مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
۷.
۸.
۹.
۱۰.
۱۱.
۱۲.
۱۳.
۱۴.
۱۵.
فرهنگ جهانی
حوزه های تخصصی:
یکپارچگی جهان امروز از همه مقاطع تاریخ بشری بیشتر است. پیشرفت های فناوری و گسترش ارتباطات در چندین دهه اخیر شتاب بی سابقه ای به جهانی شدن و یکپارچگی جهانی داده است. یکی از اثرات این پدیده رواج فرهنگ جهانی می باشد که دارای ارزش های متفاوتی است و بافت شکل گیری هویت ها را تغییر داده است. ابتدا ویژگی های فرهنگ جهانی و اثرات آن بر هویت یابی بحث شده است. این پیامدها عبارتند از: هویت دو فرهنگی و آشفتگی هویت، فرهنگ های خودگزیده، تاخیر در پذیرش نقش های بزرگسالی، هویت مجازی، و هویت مصرفی، سپس چالش هایی که مواجهه با فرهنگ جهانی پیش روی مشاوران و روانشناسان قرار داده است از جمله لزوم انعطاف پذیری و اتخاذ دیدگاهی گسترده تر به مسال رشدی بویژه هویت یابی، پیچیدگی بیشتر مشکلات پدید آمده و لزوم بکارگیری رویکردها و راهبردهای متفاوت، و مشکلات ناشی از تغییرات سریع جهانی مورد بحث قرار گرفته و نهایتا راهبردهایی برای مقابله موثر متخصصان با این چالش ها پیشنهاد شده است.
جهانی شدن و ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
" در این مقاله فرایند جهانیشدن به عنوان مهمترین فرایندی که جوامع انسانی باآن مواجه هستند، مورد بحث قرار گرفته است. ابتدا اهمیت این فرایند، قدمت، خاستگاه و نیز تعاریفی که در خصوص آن مطرح شدهاند، مورد بررسی قرار میگیرند، سپس ابعاد نظری فرایند جهانیشدن و این که آیا جهانیشدن مترادف با غربیشدن و آمریکاییشدن جهان است، پاسخ داده خواهد شد و در نهایت جایگاه ایران در این فرایند مهم مورد تجزیه وتحلیل قرار خواهد گرفت.
"
جهانی شدن و ادیان توحیدی : فرصت ها و چالش ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جهانی شدن اشاره به فرایندهای پیچیده ای دارد که سبب نزدیکی دولت ها و جوامع به یکدیگر شده است. این پدیده اگر چه قدمتی طولانی دارد، اما به نظر می رسد به معنای اخیر آن بیشتر از دهه 1990، پس از وقوع انقلاب ارتباطات به بعد مطرح گردید. جهانی شدن در عرصه های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تاثیر داشته است که شاید یکی از مناقشه آمیزترین آنها موضوع فرهنگ جهانی باشد؛ موضوعی که منتقدین جهانی شدن آن را مساوی با سلطه فرهنگی آمریکا بر جهان دانسته اند. و برخلاف آن، موافقین جهانی شدن، فرهنگ جهانی را به معنای چفت و گیر پیدا کردن فرهنگ ها با یکدیگر می دانند. اما در این میان دیدگاه بینابینی نیز وجود دارد که معتقد به واهمگرایی فرهنگی است، یعنی جهانی شدن برای فرهنگ های مختلف هم یک فرصت است و هم یک تهدید. جهانی شدن بر دین هم، به عنوان یکی از زیرمجموعه های فرهنگ، دارای چنین ماهیت پارادوکسیکالی است؛ بدین معنا که از منظر تکنولوژیک و زیر سؤال بردن فراروایت ها برای حیات دین و تقویت نقش اجتماعی آن یک فرصت بوده است؛ اما از منظر معنوی، به دلیل نسبی گرایی پست مدرنیستی و تحلیل آموزه های کلامی در قالب تحلیل گفتمانی، تهدید بوده است. شاید یکی از ملموس ترین پیامدهای جهانی شدن بر دین در دنیای معاصر، نزدیکی ادیان به یکدیگر و فراهم ساختن مقدمات شکل گیری نوعی الهیات جهانی باشد؛ موضوعی که نه تنها امکان گفتگوی ادیان را فراهم می سازد، بلکه سبب تقویت دین به عنوان یک جنبش نرم افزاری در صحنه سیاست جهانی می گردد.
