موفقیت تحصیلی

امروزه شیوه های جدید و فعال در یادگیری نقش اساسی را بر عهده دارند، اما این شیوه ها باید به گونه ای به کار گرفته شوند که دانش آموزان به جای ذخیره سازی اصول و مطالب علمی، درگیر مسائل اصلی زندگی شوند و مشکلاتی را که با زندگی واقعی آنان مرتبط است یاد بگیرند. مقاله ی حاضر از نوع کتابخانه ای است که با جستجو در میان نظرات اندیشمندان گردآوری و به رشته تحریر در آمده است. هدف از نگارش این مقاله بررسی تاثیر رویکردساختارگرایانه بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان است. نتیجه این مقاله نشان می دهد که رویکرد ساختارگرایانه بر روی موفقیت تحصیلی دانش آموزان تاثیر مستقیم و مثبتی دارد اما باید از این نکته غافل نشد که این رویکرد نیز مانند رویکردهای دیگر مزایا و معایبی دارد که باید مدنظر مجریان تعلیم و تربیت قرار گیرد.

مقاله حاضر از نوع مروری – کتابخانه ای است که با توجه به نظرات اندیشمندان این حوزه گردآوری و نگاشته شده است. هدف از به تحریر در آوردن این مقاله تاثیر ادراک از محیط بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان و افزایش افق دید مربیان عرصه تعلیم و تربیت است. نتایج این مقاله نشان می دهد که موفقیت تحصیلی دانش آموزان تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد که یکی از این عوامل محیط مدرسه می باشد. جو مدرسه به عنوان برنامه ای است که نوشته نمی شود و توسط همه ادراک می شود که به گفته ی پونز تحت عنوان برنامه درسی پنهان از آن یاد می شود.

پژوهش حاضر باهدف شناخت عوامل اجتماعی مؤثر بر رفتارهای وندالیستی نوجوانان شهر گرگان انجام گرفته شده است. برای نیل به این هدف مبانی و چارچوب نظری متشکل از نظریه های روان شناختی, جامعه شناختی و روان شناسی اجتماعی تدوین گردید و بر پایه آن فرضیاتی تنظیم شدند. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهر گرگان تشکیل می دهند که تعداد 368 نفر از آن ها به روش نمونه گیری خوشه ای یک مرحله ای توأم با طبقه ای متناسب انتخاب شده و اطلاعات موردنیاز با استفاده از تکنیک پرسشنامه گردآوری شده است. بر اساس نتایج حاصل از تحلیل های دومتغیره و چند متغیره، رابطه آماری معناداری بین متغیرهای پایگاه اقتصادی-اجتماعی، ازهم گسیختگی خانواده، ارتباط با دوستان خرابکار، نحوه گذران اوقات فراغت، موفقیت تحصیلی و جنس با متغیر رفتارهای وندالیستی دانش آموزان وجود دارد. بر اساس ضرایب بتای استاندارد، متغیر پایگاه اقتصادی – اجتماعی و ازهم گسیختگی خانواده بیشترین رابطه را با متغیر رفتارهای وندالیستی داشته اند، به طوری که روی هم 39 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند. در کل، حدود 47 درصد از تغییرات متغیر رفتارهای وندالیستی توسط متغیرهای مذکور قابل پیش بینی است.

هدف : در این پژوهش رابطه ساختاری سبک زندگی اسلامی و موفقیت تحصیلی با واسطه گری سازگاری با مدرسه در دانش آموزان دوره متوسطه دوم مورد بررسی قرار گرفت. روش : روش تحقیق از نوع روش توصیفی- همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر،کلیه ی دانش آموزان دوره ی متوسطه ی دوم شهر کرمان به تعداد 7370 نفر بودند. مشارکت کنندگان به تعداد 380 نفر (220 دختر و 160 پسر) و با استفاده از روش تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به سه پرسشنامه سبک زندگی اسلامی کاویانی(1391)، موفقیت تحصیلی صالحی(1393) و سازگاری با مدرسه سینها و سینگ (1993) پاسخ دادند.تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل مس یر از نوع مدل یابی معادلات ساختاری توسط نرم افزارهای SPSS22 و AMOS16 انجام شد. یافته ها : نتایج نشان داد ضریب مسیر بین متغیر سبک زندگی اسلامی و موفقیت تحصیلی در مدل اثرکامل بدون حضور متغیرمیانجی معنی دار است. همچنین یافته ها اثر مس تقیم سبک زندگی اسلامی بر موفقیت تحصیلی را تأیید می کند و متغیر سازگاری با مدرسه این رابطه را واسطه گری می کند. نتیجه گیری : بر این اس اس می توان پیش نهادکردکه به منظور افزایش این دو ویژگی تدابیری در جهت ارتقای مؤلفه های سبک زدگی اسلامی دانش آموزان اندیشید.

