اسلام

قرآن کریم از واژه هایی صحبت می کند که حاکی از آینده ای امیدوارکننده است. از ظاهر آیات می توان برداشت کرد که در آن آینده، وراثت صلحا، جانشینی مؤمنین صالح، و سرانجام غلبه دین بر ادیان خواهد آمد. مقاله حاضر به بررسی این مسئله از دیدگاه علّامه طباطبائی، از مفسران شیعه، و نیز فخر رازی، از مفسران معروف اهل سنّت، می پردازد. بر این اساس، برای تبیین مسئله ازنظر علّامه طباطبائی و فخر رازی، به روش کتابخانه ای و مراجعه به تفسیر خودشان و نیز با شیوه توصیفی- تحلیلی، موضوع مورد بررسی قرار گرفت. حاصل بررسی این که، غلبه اسلام بر ادیان و وراثت و استخلاف از دید المیزان در زمان ظهور حضرت مهدی (عج) است؛ اما نظر مفسران اهل سنّت، باوجود روایات معتبر فریقین و تخصیص آن ها غلبه دین بر ادیان را بر زمان حضرت مهدی (عج)، پراکنده است و این مفسران آیات را مرتبط ندانسته و مفهومی روشن، به ویژه در مورد غلبه دین ارائه ننموده اند. برخی از آنان مانند فخر رازی بر این هستند که مراد از وراثت و استخلاف متّقیان، وراثت آنان در بهشت از کافران است و عده ای از مفسران اهل سنّت استخلاف را به خلافت سه خلیفه اول بعد از پیامبر (ص) تطبیق نموده اند که فخر رازی از آنان است.

تبیین علل ایمان نیاوردن و نامسلمانی برخی انسان ها را از دیدگاه قرآن کریم؛ می تواند انسان های گمراه و محروم از نعمتِ اسلام و زندگی مؤمنانه را با آگاهی نسبت به منشاء گرفتاری و خسرانِ خود و با اهتمام به نجات و رهاییِ خویش از ورطه ضلالت و ظلمت، یاری نماید و آنان را با پیوستن به جمعِ مسلمانان و مؤمنانِ سعادتمند؛ نور و منفعت نصیب کند.. خداوند متعال با ارائه و معرفی اسلام به عنوان یگانه دینى که برترین رابطه بشر را با آفریدگار تامین می نماید، همه انسان ها را به اسلام، دعوت کرده و از غیر آن بر حذر داشته است و اساس سعادت بشر در دو جهان را در گرایش به ایمان و اسلام می داند. نگارنده در این مقاله با استفاده از توصیف و تحلیل آیات و روایات مربوطه، شاخص ترین علل ایمان نیاوردن انسان ها را بررسی نموده و به این نتیجه رسیده که جهل و نادانی، تقلید و ایستایی، پیروی از ظنّ و گمان، سفاهت و بی عقلی، اعراض و رویگردانی، کبر و نخوت، انکار و تکذیب، بهانه گیری و توقّع، گناه و تجاوز، ظلم و برتری جویی، هوا پرستی و دنیا گرایی، غفلت و فراموشی، اغواء و فریب شیطان، حسادت و زیاده خواهی از مهم ترین این عوامل می باشند.

موضوعات مرتبط با روان شناسی رنگ ها در فضاهای معماری از مسائل مهم و تأثیرگذار در دانش معماری است. در میان فضاهای مختلف معماری، ابنیه مسکونی از مهمترین فضاهایی هستند که بخش غالب عمر انسان ها در آنها سپری می شود و لذا در این پژوهش سعی شده است تا بر اساس آموزه های اسلامی نتایجی کاربردی برای کاربست در این فضاها استنتاج شود. این پژوهش مبتنی بر این پیش فرض است که میان یافته های دانش روانشناسی معاصر در حوزه رنگ از سویی و آموزه های اسلامی (شامل آیات و روایات) از سوی دیگر، تطبیق وجود دارد. در این مقاله در ابتدا به خلاصه ای از پژوهش های انجام شده در حوزه روانشناسی رنگ اشاره شده و سپس به آن دسته از مؤلفه های مسکن مطلوب اسلامی (اعم از مؤلفه های کلان و خُرد) که با مقوله رنگ ارتباط می یابد اشاره شده است. سپس، ضمن جستجو در گزاره های اسلامی (شامل آیات و روایات) که حاوی کلید واژه های رنگ های مختلف بوده اند به تحلیل این گزاره ها پرداخته شده است تا نتایجی کاربردی برای استفاده در ریزفضاهای مختلف مسکونی استنباط شود. با توجه به اقتضائات این پژوهش و منابع اسنادیِ مورد استفاده، از گونه پژوهش کیفی برای انجام این تحقیق استفاده شده است که از میان روش های مختلفی که در این گونه دسته بندی می شوند در این مقاله از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. بر اساس نتایج بدست آمده از این پژوهش و با استناد به آموزه های اسلامی، در ریزفضاهای مختلف مسکونی، رنگ آبی مناسب برای ریزفضاهایی نظیر اتاق خواب و کتابخانه، رنگ زرد متناسب با اتاق کار و نشیمن، رنگ سبز مناسب برای نشیمن و اتاق خواب مخصوصاً اتاق خواب کودکان و رنگ قرمز مناسب ناهارخوری است. رنگ سفید نیز مناسب برای اغلب ریزفضاها به ویژه ریزفضاهای بهداشتی است.

