیطی،کارایی کارخانه آب شیرین کن مورد مطالعه برای کل دوره فعالیتش رقمی معادل 90 درصد بوده است. علاوه برآن با استفاده از شاخص کارایی انرژی کل عوامل، میانگین کارایی انرژی 91 درصد برآورد شده است. بر اساس نتایج با افزایش دما در فصول گرم سال کارایی انرژی کاهش چشمگیری داشته است.
۷۴.

ارزیابی و مقایسۀ کارایی فنی تشکل های آب بران شهرستان مراغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آب تابع تولید مرزی تصادفی تشکل آب بران کارایی فنی مراغه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۱۴۹
با توجه به اهمیت کارایی، هدف از این مطالعه ارزیابی و مقایسۀ کارایی فنی تشکل های آب بران با استفاده از رهیافت تابع تولید مرزی تصادفی در شهرستان مراغه بود. بر این اساس، برای درک علمی و واقعی عملکرد این تشکل ها از کارایی واحدهای تولیدی بهره گرفته شد. داده های موردنیاز در قالب پرسش نامه، از 147 گندم کار آبی عضو تشکل های آب بران شهرستان مراغه جمع آوری گردید. برای رسیدن به هدف تحقیق، در رهیافت تابع تولید مرزی تصادفی، مقدار تولید گندم تابعی از متغیرهای بذر، کود ازته، کود فسفاته و آب در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که میانگین کارایی تولید مزارع گندم نمونه برابر با 9/78 درصد است که بدین ترتیب به طور متوسط 1/21 درصد امکان افزایش تولید با نهاده های موجود در این مزارع وجود دارد. بر پایۀ تابع تولید مرزی تصادفی، متغیرهای کود ازته، کود فسفاته، آب و بذر گندم اثر معنی داری بر میزان تولید گندم داشته اند. همچنین متغیرهای سن، تحصیلات، شرکت در کلاس های ترویجی، تأهل و سطح زیر کشت نیز دارای اثر معنی داری بر کارایی فنی بوده اند. در میان تشکل های آب بران موردمطالعه، تشکل آب بران ورجوی با میانگین کارایی 07/83 درصد بالاترین مقدار کارایی فنی را داشته است. شرکت در کلاس های ترویجی، اتخاذ تدابیری در خصوص یکپارچه سازی اراضی و بهره مندی از تجربیات تشکل های آب بران موفق، گام هایی مهم در راستای افزایش کارایی تشکل های آب بران مورد مطالعه به شمار آمدند.  
۷۵.

اندازه گیری و تحلیل شاخص مالم کوئیست برای صنایع فلزات اساسی ایران

کلیدواژه‌ها: بهره وری شاخص مالم کوئیست کارایی فنی تحلیل پوششی داده ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۲۶
با توجه به شرایط روز افزون فرایند جهانی شدن اقتصاد و ضرورت ارتقا رقابت در صنایع کارخانه ای ایران، تحلیل پیرامون نقش کارایی و بهره وری و تاثیرگذاری نسبی عناصر هر یک از آن ها ضروری است. با  توجه به اهمیت موضوع لازم است تا در این زمینه مطالعه جامعی صورت گیرد تا موضوع با دقت بیشتر و تحلیل دقیق تری مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها(DEA) و شاخص مالم کوئیست به تخمین و ارزیابی تغییرات بهره وری کل و عناصر تعیین کننده آن در صنایع فلزات اساسی کارخانه ای ایران پرداخته ایم و  با استفاده از داده های تلفیقی آمار کارگاه های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر مرکز آمار ایران، پیشرفت فنی، تغییرات کارایی فنی، تغییرات کارایی فنی خالص، تغییرات کارایی مقیاس و تغییرات بهره وری کلرا برای صنایع مختلف در این صنعت محاسبه شده است. نتایج تحقیق برای دوره 1374-1386 نشان می دهد که به طور متوسط سالانه رشد بهر ه وری 2/2 درصد بوده است. متوسط تغییرات عناصر بهره وری کل یعنی کارایی فنی و تکنولوژی به ترتیب 14 و 86 درصد برآورد شده است. شایان ذکر است که عناصر تعیین کننده کارایی فنی یعنی کارایی مقیاس و کارایی خالص(مدیریتی) به ترتیب رشدی در حدود 21 و 7- درصد داشته اند. بنابر این تاثیرگذار ترین عامل در تغییرات بهره وری کل در صنایع فلزات اساسی ایران، تغییرات تکنولوژیکی بوده است که آن هم از رشد متوسط سالیانه مثبت برخوردار بوده است. Abstract Due to the fact that economic globalization process is rapidly expanding, it is apparent that improving in competition through the industries and manufactories is necessary. So one of the important subjects need to study is effects of productivity and efficiency on economy. In this research we assessed and estimated impacts of total productivity and it’s components on basic metals industry of Iranian factories by Data Envelopment Analysis method (DEA) and Malmquist Index index. Using compilation data of industrial workshops which have ten workers or more in, we computed technical improvement, technical efficiency change, net technical efficiency change, measure efficiency change and total productivity change in this industry. The results show the average yearly productivity growth has been 2.2% during 1386-1374. The average of productivity components, technical efficiency and technology, was have estimated 14% and 86% respectively. It is necessary to mention that determinant factors of technical efficiency that are measure efficiency and net efficiency  have had the growth of 21% and -7%. Therefore the most effective factor on total productivity change in Iranian basic metals industry was
۷۶.

