مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
فیس بوک
حوزه های تخصصی:
در این مقاله شش رویداد در رسانه های اجتماعی که از جنبه های اخلاقی محل بحث کاربران ایرانی قرار گرفته اند مطالعه شده است. این شش رویداد در فاصله سال های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۴ در فیس بوک، اینستاگرام و یوتیوب آغاز شده اند، اما دامنه مباحث مربوط به آنها در سایر رسانه ها و وب سایت های فضای مجازی گسترش پیدا کرده است. مطالعه به شیوه کیفی با رویکرد اکتشافی انجام شده و کامنت های کاربران حول این شش رویداد مبنای تحلیل بوده است. از میان هزاران کامنت کاربران فضای مجازی درباره هر رویداد، در مجموع ۳۹۶ کامنت برای تحلیل انتخاب شدند. این تعاملات در قالب مدل کیفی برآمده از دل داده ها با عنوان «هرم کنش گری کاربران در تقابل های اخلاقی رسانه های اجتماعی» ارائه شده است.
شبکه ی اجتماعی فیس بوک و تغییرات هویت اجتماعی جوانان شهر تبریز
حوزه های تخصصی:
حضور در شبکه های اجتماعی اینترنتی همچون فیس بوک بنا به ویژگی ها، خصوصیات، امکانات و کارکردهای خاص این فضا و با عنایت به وضعیت اجتماعی، سیاسی، فرهنگی جوانان در کلان شهرهای در حال گذار ما، تأثیرات عمیقی را بر جنبه های متفاوت هویت و به تبع آن، بر سبک زندگی کاربران ایرانی و خصوصاً جوانان به مثابه ی بزرگ ترین طیف مخاطبان و فعالان این فضا خواهد گذاشت. در حقیقت کاربران ایرانی با توجه به ساختارهای عینی و ذهنی موجود در جهان واقعی خود و بنا به نوع و میزان استفاده شان از شبکه های اجتماعی اینترنتی، تأثیرات و تغییرات گسترده ای را به طور تدریجی خواهند پذیرفت. بدین لحاظ پژوهش حاضر، رابطه ی حضور و تعامل در شبکه ی اجتماعی فیس بوک با هویت اجتماعی جوانان را مورد مطالعه قرار می دهد. پژوهش حاضر پیمایشی است و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و بهره گیری از پرسشنامه ی محقق ساخته صورت گرفته است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر را کاربران جوان فیس بوک شهر تبریز تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از جدول لین، 424 نفر برآورد شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که حضور و تعامل در فیس بوک عاملی تأثیرگذار بر هویت اجتماعی کاربران است و این شبکه باعث تضعیف برخی از ابعاد هویت اجتماعی چون هویت خانوادگی، دینی و ملی و همچنین باعث تقویت هویت مصرفی کاربران شده است.
بازنمایی حریم خصوصی در رسانه های اجتماعی: مردم نگاری کاربران ایرانی فیس بوک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مطالعه با هدف فهم مقوله ها و عوامل مرتبط با بازنمایی حریم خصوصی در میان کاربران فیس بوک و پیامدهای فرهنگی آن تدارک دیده شده است. برای رسیدن به این هدف، نخست پنداشت های فرهنگی و معنایی کاربران دربارة مفهوم حریم خصوصی شناسایی شده است تا بنیانی برای مطالعة الگوهای فرهنگی بازنمایی یا پنهان سازی و حفاظت از حریم خصوصی در میان کاربران فراهم کند.
متناسب با هدف فهم الگوهای فرهنگی، از روش مردم نگاری مجازی استفاده شده است. در خلال کار میدانی، با 21 کاربر فعال فیس بوک در فواصل مختلف مصاحبه های مردم نگارانه آنلاین و آفلاین صورت گرفته و مستندات مجازی مختلف مطالعه شده است.
یافته های این مطالعه نشان می دهد که محوری ترین مقوله در این زمینه تعاریف متکثر فرهنگی کاربران از مفهوم حریم خصوصی است که از دو عامل هویتی و به هم پیوستة میل به بازنمایی و میل به پنهان کردن و مترادف های آن در تعامل اجتماعی با دیگران یعنی میل تماشاباره و میل بازبینانه پیروی می کند.