دین، مهم ترین ایدئولوژی شکل دهنده به ساختار اجتماعی، فرهنگی و هنری در جوامع سنتی به شمار می آید. علی رغم وجود تفاوت هایی که در ایدئولوژی ادیان مختلف وجود دارد، می توان نقاط مشترکی در حوزه ی معماری و پرستشگاه های این ادیان مشاهده کرد. ادیان در جهان سنتی به عنوان عنصر غالب در تعیین خط فکری و آداب و منش های جوامع مطرح بوده و در شکل گیری و نحوه ی گسترش هنر ها تاثیری ژرف داشته، بطوری که در جهان سنتی، دین با فلسفه ی زندگی وهنرها همزاد و همراه است. مراکز عبادی عمیق ترین جلوه گاه اندیشه و اعتقادات فرهنگ ما و مذاهب در طول تاریخ بشری بوده و ماندگار ترین دستاورد تاریخ هنر و تمدن جهانی می-باشد. با وجود تفاوت، در نگرش ادیان مختلف نسبت به موضوعات معماری، خطوط مشترکی نیز در نگاه آنها وجود دارد که در شکل گیری معابد آنها نقش اساسی داشته است. هدف از مطالعه حاضر بررسی نقاط مشترک معماری سه دین توحیدی اسلام، مسیحیت و یهودیت است. در این مقاله فضاهای مذهبی این سه دین شامل مسجد، کلیسا و کنیسه از نظر الزامات معماری که هر دین مشخص کرده است تشریح شده و سپس وجه مشترک معماری این بناها مورد بررسی قرار گرفته است. نتایح حاصل از این پژوهش بیانگر این است که وجوه مشترکی مانند محور، جهت گیری، نظم، تناسب، تعادل، ریتم به همراه هندسه ای خاص، نمادگرایی، ایجاد سکون برای تفکر و عبادت در نقاط خاص، مرکزیت، سلسله مراتب، توجه به طبیعت، نور، رنگ در بناهای مدهبی هر سه دین توحیدی دیده می شود. روش گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و میدانی و تدوین آن به شیوه توصیفی- تحلیلی است.

تاریخ نگاری سامانیان تاحدودی ادامه ساده نویسی اواخر قرن دوم هجری قمری است، اما نثر مصنوع شماری از مورخان و نویسندگان، در ستایش امیران و وزیران، مبالغه آمیز بوده است و آنان را پادشاهانِ برحق دانسته اند. تاریخ نویسی این دوره بیش تر برمبنای مشاهدات شخصی و اسناد بوده و از این نظر مهم است. تبیین ویژگی های عمده تاریخ نگاری و نقاط ضعف و قوت برجسته ترین منابع تاریخی سامانیان اولویت این پژوهش است؛ ازجمله بیان نقش امیران و وزیران سامانی در تاریخ نگاری و شناسایی شاخصه های مهم منابع تاریخی. از مشخصه های عمده تاریخ نگاری این دوره رویکرد فرهنگی تمدنی مورخان، تاریخ نگاری کل نگر، نگرش عقل گرایانه، و تلفیق دانش های متعدد ازجمله تاریخ، جغرافیا، نجوم، و آگاهی از علوم و حوزه های گوناگون است. از دیگر مشخصه ها، روی آوری به ترجمه و تهذیب، گریز از روش های تدوین اخبار برپایه اصول و سنت های ثبت و نقل حدیث، و پیدایش شیوه های نو در تاریخ نگاری است. رونق تاریخ نگاری و پیدایش آثار مهم تاریخی در دوره سامانیان دستاورد گوناگونیِ عوامل در روزگار و قلمرو این خاندان است.