اندازه گیری کارایی شعب بانک های ایران، مطالعه موردی منطقه 4 بانک تجارت

کلیدواژه‌ها: بازده متغیر به مقیاس کارایی فنی بانک مدلDEA

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۰۸
در این مقاله با استفاده از تکنیک ناپارمتری تحلیل پوششی داده ها (DEA) به ارزیابی کارایی فنی 46 شعبه منطقه 4 بانک تجارت پرداخته خواهد شد و راهکارهای عملی در بهبود کارایی ارائه می گردد.کارائی فنی در سه مقطع زمانی خرداد سالهای 1384،1386 و 1388 با استفاده از فرض بازده متغیر به مقیاس (VRS) بر مبنای نگرش ستاده محور مدیران محاسبه شده است.نتایج به دست امده حاکی از آن است که میانگین کارایی منطقا از سال 1384 تا1388 روند کاهشی داشته است با بررسی علل کاراترین و ناکاراترین شعب منطقه مشخص شد تعداد باجه های شعبه در افزایش کارایی و کاهش سپرده جاری و افزایش مطالبات نقدی در کاهش کارایی بیسترین نقش را ایفا میکندد.
۷۷.

سنجش عملکرد بانک ها با استفاده از مدل DEA دو مرحله ای (مطالعه موردی شعبه بانک سپه استان تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سنجش کارایی کارایی فنی کارایی تخصیصی کارایی درآمدی تحلیل پوششی داده ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۷۱
در سال های اخیر حجم گسترده ای از تحقیقات برای اندازه گیری کارایی تکنیکی و اقتصادی بانک ها و مؤسسات مالی انجام شده است. در بسیاری از کشورها، کارایی معیار اساسی سنجش عملکرد بانک است. اکثر روش های سنجش عملکرد، کارایی بانک را به سطح شعبه نسبت می دهند در صورتی که سیستم تشویقی پرسنل و تصمیم های استراتژیک که توسط سطح سرپرستی تدوین شده، نادیده گرفته می شود. در این تحقیق کارایی درآمدی که هدف کلی بانک می باشد ناشی از ترکیب کارایی سطح شعب با کارایی سطح سرپرستی در نظر گرفته شده است که نوآوری این تحقیق است. لذا چالش اصلی تحقیق این است که چگونه می توان کارایی کلی بانک (کارایی درآمدی) را بر اساس کارایی سطوح سرپرستی و شعب تعیین نمود؟ در این تحقیق کارایی 54 شعبه بانک سپه در استان تهران به تفکیک محیط های تجاری، مسکونی، پادگانی و جاده ای در سطوح سرپرستی و شعب در مقطع زمانی پایان سال 1396 با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها اندازه گیری شده است. کارایی درآمدی و کارایی فنی سطح شعب با فرض بازده متغیر به مقیاس اندازه گیری شده است. تحقیق حاضر جزء اولین تحقیقاتی است که کارایی را به صورت کمّی در دو سطح، سنجش کرده و سهم کارایی درآمدی بانک را به صورت موردی محاسبه نموده است. نتایج حاصله نشان می دهد که به کارایی سطح سرپرستی می بایست توجه بیشتری نسبت به کارایی سطح شعب نمود، زیرا تصمیمات استراتژیک اتخاذ شده از سوی سطح سرپرستی کمتر مورد سنجش و ارزیابی قرار می گیرد.
۷۸.

تحلیل عوامل مؤثر بر کارایی فنی شرکت های تعاونی تولید کشاورزی استان گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل پوششی داده ها کارایی فنی شرکت های تعاونی تولید کشاورزی بازده متغیر نسبت به مقیاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۱۴۵
نظر به اهمیت تعاونی ها در دستیابی به اهداف سند توسعه چشم انداز 1404، ارزیابی عملکرد شرکت های تعاونی تولید کشاورزی می تواند یاری بخش سیاستگذاران و برنامه ریزان در پیشبرد اهداف توسعه در بخش کشاورزی باشد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عوامل مؤثر بر کارایی فنی شرکت های تعاونی تولید کشاورزی استان گلستان انجام گرفت. آمار و اطلاعات مورد نیاز، به صورت پیمایشی و مصاحبه رو در رو با مدیران 36 شرکت تعاونی تولید کشاورزی فعال در استان گلستان در سال 1398 به دست آمد. برای تحقق اهداف تحقیق از روش تحلیل پوششی داده ها با رویکرد محصول گرا و فرض بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس و مدل رگرسیونی توبیت استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان کارایی فنی شرکت های تعاونی مورد بررسی تحت شرایط بازده ثابت و بازده متغیر نسبت به مقیاس متفاوت است. همچنین، 44/69 درصد شرکت ها دارای بازدهی ثابت، 25 درصد دارای بازدهی نزولی و 56/5 درصد دارای بازدهی صعودی نسبت به مقیاس تولید هستند. به علاوه، کارایی فنی و مدیریتی شرکت ها در شرایط بازده متغیر نسبت به مقیاس به طور میانگین 87 و 90 درصد است. همچنین، امکان افزایش 13 درصدی ستانده ها با همین میزان نهاده ها و به شرط بهینه کردن مقیاس فعالیت ها وجود دارد. بر اساس نتایج رگرسیون توبیت، متغیر سن مدیران اثر منفی و معنی دار و متغیر دارایی اثر مثبت و معنی داری بر کارایی فنی تعاونی های تولید کشاورزی استان گلستان دارد. با توجه به تأثیر مثبت میزان دارایی بر کارایی، تأمین اعتبارات لازم برای شرکت های تعاونی تولید کشاورزی از طریق بانک های عامل کمک شایانی به آن ها خواهد داشت.
۷۹.