جهانی شدن، فرهنگ جهانی و کجروی فرهنگی دکتر سید حسین سراج زاده* مینا بابایی**(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فرایند جهانی شدن می تواند فرهنگ های سنتی را در معرض تهدید قرار دهد و موجب اشاعه ارزش ها و هنجارهای فرهنگ جهانی یا غربی شود. این مسئله برای جامعه ایران که سه دهه قبل انقلابی را بر مبنای ارزش های اخلاقی دینی پشت سر گذاشته و داعیه ایجاد جامعه ای متمایز با فرهنگ مسلط جهانی داشته است بسیار پر اهمیت می باشد. شواهدی حاکی از آن است که گرایش به نقض هنجارهای معارض با ارزش های سنتی و دینی در بخش هایی از جامعه از جمله جوانان رو به افزایش بوده است. با توجه به اینکه روز به روز شمار بیشتری از افراد جامعه به خصوص جوانان در معرض فرایندهای جهانی شدن قرار می گیرند، پرسش های اصلی تحقیق این است که آیا قرار گرفتن در معرض فرایند جهانی شدن با گرایش به فرهنگ جهانی رابطه دارد؟ آیا کسانی که بیشتر در معرض فرایند جهانی شدن قرار دارند بیشتر هنجارهای سنتی و دینی را نقض می کنند و به اصطلاح ""کجروی فرهنگی"" بیشتری دارند؟
این پرسش ها با استفاده از داده های فراهم آمده از یک نمونه 376 نفری از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه شهید بهشتی تهران در بهار سال 1386 مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که بین قرار گرفتن در معرض فرایند جهانی
شدن، با پذیرش فرهنگ جهانی رابطه نسبتا ضعیفی (466/0gamma= ، 210/0kendalls tau=) وجود دارد. همچنین قرار گرفتن در معرض فرایند
جهانی شدن و کجروی فرهنگی نیز رابطه متوسطی (630/0gamma= ، 313/0kendalls tau=) دارند اما بین پذیرش فرهنگ جهانی- غربی وکجروی فرهنگی رابطه نسبتاً قوی (837/0gamma= ، 474/0kendalls tau=) وجود دارد.
در بین ابعاد چهار گانه جهانی شدن فرهنگی، بر اساس مفهوم سازی برگر، پاسخگویان به ابعادی از فرهنگ جهانی که به اقتصاد بازار و حقوق شهروندی مربوط می شود گرایش بالا و به بُعدی که شامل زندگی به شیوه و سبک جهانی- غربی است، کمترین گرایش را داشتند. بنابراین می توان گفت که در ارتباط با فرهنگ جهانی باید بین عناصر عام و انسانی آن مثل اقتصاد بازار و حقوق شهروندی و جنبه های خاص و غربی آن تمایز قائل شد.
چالش های خط مشی گذاری تنوع فرهنگی در عصر جهانی شدن
حوزه های تخصصی:
به دنبال بروزپدیدهجهانیشدن، موضوعاتیپیرامونتنوعفرهنگی، برابعادزندگی ملت ها، و حکومت دولت ها سایهافکندهاست. پژوهش حاضر با روش کتابخانه ای- اسنادیتحلیلی، باهدفبررسی «چالش های خط مشی گذاریتنوعفرهنگیدرعصرجهانیشدن» بااستفادهازمنابعمعتبرعلمیوپژوهشیانجامشد. نتایجپژوهشنشاندادکهتنوعفرهنگی، نه تنها تهدیدیبرایزندگیبشرنبودهبلکه منشأ همة نوآوری ها، خلاقیت ها و ابداعات انسان بوده و این خط مشی های اخذشده توسط دولت هاست که سرچشمه بسیاری از چالش های شهروندان جهانی بوده است. خط مشی گذاران تلاش کرده اند تا از طریق اتخاذ سیاست های تقویت کننده، تحدیدکننده و بینا بینی اقدام به مدیریت تنوع فرهنگی نمایند که البته جهانی شدن موجب بروز چالش هایی بر سر راه فرایند خط مشی گذاری از قبیل تنوع فرهنگی مشکل عمومی محلی یا جهانی، دولت- ملت ملی و فراملی، نبود نظام ارزشی بین المللی، قدرت و بازیگران جهانی خط مشی گذاری، محیط جهانی به عنوان زمینه خط مشی گذاری تنوع فرهنگی شده است.
