مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۶۱.
۲۶۲.
۲۶۳.
۲۶۴.
۲۶۵.
۲۶۶.
۲۶۷.
۲۶۸.
۲۶۹.
۲۷۰.
۲۷۱.
۲۷۲.
۲۷۳.
۲۷۴.
۲۷۵.
۲۷۶.
۲۷۷.
۲۷۸.
۲۷۹.
۲۸۰.
هند
حوزه های تخصصی:
تمثیل یکی از پرکاربردترین عناصر خیال است که اگرچه بیشترین بروز آن در سبک هندی دیده می شود، شاعران آغازین دوره های شعر فارسی نیز از آن بهره جسته اند. با توجه به اهمیت تمثیل و کارکردهای مختلف آن در یک اثر ادبی، بررسی آثار هر شاعر از این دیدگاه ضروری است. این پژوهش درپی پاسخ به این پرسش است که: کارکرد تمثیل در مثنوی نه سپهر امیر خسرو دهلوی چگونه است؟ هدف این پژوهش بررسی مثنوی نه سپهر او به عنوان اثری خلاقانه و کمترشناخته شده از دیدگاه تمثیل است تا از این رهگذر اثر درخشان امیرخسرو که خود گنجینه ای از تمثیل های برگرفته از سه فرهنگ اسلامی-ایرانی و هندی مجموعه ای از ترکیبات تازه و نیز دائرهالمعارفی از اصطلاحات، مفردات و ترکیبات موسیقی است وهنوز نسخه چاپی و تصحیح شده ای از آن موجود نیست، مورد عنایت بیشتری قرار بگیرد، بنابراین مطالعه دقیق این اثر و بررسی کارکرد تمثیل در آن ضرورت دارد. روش این پژوهش کتابخانه ای و شیوه آن تحلیلی-توصیفی می باشد.
بررسی اسنادی توسعه روابط تجاری ایران و هندوستان در عصر پهلوی دوم (1320- 1357 ش/ 1941- 1979 م)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های تاریخی ایران و اسلام بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۰
321 - 341
حوزه های تخصصی:
روابط تجاری میان کشورهای جهان همیشه از توسعه روابط سیاسی سرچشمه می گیرد. روابط تجاری میان ایران و هندوستان در دوره محمدرضا پهلوی از این مهم مستثنی نبوده است. در آغاز حکومت پهلوی دوم مسائل متعددی مانند اشغال ایران، استقلال هند و بعد هم جدایی پاکستان بر مبادلات تجاری میان دو کشور تأثیر گذاشت. اما ایران و هند تحت شرایط جنگ سرد و سوگیری های سیاسی که وجود داشت سعی در حفظ روابط خود با توسعه روابط اقتصادی فی مابین داشتند. این مساله در روند تجاری میان دو کشور تجلی یافت. چنانکه در دهه سی شمسی مبادلات بیشتر بر اساس کالاهای خوراکی و سنتی صورت گرفت. اما در دهه چهل شمسی توجه به گسترش رفت و آمد تجار و بازرگانان، ایجاد تسهیلاتی برای دوره های آموزشی صنعتی و تجاری، توسعه همکاری های بانکی و همچنین سرمایه گذاری های خصوصی دنبال شد. دهه پنجاه شمسی با تغییر نگرش هند نسبت به غرب و تلاش برای توسعه تجارت با اروپا ایجاد آژانس های تجاری و بازرگانی با ایران به عنوان یکی از گذرگاه های اصلی مسیرهای تجاری هند و اروپا مورد نظر قرار گرفت و نشانه ی رشد روابط تجاری میان دو کشور در قرار دادهای بلند مدت بازرگانی و ملاقات سران ایران و هند نمود بیشتری یافت. این تحقیق بر اساس اسناد روابط اقتصادی میان ایران و هندوستان با طرح این سؤال که روند روابط تجاری میان ایران و هندوستان در عصر پهلوی چگونه بوده است؟ به صورت توصیفی و تحلیلی به بررسی مسیر تجارت کالا و صنعت میان ایران و هندوستان در عصر پهلوی دوم براساس زمان پرداخته است.
