مطالب مرتبط با کلیدواژه

درمان فراشناختی


۲۱.

اثر بخشی درمان فراشناختی با تأکید بر کارکردهای احرایی مغز بر سندرم شناختی-توجهی و حس انسجام خوددر مبتلایان به اضطراب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 195 - 220

کلیدواژه‌ها: حس انسجام خود سندرم شناختی - توجهی درمان فراشناختی کارکرد اجرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۷ تعداد دانلود : ۵۰۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان فراشناختی با تأکید بر کارکردهای اجرایی بر دو متغیر سندرم شناختی – توجهی و حسِ انسجام خود در دانش آموزان دارای اضطراب انجام شد. جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر تهران بود که در سال 96-95 مشغول به تحصیل بودند. نمونه شامل 20 دانش آموز دارای اضطراب بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب بک (BAI; 1990)، پرسشنامه حس انسجام خود آنتونوسکی SOC-13; 1993)) مقیاس سندرم شناختی توجهی (CAS; 2009 ) و پرسشنامه 30 سؤالی فراشناخت برای نوجوانان (MCQ-A; 2004) بود. دانش آموزان طی سه مرحله به آزمون ها پاسخ دادند. مداخله درمان فراشناختی (آدریان ولز _ 2009) طی هفت جلسه 45 تا 60 دقیقه ای و تکلیف منزل با استفاده از نرم افزار بهسازی حافظه فعال_ روان تجهیز سینا (1389) برای گروه آزمایش انجام شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون پارامتریک، تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA)، صورت گرفت. نتایج نشان داد درمان فرا شناختی با تأکید بر کارکردهای اجرایی، سندرم شناختی – توجهی را کاهش و حس انسجام خود دانش آموزان را بهبود بخشیده است.
۲۲.

مقایسه درمان فراشناختی، فلووکسامین و درمان ترکیبی در بهبود راهبردهای کنترل فکر و نشانه های توقف در اختلال وسواسی- اجباری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۱۷ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۶)

کلیدواژه‌ها: راهبردهای کنترل فکر نشانه های توقف اختلال وسواسی - اجباری درمان فراشناختی فلووکسامین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۳۵۵
هدف : هدف پژوهش حاضر بررسی میزان بهبود راهبردهای کنترل فکر و نشانه های توقف آداب وسواسی بیماران مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری ( OCD ) با درمان فراشناختی در مقایسه با فلووکسامین و درمان ترکیبیِ فراشناختی با فلووکسامین بود. روش : از میان بیماران سرپایی مراجعه کننده به کلینیک های شهر تهران، 21 بیمار مبتلا به OCD انتخاب شده، به طور تصادفی به یکی از سه گروه درمانی فراشناختی، فلووکسامین (50 تا 300 میلی گرم در روز) و ترکیبی اختصاص یافتند. هر سه گروه به مدت 10 هفته مورد درمان قرار گرفتند. آزمودنی ها پیش و پس از درمان، به پرسش نامه های کنترل فکر ( TCQ ) و نشانه های توقف ( SSQ ) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک آزمون های آماری کروسکال والیس، U من ویتنی و تحلیل کوواریانس یک طرفه انجام شد. یافته ها : درمان فراشناختی و ترکیبی در مقایسه با فلووکسامین منجر به بهبود راهبردهای نگرانی، خودتنبیهی، ارزیابی دوباره و نشانه های توقف شدند (01/0 p< ). تفاوت معناداری میان درمان های فراشناختی و ترکیبی وجود نداشت. نتیجه گیری : درمان های فراشناختی و ترکیبی در بهبود راهبردهای کنترل فکر و نشانه های توقف آداب وسواسی بیماران مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری مؤثرتر از فلووکسامین (300-50 میلی گرم در روز) هستند. افزودن دارو به درمان فراشناختی منجر به بهبود بیشتر بیماران نمی شود.
۲۳.

مدل علّی فراشناختی اختلال مزمن استرس پس از ضربه ناشی از جنگ(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۹)