تأثیر جهانی شدن بر مؤلفه های هویتی قالی های معاصر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
باغ نظر سال شانزدهم خرداد ۱۳۹۸ شماره ۷۲
33 - 40
حوزه های تخصصی:
بیان مسئله :میراث فرهنگی و مظاهر آن مانند هنرهای صناعی، به عنوان عامل تثبیت کننده هویت فرهنگی اقوام به شمار می روند. قالی تبریز، یکی از مهم ترین فرآورده های فرهنگی و صنایع دستی ایران در عرصه جهانی است اما در دهه های اخیر امواج فرهنگی حاصل از پدیده جهانی شدن باعث تغییر در مؤلفه های هویتی این قالی ها شده است. ادامه چنین روندی کارکردهای مورد انتظار از قالی تبریز به عنوان نمونه شاخص فرآورده فرهنگی و هویت ساز ایرانی اسلامی و قابل عرضه در شبکه بازار جهانی کالاهای فرهنگی را با چالشی جدی مواجه ساخته است. از دست دادن هویت بومی و اصالت فرهنگی و در نتیجه کالا بودگی از پیامدهای تداوم چنین روندی است. راهکار مواجهه علمی با فرهنگ جهانی، شناخت آثار و مصادیق چنین پدیده ای در قالی تبریز است.<br /> هدف:هدف از این پژوهش مطالعه آثار و تبعات جهانی شدن فرهنگی در قالی تبریز و بحث در زمینه راهکار مواجهه علمی با آن است.<br /> روش تحقیق :این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی و با استفاده از داده های حاصل از مطالعات میدانی بر روی 200 تخته قالی دست بافت معاصر تبریز و منابع کتابخانه ای به انجام رسیده است.<br /> نتیجه : در نتیجه پیوستن قالی های معاصر تبریز به شبکه جهانی تجارت کالاهای فرهنگی در قالب پدیده جهانی شدن، مؤلفه های هویتی و سبک ساز این فرآورده دست بافت ایرانی اسلامی دچار التقاط شده است؛ به طوری که مصادیق چنین پدیده ای در سه حوزه مؤلفه های بصری، فنی و کاربردی قابل مشاهده است. با توجه به اهمیت عنصر آگاهی در نحوه کنش مندی عاملان انسانی، ارتقاء دانش و مهارت طراحان قالی به عنوان عاملان مرکزی نظام تولید قالی تبریز از طریق تجهیز آنها به اصول و مبانی طراحی سنتی ایران می توان، قدرت تعامل سازنده در برابر ساختار های پیرامونی حاصل از جهانی شدن را در این عاملان تقویت کرد.
تأثیرات جهانی شدن فرهنگ بر جهانی شدن پیشگیری اجتماعی از جرم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مجلس و راهبرد سال نوزدهم بهار ۱۳۹۱ شماره ۶۹
119 - 150
پیشگیری اجتماعی از جرم با تحول در ساختارهای فرهنگی جامعه و روابط اجتماعی و مداخله مؤثر در متغیرهای فرهنگی و اجتماعی تحقق پیدا می کند. محیط فرهنگی به عنوان فضای اصلی وقوع و تحلیل پدیده ها تأثیر قابل توجهی بر مؤلفه های پیشگیری اجتماعی از جرم دارد. فرایند جهانی شدن فرهنگ با ایجاد تغییرات فرهنگی، اجتماعی و هویتی به عنوان متغیرهای پیشگیری، ظرفیت های پیشگیری اجتماعی از جرم را با چالش های جدی مواجه کرده و موجب شده تا نظام پیشگیری از جرم در سطح ملی در برابر مسائل جدید و با گستره ای جهانی قرار گیرد. در این مقاله پیامدهای جهانی شدن فرهنگ بر فضای فرهنگی جوامع تبیین شده و تأثیرپذیری نظام پیشگیری اجتماعی از جهانی شدن فرهنگ مورد مطالعه قرار گرفته است.
