مطالب مرتبط با کلیدواژه

قرآن


۲۴۱.

نقد تاریخیت قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن نقد شبهات تاریخیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۰ تعداد دانلود : ۸۲۸۹
ادعای تاریخیت قرآن را نصر حامد ابوزید مطرح کرده، معتقد است ادعای تاریخیت و اینکه متن محصولی فرهنگی است، تنها به یک مرحله از قرآن مربوط می شود؛ چراکه قرآن دو مرحله تکوین و شکل گیری، و فرهنگ سازی را پشت سر گذاشته است. قرآن در مرحله نخست محصولی فرهنگی، و تحت تاثیر فرهنگی است که در آن به وجود آمده است. اما پس از تبدیل آن به متن حاکم و غالب؛ یعنی فرارسیدن مرحله فرهنگ سازی، به معیاری برای سنجش متون دیگر تبدیل شده، مشروعیت شان با آن تعیین می شد. این مقاله در چند محور به نقد دیدگاه تاریخیت قرآن پرداخته است که عبارت اند از: نقد روش علمی، نقد برداشت ابوزید از ماهیت نص و مبانی دیدگاه مزبور.
۲۴۲.

بررسی مستندات راه های انس بیشتر دانشجویان با قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن موانع دانشجویان ظاهر باطن راهکارها انس با قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰۱ تعداد دانلود : ۷۴۷
در گفتمان قرآنی، مهم ترین موانع، انس با قرآن عبارت اند از: خودبینی، دنیادوستی، عقاید باطل، جمود بر اقوال مفسرین، گناهان و شیطان. عدم تسلط کافی بر زبان عربی، فقدان انگیزه کافی در انس با قرآن، احساس جدایی از فضای معنوی، عدم دسترسی به اساتید شایسته، تبلیغات گسترده دشمنان علیه کارآمدی قرآن، گناه آلود بودن محیط و عدم ارائه راهکاری دقیق، مبتنی بر احساس خوشبختی برگفته از آیات قرآن، از موانع پیش روی دانشجویان است. راهکار تقویت انس با قرآن را می توان در سه حوزه قلب، عقل و رفتار بررسی کرد. جهت تقویت نگرش و گرایش دانشجویان به قرآن زمینه سازی مناسب برای تلاوت، تدبر و درک مفاهیم قرآن ضروری است.
۲۴۳.

شفاعت عقوبت در قرآن و عهدین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قرآن عهدین شفاعت عقوبت عدل الهی توحید افعالی توحید ذاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۲ تعداد دانلود : ۶۵۶
شفاعت عقوبت یکی از موضوعات مشترک در کتاب های آسمانی است. این موضوع در کتاب یهودیان به عنوان تاثیر اراده پیامبران بر اراده الهی، و در کتاب اشعیا، (باب 53، فقره 12) به منزله فدا شدن، و در عهد جدید، (کتاب غلاطیان، باب 3، فقره، 13) به عنوان کفاره مسیح به ازای گناه اولیه حضرت آدم مطرح شده است؛ و در قرآن مجید به چهار صفت رحمانیت، غفاریت (در دنیا)، رحیم بودن خدا (در آخرت) و عدالت خداوند نسبت داده شده است. تعابیر متفاوت کتاب های مزبور در این مسئله، صرف نظر از اختلاف ظاهری شان، پیامدهای متفاوتی نیز، درپی دارد.
۲۴۴.