کلیدواژه‌ها: اختلال استرس پس از ضربه نشخوار فکری درمان فراشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۴ تعداد دانلود : ۴۷۷
هدف : مطالعه حاضر با هدف بررسی مدل علّی فراشناختی برای تبیین نشانه های «اختلال استرس پس از ضربه» (PTSD) مزمن ناشی از جنگ انجام شد. روش : پژوهش توصیفی- همبستگی حاضر با 80 نفر از افراد مبتلا به PTSD مزمن ناشی از جنگ به روش نمونه گیری در دسترس از بین جانبازان مراجعه کننده به مدیریت امور درمان اداره بهداشت و درمان نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران انجام شد و پرسشنامه های کنترل افکار، باورهای فراشناختی، چک لیست نشانه های PTSD و نشخوار فکری برای سنجش علایم به کار رفت. از رگرسیون چندگانه برای بررسی فرضیه های رابطه ای و از شاخص های کلی برازش، شاخص های مقتصد و شاخص های مقایسه ای برای بررسی برازش مدل پیشنهادی و تدوین شده به وسیله نرم افزار SPSS و Amos graphic استفاده شد. یافته ها : نتایج مدل معادلات ساختاری به منظور تبیین نشانه های PTSD مزمن ناشی از جنگ، از مدل فراشناختی حمایت می کند. همچنین نتایج شاخص های برازش کلی مدل معادلات ساختاری (041/0 RMSEA= ،90/0 GFI: ،82/1 c 2 = ) نشان داد که مدل طراحی شده با داده های نمونه، برازش مناسب و ارتباط نزدیکی با فرض های نظری دارد. نتیجه گیری : باورهای فراشناختی با میانجی گری راهبردهای کنترل فکر و نشخوار فکری بر نشانه های PTSD مزمن ناشی از جنگ تاثیر گذاشته و این مدل علّی می تواند فرمول بندی موردی و درمان های بالینی را در کهنه سربازان مبتلا به این اختلال تسهیل کند.
۲۴.

اثربخشی بسته تلفیقی درمان شناختی - رفتاری و آموزش مبتنی بر فراشناخت در کاهش وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم تابستان (شهریور) ۱۳۹۸ شماره ۷۸ 659-666

کلیدواژه‌ها: وابستگی به شبکه اجتماعی مجازی درمان فراشناختی درمان شناختی رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۳ تعداد دانلود : ۳۶۷
زمینه: وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی توأم با پیامدهای منفی روانشناختی و غیرروانشناختی است؛ اما آیا تلفیق درمان شناختی -رفتاری و آموزش مبتنی بر فراشناخت می تواند نقش مؤثری در کاهش این وابستگی داشته باشد؟ هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثربخشی تلفیق درمان شناختی - رفتاری و آموزش مبنتی بر فراشناخت در کاهش وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی است. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیش آزمون – پس آزمون و گروه گواه می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی (صادق زاده، احدی، درتاج و منشئی، 1397) است. در پژوهش حاضر با استفاده از نمونه گیری در دسترس از بین دانش آموزانی که نمره بالایی در وابستگی به شبکه های اجتماعی کسب کردند 30 نفر داوطلب به طور تصادفی به دوگروه آزمایشی و گواه تقسیم گردیدند. گروه آزمایش از دوازده جلسه ی آموزشی بر اساس یک پروتوکل محقق ساخته (1397) بهره بردند. یافته ها: نتایج تحلیل آماری نشان داد که گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه میانگین نمرات کمتری در مقیاس وابستگی به شبکه های اجتماعی کسب کرده اند که این تفاوت (آلفای 0/05) معنادار تشخیص داده شد. نتیجه گیری: بر این اساس می توان گفت که بسته تلفیقی پژوهش حاضر اثربخش واقع شده و می تواند راهگشای مشاورین، اولیا و سیاست گذاران آموزشی در کاهش وابستگی به شبکه های اجتماعی مجازی باشد.
۲۵.

اثربخشی درمان فراشناختی بر تاب آوری افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم تابستان (شهریور) ۱۳۹۸ شماره ۷۸ 691-698

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی تاب آوری اضطراب فراگیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۴ تعداد دانلود : ۵۳۳
زمینه: بروز اختلال اضطراب فراگیر، فرآیندهای روانشناختی، شناختی، ارتباطی و اجتماعی افراد را با آسیب جدی مواجه ساخته و تاب آوری آنها را کاهش می دهد. اما آیا درمان فراشناختی به بهبود تاب آوری افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر کمک می کند. هدف: بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان فراشناختی بر تاب آوری افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش، شامل تمام افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر تهران در سال 1396 بود. در این پژوهش از روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند و گمارش تصادفی استفاده شد. پس از انتخاب حجم نمونه و گمارش آنها در گروه های آزمایش و گواه، گروه آزمایش مداخله فراشناخت درمانی (ولز، 2009) را در 10 جلسه طی سه ماه به صورت هفته ای یک جلسه 90 دقیقه ای دریافت نمود. پرسشنامه های مورداستفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر (اسپیتزر و همکاران، 2006) و تاب آوری (کانر و دویسون، 2004) بود. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان فراشناختی بر تاب آوری بیماران افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر مؤثر بوده است (0/001 P< ). علاوه بر این نتایج نشان داد که این درمان توانسته تأثیر خود را در زمان نیز به شکل معناداری حفظ نماید (0/001 P< ). میزان تأثیر آماری درمان فراشناختی بر تاب آوری بیماران افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر 58 درصد بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که درمان فراشناختی با بهره گیری از فنونی همچون به تعویق انداختن نگرانی، چالش با باورهای مربوط به خطر، متوقف کردن مهار رفتارهای اجتنابی، دارای کارآیی بالینی مناسبی در جهت بهبود تاب آوری بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر به شمار می رود.
۲۶.