جامعیتِ فرهنگی اثر ادبی حافظ در جوامع بشری و انعکاس آن در تصاویر نسخه ی مصور حافظ، محفوظ در موزه ی دهلی نو(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات هنر اسلامی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۷
92 - 109
حوزه های تخصصی:
هیچ شاعری مانند «حافظ» در اعماق و زوایای ذهن و دل ایرانیان نفوذ نکرده است. او شاعر تمامی قرن ها است و بسیاری قشرها از عرفا و ادیبان تا مردم معمولی، هرکدام درون کلام حافظ، سخن دل خود را یافته اند. هم چنین ایده های جهان روا و انسانی حافظ در ادب فارسی، ظرفیت بزرگی برای جهانی شدنِ شخصیت او فراهم آورده است. نفوذ حافظ و شعر او در کشورهای شرقی و غربی متعددی قابل مشاهده است. بدین منظور برای فهم بهتر جامعیتِ فرهنگی حافظ بر کشورهای مختلف، در این پژوهش کوشیده ایم با اتخاذ روشی کتابخانه ای و مطالعه ای تطبیقی، اثرگذاری و نفوذ کلام حافظ را در ادبیات و فرهنگ کشورهای غرب و شرق بررسی نماییم. در حقیقت هدف این پژوهش نمایش تأثیر نفوذِ کلام حافظ با درونمایه های انسانی بر شاعران و نویسندگان کشورهای غربی شامل آلمان و چک-اسلواکی، شبه قاره ی هند شامل بنگال و پاکستان، چین، قلمرو عثمانی و جایگاه حافظ در میان محققان عرب است. هم چنین قصد داریم انعکاس جامعیتِ فرهنگی حافظ در کشورهای نام برده را با مطالعه و مداقه ی تصاویر نسخه ی مصور حافظ (موجود در موزه ی دهلی نو) مورد بررسی قرار دهیم. نتیجه ی این مطالعه نشان می دهد که جامعیت فرهنگی حافظ از مرز ایران گذشته و به عمق کشورهای غرب و شرق رسیده است. تا آنجا که علاوه بر تأثیر فرهنگی اشعارِ حافظ بر برخی از کشورهای غرب و شرق، فرهنگ ایرانی و اسلامی نیز به این کشور ها نفوذ و گسترش پیدا کرده است و درونمایه ی شعر و فرهنگ ایرانی به عنوان نمادِ صلح و آسایش شناخته شده است. اهداف پژوهش: مطالعه ی راه های نفوذ اندیشه ی حافظ به کشورهای غرب و شرق. بررسی انعکاس جامعیت فرهنگی اثر حافظ در تصاویر نسخه مصور آن. سؤالات پژوهش: نفوذ فکری و فرهنگی حافظ در کشورهای مختلف چگونه به وجود آمده است؟ اندیشه های حافظ چه تأثیراتی بر حیات فکری و فرهنگی کشورهای دیگر گذاشته است؟
بیداری اسلامی و جهانی شدن؛ پیامد یا پاسخ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
وقوع انقلاب صنعتی سوم موسوم به انقلاب دیجیتالی در عرصه ارتباطات در دهه های پایانی قرن بیستم سبب وقوع تحولی گردید که به جهانی شدن معروف است. در خصوص تعریف، ماهیت و پیامدهای این تحول پژوهشگران اتفاق نظر ندارند، اما آنچه مسلم است اینکه جهانی شدن در عرصه های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی پیامدهای مختلفی داشته است که شاید مهمترین آن کم رنگ شدن نقش مرزها و دولت ها و در عوض نزدیکی ملت ها به یکدیگر می باشد. یکی از تحولات مهم در عرصه روابط بین الملل در عصر جهانی شدن، شکل گیری جنبشهای اجتماعی در چندسال گذشته در کشورهای اسلامی از محدوده ی خلیج فارس تا شمال آفریقا بوده است. بیشتر این جنبشها ماهیت ائتلافی داشته و یکی از گفتمانهای غالب در آنها، گفتمان دینی و تاکید بر بازگشت به هویت اسلامی خود می باشد. حضور پررنگ گفتمان دینی در جنبشهای اجتماعی کشورهای اسلامی سبب گردیده است تا بسیاری از پژوهشگران از این جنبشها با عنوان «بیداری اسلامی» یاد کنند. شکل گیری حرکت های بیداری اسلامی در عصر جهانی شدن سبب طرح این سوال محوری گردیده است که آیا رویکرد مجدد ملت های مسلمان به دین برای تعریف هویت خود پیامد جهانی شدن است و یا پاسخ به چالشهای ایجاد شده از سوی فرهنگ جهانی فراروی هویت دینی ملت های مسلمان؟ تامل در سیر وقایع و رویدادها بیانگر این مهم است که پاسخ به هر دو سوال مثبت است؛ بدین معنا که بیداری اسلامی کنونی از یک طرف پیامد جهانی شدن است و از سوی دیگر پاسخ به چالش های ایجاد شده فراروی هویت معنوی ملت های مسلمان از سوی فرهنگ جهانی. هدف از نگارش مقاله حاضر پاسخ به سوالات فوق و بررسی صحت و سقم فرضیه مطرح شده به شیوه توصیفی– تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی می باشد.