مقاله مروری: اضطراب برمبنای آیات قرآن کریم و مدیریت آن با رویکرد آرامش بخشی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: اضطراب دین قرآن آرامش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۳۰ تعداد دانلود : ۸۷۸۲
هر انسانی در زندگی، دچار گرفتاری می شود و در برخی موارد، نجات و رهایی از آن، خارج از توان انسان است که این امر باعث اضطراب میشود. در این مقاله، پژوهشگران راهکارهای پیشگیری از این دغدغه ی اجتماعی را از منظر آیات و روایات استخراج و دسته بندی نموده اند. این مطالعه ی پژوهشی از نوع مروری وکتابخانه ای است و با مطالعه ی سایت های معتبر، مقالات، پایان نامه ها، کتاب های معتبر دینی از جمله قرآن کریم، نهج البلاغه و ... و همچنین نرم افزارهای قرآنی به بررسی موضوعات مرتبط با اضطراب و آرامش پرداخته است. در دنیای مدرن قرن معاصر، ادعاهای علمی و پیشرفت های به دست آمده نتوانسته است گام مؤثری در زمینه ی کنترل تنش های زندگی بردارد. با وجود تلاش های پزشکی و سیستم درمان، نه تنها در شیوع بیماری های روانی به خصوص اضطراب کاهشی حاصل نشده است، بلکه وقوع آن رو به افزایش است. قرآن بهترین پناهگاه افراد با ایمان می باشد. ایمان بدون شک، مؤثرترین درمان اضطراب است. برای مثال آیه ی زیر به نقش آرامش بخشی ایمان اشاره نموده است: الَّذِینَ آمَنُواْ وَلَمْ یَلبسُواْ إِیمَانَهُم بِظُلْمٍ أُوْلَـئِکَ لَهُمُ الأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ (انعام/۸۲) کسانی که ایمان آورده اند و ایمان خود را با شرک و ستم آلوده نکرده اند، ایمنی (آرامش) تنها برای آن ها است و آن ها هدایت یافتگانند. یافته های حاصل از این پژوهش شامل شناسایی ریشه های اضطراب، راهکارهای پیشگیرانه و راهکارهای کسب آرامش است،که در دو دسته ی کلی پیشگیری و مدیریت اضطراب تقسیم گردیده است. در این راستا، آیات و روایات مرتبط با موضوعات هر مجموعه به تفصیل بیان گردیده است.
۲۴۵.

جامعیت چهاروجهی زبان قرآن و برون داد روش شناختی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: زبان قرآن قرآن زبان فهم جامعیت روش شناسی.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵۰ تعداد دانلود : ۸۴۹
یکی از اساسیترین مبانی درخور پژوهش در حوزه فهم قرآن مجید، زبان شناسی این کتاب الهی است. امروزه پرسش های فراوانی درباره زبان قرآن مطرح است؛ ازجمله اینکه: زبان قرآن معنادار است یا بیمعنا؟ شناختاری است یا ابزاری؟ ادبی، رمزی یا عرفی است یا به گونه ای دیگر؟ دارای ساختار گفتاری است یا نوشتاری؟ نسبت اجزای درونی و مفاهیم آیات قرآنی با یکدیگر چگونه است؟ و ... . هر پاسخی به پرسش های پیش گفته افزون بر تعیین نوع نگاه به قرآن، زیرساختی تئوریک برای چگونگی فهم قرآن و قواعد آن نیز خواهد بود. تحقیق حاضر، ضمن شناختاری انگاشتن زبان قرآن برآن است که این کتاب آسمانی به لحاظ زبانی دارای جامعیت چهاروجهی میباشد. این ویژگی، نتایجی در فهم و تفسیر دارد که در این مقاله به آنها پرداخته میشود.
۲۴۶.

بررسی و تحلیل ضمانت های اجرایی منفی در تورات، انجیل و قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن تورات مجازات انجیل ضمانت اجرایی منفی دین شناسی تطبیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۵ تعداد دانلود : ۹۰۵
با توجه به گستره و ژرفای مطالعات نوین دین شناسی و ضرورت های برخاسته از فضای جهانی برای مفاهمة بین ادیانی، بهره گیری از روش های دقیق علمی به ابزاری اجتناب ناپذیر برای شاخه ای از این مطالعات به نام «دین شناسی تطبیقی» تبدیل شده است. در این مقاله که به روش تلفیقی تحلیل محتوای کمی و کیفی انجام شده و بخشی از یک گزارش تحقیقی گسترده است، ابتدا مفهوم ضمانت های اجرایی منفی یا مجازات ها تبیین میشود و سپس مسئله اصلی تحقیق (شناخت مشابهت ها و تفاوت های ضمانت های مذکور در تورات، انجیل و قرآن کریم) تبیین میگردد.
۲۴۷.