حیات فیس بوکی در ایران: ساخت خود زنانه در فیس بوک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله بر آن است تا ساخت خود زنانه در فیس بوک را مورد بررسی قرار دهد. برای نیل به این هدف، پروفایل فیس بوک 20 کاربر حرفه ای را به روش تحلیل محتوی کیفی، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان می دهد که از میان دو رویکرد خوش بینانه و بدبینانه به حضور زنان در فیس بوک، رویکرد خوش بینانه تایید می شود. بدین معنا که زنان کاربر حرفه ای در بخش های مختلف پروفایل فیس بوک شان مانند پست های روی وال، عکس پروفایل ، تنظیمات خصوصی، اسم پروفایل، کامنت ها، دوستان و گروه ها، برخلاف کلیشه های جنسیتی رایج که زنان را احساساتی، مطیع، منفعل، وابسته و جذاب نشان می دهد، به شیوه های مختلف، خود را فعال، مستقل، قدرتمند و منتقد شرایط اجتماعی موجود، نشان داده-اند. بنابراین در فیس بوک، تاحدودی شاهد شکسته شدن مرزهای جنسیتی دوتایی هستیم.
مطالعه رابطه بین سرمایه اجتماعی کاربران ایرانی در فیس بوک و مشارکت مدنی آنها در دنیای واقعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از دهه گذشته تاکنون، شبکه های اجتماعی به عنوان یکی از جدیدترین امکانات اینترنت همه گیر شده اند. ضرورت این پژوهش از آن روست که این شبکه ها با استقبال گسترده کاربران رو به رو شده و در حال حاضر تعداد زیادی از این شبکه ها فعال هستند. در بین شبکه های اجتماعی مجازی، فیس بوک از موقعیت متمایزی برخوردارست؛ چراکه در حال حاضر پربازدید ترین شبکه اجتماعی دنیا به شمار می رود. هدف این پژوهش مشخص کردن رابطه سرمایه اجتماعی در فیس بوک با مشارکت مدنی کاربران در دنیای واقعی است. نمونه گیری با استفاده از روش های هدفمند و گلوله برفی انجام شده و روش پژوهش نیز پیمایش برخط بوده است. ضمن آنکه تعداد 674 نفر به پرسشنامه، پاسخ داده اند. بعد از تحلیل داده ها مشخص شد بین سرمایه اجتماعی در شبکه اجتماعی فیس بوک و مشارکت مدنی در دنیای واقعی رابطه مثبت وجود دارد. همچنین مشخص شد در بین شاخص های سرمایه اجتماعی، باز/ بسته بودن شبکه دوستان، تراکم شبکه، شرایط دستیابی به منابع، شکاف بین منابع موجود و مورد انتظار، رعایت هنجارها و قواعد، اعتماد نهادی/ مدنی و هنجارهای کنش متقابل شاخص های تبیین کننده مشارکت مدنی کاربران هستند.
شبکه اجتماعی فیس بوک و هویت شخصی مدرن دختران و زنان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در عصر حاضر، با ورود چشمگیر زنان و دختران به فضای مجازی شبکه های اجتماعی، این شبکه ها تأثیرات فراوانی بر روی آنها گذاشته اند. یکی از جنبه های مهمی که از شبکه های اجتماعی مجازی تأثیر می پذیرد، هویت شخصی است. به همین دلیل، هدف از مقاله حاضر، مطالعه تأثیر شبکه اجتماعی فیس بوک بر هویت شخصی مدرن دختران و زنان جوان بوده است. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی و با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه و در دسترس و با بهره گیری از پرسشنامه اینترنتی و تکیه بر نظریه های کاشت، استفاده و رضایت مندی و همچنین ساخت یابی گیدنز صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش را دختران و زنان جوان کاربر فیس بوک شهر تهران در سال 1394 تشکیل می دهند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین مدت زمان عضویت در فیس بوک، میزان استفاده از فیس بوک، نوع انگیزه و هدف کاربران در استفاده (هدفمند و غیرهدفمند) از فیس بوک، میزان مشارکت و فعال بودن کاربران فیس بوک و واقعی تلقی کردن محتوای مطالب فیس بوک، با هویت شخصی مدرن رابطه معنادار مثبتی وجود دارد.
چشم اندازهای پژوهشی پیرامون فرصت ها و چالش های اینترنت در رشد هویت نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر که به شیوه اسنادی صورت گرفته، مطالعه مبانی مفهومی، نظری و پژوهشی فرصت ها و چالش های اینترنت در رشد هویت نوجوانان و شناسایی برخی از مهم ترین پرسش ها و محدودیت های پژوهشی است که تحقیقات آینده باید در پی روشن ساختن آنها باشند.