به گفته نصر، هر تمدنی برای دست یابی به بالندگی، باید از کاستی ها و دارایی هایش آگاه باشد. اسلام نیز در جایگاه دین و تمدن، با این روی کرد به آسیب هایی در همه زمینه ها مانند زمینه های علمی، دچار می شود. ماهیت فراگیر این دین و تمدن و اندازه التزام مسلمانان به اصول ماندگارش، آن را آسیب پذیر می کند. از سویی، هجوم علم و فن آوری غربی و القای پی گیر مطالعات غربیان درباره نابودی تمدن اسلامی و از سوی دیگر تغییر جهان بینی و بنیادهای علوم از سنتی به جدید ( Modern ) بدون روی کرد انتقادی بدانها و هم زمان اجرای کورکورانه نظام آموزش غربی در کشورهای اسلامی و بدبختانه سردرگمی و رفتار منفعلانه اندیشه ورزان و نخبگان جهان اسلام درباره اسلام و تمدن اسلامی، تمدن اسلامی را در عرصه علم به آسیب های مهمی دچار کرده است.

طرح اندیشه پارلمانتاریسم در امپراتوری عثمانی، با ظهور نوعثمانیان هم زمان بود. نظام قانون و پارلمانتاریسم، جان کلام نوعثمانیانی بود که به راهکاری برای برون رفت جامعه از بحران های اقتصادی اجتماعی می اندیشیدند. این مقاله به پاسخ گویی این مسئله می پردازد که متفکران نوعثمانی، مفاهیم جدید غربی به ویژه «پارلمانتاریسم» را چگونه و بر پایه کدام دستگاه نظری به جامعه پذیراندند؟ اندیشه های نوعثمانیان و علی سعاوی از شخصیت های برجسته آنان، به همین انگیزه بررسی خواهد شد. دیدگاه های سعاوی بیش تر در مقالات روزنامه های «مخبر» و «علوم» مطرح شد که با تحلیل آنها می توان به دغدغه اصلی این نماینده متفکران نوعثمانی درباره توان مندی های آموزه های اسلامی و تلاشش برای تطبیق مفاهیم نو با این آموزه ها، پی برد.

مطالعات اسلامی درغرب، همواره با انگیزه ها و اهداف مختلف تبشیری، سیاسی، استعماری و اقتصادی بوده، چنان که دسته ای از نویسندگان و پژوهشگران به نقد و بررسی آن ها روی کرده اند، اما وجه دیگر مطالعات مسشترقان؛ یعنی مطالعه و تحقیق در باب اسلام و به قصد ایمان آوردن و گروش به این دین، تاکنون مورد توجه درخور قرار نگرفته است. یکی از اینان لئوپولد ویس خاورشناس برجسته یهودی بود که با گرایش به اسلام و گزینش نام محمد اسد برای خویش وارد جرگه مسلمانی شده است. پژوهش حاضر با رویکرد زمینه شناسانه، به بررسی دلایل و زمینه های گروش او به دین اسلام می پردازد و علاوه بر آن نشان می دهد که چگونه محمد اسد در آثاری که درباره اسلام نوشته است، اندیشه های اسلامی معاصر را به نقد می کشد و از اندیشه های اسلامی، به زعم خویش اصیل، دفاع می کند. اسد در جستجوی راهی برای برون رفت از سیر نزولی مسلمانان و درمان عقب ماندگی آنها بوده و می کوشید با تأکید بر حس اعتماد در میان مسلمانان، آنها را به مقاومت در برابر فرهنگ های دیگر برانگیزد.