برآورد کارایی فنی و اقتصادی در صنعت صید کیلکا در راستای کمک به برنامه ریزی منطقه ای سواحل جنوبی دریای خزر و تاثیر آن بر معیشت شهری و روستایی منطقه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارایی فنی ماهی کیلکا تابع مرزی تصادفی دریای خزر استان مازندران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۱۵۳
بدون شک صنعت ماهیگیری و صید آبزیان دریایی یکی از اصلی ترین شغل هایست که با قدمت بسیار طولانی در مناطق جنوب و شمال کشور همچنان بخش مهمی از جمعیت فعال کشور را به خود مشغول نموده است. وج ود پتانسیل بالادر تامین پروتئین غ ذایی کش ور، ایجاد اشتغال و خصوصا ارزآوری در این صنعت ، ض رورت مطالعه و به طبع آن برنامه ریزی در راستای بهره برداری مناسب تر از امکانات موجود کشور را بیش از پیش روش ن م یس ازد. از اینرو در این تحقیق، جهت بررسی وضعیت فعالیت ناوگان صیادی کیلکا در استان مازندران به برآورد کارایی فنی و برآورد تابع تولید مرزی تصادفی اقدام شده است . برای تخمین کارایی از روش حداکثر راستنمایی پیشنهاد شده از سوی باتیس و کوئلی استفاده شده است. نتایج برآورد کارآیی فنی بدست آمده نشان می دهد که بالاترین کارآیی فنی در گروه مورد مطالعه، 97 درصد و پایین ترین آن 46 درصد است. میانگین کارآیی فنی بهره برداران 87 درصد و دامنه بین حداقل و حداکثر کارآیی نیز ۴۱ درصد محاسبه گردید که می توانیم این اختلاف را ناشی از مسائل مدیریتی دانست. نتایج نهایی تحقیق نشان میدهد که هرچه تعداد ناو و تورها بیشتر شود مقدار کارایی اقتصادی کاهش یافته و متقابلا هر چه تعداد نیروی انسانی و سرمایه صید افزایش بیابد میزان کارایی اقتصادی نیزافزایش خواهد یافت. لذا با بهبود و بازنگری شیوه های مدیریتی در صید است که می توان بر میزان افزایش تولید و افزایش کارآیی استفاده از نهاده های تولیدی افزود.
۸۰.

بررسی کارایی فنی شعب بانک سامان و عوامل تأثیرگذار بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بانک سامان تحلیل پوششی داده ها عوامل مؤثر بر کارایی کارایی فنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۷۲
مقاله ی حاضر به اندازه گیری کارایی فنی 12 شعبه ی منتخب بانک سامان در مقاطع سه ماهه ی سال های 88-1387، با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها و هم چنین بررسی چهار عامل تأثیرگذار بر آن، شامل ترکیب جنسیت پرسنل شعبه، نسبت دارایی ثابت به کل دارایی ها، سابقه ی فعالیت شعبه و موقعیت اقتصادی شهری که شعبه در آن واقع شده است می پردازد. نتایج حاصل از بررسی نشان می دهد که فرضیه ی اصلی تحقیق مبنی بر این که، شعب بانک سامان امکان افزایش محصول خود را با سطح نهاده های موجود دارند، یعنی امکان افزایش کارایی فنی وجود دارد، رد نمی شود. بنابراین در فرایند بررسی، شعب کارا از ناکارا تمیز داده شده و میزان کارایی برای هر کدام از شعب محاسبه شده است. متوسط کارایی فنی 12 شعبه بانک سامان در طول دوره ی مورد بررسی برابر 70% اندازه گیری می شود. نتایج نشان می دهد که افزایش نسبت دارایی ثابت به کل دارایی های آن و هم چنین توسعه یافتگی اقتصادی شهرها بر عملکرد شعبه تأثیر مثبت دارد، با این توضیح که اثر مثبت نسبت دارایی های ثابت به کل دارایی های یک شعبه بر کارایی آن کاهنده است. علاوه بر این، افزایش به کارگیری نیروی انسانی مرد در شعب سبب کاهش کارایی فنی آن خواهد شد و ضمناً افزایش سابقه فعالیت شعبه به تنهایی اثر مثبت بر کارایی شعب نخواهد داشت.