مطالب مرتبط با کلیدواژه

برنامه ریزی شهری


۱۴۱.

بررسی چرایی فقدان شهر و فقدان نظریه پایه تعریف شهر در ایران

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شهر برنامه ریزی شهری توسعه شهری دولت ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۱۴۰
تعاریف و برداشت های مختلفی از شهر وجود دارد که دارای تشابهات و تفاوت هایی است. طبق ماده 4 قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری ایران، شهر، محلی (مکانی) است با حدود قانونی که در محدوده جغرافیایی مشخص واقع شده و از نظر بافت ساختمانی، اشتغال و سایر عوامل دارای سیمایی با ویژگی های خاص خود است، به طوری که اکثریت ساکنان دایمی آن در مشاغل کسب، تجارت، صنعت، خدمات و فعالیت های اداری اشتغال داشته و در زمینه خدمات شهری از خودکفایی نسبی برخوردارند. شهر کانون مبادلات اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی حوزه نفوذ پیرامون خود بوده و حداقل دارای ده هزار نفر جمعیت است. یا مکان تجمع عده کثیری از مردم با سلایق، افکار، رفتار و... متفاوت می باشد. از نظر کالبدی، شهر جایی است که دارای ساختمان های بلند، خیابان ها، پارک ها، ادارات، زیرساخت ها و تاسیسات شهری و... می باشد. در بعد اقتصادی نیز شهر جایی است دارای وجه غالب اشتغال صنعتی، خدماتی و سبک مصرف و زندگی یا شیوه تولید متفاوت از روستا است. اما با این حال در ایران فقدان شهر و فقدان نظریه پایه تعریف شهر در ایران وجود داشته است که نگارنده به روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از منابع کتابخانه ای به چرایی این موضوع پرداخته است.
۱۴۲.

ظرفیت های برنامه ریزی شهری همکارانه برای پاسخ به مسائل سالمندی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سالمندی برنامه ریزی شهری برنامه ریزی همکارانه مشارکت شهروندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۱۷۳
رشد امکانات زیست و حمایت های بهداشتی ازشهروندان، هرسال به سهم سالمندان ازجمعیت شهرها افزوده می شود. متناظربا این افزایش سهم، چالش های جدیدی پیش روی مدیریت شهری قرارگرفته است. سالمندان بنا به ویژگی های خاص عملکردی وفیزیکی خود ازیک طرف امکان استفاده از برخی تسهیلات موجود در شهرها را نداشته و از سوی دیگر نیازهایی ویژه دارندکه دربرنامه های متداول توسعه شهری مغفول واقع شده اند. مدیریت شهری همواره بایستی به نیازهای شهروندان پاسخگو بوده و به ویژه از گروه های درمعرض آسیب حمایتی ویژه به عمل آورد. درواقع درالگوی مطلوب، مدیریت شهری علاوه برعدالت ورزی درتأمین خدمات (که هدف آن عموم شهروندان است) می بایست نوعی از «تبعیض مثبت» را درفضای شهر حاکم نماید. درسطح جهانی، برنامه ریزی همکارانه به عنوان شیوه ای نوین از برنامه ریزی شهری که هدف خود را بر پاسخ به مسئله «مردم سالاری در برنامه ریزی شهری» از طریق فرصت دهی به شهروندان برای تدوین، تصویب و نهایتاً اجرای پیشنهاد های توسعه ای قرار داده است، در بسیاری از حوزه های بالادستی برنامه ریزی به کار گرفته شده است. مقاله حاضر با تبیین ظرفیت های این شیوه از برنامه ریزی شهری برای پاسخ به مسئله سالمندی شهروندان، این پیشنهاد را طرح می نماید که با استفاده از برنامه ریزی همکارانه در سطح برنامه های محلی توسعه شهری، از تکرار تجربه شکست خورده برنامه ریزی سنتی – جامع برای مواجهه با مسئله سالمندی پیشگیری نموده و از این طریق به ارتقا کیفیت زندگی سالمندان به عنوان یک گروه آسیب پذیر اجتماعی اقدام شود. مقاله برگرفته از رساله دوره دکتری نویسنده اول با عنوان « طراحی الگوی برنامه ریزی شهری همکارانه همساز با ساختار نهادی ایران» با راهنمایی دکتر مهین نسترن و دکتر محمودرضا ثقفی است.
۱۴۳.

تحلیلی بر تجربه شهر دوستدار سالمند (مطالعه موردی: شهر کرج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهر دوستدار سالمند شهر کرج سالمندی مکان مندی برنامه ریزی شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۱۳۸
جهان، اکنون، دو فرآیند عمده جمعیت شناختی را تجربه می کند: یکی «سالخوردگی جمعیت» و دیگری، «شهرنشینی فزآینده». این دو فرآیند، جزء دغدغه های اصلی برنامه ریزی و مدیریت شهری است. از جمله الگوهای توسعه شهری که بر رابطه بین فضاهای شهری و پدیده سالخوردگی تأکید دارد، «شهر دوستدار سالمند» است. هدف شهر دوستدار سالمند، ساخت شهر مطابق با نیازهای سالمندان است. پیش فرض تحقیق بر این ایده استوار است که سالمندی به همان میزان که «بدن مند» است، «مکان مند» نیز است. همچنین سالمندی صرفاً محدود به فضاهای خاص شهری نیست، بلکه هر جنبه از زندگی سالمندی با فضاهای گوناگون شهری ارتباط پیدا می کند. ارزیابی و تحلیل تجربه شهر دوستدار سالمند بر اساس یک سری شاخص ها و معیارها صورت می گیرد. این مقاله بر پایه تدوین شاخص ها و معیارهای مورد نیاز، از طریق روش های کمّی و کیفی، به تحلیل تجربه شهر دوستدار سالمند در شهر کرج پرداخته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که تجربه شهر دوستدار سالمند در نمونه شهر کرج، به طور کلی پایین تر از استانداردهای لازم است. از این رو، نیاز به ارتقاء، اصلاح، احیاء و در مواردی ایجاد دارد.
۱۴۴.