منطقه فرارود، در شمال شرقی خراسان، بخشی از قلمرو جهان اسلام محسوب می شد که در قرن اول هجری، ساکنان آن به تدریج پذیرای اسلام شدند. پس از آن، رویکردهای دینی بخش عمده ای از تحولات سیاسی منطقه را تحت تأثیر خود قرار داد، به گونه ای که حکومت های سیاسی و متصدیان امور دینی، در اجرای مناسک مذهبی، خود را مسئول می دانستند. در قرن سیزدهم، حاکمانی که در ساختارهای سیاسی موسوم به خان نشین ها بر این سرزمین فرمان می راندند، در تلاش بودند امور سیاسی و دینی را توأمان در اختیار داشته باشند. بخش دیگری از امور دینی اجتماع نیز تحت نظارت و کنترل طبقه روحانی قرار داشت. این نوشتار در پی بررسی نوع اِعمال حاکمیت دینی در خان نشینان منطقه فرارود پیش از اشغال آن توسط روس ها است. سؤال اصلی نوشتار پیشِ رو این گونه قابل طرح است که ساختارهای سیاسی و جمعیتی فرارود قبل از تهاجم روس ها چه نوعی از شرایط دینی را تجربه می کردند. نتایج پژوهش نشان می دهد که تمامی ارکان قدرت و ساختارهای رسمی در پی جاری ساختن آموزه های دینی در امور اجرایی جامعه بودند. علاوه بر این، رهبران دینی، که جایگاه رسمی نیز نداشتند، به عنوان بازوهایی مکمل، در حفظ و تداوم سنت های دینی جامعه می کوشیدند

إن موضوع الصلح والسلام ومکانته فی الدین الإسلامی من أهم قضایا الساعه؛ إذ تثار قضیته بین الفینه و الفینه کمسأله ملحه یطلب لها جواباً ناجعاً ولما لم تکن تلک الأبحاث ملبیه بالغرض الذی إیاها استدعى ولها ارتجی، بقی السؤال عینه مطروحاً للحوار و البحث والمناقشه أکثر من ذی قبل؛ ذلکَ أن الهجمه الاستعماریه المستهدفه للإسلام أحکاماً ومفاهیم وأفکارا لم تستنکف عن محاوله النیل منه بشی مما عساه أن یحقق لها نصراً علیه إلا وقذفت بشُبَه ضلالها فی صراطه المستقیم علّها بذلک تضلل معتنقیه وتفتن مناصریه عن الإیمان به، فضلاً عن الذبّ عنه. هذا، وإن المقاله الحاضره تسلط الضوء على قضیه الصلح والسلام ونظره الإسلام لها بوصفها قضیه فرضت نفسها بتبعاتها وخاصه مع محاوله خلط الأوراق والتلبیس على العالم بأَسره من أن وجهه النظر الإسلامیه لا تغایر فی حقیقتها تلکَ الوجهه التی اختطتها الدول الإستعماریه لنفسها وفرضتها بقوه الحدید والنار على شعوب العالم لتُخضعها لمخططاتها فتنالَ منها ما شاءت وما لأجله سُعّرت الحرب. أقول: إن المقاله هذه تعید النظر تقییماً وتقویماً للرؤى المختلفه التی حاولت تفسیر سر العلاقه ما بین الجهاد والفتوحات الإسلامیه – وقل الحرب إن شئت على غرار العباره المعاصره – من جهه، وما بین الصلح والسلم – وقل السلام إن أردت وفقاً لما اصطلح علیه حالیاً – من جهه أخرى، أقول: العلاقه ما بین الحرب والسلام فی ضوء الرؤیه الإسلامیه الأصیله من منبعها الذی لا ینضب ولا ینکص عن الوفاء باحتیاجات المؤمنین به روحیاً ومسلکیاً، هذا المنبع المتمثل بکتاب الله تعالى سبحانه وسنه وسیره نبیه وآله الأطهار علیهم السلام جمیعاً. وعلیه، فلقد سلکت هذه المقاله نهج الاحتکام للکتاب وسنه وسیره النبی الأکرم صلى الله علیه وآله وسلم، من تناول للآیات الکریمه بنحو من التفسیر الموضوعی، وتتبع لأحداث السیره النبویه العطره على نهج التبویب التحلیلی لمجریاتها. وقد قدمت لهذا کله ببیان الآراء ووجهات النظر فی هذه المسائله مرجحه بذلکَ رأیها الذی تطمئن إلیه وترتضیه.