بررسی اندیشه فریب آدم توسط حوا

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قرآن شیطان عهدین حوا فریب آدم گناه زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۰ تعداد دانلود : ۱۴۷۹۱
یکی از نظرها و اندیشه های غلطی که در ادیان گذشته وجود داشته و به اسلام نیز رخنه کرده است، این است که زن را موجودی طفیلی و عامل گناه و وسیله فریب آدم دانسته و بدین ترتیب نگرش منفی نسبت به شخصیت زن در جهان به وجود آورده است. این مقاله ضمن بررسی و تحلیل منشا این اندیشه از جمله عهدین و بررسی تفاسیر قرآن، به تفاوت اساسی قرآن با مطالب تورات و انجیل درباره آدم و حوا پی برده، نگرش صحیح قرآن را نسبت به این مسئله مطرح می نماید. قرآن کریم با اعتقاد به آفرینش مستقل زن و رد اغوای آدم به وسیله حوا، همواره زن را انسانی مستقل دانسته و بر هر گونه تصور نادرستی از شخصیت زن خط بطلان کشیده است.
۲۴۸.

پیام ها و آموزه های تربیتی سوره یوسف

کلیدواژه‌ها: قرآن تربیت سوره یوسف پیام اخلاقی پیام تربیتی قصه قرآنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۰۳ تعداد دانلود : ۲۹۱۶
قرآن کتاب سعادت و هدایت است؛ قصه های قرآنی جزئی از وحی نازل بر پیامبرند و صبغه آسمانی دارند، لیکن این قصه ها بر بشر فرود آمده اند تا مردم با آنها ارتباط برقرار کنند و از آنها پند بگیرند. خداوند سوره یوسف را زیباترین سرگذشت انبیا دانسته و از آن به احسن القصص یاد می کند و آموزه های تربیتی-اجتماعی بسیاری در جای جای داستان و در گذر حوادث آن عرضه می شوند. در این مقاله به برخی از این پیام ها پرداخته شده است از جمله: مدیریت صحیح، توکل، عفت، جوانمردی، حیا، زیبایی در کلام، خیرخواهی، عفو و گذشت، حق شناسی از خداوند و نعمت های او در همه حال، عزت نفس در برابر گناه، رازداری، صبر و سعه صدر، تواضع و فروتنی نسبت به پدر و مادر. اما مهم ترین پیام در این سوره، پیام توحید و تربیت توحیدی است.
۲۴۹.

اصول موثر در روابط صمیمانه همسران با الگوبرداری از اسوه های قرآنی و همسران بهشتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن روابط صمیمانه بهشت اسوه همسران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱۰ تعداد دانلود : ۱۰۵۸
از آنجایی که قرآن ارتباط سالم و صمیمی زوجین را در چهارچوب خانواده از ضروریات نیل به کمال فردی و اجتماعی می بیند، لذا شناخت عوامل مثبت و منفی موثر در روابط همسران بر مبنای قرآن و سنت از پژوهش های مهم و بنیادی است. در این مقاله با این فرض که بخشی از داستان های قرآنی که حاکی از ارتباطات همسران اسوه قرآنی با یکدیگر است و نیز آیات بیانگر اوصاف همسران بهشتی، به منظور الگوسازی و ارائه راه کارهای عملی است، ابتدا به بررسی اصول و معیارهای حاکم بر زندگی مشترک مطلوب اسلام پرداخته شد. سپس با تحلیل جلوه های رفتاری همسران اسوه قرآنی و اوصاف همسران بهشتی و کیفیت گفتار و کردار آنان در پرتو آن معیارها، الگوهایی راهبردی در ایجاد روابط صمیمی از قرآن استخراج شد.
۲۵۰.

درآمدی بر مبانی مشارکت در اندیشه سیاسی اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن مشارکت مشارکت سیاسی ـ اجتماعی فقه و کلام اندیشة سیاسی اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۷۰۵
مشارکت، تداعیکنندة آزادی فطری انسان در تعیین سرنوشت جمعی خویش است. اما در اندیشه اسلامی، مشارکت جمعی معنی و مفهومی خاص مییابد، که هم، مشابه انواع آن و هم متفاوت از آن است. در این مقاله، مبانی نظری مشارکت در چارچوب اندیشة سیاسی اسلام بررسی شده است. ابتدا ضمن طرح معانی مشارکت و انواع آن، به بررسی پیش شرط های تحقق آن پرداخته و سپس به تبیین جایگاه مشارکت و محدودة آن از نظر اسلامی همت گماشته است. درنهایت، مبانی مشارکت در اسلام را از متون دینی جستجو و تبیین آن را در سه مبحث قرآنی، کلامی و فقهی از نظر گذرانده است.
۲۵۱.