چگونگی ارتباط میان دوزبانگی و تعلیم و تربیت از موضوعات مهمی است که امروزه سیاست گذاران آموزشی، روان شناسان و معلمان با آن مواجه هستند. پژوهش حاضر باهدف بررسی نگرش نسبت به یادگیری درس زبان انگلیسی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر چابهار طراحی و اجرا شد. این پژوهش توصیفی و از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر چابهار مشغول به تحصیل در سال 93-92 می باشد که به صورت نمونه گیری طبقه ای برابر تعداد 240 دانش آموز (120 فارس و 120 بلوچ) موردمطالعه قرار گرفتند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسشنامه نگرش گاردنر انجام شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون آماری تی مستقل و رگرسیون گام به گام با کمک نرم افزار spss استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین نگرش نسبت به یادگیری درس زبان انگلیسی دانش آموزان یک زبانه و دوزبانه و دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود ندارد. نتایج حاصل از رگرسیون نیز نشان داد نگرش پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی است.

هدفاز اجرای این پژوهش بررسی تاثیر آموزش راهبردهای انگیزشی تحصیلی بر آسیب ها و  موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود. روش پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم ناحیه 6 شهر مشهد در سال 1398 بود که از بین آنها 40 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و سپس در 2 گروه آزمایش (20 نفر) و گروه کنترل (20 نفر) به صورت تصادفی گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های چک لیست آسیب های تحصیلی عابدی و موفقیت تحصیلی صالحی بود. آزمودنی های گروه آزمایش در 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت گروهی تحت آموزش قرار گرفتند. داده ها بعد از اتمام جلسات با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چندمتغیره تحلیل شدند. نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای انگیزشی تحصیلی بر آسیب ها و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه موثر است. همچنین آموزش راهبردهای انگیزشی بر خرده مولفه های مشکلات در انتخاب و تصمیم گیری، مشکلات آمادگی تحصیلی، مشکلات انگیزه تحصیلی، مشکلات عادات تحصیلی، مشکلات برنامه ریزی تحصیلی، مشکلات مربوط به محیط و جو تحصیلی، مشکلات مربوط به امتحان تاثیر معنی دار دارد. از این یافته ها می توان نتیجه گرفت که آموزش راهبردهای انگیزشی تحصیلی بر کاهش آسیب های  تحصیلی و همچنین افزایش موفقیت تحصیلی دانش آموزان، مؤثر است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش خوش بینی و انطباق پذیری مسیر شغلی در موفقیت تحصیلی دانشجویان انجام شد. روش تحقیق حاضر، توصیفی و از نوع همبستگی بود. تعداد 445 نفر (288 زن و 157 مرد) از دانشجویان کارشناسی دانشگاه اصفهان با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی متناسب با حجم، به طور تصادفی انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسشنامه موفقیت تحصیلی، پرسشنامه انطباق پذیری مسیر شغلی و مقیاس خوش بینی مسیر شغلی را تکمیل کردند. تحلیل های همبستگی نشان دادند انطباق پذیری و خوش بینی مسیر شغلی، هر یک به ترتیب 21% و 27% از واریانس موفقیت تحصیلی دانشجویان دختر و متغیر انطباق پذیری مسیر شغلی 20% از موفقیت تحصیلی دانشجویان پسر را پیش بینی می کنند. براساس یافته های این پژوهش، دو متغیر انطباق پذیری مسیر شغلی و خوش بینی مسیر شغلی، پیش بینی کننده موفقیت تحصیلی بودند؛ این دو متغیر باید مهم ترین عوامل در نظر گرفته شده در فرایند مشاوره تحصیلی باشند؛ بنابراین، ایجاد و تقویت انطباق پذیری مسیر شغلی در دانشجویان و نیز افزایش خوش بینی مسیر شغلی در آنان پیشنهاد می شود.