ساخت هویتی منسجم و استوار، تحول کلیدی و مهم دوران نوجوانی است و اینترنت فرصت هایی را برای کشف و آزمایش هویت های برخط گوناگون فراهم می سازد. از آنجا که نوجوانان محتوای برخط را می سازند و از محتوای ساخته شده دیگران نیز استفاده می کنند، مدل با هم ساختن برای تبیین رشد هویت آنان در محیط اینترنت مورد توجه قرار می گیرد.
فرصت ها و چالش های اینترنت در زمینه ساخت هویت برخط، شکل گیری هویت های چندگانه برخط و تحول وضعیت های هویت با تأثیرپذیری از محیط مجازی، ازجمله موضوع هایی هستند که ضرورت های پژوهشی مهمی را پیش روی محققان قرار داده است.
بررسی انگیزه های کاربران در استفاده از رسانه های اجتماعی (مطالعه موردی کاربران شبکه اجتماعی فیس بوک) (مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف مقاله حاضر، بررسی دلایل و انگیزه های کاربران در استفاده از شبکه اجتماعی فیس بوک بوده است. برای دستیابی به این هدف، از نظریه استفاده و رضامندی استفاده شده است. جمع آوری داده ها در این مطالعه کمّی، با بهره گیری از روش پیمایش و پرسشنامه برخط، به عنوان یکی از روش های نوین نظرسنجی که بنیان آن بر استفاده از شبکه جهانی وب استوار است، صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش را 130 نفر از کاربران شبکه اجتماعی فیس بوک در بر می گیرد که از طریق نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند انتخاب شده اند. یافته های به دست آمده از آزمون پرسش های پژوهش بیانگر آن است که این کاربران از میان نیاز های چهارگانه (سرگرمی، شناختی، اجتماعی و کسب هویت شخصی) برای رفع نیازهای اجتماعی و کسب هویت شخصی از شبکه اجتماعی فیس بوک استفاده می کنند. همچنین بر اساس نتایج پژوهش، بین ویژگی های جمعیت شناختی کاربران (جنسیت و تحصیلات) و انگیزه آنان رابطه معناداری مشاهده نمی شود.
انگیزه های استفاده از شبکه های مجازی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف: هدف از این مطالعه بررسی تعداد تقریبی کاربران، تعداد تقریب دوستان و دوستان جنس مخالف، فاکتورهای انگیزشی و تفاوت دختران و پسران به عنوان کاربر شبکه اجتماعی مجازی بوده است. روش: این مطالعه به صورت توصیفی پیمایشی در بین دانشجویان دانشگاه سمنان در سال تحصیلی 1390-91 انجام شده است که از بین آنها 460 نفر در مرحله اول و 300 نفر در مرحله دوم، از بیست کلاس درسی مختلف به صورت خوشه ای در این پژوهش انتخاب شدند. ابزار این پژوهش پرسشنامه انگیزه های استفاده از فیس بوک (گلنار، بالسی، و کاکایر، 2010) است. برای ارائه نتایج از شاخص درصد فراوانی و آزمون مانکوا استفاده شد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که مهمترین دلیل جذب مخاطب به فیس بوک خود افشاگری است با میزان 56/ 72 درصد؛ دومین انگیزه بهبود وضعیت فردی با 5/69 ؛ سومین انگیزه غوطه ور شدن در رسانه است که 41/68 ؛ چهارمین انگیزه جستجوی اطلاعات با 54/53 ؛ پنجمین انگیزه وقت گذرانی با 46/52 ؛ ششمین انگیزه حفظ روابط با 8/37 ؛ و هفتمین انگیزه سرگرمی با 35/35. همچنین در خرده مقیاس های متغیر خود افشاگری، غوطه ور شدن در رسانه، وضعیت فردی و سرگرمی دختران به طور معناداری بالاتر از پسران قرار می گیرند. به علاوه حدود دو سوم از دانشجویان از شبکه اجتماعی مجازی استفاده می کنند و هر کدام حدود 10دوست یا مخاطب ثابت دارند که تقریبا 4 نفر از آنها از جنس مخالف هستند. نتیجه گیری: مجموع نتایج نشان می دهد که دختران و پسران در میزان استفاده از فیس بوک با انگیزه های مختلف با یکدیگر تفاوت دارند. نتایج این پژوهش می تواند در بررسی نیازها و شرایط جوانان و توجّه به آنها راه گشا باشد.