تحلیل و نقد مقاله «انبیا و نبوت» در دایره المعارف قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۲۰۸ تعداد دانلود : ۸۶۸
هدف: هدف این مقاله معرفی و نقد مدخل «انبیا و نبوت» از دایره المعارف قرآن می پردازد. مقاله یوری روبین مشتمل بر این مباحث است: تفاوت بین رسول و نبی؛ فرشتگان و ماموریت آنان؛ جایگاه، مرتبه و تبار پیامبران؛ کاربرد های وحی و برخی ویژگی های آن؛ معجزات؛ رابطه محمد و کتاب ایشان با دیگر پیامبران؛ گستره رسالت؛ اهداف رسالت؛ برخوردهای امتها؛ قصه های پیامبران الهی؛ گزارشی از پیامبر در منابع حدیثی و تاریخی؛ جانشینان پیامبر اسلام؛ تحقیقات جدید در مورد پیامبرشناسی. روش: روش تحقیق بکار گرفته شده روش تحلیل اسنادی بوده است. یافته ها: این مقاله از تاثیر و نفوذ شیطان در پیامبران الهی و وحی آنان و اقتباس قرآن از کتب عهدین سخن به میان آورده است. این مطالب با مفاد آیات قرآن، اصول و مبانی اسلام و واقعیت تاریخ، ناسازگارند. وی در بررسی موضوع انبیا و نبوت، از منابع شیعی استفاده نکرده است. استفاده نکردن از منابع شیعی، مشکل عمده ای است که نه تنها در پژوهش او، بلکه در تحقیقات بسیاری از خاورشناسان نیز جلب نظر می کند. نتیجه گیری: هر چند در مقاله «انبیا و نبوت»، نکات و برداشتهای مثبتی از آیات قرآن آمده، ولی برخی شبهات و مطالب نقد پذیر نیز بدان راه یافته است؛ از جمله: تاثیر و نفوذ شیطان در وحی، اقتباس قرآن از عهدین و کتب مقدس، تبار محمد و محمد عرب. در نوشتار پیش رو، به این شبهات پاسخ داده شده است.
۲۵۲.

جایگاه شادی و نشاط در قرآن و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۰۸۲۷ تعداد دانلود : ۱۴۳۸۷
هدف: شادی، نشاط و تفریح از جمله نیازهای روحی و فطری انسان دانسته شده است که در بسیاری از جنبه های حیاتی وی نقش موثری ایفا می کند. دین اسلام به شادی و نشاط که نیازی فطری و مورد قبول دانشمندان و نیز امامان معصوم(ع) است، نگاه ویژه دارد. این مقاله با هدف تبیین ضرورت و اهمیت شادی و نشاط در زندگی فردی و اجتماعی، به بررسی معنا و مفهوم شادی در قرآن پرداخته، مهم ترین مصادیق شادی و نشاط مذموم و ممدوحِ قرآن و روایات را ارائه کرده است؛ روش: کتابخانه ای مبتنی بر توصیف و تحلیل؛ یافته ها: قرآن کریم و روایات، مهم ترین معیارهای شادی و نشاط ممدوح را با محوریت توحید، دوری از گناه، احیای ارزشها، شاد کردن دیگران و شادی با معصومین(ع) تبیین کرده و شادمانی برای گناه، افراط در شادی، دروغ شادی آور و شادمانی کاذب را از مصادیق شادی مذموم دانسته و در نهایت، مهم ترین عوامل شادی آفرین را با تاکید بر قرآن و روایات در پرهیز از گناه و آزار مومن و اجتناب از لهو تبیین برشمرده است. نتیجه گیری: وجود آیات متعدد در قرآن کریم، سخنان پیامبر(ص) و احادیث و روایات منقول از ائمه معصومین(ع) و به طور کلی متون دینی، حاکی از اهمیت این موضوع در اسلام است. از این رو، نگاه قرآن و روایات اسلامی به نشاط و شادابی، نگاه مثبت است و با تبیین مصادیق مورد قبول، آن را از علائم مومنان و اوصاف بهشتیان بر شمرده و مذمت آن نیز به سبب تقارن با موضوعات مذموم و مکروه شریعت است.
۲۵۳.