تحلیل سینوپتیکی و الگوهای گردشی موثر بر برنامه ریزی حمل و نقل شهری (مطالعه موردی حمل و نقل هوایی شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اهواز صنعت حمل ونقل برنامه ریزی شهری همدید آب و هوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۱۸۷
شناخت الگوهای گردشی حاکم بر اختلالات پروازی در راستای کاهش چالش های صنعت حمل و نقل هوایی بسیار پراهمیت است. به منظور شناسایی الگوهای گردشی مؤثر در ایجاد اختلالات پروازی از داده های مربوط به فشار سطح دریا و ترازهای پانصد و 850 هکتوپاسکال در قلمرو جغرافیایی 0 تا 80 درجه طول شرقی و 0 تا 80 درجه عرض شمالی و همچنین فراسنج های جوی امگا، رطوبت ویژه و نسبی و مؤلفه های مداری و نصف النهاری باد بر اساس روزهای همراه با اختلال پروازی بیش از 8 مورد و افق دید کم در ماه های مورد نظر انتخاب و نقشه های مرتبط در محیط نرم افزارGrads ترسیم شد. نتایج به دست آمده نشان که الگوهای گردشی موثر در اختلالات پروازی در ماه ژانویه در فصل سرد سال وجود سامانه کم فشاری در تراز دریا، سامانه پُرارتفاع واچرخندی در تراز 850 هکتوپاسکال و پشته ای ارتفاعی در تراز پانصد هکتوپاسکال حاکمیت دارد، دریای مدیترانه، منطقه مورد مطالعه . در ماه ژوئن در فصل گرم سال در تراز دریا سامانه کم فشاری پهنه گسترده ای از هند، پاکستان، عمان، عراق و جنوب ایران را فرا گرفته است، در الگوهای گردشی ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 850 هکتوپاسکال یک سامانه کم ارتفاع چرخندی بر روی منطقه شکل گرفته است. در تراز پانصد هکتوپاسکال استقرار پر ارتفاع جنب حاره منطقه را تحت تاثیر خود قرار داده است. به طور کلّی استقرار و تقویت پُر ارتفاع جنب حاره، در تراز پانصد هکتوپاسکال و گردش چرخندی در تراز 850 هکتوپاسکال به همراه حاکمیت کم فشار حرارتی در سطح زمین، آرایش همدید الگوهای تابستانه در دوره گرم سال را نشان میدهد.
۱۴۵.

میزان تاثیرگذاری احداث خانه های دوم بر انواع آلودگی ها و پیامدهای نامطلوب زیست محیطی (مطالعه موردی شهر اردکان فارس و روستاهای اطراف)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهر اردکان برنامه ریزی شهری خانه های دوم تغییر کاربری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۴
شهر توریستی اردکان به سبب داشتن جاذبه های طبیعی آب وهوایی دل نشین و وجود باغات فراوان سالانه میزبان ده ها هزار نفر از گردشگران می باشد. در این میان تعداد زیادی از این گردشگران تمایل دارند که وقت بیشتری را در محیط دل انگیز این شهر بگذرانند و با ساخت یا اجاره طولانی مدت خانه این خواسته خود را برآورده می کنند. به این خانه ها خانه های دوم گفته می شود. چنین خانه هایی معمولاً در نواحی کم جمعیت، روستاها و یا شهرهای کوچک قرار داشت و برای مقاصد تفریحی استفاده می شوند، دارای اسامی خانه های آخر هفته و خانه های تعطیلات نیز هستند. در این پژوهش به بررسی خانه های دوم و آثار آن بر کاربری کشاورزی پرداخت شده است. نتایج پژوهش نشان داد، براساس برداشت های میدانی و مطالعه آمار بنگاه های املاک مختلف شهر بیشترین معاملات باغ در شهر اردکان یعنی 80 درصد معاملات توسط غیربومی ها و تنها 20 درصد معاملات باغ ها مربوط به افراد بومی است. نتایج حاصل از این پژوهش های میدانی نشان می دهد که تقریباً تمامی باغ های خریداری شده توسط غیربومی ها تبدیل به خانه و باغ و ویلا می شود که به عنوان خانه های دوم مورد استفاده صاحبان قرار می گیرد. نشان می دهد که ارتباط معناداری میان ساخت خانه های دوم در شهر اردکان و تغییرات زیست محیطی و اکو لوژیکی در این شهر می باشد که لازم است در برنامه های مدیریتی آینده این شهر مورد توجه قار گیرد.
۱۴۶.