تفاوت اقوام ایرانی و آمریکایی در مقوله ابراز تبریک در فضای فیس بوک: پژوهشی در حوزه مطالعات بینافرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تحلیل بینافرهنگی کنش های گفتاری از جمله مسائل داغی بوده است که نظر پژوهشگران مختلفی را به خود جلب کرده است و تحقیقات زیادی تا امروز پیرامون این موضوع صورت گرفته است. یکی از کنش گفتاری هایی که اصلاً مورد مطالعه قرار نگرفته، کنش «تبریک» می باشد. پژوهش زیر به این پرسش که آیا ملیّت افراد بر انتخاب این که چهنوعی از دسته های کنشهای گفتاری در فضای فیسبوک مورد استفاده قرار می گیرد تأثیر معنی داری دارد یا خیر می پردازد. داده های برگرفته از پیام های تبریکی که تعداد 60 ایرانی و 60 آمریکایی در فیسبوک ارسال داشته اند مورد بررسی قرار گرفته اند. بر اساس داده های جمع آوری شده، تعداد 7 دسته غالب و اصلی که عبارتند از: ابزار شناساندن نیروی منظور، آرزوهای خیر، جملات دعایی، شعر و قطعات ادبی، ابراز احساسات، و تمجید به دست آمدند. ضمناً، تفاوت های احتمالی بین دو گروه از لحاظ کاربرد این دسته ها نیز مورد بررسی قرار گرفتند که معلوم شد در کاربرد 5 دسته از مقولات کنشهای گفتاری، تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود دارد و در کاربرد دو مقوله آرزوی خیر و ابزار شناساندن نیروی منظور تفاوت مهمی مشاهده نشد.
تبیین رابطه استفاده از شبکه اجتماعی فیس بوک با هویت جنسیتی دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
رسانه های نوین و در رأس آن ها اینترنت و شبکه های اجتماعی مجازی با دگرگونی در مفاهیم زمان و مکان، تغییر در اشکال نوین ارتباطی و ایجاد مراجع نوین هویت، موجب پیدایش ذهنیت های ناپایدار و هویت های تازه شده اند. بنابراین، پژوهش حاضر درصدد مطالعه تأثیر شبکه اجتماعی فیس بوک بر هویت جنسیتی دانشجویان است. مقاله حاضر به صورت پیمایشی و با استفاده از پرسش نامه اینترنتی محقق ساخته در بین دانشجویان کاربر شبکه اجتماعی فیس بوک دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 1392-1391 صورت گرفته است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که هویت جنسیتی کاربران، تحت تاثیر عضویت در فیس بوک قرار دارد. همچنین، بین مدت زمان عضویت در فیس بوک و میزان استفاده از فیس بوک و هویت جنسیتی، همبستگی معکوسی وجود دارد؛ یعنی با افزایش مدت زمان عضویت در فیس بوک و میزان استفاده از فیس بوک، هویت جنسیتی کاربران تضعیف می شود.
شبکه اجتماعی فیس بوک و سرمایه اجتماعی؛ مطالعه پیمایشی کاربران جوانان پیرانشهر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با لحاظ نمودن سهم و جایگاه بالای رسانه های اجتماعی مجازی در مصرف فراغتی و فرهنگی جوانان، و ابتنای رسانه های مذکور بر ارتباطات افقی، چندلایه ای و شبکه ای، به بررسی اثرات و پیامدهای شبکه اجتماعی فیس بوک بر سرمایه اجتماعی جوانان پرداخته است. همچنین، این پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه و در مورد 300 نفر از جوانان شهر پیرانشهر انجام گرفته است. بر مبنای یافته های توصیفی، میانگین عضویت در شبکه اجتماعی فیس بوک، چهار سال بوده و جوانان به طور متوسط بیش از 3 ساعت از وقت خود را در شبانه روز در فیس بوک سپری می کنند. بیشترین انگیزه حضور جوانان در فیس بوک، ماهیت فراغتی و هویت بخشی آن است، و میل به کنش متقابل و آگاهی بخشی در مراتب بعدی قرارگرفته اند. یافته های تبیینی بر تأثیرپذیری مستقیم سرمایه اجتماعی کاربران از شبکه اجتماعی فیس بوک دلالت دارد. با این وصف، شدت و نوع اثرگذاری آن بر سطوح و ابعاد سرمایه اجتماعی یکسان نیست. علاوه بر این، با افزایش زمان استفاده جوانان از فیس بوک، گستره تعاملات کاهش می یابد. این مسئله مؤید ماهیت پیچیده این شبکه اجتماعی بوده که نمی توان ابعاد، آثار و پیامدهای آن را یکسان در نظر گرفت. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که سرمایه اجتماعی جوانان به ترتیب شدت رابطه با متغیرهای سن، انگیزه استفاده، منزلت اقتصادی اجتماعی، مدت زمان عضویت و میزان استفاده از فیس بوک مرتبط است. متغیرها،50 درصد از تغییرات سرمایه اجتماعی جوانان را تبیین می کنند.