تاثیر قدرت نرم سازمانهای بین الدولی بر حکمرانی جهانی: مطالعه موردی یونسکو(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره ششم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۰
137 - 174
حوزه های تخصصی:
تعامل حکم رانی جهانی و سازمان های جهانی با قدرت نرم، موضوع بررسی این نوشتار است. جهانی شدن و به دنبال آن بحث حکم رانی جهانی، باعث ظهور و اهمیت یافتن سازمان های بین الدولی در عرصه های مختلف سیاسی، فرهنگی و اقتصادی در دنیای امروز شده است. از سوی دیگر، یکی از ابعاد بسیار مهم قدرت هر کشور که علی رغم وجود دیرینه ی آن، به تازگی توجه سران ملل و اندیشمندان جهان را به خود جلب کرده، بحث قدرت نرم است. در این مقاله سعی شده است تا با استفاده منابع مختلف موجود در مورد سازمان های بین الدولی به ویژه یونسکو و با در نظر داشتن نظریه ی قدرت نرم جوزف نای، این نظریه را به فعالیت های این سازمان ها بسط داده شود. منابع اولیه مورد بررسی شامل اسناد و سخنرانی هایی منتشر شده توسط یونسکو است. چنین به نظر می رسد که وجود قدرت نرم در شماری از سازمان های بین الدولی هم چون یونسکو به دلیل سابقه ی انجام فعالیت های فرهنگی، علمی و آموزشی در تمامی دنیا نسبت به سازمان های دیگر از اهمیت بیشتری برخوردار است. در پایان به موضوع به عضویت درآمدن فلسطین در یونسکو به عنوان نمونه ای از تأثیرگذاری قدرت نرم یونسکو در سطح بین الملل اشاره شده است.
افول مفهوم دولت-ملت در عصر جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جهانی شدن را به مثابه فرآیندی پیچیده تعریف می کنند که موجب درهم تنیدگی بیشتر جوامع و کشورها می شود. امروزه در اثر جهانی شدن، روابط بین المللی گسترش یافته و تأسیس سازمان های بین المللی باعث کاهش استقلال داخلی و حاکمیت درونی دولت های ملی شده است؛ در این میان پرسش اصلی آن است که جهانی شدن چه جنبه هایی از دولت ملت ها را با چالش روبه رو کرده است؟ و به چه طریقی قدرت و نفوذ آن ها را تضعیف کرده است؟ نتایج حاصل از این تحقیق که به روش توصیفی تحلیلی تدوین شده حاکی از آن است که به مدد رسانه های جدید مفاهیم تازه ای ازجمله فرهنگ جهانی و حقوق بشر جهانی در مقابل فرهنگ ملی و حقوق ملی (داخلی) موردپذیرش جهانی قرارگرفته اند؛ درواقع ظهور فرایند جهانی شدن با تکیه بر انقلاب اطلاعاتی و محل زدایی حاصل از جهانی شدن، ظهور پدیده ی حقوق بشر جهانی، مرزهای دولت ملی را کمرنگ تر کرده و سلطه ی مطلق سنتی را دچار محدودیت کرده است همچنین مقتضیات جهانی شدن ابعاد مختلفی از استقلال و حاکمیت دولت ها را به نفع فرهنگ جهانی به چالش کشیده است و سازمان های غیردولتی و نهادهای فرا دولتی از قدرت بیشتری نسبت به قبل در مقابل دولت ها برخوردار شده اند. ازاین رو شاهد افول دولت ملی نسبت به دوران قبل از جهانی شدن هستیم؛ البته باید خاطرنشان کرد که درصحنه ی مبادلات بین المللی قدرت سیاسی و اقتصاد هنوز بازی گران رسمی و اصلی دولت ها هستند و روند جهانی شدن کم کم در حال جایگزینی نهادها و مفاهیمی نو به جای آن هاست.