بررسی تجربیات CDS در ایران و جهان

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی شهری استراتژی توسعه شهری (CDS) طرح جامع شهرهای ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۲۵۳
در دهه های اخیر مکاتب و پارادایم های متعددی در حوزه ادبیات شهری شکل گرفته اند که برخی از آنها تأثیرات عمیقی بر فضاهای شهری نهاده اند، در این میان رویکرد «استراتژی توسعه شهری» (CDS) که یکی از مهم ترین و بحث انگیزترین آنها محسوب شده و در چند سال اخیر نیز توجه بسیاری از محافل علمی- حرفه ای ایران را نیز به خود معطوف کرده است. هر چند حیات CDS به شکل گیری رسمی سازمان «ائتلاف شهرها» به سال 1999 برمی گردد، اما این سازمان در سال های بعد با مشارکت «بانک جهانی» و مرکز سکونتگاه های انسانی وابسته به سازمان ملل متحد (HABITAT) اسناد رسمی آن را منتشر کرده و در حال حاضر نیز تریبون و متولی رسمی اجرایی CDS در سطح جهانی به شمار می رود. امروزه بسیاری از مدیران، برنامه ریزان و نظریه پردازان شهری سعی در بسط این موضوع دارند که با استناد به تجارب موفق CDS، این رهیافت چگونه و با کدام مکانیسم ها قادر است در انتظام فضایی شهرها، ایجاد تغییرات مثبت در زندگی عادی شهروندان و کاهش فقر شهری، نقش خود را توسعه دهد. مروری بر اجرای CDS در بیش از 250 شهر جهان سومی در کمتر از یک دهه، تأکیدی است این بر نکته که رویکرد بیش از آنچه به دنبال تهیه طرح باشد، مبتنی اجرا و عمل است. این در حالی است که اغلب شهرهای کشورهای در حال توسعه نظیر ایران، هم از نظر تهیه و تدوین و هم از بعد ارجا، شرایط دشواری را تجربه می کنند، چرا که رویکرد عمده در مدیریت و برنامه ریزی شهری ایران متأثر از مکتب برنامه ریزی کلاسیک با محوریت طرح جامع است که غالباً در آن ابعاد توسعه فیزیکی، آرایش و انتظام کالبدی شهرها بر ابعاد اجتماعی - شهروندی تقدم دارد. با اینکه طرح های جامع در ایران با هدف زمینه سازی رشد کالبدی موزون شهرها تدوین می شوند، اما عملاً نه تنها انرژی و هزینه های بسیاری را بر اقتصاد شهری تحمیل می کنند، بلکه اغلب بخش عمده ای از اهداف آنها هرگز محقق نمی شوند.
۱۴۷.

سیاست ها، استراتژیها و روشهای برخورد با خودروهای فرسوده(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی شهری آلودگیهای زیست محیطی خودروهای فرسوده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۸۵
امروزه در برنامه ریزیهای شهری و همچنین در طرحهای توسعه ساختار شهرها، توجه به دیدگاههای زیست محیطی و انرژی دارای اهمیت ویژه ای است . چنانچه آلودگیهای زیست محیطی، پایان انرژی و پیامدهای ناشی از آن توسعه پایدار شهری را با مشکلات متعددو غیر قابل جبران روبرو خواهد کرد. خودروهای فرسوده یکی از عوامل موثر آلودگی هوا و محیط زیست می باشند . در کشورهای جهان سوم، تلاش مهم و کارآمدی در زمینه خودروهای فرسوده صورت نگرفته است . و با توجه به روند افزایش سریع تولید خودرو، لزوم برنامه ریزی برای خودروهای فرسوده آشکارتر شده است . در این میان متناسب با رشد سریع تولید خودرو و وجود تعداد بیشماری خودرو فرسوده در کشور ایران، برنامه ء منسجمی برای کنترل و بازیافت خودروهای فرسوده ارایه نشده  است. در پژوهش حاضر برنامه ها، سیاستها ، استراتژیها و روشهای برنامه ریزی خودروهای فرسوده در کشورهای مختلف پیشرفته بررسی و مطالعه شده تا با مطالعه تطبیقی و کمک گرفتن از دیدگاههای کشورهای مختلف و آشنایی با روشها و شیوهای مقابله با خودروهای فرسوده، راهکارهای مناسب برخورد با خودروهای فرسوده در ایران اتخاذ گردد.  
۱۴۸.

مدل سازی برنامه ریزی عدد صحیح در جمع آوری پسماندهای شهری «مطالعه موردی منطقه 2 شهرداری تهران ناحیه یک»(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: مدیریت پسماند مدیریت شهری برنامه ریزی شهری مسیریابی جمع آوری پسماند مدلسازی ریاضی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲ تعداد دانلود : ۸۱
در این مقاله الگوریتمی طراحی می گردد تا با ارائه مسیرهای مناسب درون هر ناحیه شهرداری، هزینه های جمع آوری پسماند را به حداقل ممکن کاهش دهد. از آنجا که میزان مصرف سوخت رابطه مستقیمی با مسافت طی شده توسط ماشین های جمع آوری پسماند دارد، با حداقل کردن مسافت طی شده می توان هزینه های سوخت مصرفی را نیز کاهش داد. هم چنین با توجه به اینکه جمع آوری پسماند در صد عمده ای (حدود 50 الی 70 درصد) از مخارج کل یک سیستم مدیریت پسماند شهری را تشکیل می دهد ( علوی مقدم. م 1377، 59 )، در صد اندکی بهبود در عملکرد سیستم، موجب کاهش کل هزینه های مدیریت پسماند به میزان قابل ملاحظه ای می شود. مدل ریاضی این مساله از نوع برنامه ریزی عدد صحیح با سه نوع متغیر تصمیم گیری و چهار نوع محدودیت است که برای حل آن در زمان نسبتا” کوتاه یک روشی ابتکاری شامل سه الگوریتم پیشنهاد می گردد. در روش پیشنهادی، ابتدا کل محدوده مورد بررسی با استفاده از الگوریتم اول ( بخش بندی[1]) به بخش های کوچکتر تقسیم می گردد که هرناحیه از تعدادی مخزن تشکیل می شود و بین چهار خیابان محصور است.  هر نقطه واقع در مرز هر ناحیه می تواند یک نقطه شروع یا پایان بالقوه برای عملیات جمع آوری باشد. سپس با استفاده از الگوریتم دوم ( تولید مسیر) برای هر بخش کوتاه ترین مسیر بین هر زوج نقطه شروع و پایان تعیین می شود. در گام بعد الگوریتم ترکیب، بخش های همجوار مناسب را با توجه به ظرفیت و تعداد ماشین های جمع آوری موجود در هر ناحیه مشخص می کند بطوریکه کل مسافت طی شده در مجموع این بخش ها به حداقل برسد. در این روش ابتکاری موانع توپولوژیکی مانند بن بستها و بلوارها و همچنین مقررات ترافیکی مانند یک طرفه بودن به عنوان محدودیت لحاظ شده اند تا نتایج حاصل از این روش هر چه بیشتر به واقعیت نزدیک باشند. هم چنین به منظور حصول اطمینان از عملکرد الگوریتم در ابعاد واقعی، مورد کاوی این تحقیق برای سه ناحیه از شهرداری تهران انجام می شود و عملکرد الگوریتم از مقایسه میزان مسافت طی شده در حالت واقعی با میزان مسافت طی شده توسط الگوریتم پیشنهادی مورد بررسی قرار  می گیرد، که در نهایت برتری روش پیشنهادی در این مقاله رانسبت به روش بکار رفته در دنیای واقعی نشان می دهد
۱۴۹.