هدف از این پژوهش، بررسی رابطه کارایی جمعی معلم، جو مدرسه و خوش بینی علمی معلم با موفقیت تحصیلی دانش آموزان با نقش میانجی اثربخشی مدرسه در دبیرستان های دخترانه ناحیه 1 و 2 شهر ارومیه است. پژوهش حاضر از نظر هدف و ماهیت، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها، توصیفی از نوع همبستگی بوده است. جامعه آماری، کلیه معلمان دبیرستان های دخترانه ناحیه 1 و 2 آموزش و پرورش شهر ارومیه بود (800 نفر) که با استفاده از جدول مورگان، 260 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. گردآوری داده ها از طریق پنج پرسشنامه جو مدرسه، خوش بینی علمی ، کارایی جمعی معلم، اثربخشی مدرسه و موفقیت تحصیلی دانش آموزان صورت گرفت. ضریب پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 93/0، 94/0، 74/0، 86/0 و 82/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد بین جو مدرسه، خوش بینی علمی و کارایی جمعی معلمان با اثر بخشی مدرسه رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین بین اثربخشی مدرسه با موفقیت تحصیلی دانش آموزان رابطه معنی داری وجود دارد. اثربخشی مدرسه نقش میانجی در رابطه خوش بینی علمی، کارآیی جمعی معلمان و جو مدرسه با موفقیت تحصیلی دانش آموزان دارد.

هدف از اجرای این پژوهش بررسی تاثیر آموزش خودکارآمدی تحصیلی بر آسیب ها و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه بود. روش پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم ناحیه 6 شهر مشهد در سال تحصیلی 98-1397 بود که از بین آنها 40 نفر با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و سپس در دو گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی جایدهی شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های آسیب های تحصیلی صالحی و عابدی(1390) و موفقیت تحصیلی صالحی(1393) بود. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای تحت آموزش خودکارآمدی تحصیلی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل شد. نتایج نشان داد که آموزش خودکارآمدی تحصیلی بر آسیب ها و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم متوسطه موثر است. آموزش خودکارآمدی تحصیلی باعث کاهش مشکلات در انتخاب و تصمیم گیری، مشکلات آمادگی تحصیلی، مشکلات انگیزه تحصیلی، مشکلات مربوط به مطالعه، مشکلات برنامه ریزی تحصیلی، مشکلات ذهنی مربوط به تحصیل، مشکلات مربوط به محیط و جو تحصیلی، مشکلات مربوط به امتحان شده است. براساس نتایج پژوهش حاضر می توان استنباط کرد که آموزش خودکارآمدی تحصیلی بر آسیب ها و موفقیت تحصیلی دانش آموزان موثر است.

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی رابطه شیوه های فرزندپروری (استبدادی، آزادگذار و منطقی) با موفقیت تحصیلی در دانش آموزان مقطع متوسطه شهر تهران است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر متوسطه مقطع دوم شهر تهران در سال 1399 تشکیل دادند، که از میان آنها، تعداد 257 نفر با روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه شیوه های فرزندپروی (بامریند، 1991) و موفقیت تحصیلی (صالحی، 1392) که همگی از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار بودند. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار SPSS در دو بخش توصیفی و استنباطی (آزمون همبستگی پیرسون، و رگرسیون چندگانه) انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که بین سبک اقتدار منطقی با موفقیت تحصیلی رابطه مثبت معنادار وجود دارد. بین شیوه فرزندپروری مقتدرانه و سبک آزادگذار با موفقیت تحصیلی رابطه مثبت معنادار وجود دارد. بنابراین از آنجایی که خانواده و الگوی تربیتی آن نقش مهمی در شکل گیری عادات و رفتارهای فرزندان دارد، به نظر می رسد تحول در شیوه های فرزندپروری بتواند به عنوان یکی از عوامل افزایش موفقیت تحصیلی فرزندانشان باشد.

