مردم گرایی

کارآمدی یکی از مفاهیم بنیادی در اندیشه سیاسی است که امروزه در نظام های سیاسی، بسیار بر آن تاکید می شود. نوشتار حاضر تلاشی است در راستای تبیین مساله کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران از دیدگاه امام خمینی (ره). از این رو با اشاره به مفهوم کارآمدی، شاخصه ها و مکانیسم های آن، دیدگاه ها و اندیشه های ایشان را در این زمینه بررسی می کنیم. به گمان نگارنده از آنجاکه شکل گیری انقلاب اسلامی و اندیشه های امام خمینی (ره) برمبنای اعتقادات دینی است، کارآمدی، شاخصه ها و مکانیسم های آن نیز در این راستا برمبنای الگوی اسلامی استوار است؛ شاخصه ها و راهکارهایی از قبیل قانون گرایی، مردم گرایی، شایسته سالاری، مصلحت و وحدت که در مقاله بدان ها اشاره شده است.

پیتر لاتز (Peter Latz) معمار منظر آلمانی، که شهرت خود را مدیون پروژه هایی است که در سایت های پساصنعتی انجام داده است، در رابطه با این فضاهای آلوده و تبدیل کاربری صنعتی به فراغتی، زیبایی شناسی خاصی ارایه کرده است. وی با حفظ عناصر موجود در سایت، توانست علاوه بر ایجاد فضایی بدیع برای کاربران، خاطرات و نشانه های موجود در شهر و سایت را به خوبی حفظ کند. لاتز با طراحی بندرگاه زاربروکن در سال 1980 که در گذشته انبار ذغال سنگ بوده است، توانست ایده هایش را برای تبدیل یک سایت آلوده به فضایی تفرجی به خوبی به نمایش بگذارد. البته در این پروژه که از پروژه های اولیه او محسوب می شود ردپایی از زیبایی شناسی کلاسیک به چشم می خورد که در کارهای بعدیش از جمله طراحی پارک دورا در تورین ایتالیا، به کلی از بین می رود. لتز در طراحی این پارک توانست به خوبی فضای آلوده صنعتی یک کارخانه را بدون پاکسازی از باقیمانده های آن به پارک شهری تبدیل کند. وی همواره توجه به ساختار را از نکات کلیدی دانسته که در طراحی پروژه هایش به آن توجه می کند. او خود را معمار منظری ساختارگرا می داند. این نوع نگاه که با توجه به ساختارهای موجود و حفظ آن، زیبایی شناسی خاصی در منظر ارایه داد، حاصل توجه و تکیه بر فلسفه ساختارگرایی است که اندیشمندانی چون کلودلوی استروس (Klaude Levi Strauss)1 و فردینان دو سوسور (Ferdinand de Saussure)2 مطرح کرده بودند. این نوشتار تلاش می کند با مقایسه تحلیلی رویکردهای پیترلتز در دو پروژه بندرگاه زاربروکن و پارک دورا نگاه ویژه او را به سایت های پسا صنعتی مورد کنکاش قرار داده و ساختارگرایی وی که رویکردی مفهومی، فراتر از یک ایده فرمالیستی بوده و سبب پیوند لایه های اطلاعاتی سایت شده است را در این دو پروژه بیازماید.

پارک ساحلی اردبیل به عنوان یکی از فضاهای عمومی شهر اردبیل قابلیت مناسبی برای ارزیابی هنر شهری دارد. هدف اصلی پژوهش توصیفی-تحلیلی حاضر، واکاوی کیفیت اثرگذاری مؤلفه های هنر شهری بر ارتقای مردم گرایی پارک ساحلی اردبیل است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از روش پیمایشی (پرسش نامه) و نرم افزارهای تحلیل آماری SPSS و LISREL استفاده شده است. نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها و پرسش نامه های تکمیلی نشان می دهد، شاخص نورپردازی با بار عاملی 72/0 در سازه معیار عوامل کالبدی، شاخص المان های تعاملی با بار عاملی 72/0 در سازه معیار عوامل اجتماعی، شاخص آثار تاریخی با بار عاملی 54/0 در سازه معیار عوامل معنایی و شاخص های ایده های خلاقانه و مبلمان شهری با بار عاملی 66/0 در سازه معیار عوامل محیطی بیشترین تأثیر را بر ارتقای مردم گرایی پارک ساحلی اردبیل داشته اند. یافته های پژوهش نشان می دهد، میزان ضریب و شدت هم بستگی میان معیارهای عوامل کالبدی-عوامل اجتماعی با بار عاملی 98/0 بیشتر از سایر معیارها در پارک ساحلی اردبیل است. همچنین به منظور رتبه بندی متغیرهای پژوهش از آزمون فریدمن استفاده شد که نتایج آن نشان دهنده برابرنبودن رتبه میانگین مؤلفه های هنر شهری مؤثر بر میزان مردم گرایی محدوده مورد مطالعه است.