اجمع الباحثون کافه، سواء اکانوا من الایرانیین ام غیر الایرانیین، على ان للثقافه والحضاره الایرانیه النصیب الاکبر والدور الفاعل فی تقدم وسمو البشریه، مما یجعل الانسانیه جمعاء مدینه لها فی عصور ما قبل وما بعد الاسلام وهذه المساهمه الایرانیه فی النهوض بالانسان تسترعی الانتباه وتستوجب التأمل وهی من التألق بمکان لا ینتابه الانتقاد والجرح والتعدیل. وفی هذه المقاله المختصره، التی یستند القسم الاکبر منها الى اقوال وشهادات الاجانب فی ایران والاسلام ویستلهم مادته منها، نعرض مجموعه الحقائق الداله على المدعى المذکور والمؤیده له، وذلک من خلال عرض مبحثین هما: (ما قبل الاسلام) و(ما بعد الاسلام)، مع عدم الاخذ بعین الاعتبار الترتیب التاریخی لمفردات وتفاصیل المسائل ودقائقهما التی ربما استدعى الامر مراعاتها.

إِثر التطورات الفکریه الناتجه عن مواجهه المسلمین للافکار الغربیه لاسیما حادث الثوره الدستوریه فان ایران قامت بتربیه واعداد مفکرین ومصلحین دینیین کبارا. ویمثل العمل للنهوض بالفکر الدینی واظهار العناصر المعرفیه فی الاسلام للرد علی قضایا الساعه بیت القصید فی افکار وتصورات هولاء. ان الخطاب السائد فی فکر هولاء المصلحین یتمثل فی مقوله التناغم بین تزاید الرویه العالمه (المعرفه) وقدره الدین الاسلامی علی الرد علی المشاکل الکلامیه والعقائدیه والاجتماعیه والثقافیه. ونتطرق فی هذا المقال الی الافکار الاساسیه وخطاب التنمیه المعرفیه لعدد من المفکرین الدینیین الاصلاحیین. بدایه وفی قسم النبذه التاریخیه نتناول اراء جمال الدین اسد ابادی وایه الله نائینی وایه الله طالقانی والاستاذ محمد تقی شریعتی . ومن ثم نتطرق الی اراء وافکار المفکرین التالیه اسمائهم وهم: 1- المهندس مهدی بازرکان: المفکر وواضع نظریه القدره العلمیه للاسلام فی عقدی الثلاثینات والاربعینات للسنه الهجریه الشمسیه. وقد بذل جهوده لاظهار الابعاد العلمیه للتعالیم الدینیه. 2- الدکتور علی شریعتی: وقد سعی من خلال الاعتماد علی الرویه التوحیدیه فی الاسلام والافاده من الاسالیب والنظریات السائده فی مجال علم الاجتماع والعلم والادیان التطرق الی قدرات الاسلام باعتباره مدرسه فاعله فی الحیاه الاجتماعیه. ان الاقتراح القاضی بالافاده من عنصر "العلم" و "الزمان" فی عملیه الاجتهاد موشر علی اهتمامه بالخطاب المعرفی ودوره فی احیاء الفکر الدینی وتقدیم تعالیم الاسلام بما یتناسب والعصر والتکنولوجیا والحضاره الحدیثه. 3- ایه الله مطهری: وقد عمل من خلال الترکیز والاهتمام علی الاسس العقلانیه للاسلام علی ابراز دور العقلانیه والمعرفه فی تنمیه وازدهار الفکر الدینی ومعالجه المشاکل العلمیه والعملیه للمجتمع الاسلامی.

جاء الاسلام من اجل اداره المجتمع و هدایه البشریه الی الکمال والوصول الی الأهداف العالیه الاخلاق وسعاده الانسان ف ى الدنیا والآخره، وَضع تعالیم واحکام جامعه ف ى المیادین المختلفه من الحیاه الفردیه و الأجتماعیه، ومن اهم مواضع حیاه البشر الذى أخذ دوراً مؤثراً ف ى المیادین الأخری، هو الاقتصاد والامور المالیه. وقوانین واحکام الاسلام ف ى هذا المیدان و ف ی المیادین الأخری مدوَّن کامل وبالشکل الذى هو کائن ضمن اداره عالم البشر، یُهیأ لهُ ایضاً ظروف الوصول الی السعاده ف ی الآخره. والنظام المال ی والضریبه المتعلقه بدخل المسلمین نحو الخراج، الخمس، الزکاه والجزیه دقیق جداً والی حدودٍ صعبه و معقّده. کان المسلمون بعد فتح البلدان والملل الأخری کبلد ایران،ضمن رعایه الاصول الکلیه الحاکمه علی القوانین المالیه الاسلامیه، استفادوا ایضاً من المقررات والنظام المال ی للبلدان المفتوحه و الامم المغلوبه عصور مدیده، بالاضافه الی حفظ النظام المتشکل و المؤسسه الاداریه المالیه العائده لهم ترکوا الطرق المتعارفه قبل الاسلام علی حالها بخصوص المقادیر وکیفیه وصول الدخل الدول ی لها. هذه المقاله ضمن مطالعه النظام المال ی للمسلمین ومنابع دخل الدوله الاسلامیه وبمطالعه الکتب التاریخیه وکتب الاحکام السلطانیه، یبحث عن النظام الضریب ی لدوله الخلفاء من خلافه البلدان الشرقیه الی منتصف القرن الثان ى الهجری و یتحدث عن بعض المظاهر المالیه ف ی المرحله المقصوده.