نقش راه های ارتباطی سیستان و قندهار در مناسبات ایران و هند در دوره صفوی (بر اساس نقشه گیوم دولیل فرانسوی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های تاریخی ایران و اسلام بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۰
342 - 369
حوزه های تخصصی:
ارتباطات ایران و هند در دوره صفوی به واسطه تحولات داخلی، منطقه ای و جهانی از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. این ارتباطات هم از مسیر دریا و هم از مسیرهای زمینی برقرار بود. ازآنجاکه ایالت سیستان در دوره صفوی در همسایگی هند قرار داشت و ایالت قندهار نیز یک ایالت مرزی محسوب می شد، یکی از مسیرهای ارتباطی ایران و هند در دوره صفوی، راه های سیستان و قندهار بود. اهمیت ارتباطی راه های این مسیر به حدی بود که از نگاه نقشه نگاران اروپایی در آن زمان نیز غافل نمانده است. یکی از نقشه های جالب توجه در خصوص ترسیم راه های ایران در دوره صفوی، نقشه گیوم دولیل Guillaume Delisle)) فرانسوی است. با توجه به اهمیت ارتباطات ایران و هند در دوره صفوی و ترسیم راه های ارتباطی ایران و هند در نقشه گیوم دولیل، این سؤال مطرح است که راه های ترسیم شده سیستان و قندهار در نقشه گیوم دولیل، چه نقشی در مناسبات ایران و هند داشتند؟ یافته های این تحقیق نشانگر آن است که با استفاده از رباط ها و کاروانسراها تمهیدات امنیتی و امکاناتی راه های سیستان و قندهار فراهم شده بود و بخش عمده ای از مناسبات سیاسی، نظامی، اقتصادی و فرهنگی ایران و هند از مسیر ارتباطی این راه ها انجام می گرفت. هدف این نوشتار معرفی راه های ترسیم شده سیستان و قندهار در نقشه گیوم دولیل و تبیین نقش ارتباطی این راه ها در مناسبات ایران و هند در دوره صفوی است که به روش تاریخی با توصیف و تحلیل داده های جمع آوری شده، به انجام رسیده است.
سیاست هند دربرابر ابتکار یک کمربند- یک راه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ژئوپلیتیک جنوب آسیا در سال های اخیر با ارائه ابتکار یک کمربند- یک راه چین تبدیل به عرصه رقابت جدی دهلی نو و پکن شده است. هند ابتکار چین را تهدیدی علیه منافع ملی خود محسوب می کند که از یک سو می تواند برنامه های این کشور را جهت دستیابی به رهبری منطقه ای با چالش هایی مواجه سازد و از سوی دیگر جایگاه قدرت این کشور را در نظام بین الملل تضعیف نماید. به همین دلیل دهلی نو در صدد است تا با اتخاذ سیاست هایی مانع از ظهور هژمونی منطقه ای چین در قالب ابتکار یک کمربند- یک راه شود و همزمان نیز جایگاه خود را در نظام منطقه ای و بین المللی تقویت نماید. بر همین اساس، سوال پژوهش بر این مبنا قرار دارد که هند چه سیاست هایی را در منطقه در قبال تهدیدات ابتکار یک کمربند- یک راه چین اتخاذ کرده است؟ فرضیه پژوهش بدین صورت مفصل بندی شده است که هند جهت مواجهه با ابتکار یک کمربند- راه و قدرت فزاینده چین در قالب این ابتکار، سیاست ها و راهبردهایی نظیر ایجاد کریدورهای رقیب تجاری، توسعه زیرساخت های حمل و نقل دریایی، تقویت همگرایی اقتصادی با کشورهای منطقه، افزایش قدرت و نفوذ دریایی، تقویت چندجانبه گرایی منطقه ای با هدف گسترش همکاری های فنی و تجاری و همچنین ائتلاف سازی فرامنطقه ای را، در راستای حفظ توازن قدرت، در دستور کار سیاست خارجی خود قرار داده است. روش تحقیق در این مقاله کیفی و بر مبنای رویکرد تحلیلی- تبیینی می باشد. داده های این پژوهش کیفی نیز از منابع کتابخانه ای و اینترنتی استخراج شده است. همچنین به منظور تحلیل علمی وتئوریک مسئله پژوهش از نظریه موازنه قوای کنت والتز بهره گرفته شده است.
تأثیر ابوحامد محمد غزالی بر تحولات دینی در هندِ عهد گورکانیان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جاویدان خرد بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۴۱
265 - 293
حوزه های تخصصی:
مکتوبات ابوحامد غزالی بر تحولات دینی عصرِ گورکانیان تأثیر چشم گیری داشت. اکبرشاه، با تأسیس دینی التقاطی، موسوم به «دین الهی»، و اتخاذ سیاست های مبتنی بر تسامح با پیروان دیگر ادیان، می کوشید منازعات میان آنان را مرتفع سازد. این امر واکنش هایی را در میان برخی از صوفی عالمان آن عصر برانگیخت و ضرورت «احیاء» دین، توجه آنها را به آثار غزالی معطوف کرد. از جمله می توان از احمد سرهندی، عبدالحق دهلوی و شاه ولی الله دهلوی یاد کرد که به کرات به کتب غزالی استناد کرده اند و دو تن از آنها، احمد و ولی الله، خود را همچون غزالی «مجدد» می خواندند. تأثیر غزالی بر آنها در این حوزه ها مشهود است: کوشش برای تدوین اصول شریعت و تشریح باطن احکام؛ مقابله با بدعت ها و احیای سنت سلف؛ برقراری مقارنه میان شریعت و طریقت و نقد صوفیان شریعت گریز؛ مخالفت با فلسفه؛ تألیف آثاری متأثر از کتب غزالی.