انسان به عنوان مهمترین عامل در پویایی فضاهای شهری نیازمند بستری مناسب جهت حضور مؤثر در فضاهای عمومی است و عملکرد اصلی فضای عمومی، فراهم سازی و بسترسازی حضور مردم است، لذا ابعاد اجتماعی و فرهنگی آن از جایگاه ویژه ای برخوردار است. بدین سبب در بررسی حاضر برآنیم تا با بازشناسی روندها، مشکلات و چالش های اصلی شهرنشینی و برنامه ریزی و مدیریت شهری به شناخت نقش عوامل مؤثر بر مردم گرایی شهری در بلوار کشاورز بپردازیم. این تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی تلقی می شود و روش کار در این تحقیق بر مبنای مطالعات کتابخانه ای، میدانی و استفاده از تجربیات جوامع محلی، کارشناسان می باشد در این تحقیق پس از جمع آوری و بررسی اطلاعات پایه (قوانین و دستورالعمل ها، نقشه ها، روش شناسی و...) به منظور طرح ریزی برنامه مدیریت راهبردی بلوار کشاورز تهران از روش SWOT استفاده شده است. نتایج بررسی حاضر نشانگر این امر بوده است که اهداف کلان مطلوبیت بصری با راهبرد(بهبود فضای سبز، کیفیت بصری و کالبدهای ساختمان های مجاور)، ارتقاء امنیت با راهبرد (افزایش وجود مستقیم و بهبود وضعیت نورپردازی)، ارتقاء سرزندگی با راهبرد(ایجاد نشاط و طراوت از طریق عناصر طبیعی و محوریت مناسب)، ارتقاء عملکرد بولوار با راهبرد( ایجاد فضا و بخش های جدید فعالیتی و بهبود کاربری های موجود در بولوار در جهت استفاده تفرجی کاربران از بولوار)، پویایی با راهبرد (تغییر شکل طراحی) و یکپارچگی با راهبرد(پیوستگی در کابلد و پیوستگی فضایی و فعالیتی) در بلوار کشاورز می تواند در برنامه ریزی رقیق تر و راهبردی بلوار کشاورز مؤثر باشد.

ادبیات متعهّد از قرن هجدهم میلادی در اروپا آغاز شد و علیه حکومت های جابرانه جنبش هایی را به وجود آورد. این نوع جنبش های مردمی که بعدها سراسر جهان را فرا گرفت، در نخستین سال های سده بیستم منجر به قیام مشروطه در ایران شد. این نوع ادبیات، که در شعر پیشین ایران بی سابقه بود، در گیرودار مشروطه به طرزی شگرف، جامعه ایران را به جنبش درآورد و شعر و ادب فارسی را از رکود هزار ساله رهایی داد. این مقاله نگاهی دارد به ظهور چنین ادبیاتی در غرب و تأثیر آن بر ادبیات معاصر ایران.  

مدیریت جهادی مقوله ای است کهآثار آن در فرازهایی از انقلاب اسلامی بروز پیدا کرد، ولی مفهوم آن چنان که درخور اینکلیدواژه باشد، در مجامع علمی مطرح نشده است. یکی از مؤلفه های اصلی مدیریت جهادی کهمورد توافق فعالان این عرصه است، مردم محوری است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بهعنوان یکی از اولین و مؤثرترین نهادهای انقلابی، با اعتقاد و عمل به آن در روندی تکوینیو رو به رشد توانست از این عامل در جهت ارتقا و تثبیت امنیت مردم نهاد در کردستان بهره مندشود.امنیت مردم نهاد، به عنوان نمونه ای از رویکرد نرم افزاریدر مدیریت جهادی در عرصه امنیتی، بر اصول اساسی بسیج مردم و مشارکت فعال مردم تأکیددارد. این رویکرد گویای جهت گیری فکری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مبتنی بر باور مردم گرایانهو سازگار کردن امنیت مردم نهاد با محیط کردستان است. این مفهوم بیانگر برقراری و تثبیتامنیت برای مردم (مرجع امنیت) از طریق جلب مشارکت مردم (کارگزار امنیت) است. انگیزه هایمردم گرایانه، سپاه را متوجه وسیع ترین منبع ممکن برای حمایت از انقلاب اسلامی کرد.بر این اساس این نهاد انقلابی معتقد بود که برای مقابله با بحران کردستان باید امنیتمردم نهاد را پیش گرفت. اعتماد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به انرژی مردم به این نهاداجازه داد تا این سیاست را رشد و توسعه دهد و عمل به آن، اتحاد بنیادی مردم در رویاروییبا بحران امنیتی در کردستان را تقویت کرد.برای درک وضعیت فوق، پرسش اصلی حول محور «جایگاه و کارکردمردم به عنوان یکی از مؤلفه های اصلی مدیریت جهادی در عرصه مدیریت امنیتی در کردستانچیست؟» طرح و با روش توصیفی تحلیلی ضمن بیان جایگاه مردم، کارکرد مردم در عرصه مدیریتامنیتی بررسی و تحلیل شده است.

پوپولیسم یک ایدئولوژی یا یک استراتژی سیاسی است که در آن نظر عموم مردم بر تمامی سازوکارهای جامعه ارجحیت دارد و با مفهوم مردم سالاری و مردم گرایی مدنظر اسلام تفاوت اساسی دارد. در بسیاری از جوامع، رواج سیاست های پوپولیستی به شیوه ای غلط، منجر به آن شده است که مردم به راحتی مصالح بلندمدتشان را فدای دستاوردهای کوتاه مدت کنند و در صورت برآورده نشدن مطالباتشان، بی اعتمادی نسبت به دولت و اصل نظام ایجاد می شود. این مقاله به شیوه توصیفی تحلیلی پاسخگوی این پرسش است که نظریه های فقه سیاسی نسبت به پوپولیسم گرایی چه دیدگاهی دارند و آیا اساساً از منظر فقه سیاسی، حاکمان و دولتمردان یک حکومت دینی می توانند به سیاست های پوپولیستی روی آورند. یافته های پژوهش بیانگر آن است که شاخصه های اصلی پوپولیسم که عبارت است از: تکیه بر ناآگاهی توده های جامعه، جلب پشتیبانی با توسل به وعده های کلی و مبهم، اقدامات مستقل از نهادها و احزاب و عوام فریبی، به شدت مورد نهی فقه سیاسی اسلام است و علاوه بر حرمت تکلیفی، اشخاصی که این سیاست ها را دنبال می کنند نیز ضامن بوده و باید جبران خسارت کنند.