شرکت های تعاونی تولید کشاورزی

هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر تقویت و توسعه ی کارآفرینی در تعاونی های تولیدی کشاورزی شهرستان مینودشت است. برای رسیدن به این هدف از روش تحقیق توصیفی همبستگی استفاده شد. جامعه ی آماری این تحقیق شامل کلیه ی اعضای هیأت مدیره و مدیرعاملان هفت شرکت تعاونی های تولیدی کشاورزی جامعه شامل 49 نفر هستند که به صورت سرشماری بررسی شده اند. ابزار تحقیق، پرسش نامه ای بود که روایی آن بر اساس نظر گروهی از متخصصان تأیید شد و برای تعیین میزان پایایی مقیاس اصلی پرسش نامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد (835/0). داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. در این مطالعه، میزان کارآفرینی در قالب چهار عامل نوگرایی، پیش قدمی در ایجاد تغییر، ریسک پذیری و رقابت پذیری اندازه گرفته شده است. نتایج نشان داد که متوسط نمره ی کل کارآفرینی جامعه ی مورد مطالعه معادل 585/2 به دست آمد که بیش تر افراد (8/62) در طبقه ی خیلی ضعیف و ضعیف قرار داشتند. بنابراین می توان عنوان کرد که میزان توسعه ی کارآفرینی در تعاونی های مورد نظر در حد پایین تر از حد متوسط است. هم چنین برای شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه ی کارآفرینی در شرکت های تعاونی تولید کشاورزی با استفاده از رگرسیون چندمتغیره مشخص شد که متغیرهای سطح تحصیلات، تعداد سهام، تجربه ی قبلی در زمینه کارآفرینی، میزان درآمد و سابقه ی فعالیت در شرکت تعاونی تولید کشاورزی، تأثیر مثبت بر متغیر وابسته میزان کارآفرینی تعاونی های تولید کشاورزی در منطقه ی مورد مطالعه دارد.

نظر به اهمیت تعاونی ها در دستیابی به اهداف سند توسعه چشم انداز 1404، ارزیابی عملکرد شرکت های تعاونی تولید کشاورزی می تواند یاری بخش سیاستگذاران و برنامه ریزان در پیشبرد اهداف توسعه در بخش کشاورزی باشد. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی عوامل مؤثر بر کارایی فنی شرکت های تعاونی تولید کشاورزی استان گلستان انجام گرفت. آمار و اطلاعات مورد نیاز، به صورت پیمایشی و مصاحبه رو در رو با مدیران 36 شرکت تعاونی تولید کشاورزی فعال در استان گلستان در سال 1398 به دست آمد. برای تحقق اهداف تحقیق از روش تحلیل پوششی داده ها با رویکرد محصول گرا و فرض بازده ثابت و متغیر نسبت به مقیاس و مدل رگرسیونی توبیت استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان کارایی فنی شرکت های تعاونی مورد بررسی تحت شرایط بازده ثابت و بازده متغیر نسبت به مقیاس متفاوت است. همچنین، 44/69 درصد شرکت ها دارای بازدهی ثابت، 25 درصد دارای بازدهی نزولی و 56/5 درصد دارای بازدهی صعودی نسبت به مقیاس تولید هستند. به علاوه، کارایی فنی و مدیریتی شرکت ها در شرایط بازده متغیر نسبت به مقیاس به طور میانگین 87 و 90 درصد است. همچنین، امکان افزایش 13 درصدی ستانده ها با همین میزان نهاده ها و به شرط بهینه کردن مقیاس فعالیت ها وجود دارد. بر اساس نتایج رگرسیون توبیت، متغیر سن مدیران اثر منفی و معنی دار و متغیر دارایی اثر مثبت و معنی داری بر کارایی فنی تعاونی های تولید کشاورزی استان گلستان دارد. با توجه به تأثیر مثبت میزان دارایی بر کارایی، تأمین اعتبارات لازم برای شرکت های تعاونی تولید کشاورزی از طریق بانک های عامل کمک شایانی به آن ها خواهد داشت.

شرکت های تعاونی افراد را هم برای همکاری های متقابل و ایجاد همبستگی، یعنی جنبه های اجتماعی و هم برای رفتارهای یاری گرایانه و باصرفه، یعنی جنبه های اقتصادی تربیت می کنند. هدف اجتماعی نظام تعاون، تربیت افراد برای زندگی بهتر با مناسبات اجتماعی معقول و شرافت مندانه است و فعالیت های آن به مردم ایمان، اعتماد به نفس و قاطعیت و استقامت می دهد. در پژوهش حاضر، به بررسی اثرات تعاونی های تولید کشاورزی بر وضعیت اجتماعی خانوارهای عضو شهرستان خوسف پرداخته  شده است. این تحقیق، به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش، توصیفی- تحلیلی می باشد که به منظور نیل به اهداف آن، از راه های موجود در دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق شامل 1286 نفر اعضاء شرکت های تعاونی تولید در شهرستان خوسف می باشد که با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری احتمالی و از نوع طبقه ای و در هر طبقه به صورت تصادفی به تعیین حجم نمونه پرداخته شده است. حجم نمونه به دست آمده بر اساس فرمول کوکران 295 نفر از اعضاء شرکت های تعاونی تولید این شهرستان می باشد که در تحقیق حاضر 273 پرسشنامه برگشت داده شد. داده های گردآوری شده از طریق پرسشنامه، به کمک نرم افزار آماری 16 SPSS مورد تجزیه و تحلیل و استنتاج نهایی قرار گرفته اند. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از آزمون T تک نمونه ای نشان داد که شرکت های تعاونی در بهبود شرایط اجتماعی مؤثر نبوده اند. همچنین مؤلفه افزایش تعاملات اجتماعی با میانگین رتبه ای 31/2 بیشترین نقش را در میان عوامل اجتماعی داشته است.