واکاوی نقش استعمار انگلیس در هند و جدایی بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)
در قرن نوزدهم میلادی، رقابت دول اروپایی در شبه قاره هند کانون تحولاتی شد که سرنوشت مناطق شرقی فلات ایران را دگرگون کرد. رقابت فرانسه و روسیه با انگلیس و تلاش در دستیابی بر هندوستان انگلیسی ها را برآن داشت تا با اتخاذ سیاست ایجاد دولت های حایل و تجزیه و جداسازی مناطقی از ایران و افغانستان کنترل بلوچستان را به دست گیرد. دولت مرکزی ایران سعی داشت تا با گسترش نفوذ در بلوچستان، قدرت تضعیف شده خود را بازیابی و تحکیم بخشد. این امر مانعی در تحقق اهداف انگلیس بود. هدف این مقاله بررسی تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی مرزهای جنوب شرقی ایران و بازشناسی نقش راهبردهای انگلیس در هند و جدایی بلوچستان در عصر قاجار است. روش پژوهش بر مبنای روش تحقیق تاریخی و به شیوه اسنادی و کتابخانه ای است. این بررسی نشان می دهد اهداف و سیاست های انگلیس و رقبای اروپایی آن در قرن نوزدهم در شرق ایران، دستیابی به منابع غنی و منافع خود در شبه قاره استراتژیک هند و افزایش نفوذ در منطقه بوده است و تضعیف دولت ایران، تقسیم قوم بلوچ با تجزیه و جداسازی بلوچستان، ترسیم مرزهای ساختگی خاوری و ایجاد هویت کاذب ازجمله سیاست های منطقه ای انگلیس بوده است. این پژوهش به دنبال چیستی نقش استعمار انگلیس در هندوستان و تجزیه بلوچستان است.
نحوه و علل گسترش تشیع در هند (از قرن هفتم تا دهم هجری قمری)(مقاله علمی وزارت علوم)
به درستی نمی توان تاریخ اولیه ورود شیعیان به هند را تعیین کرد، اما ریشه های تاریخی گسترش تشیع در هند را باید مهاجرت برخی از ایرانیان دانست. این مهاجرت ها قبل از حملات مغولان به ایران نیز وجود داشت، اما بعد از آن به دلیل مشکلات به وجودآمده در ایران، گسترش بیشتری پیدا کرد. پس از حملات مغولان به ایران و تا پایان فرمانروایی حکومت مغولان کبیر در هند، حکومت های شیعی مختلفی همچون قطب شاهیان، نظام شاهیان، بهمنیان و عادل شاهیان در هند تشکیل شد. علمای مهاجر ایرانی، هم در تشکیل این حکومت ها و هم در اداره مسائل نظامی، اقتصادی، فرهنگی و بین المللی آن ها نقش بارزی ایفا کردند. همچنین مهاجران ایرانی در کنار فعالیت های سیاسی و حکومتی، در فعالیت های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی جامعه، مثل هدایت و همراهی کردن مردم در زمان ها و مسائل مختلف نقش پررنگی از خود نشان دادند. سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که تشیع از چه زمانی و به چه شیوه هایی توانسته در میان هندیان نفوذ یابد؟ و سؤال دیگر این پژوهش این است که چه سازوکارهایی و از سوی کدام طیف ها در این امر مؤثر بوده است؟ همچنین بررسی علل و نحوه گسترش تشیع در هند و نیز عملکرد مهاجران ایرانی در زمینه های مختلف فرهنگی، اداری، سیاسی، نظامی، اقتصادی و اجتماعی در حکومت های شیعی تشکیل شده در هند، موضوع این تحقیق است که به روش توصیفی-تحلیلی ارائه می شود.