أحد المباحث المهّمه فی التفکیر الاسلامی عند المسلمین وبالخصوص عند الشیعه هی نظریه النظام السیاسی المقبول عند الاسلام فی العصر الحاضر. فبعد انتصار الثوره الاسلامیه فی ایران ظهرت عدّه عناوین صارت محط انظار المفکرین ومسؤولی النظام الاسلامی؛ أمثال الجمهوریه الاسلامیه، الحکومه الإلهیه الشعبیّه، الدیمقراطیه الدینیه ؛ وأخیراً ظهر تعبیر سلطه الشعب الدینیّه. فی هذه المقاله، ومن خلال طرح بعض البحوث بعنوان مقّدمه للخوض فی الموضوع؛ قمنا اولاً بعرض مفهوم واضح حول سلطه الشعب الدینیّه، ثم عَمَدنا الى آراء الشیعه المعاصرین وأشرنا الیها فی هذا الصعید. وقد طرحنا فی هذا القسم ایضاً آراء عشره من العلماء الذین لهم وزن من حیث المکانه العلمیه والموقع السیاسی المرموق، وهم ممّن یُستمع لآراءهم فی هذا المجال. وفی القسم الاصلی من المقاله قمنا بدارسه المستندات القرآنیه ونظریه سلطه الشعب الدینیه بصوره تفصیلیّه وبالخصوص طریقه انتخاب الحاکم فی عصر الغیبه. وبشکل عام قمنا ببحث أربعه ادلّه قرآنیه لها ارتباط بالموضوع وهی: 1- آیات الشورى 2- الآیات التی لها ارتباط بخلافه الانسان فی الأرض 3- آیه الوفاء بالعهد 4- الآیات الداله على التنّبه الى التکالیف الموجّهه الى عموم الناس.

لاشک فی أنه یمکن طرح الدراسات و الأبحاث ذات الصله بقضایا الإسلام و علاقته بالسیاسه مما یعرف الآن بالسیاسه الإسلامیه فی عده مجالات دراسیه و بحثیه مختلفه تتمثل فی الفقه السیاسی، والفلسفه السیاسیه للإسلام، والکلام السیاسی فی الإسلام بالإضافه إلی الفکر السیاسی الإسلامی، إلا أن المشکله فی هذا الخصوص تکمن فی صعوبه تحدید إطار کل واحد من تلک المجالات و تمییزه عن الآخر و بعباره أوضح؛ فإننا بحاجه ماسه إلی تقدیم تعاریف جامعه و مانعه لکل واحد منها. لذلک فإن ترسیم و تدوین مجموعه من المؤشرات و السمات المثولوجیه (المنهجیه) و تقدیمها لکل من یعنیه الأمر، بفرض تحدید إطار المجالات المذکوره و تمییزها عن بعضها البعض یغنی بحثنا هذا. کما أن ما یتمیز به هذا المقال هو تقدیم تعاریف جدیده حول الفکر السیاسی الإسلامی، و الفکر السیاسی فی الإسلام و ذلک لأول مره و بهدف التمییز فیما بین هذین المجالین.