تبین جامعه شناختی مدیریت حریم شخصی کاربران جوان فیس بوک شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه شبکه های اجتماعی جزء لاینفک زندگی اجتماعی انسانهاست. در این شبکه ها اطلاعاتی از کاربران وجود دارد که بخشی از این اطلاعات مربوط به حریم خصوصی آنهاست و ممکن است خطر فاش شدن یا سرقت این اطلاعات تهدیدی برای حریم خصوصی شان باشد. همچنین، ورود این شبکه ها باعث تغییر مفهوم حریم شخصی در بین جوانان نیز شده است. به بیان دیگر، مسائلی در گذشته اطلاعات خصوصی تلقی می شدند که امروزه در دسترس سایرین قرار می گیرند، بدون آنکه مشکل مهمی تلقی شود. در میان این شبکه های اجتماعی، شبکه ای که بارها متهم به قانون شکنی در این زمینه بوده، فیس بوک است. در این شبکه اطلاعات کاربر حتی بعد از انصراف از عضویت ذخیره می شود. هدف پژوهش حاضر این است که کاربران تا چه میزان از مسائل امنیتی در فیس بوک اطلاع دارند و تا چه حد حریم خصوصی خود را مدیریت می کنند؟ روش پژوهش حاضر پیمایش و اطلاعات به کمک پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شده است. جامعه ی آماری پژوهش را کاربران اصفهانی فیس بوک تشکیل می دهند و روش نمونه گیری، نمونه گیری آسان یا در دسترس است. از بین جامعه آماری تعداد 384 نفر به سوالات پاسخ دادند که از این تعداد 209 نفر را مردان و 175 نفر را زنان تشکیل داده اند. اعتبار پژوهش نیز بر اساس اعتبار صوری و سازه ای و روایی به کمک آلفای کرونباخ تضمین شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که بین جنسیت پاسخگویان و مدیریت حریم شخصی در فیس بوک تفاوت معنی داری وجود ندارد. بین متغیر های مستقل میزان استفاده و مدت عضویت با متغیر وابسته مدیریت حریم شخصی رابطه وجود دارد. همچنین بین سه متغیر مستقل هویت شخصی، استفاده آیینی و نظر اثر شخص سوم با متغیر وابسته مدیریت حریم شخصی رابطه منفی و معکوس وجود دارد. 66.9 درصد از افراد از گزینه های امنیتی مربوط به حریم شخصی اطلاع دارند و 70.9 درصد صفحه ی شخصی خود را در دسترس قرار نمی دهند اما بیش تر از 60 درصد پاسخگویان نام کامل و جنسیت خود را اعلام می کنند و 27.6 درصد هویت خود را مخفی نگه می دارند.
گونه شناسی بازنمایی سبک زندگی جوانان ایرانی در شبکه اجتماعی فیس بوک(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شبکه های اجتماعی، رسانه های جدیدی هستند که به هر فردی امکان می دهند تولیدکننده پیام باشد و افراد از این طریق می توانند ابعاد مختلف زندگی و سبک زندگی خود را با به اشتراگ گذاری تصاویر و متون نمایش دهند. هدف از این تحقیق ارائه یک گونه شناسی از بازنمایی سبک زندگی توسط جوانان ایرانی در شبکه اجتماعی فیس بوک است. این کار از طریق تحلیل محتوای کیفی بر روی صفحه فیس بوک 44 نفر از جوانان 18-35 ساله که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند، انجام شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که افراد در فیس بوک، سبک زندگی خود را عمدتاً براساس پنج مؤلفه سبک پوشش و آرایش، اوقات فراغت، روابط بین فردی، سبک تغذیه و دکوراسیون منزل نشان می دهند. با توجه به تأکید افراد در بازنمایی هر یک از این مؤلفه ها، سه گونه از بازنمایی سبک زندگی در فیس بوک جوانان ایرانی تفکیک و شناسایی شد: گونه خودنما، گونه فراغت نما و گونه روابط نما. گونه خود نما، خود به سه دسته بدن نما، پوشش نما و تخصص نما تقسیم می شود. فراغت نماها نوعی از بازنمایی شاد و فراغتی از زندگی خود دارند و گونه روابط نما، سبک زندگی خود را در جمع و در کنار دیگران بازنمایی می کند.