مطالعه تطبیقی شادی و نشاط از دیدگاه اسلام و عهدین(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۷۱۶ تعداد دانلود : ۹۷۳
هدف در این پژوهش مقایسه و تطبیق شادی و نشاط در قرآن و عهدین موجود است. روش استفاده شده در این تحقیق روش توصیفی از نوع تحلیل اسنادی است. یافته ها: یافته های به دست آمده حاکی از آن است که قرآن و عهدین در بسیاری موارد شادی کردن را تایید نموده و در برخی موارد، شادیی که عواقب سوئی را در پی داشته باشد را منع نموده اند. قرآن بیش از عهدین به معرفی عوامل شادی پرداخته است. از نظر ادیان الهی، شادی هایی که هم روحاً و هم جسماً باعث رشد و ترقی انسان بوده و او را از مسیر زندگی خارج ننماید، ممدوح و شادی هایی که هرگونه اذیت و آزاری برای سایر مردم فراهم آورد، مذموم شمرده می شود . نتیجه گیری: دین، موید آرزوها و شادکامی های اصولی انسان بوده، برای هدایت و دستیابی به آنها، برنامه و دستوراتی همچون: ایمان، اعتقاد و اطاعت را صادر کرده و از طرفی نیز با افسردگی، بی حالی و خودخوری، مخالف و با شوخ طبعی، خوش رفتاری، امیدواری، توانمندی و نشاط، موافق است.
۲۵۴.

مولفه های الگوی فرهنگ مطلوب دانشجویی در قرآن و سنت(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۲۷۰ تعداد دانلود : ۹۸۶
هدف اساسی پژوهش حاضر، ترسیم الگوی فرهنگ مطلوب دانشجویی بر مبنای قرآن و سنت است. بر این اساس، سه سوال پژوهشی در خصوص «تاکید امام خمینی در رابطه با فرهنگ مطلوب دانشجویی»، «ارزشهای حاکم بر فرهنگ مطلوب دانشجویی در قرآن و سنت» و «اعمال دانشجو در فرهنگ مطلوب دانشجویی از منظر قرآن و سنت» مطرح و مورد مطالعه قرار گرفت. روش انجام پژوهش، توصیفی و از نوع مطالعه اسنادی و کتابخانه ای بود. یافته ها: یافته هایپژوهش نشان داد که عمده ترین مولفه های الگوی فرهنگ مطلوب دانشجویی بنا بر زمینه های مورد بررسی، شامل خدامحوری، حق مداری، آخرت گرایی، هدایت جویی، عقل ورزی، علم آموزی، هماهنگی با مسیر انبیا، نورانیت در علم و عمل و اخلاق، احترام به استاد، تلاش و کوشش، نظم و برنامه ریزی، نوآوری و خلاقیت، دوری از غربزدگی و اهتمام بر خودکفایی، شکرگزاری و دقت در انتخاب دوست است . نتیجه گیری: نتیجه ی پژوهش مبین آن است که فرهنگ مطلوب دانشجویی در قرآن وسنت از جایگاه مهمی در منظومه ی فرهنگی اسلام برخوردار می باشد که با تبیین آن گامی اساسی در راستای عملیاتی نمودن اندیشه های امام خمینی (ره) به عنوان منادی اسلام ناب محمدی در عصر حاضر، پیرامون اسلامی شدن دانشگاه ها برداشته خواهد شد.
۲۵۵.