تحلیل فرایند رشد و تکوین شهر ارومیه با بهره گیری از همپوشانی عکس ها هوایی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: ارومیه گسترش کالبدی برنامه ریزی شهری تصویر هوایی سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲ تعداد دانلود : ۱۱۷
شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی به عنوان دهمین شهر پرجمعیت کشور و دومین شهر بزرگ شمال غرب به شمار می رود. این شهر در دهه های گذشته همگام با دیگر شهرهای ایران شاهد تغییرات وسیع و گسترده ای در ساختار بافت و کالبد سنتی خود بوده است. شناخت و تحلیل دقیق و واقعی تر از چگونگی تغییرات ایجاد شده در طراحی و برنامه ریزی های مرتبط با مسائل شهری در حال و آینده به خوبی می تواند به یاری متخصصان و مدیران شهری آمده و دستیابی به شهری سالم تر و پایدارتر را سهل تر سازد. لذا بررسی و مطالعه تصویرهای هوایی سال های مختلف در کنار سایر راهکارها به عنوان یکی از بهترین ابزارهای شناخت و تحلیل در این زمینه بشمار می روند. بر همین اساس مقاله حاضر با رویکردی توصیفی و در نهایت تحلیل گونه تلاش دارد تا تغییرات کالبدی شهر ارومیه را مورد مطالعه قرار دهد.
۱۵۰.

بررسى تاثیر نقش بازرگانى پیرانشهر بر شاخص هاى استراتژى توسعه شهرى(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی شهری نقش شهر استراتژی توسعه شهری پیرانشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۰۲
هدف این مقاله بررسى و تحلیل شاخص هاى استراتژى توسعه شهر و میزان تأثیرگذارى نقش شهر بر آنها و شناخت روند و عملکرد کنونى پیرانشهر در ارتباط با شاخص هاى یادشده است. داده هاى موردنیاز با استفاده از پرسش نامه با نظرخواهى از سه گروه شهروندان، مدیران و نخبگان شهرى با حجم نمونه 474 نفر گردآورى شده است. تجزی هوتحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزارهاى SPSS و SmartPLS انجام شد. به دنبال تائید روایى مناسب پرسش نامه با استفاده از تحلیل عاملى تأییدى، فن معادلات ساختارى به روش حداقل مربعات جزئى، جهت بررسى روابط بین متغیرهاى پژوهش به کار گرفته شد. نتایج نشان داد نقش بازرگانى شهر تأثیر مثبتى بر هر یک از ابعاد چهارگانه استراتژى توسعه شهرى (قابلیت زندگى، حکمروایى، بانکى بودن، رقابت پذیرى) اعمال کرده است. قابلیت زندگى با ضریب مسیر 798 / 0 و رقابتى بودن با ضریب مسیر 325 / 0 به ترتیب بیشترین و کمترین تأثیر را از نقش بازرگانى شهر پذیرفت هاند.
۱۵۱.

بررسی رابطه برنامه ریزی شهری و شهرسازی بااحساس امنیت شهروندان؛ مطالعه موردی معابر شهر رشت در راستای ارائه مدلی کاربردی برای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی شهری احساس امنیت معابر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۱
به طور کلی حفظ و ارتقاء احساس امنیت شهروندان بایستی یکی از مهم ترین اهداف برنامه ریزی شهری و شهرسازی تلقی شود. عوامل بسیاری در نیل به این هدف تأثیرگذارند که یک از مهم ترین این عوامل بحث معابر شهری است. هدف این مقاله بررسی رابطه برنامه ریزی شهری و شهرسازی بااحساس امنیت شهروندان با تأکید بر معابر شهر رشت است. سؤال اصلی مقاله این است که معابر شهری به عنوان یکی از اجزای مهم برنامه ریزی شهری و شهرسازی در همه شهرها و به خصوص شهرستان رشت چه تأثیری بر احساس امنیت شهروندان گذاشته اند؟ این مقاله با بررسی معابر شهری در دو دسته خیابان های اصلی و پیاده روها سعی می کند به اثبات رابطه آن با احساس امنیت شهروندان بپردازد. نتایج این مقاله نشانی می دهد که با گذشت زمان تناسب بین جمعیت شهری و معابر شهری رشت (پیاده روها و خیابان ها) بر هم خورده است به نحوی که مشکلاتی از جمله معضل ترافیک و ضعف حمل و نقل عمومی و نیز ضعف مدیریت بحران در حوادث غیر مترقبه و نیز مشکلات زیست محیطی را در شهرستان به دنبال داشته که در آینده تشدید خواهد شد و برهم کنش همه این کنش ها و واکنش ها افت سطح احساس امنیت شهروندان این شهر است. با توجه به این مقدمه در این مقاله سعی خواهد شد با استفاده از ترکیبی از روش های کیفی و کتابخانه ای و نیز نظر سنجی و مصاحبه با صاحب نظران و اساتید حوزه جغرافیا و شهرسازی و نیز شهروندان شهر رشت نقش برنامه ریزی شهری و شهرسازی با تأکید بر معابر را در احساس امنیت شهروندان به طور کلی و به ویژه شهر رشت تحلیل و اندازه گیری نمائیم.
۱۵۲.