اثربخشی درمان فراشناختی بر حافظه کاذب جانبازان مبتلا به اختلال به PTSD(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علوم شناختی و رفتاری سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۴) 15 - 24

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی حافظه کاذب اختلال استرس پس از سانحه جانباز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۳۴۴
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر درمان فراشناختی بر حافظه کاذب افراد مبتلا به اختلال استرس پس از یک سانحه بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون انجام شد. جامعه آماری آن همه جانبازان مبتلا به تشخیص PTSD مراجعه کننده به مراکز شهر اصفهان و شهرستان نجف آباد بودند. از بین آنها تعداد 30 بیمار مبتلا به PTSD به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل قرار داده شدند (هر گروه 15 نفر). آزمودنی ها در هر گروه قبل و پس از درمان به وسیله پرسشنامه های اطلاعات جمعیت شناختی و آزمون حافظه کاذب رودیگر و مک درموت آزمایش شدند. هشت جلسه درمان گروهی فراشناختی روی گروه آزمایش انجام شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد گروه آزمایش در مرحله پس آزمون، بهبودی معناداری در حافظه کاذب یافتند (05/0P<)؛ ولی تفاوت معناداری در مؤلفه یادآوری کاذب مشاهده نشد. با توجه به یافته های این پژوهش مبنی بر تأثیر درمان فراشناختی بر بهبود کاذب، از این درمان برای بهبود این متغیرها در افراد مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه استفاده می شود.
۲۷.

اثربخشی درمان فراشناختی بر راهبردهای کنترل فکر زنان سرپرست خانوار شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هجدهم پاییز (آبان) ۱۳۹۸ شماره ۸۰ 949-956

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی راهبردهای کنترل فکر زنان سرپرست خانوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۴۳۳
زمینه: مرور پژوهشی نشان می دهد که درمان مبتنی بر فراشناختی بر متغیرهای مختلفی تأثیر دارد و همچنین زنان سرپرست خانوار در راهبردهای کنترل فکر دچار مشکل هستند؛ اما مسأله این است که درمان فراشناختی بر راهبردهای کنترل فکر زنان سرپرست خانوار چه تأثیری دارد؟ هدف: این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان فراشناخت بر راهبردهای کنترل فکر زنان سرپرست خانوار شهر تهران انجام شد. روش: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. از جامعه زنان سرپرست خانوار شهر تهران در سال 1397، 40 زن سرپرست خانوار به صورت دردسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای درمان فراشناختی ولز (2000) دریافت کردند. راهبردهای کنترل فکر با پرسشنامه راهبردهای کنترل فکر ولز ودیویس (1994) سنجیده شد و داده های پژوهش با استفاده از کواریانس تحلیل شد. یافته ها: نتایج کواریانس نشان دادکه درمان فراشناختی بر افزایش راهبردهای کنترل فکر و مؤلفه های توجه برگردانی، کنترل اجتماعی و ارزیابی مجدد زنان سرپرست خانوار تأثیر معنی داری دارد (0/001≥ p ). نتیجه گیری: به منظور بهبود راهبردهای کنترل فکر و مؤلفه های آن یعنی توجه برگردانی، کنترل اجتماعی و ارزیابب مجدد زنان سرپرست خانوار می توان از درمان فراشناختی بهره گرفت.
۲۸.

تأثیر درمان فراشناختی بر کاهش پرخاشگری فیزیکی و کلامی کارکنان وظیفه مرکز تربیت و آموزش شهید فیض ا... امانی نزاجا در سال 1393(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فنون نظامی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۳ 5 - 21

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی پرخاشگری کارکنان وظیفه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۲۵۰
ازجمله معضلات حادی که فرماندهان در یگان های نظامی با آن بسیار روبه رو هستند و از اهمیت شایانی برخوردار است پرخاشگری کارکنان وظیفه یا تحت امر است. هدف این مقاله یافتن اثربخشی درمان های فراشناختی بر کاهش پرخاشگری فیزیکی و کلامی کارکنان وظیفه مرکز تربیت و آموزش شهید فیض ا... امانی نزاجا می باشد. بدین منظور، 40 نفر از کارکنان وظیفه مراجعه کننده به شعبه خدمات مشاوره ای بازرسی این مرکز با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی نظام دار در دو گروه تصادفی (گروه درمان فراشناختی و گروهِ کنترل) با حجم مساوی (20 نفر) قرار گرفتند که از آزمون های پرخاشگری بأس و پری، مصاحبه سازمان یافته، توسط روان شناس بالینی، در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد که در تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA) انجام شده روی داده ها نشان داد: درمان فراشناختی در کاهش پرخاشگری فیزیکی و کلامی کارکنان وظیفه اثربخش بوده است. این مداخله ها با جایگزین کردن الگوهای سازگاری رفتاری و شناختی در این افراد، به وی امکان می دهد که از خزانه رفتاری گسترده تر و مناسب تر در مواجهه با موقعیت برخوردار باشد و در واکنش به مسائل با برنامه ریزی و آینده نگری مؤثرتری عمل کند. بنابراین، با استفاده از مداخلات روان شناختی به ویژه مداخلات فردی می توان میزان پرخاشگری کارکنان وظیفه را کاهش داد.
۲۹.