تحلیل وضعیت شبکه های اجتماعی مجازی در ایران با رویکرد حوزه عمومی هابرماس (مورد مطالعه چند گروه فیس بوکی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
همراه با افزایش نقش روزافزون فضای مجازی در زندگی اجتماعی پرسش های بنیادی ازجمله در مورد تأثیرات اجتماعی و سیاسی فضای مجازی و فناوری های مرتبط با آن به وجود آمده است. هدف از این پژوهش بررسی امکان شکل گیری پدیدار حوزه عمومی در شبکه های اجتماعی فیس بوک با توجه به معیارهای حوزه عمومی هابرماس است. بدین منظور 8 گروه از میان گروهای فیس بوکی ایرانی فعال در زمینه مسائل عمومی به صورت هدفمند انتخاب و با استفاده از روش تحلیل محتوی کیفی مورد مطالعه قرار گرفته اند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که کاربران با پیگیری مسائل مطرح شده در شبکه های مجازی در پیوند با دنیای اجتماعی خود، می توانند نقش فعال تری در حوزه عمومی داشته باشند. همچنین یافته های به دست آمده نشان داد فیس بوک به رغم آنکه زمینه دسترسی شهروندان به اطلاعات مختلف و امکان گفت وگو بر سر موضوعات مختلف را فراهم آورده است، به دلایلی همچون، وجود توزیع نابرابر سرمایه های مختلف، خصلت سطحی بودن اطلاعات، ادامه دار نبودن مسائل مطرح شده، غلبه جلوه بر ایده، جنبه سرگرم کننده بودن مطالب، خصلت انتقادی نبودن مطالب؛ قابلیت تبدیل شدن به یک حوزه عمومی مجازی را ندارد.
جهان نگری در شبکه های اجتماعی (مطالعة موردی کاربران تهرانی Facebook)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جهان نگری مفهومی چندبُعدی است که بررسی آن میزان آمادگی نیروهای انسانی، به عنوان مؤلفه ای اساسی در فرایند جهانی شدن، برای ورود یا تداوم این فرایند را نشان داده و به پژوهشگران کمک می کند تا روند آینده جهانی شدن را پیش بینی کنند. بر این مبنا مسئله پژوهش حاضر بررسی سطح جهان نگری کاربران تهرانی عضو فیس بوک، یکی از پرطرفدارترین شبکه های اجتماعی در میان کلیه تکنولوژی های نسل دوم اینترنت (وب2) است. روش پژوهش برای انجام این مطالعه، پیمایش اجتماعی بوده و در آن از ابزار پرسشنامه آنلاین استفاده شده است. از آنجا که بالاترین میزان عضویت در شبکه های اجتماعی و بیشترین میزان دسترسی به اینترنت در ایران، مختص کاربران تهرانی است، این پرسشنامه ها به صورت هدفمند در میان کاربران فضای مجازیکه عضو فیس بوک و ساکن تهران بودند توزیع شد. یافته های این پژوهش نشان می دهد در مجموع جهان نگری کاربران مورد مطالعه در سطح بالایی قرار دارد. به طور مشخص در حوزة جهان نگری اقتصادی امتیازهای کاربران بیشتر در طبقة ” متوسط“ و در حوزه های حقوقی- سیاسی و فرهنگی- اجتماعی در طبقه ” زیاد“ اجتماع یافته است. همچنین مناقشه برانگیزبودن موضوع در حوزه حقوقی- سیاسی، هزینه بر بودن موضوع در حوزه اقتصادی و شخصی بودن موضوع در حوزه فرهنگی- اجتماعی، از جمله عواملی هستند که می توانند کاهش سطح جهان نگری را در آن حوزه به دنبال داشته باشند. در عین حال یافته های به دست آمده حاکی از آن است که میان جنسیت و سطح تحصیلات کاربران از یک سو و جهان نگری آنان از سوی دیگر رابطه معناداری وجود ندارد
طراحی مدل مقابله با چالش های تروریسم رسانه ای در شبکه های اجتماعی (مطالعه موردی: مطالعه گروه داعش در شبکه های توییتر و فیس بوک)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
چرخش رسانه های جدید و سوگیری آن ها در اقتدار زدایی و حرکت بر مدار خودمختاری کاربران، آوردگاه نوینی را خلق کرده است. با زایل شدن فرآیند دروازه بانی اطلاعات در شبکه های اجتماعی، مخاطره در کنشگری اجتماعی به شدت تقلیل یافته و عصر جدیدی برای ظهور گفتمان های با هویت مقاومت و جهت گیری تروریستی در این شبکه ها آغاز شده است.