هدف پژوهش حاضر سنجش میزان سواد برنامه درسی معلمان و رابطه آن با موفقیت تحصیلی دانش آموزان بود. پژوهش حاضر ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ شیوه گردآوری داده ها توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه معلمان مقطع ابتدایی شهر یزد که در سال تحصیلی 99-98 مشغول تدریس بودند که تعداد آن ها 2000 نفر بود. حجم نمونه آماری از طریق جدول مورگان، 322 نفر که از طریق نمونه گیری طبقه ای تصادفی تعیین گردید. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه سواد برنامه درسی عباباف و همکاران (۱۳۹۲) و موفقیت تحصیلی (معدل دانش آموزان) استفاده شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها آزمون ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون مورد استفاده قرار گرفت که نتایج آزمون همبستگی پیرسون نشان داد بین برنامه درسی به عنوان سند، به عنوان راهنمای عمل و به عنوان فرایند با موفقیت تحصیلی دانش آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (01/0>P)؛ همچنین نتایج آزمون رگرسیون نشان داد که مؤلفه های سواد برنامه درسی قادر به پیش بینی موفقیت تحصیلی دانش آموزان می باشد.

در تحقیق حاضر روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و معادلات ساختاری و جامعه آماری است که شامل تمامی دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر کرمان که در سال تحصیلی 99-1398 7370 نفر بودند و نمونه پژوهش بر طبق فرمول کوکران 380 نفر تخمین زده شد و بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. در این روش نمونه گیری نمونه ای انتخاب خواهد شد که احتمالی بوده و در آن هر واحد نمونه گیری مجموعه ای یا گروهی از اعضا است. داد ه ها از طریق پرسشنامه های سازگاری با مدرسه (سینها و سینگ، 1993)، موفقیت تحصیلی(صالحی ، 1393)، سبک زندگی اسلامی(کاویانی ، 1388) و سبک زندگی غربی (LSQ) (لعلی، عابدی و کجباف، 1391)، گردآوری و به روش همبستگی مدل معادلات ساختاری و به وسیله ی نرم افزار AMOS23 و تکنیک بوت استرپ، تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد که مدل با عنایت به شاخص های برازندگی از برازش مناسبی برخوردار است. اثر مستقیم سازگاری با مدرسه بر موفقیت تحصیلی (43/0)، بر سبک زندگی اسلامی(56/0)، بر سبک زندگی غربی(24/0) معنادار بود. اثر مستقیم سبک زندگی اسلامی بر سبک زندگی غربی(65/0)، بر موفقیت تحصیلی (16/0) معنادار بود و اثر مستقیم سبک زندگی غربی بر سبک زندگی اسلامی(19/0-)، بر موفقیت تحصیلی(19/0-) نیز معنادار بود. همچنین اثر غیرمستقیم سازگاری با مدرسه بر موفقیت تحصیلی با میانجی گری سبک زندگی اسلامی و سبک زندگی غربی(18/0) معنادار بود. بنابراین می توان برای بهبود پیشرفت تحصیلی، با راهنمایی و هدایت دانش آموزان در کسب مهارت های سازگاری و آموزش سبک زندگی سالم به آنها گام های مؤثری برداشت. گنجاندن مفهوم ارتقاء سبک زندگی در برنامه درسی مدارس به دانش آموزان کمک می کند تا به طور مؤثر در توسعه جامعه خود نقش داشته باشند.

مسئله اصلی این پژوهش، روش آموزش مؤثر در دروس پایه معماری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی روش جدیدی در آموزش دروس پایه با نام روش مشارکت مستقیم استاد و دانشجو در درس مقدمات طراحی معماری(1) و میزان اثرگذاری آن بر فرایند یادگیری دانشجویان، از طریق ارزیابی فعالیت های آنان به عنوان آزمون این روش صورت گرفته است. این روش با بررسی ادبیات موضوع در زمینه شیوه های مختلف آموزش معماری و تجزیه و تحلیل آنها، حاصل شده است. برای ارزیابی دقیق متغیر وابسته فرایند یادگیری، دو مؤلفه تأثیرگذار آن: موفقیت تحصیلی دانشجویان (نمود بیرونی) و رضایتمندی دانشجویان (نمود درونی) بررسی شده اند. درواقع، پرسش اصلی تحقیق پیش رو این است که روش مشارکت مستقیم استاد و دانشجو بر فرایند یادگیری دانشجویان در درس مقدمات طراحی معماری (1)، چه تأثیری دارد. برای رسیدن به پاسخ این پرسش، رابطه روش یادشده با میزان رضایتمندی و موفقیت تحصیلی دانشجویان در درس مقدمات طراحی معماری (1)، بررسی شده است. از نظر روش، این تحقیق از نوع موردپژوهی است. روش گردآوری داده ها، جمع آوری نتایج ارزیابی و داوری تمرین ها برای سنجش و مقایسه موفقیت تحصیلی و گردآوری نظرات دانشجویان از طریق پرسش نامه برای سنجش رضایتمندی دانشجویان است. جامعه آماری، دو گروه از دانشجویان درس مقدمات طراحی معماری (1) در دانشگاه مازندران است؛ در یک گروه روش مشارکت مستقیم استاد و دانشجو موردآزمایش قرار گرفت سپس، با مقایسه نتایج ارزیابی دو گروه در زمینه های مختلف، نتایج متفاوتی به دست آمد. نتایج تحقیق نشان می دهد که در روش مشارکت مستقیم استاد و دانشجو، میزان رضایتمندی دانشجویان از فرایند یادگیری شان بیشتر بوده است. همچنین میزان ارزیابی استادان از فعالیت های دانشجویان بیانگر موفقیت بیشتر دانشجویان در روش مشارکت مستقیم استاد و دانشجو بود.