مقایسه اثربخشی درمان فراشناخت و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کارکرد خانواده های دارای کودک دچار اختلال نقص توجه- بیش فعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم خرداد ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۸) 99-108

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی پذیرش و تعهد کارکرد خانواده نقص توجه - بیش فعالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۵۲۲
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان فراشناخت و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کارکرد خانواده های دارای کودک دچار اختلال نقص توجه- بیش فعالی است. روش پژوهش نیمه آزمایشی است و با به کارگیری طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل والدین دارای کودک دچار اختلال نقص توجه- بیش فعالی بود که طی سال 97 به مراکز مشاوره شهر اهواز مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش 60 نفر از این والدین بود که با نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. آزمودنی ها به صورت تصادفی در سه گروه 20 نفری (10 زوجی) شامل دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه گمارده شدند. ابزار گرداوری داده های این پژوهش پرسشنامه سنجش خانواده اپشتاین، بالدوین و بیشاب (1983) بود. داده های پژوهش با به کارگیری روش تحلیل کوواریانس مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که هر دو روش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان فراشناخت بر کارکرد خانواده ها مؤثر است ولی روش درمانی فراشناخت نسبت به درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تأثیر بیشتری داشته است. این پژوهش یافته ها و علت تفاوت تأثیرات را موردبحث قرار داده است.
۳۰.

مقایسه اثربخشی درمان شناختی مذهب محور و درمان فراشناختی بر اندیشه خودکشی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۹ 14 - 29

کلیدواژه‌ها: درمان شناختی رفتاری مذهب محور درمان فراشناختی افکار خودکشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۲۵۴
هدف این پژوهش مقایسه  اثربخشی درمان شناختی رفتاری مذهب محور با درمان فراشناختی بر اندیشه خودکشی دانشجویان بود. دانشجویان دارای فکر خودکشی در دانشگاه مراغه، جامعه کلی و نمونه مورد نظر را مراجعه کنندگان به مرکز مشاوره دانشگاه مراغه با افکار خودکشی تشکیل دادند. این پژوهش در چارچوب تک ازمودنی اجرا شد، به این منظور 6 دانشجوی دارای اندیشه خودکشی دانشگاه مراغه به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه درمان شناختی مذهب محور و درمان فراشناختی قرار گرفتند. بیماران هر دو گروه به مدت 10 جلسه درمان های مربوط به خود را دریافت نمودند. ابزارهای پژوهش شامل افسردگی، افکار خودکشی بک، نگرانی و نشخوار فکری در سه نوبت پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری توسط بیماران تکمیل شد و داده ها به صورت انفرادی و گروهی تحلیل گردید. در تحلیل انفرادی از شکل ها، تحلیل دیداری و درصد بهبودی و درتحلیل گروهی داده ها از تحلیل واریانس با یک عامل بین گروهی ( گروه درمانی) و یک عامل درونی( زمان آزمون ها) استفاده شد. میانگین درصد بهبودی در متغیر افکار خودکشی نشان می دهد هر دو درمان به صورت تقریبا یکسان و معنادار موجب کاهش افکار خودکشی شد. نتایج نشان داد درمان فراشناختی به دلیل تمرکز بیشتر در نگرانی و نشخوار فکری، اندکی بهبودی بیشتر در این متغیرها ایجاد کرد ولی در کاهش اندیشه خودکشی هر دو درمان به یک اندازه بهبودی ایجاد کردند. می توان نتیجه گیری کرد هر دو درمان شناختی رفتاری مذهب محور و درمان فراشناختی در کاهش افکار خودکشی موثر است.
۳۱.

اثربخشی درمان فراشناختی(MCT) بر کاهش نگرانی و فرانگرانی افراد دارای نشانه های اختلال اضطراب فراگیر(GAD)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۹ 187 - 197

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی نگرانی فرانگرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۵ تعداد دانلود : ۲۷۲
این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی درمان فراشناختی در کاهش نگرانی، فرانگرانی افراد دارای نشانه های اختلال اضطراب فراگیر صورت گرفت. دو شرکت کننده بر اساس مصاحبه تشخیصی انتخاب و پس از احراز شرایط پژوهش وارد طرح درمان شدند. این پژوهش در قالب طرح تجربی تک آزمودنی با استفاده از خط پایه چند گانه پلکانی به مرحله اجرا گذاشته شد. درمان فراشناختی به مدت هشت جلسه با پیگیری یک ماهه به کار گرفته شد. پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا و فرانگرانی ولز برای جمع آوری داده ها استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که فراشناخت درمانی تاثیر قابل توجهی در کاهش نگرانی و فرانگرانی افراد دارای نشانه های اختلال اضطراب فراگیر دارد و تاثیر این روش درمانی به طور نسبی در طول زمان تداوم داشت. درمان فراشناختی به جای تمرکز بر شناخت، بر کنترل فرآیند های حاکم بر آن توجه می کند و می تواند در درمان افراد دارای نشانه های اختلال اضطراب فراگیر موثر باشد.
۳۲.