نقش سینمای عامه پسند هند (بالیوود) در ساخت بندی تصویر و برندینگ ملت هند: ادراک جهانی هندوستان جذاب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات شبه قاره سال چهاردهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۳
213 - 228
هند امروزه یک قدرت تأثیرگذار در نظام بین الملل است. صنعت و اقتصاد درحال رشد و دموکراسی پهناور و متکثر، از مواردی است که تصویر هند را برمبنای ابژه های نظام جهانی ساخت بندی کرده است. سینمای هندوستان (بالیوود) نیز ازجمله منابع و عوامل مهم و تأثیرگذار در بافت و ساختار هویت ملی هند و همچنین ادراک تصویر و برندینگ هند جهانی در محیط بین الملل امروزی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش بالیوود در ساخت بندی و بازسازی تصویر و برندینگ هند است. مقاله با روشی توصیفی-تحلیلی و برمبنای منابع کتابخانه ای و رسانه ای به بررسی این امر می پردازد. برهمین اساس سؤال اساسی پژوهش حاضر این است که اصولاً بالیوود چه نقشی در تصویرسازی و ادراک مثبت برندینگ ملی هندوستان در نظام بین المللی دارد؟ مقاله در پاسخ به سؤال پژوهش، بر این امر تأکید می کند که بالیوود با ابزارهای به روز و ازطریق ساخت بندی هویت ملی هندی و گسترش جذابیت مبانی هویت ملی و موجودیت فرهنگی-سیاسی کشور هندوستان، نقش مهمی در گسترش ادراک مثبت برندینگ ملت هند و افزایش محبوبیت آن دارد.
شکستگی در اساطیر ایران و هند(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جستارهای نوین ادبی پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲۱۸
91 - 111
حوزه های تخصصی:
اسطوره از بدو پدید آمدنش، همواره تغییر کرده است. این تغییر، در میان اقوام و ملت های گوناگون به ویژه ایران و هند، همواره تکرار می شود. این پژوهش به روش مقایسه ای - توصیفی مبتنی بر تحلیل ساخت گرایانه نشان می دهد؛ در عین مشابهت های اساطیر ایران و هند، وجوه تمایز گوناگونی نیز وجود دارد که می توان به شکستن به آب، آتش، نابودگر و قهرمان اشاره کرد. برخی اسطوره ها مقام الوهیت دارند و در عین حال می شکنند؛ این امر، در اسطوره هایی که اسطوره - خدا نیستند؛ نیز دیده می شود. شکستگی در اسطوره های ایرانی در حقیقت، تکرار شکستگی اساطیر هند است اما در عین حال موجب دوری اسطوره های هندی و ایرانی از یکدیگر می شود. هنگامی که اسطوره ای هندی تغییرمی یابد؛ نمی ایستد. این عدم ایستایی در شکستگی اسطوره های ایرانی نیز دیده می شود. این نوع تغییر در اساطیر هند موجب شده است که برخی از اسطوره های مذکور، ایفاکننده نقش متضاد باشند و این امر در اسطوره های ایرانی شکسته شده دیده نمی شود.
خاستگاه تعدد گنبدخانه در مسجد جامع سمرقند (بی بی خانم)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مسجد بی بی خانم سمرقند با چهارایوان و سه گنبدخانه در یک میانسرا از آثار مهم دوره تیمور است که کمتر به چند گنبدخانه ای بودن آن توجه شده. برای یافتن ریشه های طرح مسجد که هدف پژوهش است، ضمن بررسی متون تاریخی دوره تیموری با استفاده از روش تفسیری- تاریخی و بررسی پژوهش های معاصر و قیاس آن ها با هم به روش استدلال منطقی، به این سوالات باید پاسخ داد که الگوی مسجد بی بی خانم را در کجا می توان یافت؟ و چه نمونه های دیگری با این ساختار وجود دارد؟ متون تاریخی به بازدید تیمور از مسجد جهان پناه دهلی، حمل مصالح برای ساخت مسجد از هند اشاره کرده اند و ازطرفی وجود تجارب بناهای چهارایوانیِ سه گنبدخانه ای مانند رباط شرف و رباط ماهی در پیش از این، بعلاوه گرایش عظمت گرای به ارث رسیده از دوره ایلخانان و گنبدخانه های رفیع مقابل هم در بناهای آن دوره مجموعا می تواند ایده های اصلی طراحی مسجد جامع سمرقند را تدوین کرده باشد. این طرح برای مسجد در ایران مورد اقبال قرار نگرفت و بجز در جامع عباسی در دوقرن بعد تکرار نشد. عملکرد گنبدخانه های جانبی بی بی خانم و جامع عباسی عبادی و در بنای جهانپناه، همچون جامع یزد که درپیش از آن ساخته شده ارتباطی است.