سابقه و هدف: شواهد حاکی از آن است که موفقیت تحصیلی نقش مهمی در به روز نگه داشتن نوآوری های فرهنگی و علمی ایفا کرده است و متغیّرهای مختلفی در موفقیت تحصیلی تأثیر دارد و آن را پیش بینی می کند. ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیت با موفقیت تحصیلی دانشجویان رشته دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با نقش میانجی هوش معنوی انجام گرفته است. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری پژوهش دانشجویان مقطع دکتری عمومی رشته دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال تحصیلی 96-95 به تعداد 474 نفر بودند که از میان آنان به طور تصادفی نمونه ای به تعداد 214 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه استاندارد بود که برای تعیین روایی آن از روایی محتوایی با استفاده از دیدگاه متخصصان علوم تربیتی بهره گرفته شد. میزان پایایی پرسش نامه با ضریب آلفای کرونباخ برای پرسش نامه هوش معنوی 0/85 و برای پرسش نامه ویژگی های شخصیت 0/82 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: نتایج نشان داد اثر مستقیم متغیّرهای روان رنجوری (0/29-)، گشودگی (0/35) و وظیفه شناسی (0/38) بر موفقیت تحصیلی معنادار بود (P<0/01). علاوه براین، نتایج آزمون اثرات غیرمستقیم با استفاده از آزمون میانجی سوبل نیز نشان داد که اندازه اثر غیرمستقیم متغیّرهای روان رنجوری (2/22-)، سازگاری (2/90)، گشودگی (2/28) و وظیفه شناسی (3/13) بر موفقیت تحصیلی از طریق متغیّر میانجی هوش معنوی در سطح 95 درصد اطمینان، معنادار بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های به دست آمده، برای اینکه موفقیت تحصیلی دانشجویان افزایش یابد، باید به ویژگی های شخصیت و هوش معنوی آنان توجه شود.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر کاهش کمال گرایی تحصیلی و مؤلفه های آن در دانش آموزان بود. در قالب طرح آزمایشی بین گروهی از جامعه دانش آموزان دختر پایه دهم دبیرستان های شهر تهران در سال تحصیلی 98-97، به   شیوه دردسترس و بر اساس معیارهای ورود، تعداد 30 نفر انتخاب و به شیوه تصادفی در دو گروه 15 نفره جایگزین گردید. گروه آزمایش طی شانزده جلسه یک ساعته طرحواره درمانی گروهی را دریافت نمودند. برای اندازه گیری متغیر وابسته در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری، از پرسشنامه کمال گرایی تحصیلی رسولی خورشیدی و بهرامی استفاده شد . تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره نشان داد طرحواره درمانی گروهی بر بهبود کمال گرایی تحصیلی و مؤلفه های آن اثربخش است. بنابراین، این یافته تلویحات عملی در موقعیت های آموزشی و تحصیلی داشته که به تفصیل مورد بحث قرار گرفته است.

