نظام های آموزشی

اهداف :این پژوهش برای کمک به نظام آموزش های عقیدتی- سیاسی، جایگاه، شیوه ها و موضوعات آموزش غیرحضوری و امکان سنجی اجرای آن انجام شد. روش­ها: برای پاسخ به سئوال های تحقیق، مطالعاتی در دو بخش کتابخانه ای (نظری) و میدانی (پیمایشی) با حجم 100 نفر نمونه متشکل از کارشناسان، مدیران و مربیان عقیدتی- سیاسی انجام گرفت. یافته­ها: 90% از نمونه آماری اجرای آموزش های عقیدتی- سیاسی را به­صورت ترکیبی (حضوری و غیرحضوری) مورد تایید قرار دادند. 47% افراد دروس عقاید، 64% دروس احکام، 65% دروس معارف، 85% دروس تاریخ اسلام، 49% دروس اخلاق، 78% دروس دانش سیاسی و 76% دروس نظام دفاعی را برای غیرحضوری شدن مورد تایید قرار دادند. 34% از نمونه آماری دوره های بدو خدمت، 75% دوره تداوم، 71% دوره های طولی، 73% دوره های بصیرت و 73% دوره های طرح ولایت را برای غیرحضوری شدن مناسب دانستند. 81% افراد آموزش غیرحضوری را برای گروه فرماندهان و مدیران، 82% برای گروه عموم مدیران، 59% برای گروه عموم نیروها، 91% برای گروه اساتید و مربیان مناسب تشخیص دادند. نتیجه­گیری: برای استقرار نظام آموزش غیرحضوری، به ویژه استقرار آن در داخل نظام سنتی (حضوری)، آمادگی در زمینه­های گوناگون لازم است و این امر با شیوه­های آزمایشی و بخشی ممکن خواهد بود.

آموزش و پرورش تلفیقی، فنونی تدوین کرده که با استفاده از آن در کلاس درس می توان شاهد رشد در چهار زمینة درون فردی, میان فردی، برون فردی، و ماورای فردی بود. آلبرت اینشتین معتقد است که: «رشته های گوناگون فقط نشانگر دانش محدود بشر در باره هستی بوده و باید رشته های متفاوت درهم تنیده گردد و توصیفی کامل از جهان هستی ارائه شود». برنامه های درسیِ موضوع محور, محتوای درس ها را برای دانش آموزان به صورت خشک, بی روح, انتزاعی و غیرمنطبق با کیفیت یادگیری، در محیط طبیعی ارائه کرده است و هرچه به عمق موضوع های آموزشی افزوده گشته، جدایی از زندگی بیشتر شده است و این رویکرد, یادگیرنده را به سوی یک بُعدی بودن, و اعتقاد بدون دلیل و رقابت به جای همکاری سوق داده است؛ در حالی که وقتی انسان در زندگی با یک مسأله، یا با یک موقعیت چند بُعدی مواجه می شود, نمی پرسد چه بخشی ریاضیات, چه بخشی علوم و کدام بخش مفاهیم تفکر اخلاقی و اجتماعی است، بلکه سعی می شود برای حل مسأله و گذار از یک موقعیت، منابع مختلف دانش و مهارت لازم را به دست آورد. این پژوهش با توجه به کاستی های فعلی نظام برنامه ریزی درسی کشور، به دنبال چشم اندازی برای برنامه های تلفیقی دوره ابتدایی است که با توجه به مسأله محور بودن آن، پرورش مهارت های تفکر اجتماعی و اخلاقی در سطوح بالاتر را در پی دارد. هدف کلی این پژوهش، بررسی و تحلیل عناصر برنامه درسی تلفیقی علوم با مفاهیم اخلاقی در چند کشور منتخب است. جامعه آماری در این تحقیق، کشورهای شرکت کننده در مطالعه بین المللی ریاضیات و علوم (TIMSS) بوده و انتخاب نمونه با توجه به درهم تنیدگی برنامه علوم با مفاهیم اخلاقی آمریکا, کانادا و استرالیا انتخاب شده است. روش اجرای تحقیق از نوع توصیفی, تحلیلی است. از اسناد برنامه های درسی علوم دوره ابتدایی و کتاب های مرجع شامل دائره المعارف های تخصصی تعلیم و تربیت و برنامه های درسی به صورت تحلیل محتوا استفاده شده است.