مطالعه تطبیقی نگرش های زبانی فارسی زبانان به دو زبان فارسی و انگلیسی با توجه به موضوع جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی سال ۱۱ تابستان ۱۳۸۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۲)
81 - 104
امروزه گستره کاربرد زبان انگلیسی تا بدانجاست که زبانی جهانی و یا میانجی جهانی در حوزه های تجارت، رسانه های گروهی، علم و فناوری قلمداد می گردد و پژوهش های بسیاری درباره تأثیرهای بالقوه این زبان بر دیگر زبان ها انجام می شود. در این راستا در پژوهش حاضر با الگوگیری از چهارچوب های نظری بیکر و اوکز به ارزیابی نگرش های زبانی فارسی زبانان به زبان فارسی به منزله زبان ملی، و زبان انگلیسی به مثابه زبانی جهانی می پردازیم. پرسش های اصلی این پژوهش به شرح ذیل است:
- نگرش فارسی زبانان به زبان انگلیسی به منزله زبانی جهانی چگونه است؟
- نگرش فارسی زبانان به زبان فارسی به مثابه زبان ملی چگونه است؟
- رابطه بین نگرش فارسی زبانان به زبان های فارسی و انگلیسی چگونه است؟
- رابطه بین نگرش فارسی زبانان به زبان فارسی و انگلیسی، و هویت صنفی آنها چگونه است؟
بدین منظور، چهار گروه مختلف از فارسی زبانان ساکن شهر تهران که در مجموع 820 نفر بودند، نگرش سنجی شده اند و داده های به دست آمده، با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل گشته است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که نگاه فارسی زبانان به زبان های فارسی و انگلیسی، مثبت است و رابطه ای مستقیم میان نگرش این افراد به این دو زبان وجود دارد؛ به عبارت دیگر هرچه نگرش افراد به زبان انگلیسی منفی تر باشد، نگاهشان به زبان فارسی نیز منفی تر است؛ البته در هر دو حالت، رابطه ضعیف است. در نهایت، سنجش رابطه هویت صنفی و نگرش نشان می دهد افرادی که به صورت مستقیم یا مسائل مربوط به برنامه ریزی زبانی و سیاست های آن درگیرند، در مقایسه با دیگر گروه ها از زبان آگاهی بیشتری برخوردارند.
جهانی شدن و بازنمایی هویت فرهنگی در موسیقی کردی (بررسی الگوهای مصرف موسیقی دانشجویان کرد دانشگاه گیلان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جهانی شدن فرآیند پیچیده ای است که یکی از شاخص های دهه های پایانی قرن بیستم و مهم ترین چالش قرن بیست و یکم به شمار می آید. تأثیرات این پدیده بسیار وسیع و گسترده است به صورتی که تمامی ابعاد زندگی جوامع انسانی را در عرصه های مختلف اقتصادی، سیاسی و فرهنگی تحت تأثیر قرار داده است. این پژوهش تلاش دارد تا ضمن بیان تاریخچه جهانی شدن و مفهوم سازی آن با بررسی بینش و نگرش دانشجویان کرد دانشگاه گیلان نسبت به موسیقی کردی، به تحلیل نسبت جهانی شدن با پدیده قومیت بپردازد. بر اساس یافته های این پژوهش، جهانی شدن، با فروریزی مرزهای مکانی، زمانی، سیاسی و جغرافیایی امکان دسترسی افراد به منابع متعدد معنا را فراهم می سازد و زمینه بروز و شنیده شدن صداهای مختلف، از جمله صداهای حاشیه ای را فراهم می کند و از این رو منجر به بازاندیشی در هویت های قومی و بازسازی آنها خواهد شد.