گروه تروریستی داعش به عنوان نسل دوم تروریسم جهانی، از طریق پوشش رسانه ای خشونت سیاسی با انگاره های مرگ در شبکه های اجتماعی، استراتژی ایجاد رعب و وحشت در اذهان عمومی را عملیاتی کرده و گونه جدید «تروریسم رسانه ای در شبکه های اجتماعی» را نمایان کرده است. کنشگری با سوگیری ضد قدرت این گروه در شبکه های اجتماعی، طلیعه ظهور چالش هایی مانند ناامنی و بی ثباتی، اختلافات مذهبی و قومی، شکاف های اجتماعی و پیش بینی ناپذیری امور در جوامع شده است.
در این مقاله چالش های ناشی از «تروریسم رسانه ای در شبکه های اجتماعی» تبیین شده است و مدل «دروازه بانی خودگزین» به عنوان مدلی معطوف به مسائل خرد در شبکه های اجتماعی برای کنترل ژانر خشونت سیاسی و افراط گرایانه تروریستی ارائه شده است.
داده های این پژوهش با استفاده از مطالعات تاریخی و اسنادی مشتمل بر مقالات، پژوهش ها، کتاب ها و همچنین پایش اقدامات تروریستی مهم گروه داعش در سال 1394 در گروه توییتر و فیس بوک گردآوری شده و از طریق تحلیل اسنادی و تحلیل ثانوی تجزیه و تحلیل شده است.
نقش شبکه های اجتماعی در هویت تمدنی کاربران ایرانی (مطالعه موردی فیس بوک و تلگرام)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
اینک صحبت در خصوص این موضوع که شبکه های اجتماعی خود به تحولات سیاسی زیادی جامه عمل پوشانده، چنانکه در تحولات بیداری اسلامی عربی مشاهده میکنیم، چندان دور از واقعیت نیست. بدون تردید نمیتوان انقلاب ها و جنبشهای اخیر منطقه را جدای از نقش رسانه و شبکه های اجتماعی مورد بررسی قرار داد. رسانه های بین المللی شده و شبکه های اجتماعی مجازی، چه تأثیری بر هویت ملی (و بهطور خاص حوزه ی تمدنی فارسی زبان) کاربران ایرانی داشته است؟ از یکسو شکاف دیجیتال(digital divide) در توزیع اطلاعات از ناحیه رسانه بین المللی شده، توان تأثیرگذاری آنرا سلب نموده، و از دیگرسو، جهانی شدن مانع ازکارآمدی کارگزاری آگاهی بخش بین المللی شده، شده است که این مورد دوم خود، به دو دلیل منجر به بازگشت به هویت مادر (و در اینجا حوزهی تمدنی فارسی) میشود و توانایی رسانه بین المللی شده در جهت ایجاد دو و چند دستگی تمدنی و ملی را از کار انداخته است، این دو دلیل،یکی ضرورت توجه به هویت مادر و دیگر، ضرورت شکل گیری و قوام ائتلاف تمدنی است. که برای اثبات این دو مورد از اعضا و شهروندان شبکه های اجتماعی فیس بوک و تلگرام آزمونی صورت گرفته است
فیس بوک و رفتار انتخاباتی (مطالعه انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش چگونگی تأثیر عضویت افراد در فیس بوک را بر رفتار رأی دهی آن ها در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392 مطالعه می کند. روش تحقیق، کیفی است، برای جمع آوری داده ها از اتنوگرافی مجازی و تکنیک های مشاهده و مصاحبه عمیق و همچنین برای تحلیل داده ها از تحلیل تماتیک استفاده شده است. بنابر یافته های این پژوهش تابوبودن مشارکت در انتخابات 92 به عنوان اولین انتخابات ریاست جمهوری بعد از انتخابات و حوادث سال 88، نبود فضای تبادل نظر به جز فیس بوک و همچنین قرارداشتن فیس بوک در جایگاه فضایی در برابر رسانه های رسمی از دلایل چرایی تأثیرگذاری آن بر تغییر نظر انتخاباتی کاربران از عدم مشارکت به مشارکت است. دلایلی که به وضعیت سیاسی ایران، وضعیت انتخابات ریاست جمهوری 92 و نیز فیلتر بودن فیس بوک برمی گردد. همچنین براساس این