بررسی مولفه های شهر هوشمند در ارتقاء کیفیت زندگی شهری (شهر مورد مطالعه: بابلسر)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شهر هوشمند مولفه های شهر هوشمند برنامه ریزی شهری بابلسر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۷۷
یکی از مفاهیم جدید، جهت مقابله با چالش های کنونی شهرها در عرصه ی برنامه ریزی شهری، توسعه شهر هوشمند است که در طول سال های اخیر بیش از پیش مورد مطالعه و توجه قرار گرفته است. شهر بابلسر نیز با دارا بودن کارکردهای گردشگری-توریستی و دانشگاهی، در حوزه مدیریت شهری دارای مشکلات متعددی در این زمینه است که با بکارگیری مولفه های شهر هوشمند می تواند به بخشی از آن موارد پاسخگو باشد. لذا هدف این تحقیق بررسی مولفه های شهر هوشمند در ارتقاء کیفیت زندگی شهری در بابلسر می باشد. روش شناسی تحقیق مبتنی بر رویکردهای توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات و داده های مورد نیاز از طریق مراجعه به داده های اسنادی و توزیع پرسشنامه ( بدلیل گسترش اپیدمی ویروس کرونا19 - Covid ) به صورت مجازی در سایت های معتبر شهری صورت پذیرفته است. پس از کدگذاری و ورود داده ها به نرم افزار SPSS ، تحلیل داده ها توسط این نرم افزار و آزمون های فریدمن، کندال و کولموگرف-اسمیرنوف انجام شد. نتایج حاصل از آزمون دبلیو کندال نیز طبق بررسی مهمترین مولفه های شهر هوشمند در بابلسر نشان می دهد حکمروایی هوشمند با امتیاز 8722/2 و sw: 2/90 در رتبه و اولویت اول و محیط زیست هوشمند با امتیاز 1/4001و sw: 1/21 در رتبه و اولویت ششم و آخر از دیدگاه کارشناسان می باشد و این در صورتی است که شهروندان شهر بابلسر زندگی هوشمند را با امتیاز 1/3854و sw: 2/29 رتبه و اولویت اول و حکمروایی هوشمند را با امتیاز 1/0033 و sw: 1/20 به عنوان رتبه و اولویت آخر خود موثر دانسته اند. همچنین نتایج حاصل از ارزیابی پاسخ جامعه هدف تحقیق و اعمال امتیاز بر اساس ضریب آلفا کرونباخ در بررسی تاثیر مولفه های شهر هوشمند در کیفیت زندگی شهری بابلسر نشان می دهد، حکمروایی هوشمند با میانگین ارزیابی 99/2 وضعیت: قابل قبول، اقتصاد هوشمند با میانگین ارزیابی 90/1 وضعیت: ضعیف، محیط زیست هوشمند با میانگین ارزیابی 50/1 وضعیت: ضعیف، تحرک هوشمند با میانگین ارزیابی 47/2 وضعیت: قابل قبول، مردم هوشمند با میانگین ارزیابی 69/2 وضعیت: قابل قبول و زندگی هوشمند با میانگین ارزیابی 18/3 وضعیت مطلوبی را در تاثیر خود بر کیفیت زندگی شهری به خود اختصاص داده است .
۱۵۳.

ارزیابی زمین – زیست محیطی تناسب اراضی برای برنامه ریزی زمین شهری ( مطالعه موردی: منطقه 22 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ژئومورفولوژی شهری ارزیابی زمین - زیست محیطی تناسب اراضی برنامه ریزی شهری سیستم اطلاعات جغرافیایی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸ تعداد دانلود : ۱۵۸
رشد شتابان شهرنشینی و افزایش بی سابقه جمعیت در سده ی اخیر، محلات شهری وکلان شهری را در امر خدمات رسانی مطلوب و بهینه با مشکلات جدی مواجه ساخته است. در این تحقیق با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره، از روش فرآیند سلسله مراتبی جهت ارزیابی زمین – زیست محیطی تناسب اراضی برای برنامه ریزی زمین شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در محدوده شهری منطقه 22 شهر تهران استفاده شده است.کاربری های اصلی مورد نظر 5 گروه کاربری شامل بلندمرتبه سازی، ساختمان چند طبقه، ساختمان کم ارتفاع، حفاظت طبیعی و تفریحی – فراغتی هستند. براساس این پژوهش معیارهای اصلی موثر برای ارزیابی تناسب زمین در منطقه 22شهرداری تهران برای برنامه ریزی زمین شهری به 9معیار شامل: شیب، ارتفاع، جهت، زمین شناسی،کاربری اراضی، واحد ارضی، فاصله از رودخانه، فاصله از گسل، فاصله از جاده (راه) تقسیم می شود. نتایج نشان می دهد که 3/19درصد مساحت منطقه مورد مطالعه برای بلند مرتبه سازی ، 5/12 درصد برای ساختمان های چند طبقه و 28/ 15درصد برای ساختمان های کم ارتفاع مناسب هستند.توزیع مکانی این پهنه ها به ترتیب از پایکوه در شمال به سمت جنوب و جنوب شرق محدوده است. پهنه مناسب حفاظت طبیعی 6/17درصد مساحت منطقه در نوار شمالی پایکوهی و درون دره ها را در بر می گیرد. همچنین 33/26درصد منطقه برای کاربری تفریحی – فراغتی مناسب است که عمدتا در بخش های پایکوهی شمالی و درون دره ها قرار دارد. مطابقت ساخت و سازهای موجود با نقشه های تناسب مذکور برای کاربری های اصلی نشان می دهد که در برخی نواحی تطابق و همخوانی وجود دارد، اما در برخی نواحی دیگر دیده نمی شود.
۱۵۴.