کنشگری امنیتی چین و هند در منطقه جنوب آسیا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست جهانی دوره ۱۱ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۱)
125 - 153
جنوب آسیا به سبب یکسری عوامل اقتصادی، استراتژیک، سیاسی و جمعیتی از اهمیت زیادی در ساختار اقتصادی-سیاسی جهان برخوردار است. این منطقه منعکس کننده مجموعه ای از پدیده های متعارض است و با انواع مختلفی از تهدیدات امنیتی روبه رو است. هند بزرگ ترین قدرت نظامی -اقتصادی این منطقه است و چین نیز به عنوان یکی از بزرگ ترین قدرت های نظامی- اقتصادی جهان همجوار این منطقه است. اهمیت چندبعدی این منطقه به قدری گسترده است که دو کشور هند و چین پیوسته می کوشند با استفاده از تمام ابزارها و فرصت های موجود در جنوب آسیا به برتری دست یابند. در این راستا این مقاله با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و روش کتابخانه ای-اسنادی گردآوری اطلاعات تلاش دارد به این سؤال پاسخ دهد که چگونه چین و هند به یک کنشگر امنیتی در جنوب آسیا تبدیل شده اند؟. در راستای پاسخ به این سؤال، اسناد سیاست خارجی و امنیتی-نظامی چین و هند بررسی و سپس اهداف و منافع این دو کشور در این منطقه تبیین شدند. یافته های پژوهش نشان داد مجموعه ای از منافع استراتژیک، اقتصادی و امنیتی-نظامی، چین و هند را به یک کنشگر امنیتی در جنوب آسیا تبدیل کرده اند و هر از این کشورها می کوشند نظم منطقه ای در جنوب آسیا را بر اساس منافع خود شکل دهند.
نقش هند در استراتژی احاله مسئولیت آمریکا برای مهار چین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست جهانی دوره ۱۱ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۴۲)
139 - 169
آمریکا با پایان جنگ سرد و فروپاشی بلوک شرق به عنوان یک قدرت بزرگ، برتری جهانی یافت. اما تحولات عرصه بین الملل در دهه های اخیر به ویژه خیزش قدرت های نوظهوری ازجمله چین سبب گشت تا آمریکا با چالش های جدی در توزیع قدرت خود در نیمکره شرقی مواجه گردد. چین در سال های اخیر به بازیگری تأثیرگذار در نظام بین الملل مبدل گشته و در پی آن بود تا با بهره گیری از قدرت اقتصادی، نفوذ سیاسی و امنیتی خود را در جهان به ویژه حوزه هندو-پاسیفیک گسترش دهد. این مسئله برای دولت واشنگتن که دارای منافع راهبردی بسیار در این منطقه بود؛ قابل قبول واقع نشد. از همین رو استراتژی آمریکا در جهت مهار قدرت چین در قالب استراتژی احاله مسئولیت در منطقه هندو-پاسفیک تبلوریافته و کشور هند در میان متحدان آمریکا به سبب موقعیت ویژه در این منطقه توانسته به عنوان یکی از مؤتلفین اصلی واشنگتن به نقش آفرینی بپردازد. مقاله حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال بود که چگونه هند در استراتژی احاله مسئولیت آمریکا در منطقه هندو-پاسیفیک برای مهار چین نقش آفرینی کرده بود؟ در پاسخ به این سؤال که با روش تبیینی-تکوینی و ابزار تحقیق کتابخانه ای بررسی شده است ؛ فرضیه و یافته های پژوهش نشان می دهد که آمریکا در ابعاد اقتصادی-تجاری و نظامی-امنیتی از طریق سرمایه گذاری، تجارت دوجانبه، ائتلاف های دوجانبه و چندجانبه، امضای موافقت نامه های نظامی-امنیتی و... با کشور هند درصدد ائتلاف سازی چندجانبه و پیوند منافع استراتژیک بود که استراتژی احاله مسئولیت آمریکا را جهت مهار چین تقویت کند.
منازعه هند و پاکستان پس از 1998 و مدیریت بحران قدرت های بزرگ(مقاله علمی وزارت علوم)
این مقاله در پی بررسی نقش قدرت های بزرگ در مدیریت منازعه هند و پاکستان پس از 1998 می باشد. سؤال اصلی این است که چگونه قدرت های بزرگ در فرایند مدیریت منازعه هند و پاکستان طی سال های 2010-1998 ایفای نقش کرده اند. مفروض اصلی مقاله این است که قدرت های مزبور در مدیریت منازعه هند و پاکستان حضور داشته و به ایفای نقش پرداخته اند. در پاسخ به سؤال های بالا از الگوی «مدیریت قدرت های بزرگ» و تحلیل های «جفتی/ وراجفتی» به عنوان چهارچوب نظری استفاده شده است. فرضیه اصلی این است که امریکا، روسیه و چین به عنوان سه قدرت بزرگ با استفاده از برتری محلی شان، احترام به حوزه های نفوذ یکدیگر و کنش مشترک در مدیریت منازعه هند و پاکستان نقش داشته اند. روش مورد استفاده برای آزمون فرضیه بالا، پس رویدادی است و به طور مشخص سه بحران 1999، 2-2001 و 2008 به عنوان مطالعه موردی بررسی می شوند. در نهایت، بررسی سه بحران مذکور نشان می دهد که قدرت های بزرگ در بحران 1999 موفق شده اند که منازعه هند و پاکستان را مدیریت کنند اما در دو بحران دیگر توفیقی نداشته اند.