هدف پژوهش حاضر ارائه چارچوب استانداردسازی توسعه منابع انسانی در نظام های آموزشی است که به روش توصیفی از نوع پیمایشی اجرا گردید. جامعه آماری کلیه اساتید و مدرسین رشته ها و گرایش های علوم تربیتی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 12 کشوری به تعداد 255 نفراست و نمونه آماری نیز مساوی جامعه آماری، که با استفاده از روش سرشماری انتخاب گردید. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته می باشد. نتایج به دست آمده نشان دادکه ، چارچوب استانداردسازی توسعه منابع انسانی دارای چهار بعد و بیست و سه مؤلفه به شرح زیر می باشد. بعد تعهد، شامل: تعهد علنی جهت توسعه افراد در تمامی سطوح، آگاهی کلیه کارکنان از چشم انداز و اهداف کلان، تدوین طرح جامع کسب و کار، تدوین نیازهای آموزشی و توسعه کارکنان، آگاهی کلیه کارکنان از نقش خود در موفقیت سازمان، ارتباط مدیریت ارشد با نمایندگان کارکنان و ارتباط مدیریت ارشد با نمایندگان کارکنان می باشد. بعد طرح ریزی، شامل: تدوین منابع لازم آموزش و توسعه، ارزیابی نیازهای آموزش و توسعه با توجه به اهداف، طراحی فرایند ارزیابی نیازهای آموزش و توسعه، تعیین مسئولیت توسعه افراد در سراسر سازمان، صلاحیت مدیران جهت توسعه کارکنان، تناسب اهداف و استانداردهای توسعه ای و پیوند اهداف آموزشی به استانداردهای خارجی است. بعد اقدام، شامل: معارفه کارکنان جدید و تعیین نیازهای آموزش و توسعه آن ها، توسعه مهارت های کارکنان متناسب با اهداف، آگاهی کارکنان از فرصت های توسعه، تشویق کارکنان در تعیین نیازهای آموزشی و نحوه تأمین آنها، اقدامات مؤثر جهت تحقق اهداف آموزش و توسعه و اقدامات مؤثر جهت تحقق اهداف آموزش و توسعه می باشد. بعد ارزیابی، شامل: ارزیابی نقش توسعه کارکنان در اهداف، ارزیابی نتایج آموزش و توسعه در سطوح فردی، گروهی و سازمانی و آگاهی مدیریت ارشد از هزینه ها و منافع توسعه افراد است.

هم زمان با تغییرات سریع فنون و مهارت ها و ظهور پدیده های نوین فناوری اطلاعات و تاثیر آن ها بر شیوه ها و روش های زیستن، فرایند آموزش نیز متحول شده است. جهانی شدن و پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات همراه با افزایش تنوع ویژگی های دانشجویان و تنوع فرهنگی کاربران، مؤسسات آموزشی را به چالش کشیده است. فرهنگ یادگیری الکترونیکی به استفاده از فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی در سازمان اشاره دارد که در قالب مجموعه ای از ارز ش ها، نظام ها و عادت های سازما نی کل سازمان و افراد را برای بهبود بخشیدن مستمر میزان دانش، شایستگی و عملکرد خود حمایت و تشویق می نماید. موفقیت در یادگیری الکترونیکی مستلزم تغییر در درک و رفتار یادگیرندگان، برای تغییر در توسعه برنامه درسی آموزشی است. نقش عوامل آموزشی- فرهنگی از مقوله های بسیار مهمی است که در طراحی و ایجاد محیط یادگیری به ویژه یادگیری الکترونیکی بایستی مورد توجه قرار گیرند؛ بر این اساس و با توجه به تحولات نظام های آموزشی در قرن بیست و یکم و بروز بحران های تأثیر گذار بر سیستم های آموزشی از جمله بحران بیماری کووید 19، که یادگیری الکترونیکی را به الزامی بی بدیل در نظام آموزشی تبدیل ساخته است، این مطالعه به منظور تحلیل ساختارمند فرهنگ یادگیری الکترونیکی در نظام های آموزشی با رویکردی به بحران کووید 19 انجام گردید.