انیمیشن ها، فضای مجازی و هویت جهانی: مطالعه موردی وبلاگ های دختران ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
این مقاله نتیجه پژوهشی است که به مطالعه نقش انیمیشن ها در هویت جهانی دختران ایرانی در فضای مجازی پرداخته است. این مقاله، قصد دارد تا نقش انیمیشن ها را در شکل گیری هویت جهانی مخاطبان دختر و بازنمود آن را در فضای وبلاگ ها مورد مطالعه و بحث قرار دهد. این مطالعه از آن جهت اهمیت داردکه از یکسو کودکان و نوجوانان بسیاری در ایران وقت خود را صرف تماشای انیمیشن هایی می کنند که هر کدام منابعی جذاب و قدرتمند برای ساخت هویت آن ها محسوب می شوند. اغلب این انیمیشن ها توسط چند کشور و کمپانی خاص تولید شده اند و حاوی پیام هایی از فرهنگ کشورهای تولید کننده می باشند. از سویی دیگر، گسترش رسانه ها و به خصوص اینترنت و تغییراتی که در ارتباطات افراد ایجاد کرده بسترهایی را پیش روی همه و از جمله نوجوانان گشوده است که چالش هایی در بحث هویت را به دنبال دارد. چارچوب نظری این پژوهش برگرفته از نظریات «کاستلز»، «گیدنز»، «استوارت هال» در زمینه هویت و نظریات «ریتزر» در زمینه جهانی شدن فرهنگ می باشد که در پایان نتیجه گرفته ایم که شرایط جهانی شدن بر هویت خاطبین انیمیشن ها اثر می گذارد. برای آزمون این مدعا روش تحقیق در این پژوهش را مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی تنظیم کردیم. به منظور اجرای تحلیل محتوای کیفی 20 وبلاگ متعلق به دختران ایرانی سنین 10 تا 15 سال به طور تصادفی انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج این تحقیق نشان می دهند که هویت جهانی دختران مورد مطالعه در این پژوهش به واسطه نظام فرهنگی ناشی از انیمیشن ها که آن ها را احاطه کرده شکل می گیرد و در فضای وبلاگ های شان بازنمایی می شود، زیرا ویژگی های فضای مجازی به آن ها این امکان را می دهد با گسترش شبکه های ارتباطی، خود را به عنوان عضوی از جامعه جهانی معرفی کنند و از الگوهای فرهنگ جهانی که بخشی از آن در قالب انیمیشن ها به آن ها ارائه می شود، پیروی کنند. هم چنین مطالعه وبلاگ های دختران مورد مطالعه نشان می دهد انیمیشن ها ابزاری برای یکسان سازی و همگونی فرهنگی در میان دختران مورد مطالعه محسوب می شوند و وبلاگ های آنها فضاهایی هستند که می توان در آن ها نمودهای یکپارچگی فرهنگی را مشاهده کرد.
ارزش ها و سبک های زندگی جوانان ایرانی در نیم قرن اخیر: تداوم ها و گسست ها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم اجتماعی (علامه طباطبایی) زمستان ۱۴۰۱ شماره ۹۹
47 - 88
حوزه های تخصصی:
تحولات ساختاری، ارزشی، تاریخی و جهانی در نیم قرن اخیر در ایران معنا، تجربه و گفتمان های جدیدی را برای جوانی برقرار ساخته اند و آن را به پدیده ای مهم در فهم پویایی های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه بدل ساخته اند. ظهور پدیده جدید جوانی در ایران موقعیت و مناسبات تازه ای را در سیاست فرهنگ و نظام ارزشی و اخلاقی جامعه ایرانی برقرار کرده است. مقاله حاضر با اتکا به پیمایش های بزرگ مقیاس و برخی اسناد موجود به دنبال ارائه تحلیلی از تغییرات در ارزش ها و سبک های زندگی جوانان در ایران معاصر و ترسیم روندها و زمینه های مهم تأثیرگذار بر آن است. سیاست ها، استراتژی ها و تحولات مهمی چون به کارگیری مدل های توسعه غربی، فرایند تفکیک اجتماعی، تلاقی و منازعات گفتمانی و ایدئولوژیک، جنگ تحمیلی، نوسازی های ساختاری، فرآیندهای مربوط به جهانی سازی، رشد تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطی نو و بازاندیشی های برآمده از تغییرات نقشی و کارکردی در زیست جوانی، ازجمله زمینه های اصلی تغییر جایگاه جوانی در ایران می باشند. تغییرات فوق علاوه بر آنکه نشانه های زیادی از موقعیت و فرهنگ جهانی جوانی را در خود دارند، با شرایط تاریخی و محلی نیز پیوند داشته و از آن تأثیرپذیری های زیادی پذیرفته اند. درمجموع ارزیابی روند تاریخی تحولات ارزشی جوانان عناصری از تغییر و تداوم را به صورت هم زمان آشکار می سازد.