تحول سیاست خارجی هند در حوزه جنوب شرقی آسیا(مقاله علمی وزارت علوم)
هند از 1947 تا اواخر دهه 1980، سیاست جهان سوم گرایی را نسبت به حوزه جنوب شرقی آسیا در پیش گرفته بود که با مشخصه های کلیدی تلاش برای همبستگی جهان سوم، خودبسندگی اقتصادی و عدم تعهد تعریف می شد. از اواخر دهه1980، سیاست خارجی جهان سوم گرایانه هند نسبت به حوزه جنوب شرقی آسیا به سیاست عمل گرایی اقتصادی دگرگون شده است. این مقاله با طرح پرسش ذیل به تبیین تغییر سیاست خارجی هند در این منطقه می پردازد. پرسش این است که، چه عواملی سبب تغییر سیاست خارجی هند از جهان سوم گرایی به عمل گرایی اقتصادی در حوزه جنوب شرقی آسیا شده است؟ در پاسخ به پرسش اصلی مقاله، این فرضیه طرح شده است که افول نهروئیسم و رشد دیدگاه های رقیب، تغییرساختاری سیستم بین المللی از دوقطبی به تک قطبی و رشد فزاینده نفوذ اقتصادی منطقه ای چین، سبب دگرگونی سیاست خارجی هند در جنوب شرقی آسیا از جهان سوم گرایی به عمل گرایی اقتصادی شده است. در این پژوهش از روش تبیینی استفاده شده و نظریه موازنه منافع راهنمای بررسی فرضیه قرار گرفته است.
راهبرد موازنه گرایی هند در تعامل با ایران و آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف این پژوهش، بررسی تاثیر راهبرد موازنه گرایی عملگرایانه هند بر دیپلماسی این کشور در قبال ایران و ایالات متحده آمریکا است. رشد اقتصادی بالای هند، در سال های اخیر این کشور را به یک الگوی موفق در عرصه توسعه اقتصادی تبدیل کرده است.بسیاری از ناظران بر این باورند که سیاست خارجی عملگرایانه این کشور، نقش مهمی در تسهیل روند رشد اقتصادی اش ایفا کرده است. به کارگیری راهبرد موازنه گرایی در برابر ایران و آمریکا به عنوان دو رقیب منطقه ای و بین المللی یکی از نمودهای این رویکرد عملگرایانه هند است. بر این اساس در پژوهش حاضر با استفاده از روش تبیینی-تحلیلی درصدد پاسخ گویی به این پرسش هستیم که «هند چگونه توانسته به رغم وجود اختلافات گسترده ایران و آمریکا پس از یازده سپتامبر2001، منافع ملی خود را در قالب تعامل سازنده با هر دو طرف منازعه تعریف کند؟» فرضیه پیشنهادی برای پرسش درنظر گرفته شده این است که «در دهه اخیر هند تلاش کرده تا با راهبردی موازنه گرایانه ، از اختلافات بین ایران و آمریکا در جهت منافع خود استفاده نماید و از این طریق با هر دو کشور تعامل خوبی را برقرار نماید» نتیجه مقاله نیز نشان می دهد که راهبرد موازنه گرایی هند در رابطه با ایران و آمریکا تا اندازه زیادی راه را برای ارتقاء این تعاملات فارغ از هر گونه اختلافی تسهیل نموده و به گونه ای موجب شده تا هند در مسیر رشد و توسعه اقتصادی اش از هر دو آنها به صورت هم زمان امتیازاتی را بگیرد و نقش یک موازنه گر را به خوبی ایفا نماید.