تبیین ابعاد استفاده از هندسه فرکتال در تحلیل های جغرافیا و برنامه ریزی شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شهر جغرافیا فرکتال برنامه ریزی شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۱۰۵
شهر نیاز به پویایی دارد، این پویایی لزوم برنامه ریزی درازمدت فراتر از چارچوب های محدود و بسته را برای آن ایجاب می کند. در پی چنین تفکری کنترل و هدایت این پویایی و نظارت بر تغییر و تحولات آن ضروری است. فرکتال یک روش مناسب و کارآمد در تشریح محیط های جغرافیایی است که در برنامه ریزی شهری نیز کاربرد دارد. برنامه ریزی شهری براساس فرکتال نتیجه جغرافیای پست-مدرن است که ترکیبی از عناصر جدید و سنتی را در ساخت و سازهای شهری پیشنهاد می کند. درواقع بافت شهری با ساخت فرکتالی میتواند کارکرد شهرها را از نقطه نظر اجتماعی، اکولوژیکی و کالبدی در جهت مثبت بهبود بخشیده و پایداری شهری را تحقق بخشد. در این مقاله ابتدا هندسه فرکتال معرفی شده و سپس بُعد فرکتالی با توجه به تأثیرگذاری بر کلیت شهر و عناصر آن شرح داده می شود. در ادامه از ارتباط فرکتال با جغرافیا و زیرشاخه های آن (طبیعی و انسانی) بحث شده و به صورت خاص نقش و کاربرد فرکتال در جغرافیا و برنامه ریزی شهری ارائه می شود. در این اثنا ویژگی ها و گونه شناسی شهرهای با ساختار فرکتالی که در جریان تاریخ ساخته و پرداخته شده اند بیان شده و به تأثیر فرکتال بر توسعه شهرها اشاره می گردد و در نهایت به فرآیند و چگونگی برنامه ریزی و طراحی فضای شهری بر اساس هندسه فرکتال با تأکید بر علم جغرافیا پرداخته می شود. شهر نیاز به پویایی دارد، این پویایی لزوم برنامه ریزی درازمدت فراتر از چارچوبهای محدود و بسته را برای آن ایجاب می کند. در پی چنین تفکری کنترل و هدایت این پویایی و نظارت بر تغییر و تحولات آن ضروری است. فرکتال یک روش مناسب و کارآمد در تشریح محیط های جغرافیایی است که در برنامه ریزی شهری نیز کاربرد دارد. برنامه ریزی شهر نیاز به پویایی دارد، این پویایی لزوم برنامه ریزی درازمدت فراتر از چارچوب های محدود و بسته را برای آن ایجاب می کند. در پی چنین تفکری کنترل و هدایت این پویایی و نظارت بر تغییر و تحولات آن ضروری است. فرکتال یک روش مناسب و کارآمد در تشریح محیط های جغرافیایی است.
۱۵۵.

ارزیابی سازگاری شاخص های مکان یابی ساختمان های تجاری بزرگ مقیاس با رویکرد تهدیدات و مخاطرات شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مکان یابی برنامه ریزی شهری سازگاری آسیب پذیری ساختمان تجاری بزرگ مقیاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۱۲۰
استقرار هر فضای شهری در موقعیت فضایی کالبدی خاصی از سطح شهر تابع اصول و قواعد خاص خود است. رعایت اصول و قواعد می تواند موفقیت و عملکرد مناسب عنصر مورد نظر را در مکان تعیین شده افزایش دهد و در غیر این صورت باعث افزایش آسیب پذیری آنها می شود. با به کاربردن اصول برنامه ریزی شهری همچون برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، منطقه بندی شهری، تمرکززدایی، مکان یابی مناسب، جلوگیری از توسعه نواحی در همجواری با کاربری های پرمخاطره و مورد تهدید می توان ضریب آسیب پذیری شهرها را در مقابل مخاطرات کاهش داد. ساختمان های تجاری به عنوان یکی از المان های مهم شهری نقش بسزایی در تسهیل مدیریت بحران در شرایط اضطراری در برابر تهدیدات و مخاطرات شهری دارند؛ بنابراین علاوه بر محورهای سازه ای و معماری، محور مکان یابی یکی از مهم ترین و اصولی ترین محور جهت ارزیابی آسیب پذیری ساختمان های تجاری بزرگ مقیاس است. این پژوهش  با ماهیت توسعه ای- کاربردی و روش توصیفی- پیمایشی به بررسی موضوع در ساختمان های تجاری بزرگ مقیاس پرداخته است. در این پژوهش برای ارزیابی مکان یابی ساختمان های تجاری بزرگ مقیاس دو معیار فضایی- کالبدی و جغرافیایی، طبیعی و زیست محیطی در نظر گرفته شده است.  در این پژوهش با بهره گیری از روش های SWARA و SMART به بررسی موضوع و ارائه مدل جهت ارزیابی آسیب پذیری مکانی پرداخته شده است. نتایج حاصل از ارزیابی معیارها و شاخص های مکان یابی نشان می دهد معیارهایی که منشأ آنها تهدیدات و مخاطرات شهری است (جغرافیایی، طبیعی) با امتیاز 5238/0 نسبت به معیارهای تسهیل کننده مدیریت بحران (فضایی و کالبدی) با وزن 4762/0 اولویت بیشتری دارند. با بهره گیری از مدل ارائه شده می توان ساختمان های تجاری بزرگ مقیاس را در برابر تهدیدات و مخاطرات شهری مورد ارزیابی آسیب پذیری قرار داد و همچنین میزان آسیب پذیری و نقاط ضعف این ساختمان ها در هر شاخص و معیار را بررسی نمود. ارزیابی آسیب پذیری مکانی ساختمان مورد مطالعه برابر با 9/64 درصد است که به لحاظ سازگاری از منظر پدافند غیرعامل در دسته متوسط طبقه بندی می شود.
۱۵۶.