اثربخشی آموزش مهارت حل مسئله و درمان فرا شناختی بر عود افکار منفی دانش آموزان استعداد درخشان با اختلال اضطراب و افسردگی همایند(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره سیزدهم بهمن و اسفند ۱۳۹۹ شماره ۶ (پیاپی ۶۴) 628-638

کلیدواژه‌ها: آموزش حل مسئله درمان فراشناختی نگرانی نشخوار فکری اضطراب افسردگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۱۷۹
تحقیقات نشان می دهند که بندرت می توان اضطراب را به تنهایی تشخیص داد و اختلالات اضطرابی و افسردگی همبودی بالایی دارند. این پژوهش به منظور بررسی اثربخشی آموزش حل مسئله به روش شناختی اجتماعی و مهارت های فرا شناختی بر نگرانی و نشخوار فکری دانش آموزان استعداد درخشان انجام شد. روش ها: فرضیه های این پژوهش در چارچوب طرح تجربی تک موردی با استفاده از طرح خطوط پایه چند گانه ی پلکانی طی 8 جلسه بر روی شش دانش آموز استعداد درخشان مراغه (دبیرستان شهید بهشتی) به صورت نمونه گیری هدفمند مورد بررسی قرار گرفت. از پرسشنامه های ی نگرانی پنسیلوانیا (میر و همکاران، 1990) و نشخوار فکری(نولن- هوکسیما و مورو، 1991) استفاده شد. درمان فراشناخت و حل مساله به صورت فردی اجرا شد. پرسشنامه ها در خط پایه، انتهای درمان و پیگیری یک ماهه تکمیل شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل نموداری و ترسیمی و از شاخص درصد بهبودی استفاده شد. یافته ها: : درمان فراشناخت و آموزش حل مساله به طور معنی داری موجب کاهش شدت نگرانی و نشخوارفکری در مرحله پس از درمان و پیگیری شدند به طوری که به ترتیب در گروه فراشناخت و حل مساله درصد بهبودی برای 6 آزمودنی در متغیر نگرانی 2/57 درصد و 6/51 درصد و در متغیر نشخوارفکری 6/59 درصد و 66 درصد به دست آمد. نتیجه گیری: به عنوان نتیجه گیری می توان گفت آموزش ذهن آگاهی و چالش با باورهای مثبت و منفی فراشناخت می تواند در کاهش نگرانی، نشخوار فکری دانش آموزان استعداد درخشان تاثیر بلند مدت تری داشته باشد.
۳۳.

اثربخشی آموزش فراشناختی بر کیفیت زندگی و سرسختی روانشناختی امدادگران هلال احمر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۲۴) 81 - 92

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی کیفیت زندگی سرسختی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۶۲
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش فراشناختی بر کیفیت زندگی و سرسختی روانشناختی امدادگران هلال احمر انجام شد. تعداد 200 نفر از امدادگران هلال احمر به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و پس از اجرای پرسشنامه های پژوهش، تعداد 40 نفر، انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه (20 نفر گروه آموزش و 20 نفر گروه گواه) قرار گرفتند. این پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. آموزش فراشناختی به مدت 12 جلسه 90 دقیقه ای براساس درمان فراشناختی ولز در طی دو ماه روی گروه آزمایش اجرا شد و پس از اتمام جلسات پس آزمون و دو ماه بعد از اتمام جلسات، آزمون پیگیری اجرا شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت و پرسشنامه سرسختی روانشناختی کوباسا برای جمع آوری استفاده شدند. نتایج تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان دادند آموزش فراشناختی به بهبود کیفیت زندگی و سرسختی روانشناختی امدادگران هلال احمر در گروه آزمایش منجر می شود و این تأثیر بعد از دو ماه نیز ماندگار است. بر اساس این، می توان از آموزش فراشناختی به منظور بهبود کیفیت زندگی و افزایش سرسختی رواشناختی امدادگران بهره جست.
۳۴.

مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر درمان فراشناختی(MCT) و ذهن اگاهی مبتنی بر شفقت به خود بر اضطراب پرستاران در همه گیری کووید -19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۵۲) 87 - 102

کلیدواژه‌ها: اضطراب پرستاران درمان فراشناختی ذهن اگاهی مبتنی بر خودشفقت-ورزی کووید-19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۲۵۸
مقدمه: کرونا ویروس 2019 کوید-19 بیشتر از طریق قطرات تنفسی منتقل می شود. افراد شاغل مستعد ابتلا به این بیماری هستند. پرستاران در بیماری کوید-19 برخط مقدم مراقبت های بهداشتی هستند. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش مبتنی بر درمان فراشناختی و ذهن آگاهی مبتنی بر خودشفقت ورزی بر اضطراب پرستاران در کووید -19 بود. روش: نیمه آزمایشی با جایگزینی تصادفی از نوع طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل غیرمعادل شامل پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری کلیه پرستاران بیمارستان تامین اجتماعی شهریار در سال 1400-1399 بود. 60 نفر از پرستاران به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و سپس به صورت قرعه کشی در سه گروه آزمودنی جایگرین شدند. که شامل 20 نفر برای آموزشی مبتنی بر فراشناخت، 20 نفر برای آموزش مبتنی بر ذهن آگاهی خودشفقت ورزی و 20 نفر برای گروه گواه است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه اضطراب سلامت (سالکوسکیس و همکاران، 2002) بود. تحلیل داده ها بااستفاده از آزمون تحلیل واریانس اندازه گیری مکرر آمیخته بود. یافته ها: نتایج نشان داد آموزش مبتنی بر درمان فراشناختی و ذهن آگاهی مبتنی بر خودشفقت ورزی بر اضطراب پرستاران در همه گیری کووید-19 تأثیر دارد و تأثیر هر دو روش نسبت به مرحله پیش آزمون پایدار است. تفاوت معناداری بین دو گروه مداخله در اثربخشی مشاهده نشد. نتیجه گیری: یافته های این بررسی، پتانسیل درمان فراشناخت و ذهن آگاهی مبتنی بر شفقت را به عنوان ابزاری برای افزایش ذهن آگاهی، خودشفقت و کیفیت زندگی متخصصان به تصویر می کشد.
۳۵.

اثربخشی درمان فراشناختی و تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای بر کارکردهای اجرایی استروپ و برج لندن در جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عصب روانشناسی سال هفتم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۵) 29 - 42

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای کارکردهای اجرایی جانبازان اختلال استرس پس از سانحه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۱۷۴
مقدمه: پژوهش حاضر باهدف اثربخشی درمان فراشناختی و تحریک الکتریکی مستقیم فرا جمجمه ای بر کارکردهای اجرایی جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از سانحه انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر یک پژوهش نیمه آزمایشی است و طرح تحقیق آن از نوع پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل است. 60 نفر از جانبازان PTSD بیمارستان روان پزشکی بوستان شهر اهواز به عنوان نمونه در تحقیق حاضر شرکت کردند و به صورت تصادفی به سه گروه درمان فراشناختی، تحریک الکتریکی مستقیم فرا جمجمه ای و گواه تقسیم شدند. ابزارهای اندازه گیری آزمون استروپ و آزمون برج لندن بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس ارزیابی شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در آزمون کارکرد اجرایی استروپ و برج لندن بین گروه ها تفاوت معناداری وجود دارد (05/0>P). با توجه به نتایج آزمون پیگردی بونفرونی بین گروه فراشناخت با کنترل (05/0>P) و نیز tDCS با کنترل (05/0>P) در آزمون کارکرد اجرایی استروپ و برج لندن تفاوت معناداری وجود دارد ولی بین دو گروه فراشناختی و tDCS تفاوت معنادار وجود ندارد (05/0<P). نتیجه گیری: استفاده از رویکرد درمان فراشناختی و نیز تحریک الکتریکی فرا جمجمه ای مغز می تواند موجب بهبود کارکردهای اجرایی در جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از حادثه شود. ازاین رو به درمانگران و توان بخشان و کلیه افرادی که با این گونه افراد سروکار دارند پیشنهاد می شود که در برنامه های روزانه خود و جهت بهبود کارکردهای اجرایی استفاده از این دو نوع رویکرد را مدنظر قرار دهند.
۳۶.