نقش چابهار در همگرائی منطقه ای : مطالعه موردی جاده کتان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های روابط بین الملل دوره نهم زمستان ۱۳۹۸ ویژه موضوعی تحولات منطقه ای و بین المللی (پیاپی ۳۵)
29 - 50
تحولات در نظام بین الملل و ظهور قدرتهای اقتصادی در قاره آسیا ، اهمیت این قاره را در نظم اقتصادی آینده جهان دو چندان نموده است. پروژه های همگرائی منطقه ای مانند "یک کمربند یک جاده" و "جاده کتان" توسط چین و هند، گامی بلند برای رسیدن به این هدف می باشند. کلید اصلی پروژه جاده کتان ، بندر چابهار است. این بندر که در کنار دریای عمان قرار گرفته ، فرصتی برای هند ایجاد می کند تا به مسیر باستانی جاده ابریشم و آسیای مرکزی و افغانستان بپیوندد . از سوی دیگر، چابهار به علت قرارگرفتن در کناره دریای عمان و اقیانوس هند، هند ، ایران و همچنین اسیا و اروپا را به هم وصل می کند و می تواند عامل مهمی در تسهیل همگرائی منطقه ای باشد. پرسش اساسی این پژوهش این است که چابهار چه نقشی در همگرائی منطقه ای دارد؟ و پروژه جاده کتان از چه جایگاهی در این همگرائی برخوردار است؟ فرضیه مطرح شده در پاسخ، این است که چابهار به علت موقعیت ژئو استراتژیک و ژئو پولتیک ، نقش سازنده ای در ایجاد منافع مشترک و ایجاد همگرائی منطقه ای میان ایران، روسیه، کشورهای آسیای مرکزی، افغانستان و هند دارد و پروژه جاده کتان نیز به واسطه جایگاه کلیدی در سیاست خارجی هند مبتنی بر "سیاست پیوستن به آسیای مرکزی" ، می تواند مکمل تحقق این همگرائی باشد. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع اولیه و ثانویه شامل اسناد، گزارشها، کتب، مقالات و سایت های اینترنتی انجام می شود.
چشم اندازها و چالش های قدرت نرم هند در پرتو دموکراسی و توسعه اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)
اهمیت قدرت نرم به عنوان مکمل اجتناب ناپذیر قدرت سخت در دهه های اخیر مورد توجه دولت ها و به ویژه قدرت های بزرگ و نوظهور قرار گرفته است. هند در میان قدرت های نوظهور با برخورداری از ارزش های سیاسی منحصر به فرد نظیر میراث معنوی ماهاتما گاندی، جامعه مدنی نسبتا پویا، بهره مندی از عنوان بزرگترین دموکراسی دنیا، توسعه سریع اقتصادی و تنوع عظیم فرهنگی تمایز ویژه ای دارد. علی رغم بهره مندی هند از این منابع، در حال حاضر چین با وجود عدم برخورداری از یک نظام دموکراتیک، جدی ترین الگوی جایگزین برای مدل توسعه غرب محسوب می شود. با مرور گزاره های فوق این سؤال مطرح می شود که هند با چه تنگناها و مشکلاتی در بهره برداری حداکثری از منابع قدرت نرم خود روبرو بوده است؟ در پاسخ به این سؤال، فرضیه مقاله بر این مبنا استوار است که هند با تاخیر بیشتری نسبت به رقبای خود متوجه قدرت نرم گردیده و در همین راستا چالش هایی نظیر ضعف حکمرانی خوب، ناکارآمدی نسبی دولت در ارائه خدمات عمومی، فقر، فساد و کمبود زیرساخت های اولیه مانع از تبلور حداکثری قدرت نرم هند گردیده است. روش مورد استفاده در این مقاله توصیفی- تحلیلی بوده و از ابزار کتابخانه ای، اسنادی و منابع اینترنتی برای گردآوری داده ها استفاده شده است.
عروج زیستمان های بدیل و ظهور اقتصادی هند در سیاست بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست جهانی دوره پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۶)
105 - 75
این مقاله سعی کرده که با طرح پرسش ذیل به تبیین مساله ظهور اقتصادی هند بپردازد. پرسش این است که، بین عروج زیستمان ملی گرایی هندو و لیبرالیسم، و ظهور اقتصادی هند چه ارتباطی برقرار است؟ در پاسخ به پرسش اصلی مقاله، این فرضیه طرح شده است که، افول اخلاق گرایی و عروج ملی گرایی هندو و لیبرالیسم، محرکی تعیین کننده در انتقال هند به عمل گرایی استراتژیک و در نتیجه ظهور اقتصادی هند در سیاست بین الملل است. این پژوهش در صدد تبیینی جامع از دگرگونی سیاست بین المللی هند نیست، بلکه در جستجوی تبیین یک عامل کلیدی موثر بر ظهور اقتصادی هند است. در این پژوهش از روش تبیینی استفاده شده و نظریه موازنه منافع راهنمای بررسی فرضیه قرار گرفته است، یافته های مقاله نشان می دهد که زیستمان هایی که بر رفتار هند در سیاست بین المللی تاثیرگذار بوده اند، پیامدهایی تعیین کننده در زمینه دستاوردهای اقتصادی هند داشته اند و عروج ملی گرایی هندو و لیبرالیسم در هند نتایج چشمگیر اقتصادی داشته است.