هدف: در دنیای امروز آموزش، یکی از مهمترین ضروریات زندگی به شمار میرود؛ بطوریکه بدون آموزش ادامه زندگی در معرض خطر قرار میگیرد، ازآنجاییکه آموزش، نیازمند هزینه و بودجه  زیادی است و آموزش تحصیلی دانش آموزان نیازمند موفقیت تحصیلی آنان است هدف از این مطالعه بررسی ارتباط میان عملکرد تحصیلی دانش آموزان و توانایی شناختی آن هاست. روش: این مطالعه مقطعی، مورد پژوهی در مورد دانش آموزان دبیرستان های ناحیه3  شهر مشهد در سال 96-97  انجام شد و 395  نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده دراین مطالعه پرسشنامه توانایی های شناختی 30 گویه ای در 7 زیر مقیاس" حافظه فعال " ، " کنترل مهاری و توجه انتخابی " ، " تصمیم گیری "، "برنامه ریزی "، "توجه پایدار و انعطاف پذیری شناختی"بود. برای بررسی همبستگی بین معدل و کارکرد های اجرایی از آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: همبستگی معنی داری بین معدل تحصیلی و کل توانایی های شناختی و زیر مقیاس های حافظه فعال، کنترل مهاری و توجه انتخابی، تصمیم گیری، برنامه ریزی ، توجه پایدار و انعطاف پذیری شناختی (همگی در سطح p =0/0001) به غیر از شناخت اجتماعی (p= 0/969) مشاهده شد. نتیجه گیری: زیر مقیاس های توانایی شناختی ، حافظه فعال ، کنترل مهاری و توجه انتخابی، تصمیم گیری، برنامه ریزی، تئجه پایدار و انعطاف پذیری شناختی با معدل تحصیلی دانش آموزان ارتباط مثبت داشت.

پیشرفت تحصیلی دانشجویان در مقاطع مختلف رشد جسمی، روانی و اجتماعی نیازمند دارا بودن نگرش مثبت به رشته تحصیلی و انگیزه های قوی است. این تحقیق به بررسی شناسایی عوامل موفقیت و اُفت تحصیلی محصلان به روش توصیفی-پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق را (120) محصل، مطابق جدول مورگان، تعداد ( ) نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. روش جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای بوده که از مقاله معصوم داوری نیا استفاده گردیده است. این تحقیق از نوع توصیفی بوده، جامعه آماری این تحقیق را تمامی دانشجویان دانشکده اقتصاد تشکیل می دهد. پرسشنامه به دو گروه محصلان توزیع گردید. گروه اول دانشجویانی که اوسط نمرات شان بیشتر از 80 بودند، گروه دوم دانشجویانی که اوسط نمرات شان کمتر از 70 بودند. نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان به تعداد (100) تن توزیع گردید. نتایج آزمون کلموگروف اسمیرنوف و شامپیر نشان داد که داده ها دارای توزیع نارمل نیست. نتایج نشان داد که از دیدگاه دانشجویانی با موفقیت تحصیلی عواملی چون علاقمندی به رشته تحصیلی، داشتن انگیزه کافی برای مطالعه و تحصیل، ارتباط با دوستان علاقمند به تحصیل، وجود منابع و کتب درسی و تسلط استاد در تدوین و فهم موضوعات درسی از جمله عواملی مهم از دیدگاه دانشجویانی با موفقیت تحصیلی به شمار می رود. اما از دیدگاه دانشجویانی با اُفت تحصیلی عواملی چون؛ حضور در صنف بدون مطالعه قبلی درس، نداشتن برنامه منظم و هفتگی برای مطالعه درس ها، حاضر شدن در صنف، پرسش های دشوار اساتید، نداشتن محتوای درس ها با نیازهای جامعه و دانشجو و آشنایی نداشتن با بازار کار در رشته بیشترین تأثیر را بر اُفت تحصیلی این دانشجویان دارد.

هدف مطالعه حاضر ارائه الگوی ساختاری به منظور پیش بینی موفقیت تحصیلی بر اساس اعتماد به نفس و سرمایه روانشناختی با میانجی گری راهبردهای مقابله ای در دانش آموزان بود. روش پژوهش از نوع توصیفی, همبستگی و جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دوره متوسطه دوم مدارس شهر مشهددر سال تحصیلی 1400-1399 بوده است. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ی و حجم نمونه شامل 405 دانش آموز بوده است. دانش آموزان به پرسشنامه های اعتماد به نفس لوزنبرگ, پرسشنامه راهبردهای مقابله با فشار روانی(اندلر و پارکر) و پرسشنامه سرمایه روانشناختی لوتانز پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش الگویابی معادلات ساختاری با نرم افزارهای spss24 و ایموس جهت بررسی روابط میان متغیرهای مکنون استفاده شد. نتایج نشان دادند که بین اعتماد به نفس و سرمایه روانشناختی و سبک مقابله ای مسئله مدار با موفقیت تحصیلی رابطه مثبت و معناداری وهمچنین بین سبک مقابله ای اجتنابی با موفقیت رابطه منفی معناداری وجود دارد. اما بین سبک هیجان مدار با موفقیت تحصیلی رابطه معناداری یافت نشد. همچنین اعتماد به نفس و سرمایه روانشناختی با میانجی راهبرد مقابله ای مسئله مدار موفقیت تحصیلی را در دانش آموزان پیش بینی می کند.