الگوی مطلوب فرهنگ دانشجویی در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۷۳۶ تعداد دانلود : ۱۱۹۹
هدف: الگوی مطلوب فرهنگ دانشجویی از منظر قرآن کریم چیست؟ به عبارت دیگر؛ چگونه می توان با مراجعه به قرآن، الگویی برای فرهنگ یا همان ارزشها وهنجارهای مطلوب دانشجویی استخراج کرد؟ روش: روش این پژوهش، توصیفی - تحلیلی و هرمنوتیک است؛ بدین ترتیب که ابتدا آیه و تفسیر آن به صورت توصیفی - تحلیلی مورد نظر قرار گرفت و سپس به روش هرمنوتیک یا تفسیرشناختی، برداشت تربیتی به قصد پژوهش در خصوص مولفه ها و الگوی مطلوب فرهنگ دانشجویی ارائه شد. یافته ها: مولفه های اساسی برای فرهنگ دانشجویی مستخرج از قرآن عبارتند از: آشنایی، انس و الفت با قرآن، تعقل و اندیشه ورزی، مسئولیت پذیری فردی و اجتماعی، توجه به نقش دوستان، اجتماع و تاثیر ارزشمند علم وآگاهی در فرهنگ سازی و.... نتیجه گیری: مکتب اسلام، معیارها و شاخص هایی برای زندگی انسان ارائه می دهد که بدون تردید، توجه و به کارگیری آنها در یک نظام دانشگاهی، سعادت دنیوی و اخروی را می تواند به دنبال داشته باشد. نظام آموزش عالی قاعدتاً باید این ظرفیت و قابلیت را داشته باشد که این شاخصها را از طریق برنامه های درسی، فعالیتهای آموزشی و تلاشهای فرهنگی، تقویت کند و دانشجویان فرهیخته و متعهد به جامعه تحویل دهد.
۲۵۶.

قصاص در قرآن کریم(مقاله ترویجی حوزه)

کلیدواژه‌ها: قرآن مجازات قصاص مساوات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴۱ تعداد دانلود : ۱۰۳۹
نویسنده در این مقاله سعى کرده با تکیه بر شواهد قرآنى و تحلیل کلمه «قصاص» و کلمات مرتبط با آن به درک متفاوتى از آیات قصاص دست یابد. به نظر نویسنده، این کلمه در هیچ جایى از قرآن به معناى «مجازات به مثل» به کار نرفته، بلکه همیشه مراد از آن «مساوات میان جانى و مجنى علیه» از حیث ذکورت و انوثت و حریت و رقیت است، بر این اساس، معناى جدیدى از آیات قصاص و نسبت میان دو آیه 178 سوره بقره و 45 سوره مائده به دست مى آید.
۲۵۷.

شیوة تحلیل مفاهیم ارزشی قرآن؛ مقایسه دیدگاه اخلاقی ایزوتسو و آیت الله مصباح یزدی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قرآن اخلاق ایزوتسو مفاهیم ارزشی آیت الله مصباح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵۹ تعداد دانلود : ۱۰۸۱
قرآن کریم، حاوی دستورالعمل های دینی، اخلاقی و تربیتی فراوانی است که نیازمند استخراج، به ویژه برای نسل جوان میباشد. از این رو، مستشرقان زیادی با انگیزه های مختلف به تحلیل مفاهیم قرآن پرداخته و گوشه ای از معارف وحیانی را به جامعه خودشان عرضه داشته اند. از جمله ایزوتسوی ژاپنی بخشی از مفاهیم اخلاقی قرآن را با زبان خود بیان کرده است. در میان عالمان اخلاق معاصر، استاد فرزانه علامه مصباح با سبک جدید به تبیین مفاهیم اخلاق از منظر قرآن کریم همت گماشته اند. این مقاله، مقایسه ای میان برخی آثار اخلاقی این دو نویسنده صورت داده و از نظر شخصیت مؤلف، موضوع، هدف، محتوا و روش میان آن دو اثر مقایسه به عمل آورده است. در پایان، با نقد و بررسی و برجسته سازی نقاط قوت و ضعف این دو دیدگاه، کتاب اخلاق در قرآن را برخوردار از امتیازات ویژه و اشکالاتی نیز بر کتاب ساختمان معنایی مفاهیم اخلاقی- دینی در قرآن ایزوتسو وارد کرده است.
۲۵۸.