روابط هند و آمریکا پس از فروپاشی دو قطبی عصر جنگ سرد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست جهانی دوره نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۳۴)
252 - 292
1 بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان جنگ سرد نظام دوقطبی درجهان فرو ریخت و روابط بین الملل دچار تغییر و دگرگونی گردید. به دنبال فروپاشی نظام دوقطبی، قدرت های جدیدی در مناطق مختلف جهان سر بر آوردند که می توانستند در مناطق خود حضور و نفوذ آمریکا را به چالش بکشند. علی رغم فراز و نشیب های روابط هند و آمریکا در دوره جنگ سرد روابط فعلی آمریکا با هند بسیار گسترده و در تمام ابعاد فرهنگی، اقتصادی و نظامی است. روابط هند با ایالات متحده آمریکا (و یا روابط هند و آمریکا) اشاره به روابط بین المللی است که بین هند و ایالات متحده آمریکا وجود دارد. علی رغم اینکه هند یکی از پیشگامان و اعضای مؤسس جنبش عدم تعهد در سال ۱۹۶۱، بود اما رابطه نزدیک تر هند با اتحاد جماهیر شوروی در طول جنگ سرد توسعه یافت. در طول آن دوره، همکاری هند و روابط استراتژیک و نظامی با مسکو و همراهی با سیاست های سوسیالیستی تأثیر منفی بر روابط آن با ایالات متحده گذاشت. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، هند شروع به بررسی سیاست های خارجی خود در جهان تک قطبی و گام برای رسیدن به توسعه روابط نزدیک تر با اتحادیه اروپا و ایالات متحده نمود. امروز، هند و ایالات متحده روابط فرهنگی، استراتژیک، نظامی و اقتصادی گسترده ای دارند. امروزه هند با پیوستن به نهادهای بین المللی و منطقه ای تلاش می کند که در مدیریت بین الملل خود را سهیم کند و با پیوستن به روندهای اقتصادی چون بریکس و تقویت سازمان سارک و.. در تلاش است تا جایگاه خود را در تصمیم گیری نظام بین الملل تقویت کند. و از آنجایی که هند کشوری است که از نظر فرهنگی با جمهوری اسلامی ایران اشتراک دارد و می تواند در سیاست خارجی خود به عنوان همسایه شرقی به عنوان همسایه خوب بیا ن شود و با تکیه بر این اصل ایران می تواند با همکاری های اقتصادی، فرهنگی با این کشور در راستای افزایش پیشرفت تلاش کند. سؤال اصلی مطرح شده در این رساله این است که ساختار نظام بین الملل بر روابط هند و آمریکا داشته است؟ فرضیه و پاسخ ارائه شده این است که الزامات هند برای رشد در نظام بین الملل، باعث افزایش تمایل هند به گسترش پیوندهایش با ایالات متحده آمریکا شده است.
همسویی طب و فلسفه و رد پای آن در علاجات داراشکوهی(مقاله علمی وزارت علوم)
طب و فلسفه، دو شاخه از علومی هستند که از آغاز تا کنون همراه بوده اند؛ همراهی که تحت تأثیر طرز تفکر یا خط مشی تمدن های پیشین به شکل ابتدایی در هر دو علم آغاز شد و با گذر از افت و خیزهای بسیار تا زمان حاضر ادامه یافت. این ویژگی، در طب ایرانی- اسلامی به دلیل تأثیر پذیری از تمدن های متقدم، به خصوص یونان و یا شرایط سیاسی و اجتماعی که فیلسوفان و صاحب نظران علوم عقلی و طبی را به دلیل جبر آن دوران در برهه ای از زمان و مکان گرد هم آورد، پررنگ تر دیده می شد و حاصل آن میراثی بود که با حمله مغول، سیاست های دوران صفوی و تبعات آن، درخشش پیشین خود را از دست داد، اما بارقه های آن در آثار دانشمندان، طبیبان و صاحب نظران ایرانی - اسلامی مهاجر به هند روشن ماند. از جمله این آثار می توان از کتاب «علاجات داراشکوهی» اثر«نورالدین حکیم عین الملک شیرازی» نام برد که وامدار طب آمیخته با فلسفه قدما و ترکیبی از طب هندی قرن یازدهم است. پژوهش پیش رو که به شیوه توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای تهیه و تدوین شده است، می کوشد ضمن ذکر وجوهاتی از همسویی طب و فلسفه، به بررسی سرفصل های فلسفی در کتاب طبی علاجات داراشکوهی بپردازد.