یطرح الکاتب فی هذه المقاله بعض أهم شبهات المستشرقین حول الجهاد و الأمر به فی آیات القرآن بزعم أن الجهاد فی الاسلام ب "شهاده القرآن" عمل عنیف و غیر منطقی مما ساعد علی انتشار الإسلام خوفاً، و لهذا فإن الإسلام هو دین الحرب و الرسول هو رسول السیف. و فی هذا المجال یشار إلی أشخاص من قبیل؛ جولد زیهر و بی جی فاتیکیوتیس P.j. Vatikiotis ، و برنالد لوئیس، و ویلیام موئیه، و ریون فایرستون، و ریزوی فایزر، و بلاشر، و رودنسون، و لامانس و نولدکه. خلال دراسه قضیه الجهاد فی آیات القرآن استناداً إلی آیات القرآن نفسها أجاب عنها فی ثلاثه مجالات: المجال الأول: دراسه الأسالیب المختلفه للقرآن فی مواجهه التیارات المخالفه علی أساس ترتیب نزول سور القرآن و بالإلتفات إلی أهداف و مقاصد السور، أثبتت أن القرآن أکد مراراً فی البدایه علی أسالیب الدعوه و البرهان و الموعظه و الجدال بالتی هی أحسن و جاء الجهاد کأسلوب أخیر. المجال الثانی: دراسه استعمالات لفظه الجهاد و القتال فی القرآن تثبت أن الجهاد فی القرآن یختلف عن القتال. فالجهاد یعنی بذل الوسع و الجهد فی سبیل الله و غالباً ما یکون المراد هو العمل الثقافی. و علی هذا الأساس یجب القول؛ إن مقصود المسشترقین من استعمال لفظه الجهاد هو القتال و لیس الجهاد بالمعنی القرآنی. المجال الثالث: فی جمیع موارد الأمر بالقتال فی آیات القرآن، جاء هذا الأمر تحت ظروف خاصه و وفقاً لشروط محدده.

تهدف هذه المقاله إلی بیان العلاقه الوطیده بین الدین والأدب وموقف الإسلام من الأدب من خلال دراسه الآیات القرآنیه، والمواقف النبویه المؤیده، و الموجّهه، والرافضه للشعر والشعراء، کما تهدف إلی بیان قضیه ضعف الشعر فی صدر الإسلام ودراسه آراء النقاد القدماء والمحدثین فی هذا المجال. ووصلت الدراسه إلی أن الإسلام لم یحارب الشعر لنفسه ولم یحارب الشعراء لأنهم قالوا الشعر، وإنما حارب المنهج الذی سار علیه بعض الشعراء. ولا یوجد فیما روی عن النقاد القدماء ما یدلّ علی فصل الدین عن الأدب ووجود التنافر بینهما، بل کل ما یفهم من کلامهم هو أن انحراف الشاعر الخلقی والدینی لاینفی عنه صفه الشاعریه کما أن الالتزام الدینی لایزید من شاعریته.

این پژوهش با روش تحلیلی-توصیفی، موانع و راهکارهای ازدواج آسان از منظر اسلام را بررسی میکند. پس از بیان و توضیح مفهوم نکاح، اهمیت و جایگاه ازدواج و اهداف آن بیان میشود که عبارت است از تشکیل خانواده، تکامل شخصیت انسان، افزایش رزق و روزی، ایجاد آرامش، حفظ عفت و افزایش ایمان. پس از بیان این موارد، انواع ازدواج از نظر نوع نیاز و حکم تکلیفی آن، موانع ازدواج آسان و راهکارهای آن مثل واسطهگری، رواج فساد و ازدواج نابهنگام بررسی میشود.

در این مقاله، جایگاه و منزلت زن در یهودیت و اسلام بررسی میشود. بر اساس متن کتاب مقدس، زن آفرینشی تبعی و طفیلی از آفرینش مرد داشته و از او خلق شده، یعنی زن، انسان درجه دوم است. همچنین زنان، به تبع گناه اولیه حوا که نماینده زنان است، خطاکار بوده و منشأ فساد مردان نیز آنها هستند. این دو اعتقاد یهود، بیانگر جایگاه زن نزد آنها، به خصوص نقش اجتماعی اوست. زنان یهودی، حق مطالعه و فراگیری تورات را ندارند. شهادت و گواهی آنها ارزشی ندارد و از آن بالاتر، زنان از حق مالکیت نیز محرومند. با ظهور اسلام و تلاش در بالابردن جایگاه زن، مشخص میشود که در موضوع مهم در قرآن، بحث انسانیت انسانهاست نه مرد و زنبودن آنها. از دیدگاه قرآن، زن میتواند فعالیتهای اجتماعی داشته و بسیاری از پستهای اجتماعی را بر عهده بگیرد و حتی بهتر از مردان آنها را انجام دهد.