چهارچوب ردیابی مشکل در شهرهای جدید: برنامه ریزی مشکل سو در شهر جدید هشتگرد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی شهری برنامه ریزی مشکل سو مشکل های شهری مشکل های برنامه ریزی شهری مشکل یابی مشکل گشایی شهر تهران شهر جدید هشتگرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۱۸۳
افزایش یافتن و پیچیده تر شدن ماهیت مشکل های شهری، به اهمیت پرداختن به چگونگی یافتن و گشودن مشکل ها در فرایندهای برنامه ریزی شهری اشاره دارد. برنامه ریزی و توسعه شهرهای جدید در پاسخ به انواع مشکل های شهرهای بزرگ و با دستور کاری برای فرار از آن مشکل ها، همواره قصد تکرار نشدن مشکل های شهرهای بزرگ در آنها را داشته است، درحالی که شهرهای جدید کشورهای مختلف، با وجود به دست آوردن موفقیت ها و دستاوردهایی در زمینه هایی چند، در مراحل گوناگون توسعه خود با مشکل هایی پیچیده و چندبُعدی روبه رو بوده اند. چنین مشکل هایی نیاز به راه حل هایی چندبُعدی یا فضایی دارند، اما رویکردهای رایج توان رویارویی با مشکل های پیچیده و چندبُعدی در شهرهای جدید را ندارند. با توجه به این موضوع، مقاله حاضر به طراحی چهارچوب و یا الگوواره ای مناسب مشکل یابی-مشکل گشایی برای به کارگیری در شهرهای جدید با تأکید بر شهر جدید هشتگرد پرداخته است. چهارچوب پیشنهادی مشکل گشایی در این مقاله، بر پایه مقوله بندی مشکل ها در دو دسته روندکاری و محتوایی و با استفاده از روش های خلاقانه مشکل گشایی و ترکیب عناصری از دو رهیافت مشکل گشایی خلاق و مشکل گشایی عقلانی، شکل یافت. بر پایه الگوواره پیشنهادی مشکل یابی-مشکل گشایی در این مقاله، شیوه مشکل یابی و تحلیل مشکل با استفاده از روش تحلیل متن و انجام مصاحبه های عمیق، و شیوه مشکل گشایی با استفاده از فرایندی با ماهیت ترکیبی مشکل سو و هدف سو برای رویارویی با مشکل های موجود در شهر جدید هشتگرد معرفی شد.
۱۵۷.

واکاوی علل محتوایی ناکارآمدی برنامه ریزی شهری بر اساس رویکرد طرح های جامع (مطالعه موردی: طرح جامع نوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ارزیابی پس از اجرا برنامه ریزی شهری تحقق پذیری سنجش طرح های جامع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۴۹
طرح های جامع، به منزله یکی از جریان های تأثیرگذار شهرسازی، می تواند از منظر ابعاد و حوزه های مختلف و مرتبط چون نظام برنامه ریزی، محتوای طرح ها، فرایند تهیه و بررسی و تصویب، و نیز نحوه اجرا و سازمان اجرایی مورد توجه قرار گیرد. در این میان، پژوهش حاضر به شناسایی علل ناکارآمدی طرح های جامع به ویژه از منظر ماهیت و محتوای این نوع نگرش از برنامه ریزی شهری می پردازد. به همین منظور، ضمن بررسی نظریه ها و دیدگاه های موجود در این زمینه، واکاوی مصداق های عینی از علل یادشده نیز هدف گذاری شده است. این موضوع به واسطه ارزیابی پس از اجرای برنامه در قالب سنجش میزان کارآمدی و تحقق پذیری طرح جامع نوشهر در محورهایی مشخص، شامل ابعاد اجتماعی و نیز ابعاد کالبدی، دنبال شده است. پیروی از رویکرد خطی و یک سویه، انعطاف ناپذیری و عدم واقع گرایی، برداشت منفرد و حل مشکلات در معنای عمدتاً کالبدی، ارائه جزئیات بسیار بر اساس چارچوب های ثابت و جامد، و همچنین عدم امکان پیش بینی های صحیح، مهم ترین علل محتوایی ناکارآمدی برنامه ریزی شهری بر اساس رویکرد طرح های جامع هستند. این عوامل، همان چالش هایی هستند که کارآمدی طرح جامع نوشهر نیز از آن ها رنج می برد. رویکرد غیرواقع بینانه در تعیین محدوده شهر، سیاست نادرست استفاده از فضاهای باز و افزایش تراکم در مغایرت با ماهیت اکولوژیکی و توریستی و بندرگاهی شهر، عدم تحقق اغلب کاربری های اراضی پیشنهادی و متعاقباً کمبود شدید فضاهای خدماتی از بارزترین مصادیق عینی ناکارآمدی طرح جامع نوشهر در سایه علل محتوایی مورد اشاره اند. توجه به علل ناکارآمدی و تحلیل مصداق های عینی، رهیافتی کلیدی است که می تواند محتوای طرح های شهری را، به ویژه طرح هایی که هم گام با تحول در برنامه ریزی شهری و جایگزینی نگرش های جدید تهیه می شوند، متمایز از نمونه های قدیمی کند و بیش از پیش موفق و تحقق پذیر سازد.
۱۵۸.