اثربخشی مشاوره گروهی فراشناختی بر اعتیاد به اینترنت و اهمال کاری تحصیلی در دانش آموزان

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال نهم ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۴۱) ۱۴۵-۱۳۱

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی اعتیاد به اینترنت اهمال کاری تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۲۳۸
مقدمه: اعتیاد به اینترنت و اهمال کاری تحصیلی و پیامدهای آن ها در میان نوجوانان و دانش آموزان، عواقب خطرناکی داشته و همچنین شیوع بالایی در بین دانش آموزان دارد. هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مشاوره گروهی فراشناختی بر اعتیاد به اینترنت و اهمال کاری تحصیلی در دانش آموزان بود. روش : طرح پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون- پیگیری دوماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی دانش آموزان پسر مقطع دوم متوسطه شهرستان تاکستان در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ تشکیل دادند که ۳۰ نفر به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (۱۵ نفر) و گواه (۱۵ نفر) جایگزین شدند. جمع آوری اطلاعات براساس پرسشنامه های اهمال کاری تحصیلی (سولومون و راث بلوم، ۱۹۸۴) و اعتیاد به اینترنت (یانگ، ۱۹۹۶) صورت گرفت. گروه آزمایش مشاوره گروهی فراشناختی را دریافت نمودند. داده ها از طریق تحلیل کوواریانس چند متغیری و اندازه گیری مکرر با نرم افزار SPSS نسخه ۲۶ تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل در کاهش اعتیاد به اینترنت (F=۱۴/۶۳, P<۰/۰۱, η۲=۰/۳۶) و اهمال کاری تحصیلی (F=۱۵/۳۴, P<۰/۰۱, η۲=۰/۳۷) تفاوت معناداری وجود داشت. نتایج تحلیل واریانس مکرر تک گروهی نشان دهنده پایداری تأثیر درمان فراشناختی در کاهش اعتیاد به اینترنت و اهمال کاری تحصیلی در طولانی مدت بود. نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش، مشاوره گروهی فراشناختی بر کاهش اهمال کاری تحصیلی و اعتیاد به اینترنت دانش آموزان تأثیرگذار بود. بنابراین پیشنهاد می گردد، برای پیشرفت تحصیلی و کاهش وابستگی به اینترنت دانش آموزان، جلسات مشاوره گروهی فراشناختی برای دانش آموزان در فعالیت های مدرسه در نظر گرفته شود.
۳۷.

اثربخشی درمان فراشناختی مبتنی بر آموزش های کارکردهای اجرایی مغز بر سندروم شناختی- توجهی دانش آموزان مبتلا به اضطراب اجتماعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره پانزدهم خرداد و تیر ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۲) ۱۳۰-۱۲۲

کلیدواژه‌ها: اثربخشی درمان فراشناختی کارکردهای اجرایی مغز سندرم شناختی - توجهی اضطراب اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۱۵۹
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی تکنیک های مبتنی بر کارکردهای اجرایی مغز بر سندرم شناختی- توجهی دانش آموزان مبتلا به اضطراب اجتماعی انجام شد. روش ها: جامعه آماری کلیه دانش آموزان پسر دبیرستانی استعداد درخشان در شهر مراغه بود که در سال تحصیلی 96-97 مشغول به تحصیل بودند. نمونه شامل 20 دانش آموز دارای اضطراب اجتماعی بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب اجتماعیSPIN، مقیاس سندرم شناختی- توجهیCAS, 2009)) و پرسشنامه 30 سوالی فراشناخت برای نوجوانان(MCQ-A,2004) بود. مداخله فراشناختی با تاکید بر کارکردهای اجرایی مغز طی هفت جلسه 45 تا 60 دقیقه ای و تکلیف منزل از طریق نرم افزار بهسازی حافظه فعال- روان تجهیز(1389) برای گروه آزمایش انجام شد. داده ها از طریق تحلیل کواریانس چند متغیری صورت گرفت. نتایج: نتایج بدست آمده نشان داد که بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معناداری (05/0p< ) وجود دارد. این نتیجه نشان می دهد که مداخله فراشناختی بر اضطراب اجتماعی دانش آموزان تاثیر معناداری داشته و اضطراب اجتماعی افراد را بهبود بخشیده است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد درمان فراشناختی با تاکید بر کارکردهای اجرایی مغز، سندرم شناختی- توجهی را در دانش آموزان مبتلا به اضطراب اجتماعی کاهش می دهد.
۳۸.

اثربخشی درمان فراشناختی بر پریشانی روانشناختی و سندرم شناختی- توجهی همسران بیماران مبتلا به تومور مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال چهاردهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۴) 1 - 11

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی سندرم شناختی - توجهی پریشانی روانشناختی تومور مغزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۱۴۶
مقدمه: انسان ها طی دوران زندگی با طیف گسترده ای از اختلالات جسمی روبرو هستند که برخی از این اختلالات جسمی، منجر به مشکلات روانشناختی در فرد و اطرافیان می گردد. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان فراشناختی بر پریشانی روانشناختی و سندرم شناختی- توجهی همسران بیماران مبتلا به تومور مغزی انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش را همسران بیماران مبتلا به تومور مغزی ساکن شهر تبریز در سال 1399 تشکیل داد. نمونه مورد مطالعه شامل 30 نفر بودند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه کنترل و مداخله جایگزین شدند. همسران گروه مداخله 8 جلسه 45 تا 60 دقیقه ای از درمان فراشناختی برخوردار گردیدند. داده ها با استفاده از مقیاس سندرم شناختی- توجهی (CAS-1) و پریشانی روانشناختی کسلر، قبل و یک هفته بعد از مداخله جمع آوری و با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیری و در نرم افزار SPSS نسخه 22 مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل بعد از مداخله در متغیرهای سندرم شناختی- توجهی با حجم اثر 97% و پریشانی روانشناختی با حجم اثر 82% تفاوت معناداری (0.01>p ) وجود دارد. نتیجه گیری: با توجه به تأثیر درمان فراشناختی در بهبود سندرم شناختی- توجهی و پریشانی روانشناختی همسران بیماران مبتلا به تومور مغزی، اجرای مداخلات فراشناختی می تواند زمینه را برای بهبود روان شناختی این افراد فراهم نماید.
۳۹.

مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان فراشناختی بر کاهش افکار وسواسی بیماران اضطرابی در راستای خانواده درمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) 501 - 522

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی مراقبه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی درمان فراشناختی افکار وسواسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۱۴۹
هدف : پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی مداخله های شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و فراشناخت برکاهش افکار وسواسی بیماران اضطرابی انجام گرفت. روش : روش این پژوهش، نیمه تجربی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری پژوهش، بیماران مراجعه کننده به بیمارستان معتمدی و مرکز مشاوره روشنا سمنان در سال 1398 است که از آنان نمونه ای شامل 36 نفر انتخاب گردید و به طور تصادفی در سه گروه 12 نفری شامل دو گروه آزمایش و یک گروه گواه جایگزین شدند. در ابتدا پرسشنامه افکار وسواسیOBQ،گروه مطالعه شناخت اختلال وسواس فکری - عملی (2003) ، در هر سه گروه توزیع و پاسخها به عنوان نمرات پیشآزمون ثبت شد. سپس اعضای گروه های آزمایش اول، بر اساس پروتکل سیگال، ویلیامز و تیزدل (2002)، تحت مداخله ی"شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی" و اعضای گروه های آزمایش دوم، بر اساس روش درمان فراشناختی ولز (2008)، تحت مداخله ی "درمان فراشناختی" قرار گرفته و نهایتا برای افراد گروه های گواه، هیچ مداخله ای انجام نپذیرفت. داده های بدست آمده با استفاده از روش تحلیل کواریانس چند متغیره با نرم ا فزار SPSS-22 تحلیل گردید. یافته ها و نتایج : نتایج تحقیق نشان دهنده تاثیر گذاری(P<0.01) هر دو رویکرد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان فراشناختی بر کاهش افکار وسواسی بیماران اضطرابی است. بعلاوه نتایج نشان داد که بین اثربخشى مداخله شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان فراشناختی بر کاهش افکار وسواسی بیماران اضطرابی تفاوت معناداری (P>0.05)وجود ندارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج تحقیق میتوان نتیجه گرفت که هر دو رویکرد شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و درمان فراشناختی بر کاهش افکار وسواسی بیماران اضطرابی تفاوتی با یکدیگرنداشته و میتوانند اثر بخش باشند.
۴۰.

اثربخشی فراشناخت درمانی بر هوش بدنی، تحمل پریشانی و حس انسجامِ بیماران مبتلا به فشار خون بالای اولیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال هفدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۷ 147 - 155

کلیدواژه‌ها: درمان فراشناختی هوش بدنی تحمل پریشانی حس انسجام فشار خون اولیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۱۵۲
هدف این پژوهش اثربخشی درمان فراشناختی بر بهبود هوش بدنی، تحمل پریشانی و حس انسجام در بین بیماران مبتلا به فشار خون بالای اولیه بود. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. از بین بیماران مرد مبتلا به فشارخون اولیه ای که به کلنیک شبانه روزی شمس شهر بناب تا آخر شهریور 1400 مراجعه کرده بودند، نمونه ای به تعداد 40 نفر به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی ساده در دو گروه 20 نفری آزمایش و کنترل گمارده شدند. برای گروه آزمایش درمان فراشناختی در نه جلسه 90 دقیقه ای و به صورت هفته ای یک جلسه برگزار شد. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه های حس انسجام (آنتونوسکی، 1987)، هوش بدنی (اندرسون، 2006) و تحمل پریشانی (سیمونز و گاهر، 2005) استفاده شد. از روش تحلیل کواریانش چندمتغیره (مانکوا) به منظور تجزیه و تحلیل داده ها بهره گرفته شد. یافته ها نشان داد درمان فراشناختی منجر به افزایش هوش بدنی، تحمل پریشانی و حس انسجام در آزمودنی های گروه آزمایش نسبت گروه کنترل شد (01/0p<). براساس این یافته می توان بیان کرد که فراشناخت درمانی می تواند در بهبود شرایط روانشناختی و کاهش مشکلات جسمانی افراد مبتلا به فشار خون بالای اولیه مؤثر باشد.