درباره آینده دانشگاه ها بسیار نوشته اند و از این پس نیز می توان انتظار داشت که اصحاب نظر در این عرصه مهم آرای خود را به نیت تأثیرگذاری در اذهان عمومی و به خصوص مسئولان و تصمیم گیران به جامعه عرضه کنند. در این مقاله کوشش شده از جنبه هایی که احیاناً کمتر از سوی دیگر محققان بدان توجه شده است به مسئله آینده دانشگاه ها پرداخته شود. در آنچه در پی می آید، پس از مقدمه ای کوتاه، که به یکی از مسائل مهم در باب آینده نظام های آموزشی، یعنی تحولات مفهومی و دگرگونی های بافت فرهنگی و اجتماعی و تغییرات فناوری و آموزش عالی اشاره دارد، به مسئله زوال الگوهای کنونی دانشگاه ها پرداخته شده است؛ سپس از تأثیراتی که فناوری های نوظهور بر شیوه های آموزش و فراگیری در آینده خواهند داشت سخن به میان آمده است؛ و در پایان، توضیحاتی درباره آینده دانشگاه و نظام دانشگاهی در ایران داده شده و به شروطی اشاره شده است که برای بقای این نظام می باید تحقق یابد.

هویت که شخصیت هر جامعه ای را تشکیل می دهد، ارزش های فرهنگی است که توسط قشر تحصیل کرده و دانشگاهی صیانت شده و در مسیر انتقال به نسل های آینده با تحولات و نیازهای روز جامعه همگام می گردد. این وظیفه ی نظام های تربیتی، بخصوص آموزش عالی است که برای ارتقاء و انتقال مناسب هویت فرهنگی به تدوین مناسب ترین سیاست های راهبردی اقدام نمایند. نظام آموزش عالی در رشته های هنری به تناسب محتوای موضوعی و مفهومی که با فرهنگ جامعه و همچنین ارتباط با ارزش های بومی، ملی و آیینی دارد، در این میان از اهمیت و حساسیت بیشتری برخوردار است. این پژوهش که به لحاظ هدف، تحقیقی بنیادی است، در تحلیل نظام های آموزش عالی رشته های هنری، ابتدا با روش کتابخانه ای، به تاریخچه ، مفاهیم بنیادی و چارچوب هایی که می باید در امر آموزش، تعلیم و تربیت مدنظر قرارگیرد، پرداخته و سپس در مطالعه ای پیمایشی ویژگی های هویتی این نظام و تاثیر متغیرهای فرهنگی معاصر را در برنامه های آموزشی این رشته ها مورد بررسی قرار داده است. در نتیجه ؛ برنامه های آموزشی و سرفصل های مصوب در رشته های هنر نیازمند بازبینی، تصحیح و سازگاری با تغییرات و تحولات معاصر بوده و در شرایط موجود با نیازهای جامعه، انتظار دانشجو و آرمان های ایران اسلامی همگامی نداشته، کیفیت لازم را برای حفظ و انتقال هویت فرهنگی ندارد.

هدف از پژوهش حاضر، ارائه مدل جامع سرمایه فکری با رویکرد یادگیری سازمانی به عنوان الگویی برای پیشرفت نظام های آموزشی به عنوان سوال اصلی تحقیق است است به عبارتی، شناسایی ابعاد و مؤلفه های سرمایه فکری و یادگیری سازمانی در نظام های آموزشی از فرضیه های اساسی تحقیق به شمارمی آید. پژوهش حاضر از منظر ماهیت و روش جمع آوری داده ها، توصیفی -پیمایشی و استراتژی تحقیق ترکیبی (کیفی و کمی) است. جامعه مورد مطالعه، خبرگان دانشگاهی و حرفه ای آموزش و پرورش بودند و نمونه گیری به شکل هدفمند انجام و در مجموع 25 نفر انتخاب شدند. پس از تعریف موضوع و انجام مطالعات اکتشافی و کتابخانه ای، ابعاد و مؤلفه های متغیرها از طریق روش دلفی و پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد و براساس روش های آماری کیفی توسط نرم افزار(Spss 22) تحلیل و نهایتاً تناسب مدل به اجماع خبرگان رسید. در ادامه تحلیل عاملی تأییدی هر یک از متغیرهای پژوهش توسط نرم افزار(PLS 3) انجام شد. یافته های پژوهش شامل شناسایی و معرفی ابعاد مرتبط با سرمایه فکری با 21 مؤلفه، شناسایی و معرفی ابعاد یادگیری سازمانی با 12 مؤلفه می باشد و از آنجایی که ساخت روایی مشترک متقاطع، میزان پایایی مرکب و میانگین واریانس های استخراج شده در سطح قابل قبول بود، مدل مناسبی درراستای اهداف سازمانی و مزیت رقابتی تشخیص داده شد.