پژوهش حاضر به بررسی علل گرایش زنان به مواد مخدر از دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد واحد سمنان پرداخته است. بدین منظور تعداد 100 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان سمنان به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. با توجه به هدف و موضوع، روش پژوهش حاضر زمینه یابی انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات لازم در این پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که توسط دانشجویان تکمیل گردید. روش تجزیه وتحلیل این پژوهش از طریق آمار توصیفی، جدول فراوانی، نمودار و آمار استنباطی:x2 می باشد. در تحلیل داده های تحقیق تمامی فرضیه ها مورد تأیید قرار گرفت. به بیان دیگر با توجه به اینکه خی دو محاسبه شده در همه فرضیات بزرگ تر از خی دو جدول به دست آمد، فرضیات صفر رد و فرضیات خلاف مورد تأیید قرار گرفتند.

دستیابی به رفاه مادی و معنوی، یکی از آرزوهای همیشگی انسان ها بوده است که در هر دوره ای از زندگی بشر، آرزو شکل خاصی به خود گرفته و ساز و کار خاص خود را در جامعه به وجود آورده است. به همین سبب هم بسیاری از طرح ها و برنامه های دولت ها و برنامه ریزان جامعه به راه کارهای تامین رفاه بیشتر برای شهروندان معطوف بوده است. برآورده شدن این خواست در عصر حاضر به سبب تخصصی شدن هر چه بیشتر اکثر شئون زندگی بشر، الزامات خاصی پیدا کرده است که شاید مهم ترین آن ها برخورداری از دانش و تخصص باشد. مهم ترین نهادی که وظیفه تربیت اولیه نیروهای متخصص را در جامعه بر عهده دارد آموزش و پرورش است و اگر بتوان عواملی را شناسایی کرد که به ارتقا کارایی این نهاد مهم اجتماعی کمک کند در واقع گامی در جهت افزایش رفاه اجتماعی شهروندان برداشته شده است. سرمایه اجتماعی یکی از ابزارهای مفهومی در حوزه جامعه شناسی است که در دهه های اخیر جایگاه خود را به عنوان متغیری تاثیر گذار در حوزه های مختلف باز کرده است. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر روی موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی شهر ارومیه طراحی و اجرا شده است. نمونه آماری این تحقیق شامل 380 دانش آموز پیش دانشگاهی بوده است. علاوه بر فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر احتمال وجود رابطه بین سرمایه اجتماعی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان، در تحقیق حاضر یک فرضیه دیگر هم مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق به روش پیمایشی از طریق انجام مصاحبه در چارچوب پرسشنامه محقق ساخته به انجام رسید و اطلاعات توسط نرم افزار SPSS پردازش گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی شهر ارومیه، همبستگی مثبت و بسیار ضعیفی وجود دارد و نتایج، قابل تعمیم به جامعه آماری نبود و فرضیه تحقیق مبنی بر وجود رابطه بین سرمایه اجتماعی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان پیش دانشگاهی شهر ارومیه رد شد. اما بر اساس یافته های تحقیق، تاثیر پایگاه اقتصادی اجتماعی خانواده های دانش آموزان بر موفقیت تحصیلی آنان به اثبات رسید و معنی دارتر از رابطه سرمایه اجتماعی آنان با موفقیت تحصیلی بود. بر مبنای یافته های تحقیق، رابطه ای بین میزان اطلاعات و آگاهی های عمومی دانش آموزان و موفقیت تحصیلی وجود ندارد اما بین سطح ارتباطات اجتماعی و نیز بین میزان اعتماد دانش آموزان و موفقیت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد. همین طور بین سطح تحصیلات و نوع شغل والدین و موفقیت تحصیلی فرزندان رابطه معنی داری وجود دارد.