بررسی ویژگی ها و ابعاد رویکردهای مختلف نظریه داده بنیاد در برنامه ریزی شهری: یک مطالعه مروری نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مرور نظام مند تحقیقات کیفی نظریه داده بنیاد رویکردهای نظریه داده بنیاد برنامه ریزی شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۲۱۵
یکی از پر کاربردترین روش های تحقیق در میان روش های کیفی، روش نظریه داده بنیاد بوده که دارای رویکردهای مختلف روش شناسی است. هدف این مقاله بررسی رویکردهای مختلف نظریه داده بنیاد و بیان شباهت ها، تفاوت ها ،ویژگی ها و ابعاد هر کدام از آنها، به منظور شفافیت هرچه بیشتر در استفاده از این روش در برنامه ریزی شهری است. در این مقاله با مروری نظام مند، به بررسی پژوهش های چاپ شده در سال 2020 میلادی به زبان انگلیسی در زمینه استفاده از نظریه داده بنیاد در برنامه ریزی شهری، اقدام شده است. از این رو ، "برنامه ریزی شهری به اضافه نظریه داده بنیاد" به عنوان کلیدواژه ای برای جستجو تعیین شد. در مجموع 116 پژوهش شناسایی شد که از این میان 12 پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در بررسی پژوهش های انتخاب شده، 4 رویکرد اصلی از نظریه داده بنیاد و ویژگی های مرتبط با هر کدام با عناوین رویکرد نظریه داده بنیاد اولیه ، گلاسرین، استراووسین و رویکرد نظریه داده بنیاد برساختی شناسایی شد، که از سمت پژوهشگران مورد استفاده قرار گرفته است. نتیجه تحقیق نشان داد که برنامه ریزان شهری در استفاده از نظریه داده بنیاد نیازمند توجه بیشتر به رعایت نمونه گیری نظری، اشباع نظری، نوشتن یادداشت های تحلیلی هستند. همچنین آگاهی از تفاوت های رویکردهای مختلف نظریه داده بنیاد از جمله بنیان فلسفی و تأکیدات نظری به ارائه نتایج بهتر در استفاده از نظریه داده بنیاد منجر می شود.
۱۵۹.

مطالعه موانع و چالش های زمینه ای فراروی حکمروایی مدیریت شهرها در ایران

کلیدواژه‌ها: شهر مدیریت شهری برنامه ریزی شهری دولت ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۴۷
اخیرا اصطلاحات حکمروایی و حکمروایی خوب شهری به طور فزاینده ای در ادبیات توسعه و مدیریت شهری در سطح جهانی فراگیر بوده و حکمروایی بد نیز به عنوان یکی از دلایل همه مشکلات و مصائب در درون جامعه شهری تلقی می گردد. حکمروایی شهری به عنوان مجموعه روش هایی که در آن افراد، نهادها، بخش عمومی و بخش خصوصی امور مشترک شهر را مدیریت و برنامه ریزی می کنند، یک فرایند مداوم است که از طریق آن منافع متضاد یا ناسازگار می توانند همساز شده و کنش جمعی به وقوع می پیوندد. حکمروایی شهری بطور در هم تنیده ای به رفاه شهروندان ارتباط دارد. حکمروایی خوب شهری، بر اساس اصل شهروندی پایه گذاری شده و مهمترین و کانونی ترین مفهوم آن سهیم شدن شهروندان در اداره امور شهر می باشد. مشارکت شهروندان در مدیریت شهر چنان مهم و تعیین کننده محسوب می شود که در صورت نحیف شدن این ویژگی، دیگر نمی توان عنوان حکمروایی خوب شهری را بر آن نهاد. در این تحقیق بر اساس داده های جمع آوری شده از مطالعات کتابخانه ای، موانع و چالش های زمینه ای فراروی حکمروایی شهرها در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که مولفه هایی از قبیل «فقدان شهر و وجود نظریه ای پایه برای تعریف شهر در ایران»، «عدم شکل گیری جامعه مدنی قدرتمند و تاثیرگذار»، «عدم تکوین مفهوم برنامه ریزی در ایران»، «فقدان جایگاه مفهوم شهروندی»، «دولت در ایران»، «جایگاه مدیریت شهری در قوانین و اسناد فرادست»، «عدم وجود یکپارچگی در مدیریت شهری» و«تامین مالی ناپایدار شهرداری ها و مشکلات تبعی آن» از مهمترین موانع در این زمینه به شمار می روند.
۱۶۰.

بررسی نقش عوامل مؤثر بر مردم گرایی شهری (مطالعه موردی بلوار کشاورز)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مردم گرایی فضای شهری برنامه ریزی شهری بلوار کشاورز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۳۳
انسان به عنوان مهمترین عامل در پویایی فضاهای شهری نیازمند بستری مناسب جهت حضور مؤثر در فضاهای عمومی است و عملکرد اصلی فضای عمومی، فراهم سازی و بسترسازی حضور مردم است، لذا ابعاد اجتماعی و فرهنگی آن از جایگاه ویژه ای برخوردار است. بدین سبب در بررسی حاضر برآنیم تا با بازشناسی روندها، مشکلات و چالش های اصلی شهرنشینی و برنامه ریزی و مدیریت شهری به شناخت نقش عوامل مؤثر بر مردم گرایی شهری در بلوار کشاورز بپردازیم. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی تلقی می شود و روش کار در این تحقیق بر مبنای مطالعات کتابخانه ای، میدانی و استفاده از تجربیات جوامع محلی، کارشناسان می باشد در این تحقیق پس از جمع آوری و بررسی اطلاعات پایه (قوانین و دستورالعمل ها، نقشه ها، روش شناسی و...) به منظور طرح ریزی برنامه مدیریت راهبردی بلوار کشاورز تهران از روش SWOT استفاده شده است. نتایج بررسی حاضر نشانگر این امر بوده است که اهداف کلان مطلوبیت بصری با راهبرد(بهبود فضای سبز، کیفیت بصری و کالبدهای ساختمان های مجاور)، ارتقاء امنیت با راهبرد (افزایش وجود مستقیم و بهبود وضعیت نورپردازی)، ارتقاء سرزندگی با راهبرد(ایجاد نشاط و طراوت از طریق عناصر طبیعی و محوریت مناسب)، ارتقاء عملکرد بولوار با راهبرد( ایجاد فضا و بخش های جدید فعالیتی و بهبود کاربری های موجود در بولوار در جهت استفاده تفرجی کاربران از بولوار)، پویایی با راهبرد (تغییر شکل طراحی) و یکپارچگی با راهبرد(پیوستگی در کابلد و پیوستگی فضایی و فعالیتی) در بلوار کشاورز می تواند در برنامه ریزی رقیق تر و راهبردی بلوار کشاورز مؤثر باشد.