ابراهیم(ع) و خاندانش در تورات و قرآن

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: قرآن تورات ابراهیم موسی آل ابراهیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۵ تعداد دانلود : ۹۵۳
اهمیت حضرت ابراهیم علیه السلام و فرزندان ایشان در ادیان ابراهیمی بر کسی پوشیده نیست. از این روی، هر یک را ادیان توحیدی یهودیت، مسیحیت و اسلام بر اساس کتاب آسمانی خود، میکوشد ارتباط خود با این بزرگواران را نشان دهد. شناخت شخصیت این انبیا در تورات و قرآن میتواند بهترین ابزار برای آشنایی با این اشخاص و آن ادیان باشد و بهترین موضوع را در مطالعات بین ادیانی ترسیم کند. این مقاله با بررسی ویژگیهای این بزرگواران در تورات و قرآن، سعی دارد در این راه قدمی بردارد و شباهت ها و تفاوت های نگاه تورات و قرآن به این انبیای الهی را برشمارد.
۲۵۹.

بررسی تطبیقی آموزه های اسلام و زرتشت در تأثیر عقاید حقه و پندار نیک بر کردار و گفتار نیک

کلیدواژه‌ها: قرآن عمل صالح زرتشت عقاید حقه پندارنیک کردارنیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۴۱۰
عقاید حقه، که خدای تعالی آنها را از ما مطالبه و شرط رسیدن به مطلوب و سعادت بشر دانسته است، شامل همه اعتقادات و اخلاقیاتی است که در نظام فکری اسلام مطرح میباشد. این عقاید، که چیزی جز کلمه طیبه توحید و عمل و استقامت برآن نمی باشد، شالودة اصلی ادیان و مذاهب توحیدی جهان را تشکیل و با شدت و ضعف در آنها متبع است. اشاعة چنین اعتقاد، شناخت و اندیشه ای از طریق عمل کردن به آن مسیر است. از این رو، قرآن کریم با بیان هر دو مفهوم ایمان و عمل در کنار هم، برتلازم آنها نسبت به یکدیگر تأکید و بلکه اعمال انسان را تبلوری از عقاید و افکار او میداند. آئین زرتشت، به عنوان یکی از ادیان توحیدی جهان، وجه اشتراک زیادی با سایر ادیان توحیدی، به خصوص اسلام دارد. ازاین رو، توحید، همة حقانیت آن به شمار میرود. پیامبر ایران باستان، سرچشمه، پایه و اساس هر گفتار و کردار نیک و پسندیده یا زشت و ناپسندی را اندیشة نیک انسان میداند. نقش و جایگاه پندار نیک، که در سراسر اوستا بارها تکرار شده است، شبیه به عقاید حقه در اسلام میباشد. همانطور که زرتشت، گفتار و کردار نیک را مبتنی بر پندار نیک میداند، اسلام نیز عمل صالح و قول احسن را مبتنی بر ایمان وعقیده میداند.
۲۶۰.

عوامل انحطاط اخلاقی در نظام اخلاقی قرآن و اناجیل اربعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن هوای نفس دنیا شیطان انحطاط اخلاقی اناجیل اربعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۳۸ تعداد دانلود : ۲۵۰۵
انحطاط اخلاقی یعنی بازماندن از سیر در طریق کمال و یا خروج از آن بواسطه کسب رذایل اخلاقی. کمال و سعادت حقیقی مفاهیمی هستند که تعریف و تعیین مصادیق آنها وابسته به نوع جهان بینی یک نظام اخلاقی است. نظام های اخلاقی قرآن و اناجیل اربعه بواسطه بهره مندی از منشایی مشترک، کمال و سعادت حقیقی را «تقرب به خدا» و لازمه آن را ایمان و التزام بر اعمال مؤمنانه معرفی میکنند. بر این اساس، انسان بواسطه بهره مندی از نعمت اختیار، هدف داری و تلاشگری، قادر است تا سعادت حقیقی یعنی فلاح و فوز ابدی را از آن خویش سازد. اما بواسطه عواملی که موجب تضعیف یا سلب ایمان او میگردند، ممکن است از مسیر کمال بازماند. این عوامل که به طور مشترک در قرآن و اناجیل بر آنها تأکید شده است، عبارتند از: هوای نفس، دنیا و شیطان. دنیا، موضوع هوای نفس و شیطان، مؤید و آرایشگر هواهای نفسانی است.