یافته ها اطلاع از نظرات گوناگون کاربران و شخصیت های سیاسی، تکرار و بازتکرار محتواهای بسیج کننده و انتشار موضع افراد غیرسیاسی مشهور، از مکانیسم های چگونگی تأثیرگذاری فیس بوک بر تغییر نظر انتخاباتی و سپس رفتار رأی دهی است. یافته ها نشان می دهد که نخست، مطالعه تأثیر «سایت های شبکه اجتماعی» مانند فیس بوک بر مشارکت سیاسی بدون توجه به وضعیت خاص سیاسی و موقعیت این شبکه ها در ایران امکان پذیر نیست. دوم، بحث های سیاسی شاید منجر به افزایش اطلاعات و انگیزه سیاسی شوند، اما به ناچار منجر به تغییر رفتار انتخاباتی نمی شوند. سوم، نمی توان از مشارکت سیاسی به طورکلی سخن گفت، چراکه مشارکت سیاسی مفهوم گسترده ای است که مشارکت انتخاباتی یکی از انوع آن است. چه بسا، عدم مشارکت انتخاباتی را نیز باید گونه ای مشارکت سیاسی سلبی در ایران به حساب آورد.
رسانه های اجتماعی و مشارکت سیاسی در انتخابات (رابطه استفاده از فیس بوک، تلگرام و اینستاگرام و مشارکت سیاسی دانشجویان در انتخابات هفتم اسفند 1394)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۵
34-75
حوزه های تخصصی:
- حوزههای تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات گروه های ویژه رسانه ها و حوزه عمومی
- حوزههای تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی
- حوزههای تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی مطالعات فضای مجازی شبکه های اجتماعی موبایل محور
در عصر کنونی، رفتار سیاسی شهروندان در جوامع گوناگون تحت تأثیر رسانه ها و فناوری های جدید ارتباطاتی قرار گرفته و تغییر شکل و ماهیت داده است. یکی از مهم ترین رفتارهای سیاسی شهروندان، مشارکت سیاسی و رفتار رأی دهی آنان است که بیش از هر چیز دیگری، در محدوده عمل و تأثیر وسائل ارتباط جمعی و به ویژه رسانه های اجتماعی نوپدید قرار گرفته است. در این راستا، پژوهش حاضر تلاش دارد، تأثیر رسانه های اجتماعی- فیس بوک، اینستاگرام و تلگرام- بر مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبائی را در انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی و خبرگان رهبری (هفتم اسفندماه 1394) بررسی و مطالعه نماید. روش پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری داده ها نیز پرسشنامه محقق ساخته است. با استفاده از فرمول کوکران از جامعه آماری 8569 نفری - که تمام دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشکده های پردیس اصلی دانشگاه علامه طباطبائی را شامل می شد- 370 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب و بررسی شدند. یافته های پژوهش نشان می دهد که بین میزان استفاده از رسانه های اجتماعی منتخبِ تحقیق با مشارکت سیاسی (413/0)، میانِ میزان اعتماد به رسانه های اجتماعی موردبررسی و مشارکت سیاسی (318/0) و میزان اثربخشی در استفاده از رسانه های اجتماعی با مشارکت سیاسی (523/0) رابطة مثبت و معناداری وجود دارد. در ارتباط با دو متغیر زمینه ای مقطع تحصیلی (401/0-) و سن پاسخگویان (دانشجویان نمونه تحقیق) با مشارکت سیاسی (431/0-) نیز رابطه معکوس و معنادار است. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی نیز نشان می دهد، که حدود 32 درصد از کل واریانس مشارکت سیاسی دانشجویان با این پنج متغیرِ معنادار یعنی میزان استفاده، میزان اعتماد، میزان اثربخشی، مقطع تحصیلی و سن قابل پیش بینی است.